DE TWEE_VRIENPEN.
4e Jaargang
No. 1042.
bureau ÜUUC S1NGCL 54, luEiLl G 1\.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het- GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
post Tl-50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
34
Maart
1VI3.
De ADVERTEHTiEPRIjS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qrootc letters naar plaatsruimte.
Kleine Ad verten t.ên gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advsr;enti?n) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 rebels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Jit de Leidsche Vroedschao.
We zijn op weg naar een meer hygië-
jsch£ en daarenboven ook meer aesflhe-
sche methjode vanvuilophalen
fi,et Dagelijksdh, Bestuur had er vier
reede kolommen over volgepraat in de
stukken" en het onderwerp scheen
aarmede uitgeput, want 'zonder dlat d'e
roede vaderen een kik agaven viel de
oorzittersbamer over het voorstel Van
I. en W;. om een bedrag van f 5000 te
tinner beschikking te stellen voor den
inkoop van de noodjge afsluitbare vull
isemmers, die tegen den kostendenf
rijs aan de ingezetenen zullen worden
erkocht. De Raad was echter zoo "wei-
tillend om toe te staan, dat deze „aesthe-
jsche" vuilnisemmers voor een gulden
eneden den kostenden prijs wordlen van
e hand gedaan. wanneer een kooper
niks iverzoekt. Wie kunnen ons wel Voor
tellen, dat van dqze gelegenheid om
en gulden minder te betalen een be-
rekkelijk ruim gebruik zal worden ge
naakt. Betrekkelijk, want we ,zijn zoo
rrij er een beetje aan te twijfelen, of er
kerkelijk wel heel veel liefhebbers voor
den koop van die emmers zullen word'en
revonden. Er jrijnxtoch helaas nog zulk
een massa menschep, wien zelfs de
neest elementaire begrippen omtrent
ijgiene (en vooral omtrent de aesti-
tica) nog moeten worden bijgebracht.
Zoolang denzulken geen v e r p If i cj h! -
ting wordt opgelegd, lappen ze Mie
vertoogen omtrent gezondheidsleer veel
al aan hun laars Van den anderen kant
w niet ontkend, dat Jiier handig gle-
brulk kan gemaakt worden yan de zuch't
van vele huismoeders, om een „koopje"
fa doen. Alleen de overtuiging, dat zij
koopje doet 't kost wel een gul-
minder, juffrouw beweegt dè
zuinige huismoeder menigmaal tot in de
beurs tasten, die anders wellicht geslo-
n ware galeven.
De benoeming van een derden school
arts zal eerlang 'haar beslag krijlgen.
Sinds Juli 1906, toen het geneeskundig
toezicht op de openbare en bijzonde
re scholen in onze stad voor het eerst
werd opgedragen aan twee schoolartsen,
is het aantal schole'n, waarover dat toe
zicht zich uitstrekt, zoodanig toegeno
men, dat het weldra de Id.ertjg zal heb
ben bereikt. Hierdoor is de aanstelling
een derde kracht noodzakelijk ge
worden. De Raad deed. dan ook een
>ed werk, die aanstelling te bewilligen.
Inzake de levering van electrischen
'stroom aan Zoeterwoude is een besluit
genomen, dat vele inwoners1 van die^ge-
meente dankbaar zal stemmen. Werd
'volgens het tot nu toe geldende regle
ment per eenheid 35, 30 „en 25 cents
in rekening gebracht met reducties van
10 tot 30 pet., thans js door .den -Raad
art. 6 van bedoeld reglement zoodanig
gewijzigd, dat c^e prijzen zullen d^len
of 25, 20 en 15 cents, 'terwijl! de re
ducties komen te vervallen. De admini-
FEUILLETON.
139)
En tegen den Corsikaan:
Generaal, deze dame* noemde men
>g maar weinig jaren geleden de
söhoonste onicfer 'de sdhopnen. Zij heeft
liet hof en de stad aan haar voeten ge-
aen: Marguérite Mpntansier, mijn huis
eigenares.
En schertsend, met een glimlach voeg
de hij er bij
Zij zou' nog een begeerenswaardige
)artij zijn, want zij heeft een grooten
'ruidsschat. Alleen de gemeente Parijs
is haar een vermogen schuldig.
De nieuw aangekomene bo^g cenigs-
2ns stroef.
Hij was een Corsikaan met gladgestre
ken zwarte haren, waarvan een Jok over
ajn voorhoofd hing.
Zijn gelaat was bleek, mager, ingeval-
'en> maar daarin schitterden een paar
ttvarte oogen als vurige kolen.
Kort, ineengedrongen was zijn gestal-
je. die gehuld was in de generaalsuni
form; rok met geborduurde Jcraag, wit-
e spranbroek, kaplaarzen en.sjoren;
"J zat hoog in zijn schouders, maar toch,
had zijn voorkomen iets krijgshaftigs.
Mratie zal door dezen maatregel verge
makkelijkt worden, terwijl volgens het
oordeel van in deze alieszins bevoeg
de personen vermeerdering van aanslui
ting ervan vernacht mag worden.
Een niet van belang ontbloote kwes
tie kwam nog bij de rondvraag ter spra
ke, nl. het in onze "stad dringendie wo
ning-vraagstuk. Bij de beantwoording
.van een vroeger gedane vraag over het
systematisch woningonderzoek deelde dte
wethouder van fabricage mede, dat waar
schijnlijk dit jaar nog dat verslag kan
verwacht worden en dat B. en W„ veel
voelen voor steun .aan vereenigingen in
het belang der volkshuisvesting werk
zaam.
We hopen, dat deze ^edec^eelingen
publiek zullen gemaakt worden en een
krachtige aansporing mogen worden tot
ingrijpende verbeteringen op het gebied
van volkshuisvesting, waarop hier in Lei
den nog veel te bearbeiden valt.
D|e nestor onZer raadsleden heeft een
waardeer,end woord gericht tot den voor
zitter, dien de Frov. Staten onlangs
waardig keurden 's lands belang in ons
Hpogerhuis te gaan behartigen. Een
krachtig applaus onderlijnde! deze harte-'
lijke woorden, waarvoor het nieuwe Eer
ste Kamerlid zijn dank uitte in 'f en sym
pathiek woord, waarin hij de belofte af
legde 's lands belang, waarmedp Lei-
dens belang niet zelden verbonden zal
zijn, naar beste krachten te helpen be
vorderen.
We hebben ook nog een uurtje in den
gang mogen staan, omdat het den Raad
behaagde in geheime zitting medede
lingen te ontvangen alvorens hij tot be
noemingen overging.
BUITENLAND.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De berichten over de voortdurende ver
betering in den
toestand van den Paus
houden gelukkig aan en de correspon
dent van de „Univers" te Rome bevestigt
zelfs het bericht van het bijna geheele
herstel van 'Z. HL De geheele ziekte is,
naar hij verder nog meldt, ondanks alle
beweringen en Verzekeringen van met-
Katholieke bladen, niets anders .geweest
dan een lichte aanval van influenza. Zater
dag was de koorts 38,4, Zondag 37,4, ter
wijl Maandag 'reeds de koorts verdwenen
was.
De doikter 'toont zich zeer streng .en
omringt den zieike smet waarlijk „over
dreven" voorzorgsmaatregelen. Dit ad
jectief, zegt 'de correspondent, is niet
van mij, maar van een zeer invloedrijk
prelaat op het Vatücaan, die intussChen
met zoo te spreken de overdreven maat
regelen niet wilde afkeuren, maar aan
wi lid e toonen, hoeveel voorzichtigheid) be
tracht wordt.
Hoe valsch verschillende berichten
waren, over den toestand van den Paus
want een ontembare moed, een onverzet
telijke wilskracht spraken uit zijn gelaat
en zijn houding.
Toen Barras in scherts van een groo
ten bruidsschat had gesproken, keek hij
de dame eenigszins oplettend aan.
Zij schonk hem haar allerlief sten glim
lach en noodigde hem uit, dien avond
haar schouwburg te bezoeken, waar de
deuren wijd voor hem1 geopend Zouden
zijn en Weer zeide de Provcnaaat op
Zijn schertsenden toon
Herinner 'u dezen jongen schitte
renden officier, dien ik u aanbeveel. Gij
zult nog veel over hem hooren spreken.
Marguérite ging uit bescheidenheid
heen en liet de bedde mannen 'te samen.
Zoodra hij met den Corsikaan alleen
was vroeg Barras:
Welnu, generaal, hoe staan Je za
ken
Slecht. Ik verveel mij op die regee-
ringsbureelen als in een gevangenis of
een kruidenierswinkel. Ik ben een man
van de daad. Laat men mij ergens heen
zenden, waarheen men wil, naar den
Rijn of naar Italië, maar laat men mij
soldaten geven, geweren, kanonnen, laat
,men mij niet langer gebogen houden
over die nulielooze.papieren, waarbij ik
mij verbijt Van woede.
Daarvoor moet ge u niet tot mii
wenden, ik heb geen macht en geen in
vloed, dat weet gij wel.
verspreid, kan wel hieruit blijken, zegt
de correspondent, 'dat dokter ld?Amilcis,
dii-e volgens berichten over de ziekte ge
consulteerd zou zijn, nüet op 'het Vaticaan
of bij den Paus geweest is. Alleen pro
fessor MarChiafava was ontboden en, be
handelde den Raus.
In Konstantinopel
begint het er in de laatste dagen steeds
treuriger uit te zien voor de regeering.
Op verschillende moskeeën worden op
roerige plakkaten tegen de Jong-Turk-
sche regeering aangeplakt. Onder bedrei
ging met 'verbanning heeft de plaatse
lijke bevelhebber van Konstantinopel! alle
eigenaren en "hoofdredacteurs van dag
bladen verboden van de noodzakelijkheid
van een kabinetswisseling te reppen of
vau de tuchtmaatregelen gewag temaken,
waardoor officieren werden getroffen.
Dagelijks, naar de „New-York Herald'"
van oficieeLe zijde heeft vernomen, ar
beidt de grootvizier eenige uren aan het
opstellen van een manifest, dat bestemd
as om het Turiksdhe volk voor te bereiden
op het sluiten van den vrede. Dit mani
fest zal "bannen enkele dagen gepubliceerd
worden. Er loopen geruchten, dat spoedig
na de publicatie van dit stuk de groot
vizier en een aantal Jong-Turksche leir
ders Konstantinopel' zullen verlaten om
een veiliger verblijfplaats te zo eken. Men
vreest n.L, dat de onophoudelijke ge
schillen tusschen de officieren van het
leger, wier stemming, ondanks alle offi-
cieele tegenspraken, met den dag moede-
toozer wordt, onmiddellijk na de public
catie van bet manifest hoogstwaarschijn
lijk een (nieuwe revolutie zullen teweeg
brengen.
Een der militaire vereenigingen, met
name „iHaLasikerat", Welker leden zidh
eenstemmig voor 'den oorlog verklaren,
heeft gezworen, tiaty indien de vredes-
bepalingen de Turicsdbe wapenen tot
schande strekken, al! degenen, die er ver
antwoordelijk voor Zijn, ook de groot
vizier, zonder 'mededoogen zullen gestraft
worden.
Waar in bet heële Turks.che rijk nu
zulk een ■deprimeering als gevolg van
den janboel beersaht, mag men wel bijna
trots Ch zijn op den doLainnigen moed van
den commandant van de „Hamidié", d!ie
met ^ijn
„vliegende Turk"
geheel alleen, 'zonder goede operatie
basis of eenig vlootyerband den Grieken
bewijst, dat 'z;ij! de heerschappij1 in de
Turks ch e wateren 'nog niet onbetwist be
zitten. In 'de laatste dagen heeft hij ge
tracht de Servische transporten naar het
Noordwesten van Albanië afbreuk te doen.
Volgens berichten uit Dlurazzo heeft hij
eergisteren die stad gebombardeerd, zon
der dat rechter het vuur veel uitwerking
had. Een Vreeselijke paniek maakte zich
van de bevolking meester. Vele families
vluchtten in bet Italiaansche consulaat of
op het 'Italiaansche stoomschip „Caridi".
De bevelhebber 'van het garnizoen wa
pende de christenen, uit vrees, dat 'de
De Corsikaan kneep zijn dunne lippen
samen en Barras zag dat zijn hand zich
krampachtig sloot om de .greep van zijn
degen.
Ik zal niet vergeten, hernam1 hij, dat
ik aan u mijn benoeming tot generaal
te danken heb, maar sedert is' het of ik
het noodlot tegen mij heb. Geen'geld en
geen werk, terwijl ik nergens liever ben
dan in het veld. Men houdt mij achteraf
en toch....
Hij streek de hand over het voorhoofd
en voegde er bij:
Hoeveel groote.dingen z!ou men al
niet kunnen doen met de mannlen, waar
over wij beschikken I
De Proven?aal liet er spottend op
volgen
Men zou er een fortuin meë kunnen
winnen.
De Corsikaan antwoordde ,niet.
Hij zuchtte.
Barras keek hem onderzoekend aan.
Aan het voorkomen, aan de uniform
yan den generaal kon men zien dat hij
ontberingen lee.d, in geldgebrek ver
keerde, dat de hersens van een jnensch,
verstompt.
Zijn uniformrok was tot op den draad
versleten, de mouwen waren kaal aan de
ellebogen, zijn goudgalons waren ver
kleurd, dun de zolen van zijn rijlaarzen.
Begreep de Corsikaan den blik van
Barras
mohamedaansche AlJbaneezen een oproer
zouden beginnen.. De winkels zijn gesloten.
Bij San 'Giovanni di Medua heeft bij'
vier Servisahe transportschepen bescho
ten waarvan er twee met munitie ien
leeftocht verbrand'zijn. Ook StNikoiaas
werd beschoten. Prins Mirko van Monte
negro is 'nog aan een groot gevaar ont
snapt. Kort Voor het bombardement van
Durazzo begon, \vas- hij, met het konink
lijke jacht vau Antivari op weg naar Dul-
cigno, naar biet kamp van generaal Mar-
tinovits, aan 'de kust bij St. Nikolaas ont
scheept. ,He! 'jacht, dat de „Hamidié"
zag aankomen, had tijdig een wijkplaats
gezocht
Als meest waarschijnlijk wordt nu ge
meld, dat tie „Hxiiiiuic" Wallona als
operatiebasis gekozen heeft en op tie
loer ligt oin het tweede Servische trans
port te oven allen.
ToCh kranig, ali zal het niet veel helpen.
ÜKitöENGD.
Asquith 'zal het Engels che La
gerhuis vragen, 'otm, wegens het vele
weik, dat 'afgedaan moet worden, op
2en Paaschdag te vergaderen.
Asquith heeft gisteren, in antwoord
op een vraag, in het Lagerhuis mede
gedeeld, dat de regeering de kwestie
overwoog, of'ertegende wandaden
van de strijdende kiesrechtvrou
wen bijzondere 'wetgevende maatregelen
moesten voorgesteld 'worden.
Hn het ges chil in het bakkers
bedrijf te Londen is een vergelijk tot
stand gekomen, waarbij is bepaald!, dat
de loon eis ch en Van. de gezellen ingewib
Ligd worden. Daartegenover verbinden de
bakkersgezellen zich, om den wekelijk-
schen werktijd van 60 uren te aanvaarden.
De „Figaro" melldt, dat de begroo-
tings commissie uit de F rans che Ka
mer in haar gisteren gehouden vergade
ring de aanvraag der regeerlng om een
buitengewoon m ff it air ere diet van
500 millioen franc afgewezen heeft,
Het is waar, zegt het blad, dat slechts
13 leden van de commissie aanwezig
waren toen gestemd werd. Acht waren
tegen, vijf leden vóór het crediet
Uit Murcia wordt gemeld, dat de
bevolking van Santomera belasting
ambtenaren heeft aangevallen,
die moesten vluchten in een hotel. De
burgerwacht voerde Charges uit tegen
de bevolking, die met steenworpen ant
woordde. Drie vrouwen zijn gewond. De
burgemeester is ernstig aan de borst
gekwetst.
BINNENLAND.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is aan H. J. E. Gerlacih
van Sint Joosland eervol ontslag ver
leend als "burgemeester van Koudekerke
is mr. M. A. M. Waszink benoemd
tot burgemeester Van Heerlen;
zijn benoemd: tot directeur van het
postkantoor Ie Maastricht J. C. de Vulde r
van Noorden, 'thans adjunct-directeur bij
Ongetwijfeld, want niets ontging aan
zijn arendsblik en hij zeide blij wijze van
opheldering
Ik heb een talrijke familie flaar-
ginds te Ajactio en ik ben verplicht
die te onderhouden. Wat blijft er voor
jnij over?
Hij keek het lid der Nationale Con
ventie strak in het gelaat, waarop een
beider verstand en scherp vernuft te le
zen waren en ging voort:
Reeds eenmaal hebt ge mij de be-
tiujpzame hand geboden, help mij nog
verder en gij zult er u niet ovdr be
klagen.
Dat zal ik zeker doen. Ik begrijp
uw wenschen, ken uw behoeften en weet
u naar waarde te schatten, maar gij'
mopt de gelegenheid afwachten.
Zal die komen?
Ja.
Spoedig?
Ik geloof het wel, tracht u in af
wachting wat te verstrooien, vermaak u,
ga naar den schouwburg, bezoek gezel
schappen, maak u vrienden.
Met bitterheid riep de Corsikaan uit:
Och, gezelschappenWat zou ik
daar doen, in gezelschappen I Ik houd
van niets dan van mijn vak, de wapens,
het regiment met de tamboers, de trom
petters en de discipline, de sabels^ die
schitteren ifi het zonlicht, de schuimende
rossen die voorthollen over het veld, de
den dienst der posterijen; tot directeur
van het postkantoor te VenLo T. Hl v.
Meurs, thans hoofdcommies der posterijen.
Over partijdige benoemingen.
Bij de behandeling van dje begrooting
van Binnen lands che Zaken in de Eerste
Kamer was door den der ledjen herinnerd
aan het der regeering gemaakte verwijt,
als zou de benoeming van een gereforr
meerden hoogleeraar in de theologie te
Utrecht, prof. Noordtzij, van partijdig
heid getuigen. Minister Heemskerk
vroeg naar aanleiding hiervan, of dan
de benoeming van prof. Eerdmans te
Leiden, die zoo ijverig aan dfe verkie
zingsstrijd deelneemt ten voordeele van
de vrijzinnigheid, incKertijdj een partijdige
benoeming is geweest van. een vrijzin
nige regeering? Zij is nooit als zóódanig
giequalificqerd, zeide de minister, en ook
hij persoonlijk beschouwde _ze ook niet
'als zoodanige
iPezel bemerking v.an den ,premier is
wel het onthouden waard. Men
schreeuwt aan de andere zijde zoo gauw
van partijdigheid als er ^en partijge
noot wordt benoemd en vooral als er een
voor-aan-staande partijgenoot wordt be
noemd, terwijl" noch zij noch wij eraan
denken om terstond fnet zooyn beschul
diging klaar tetaan als het geldt dje be
noeming van een vrijzinnige door £en
vrijzinnige regeering.
„De Nieuwe Rotterdamsche Courant".
Bij de firma J. J. Romen Zoneïn
te Roermond zijn in brochure-vorm ver
schenen een drietal artikelen uit „De
Volsmissionaris" oVer „De Nieuwe Rot
terdamsche Courant". Het doel ivanTdeze
artikelen was de talrijke Roomsjche le
zers van genoemd tijdstihrift te waar
schuwen tegen het gevaar van zulke li
berale lectuur.
Ze zijn in brochures-Vorm verschenen,
opdat het oordeel over d[e „N. R. Ct.V
„in handen zou komen van zooveel mo-'
gelijk alle Katholieke landgenooten, en
vooral van die personen, die het met
hunne Katholiciteit kunnen overeenbren
gen abonné te zijn van de „N. R. CrtJ?
Wij wenschen deze duidelijk en pittig
geschreven brochure een ruime versprei
ding. Ook voor hen, die er niet toe zul
len komen liberale bladen te lezen, valt
er veel uit te leeren.
De Spelling-kwestie,
Blijkens een verklaring van den minis
ter van Binnenlandsche Zaken; den heer
Heemskerk, in de Eerste Kamer, is de
rqgeering niet van plan zelf een spel-
spqlling -commissie te benoemen.
Zij wenscht, dat zulk een commissie
worde gevormd dpor.d|e taalkundHgen
zelf.
Dokterstarieven,
Door een vexeeniging van geneesh'ee)-.
feu te Leeuwarden „Medicoruim Vincu
lum" is, naar de „Leeuw. Crt^ mede
deelt, besloten, dat djpor d,e leden dier
vereeniging zal worden berekend djnb-
bel tarief voor visites, aangevraagd tus
schen 6 en 10 uur >s. avonds, .drievoui-
kanonnen met hun rook en hun gebulder,
het vaandel, dal hoog boven de'hoofden
wappert en dat de dappleren aanvuurt tefr
overwinning I 1
Hij mompelde zeer zacht:
Veroveren en heerschen 1 Maar daar
ben ik nog ver af. Men doemt mij tot
werkeloosheid, tot onmacht.
Doe als ik, hoop >en wacht uw
uur af.
Het zal niet slaanWat kan ik ver
wachten van hen, die aan het bewind
zijn? Het zijn rederijkers, die pralen met
ijdele woorden, die de hartstochten van
het volk vleien en elkander schrik aan
jagen. In afwachting dat zij elkaar ver
blinden zullen. Zie h.en aan en,zie hun!
werk. Verdeeldheid heerscht overal, nie
mand voelt zich veilig, want de terechti-
stelliqgen zijn aan de orde van .den d^g.
De beul is gelukkiger dan ik, en heeft
.zich niet over gebrek aan werk te be
klagen. Het volk verhongert, de zaken
staan stil, schurken 'stelen en beursspe
culanten verrijken zich docr ,een paar
potloodstrepen. Men houdt er belache
lijke eerdiensten op na, de dienst van de
rede, die wordt voorgesteld d/oor een
vischwijf. Zoover is het al met ons ge
komen. Voeg daarbij, dat er oorlog is op
•pl onze grenzen, dat Engeland heel Euro
pa tegen ons opstookt en gij kunt u een
denkbeeld vormen van den toestand. Is
het niet waar? (Wordt vervolgd.)