6
DE TWEE VRIENDEN.
BUITENLAND.
4e Jaargang
No. 1035.
Bureau OUUE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
I.1U per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V2 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
Maart
1013.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van- 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Welk motief?
Die befaamde, zich Roomsdh-Katholiek
noemende medewerker van de „N. R1
Ct." krijgt zoowaar nog hulpi ook. Wat
hij mededeelde omtrent de „tweedracht
onder de Roomschen" wordt in hieit blad
v.an Roomseh-Katholieke 'zijde" aange
vuld, welke „zijde" partij kiest voor
rector Thomsons blad „Rome" en de
misselijk-vermoffelende" Roomsche
ipers van katoen geeft.
'De Eerw. heer Thomson heeft, o.i.
reeds terecht, die sympathie, hem. be
toond in de „N. R. Ct.", gequalificeerd
als een schijin-manoeuvre, om verdeeld
heid te zaaien en om hem zijdelings
aan 1 te vallenterwijl de uitvoerige
verslagen, welke de Roomsche pers
gaf van de redevoeringen van rector
Poels en professor van Cauwelaert,
toch kwalijk overeenstemmen met het
vermoffel-verwijt der „R. K. zijde". De
ze zou wellicht graag zien, dat onze bla
den de moeilijke p'unten, waarom het bij
die zgn. „tweedracht onder de Room-
schen" gaat, voor hun lezers gingen be
lichten, maar dit ligt waarlijk niet .bin
nen het kader van dagb'adLectuuir. En
't is ook niet noodig ook, want wie "be
lang in de. quaestie stellen kunnen het
beloop; volgen in de organen der par
tijen.
De vraag mag intusschen jfesteldf:
welk motief beweegt toch die Roomseh-
Katholieke medewerkers der „N. R.
Crt." tot hun zonderling bedrijf want
zjondjerling is het, om er niet meer van
te zeg,gen,_ wanneer men den tegenstan
der gaat inlichten omtrent hetgeen 'in
eigen kamp! geschiedt. Dlie iheeren ver
evenen nog minder achting dan aatnf
spionnen pleegt ten deel te vallen
wat zjj heel goed beseffen, want zjj
purven zich niet vertoon en.
(Welk motief zou hen wel' ,drijV,en'
Schrijven zij in de J}N. R. Crt." om
het yyurtje onder hun geloofsgenooten
lan te stoken?
D,it zouden zij toch zelf wel een laag
hartig bedrijf vinden»
Is het hun doel, de vrijzinnigheid op
een h. i. kwetsbare ipllek h,arer tegen
standers te wijzen
Zulks ware minstens karakterloos.
Koesteren zij misschien zóóveel be
langstelling voor de liberale plers, dat
zij deze tot eiken prijk willen inlichten?
-Maar zoo iets is toch den oprechten
Katholiek wat de hieeren nog altijd
denken of voorgeven te zijn onwaardig.
Verbeelden zij zich misschien. ,dat zij;
wonderbaarlijke dingen aan den daj£
brengen, welke de Roomsche pjers ver
zwijgen wil
Och, wat zij vertellen is waarlijk oud
nieuws voor allen, die er mede op de
ioogte behporen te \vezen.
Bietaalt misschien de „N. R. Crt."
Wat haar recht ware een flink hono
rarium vpor die „Roomsche" bijdragen
We willen vpor de schrijvers dezer
bijdragen waarlijk hop'en, dat zij derge
lijke Judasloon van dé hand zouden wij-
FEUILLETON.
132)
En hij riep met ingehouden woede uit:
Zij begrijlpen niet, dat wijl door
tweespalt allen zullen ten onder gaan.
En zachter:
Zelfs; hij, die dezen helschen dlans
leidt.
Hij begon te lachen, maar zijn lach
Honk zenuwachtig, met een yreemd gec
luid.
Weer wendde hij zich tot dien zanger:
Komaan, Garot, mijn waarde nach-
?aal, zing voor ons' een van uw schoone
liederen en wij zullen u vol vuur toe
juichen.
De dames' riepen
Je 't aime tant!
Allen eischten dit geliefkoosde lied,'.
parot trad in het middjen van den
"•"lag zijner bewonderaar^ en het wérd,'
■0o stil in de salons, dat men wel een
Ipeld had kunnen hooren vallen.
Die blonde gastvrouw zette zich aan
"êt klavier ora hem te begeleiden.
Haar vingertoppen zweefden over de
ivoren toetsen, die ze ternauweirïiood(
raakten.
En zoo tasten wie in het duister om
trent de motieven der heeren, die zelf
pok in 't duister bl.ijven.
Een duistere zaak.
V Ze durven niet.
Op volksvergaderingen en in allerlei
geschriften 'zal het nu worden uitge-
kraaid en uitgekraamd,, dat de rechter
zijde de tariefweti, die „gehate wet", niet
durft behandelen. „Ze duirven niet", zal
men triumph eerend uitroepen.
En men kan in zekeren zin gelijk hieib-
ben, als men zegt: de rechterzijde durflt
niet. Maar: waarom niet? Leest maar
het volgende citaat uit het Vollk:
„Gesteld all, dat het mogelijk ware,
de 'heele wet nog af te handelen, dan
ware tiet toiCh wel wat al te veell ge
vergd van de tegenstanders van 3e Ta
riefwet, als men daarvoor hunne mede
werking Verlangde. H,aar openlijke en
besliste 'tegenwerking kuninen ze hier rui et
achterwege 'houden. Zooals. de zaak staat
is 'het p'liaht ^\an die tegenstanders, te
zorgen, dat de kiezers de zaak te beslis
sen knijgen."
De rechterzijde durft nie.t, omdat zijl
gegronde vrees koestert voor _'n schan
delijke .obstructie. i
Zóó opgevat, kan men gelijk hebben
met 'te 'bewerenze durven niet. M.aar
dan 'is 'het geen victorie-kreet, doch een
bekentenis van 'eigen onwaardig optre
den. 1 1
V Nog last genoeg.
't,Wordt 'minister Talma en de rechter
zijde reeds onomwonden gezegd, dat zij
er niet op behoeven te rekenen, dat het
met de 'behandeling van de Ziektewet
zoo gemakkelijk 'zal gaan. Die Kamer-
overzichtschrijver 'yan de „N. R. Cirt."
kwam dezen morgen verklaren
„Met de Ziektewet zal de rechterzijde
overigens nog jast genoeg hebben. Wie
herinnert zich niet de amendementen
Lohman,'door den geestelijken vader pirijé
gegeven, 'door den heer Roodhuyzen tót
ergernis Van 'de rechterzijde overgeno
men! Wie Weet niet, dat het Verband
tusschen 'de ongelukkige Radenwet en
de Ziektewet Van dien aard is, dat afwijr
kende 'beslissingen 'over de laatste nood
zakelijkerwijze op 'het gansche systeem
der eerste 'terugwerken! W£e is verge-
geten, dat 'keer op keer moeilijkheden,
waarop men bijl de bespreking van de
Radenwet stuitte, 'niet zijn opgelost, dodi
eenvoudig 'tot 'het tijdstip van de behan
deling der Ziektewet zijn versdioven;"
Klinkt daar niet in een toon van
.„Schadenfreude" in 'het vooruitzicht van
de mioeielijikheden biij de behandeling van
de ziektewet? Kan men daar niet uit be
sluiten, dat de linkerzijde haar best zaldoen
de „moeieiijikheden", rdie nog „niet zijln
opgelost", pp den voorgrond te s'teJf.en
en aan 'te dikken?
Waarlijk, 'weer 'zat de onvermoeide mi
nister en in et hem de geheels rechter
zijde een 'zwaren strijd te voeren hebben
in het belang van het Nederlarudsche volk,
dat niet gebaat is met vèel-praterij, met
daden van 'obstructie, maar met 'S-e tot
standkoming van sociale wetten.
KAMEROVERZICHT.
De zanger zette zijn lied in, eersit heei
zaCht, maar allengs zwol zijn stem aan,
terwijl hij de tonen lang en trillend aan
hield en sjteeds meer gevoel, .steedjs mi er
hartstocht legde bij i n 'zijn voordracht.
Aller oogen rustten o.p de bekoorlij
ke igartvrouw en haar vriendin Lydie Ma-
'non, die naast haar zat en muziekbladen
voor haar omsloeg, terwijl men vol ver
rukking luisterde naar den zanger.
Op dit oogenblik vertoonden zich twee
jongelieden aan den ingang vani dien
grooten salon, beiden gekleed in don
kerkleurige rokken.
Het waren Jean de Trémazan en Pier
re LaSson.
Niemand onder c$e a,anwe'Zigen merkte
hen op.
Hun vriendin Jeanne Legner, die eer
onderhoud tuéschen d|en graaf en baai
schoone meesteres voorbereidde1, ver
toonde haar lieye kopje naaét haar be
sthermelingen en fluisterde hun toe:
St. 'Luistert.
Garot begon juist aan zijn tweede
couplet, dat hij met klimmende geesltvVr
Voering' zong, een geestvervoering, wel
ke hij overbracht op al zijn hoorder?*
die aan zijn lippen hingen.
Langzaam, als een zucht, stief de sten
van den zanger weg.
Een storm van geestdriftige toejui
chingen stak op.
TVs ELDt KAMER.
Logementhouders en dergelijke.
Ziektewet of Tariff wet.
Een groot 'gedeelte 'van den tijid is
gisteren gewijld 'aan een wijizging dn de
wet óp de ipersoneele belasting. Thans
geniet een 'logementhouder vrijsteAliiing
van pcrsoneele belasting over de helft
van 'de waarde dér percealen. Mien heeft
echter 'nog een nadere tegemoetkoming
in de wet gebradht, en de vrijstelling uit
gestrekt 'tot 'over een derde van de waar
de der perceelen. 'En deze verzachte be
paling 'heeft 'men ook toepasselijk ge
maakt 'op 'verhuurders van gemeubileerde
woningen, -'die 'gewoonlijk slechts korten
tijd van het jaar verhuurd zijn (zooals
b.v. te Katwijk -en .N o-o r d'w jj k) ter
wijl ze van toepassing blijft op winkels
en lokalen tot uitstalling.
Onder alle fracties waren, er èdhiter
lieden, die Verder wilden gaan en van
deze 'verzachting ook de „koffiehuishou-
ders en restaurateurs" wilden laten ge
nieten. De minister was daar in begins ei
niet tegen en Verklaarde, dat bij een
volledige 'herziening van de perso-
neeie belasting de gewensdhte verbete
ringen zullen 'kunnen worden overwogen.
In 'deze omstandigheden wilde hij er ech
ter niet 'aan. 't Zpu de schatkist te staan
komen op '5 a 6 ton. Links begreep weer
niets van deze houding van den minister
en stemde unaniem tegen. Zieltjes-win
nen voor 'de verkiezingen.
Een 'gewichtige 'en ingrijpende beslis
sing is gisteren door de Kamer genomen,,
toen zij 'verklaarde zich, te vereenigen met
het voorstel 'van den :voo-r2it(:er om na
het Paasch-reces te beginnen met de
Ziektewet, niet 'met de Tarief wet..
Twee jaar 'geladen dacht men, dat er
tijd in overvloed zou zijn om invaliditeits-
en ouderdomsverzekeringj Ziekteverzeke
ring, radenwet 'en tarief,wet afgehandeld
te krijgen. 'Dank zijl de obstructie van
de linkerzijde, Is de rechterzijde in die
meening teleurgesteld. 'De Radenwet is
(in de Tweede Kamer) afgehandeld, de
Invaliditeitswet eveneens. 'En. nu stond
men voor de keuzewat nu. Ziektewet of
Tariefwet? 'Voor beide is veel te zeggen.
De 'ziektewet 'hangt nauw samen met de
Radenwet; de tariefwet met de invali-
diteits- en ouderdo misverzekering. Tegen
de behandeling van de Tariefwet is echter
dit !aan 'te voeren: In den tijd van begin
April 'tot 'half 'Mei zou zij kunnen afge
handeld rworden, 'maar zou zij in» werke
lijkheid 'zeker niet ten einde gebracht
worden, 'als 'men rekening houdt met de
o bs tr uctio n i s ti s Ch e br e eclispirak e righeid
van de linkerzijde.
En daarom -noemen wij' de genomen
beslissing een 'gelukkige. Nu is er ten
minste inog eenige kans, -dat er nog
een van de grootste wetten in 'deze
wetgevende periode wordt afgehandeld!
ALGEMEEN OVERZICHT,
tfiet schijnt in dé Bjalkankwestiei wel
Jean de Trémazan had niet .naar het
lied geluisterd.
Heel iets anders hield zijn aand,acht
gesipannen.
In een Spiegel had hij de beeltenis1
gezien van een gast, wiens aanblik hem
deed sidderen.
Het was, Hubert Nollan, wiens blik
gelukkig op den be wo n de r en s|w aa rd{i-
gen zanger wast gericht.
Jean had wel weer willen verdwijnen,
maar doordat het muisfetil in d!e sa
lons* was, zdu Mi 'dat niet kunnen doen
zonder opslchuddjng te verwekken.
Hij moest het dus aan het toeval over
laten en het einde vaji het melod'ieusle
lied afwachten, dat alle toehoorders! on
der zijn bekoring braqht, zelfs den woes-
ten volkstribuun, wien het voor een oo
genblik zijn strijd deed vergeten en de
zorgen, die op zijn schouders drukten.
Annette Lange had de twee jongeh
lieden, die .zij niet kendje^. opgemerkt en
naaqt hen haar linnenmeid, die zij tot
haar vriendin gemaakt had^ zooals( allen,
.die met haar in aanraking kwamen en
met wie zij' op voet van gemeenzaamheid
buiging.
Toen zij Jeanne bij hen zag, begreep
zij dadelijk, d'at het de beide besfche'n-
melingen mo-esjten zijn, waarover deze
haar gesproken had
Zij keek hen aandachtig aan en hun
goed te gaan, al zal het wel niet zoo
zijn als de correspondent van de „Daily
iMail" voorspelde dat waarschijnlijk he
den
de vrede
zou afgekondigd worden* omdat alle be-
(moeiingen der mogendheden i'n deze zaak
slechts voor de leus plaats hebben,, doch
alles reeds door Turkije met de Balkan-
staten rechtstreeks geregeld is. Het is\
echter niet te gelooVen dat de groote
mogendheden op zulk ieen -manier met
hun prestige zouden balanceeren.
Wat 'de bemoeiingen der mogendheden
aangaat wordt gemeld, dat aan alle Bal-
•kanstaten te kennen is gegeVefi dat .Tur
kije de hulp der mogendheden h^eft in
geroepen. Het antwoord van elk der
verbondenen luidde dat zij met hun*
bondigenooten moesten confereeren eer
zij hun besluit- konden „kenbaar maken.
Uit Sofia wordt nu aan de „Kölni-
sche Zeitung" gemeld: De Balkan-staten
hebben in groote lijnen fojet antwoord op
het bemiddelingsvoorstel der mogend
heden vastgesteld. De voorwaarden die
Zij stellen worden officieel nog geheim
gehoudenzij moeten echter zeer hard
qijn, maar wel vatbaar voor wij'zigingen,,
Zoodat een verzachting ervan piet on
mogelijk is, met name opl het stuk van
de nieuwe grenzen.
In elk geval zullen de vredesonderhan
delingen nog moeilijkheden gev.en daar
d'e bondgenooten aan 't betalen door
Turkije eener oorlogsschatting vasthou
den.
Hoewel in dit laatste 'de Turk alsnog
niet wil toegeven, begint men te Kon-
stantinopiel zelfs in officie'ele kringen
te Verklaren, dat de Porte in ha^r bespre
kingen met de mogendheden opl het stuk
van vrede, die aanstaande Schijnt, opi
Verscheiden punten tot overeenstemming
is gekomen.
Ook schijnt de piers de openbare mea
ning opl het denkbeeld van vrede en de
reeds bekende voorwaarden, voor te be
reiden. De Ifham pleit voor "de grenslijn
IniadaEnos en beschouwt de kwestie
van de eilanden als een zaak tusschen de
Porte en de mogendheden.
De Fransche kerkvervolgers
zijn dezer dagen weer eens van een kou
de -kermis thuis gekomen. Indertijd was
'de .aartsb'issichopi van Reims, Mgr. Lu^on,
veroordeeld tot 500 francs schadever
goeding, wegens een herderlijk sdirijvón,
dat door de federatie van de Ami cal es"
der onderwijzers b.eleedigend werd ge
acht. i
Het hof y^n cassatie te Parijs heeft
gister die uitsplraak vernietigd.
Het hof van cassatie ging uit van de
oyerweging, dat de onderwijzers geen
recht hadden een schadevergoeding te
eischen, daar h.et herderlijk sdhrijyen van
Iden aartsbisschop! niet over hun vakbe
langen handelde maar over het oplenbaar
onderwijs, waarvan de verdediging al
leen aan den staat toekomt. Verder
wordt opgemerkt, dat de federatie Van
„Amicales", niet al de onderwijzers ver
tegenwoordigt en dat door zoo opi te
uiterlijk beviel haar wel, vooral het man
nelijk voorkomen van Jean de Trémazan
behaagde haar.
Nadat de gasften clen zamger hadden
bedankt en het vroolijke gewoel in de
salons weer begonnen was, begaf de
gastvrouw zich regelrecht naar de laatste
gekomenen.
Die graaf leunde tegen een kolom van
den ingang van den grooten salon, het
gelaat .half-verborgen in zijn breede das.
Zijn zwarte oogen fonkelden toornig
en duidden tevens ongerustheid aam.
Tot ,hem wendde Annette zich het eerst
met de woorden:
Waarom blijft gij1 daar zoo staan.
Gij wenséhtet mijl te spreken?
Ja, dat is zoo, antwoordde hij.
Jeanne Legner zal het u wel gezegd héb
ben. Zij is mijln vriendin, mijn lamdge-
noote, maar ik kan hier niet blijvep.
Waarom niet?
Omdat hier iemand is wien ik niet
wil ontmoeten, want dan was ik verlo
ren. Hij zou mfj verraden, .zooals hij
reeds zooveel anderen verraden heeft.
Welk geheim hebt gij dan
Een doodsgeheim.
Kunt gij het mij toevertrouwen?
Aan u wel.
Deze -weinige woorden waren haastig
en met gedempte stem gewisseld.
Aller oogen richtten zich op den jon-
treden de federatie het karakter krijgt
van een vakvereeniging aan ambtenaren
verboden.
De Fransche regeering heeft zich ech-
iter ook weer eens leelijk in de kaailt
laten kijken.
Bet „Journal officiel", het Fransoh,e
Kegeerimgsblad, bevatte dezer dagen een
lange lijst van personen, welke wegens
hun buitengewone verdiensten een eere-
teéken verdiend hebben. De gedecoreer
de personen worden als „ziekenverpleeg
sters" vermeld. In werkelijkheid zijn 80
'percent der gedecoreerden Katholieke
religieuzen. Maar men schaamt zich; te
moeten erkennen dat ,zij, die men yer_
,'guist en vervojgt en uit het land1 ver
jaagt, met '^ereteekens,moeten gesierd
worden.
De Duitsche marine
heeft gisteren een ernstig ongeluk ge
troffen. De torpedoboot S. 178 werd op
'twee mijlen van de kust van Helgo
land door den Duitscheh kruiser yofah
geramd en verdween met bijna de ,ge-
heele bemanning in de golven. Omtrent
dit ongeluk worden aan B,erlijnSche bla
den de volgende bijzonderheden geseind
De elfde torpledoboot-flotilje wilde gis
ternacht even voor twaalf uur, nadat de
oefeningen geëindigd waren, met nog*
gedoofde lichten achter de duinen van
Helgoland voor anker gaan. Opl hetzelf
de oogenblik keerde ook de groote krui
ser „York", die sedert verschillende da
gen oefeningen hield, van een tocht te
rug en wilde eveneens achter de duinen
voor anker gaan. Tengevolge van de
hooge zee liep' de kruiser de torpedo
boot ^St. 178", die achter den laatsten
schoorsteen geraakt werd, dadelijk opzij
viel en na zeer korten tijd zonk. Door
'den kruiser „York" zijn vjer mannen
gered en door de 'bemanning v,an drie
jprpedobootén elf man, Heit aantal der
om het 'leven gekomen plersonen be-
'diraagt volgens de laatste berichten ,67
man.
Volgens een andere lezing zouden zoo
wel de „York" als de „S. 178f de1 lichten
hebben opgehad, toen de aanyairingj
plaats fi ad.
Nader seint Reuter dat van de beman
ning van torpedoboot S. 178 worden ver
mist: 2 officieren, 2 dëkbffieLeren, 36
onderofficieren 'en manschappen.
Gered zijn: een marine-ingenieur, een
geneesheer en 13 onder off id eren en man
schappen
GEMENGD.
Dje Turksch-e regeering heeft,
naar de „Frankf. Zeitung" meldt, een
Vliegtuigfabriek te Leipzig opgedragen
op korten termijn twaalf tweedek
kers te leveren, waarvan drie terstond
moeten worden verzonden. Later moe
ten er nog 18 worden geleVerd.
Uit Leith wordt .gemeld, dat de
Engel sche dor pe do jager Hydra
in den nacht van Maandag op' Dinsdag
tegen een anderen torpiedo-jager op de
Firth of Forth, is aangevaren. Die
Hydra moest met zware averij aan den
bloeg en een groot lek' jn het voor-
gen gast, die zoo jbegunstigd scheen,
djat de gastvrouw, die idoor haar colle
ga's en intieme vrienden steeds met „An
nette" werd aangesproken, hem het eerst
toesprak, zonder dat hij haar zijn comK
pliment nog gemaakt had.
De tooneelspieelster beval
Ga mee.
Z\) gaf een wenk aan haar linnenmeid',
die in een toilet, ongeveer gelijk aan dat
der gasten, bij Pierre Lasson gebleven
was en zegde in 't voorpjjgaan tegen
haar:
Kom in d'e serre bij ons.
Het orkest begon een wals tel spjelen.
D'e menuet, de pavane en d£ gavotte,
statige dansen die aan het verdreven
hof in zwang waren en destijds ook op
andere bals gedanst werden, hadjden af
gedaan en zij zouden niet meer in de
mode 'komen.
Mén heeft v,an de Parijzenaars .wel
eens gezegd, dat zij nog op een vulkaan
zouden dansen.
Nooit was. dit gezégde meer bewaar
heid, dan ten tijde d'at ons venhjaal speelt.
Terwijl het bal begon in de salons
der schoone tooneelspeelster, ^geleek
Frankrijk van het Noorden tot het Zui
den en van het Oosten tot het Westen
op één vulkaan, in .volle uitbarsting.
(Wordt vervolgd.)