BUITENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
te Jaargang.
No. 1023.
iiru- .u »J üIIMUtilv 34, L.EIOEIN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
PIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
1,10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
er post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2]/2 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
Februari
D!3.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0:75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote'letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWhE bladen.
A n „Met Vu k".
Louter .om de Leidsche partijgenooten
van „Het Volk" een genoegen te doen,
drukken we hier nog eens e.ctra af, wat
omtrent Briand geseind werd; uit Parijs
bij gelegenheid der presid(entsw i ss el i ngj.
Luister:
„Toen minister-president Briand te
voet het Elysée verliet, werd hij door
de menigte herkend, d',ie hem omring
de en hem als in triumf onder gejuich
ronddroeg."
Wat staat de socialist Briand gindjs
in de geur, hè
O ja, hij is niet rood meer hij is. ver
schoten. In stede van het gezag in den
modder te gooien, nu hij 't zelf in han
den heeft, houdt fllij het hoog, verdledigt
lij het met alle maöh,t. En de FranschenJ
die heel goed gevoelen, hoezeer hun
land gezag noodig' heeft, juichen hem
deswege toe.
Niet pleizierig voor „Het Volk", het
welk zich nog juist dezer dagen haast
te om uit een builenlandsch blad te ver
talen, dat die Briandj eigenlijk nietsi an-
jkrs dan een woordengoochelaar was, die
liet eens een behoorlijken brief kon
ichrijyen. O, deze afvallige, die zich nu
waarachtig ook nog als een stevige mi-
'tarist ontpopt, zit den rooden zoo dwars
Iwars
Maar voor Frankrijk is 't toch eigen
lijk ook niet bemoedigend, d;at de ge-
zagsversterking juist van zoo'n man moet
Vomen. Moge Poincaré, die ook weet
weet wat hij wil en wiens loopbaan
minder kronkelde, er in slagen, zelf dje
eugels van het bewind in handen te
louden, want lui als Briand zijn toch
le ware broeders niet.
ALGEME .v OVERZlLll'l.
Van het oorlogsterrein komt weer geen
lieuws. Over het vertrek van buitenlan-
lers uit Adrianopel heeft echter de Fran-
iche gezant een onderhoud met den
grootvizier gehad.
De Porte geeft de voorkeur aan de
ifpaling van een onzijdige wijk, maar
jtompard deed opmerken, dat ook de
inder.e bevolking van Adrianopel daar
:en wijkplaats zou kunnen zoeken. Daar-
>m is het twijfelachtig, dat Bulgarije zal
oestemmen in onzijdig-verklarinig van
«n bepaalde wijk.
De Roemeensch-Bil^aarsche kwestie
lijft men van alle kanten hoopvol be
lhouwen. Men hoopt dat een schikking
iog wel mogelijk is. Ook de oi'ficieuse
iulgaarsche „Mir" verneemt uit ver-
rouwbare tron, dat het vooruitzicht op
ien minnelijke schikking van het geschil
[rooter geworden is. De vrede tussChen
Bulgarije en Roemenië, zoo schrijift het
>Iad, is niet zoo zeer bedreigd, als men
iet wil doen gelooven.
De mogendheden zijn op hun qui-vive,
laar een oorlog tusschen Roemenië en
Bulgarije ook voor andere staten nood-
ottig zou zijn. Zij! treffen alle maatreige-
en, om door een plotselinge verergering
jan den 'toestand niet overrompeld te
orden.
Volgens de Echo de Paris zouden de
mogendheden reeds een schema hebban
oor een bemiddelingsvoorstel. Het komt
'P 't volgende néér.
Ie. Bulgarije staat aan Roemenië de
iestingen Medzjidie-Tabia, ten zuiden Van
filistrië en Arab Tabia, af. Roemenië
ou daardoor aan zijn grens de verster
kingen krijgen, die het noodzakelijk acht
;n Bulgarije zou Silistrië behouden.
2e. Aan de kust der Zwarte Zee be-
jlligt Bulgarije in een grenswijziging,
je Roemenië in staat stelt de haven-
'aats Man gal ia tot oorlogs haven te ma-
jen. Die nieuwe grens is ontworpen op
e helft tussohen Wiarna en Mangalia.
Verder zouden de Koetsowalachen alle
°°r Roemenië gevraagde waarborgen
'erkrijgen.
Roemenië zou voor het afgestane
landgebied een aanzienlijke schadever-
oeding hebben te betalen.
In Kon t'antinopel
'ordt Je luerschende onrust hoe langer
e gro t r Dat Engeland de Turksche
ag en die der beschermende mogend
heden op Kreta heeft neergehaald, heeft
Jepen 'indruk op de Porte gemaakt, om
dat daarmede de onafhankelijkheid van
het eiland wordt uitgesproken.
Uit Jemen wordt gemeld, dat de Turk
sche soldaten daar den eisdh hebben ge
steld, naar huis te worden gezonden.
De verwachtingen, die men op 'de zen
ding van' Hak'ki pasja naar Europa bad
gebouwd, zijn vervlogen.
Hier hoort men overal geruchten over
aanstaande veranderingen Ln het kabinet.
Ontevredenheid heersCht over het uit
blijven van succes op 't oorlogs terrein.
Mexico
hieeft weer een verandering ondeijgaan,
moge het de laatste zijn. Madero is af
gezet en gevangen genomen door tegen
standers in eigen omgeving. Generaal
Blanquet heelt nem Woensdagmiddag te
drie uur gearresteerd in het regeerings-
pa eis. AIL mii.Lters werde.i mee in hcdn-
tenis genomen, uitgezonderd Ernesto Ma
dero, den minister van financiën, die te
weten was gekomen, wat er broeide en
de vlucht had genomen. De staatsgreep
was het gevolg ,van een samenzwering,
waarbij Blanquet betrokken was. Bilan-
quet hield voor het regeeringspaleis een
toespraak tot de troepen. Hij wees er
op, dat het oogenblik was gekomen om
een einde te maken aan een strijd, waar
in de vader zijn zoon, de broeder zij'n
broeder bevocht. Na de inhechtenisne
ming van Madero trok een menigte door
de straten, die „Leve Diiaz", „Leve Huer-
ta" schreeuwde. Deze beiden Diaz
en Huerta hadden een onderhoud, >d!at
twee uur duurde, waarna Huerta tot
voorloopig president werd uitgeroepen.
Op het oogenblik dat Madero in hech
tenis werd genomen, trachtten enkelen
van zijn aanhangers hem te ontzetten.
De voormalige president Madero en
zijn broer Gustavo zijn gisterochtend
vroeg, onder strenge bewaking, uit het
paleis naar het tuighuis gebracht. Gustavo
werd kort na negen uur weggebracht en
doodgeschoten.
'Gustavo werd algemeen voor invloed
rijker gehouden dan de president, en zijln
eigenmachtig o.ptreden sdhijnt de oor
zaak geweest te zijn van de oproerige
beweging.
Toen hiij door de straten geleid werd,
gaf de bevolking bllijk van groote opge
wondenheid en de soldaten, die hem
vergezelden, hadden moeite hem te "be-
besChermen.
Het is echter niet te gelooven, dat
hiermede een einde aan de troebelen
is gekomen. Die opstandelingenleiders
Orozco en Gelan, die in het noorden
van Mexico ageeren, zijn niet tevreden
over het optreden van generaal Huerta
als president.
Zij verklaren, dat zij den opstand zuilen
voortzetten, indien geen ander als pre
sident optreedt. Het liefst zouden zij
de la Barra of Trevino a'ts zoodanig zien
optreden.
Zooals men weet,'zijn er echter nog
andere pretendenten, o.a. Oomez.
Een moord op een priester
heeft wederom plaats gehad, nu in Mul1-
heim a. d. Roer, waar in de St. Engel-
bertskerk een werkman, die voorgaf dat
hij wilde biechten, gisterochtend den mis
siepater Wengeler, terwijl deze in den
biechtstoel zat, heeft doodgeschoten.
Die moordenaar is dadelijk in hechtenis
genomen. Hij verklaarde dat hij! pastoor
Welter van de St. Engellbertskerk, en
niet den pater, uit wraak had willen
dooden.
Nader wordt nog gemeld:Sedert
.Zondag houden te Müihlheim ongeveer
twintig paters-Jezuieten missie-predikati
ën'. De doodgeschoten pater, Petrus
.Wiengeler, S, J., was de leider er van.
De moordenaar is geen Plooi, maar
een veertigjarig Nederlandsch werkman
Weinand. Na zijn in hechtenisneming
sloeg hij alllierlei wartaal uit.
Laat ons hopen, dat de man werkelijk
in zijn geestvermogens gekrenkt was!
GEMENGD
De Mongoolsche minister van oor
log en de Russische zaakgelastigde heb
ben een overeenkomst geteekend, vol
gens welke Russische officieren
zich naar Mongolië zullen begeven,
bmi daar een kavallerie-brigade te orga-
niseeren.
Bij afwezigheid van regeeringsver-
tegenwoordigers is' heden het voorstel
van het Centrum tot opheffing der
Jezuïetenwet met de stemmen van
het centrum, sociaal-democraten, Polen,
Elzassers, Denen en van drie leden d,er
vooruitstrevende volkspartij aangeno
men.
Volgens den correspondent van d,e
„Daily Tel." te New-York is de finan-
cieele Toestand van Chicago op 't
oogenblik even critiek als in het jaar
1871, toen de stad grootend.eels, in vlam
men was opgegaan. Die groote metropo
lis van het Westen staat op 't punt
bankroet te gaan. Het stadsbestuur
legt alles rleeds. zoo zuinig mogelijk
aan, de beambten ontvangen slechts,', 80
percent v>n hun loon en afgezien van*
enkele vaste uitgaven, wordt sjechts 70
cent per dollar betaald.
Naar het „Handelsblad van Ant
werpen" bericht, heeft de (katholieke)
Belgische Volksbond zich in een verga
dering te Brussel uitgesproken te gein
de algemeene werkstaking. Be
halve in eenige groote ce.rtra, is van sta
kingsbeweging niets .te 'bemerken, zegt
het blad.
Naar de „Neue Freie Press,e" ver
meend, heeft de Russische admirali
teit onderhandelingen aangeknoopt tot
aankoop van twee door Brazilië bij de
Yarrow-werf bestelde super-dread
noughts.
Bij een spoorwegongeluk in
de nabijheid y,an Pittsburg zijn 10 men-
schen gedood en 30 zwaar gewond,.
D:e Londensche graafschap heeft
in een jaar tijds ruim een millioen gul
den voor s ch oo l vo e d,i n g uitgege
ven.
De procureur-gen» al in het pro
ces van de autobandieten kwami
giste rmet zijn requisitoir tegen de 7
hoofdbe9chuldig,d,en gereed. Hij heeft
blijkbaar op, de jury grooten indruk ge
maakt. Hij vroeg tot slot de doodstraf
tegen Diieudonné, Soudy, Callemin, Mo-
nier, Carouy en Metge. Voor Gauzy, de
uitdrager die Bonnot een paar d.agen
onderkomen verschafte vro.eg hij vefzachi-
tende omstandigheden.
""BINNENLAND.
De 1 weede Kamerverkiezingen.
Het „Centrum" verneemt, dat het juist
is dat dr. d,e Visser zich niet meer be
schikbaar zou steden voor Leiden.
Evenwel moet hieruit niet de gevolgtrek
king worden gemaakt, dat d,e chr.-hisL
afgevaardigde zich uit het politieke le
ven zou willen terugtrekken, en laat het
zich aanzien, dat hij voor een ander dis
trict een candidatuur zal aanv,aard;en. In
verband hiermee wordt ,Bio d,e gr a v en
genoemd, daar mr. v,an I,d,singa, geen
Herkiezing zou wensohen.
Naar het „Volk" meldt, is door d,e
S. D. A. P. in het district B,o die;gra-
■v e n candidaat gesteld, de heer Dijkgraaf
In een te Gorinchem gehouden bijeen
komst van vrijzinnige kiezers., uitgeschre
ven door het vrijzinnig centraal comité
in het kiesdistrict Gorinchem, is prof.
mr. A. C. Visser van IJzendoorn, te Lei
den. candid,aat gesteld.
Katwijk-Leiderdorp.
Die „Nieuwe Haarlemscfhe Courant"
-deelde onlangs mede, dat het bestuur
van de Centrale Kiesvereeniging Katwijk-
Leiderdorp plannen zou hebben gemaakt
voor het stellen van een Katholieken
qandidaat.
Wij hebben toen eerstens dat beridht
tegengesproken en gequa.iriceerd als on
juist ons opzettelijk onthoudend van
een sterkere uitdrukking, opdat men ons
b.v. niet zou zeggen: er is toch wel iets
van waar, er is n.L. door een o't meer
bestuursleden de m o g e 1 ij k h e i d van
een Katholieken candidatuur besproken.
De „N. H. Crt." hield echter de juist
heid van haar bericht krachtig vol.
Op de tweede plaats hebben we op
gemerkt, dat de publicatie van een ~d et-
ge lijk bericht berust op een indiscretie
van den berichtgever, daar volstrekte ge
heimhouding aan de bestuursleden was
opgelegd. Dit weersprak de „N. H. Crt."
niet; zij nam niet de verdediging op
zich van de handelwijze van haren be
richtgever.
En ten derde hebben we als onze over
tuiging uitgesproken, dat de ^puiblicatic
van zulke berichten als dit niet anders
dan verkeerde gevolgen kan hebben;
daardoor wordt nl. no odeloos stem
ming gemaakt voor een Katholieken can
didaat, welke stemming zeker niet zoo
gemakkelijk zal worden weggenomen, als
eenmaal de Centrale in anderen zin zal)
beslist hebben.
Nu doet zich het volgende eigenaardige
geval voor:
De heer C. L. J. v. d. Meer heeft öp
een vergadering van de Kiesvereeniging
te Noordwijk naar aanleiding van een
vraag over het bericht van de „N. H..
Crt." een antwoord gegeven, waarmede
cat wat wij erover hebben geschreven
geheel en al overeenkomt. Wjij merken
echter hierbij op; dat de heer v. d. M.
ons in deze niet van voorlichting had
gediend.
De „N. H,. Crt." maakt daar melding
van en zet er en dat is het eigen
aardige de volgende redactioneele
noot bij
„De tegenspraak van ons bericht door
den heer van der Meer nemen wij echter
niet zoo voetstoots aande heer van der
Meer gelieve zich te herinneren, dat ook
de „Leidsche Courant" ons bericht be
vestigde
Wij zouden het bericht van de „N. H.
Crt." hebben bevestigd.., terwijl we het
tegendeel hebben gedaan.
Werkelijk, 'n zeer eigenaandige verkla
ring van wat we hebben geschreven.
Ten slotte nog dit: Wij hebben ons in
deze kwestie gemengd, omdat en in zoo
ver het noodig was. Wij stellen er prijk
op dit te verklaren, daar we herhalen
het bij den huidigen politieleen toe
stand alle geschrijf over mogelijke can-
didaturen ons beslist uit den booze
toeschijnt.
De vijfde HaarlemscheKatholiekendag
Het uitvoerend comité te Vlissingen,
dat onlangs door het hoofdbestuur be
noemd werd, is reeds druk bezig met
zijne voorbereidende werkzaamheden, die
tot hiertoe uitsLekend vlotten.
Voor een deel is dat te 'danken aan
de welwillende medewerking der naam-
looze vennootschap „Zeebad Vlissingen".
Die maatschappij bezit aan den zee-
boulevard een viertal inrichtingen, die
elk een of meer groote zalen bezitten.
En ofschoon het badseizoen reeds op
1 Juni geopend wordt en, de Katholieken
dag eerst Woensdag 4 Juni wordt gehou-,
den, heeft de directie vier dier zalen ter
beschikking van het comité gesteld. Drie
voor de sectievergaderingen en eene, nl
de concertzaal van het Grand Hotel, voor
de algemeene vergadering.
Den der sectievergaderingen zal. gehou
den worden in het paviljoen Wjlhaimina,
een in de hoofdzaal van het strandhotal
en een in d,e gesloten colonnade van het
Grand Hotel.
1 iet feestmaal na afloop der vergade
ringen zal worden gehouden of in het
Graad Hotel of in het SLrandhotel.
i. .e uitgekozen lokaliteiten liggen im
eikaars onmiddellijke nabijheid op een
gedeeLte van den boulevard, vanwaar men
een heerlijk uitzicht heeft op de reeda en
op de zee, op stad en Land. Tusschen
de üwee uiterste ligt slechts een afstand
van 250 meter.
Als een.sprekend blijk van de belang
stel!.ng, die zich nu reeds te Middelburg
en te VLissingen voor de aanstaande mee
ting openbaart, kan de bijzonderheid
dienen, dat zich bereids uit beide plaatsen
ruim vijftig Katholieken als nieuwe vaste
.edi.n hebben opgegeven.
Onze Bisdommen.
De „Tijd" herinnert, dat het d,en 4den
Ma. rt a.s. 60 jaren zal geleden zijn, dat
door Z. H. Paus Pius IX, bij breve van
4 Maart 1853, de kerkelijke provincie
werd opgericht, bestaande, uit het Aartsr
bisdom Utrecht en de Bisd.ommen Roer
mond, Haarlem, Den Bosch en Bred'a.
R.K. Middenstand.
Tot geestelijk advi's.eur van den spoe
dig te stichten R. K. Middenstandsbond
in het diocees Roermond, is, d,oor Z. Di.
H. Mgr. Drehmanns benoemd de Zeer-
eerw. HooggeL heer P. J. H. Geurts',,
professor aan 'het Groot-Seminarie te
Roermond.
Zooals men weet, is. reeds op verschei
dene plaatsen in Limburg een .afdeei-
ling van de R. K. Middenstandsbond op
gericht na een lezing van den heer _Kel-
lenaers, uit Leiden.
Incident Duys-Ankerman.
Naar aanleiding van het incident Duys-
Ankerman in de vergadering van d,e
Tweede Kamer van j.l. Vrijdag heeft
de heer Ankerman, naar het „Fries'qhJ
iDgbl." meldt, aan den heer J. d.e Vries'
te Oudehorne telegrafisch gevraagd, h'em
te willen melden, waar en wanneer hij,
mr. Ankerman, in'het openbaar of parti
culier, over de Invalid|iteits\vet-Tailma
zou hebben gesproken.
Het ,antwoord luidd.e, dat dé heer An>~
kerman in 1909 gesproken heeft te Nije-
ihorne in een vergadering onder voor
zitterschap van dsl. Lonkhuijzen.
Het Invaliditeitsontwerp-Talma werd
pas 5 Mei 1911 bij de Tweede Kamer
ïngediend.
Eerste Kamer.
Nadat verschillende kleinere wetsont
werpen en de begrooting van Waterstaat
en de aanvullingsbegrooting van Oorlog
zonder hoofdelijke stemming waren aan
genomen werd de Kamer verd.aagd tot
nadere bijcenroeping, hoogstwaarschijn
lijk tot 10 Maart.
De Esp. beweging in Nederland.
Volgens juist opgemaakte statistiek,
bevinden zich hier te lande:
1. Die Ned. Esp. Ver. met 14 afd. en
459 leden. 2. Die Ned. R. Kath. Esp.
Bond met 15 afd. en 921 Led.en. 3. De
Ned. Fed. v. Arb. Esp. met 7 afd, en
205 leden. 4. Het Zeeuwsch Esp. Propi.
Kom. met 6 afd. en 152 leden. 5 Af
zonderlijke groepen 13 met 294 ledfen.
Totaal 55 groepen met 2.031 leden.
In September 1911 waren er 36 groe
pen met ongeveer 1.500 leden. Een'
prachtige vooruitgang dus, in één en
een kwart jaar.
LEIDEN, 20 Februari.
De le Luitenant-Kwartiermeester
C. de Bas van het 4 Regiment Infanterie
wordt met ingang van 1 Maart a.s. over
geplaatst bij het Korpsk Torpedisten te
Brie 11e.
Die Dirigeerend Officier van Go-
zondheid 3e Klass,e (Majoor) J. Carpen-
'tier, Chef van het Militair Hospitaal
te Bergen op Zoom wordt naar hier
overgeplaatst als' chef van den Militai
ren Geneeskundigen DJensjt.
Door het Bestuur van de Afdeeling
Leiden van de Koninklijke Vereeniging
van Gepensionneerde onderofficieren en
minderen van het Nederland/sche leger
werd, ter herdenking van dien geboorte
dag van Z. M. Koning Willem III, gis
terenavond aan de Jedén of hunne weu
(duwen in ee(n daartoe djoor den heer IJdo
welwillend afgestaan lokaal eene toela
ge verstrekt.
Aan de leden gepensionneerd) met den
rang van onderofficier werd ieder f50
en aan die met de positie van s/oldfaat
f 35 toegekend, terwijl elk der. wedfu-
wen f 50 ontving.
ROOMSCHE AGENDA.
i Vrijdag 5 uur. Catechismus met
lichtbeelden, door den Weleerw. Pater
J. A. H. Hendriksen. Bondsgebouw Ra
penburg.
8i/2 uur Apologetische cuirsuis door den
Weleerw. Pater L. Zijidgeest, Bonds
gebouw Rapenburg.
AALSMEER. Voor plaatsing op de
nieuwe kiezerslijst dienst 1913—14 heb
ben zich alhier 229 nieuwe kiezers aan
gemeld. Op de kiezerslijst dienst 191213
bedroeg het aantal 981.
ALPHEN. Op Dinsdag, 25 Februari
a.s. om 71/2 uur n.m. zal in een der lo
kalen van de openbare lagere school
door een officier van het 4 Regiment-
Infanterie eene voordracht worden gei-
houden vqor- belangstellenden over d[e
schietoefeningen tot verhooging van 'q'
lands weerkracht.
LEIDSCHENDAM. Vrijdag 21 Febr.
a.s. houdt de Wilhelmina-vereeniging
(,Lëidschendam-Veur" eene algemeene
vergadering. Op de agenda komt o. a.
voor „Verkiezing van één bestuurs.lid".
NIEUWKOOP. Naar men hier met
zekerheid verneemt, wordt in het begin
van April a.s. aanbesteed: het bouwen
der stations in het baanvak A'.phen—Aals
meer—Uithoorn der spoorlijnen in de
Haarlemmermeer.
NOORDWIJK. Gisteravond vergader
de de afdeeling van den Ned. R. K.
Volksbond in de zaal van den heer P.
H. v. d. Voort. De vergadering was zeer
druk bezocht. De weleerw. heer Her
mans, geestelijk adviseur, vereerde de
bijeenkomst met zijn tegenwoordigheid.
In zijn openingswoord wenschte de
