DE TWEE VRIENDEN.
Uit de Lcidsclie Vroedschap.
BUITENLAND.
4e Jaargang.
No. 1012.
bureau
UUuci Sli^D^L 54,
Interc. Te'efoon 935. Postbus 6.
dit blad verschijnt elken dag. uitgezonderd zon- en feestdagen
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1,10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2VS cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
D^ ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50. elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. 3ij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën gevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
KAMEROVERZICHT.
TW BEDE KAMER.
Amendementen van Dr. ée Visser.
In een helder, sympathiek betoog hiel dl
de ChroHistorisdhie afgevaardigde voor
Leiden, idie heer De Visser, een plaidlooi
voor zijn amendementen, die gelijlk men
weet— bedoelen -die risico-overdracht in de
wet te brengen. Hij heeft de voordeelen
van zijn amendementen uiteengezet, ze
'geplaatst tegenover die van den heer
ïreub, welke, zooals hij aantoonde, veel
minder in overeenstemming waren met
den geest van het regeeringsontwerp.
Hoofdargument van den minister te
gen de aanneming van 's heeren DeVis-
ser's amendementen is, dat hij door ver
der te gaan met de risico-overdracht vol-
zijn wiskundige adviseurs de be
cijferingen geheel in het ongereede zou
brengen. "Naar aanleiding van dit be
zwaar des ministers, stelde de heer de
Visser eerstens de volgen'de vraag:
„Is de wiskundige berekening door
verdere tegemoetkoming ,aan het insti-
ic tuut der risico-overdracht werkelijk ge
heel verstoord, of is er nog wel eenige
uitbreiding mogelijk?"
En'daarna nog deze vraag:
„Is de Minister niet met spreker van
oordeel, dat ook als de financieele op
zet in de war wordt gestuurd, in het
amendement nog voor de regeering ge
noeg vrijheid overblijft, dat de Minister
aanneming van het amendement niet be
hoeft te ontraden en althans met cDe
gedachte van het amendement een eerlij
ke proef kan nemen ?r'
Waarlijk, uit het geheele betoog van
den Leidschen afgevaardigde was het
allerduidelijkst, dat het hem niet te doen
is om „Rechthaberei," doch om de zaak
zelve te dienen. De minister zal dan
ook ongetwijfeld zijn volle aandacht aan
deze twee vragen schenken, en wij :zijln
benieuwd naar idiiens antwoord.
Avo ndverga de ring.
De Bodd van Marinepersoneel.
De bond van marinepersoneel is voor
de zooveelste maal ter sprake gekomen.
En nu is er een schejp oordeel over ge
veld, niet slechts door de leden van
rechts, doch ook door de linkerzijde,
uitgezonderd natuurlijk de sociaal-demo
craten. Deze verdedigden den bond op
zulk een doordravende en dolle wijze,
de heer Marchant, een vrijz.-demo-
craat, terecht opmerkte:
Als een prijsvraag werd uitgeschre
ven om de organisatie v.an het marine
personeel voor goed te fnuiken zou de
rede van den heer Hugenholtz voor een
gouden medaille in aanmerking komen."
Ook de minister, de heer Colijn, heeft
nog eens met kloeke 'overtuiging ver
zekerd, dat hij nooit zou dulden dat door
den Bond macht tegenover macht zou
gesteld worden.
FEUILLETON.
Toen hun verkleeding was voltooid,
gingen zij uit.
Hetgeen nu in de eerste plaats ge
beuren moest, was voldoen aan de be
palingen van de Commune en de Con
ventie. Daartoe begavén de beide vrien
den zich naar de rue Thérèse.
Burger Delamay was secretaris van
zijn sectie, een gewichtig ambt. Hiij had
daarbij den naam van een gestreng pa
triot te zijn.
De rue Thérèse was niet ver van de
rue Neiwe-des-Petits-Champs. Wjeldra
stonden zij voor het huis no. 6, dat er
zeer eenvoudig uitzag en door verschei
dene gezinnen was bewoond.
De straatdeur was gesloten. Zij klopten
aan. Een oude vrouw opende de deur op
een kier en zag hen eerst met wan
trouwen aan, maar bijna oogenblikkelijk
kreeg haar gerimpeld 'gelaat een vriende
lijke uitdrukking, én zij' vroeg:
Wat verlangt gij?
Woont hier de burger Delamay?
Ja.
Wij zouden hem gaarne een oogen-
Mik spréken.
In cauda venenum in den staart zit
het venijn.
Er is wel eenige redgn om dit schen-
pe spreekwoord op onze raadsvergade
ring van gisterenmiddag toe te passen.
Alles was gegaan van een leien dakje.
Een twintigtal nummers van de agenda
waren er heel gemoedelijk doorge'ha-
merd. Er was een debatje geweest naar
aanleiding van een verzoek der Leidsehe
gyminastiekvercen. „(Hercules" om koste
loos gebruik te mogen maken van een
gymnastieklokaal. Eenige heeren hadden
gemeend, een klein stroompje welspre
kendheid te moeten laten vlieten naar
aanleiding van de kwestie, of de Leid
sehe keuringsdienst van eet- en drink
waren ook zou worden uitgestrekt
over de gemeente Wassenaar t>ij
welke gelegenheid onze .goede sleutel
stad door den heer van der Pot tot „me
tropool" werd gepromoveerd. Door
eenige welwillende raadsleden waren B.
en W. middelen aan de hand _gedaan,
om vpor 't vervolg schadeberokkenen
aan bruggen te voorkomenin zijn ijver
om op de gemeentefinaneiën de uitgaven
voor herstellingen als thans noodig aan
de Nagelbrug te besparen had de heer
Sytsma zelfs een middel aan de hand
gedaan, waarvan de kosten weinig bene
den de thans gevraagde gelden zouden
blijyen. Buiten verwachting waren wei
nig tongen losgekomen over de voor
gestelde wijzigingen der verordening op
de straatpolitie. Maar toen was het de
tijd, waarop aan zooveel „Gemütlichkeit'i
een einde kwam. Toen waren we geko
men aan den staart, waarin het venjjn
zat.
Het begon bij de verordening op de
wegen, lanen, straten enz. enz. De heet
yan der Eist had hierop een amendement
ingediend, maar B. en W. waren aan
de wenschen van dit Raadslid zoozeer
tegemoet gekomen, dat de voorsteller
zijn amendement introk. Maar daar op
eens kwam de heer v. d. Pot in éen,
lang niet malsche philippica de houding
yan Ged. Staten laken. Hij achtte die
houding „zonderling", sprak over
„Rechthaberei" van Ged. Staten, zou er-
yoor geweest zijn de. zaak .nog maar
eens met dat college „uit te vachten"..,!,
maar stemde ten slotte toch maar voor
het voorstel van B. en WL, waardoor
Ged. Staten hun zin kregenHet was
slechts erom te doen, een v.enjjnigheidje
tegenover dit hoog college te plaatsen.
En minister Heemskerk kreeg ook nog
in 't voorbijgaan een Seitenhieb
waaryan hij waarschijnlijk nimmer iets
merken zal 1
Maar toen kwam de hoofdschotelEen
kostje, dat velen kiezers niet zoo heel
onaangenaam moet gesmaakt hebben, dat
echter met venijnigheid]es doorkruid
was. Men moet niet vergeten, dat er
menschen genoeg zijn, die venijnigheid-
jes gaarne slikken. Daarmee rekening
houden, als de tijd naakt, waarop de kie-
Wacht even, burgers, ik zal ^ien of
hij u ontvangen kan.
Zij ging heen en kwam na een paar
minuten terug, opende ditmaal de deur
geheel en zeidei
Komt binnen.
De vrouw bracht hein in een groot ver
trek op de benedenverdieping.
Dat vertrek zag er vrij somber uit Wat
het eerst in het oog viel, was een borst
beeld van ^larat en een groote gravure,
naar een schilderij van David, waarop
de moord van den volkstribuun in zijn
badkuip, door Charlotte Oorday, was af
gebeeld Roode mutsen, pieken, pistolen
en een Romeinsch zwaard vormden de
verdere wandversiering, terwijl op den
schoorsteenmantel, inplaats van een pen
dule, een miniatuur-guillotine stond.
Het uitzicht van deze wachtkamer was
dus wel geschikt om den bezoeker te
doen sidderen.
Inderdaad voelden Jean de Trémazan
en Pierre Lasson zich hier eenigszins
onbehaaglijk.
De heer des huizes verscheen. Zijn
uiterlijk stemde vrijwel overeen met de
stoffeering van zijn wachtkamer. H|i| was
een rijzig man, forsch gebouwd, breed
geschouderd, met ruwe trékken en een
zwaren baard.
Op norschen toon zeide hij:
Wat wilt gij, burgers? Vlug, want
ik heb weinig tijd.
zers over uw politiek „leven of dood"
zullen beslissen, is een akt van vroed
beleid I En zoo heel moeilijk is dat ook
al niet! Men behoeft jlechts menschen,
die om salarisverhooging bij den Raad
kwamen, vriendelijk te ontvangen op
zijn kamer, hun tegen een praeadvies
van het Dag. Bestuur gerichte a an. va lien
in openbare zitting te onderstreepen, in
't kort men behoeft slechts op te ko
men voor geldelijke voordeelen van een
bepaalde klas van personen, en men
heeft de gunst gewonnen. Dat meent
men, ja! M,aar de opening van een
stembus heeft wel eens anders geleeTd.
't Was ernstig, bitter ernstig in de
Raadszaal'. Er werden beleefde bedank
jes gebracht aan B. en W. yoor hun
praeadvies in zake de salarissen der po
litiemannen er werden ook beleefde te
vens stekelige verwijten .gericht tot B.
en W. over dat praeadvies. En de bur
gemeester sprak, over de „hoogst en in
de ergste mate ongepaste" houding van
de neutrale vereeniging der politieman
nen tegenover het praeadvies. Alles ern
stig, bitter ernstig. Een oogenblik gleed
er een lachje door de JRaadszaal. Dat
was, toen de heer Vergouwen het had
over de recruteeninig van politiemannen
uit militaire en „zoekringen". Vermake
lijk was ook wel het verwijt aan den
helderdenkenden antirevolutionair, dat
hii een revolutionairen weg wilde be
wandelen. Maar hierom werd geen lach
spier gespannen. Want het gold een ge
leerd betoog, waarbij revolutie tegen
over evolutie werd gesteld. En wie zou
nu het vonnis van wetenschappelijke
minderwaardigheid willen beloopen
door ook maar een glimlach te wagen
aan de vermakelijkheid van zulke jjuasi-
Wetenschappelijkheid
B. en Wi. hadden, toen 't venijn op
was, 't geluk dat 17 leden voor hun
praeadvies stemden. Dat deed weer alle
leed vergeten.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Konden we gister een officieel tele
gram mededeel en waarin v^n Turksche
officieel e zijde verslag werd gedaan, van
de
krijgsbedrijven
die voor de Turken zoo bijzonder goed
waren uitgevallen, van anderen kant
komt natuurlijk een geheel andere le
zing, die we te eerder zouden willen
aanvaarden daar de Turksche tusschen
de regels door ook reeds iets te denken
gaf. Immers men trekt toch gewoonlijk
niet terug op de hoofdmacht, wanneer
men in het gevecht overwinner en mees
ter van het terrein is.
Van Bulgaarsche zijde heet het, dat het
Turksche leger voor Gallipoli ten zuiden
yan de Kawak-rivier, door de Bulgaren
yerslagen werd. De Turken trokken in
wanorde terug, door de Bulgaren achter
volgd. De kust van de Zee van Marmora
is thans in Bulgaarsche handen. De Bul-
Dat kon waar zijn, want hij was ge
kleed om uit te gaan. ,H,ij scheen om
streeks 40 jaar oud. Zijn oogen, die
'zwart en vurig waren, keken de bezoekers
zoo straje aan alsof zij tot in hun ziel
wilden lezen.
Pierre Lasson gaf-hém, met begrijpe
lijke ontroering, het papier, waarop de
markies de Chalay zijn teekens had
geplaatst.
Terstond nam het gelaat van burger
Delamay een andere uitdrukking aan,
als een landschap, dat eensklaps door
het zonlicht wordt bestraald.
Zoo, riep hij uit, kent gij Chalay?
Sedert lang.
Zijt gij pas te Parijs gekomen?
Eergisteren.
En wilt gij hier blijven?
Als het kan.
Gaat dan maar mee.
Hij ging hun voor door een kamer,
die even afschrikwekkend gemeubileerd
was als de wachtkamer, naar een ver
trek, dat er heel wat vreedzamer uitzag.
Hier vroeg hij met veel belangstelling
naar het verleden der beide jongelieden,
die hij reeds onder zijn bescherming had
genomen. Hij beval hun aan te zwijgen
over hun bezoek aan zijn huis.
Ik ontvang hier anders niemand,
zegde hij, wie mij wil spreken, moet
op de sectie komen. Het schijnt dat uw
gezicht dc vrouwelijke Cerberus, die mijin
garen rukten op naar de belangrijke
stelling bij Boulair, die zij innamen.
Daarna marcheerden zij in de richting
yan Gallipoli, terwijl de Turken in wan
orde steeds verder' terugtrokken.
In een ander bericht lezen we dat
de Bulgaarsche voorhoede reeds in de
onmiddellijke nabijheid van .Gallipoli
staat en men een beslissend gevecht'
verwacht.
Bij \drianopel
aldus het officieuse Bulgaarsche blad
„Mir", zijn belangrijke voordeelen be
haald. Het blad wil van dit bericht, dat
reeds eerder verluidde geen nadere bij
zonderheden geven.
De „Matin" bevat een .telegram uit
Philippopel waaruit kan blijken dat de
ze yoordeeien bestaan in de vermeesie-
ring van een der forten, gelegen ten!
Noordwesten yan Arnautkeui. Bij den
aanyal op dit fort, die bij nacht ge
schiedde, moeten 800 Turksche soldaten
en verscheidene officieren, onder wie een
majoor, gevangen genomen zijn. N
De Bulgaarsche opperbevelhebber
was volgens hetzelfde blad van plan,
gisteren een algemeene bestorming op
de vesting te doen.
Ter hervatting der
vredesonderhandelingen
zijn nu ook door Oostenrijk-Hongarije,
Dtuitschland, Italië en Engeland te So
fia stappen gedaan, om de Bulgaarsche
regeering te bewegen de onderhande
lingen te hervatten. Deze schijnen vrucht
gedragen te hebben. Wij vinden althans
vermeld dat binnen twee of drie dagen
besprekingen over den vrede weer zullen
beginnen. Het krijgsbedrijf zou niette
min worden voortgezet, en indirect van
veel invloed zijn op de .resultaten der
onderhandelingen. Om 'die te leiden zou
Mahmoed Sjefket pasja naar Tsjataldzja
zijn vertrokken. Hij zelf heeft £it ech
ter tegengesproken.
Opmerkenswaardig is dat Rusland en
Frankrijk niet met de andere mogendhe
den meegedaan hebben.
Ook de „New York Herald" meldt
.dat men in goedingelichte kringen te
Konstantinopel de overtuiging is toe
gedaan, dat, op aandringen der groote
mogendheden, de vredesonderhandfelin-
gen binnen twee of drie dagen te Sofia
wederom zullen worden hervat.
Nog duidt, dunkt ons, eveneens op
die mogelijkheid dat Pallavicini de Oos-
tenrijksche gezant die de nota der mo
gendheden overhandigde, heden of mor
gen door den Sultan ingehoor zal wor
den ontvangen.
De nieuwe Spaansche gezant
bij het vaticaan is eergister door Z. Hj
den Paus in audiëntie ontvangen ter
overhandiging zijner geloofsbrieven. De
gezant werd in de troonzaal met het
gebruikelijke ceremonieel ontvangen en
toen hij zijn rede beëindigd h,ad, dankte
Pius X hem voor hetgeen hij gezégd
had, en herinnerde er aan, dat de ge
heele geschiedenis door de H. ^Stoel
deur bewaakt, nogal aanstond, dat zij
u heeft binnengelaten. Neemt u vooral
in acht en spreek weinig, want Parijs
wemelt van spionnen.
Uit een kasje nam hij twee vellen
papier, voorzien van het zegel der sectie
en élk dezer vellen vulde hij in met de
namen en signalementen der beide jon
gelieden, waarna hij zegde:
Nu zal men u wel met vrede laten.
Wanneer ge mij mocht noodig hebben,
dan kent ge mijn adres.
Hij drukte zijn vinder tegen de lippen,
verscheurde het stuk papier, waarop de
markies zijn aanbeveling had geschreven
en wierp de stukken in het vuur.
Tot weerziens burgers, hernam hij.
Ik geloof wel, dat er over eenigen tijd
nieuws zal zijn, in afwachting, houdt
uw gemak en weest op uw 'hoede.
Hij wenkte hen met de hand een groet
toe.
Toen zij weer door de wachtkamer
gingen, ontmoetten zij daar de oude por
tierster.
Piierre Lasson wilde haar een goudstuk
in de hand drukken.
Die belooning had zij voor haar be
reidwilligheid wel verdiend.
Zij weigerde evenwel.
Het was mij een genoegen, u van
dienst te zijn,"«prak zij, bederf mij dag
genoegen niet door mij er voor te be
talen. Wanneer gij terugkomt zal ik u
met Spanje in de beste relaties gestaan
heeft. De H. Vader twijfelde er niet
aan of deze verhoudingen zullen gehand
haafd blijven en versterkt worden. Dank
baar ontving de Paus de verzekering van
den gezant, dat deze alles in „het werk
zal stellen om deze goede verstandhou
ding te bestendigen. Van den kant van'
den H. Stoel kan men op dezelfde wei-
willende gezindheid rekenen.
De Paus noodigde vervolgens den ge
zant uit hem naar de bibliotheek te v -i-
gen, waar hij hem gedurende twintig mi
nuten in particuliere audiëntie or in'g.
Daarna werden ook markies Gonza-
lès en de gezantschapsattachés toegela
ten.
Markies Calbelon begaf zich na de
audiëntie naar den kardinaal-staatssecre
taris, met wien hij een onderhoud had.
Vervolgens ging hij, gelijk dat de ge
woonte is, langs den koninklijken trap
in de basiliek van den H. Petrus, waar
hij door de vertegenwoordigers van het
kapittel ontvangen werd en gedurende
eenigen tijd bad op het graf der H.,
Apostelen.
In den namiddag heeft kardinaal Mer
ry [del Val, volgens gewoonte, een offi
cieel bezoek aan den nieuwen gezant
gebracht.
ULi.MF.NGD.
Tengevolge van herhaalde stappen
van den Italiaanschen ambassadeur, is
heden een iradé openbaar gemaakt, waar
in aan de Italiaans ciie oorlogs
schepen Piisa en San Marco wordt
vergund, de Dardanellen door te
varen.
Op verzoek van den minister van
Oorlog heeft de Porte besloten de am
bassadeurs te veibiieden telegramm en
in cijferschrift te wisselen met de
consuls in dc vilajets, aan zee gelegen.
Dit geldt niet aiieen voor de Middeüand-
sche Zee, maar ook voor de Perzische
Golf en de Roode Zee.
'De ambassades zullen tegen 'dit verboidi
een protest indienen.
De Fransche regeering zal aan den
senaat het wetsontwerp voorleggen, be
treffende de aanvulling en verbetering
van de wet van 29 Maart 1910 op £i e
congregaties. Hierbij zullen o.a.
fondsen worden gesticht om die ledJeai
der congregaties te helpen, aan wie de
liquidatie van hun congregatie niet vol
doende inkomsten verschafte.
De ambassadeur van Turkije te Ro
me heeft aan een redacteur van het Gi-
ornale d'Italia verklaard, dat Turkije geen
inan, geen cent en geen kogel meer naar
Tripolis zendt De 19 Turksche officie
ren, die daar nog zijn, zijn uit het kader
van het Turksche leger gesahrapt. Italië
kan hen dus beschouwen als oproerlin
gen.
De ambassadeur vermoedt, dat de te
genstand der Bedoeinen in twee of drie
maanden gebroken kan zijn.
Uit Karachi (Britsch-Oost-lndië)
wordt gemeldt, dat de Tatte Sing, de uit
de geschiedenis zoo zeer bekende stad,
wel beschermen, wees daar gerust op.
Zij opende de deurwoor hen, liet hen
uit en knikte hen bij het heengaan vrien
delijk toe.
Had zij hun geheim geraden?
Was zij ingewijd met de geheimen van
haar meester?
Die twee vrienden verlieten het huis
veel geruster dan zij er gekomen waren.
Jean de Trémazan zeide:
Als wij eens naar PAbhaye gingen?
Zooals men zich zal herinueren, was
dat de naam der gevangenis, waar zijn
zuster Rose na haar vrijspraak voor de
revolutionnaii e rechtbank was opgeslo
ten.
Pierre Lasson antwoordde als altijd:
Het is goed.
Dan moet gij naar haar vragen,
ik zal buiten wachten.
Zooals ge wilt
Wanneer zij mij zag, zou zij haar
ontroering misschien niet kunnen 'be
dwingen en dat zou mij verraden.
Gij hebt gelijk.
Laten wij dan gaan.
Nu gingen zij met vasten tred door
de straten, als menschen die niets te
vreezen hebben.
Het sloeg 11 uur op de klok van Saint-
Roch, want, hoewel die kerk, zooals alle
kerken te Parijs, gesloten was, liet men
de klok in den toren nog Ioopen.
(Wordt vervolgd)
