Ingezonden Mededelingen.
Ter plaatse van den weggebroken
muurschragen twee bogen het gewelf, die
op hun beurt steunpunt vinden op een
forsche marmeren zuil. De artistieke kost
bare bewerking maakt deze zuil tot
een sieraad van de kerk. Zij rust op een
hardsteenen voetstuk; de schacht is van
gepolijst granietmarmer en het kapiteel
is wederom van hardsteen, dat evenals
de kapiteelen van de pilasters in Joni-
schen stijl is uitgevoerd. Hoeveel arbeid
hiermede gepaard ging, komt het best
uit door de mededeeling, dat alleen het
hardsteenen kapiteel wekenlang beeld
houwwerk eischte.
Door het plaatsen van slechts een
kolom is voorkomen, dat het gezicht op
het hoofdaltaar ook maar op de gering
ste wijze wordt onderschept.
Als plaats voor de nieuwe preekstoel,
die vervaardigd wordt in de ateliers van
den heer J. P. Maas, is de ruimte be
stemd voor de pilaster, rechts van het
St. Jozefsaltaar. Van hieraf heeft de pre
dikant een overzicht over de geheele
kerk.
In den rechtermuur zal men eenige nissen
opmerken, waarvan men nu niet aan
stonds zal weten dat zij bestemd zijn
om later de radiatoren voor de centrale
verwarming te plaatsen. De stookplaats
voor deze verwarming ligt onder de
nieuwe doopkapel en het portaal van den
Breestraatuitgang. Dezen winter zal de
verwarmingsinrichting nog geen dienst
kunnen doenzij moet wachten op de
afwerking van het tweede gedeelte.
Zoo juist spraken wij van de doopkapel.
Zij bevindt zich rechts van het altaar,
dat in den nieuwbouw wordt geplaatst
en is in den muur uitgebouwd, evenals
de uitgang naar de Breestraat. Beide
zullen echter voorloopig aan hun be
stemming worden onttrokken en tot tij
delijke sacristie worden ingericht gedu
rende den bouw van de linkerhelft. Ten
behoeve van dc eerw. geestelijkheid
wordt een hulptoegang naar de pastorie
gemaakt links van het Maria-altaar.
Met uitzondering van het altaar, waar
over later meer, hebben wij thans
de voornaamste bijzonderheden van den
nieuwbouw vermeld. Wie zich opgewekt
mocht gevoelen om de nieuwe kerk te
bezichtigen, wachte daarmede minstens
tot den laatsten dag dezer week, omdat
de kerk, in verband met de verbouwing,
tot Vrijdagavond gesloten is.
Ofschoon het ontworpen middenpad
jeeds aanstonds wordt aangelegd, zullen
er toch reeds 100 zitplaatsen meer ko
men, welk aantal tot 285 stijgt, zoodra
het geheele plan is uitgevoerd.
Wij gelooven dat al het medegedeelde
stemt tot waardeering voor den arbeid
van den architect, den heer T. H. Slin
ger. Hem mag een woord van hulde
en felicitatie bij het behaalde succes
niet onthouden blijven.
Van zelf sluit zich hierbij aan een
woord van lof voor de uitvoerders der
plannen van den bouwmeester, de aan
nemers Gebrs. Beukering en Rosdorff,
voor het werkdadige aandeel, dat deze
heeren in de totstandkoming ervan hadden.
Den 19en Februari werd met het
grondwerk begonnen; 18 Maart d.a.v.
ging de eerste heipaal in den grond en
1 December is de arbeid gereed. Dade-
;van het tweede deel begonnen en 14
lijk daarop wordt met het grondwerk
dagen later hoopt men met het sloop
werk aan te vangen. De verwachting
bestaat, dat het tweede deel, hoewel te
vens omvattende de nieuwe sacristie, ver
gaderzaal en kosterswoning, in korter
tijdsbestek dan het eerste klaar zal zijn.
Geloof en Wetenschap.
Gisteravond vergaderde in de St. Jo
zefszaal de vereeniging Geloof en We
tenschap. Nadat de voorzitter, dr. W.
Th. M. Weebers, de vergadering op de
'gebruikelijke wijze had geopend en de
notulen waren gearresteerd, deed de
voorzitter eenige mededeel ingen van
huishoudehjken aard, o.a. dat de veree
niging was verblijd met een gift van f 25
en dat in het a.s. jaar wederom zal op
treden Mevr. Wensma-Klaassen, o.a. met
Vondel's Jephta, voor welken avond spe
ciale toegangskaarten zullen worden ver
krijgbaar gesteld.
Daarna werd het woord gegeven aan
den W.Eerw. heer Willenborg, kapelaan
te Haarlem, die tot onderwerp zijner
rede had gekozenEen aquarel van
he t bovennatuurlijk leven naar
St. Thomas van Aquino. Het deed
spr. genoegen na een 12-jarige afwezig
heid weer hier te mogen optreden. Ter
verluchting van het onderwerp, dat spr.
zou behandelen en waarvoor hij den in
den aanhef aangeduiden aantrekkelijken
titel had uitgedacht, had hij Fr. Loots
bereid gevonden het aquarel, dat hij aan
de hand van Thomas van Aquino met
woorden hoopte te teekenen, in kleu
ren te illustreeren.
Spr. zou handelen over de weten
schap van het geloof, die tot onderwerp
heeft de onzichtbare schepping. Hiervan
kunnen wij ons de grootschheid en de
maejsteit met de stoutste beelden niet
voorstéllen, omdat dit bovennatuurlijk le
ven het werk is van een Godmensch.
Dc minste schade aan het bovennatuur
lijke leven beteekent dan ook meer dan
de ondergang van heel de sioffelijke we
reld.
Zeer veel beelden zijn gebruikt om het
bovennatuurlijk leven zoo zinnelijk moge
lijk voor te stellen. Spr. vindt een (lei-
alleraantrekkelijkste het woord van Pau-
lus Gij zijl een gebouw Gods.
Maar dan is dit gebouw een heeren
huis, waarvan echter, omdat het 't bo
vennatuurlijk leven betreft, slechts een
klein deel zichtbaar is, hoogstens het
sousterrain.
Het sousterrein nu is ons lichaam. Ver
stand en vrije wil zijn de heer en me
vrouw, die over het gebouw zijn gesteld.
Wij moeten evenwel niet in het souster
rain blijven wij moeten de bel-étage be
trekken.
Dit beeld uitwerkend, zegt spr. dat
de mensch ter wereld komt met zijn ze
venvoudige neiging ten kwade; uitge
drukt in de zeven hoofdzonden. Christus
is gezonden om op dezen grondslag het
bovennatuurlijk gebouw op te trekken, zoo
echter dat de grondslag niet wordt ver
nietigd. Hoe meer men het bovennatuur
lijk leven beschouwt, des te meer bewon
dert men de heerlijke harmonie en de
schoonheden ervan.
Het bovennatuurlijk leven is, naar het
woord van Christus, een wedergeboorte.
Het Doopsel maakt ons tot burger van
het Rijk cler hemelen,, maakt ons deelge
noot in de goddelijke natuur. Spr. be
schouwt dit leven van de heiligmakende
genade niet op zich zelf doch hij gaat
de uitwerkselen ervan na.
Tegenover de zeven neigingen ten
kwade staan zeven deugden (namelijk
de drie goddelijke en de vier cardi-
nale deugden), die de kwade nei
gingen geheel kunnen beheerschen en
bedwingen. Spr. zet de werking dezer
deugden uiteen en wijst erop, dat God
het voorwerp is der goddelijke deugden,
zoodat wij ons bij de beoefeningen dezer
deugden met God vereenigen, waardoor
zelfs de kleinste oefeningen daden van
de grootste beteekenis zijn.
Deze7deugden ontwikkelen zich en ver
dwijnen met de genade, behalve geloof
en hoop, die alleen door een zware
zonde tegen deze deugden te niet gaan.
Door de goddelijke deugden is onze
ziel geheel afgericht om direct te stre
ven naar het doel des menschen door
het geloof hebben wij de kennis er van
de hoop geeft ons het verlangen ernaar
en de liefde brengt ons de liefde tot ons
einddoel.
Behalve de plichten tegenover God
hebben wii plichten tegenover den even-
mensch en tegenover ons zelf, uitge
drukt in de cardinale deugden. Maar bo
vendien hebben wij in verschillende om
standigheden des levens behoefte aan
den bijzonderen bijstand van den H.
Geest, die wij vinden in Zijn gaven. Deze
geven onze ziel de bijzondere verster
king, die zij noodjg heeft in den zwa-
ren strijd en de plotselinge aanvallen van
onze vijandenden duivel, de wereld en
het vleesch. Zoo worden wij door de
deugden en door de gaven steeds in staat
gesteld, het bovennatuurlijk leven te be
houden en een heklhaftigen graad van
volmaaktheid te bereiken.
Nadat spr. de uitwerking der gaven
van den H. Geest in bloemrijke taal heeft
beschreven als de hemelsche drijfvee-
ren. die ons maken tot een werktuig van
den H. Geest, gaat spr. na de pauze het
bovennatuurlijk leven na, zooals het zich
naar. buiten uit in de genademiddelen
van Christus, de H. H. Sacramenten, ko
lommen in het gebouw Gods, waarin ze
de kracht vormen maar waarvan ze ook
de sieraad zijn. De H. H. Sacramenten
geven voldoening aan het geestelijk le
ven zoowel van den mensch persoonlijk
als voor de H. Kerk.
In dit verband behandelt spr. verder
de zeven boetpsalmen, de heerlijkste
uiting van boetvaardigheid, het uit zeven
beden bestaande Onze Vader, het ge
bed van den rechtvaardige bij uitnemend
heid en het brevier en wijst op het onder
linge verband tusschen deze gebeden van
boete, liefde en hulde aan God.
Het gebed, de adem der ziel, stijgt als
een wierook op tot God en is de eerste
uiting van het bovennatuurlijk leven naar
buiten.
Het is een aantrekkelijke lente van
deugden, waarin de ademtocht van den
H. Geest leeft en in de zielen de bloe
men doet ontluiken, die de heerlijke
geuren van Christus verspreiden.
Als een Katholiek goed leeft, be
oefent hij altijd een der zeven geestelijke
of lichamelijke werken van barmhar
tigheid.
Dat bovennatuurlijk leven, waarin de
bloemen der lente bloeien, maar waarin
ook de vruchten van den zomer rijpen,
heeft de H. Paulus de vruchten van den
H. Geest genoemd, volgens den H.Am-
brosius, omdat zij de ziel vervullen met
een aangename delicatie. De vrucht is
de voltooiing van den boom en de reden
van zijn bestaan. De groote les voor den
Christen is, dat hij op straffe van als
een onnutte rank te worden afgenomen,
moet zorgen de genade te benutten.
De wereld kent de zoetheid van de
vruchten niet; wij, Katholieken, genieten
die heerlijke zoetheid als wij waarachtige
beoefenaars van dc deugden zijn. De
zaligheid van den hemel kan reeds hief
genoten worden, als wij de deugd op
heldhaftige 'volmaakte wijze betrachten.
Dan gaat voor ons in vervulling hetgeen
Christus in zijn bergrede heeft beloofd.
De zaligheden zijn de hoogste werking
van den H. Geest, Die ons opwekt om
steeds liooger te stijgen en volmaakter
te leven. Deze zaligheden bevatten in
zich het loon, de verdere oorzaak en de
eerstelingen van de ware volmaakte za
ligheid.
Nu begrijpen wij, wat wij aan
den H. Geest danken. Hij bezielt de
H. Sacramenten, versterkt de deugden,
venneer:'crt de gaven en rust ons toe
oin .ons groote doel: God eeuwig te
zien. bezitten en genieten, des te zeker
der te bereiken.
Met een schitterende peroratie, waar
in spr. aanspoorde te leven als een waar-
achtigen leerling van Christus om met
Hem in te gaan in de heerlijkheid be
sloot spr. zijn met geestdrift en vol
heerlijken gloed en warmte voorgedra
gen uiteenzetting, waarvoor hem onder
langdurige bijvalsbetuigingen door den
voorzitter hartelijk dank werd gebracht.
Bij Kon. besluit is dc toelating van
de vereeniging tot bevordering van den
bouw van werkmanswoningen, geves
tigd alhier als vereeriiging, uitsluitend
in het belang van verbetering der volks
huisvesting werkzaam gehandhaafd.
Naar wij vernemen is de poging
om „Allerzielen" alhier op te voeren,
niet afgestoten op het verzet van den
burgemeester, doch van dc schouwburg
commissie. Tegen haar was dus feitelijk
het verwijt van het „Volk" gericht, en
wat wij gisteren zeiden, was een verde
diging van de handelwijze dier commissie,
en niet van den burgemeester, die geheel
buiten het geval staat.
ROOMSCHE AGENDA.
Dinsdag 71/2 uur 's avonds. St. Jo
zefszaal, Rapenburg 52, Opvoering van
het historisch treurspel Zriny.
Woensdag 71/2 uur 's avonds St.
Jozefszaal, Rapenburg 52. Opvoering
van het historisch treurspel Zriny.
Woensdag 8 uur 'savonds. Bonds-
gebouw, Rapenburg 10. Bioscope-yoor-
stelling.
Donderdag 81/9 uur 's avonds.
Bondsgebouw, Rapenburg 10. R. K.
Propagandaclub De Jonge Garde. Bui
tengewone vergadering, toegankelijk
voor alle Katholieken. Spreker de W.
Eerw. heer H. W. J. Hoosemans, kape
laan te Rotterdam.
V r ij d a g 5 uur 's avonds. Bondsge
bouw, Rapenburg 10. Bijbelsche Ge
schiedenis met lichtbeelden. Spreker de
W.Eerw. pater J. Hendriks O. F. M.
ALPHEN. Gisteravond hield het zang
koor der R. K. kerk haar Cecilia-avond.
Een prachtig vierstemmig lied ter eere
van de H. Cecilia werd gezongen on
der de leiding van den directeur, den
heer A Markx. Hierna bracht de Hoog-
Eerw. Heer Deken een woord van dank
aan de zangers voor de moeite, die zij
zich getroosten, om steeds naar hun
best vermogen de kerkmuziek uit te
voeren. Na nog een lied tè hebben ge
zongen, werd de avond verder in groo
te gezelligheid en genoegelijke kout
doorgebracht.
AARLANDERVEEN (Dorp.)'Woens-
dag a.s. zal dq Zeereerw. Pater Jansen
missionaris op Borneo, in de zaal van
den heer Kortekaas, 's avonds te 7 uur
een lezing houden over de mis
sie op Borneo, welke lezing zal wor
den verduidelijkt en opgeluisterd door
lichtbeelden. Ónder de pauze zal een
collecte ten bate der missie gehouden
worden.
LISSE. In de vergadering van de ver
eeniging Liefdewerk Oud Papier werd
het reglement behandeld en vastgesteld.
In het Bestuur werd gekozen de heer J.
Hootbeek tot Voorzitter, de heer M.
Bakker tot Secretaris, de heer F. Snaas
tot penningmeester, de heer H. Salman
Jr. tot kommissaris. Op voorstel van een
der leden werd de afgetreden Voorzit
ter, de heer Wijsman, benoemd tot eere
lid. Hem zal tevens een bewijs van er
kenning voor het vele dat hij voor dit
liefdewerk heeft gedaan worden aange
boden. Met een krachtig woord van aan
moediging tot volhardenden ijver aan de
leden sloot de Voorzitter de vergadering.
Gisteren vergaderde de propagan
daclub St. Bonifacius. Besloten fferd
drie leden op kosten der club aan de re
traite van 4 tot 7 Januari te laten deel
nemen.
VOORSCHOTEN. De afd. Voorscho-
teu van de Chr.-Historische Unie heeft
in haar ledenvergadering de volgende
motie aangenomen
De afd. Voorschoten der Chr.-Hist.
Unie betuigt haar volkomen instemming
met het voorstel der heeren Eg-
gink (anti-rev.), Kwak (Chr. Hist) en
Koot (R. K.), allen leden van de gemeen
teraad, inzake wijziging der verordening
betreffende sclioolgeldheffing op de
openbare scholen alhier, omdat zij dit
voorstel acht als een blijk van billijk
heidsgevoel.
WARMOND. Muziek, tooneel, bios
coop, van dit alles is altijd genoeg te
zien te Warmond, wat echter gister
avond in de zaal van Hotel de Zon op
gevoerd werd is hier nog geheel nieuw
en miste dan ook niet de aantrekkelijk
heid van het nieuwe,
't Was de turnclub St. Pancratius, on-
derafd. van den R. K. Volksbond, afd.
Sassenheim en Omstreken, die een heel
mooie uitvoering van hun oefeningen
toonde. Na de pauze, plastische standen
en marmergroepen. Mythologische, his
torische en allegorische beelden wissel
den elkaar af. Praestaties als deze heb
ben ook de groote verdienste, dat zij
vertooners en toeschouwers op de hoog
te brengen van geschiedenis, personen
kleeding, godenleer enz. Erg jammer,
dat grootendeels ter oorzake van het
barre weer, de zaal niet gevuld was.
De leider, de heer van Brussel, uit Lei
den heeft eer van zijn werk. Mgr. de
Deken en den Weleerw. Heer Kapelaan
woonden de uitvoering bij.
WASSENAAR. Bij den landbouwer A.
A. K. aan den Middelweg heeft zich on
der.den veestapel een .geval van miltvuur
k 30 cent per regel.
voorgedaan. Op last van den districts
veearts zal het gestorven dier worden
verbrand.
GEWESTELIJK GEMENGD.
Maandagmiddag reeds de heer A. W.
te Aarlanderveen met een jong
paard, dat hij voor den wagen leerde
ploope door het dorp. Het dier was
echter erg onwillig, sloeg en sprong,
zoodat W. van den wagen moest en er
naast moest loopen. Ook nu nog toon
de het beest zich zoo onhandelbaar, dat
het ten slotte uitgespannen werd. Toen
men het nu aan 't bewerken was om het
handelbaarder en meer onderworpen te
maken, sprong het dier in de sloot,
den dood door zelfverdrinking verkiezen
de boven een zoo slafelijk en gebonden
leven. De toeleg mislukte echter, want
met hulp van enkele toegesnelden en
onder drukke belangstelling werd het
dier na veel moeite weer levend en
wel op het droge gebracht.
Kerknieuws.
40§e Staatsloterij.
EERSTE KLASSE - 2e LIJST.
Trekking van Dinsdag 26 November.
Hooge prijzen.
f 20.00C17893
f 5000: 6365
f 200C: 18179
f 1000: 14875
f 400: 6398 7563
f 200: 9388
f 100: 7347 7667 20156
Prijzen van f 20.
78 2280 4401 7067 9642 12116 14702 17774
140 94 509 157 67 230 837 806
89 329 27 221 714 328 49 33
221 47 612 44 34 62 96 91
66 55 19 80 815 94 15020 938
96 78 69 98 98 86 34 18005
308 83 795 306 956 500 58 08
21 414 98 17 70 28 142 43
30 30 827 418 76 35 73 104
32 48 67 53 79 604 267 25
35 96 83 72 81 16 323 249
49 536 946 581 10031 21 41 85
76 47 48 621 39 41 432 91
90 81 50 34 42 64 35 453
401 85 5076 72 106 88 87 544
14 618 137 766 20 706 62 61
81 64 96 822 36 870 66 71
93 86 238 954 89 77 500 601
520 730 50 8046 260 96 576 51
26 76 66 120 82 902 98 726
40 817 305 37 324 39 614 88
96 18 08 59 32 57 51 865
620 965 21 91 99 1300O 706 938
35 66 56 204 441 25 805 19006
64 3019 431 434 43 61 912 42
84 23 60 505 537 73 89 53
768 29 69 11 606 86 16020 155
815 85 95 21 .40 157 87 51
14 106 592 84 82 218 142 85
40 11 78 604 720 50 74 206
980 269 83 10 60 90 77 893
1012 78 605 743 77 309 246 413
14 304 75 62 79 40 841 21
118 19 726 72 88 50 46 525
52 52 88 802 850 407 47 616
70 84 858 81 83 532 66 733
245 531 75 97 905 33 473 814
337 642 79 929 08 60 592 30
51 65 995 78 29 63 612 90
448 735 6000 89 11039 70 63 906
503 64 56 9072 110 618 82 76
42 72 58 97 39 80 93 20044
91 814 257 114 59 739 767 70
615. 38 70 47 279 62 79 75
72 82 306 51 81 829 836 135
89 86 41 58 362 41 52 221
732 913 406 91 65 53 73 52
52 14 81 206 81 73 98 82
92 48 89 15 435 713 929 310
802 64 526 35 58 21 17019 16
51 4037 60 57 65 79 94 446
922 53 91 77 71 14060 237 70
82 133 608 373 564 32 358 81
2011 38 709 94 97 215 51 99
58 56 14 404 627 327 60 657
78 72 27 31 66 500 66 702
88 89 95 49 84 09 79 06
138 96 806 85 718 606 526 26
59 233 77 510 26 22 602 853
223 355 82 49 53 70 81 55
38 89 982 67 834 742
54
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem)
heeft benoemd tot kapelaan te Purmerend
den Weleerw. lieer J. H. M. S. van der,
Marck, en tot kapelaan te Spaarnwoude
a. d. Lie den Weleerw. heer N. J. van
der Weyden, 15 Augustus 1.1. priester
gewijd.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem
heeft den Weleerw. heer G. Bogeman,
kapelaan der parochie van de H. Anna
te Amsterdam, belast met de voorberei
dende maatregelen tot i oprichting eener,
nieuwe parochie in het Oostelijk deei
der stad Amsterdam (de zoogenaamde
Indische buurt).
Z. D. H. de Bisschop van 's Bosch
heeft benoemd tot pastoor te Beuningen
den Weleerw. heer B. Verbakei; tot ka
pelaan te 's Bosch (H. Leonardus) den
Weleerw. heer J. P. M. van den Marckj
en tot kapelaan te St. Michiels Geste»
den Eerw. heer J. M. P. Litjens, priester
van het Seminarie.
Z.D.H. de Aartsbisschop van Utrecht
heeft eene nieuwe parochie opgericht]
te Broekland (O.) onder bescherming]
van de "H. Marcellinus en heeft be
noemd tot pastoor te Broekland (O.)}
den Weleerw. Heer H. Mocking.
Naar wij vernemen zal de Weleerw.'
heer F. 'E. S. M. Knitel, kapelaan tes
Purnierend, (oud-kapelaan aan de St„
Petruskerk te Leiden) binnenkort in
treden in de orde der Carmelieten. Recdsi
deze week vertrekt Z.Eerw. naar het
klooster dier orde te Zenderen.
Land- en Tuinbou w,
Vruchtencultuur.
Duitschland biedt een navolgenswaar
dig voorbeeld ten opzichte van de vruch
ten cultuur.
Daar zijn tal van rijkswegen beplant
met vruchtboomen, wier opbrengst verrq
van te verwaarloozen is. Zoo worden
volgens opgaven van den lateren tijd irt
het koninkrijk Saksen langs de rijkswegen
160.350 appelboomen, 151.000 kerseboo-
inen, 52.000 peré-, 45.600 pruime- en
2000 noteboomen aangetroffen. Hun op
brengst bedroeg in 1900 215.000 mark*
1907 235.000 mark, 1908 291.000 mark,
1909 250.000 mark, 1910 310.000 mark,
1911 327.000 mark.
In België durft men zulk een aanplant
langs de openbare wegen niet aan, even
min als bij ons, uit vrees voor de balda
digheid van het publiek. Nochtans breidt
zich ook in België de vruchtencultuul,
uit. Terwijl in 1895 47.600 JHLA. boom
gaard werden aangetroffen, was dit cijfer
in 1909 tot 65.400 H.A. aangegroeid],
In 1911 werden in België 48.600 K.G^
druiven ingevoerd, bij een uitvoer vart
741.000 K.G., waarvan 445.000 naar En
geland en 210.000 naar Duitschland. Iif
hetzelfde jaar bedroeg de invoer van
appels bijna 26 millioen K.G. en de uit
voer 16.5 millioen K.G. Aan peren, prui
men, bessen enz. bedroeg de invoel!
616.000 K.G., tegen een uitvoer van
4.134.000 K.G.
Thans is een bananen-syndicaat be/.igj.
in Brussel deze vrucht te populariseeren
met behulp van een heirleger vrouwertj!
die kleine karretje .(/.gestapeld met ba?
lianen, uoor ue s... -.i duwen en ail<|
i moeite doen se 't publiek aan te bietJjÊ*»
