RONA Cacao
12
DE TWEE VRIENDEN.
BUITENLAND.
Ingezonden Mededeelingen,
NU DE KOUDE
DAGEN NADEREN
Van Houten s
4e Jaargang,
No. 941.
Sfe KeidóeJae Sou/ta/nt
Bureau OUDE SINGEL 54, UEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent. met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Dinsdag
November
1912.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Het rommelt.
„De Standaard" bevat een ingezxm-
Iden stuk van den heer Pietersan
jMoens te Veenendaal, die naar aanjei-
iding van „de politieke knoeierij te Om-
Jpien", o. m. vraagt:
Zou Ommen gevallen zijn, als men
in Ede flinker was opgetreden?
Ommen dreigt nu Ede in de scha
duw te stellen, maar wat er ook ge-
beure en wat men ook voor coalitie-
afspraken make de antirevolutio
naire partij in 't district Ede legt zich
nimmer bij een Ghr.-Hist. candidatuur
neer, en zal niet vergeten, dat 't
district, evengoed als Ommen, op
schandelijke wijze, aan ons ontfut
seld is.
Dergelijke uiting past wonderwel bij
jde 'klachten van de S tdrd., dat er een
ibreuke is gekomen in de coalitie
(waarbij het blad intusschen constateert,
idat zijn verwijt niet gaat in de richting
'der R. K. bondgenooten.
Wij hebben ons inderdaad steeds
loyale medewerkers betoond, wat ons
Idan ook de vrijheid geeft te herhalen:
Imogen de andere reChtsche partijen het
(gerezen geschil nu grondigl uitvechten^
topdat we er in '13 geen last meer van
liebben. [Binnen de muren, moeten we dan
(zuiver staan om met kracht den vijand
buiten de muren te kunnen, weerstaan.
De politie.
Uit verschillende feiten en uit het vele
(geschrijf wordt het meer en meer dui
delijk, dat de geest, die in verscheidene
((neutrale) politie-vereenigingen heerscht,
juist niet de meest gewenschte is.
Waaraan moet dit worden toegeschre
ven Eenvoudig hieraandat de bestuur
ders en de leden dier vereenigingen dik
wijls geen goed begrip hebben van den
Aard, het karakter, het doel hunner ver-
(eenigingcn. Zij beschouwen deze als mo
derne vak v er e en iging en. En dat is
?ii groote, principieele fout. Zeker, het
'is gewenscht, dat de politie-vereenigin-
jgen de gegronde verlangens der leden
betreffende loom en arbeidstijd aan de
«verheid bekend maken; het is ook ge-
Syenscht, dat die vereenigingen de supe
rieuren op de hoogte stellen van de ver
langens der leden betreffende het inwen-
'jdige van den dienst Dat alles achten
jyvij gewenscht en een recht van die
.vereenigingen, waartegenover staat de
plicht van de overheid, de superieuren,
om naar die verlangens te luisteren, ze
overwegen en deze, zoo ze redelijk
ten gerechtvaardigd zijn, in te willigen.
Maar de vereenigingen van politie
agenten willen dikwijls verder gaan. Zij
;.|daatsm zich, zooals we reeds zeiden,
£>p het standpunt van moderne vakver-
'Jeenigingen. Wat nu is de aard, het
(karakter, het doel van een moderne vak-
yereeniging? Deze stelt zich ten doel om
jop voet van gelijkwaardigheid met de
Werkgevers te onderhandelen over de
krbeidsvoorwaarden. (De middelen, die
Ëij voor dat doel wil gebruiken, in laatste
instantie: een s Taking, laten we nu buiten
beschouwing.)
Als we nu slechts even oplettend be-
FEUILLETON.
86)
Bij het vallen van den avond werd
■ter in de keuken gebakken en gebraden
jlils was er- feest op het kasteel en de
jpmliggende vertrekken zagen er' uit als
^restaurants of herbergen.
Men at en dronk volop; de eetlust der
«Verdedigers van .de natie scheen onver-
leadelijk en hun dorst onleschbaar.
Het gevolg van den commissaris der
Rationale Conventie was niet minder dan
fj>0 man sterk, uitvoerders der wet en
jgewapenden.
^•Oagnard, de boschwachter,was woedend.
|p! wanneer de graaf hem maar eens liet
(begaan,' dan zou hij er wel een einde aan
piakeu. Met een half dozijn flinke kame
raden had hij het wel tegen deze ge-
jjbeele bende van roovers en plunderaars
durven opnemen; èenige goed gemikte
schoten zouden er een deel van in het
teand hebben doen bijten en de overigen
top de vlucht 6laan. Vervolgens zouden
zich gevoegd hebben bij de dapperen,
ïöie slechts op een teeken wachtten, om
j&penlijk in verzet te komen en te doen
schouwen dat doel, hetwelk de moderne
vakvereemiging beoogt: ml. het onder
handelen over arbeidsvoorwaarden op
voet van gel ij k waardigheid, dan
is het duidelijk, dat het aan arbeiders in
privaatreichtelijken dienst, in dienst van
een of anderen particulieren patroon of
particuliere onderneming, rechtens geoor
loofd is zulk een vereeniging te vormen,
doch zulks aan ambtenaren, die in pu
bliekrechtelijken dienst staan, in dienst
van staat, provincie, gemeente, water
schap, niet kan worden toegestaan
gel ij k waardigheid toch bestaat wel
tusschen een werknemer en een particu
lieren patroon of particuliere onderne
ming, omdat beiden van nature een
doel van dezelfde waarde na
streven, nl. hun eigen, particulier belang.
Niet bestaat die g el ij k w a a rd ig-
heid tusschen een ambtenaar en de
overheid, in wier dienst hij is, omdat
het doel, dat de overheid nastreeft, van
hooger waarde is dan dat hetwelk
de ambtenaar beoogt. De eerste heeft
ill. van nature tot doel het algemeen
belang, de laatste zijn eigen, particu
lier belang. Daarom komt de eerste, de
overheid, de beslissing toe in alle zaken
den dienst, den arbeid betreffende en kan
een vereeniging van ambtenaren zijn
wenschen kenbaar maken (waarnaar
de overheid tot plicht heeft te
luisteren, ook omdat zij, als werkgeef
ster, meer nog dan elke andere werk
gever, op humane wijze moet op
treden), maar aan die wenschen een
dwingend karakter geven, zooals de
vakvereeniging doen kan, kan zulk een
vereeniging niet.
Ziehier een korte uiteenzetting van het
vraagstuk betreffende devereenigingen
van ambtenaren. Ter gelegener tijd zullen
wij deze kwestie uitvoeriger behandelen.
Alleen zij dit nog opgemerkt een
opmerking, die ons dezer dagen door
een inzender werd gemaakt dat die
verkeerde geest, waarvan wij in den aan
vang van ons stukje schreven, zeker niet
heerscht in de Katholieke vereenigingen
van politie-agenten en men dus niet mag
spreken van den verkeerden geest in de
politieagenten-vereenigingen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Belangrijk nieuws valt er al weer niet
te melden aangaande den
Balkan-Oorlog
De krijgsverrichtingen worden overal
met kracht voortgezet en men beschouwt
in deskundige kringen den oorlog voor
zoo goed als geëindigd. Maar, zooals ge
zegd, iets nieuws hoort men niet Wel
komen ovefwinndngsberichten uit Turk-
schen bron, maar die mogen we gerust
naast ons neer leggen. De „Times" zegt
waarom er zoo weinig nieuws komt.
„Men laat", aldus zijn correspondent in
Sofia, „geen -nieuws uitlekken over de
krijgsverrichtingen tegen de linie van
Tsjataldsja, maar men verzekert, dat de
Bulgaren reeds Eregli en Siliwri aan
de Zee van Marmora bezet hebben.
Hier zijn Zaterdag twaalfhonderd ge
als de menschen in de Vendee, die
vochten tegen de dwingelanden uit Parijs.
De trouwe Bretagner begreep niéts
van hetgeen er voorviel. Alles wat hij
wist was, dat men heni niet uit zijn huis
zou gehaald hebben, zonder dat hij ge
tracht had het te verdedigen.
Bonnet, de tuinman, dacht er daaren
tegen niet aan zich te verzetten.
Op dien dronkaard had Burthe, de
rechterhand van Sicard en door hem af
gericht, al dadelijk liet oog laten vallen.
Met hem was hij afgedaald in den wijn
kelder van het kasteel. Hij had zich door
hem de beste merken laten aanwijzen
Bonnet kende ze goed. Hij zelf was
immers tevens de bottelier van La Guyon-
nière? De arme drommel werd bloot
gesteld aan een verzoeking, waaraan hij
mei geen mogelijkheid weerstand kon
bicden. Hij dronk van de verschillende
wijnen en het duurde niet lang of zijn
tong werd los en zijn keel droog. Hoe
meer hij dronk, hoe meer hij drinken
wilde.
De politieman kende zijn vak en had
aanstonds begrepen, dat die dronkaard
hein spoedig alles zou vertellen, wat hij
weten wilde.
Toen hij den tuinman in den ge-
wcnschten toestand had gebracht, gaf
hij een wenk aan zijn overste Sicaril,
wonden uit Loeie Boergas aangekomen.
Tot dusver beloopt het totaal, naar schat
ting, tienduizend."
Onder de menschen, die van het oor
logsterrein naar Konstantinopel komen
gevlucht, is cholera uitgebroken. Wel
loochent de prefect van Konstantinopel,
dat ook onder de soldaten zich gevallen
zouden hebben voorgedaan, maar het
gerucht loopt, dat 17 soldaten lijdend
aan cholera, te Konstantinopel zijn aan
gekomen. Barakken voor 400 bedden zijn
in allerijl opgeslagen aan het station van
Stamboel, niet ver vandaar kampeeren
duizenden boeren met hun ossenkarren.
Het aantal vluchtelingen, waaronder ook
officieren, neemt steeds toe.
In Siamboel is men er van overtuigd,
dat de val van het Turksche rijk niet
meer te keeren is.
Over de bemiddeling
wordt uit Sofia aan de „Petit Parisien"
gemeldt, dat een generaal aan de cor
respondent, op diens vraag om inlich
tingen zei de:
Op dit oogenblik kan de tusschenkomst
niet Worden aanvaard om de zeer een
voudige reden, dat de bij Tsjataldzja
begonnen slag, de beslissende slag zal
zijn. Gedurende twee dagen is het vuur
verschrikkelijk. Indien wij nu onze mili
taire actie zouden staken, zouden wij ver
scheidene honderdduizenden manschap
pen op de veroverde stellingen moeten
immobiliseeren en hen verplichten het
slechte jaargetijde in te moeilijke om
standigheden door te maken; want het
zou onmogelijk zijn hen een onderdak
te verschaffen, terwijl de diplomaten aan
het onderhandelen waren.
Het Baïkanverbond
geldt, naar men in Oostenrijk-Hongarije
meent, slechts Hot aan het sluiten van
den vrede. Daarna krijgen de Balkan-
staten weder de vrije hand. Het schijnt,
dat er reeds onderhandelingen gaande
zijn voor een overeenkomst tusschen Bul
garije, Montenegro en Griekenland. Met
Servië heeft Oostenrijk-Hongarije echter
nog geen onderhandelingen aangeknoopt
en het schijnt er ook voorloopig nog niet
aan te denken, waarover men zich in
regeeringskringen te Belgrado zeer ver
baast. Hartwig, de Russische gezant te
Belgrado, moet de Servische regeering
op het hart gedrukt hebben, haar uit
breidingsplan te beperken. Ook dit moet
er toe bijdragen in politieke kringen in
Servië een onbehagelijk gevoel te wekken.
Servië en Oostenrijk
kunnen het nog wel niet eens worden,
doch de toestand acht men niet zoo
critiek als sommige persorganen zouden
willen doen verwachten. Bij het bezoek
van Von Ugron aan Pasjits heeft deze
het Oostenrijksche standpunt over de Al-
baneesche kwestie uiteen gezet. Pasjits
heeft de plannen van Servië nopens Al
banië uiteengezet. De stappen door von
Ugron gedaan, hadden, in tegenspraak
met wat zekere Duitsche bladen hebben
gemeld, niet het karakter van een ulti
matum. Hij is gisterochtend opnieuw naar
het ministerie van buitenlandsche zaken
gegaan. Pasjits is daarop naar Uskub
die het gunstige oogenblik afwachtte.
Bonnet werd voor den vrederechter
geroepen.
Sicard, die naast den rechter zat, nam
deze getuige zelf in verhoor.
De antwoorden brachten den uitslag,
dien men er van verwachtte.
Met de breedsprakigheid van een be
schonken nian vertelde Bonnet alles wat
er op het kasteel gebeurd was, met al
lerlei bijzonderheden er bij, ofschoon die
van weinig beleekenis waren; hij zegde
ook, dat het wel deg.elijk de baron de
Guern was geweest, die in een avond
op het kasteel was gekomen en hij bood
aan, de kamer aan te wijzen, waar de
gast geslapen had.
Sicard stemde natuurlijk toe en liet
zich door Bonnet in de 'kamer van den
vluchteling brengen, waar de dronken
tuinman hem de kast aanwees, waarin
de kleederen en de wapens van den ba
ron geborgen geweest waren.
De commissaris liet den dubbelen
wand dier kast voor zich openen.
Hij vond daarin het jachtmes en de
pistolen van den baron, een tientlal ge
weren, waarmee men de nationale gar
den en haar aanvoerder, die nu bezig
waren overvloedig te dineeren, wel op de
vlucht had kunnen drijven en een groote
kist inet goud- ,e,n zilverstukken en assig
Houdt Uwe kinderen gezond en warm door hun
's morgens, 's middags en 's avonds een kopje
te geven.
Het bevat niet alleen vele voedende bestanddeelen,
maar het volle vetgehalte (cacaoboter) verwarmt
ook het lichaam. Daarbij zeer lichtverteerbaar.
vertrokken, om den Koning verslag te
doen.
De oorlogsmaatregelen van Oosten
rijk waarvan wij gister reeds iets ven-
meldden, ilnebben in Servische hooge
kringen niet weinig beweging veroot>-
zaakt, dodh tevens den vasten wil doen
geboren worden om weerstand te bieden
aan alle pogingen tot vreesaanjaginjgj
en te handelen tegen alle ingevingen van
uit het buitenland in. Deze wil wordt
gesteund door het groote vertrouwen, dat
geput is uit de omstandigheden. Voor
eerst uit den wensdh van Eurqpa om
den Balkan-kwestie nu geheel geregeld
te weten en daarmede in het belang van,
de rust van allen te vermijden, dat niet
bevredigde verlangens later nieuwe con
flicten zouden kunnen, uitlokken Dan uit.
de sympathie der triple entente, waarbij
er op gewezen kan worden, dat de for
mule van Po.incaré en Sasonof met be
trekking tot de territoriale belangeloos
heid de uitdrukking van den wensch der
Balkan-staten is. Eindelijk schijnt men,
de zekerheid te hebben, dat wat er ook
gebeurt, men niet alleen zal staan, en
dan niet slechts gesteund zal worden
door de bondgenooten, dodh ook en
op meer dan moreeie wijze door Rus
land en door de Slavisdhe volken in
Hognarije, wier stemming ten gevollgjel
van de overwinningen, tvan de troepeaj
der verbonden staten weinig gunstig ia)
voor welke onderneming ook tegen dd
Slavische staten.
Op den steun der bondgenooten, kan.
Servië echter niet onvoorwaardelijk reken»
nen. ,De Balkanstaten, ,zoo wordt aan het
„Berl. Tageblatt" uit Weenen geseind,
zijn niet tegen ieder en voor ieder geval'
verbonden en het is niet aan te nemenj
dat zij, ingeval van een oorlog tusschen.
Oostenrijk-Hongarije en Servië verplicht
zijn de laatsten aan een haven aan d!e|
Adriatisdhe zee te helpen. Te Athenel
schijnt men te wenschen, dat de regee
ring te Belgrado dezen eisdh vallen laat.
De houding van de Bulgaarsche regee
ring is nog .niet bekend. Het schijnt ech
ter, dat Bulgarije een bemiddelaarsrol'
wil spelen en dat het bezoek van DanefJ
den president van het ^obranie te Wee^
nen, dit ten (doel heeft.
Ook in Italië ziet men den toestand
ernstig in. Uit Venetië wordt van parti
culiere zijde aan de „Voss. Ztg." ge
meld: „In goed ingelichte politieke krin
gen alhier wordt de internationale toe
stand als zeer ernstig beschouwd. Er
wordt medegedeeld dat Italië van plan ia
met Oostenrijk-Hongarije tegen Servië
naten, die het gelaat van Sicard deden
glimmen van hebzucht.
Vlug deed hij de kast weer sluiten,
nam den sleutel van het slot en stak
dien bij zich.
Teruggekeerd in de ridderzaal wilden
de commissaris en de vrederechter het
verhoor voortzetten, maar toen zij den
tuinman vroegen, waar de baron nu was,
scheen er bij den dronkaard toch een
weinig helderheid te koimen.
Zijn gelaat werd akelig verwrongen.
Besefte hij welk kwaad hij had aange
richt?
Zag hij, als in een bliksemlicht, de
blöeke, angstige gelaatstrekken der mees
ters, döe zoo goed voor hem geweest
waren -en die hij nu met zijn dronke
manstaal deed ter dood veroordeel en?
Dacht hij aan het lieve meisje, Rose
de Trémazan, dat hij in het verderf
stortte door zijn ellendig gebrek, dat
hem al zoo menigmaal vergeven was?
Alles is mogelijk.
Hij antwoordde stamelend':
Niets gezienweet van niets.
Men kon niets .meer uit hem krijgen.
Burthe was bij het verhoor tegen
woordig. i
Sicard gaf hem .een wenk.
De agent nam ,den tuinman mee naar
een der b en eden v er ir ekk en, ,waar hij al
leen met hem ,was.
Daar schonk hij hem opnieuw een glas
brandëwijn in, terwTjl hij tegen "hem
zegde:
Gij zijt de ware broeder niet, gij
li^jt. Daarmee zult gij evenwel uw
meester toch niet redden, terwijl gij ge
vaar loopt dat men ,u ook het hoofd
zal afslaan als medeplichtige der aristo
craten, terwijl, .als gij eerlijk alles zegt,
gij 'nog een belooning zult ontvangen.
Op uw gezondheid, burger.
Burthe had voor zich z>elf ook een glas
ingeschonken en hief dit tegen Bonnet
op.
Een dergelijke drinkers beleefdheid kon
Bonnet niet onbeantwoord laten, dus
ledigde hij het glas, waardoor hij nog
meer beschonken werd, maar toch wildte
hij nog niet spreken.
Er werd i'n zijn binnenste een heftige
strijd gevoerd, die tusschen zijn ver
stand en zijn hartstocht.
Koppig herhaalde hij:
Neen, waarlijk, burger, ik kan het
niet zeggen.
Lieg niet, dat is nergens voor noo-
dig. Gij weet dat. de voormalige baron;
de Guern dood' is, dat weet iedereen.
Drink.
(Wordt vervolgd.)