RONA
Van Houtens
Cacao
BUITENLAND.
"dë twee vrienden.
Ingezonden Mededeelingen.
4e Jaargang,
No. 930
3)c Seictadie 6oma/nt
Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
PIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f L50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/« cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
29
October
1912.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regelmeer 10 cent.
Ommen.
Op oen andere plaats in ons blad vindt
men den uitslag van de herstemmilnlg1 te
Dm men met wat enkele ochtendbladen]
(daarover zeggen.
Zooals daar blijkt, is de liberale pierfe!
(Verheugd over den uitslag. En met ro
lden De candidaat der Chr.-Historischen,
ide heer mr. ZE. baron Mackay, behaal
de 2600 stemmen; dus 1700 meer dan
bet totaal van de bij de eerste stemming!
m i e t op den heer v. d.Vegte uitgebrachte
stemmen. De heer Mackay,wiens candida-
iftuur te danken is aan de otntrouw def.'
'Dhr. Historisohen, is dus terdege go-
steund door de link'ergroepen. Natuur
lijk om door het succes van deze daad
ivan ontrouw, gesteld door een der coar
Sitie-partijen, een wig te drijven in de
lboalitie. En daarom, met het oog op dit
(gevolg, verheugen zij zich zoo over den
Uitslag van deze herstemmingdat is de
ireden van hun vreugde. Wat st^at de
rechtsobe partijen nu te doen Hum! de
rede van hun jubel te ontnemen door..
aia deze treurige daad,- gesteld door een
)groep, personen uit een der coalitieFpar-
itijen, niet te zeer het gevoel te laten wen
ken, het beïredeneerend verstand niet op.
^Onredelijke wijze te laten overheerschen
Idoor onze verontwaardiging. En' daarom
lis het nuwel de Jijd om over dit feit
zijn teleurstelling, zijn verontwaardiging
zelfs te uiten, maar allerminst om naar
aanleiding daarvan nu reeds een of amd'er
jpr acitilsch besluit betzij openlijk!
(hetzij voor zichzelf te nemen. Want dain'
fjuist zouden we gevaar loopen om, zoo
ials wij zeiden, het verstandig overleg
Iparten te laten spelen door het. gevoel,
jen daardoor juist den vrijzinnigen par
itijen in het gevlei komen.
ALühWHFN OVERZICHT
De zegevierende legers der verbonde
nen bljjven met onweerstaanbare kracht
voortrukken op de Turken die volkomen
gedemoraliseerd blijken. Overal trekken
zij terug in volslagen wanorde.
Het Servische leger
heeft daar zoodanig van geprofiteerd dat
het nu reeds, steeds in vervolging der-
Verslagen vijanden, genaderd is tot
Istip, welke stad liet eveneens ingerukt
Sis. Het vluchtende Turksche leger heeft
onderwijl nog menige veer moetein laten
jpl.ni. 125 kanonnen werden buitgemaakt
zonder gevecht. De'artilleristen hadden de
strengen der paarden losges(nleden en
Vluchtten terwijl ze hun geschut in dein|
steek lieten. Verwonderlijk is zulk een
/terneergeslagen vlucht niet als mejn' de
bijzonderheden van de voorafgaande ge
vechten leest, die zoo walgingwekkend
zijn dat we ze den lezer liever sparen.
t)e verhalen van gewonue Servische
fcn Turksche officieren, die allen maar
jBelgrado gebracht worden, nopens de
'bijzonderheden vap den' slag bij Loe-
manowo, die eerst thans zoodoende be-
FEUILLETON.
27)
De baron- de Cuern droogde heit
zweet af, dat zijn voorhoofd bedekte.
Al duister wordt de toekomst voor
ons, zeide hij. Het is.meer dan tijd om
]te handelen en, ons te verdedigen. Onge-
gelukkigerwijze is alles tegen ons. Het
jüand is overdekt met spionn.en en hand-
Hangers van de Nation,ale Conventie en
jrneii weet niet meer wien, men vertrou-
;.wen kan. Ik ben verraden, aangewezen
jzpoals de markies de la Rouërie, 'die zijn'
jtrouw aan de goede zaak met zijn hoofd
(geboet heeft. Wellicht weten' zij op het
Wgenblik reeds waar ik ben. Vanmor
gen voor het aanbreken, van den dag heb
'He' onze arme, brave vrienden,, die ons
Zoo trouw zijn, verlaten.
Hebben- zijl u geld gegeven?
- Zooveel als zij misseni IdoüideJnj. O!
Wanneer allen, waren zooals zij... Ik bad
dezen nacht willen, doorbrengen op
T'Hermetière.
Bij...
De graaf de Trémazan wilde een njaam
ftitsp,reken; maar de baron de .OuernJ
k'end worden, stemmen alle hierin! over
een, dat -de slag zoo bloedig en liardf-
nekkig was als zich nauvvel ijks laat voor
stellen. Ten slotte was hetgeen gevecht
meer maar een slachting. De strijders
takelden elkander van vlakbij met blafnk'e
wapenen toe. Het slagveld was bezaaid
met lijken, waarvan de meeste nog dol
ken, bajonetten en jatagans omklemden.
Overal in den omtrek van Koemajnjowo
.want de slag had aan alle kanté-T van
de stad gewoed, was het een ontzettend1
schouwspel.
En dan verwondert men' zich niet meer
over de berichten die eerst ongelooflijk
schenen dat in dien' slag 10.000 dooden
vielen.
De Bulgaren
slagen er steeds meer in bet Turksdh'e
leger in Thracie te omsingelen, geheel
volgens het plan, zooals de correspon
dent van de „Weensclhe ReidhspMst"»
het aan zijn blad wist te melden. Hij
seinde: Het Bulgaarsche Oosterleger
legt het op de volledige insluiting en
vernietiging van al de Turksche troepen,
die zich langs de Maritsa en over de ri
vier Ergene terugtrekken toe en spant
daarvoor alle krachten in. Aan de troe
pen wordt alleen de allernoodzakelijk
ste rust tot aanvulling van mpnitie en
leeftocht gegund. Hun zedelijk bewust
zijn is in de laatste dagen ontzaglijk toe
genomen, tot een gevoel van onoverwin
nelijkheid toe.
De opmarsch van het leger van ge
neraal Dimitriëf naar de rivier Ergene
geschiedt met een zeer breed front aan
weerskanten van de linie JenidzjeBaba
Eski, verder naar het Westen trekt een
kolonne op Havsa aan. Het gros. heeft
hier reeds de linie DzjenihiriHavsa be
reikt. De middelste kolonne, die bij ha
ren opmarsch tegen de linie Baba. Es
kiLoele Boergas door het verzet van
Kirk Ki isse was opgebonden, heeft
d ebuurt van Kolwakli en het bosahge-
bied ten Z. van Kirk Kilisse bereikt.
De kblonnes van dei:i linker (oostelijken)
vleugel voeren, nadat zij de uit Kirk Ki
lisse terugtrekkende Turksche bezetting
van die stad geheel verstrooid hadlden,
in geforceerde marschen een groote
zwenking over Boenar Hissar, Wiza e:i'
Saraj naar den grooten weg valt Loele
Boergas naar Tsjorloe uit en zullen op
27 October (dat was dus Zondag) reeds
in de flank van de Turksche hoofdmacht
staan.
Het plan van den Bulgiaarsche ge-
neralen staf is, om door het opschuiven
van den oostelijken vleugel het Turksche
leger geheel van Konstantiniopel af te
snijden en door een gel ijkt ijdi gen aam-
val van het Westen uit naar zee te drij
ven en tot overgave te dwingep.
In hoeverre dit plan van actie reeds is
volvoerd leeren ons de laatste berichten.
De terugtocht der Turken naar Konstan-
tinopel is reeds geheel afgesneden.
De spoorweglijn Konstantinopel-Loele
Boergas is bij Tsjerkeskeui halverwege
tusschen KonsA ntinopel en Loele Boer
gas afgebroken en de spoorwegbrug bij
Tsjarloe is opgeblazen. Het Turksche
weerhield hem inet een gebaar van minr
achting.
Stil, zeide hij, ik wil den naam van
die lafhartigen- niet meer hoorenj. Dc
avond ,was al gevallen toen ik aan hun
deur kwam. Oij kent 't kasteel l'Her-
metière en weet hoe sterk het gelegen
is op een- steile rots en' door dictfiit
bosch omringd. Met een dozijnj flinke
manmen, kan men het t^gen een heel
leger verdedigen'. De muren die het om
ringen en de zware deuren, die alle
toegangen afsluiten, geven er het aan
zien van een, fort aan. De meester had
zich daar inet zijn gezin opgesloten. Toen
ik er binnengekomen was, niet zonder
moeite, bevond ik mij te midden vap een
aantal menschen, die sidderden van angst
en die zich niet in, gevaar durfden bren
gen, door gastvrijheid te verleerien, aan
een- vluchteling.
„Zij smeekten mij op de knieën, mijn
weg te vervolg'en. De meester, die toch
een- oude Bretagner is en, afstamt uit een
geslacht van dapperen, beschreef mij biet
bevende stem het gevaarhij was niet
zeker vam zijn eigen, bedienden eln in
dezen vvoeligen tijd kon, men nooit te
voorzichtig wezen. Ik heb hem dein' rug
toegekeerd zonder hem één woord waar
dig te keuren en ben, weer op1 wejg ge
gaan. De nacht was donder en de we
gen- waren op. sommige plaatse,!), ,onbe>-
leger is thans gedwongen den slag bij
Ergene te aanvaarden.
De sterkte van de Turksche strijd
krachten die zich tusschen Eski Baba en
Loele Boergas bevinden, wordt op vier
legerkorpsen geschat. Een deel van de
Turksche troepen te Adrianopel heeft
nog langs Maritsa naar Demotika terug
kunnen trekken. De rest van de bezet
ting is reeds ingesloten.
Na de inneming van Baba-Eski hebben
de Bulgaren een militairen trein ver-
meesterd met groote voorraden en troe
pen voor Adrianopel.
Toch seinde de minister van oorlog
die zelf bij de troepen is, dat de stellin
gen van de Turksche krijgsmacht be
vredigend zijn.
Hij verwacht binnen twee dagen een
beslissenden slag.
Het Grieksche leger
moet zich eveneens in een gunstige po
sitie bevinden en van den anderen kant
de schroef waartusschen de Turken zit
ten, aandraaien.
Bij de verovering van Serfidzje heb
ben de Grieken de Turksche troepen,
die hun tegemoet gezonden waren, uit
eengejaagd en als deze troepen zich niet
tijdig meer kunnen verzamelen, wat nau
welijks denkbaar is, ligt de weg naar
Saloniki open. Het is waarschijnlijk, dat
de Grieken deze stad zullen veroveren;
niet onmogelijk zal het leger bij die ge
legenheid door de vloot worden ge
steund, die in het eiland Lemnos een
goede operatiebasis daarvoor gevonden
heeft. Evenwel moet men ook met de
mogelijkheid van eenslag tusschen de
Turksche en Grieksche vloot rekening
houden.
Weliswaar is de Grieksche vloot, wat
het aantal gróote schepen aangaat, niet
tegen de Turksche opgewassen, maai)
zij beschikt over een grooter aantal mo
derne kleine schepen en voortreffelijke
matrozen. Het hoofddoel der bondgenoo-
ten is, om zoo snel mogelijk met ver
scheiden overwinnende legers voor Kon-
stantinopel te verschijnen. Daar zal men
de vredesbepalingen voorschrijven.
De Turksche vloot
is voor Konstantinopel aangekomen en
de groote schepen maken zich gereed om
uit te loopen teneinde (zooals reeds een
week geleden was aangekondigd) aan
de Grieksche vloot slag te leveren. Als
zij die verslagen hebben, is het verkeer
tusschen Smirna, de Dardanellen en Sa
loniki verzekerd en kunnen de Grieken
geen aanslagen meer tegen den spoor
weg van Saloniki naar Konstantinopel
wondernemen. Men erkent thans van
Turksche zijde, dat de vernietiging van
de Bulgaarsche torpedoflottielje niet ge
lukt is, omdat zij in het meer bij Warna
een toevlucht gevonden heeft.
De houding van Roemenië
begint reeds iets duidelijker te worden,
hoewel het steeds minder waarschijnlijk
wordt, dat het zich onzijdig zal hou
den.
Aan de Neue Freie Presse wordt uit
Boekarest gemeld De ministerraad
gaanbaar. Mijn paard viel in, een rots
kloof en ik geraakte er onjder. Toejn;
ik daar lag, gewond en machteloos, her
innerde ik mij dat La Guyonpiére slechts
enkele mijlen verder lag, maar het heeft
mij een bovenmen.schelijke inspanningl
gekost om het te Iyer ei leen.
De baron besloot:
Ziedaar Louis, mijn treurige ge
schiedenis. Morgen, voor 't aanbreken
van den dag, zullen, wij uw k'asteel weer
verlaten.
De graaf de Trémazan en 'de baron, de
Gueru warefn bloedverwanten, maar al
was dat niet zoo geweest, dan zou Tré
mazan toch de gastvrijheid niet gewei
gerd hebben aan een, gewonde,' zelfs
al stelde hij zich daardoor aan een erni-
stig gevaar bloot.
Hij drukte de handen van, zijn bloëdl-
verwant en zegde
Beschouw mijn huis als het uwe
eni blijft ,er zoolang als u goeddunkt.
Gij zoudt mij beleedigen wann.eer gij
geen- aanspraak! maaktet op alle hulp
die ik u verleenien k'anj. Vooreerst zal ik
een dokter laten halend
.Waar?
Te Lainballe.
Daar is geen' haast b'ij én het zOu
slechts achterdocht öplwekkem bij de pa
triotten. 1
|>e graaf haalde de schouders op.
Munt uit: door groote voedzaamheid
door zuiveren cacaosmaak
door voordeeligheld (omdat zoo
weinig noodig is voor een heer*
lijhen pittigen kop chocolade)
heeft gisteren met het oog op -den bui-
tenlandschen toestand besloten om aan
zienlijke credieten voor het leger toe
te staan.
Hoewel het t-Pflr^nuecprolrf»" «'nrHt,
schijnt men er reeds te mobiliseeren.
In de provincies wordt de bevolking
bij trommelslag bekend gemaakt, dat de
reservisten zich voor de mobilisatie ge
reed moeten houden.
Er zijn veel reservisten opgeroepen, en
dagelijks gaan groote troepentransporten
naar de garnizoenen aan de Bulgaarsche
grens. De paardenkeuringscommissie is
dagelijks aan het werk en de goedge
keurde paarden worden onmiddellijk ont
eigend.
Een wonderlijk bericht komt uit
Egypte
Volgens de Turksche Sabah heeft de
Egyptische regeering hare betrekkingen
met de Balkanstaten afgebroken en den
consuls van deze staten hun paspoorten
thuisgestuurd. Zoodra de mogelijkheid
van een aanval van de Grieksche vloot
niet meer zal bestaan, zal Egypte, in
dien de Porte dat noodig verklaart, aan
de Balkanstaten den oorlog verklaren.
Nu 'dit gerucht loopt is hetvermeldens-
waard dat het Egyptische leger in 1910
138 Engelsche en 709 inlandsche offi
cieren en 18.381 man op het papier
telde. De ruiterij bestaat uit 4 eska
drons (1 Egyptische, 4 Soedaneesche)
tezamen 27 officieren en 607 manschap
pen de infanterie uit 9 Egyptische batal
jons en 7 Soedaneesche bataljons, te
zamen 345 officieren en 10,318 man.
Dan is er een korps kameelruiters van
29 officieren en 750 man en een ba
Gij moogt niet langer zonder heel
kundige hulp blijven zegde hijL Onze
vriend Bachelin is maar een, platte-heel-
meester, maar hij heeft veel ervaring en
bovendien is hij een achtenswaardig man,
op wiens stilzwijgendheid wjj kun.nen
staat maken. Hij beschouwt deze als een
ambtsplicht. Wij zullen hem voor alle
zekerheid laten zeggen dat mijn dochter
ziek is en1 dan zal hij wel dadelijk' komen
De baron' leed ondraaglijke pijn;.
In weerwil van zijn gemoed was zijn
gelaat er door verwrongen.
Trémazan stond op, open.de de deur
van de keuken^ die aan.de eetzaal grens
de en' riep:
Gagnard
De boschwachter was juist uit den stal
teruggekeerd met La Brèche, den knecht
van den baron wien Bonnet, de tuin-
mn, nu een glas brandewijn schonk,
hij ook zichzelf niet vergat.
Zoodra zijn meester hejm riep' stond
de boschwachter op.
Kom hier.
Irt tegenwoordigheid van; zijn gast bei-
val hij hem:
1 Zadel dadelijk Capucin.
Capucim was het beste paard uit den
stal van' La Guyonln.ière, een vlugge
draver.
Tot uw orders.
Dan rijdt ge naar Lainballe en gaat
taljon Arabieren (500 man.) De artille
rie telt 1 batterij veldartillerie, 4 bat-
tereijn berggeschut en 3 garnizoenscom
pagnieën.
Gcnicrvacr.
Volgens de „Temp's" zou de F ra n-
sch e regeering (hebben besloten om drie
schepen naar de kust van Klein|-
Azië te zenden. Deze schépen zóud'eM
vandaag Toulon verlaten met bestem»-
ming naar Beiroet, waar zich de twee
Fransche oorlogsschepen, die thans voor
Samos liggen, zich bij hen zullen voe
gen.
Aan de „Vossische Zeitung" wordt
uit Londen geseind: De A-klasse der
Engelsche marine-reserve wel
ke 30,000 man omvat, heeft bevel ont
vangen zich voor eene plotselinge oproep
ping gereed te houden.
De Mexicaansche veldk'rijgs-
raad heeft generaal F 1 i x D i a z en.
drie andere officieren, die aan d'eW opf-
stand hadden deelgenomen ter dood
veroordeeld. Anderen weidien tot gevajnH
genisstraf gevonnist.
Generaal Beltian heeft de volvoering!
van de vonnissen opgeschort, en de ver
oordeelden voorloopig ter beschikking!
gesteld van de plaatselijke rechterlijke!
macht.
De minister-president von Beth!-
mann Hollweg heeft in zijtti' rede over
den vlees o If nood ip het Pruisisch
Huis van Afgevaardigden verklaard, dat
de Ritaat groote middelen zou besdhük-
baar stellen voor landontgin'ning en, bin-
nenlandsche kolonisatie. Naar de „TagH
liche Rundschau" verneemt, zal de regleef-
ring voor dit doel een leening van twiinh
dokter Bachelin halen. Zeg hem, dat mei
jufvrouw Rose plotseling koorts gekreH
igen heeft en dat ik mij onjgerust over
haar maak, dus dat hij dadelijk komen!
moet.
Ja, mijnheer.
Ge spreekt tegen1 niemand jpvef
onze gasten.
Begrepen.
Ga.
Hij wende zich weer tot den baroü
en zeide:
Leun' op mij, mijn beste Yves én,
■ga mee.
De beide bloedverwanten, gastheer eni
gast, klommen met moeite de 20 treden!
op van de trap, die naar de bovenver
dieping geleidde.
Baron Yves de Guern was een, man in
de kracht van zijn leven0 gespierd en
forsch gebouwd, begaafd met een' bui
tengewone vastberadenheid, maar niet
temin was hij uitgeput nog voor hij del
bovenste treden van, de trap bereikte.
De graaf de Trémazan begon (zic<h(
inderdaad beangist over hem te makeup
Was de toestand van den, baron ern
stiger dan hijzelf dacht?
Op het bovenporatal, waar zij kwn-
men, stond een, venster open.
De graaf hoorde de hoefslagen vari
het paard, waarmee Gagnard wegreed.
(Wordt vervolgd)
