Van Houten's
Cacao
BUITENLAND.
DE TWEE VRIENDEN.
Ingezonden MedeJeelingen.
BINNENLAND.
4e Jaargang,
No. 918,
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en liet GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag,
15
October
1912.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regelmeer 10 cent.
algemeen overzicht.
De nota der Balkanstaten schijnt todh
werkelijk! wel iets van een
ultimatum
te hebben' gehad ofschoon Bulgarije en
jöriekenland deze nog met eten ultima
tum in allen vorm meenden te moeten
Onderstrepen. Dat van Bulgarije behelst
niets anders dan de eisch binnen 24
tuur antwoord te ontvangen op de nota,,
ijfcerwijl Griekenland binnen denzelfdetn,
Tijd de in beslag genomen schepen' losge
laten wil zien en een schackevergioo
Iding eischt voor de reeders.
Turkije heeft echter deze nota's niet
jafgcwacht doch is gistermorgen gedach
tig aan het gezegde dat de eerste slag
ihet best aankomt, den oorlog tegen Ser-
yië begonnen.
De Turksche troepen, 3000 in getal,
openden het vuur tegen Ristowats en be
zetten op Servisch grondgebied, langs
ijde grens, een linie van meer dan vier
kilometer, die zich uitstrekte tot Gor-
fcortogosj. De Servische grensposten
fielden door een levendig geweervuur
tien opmarsch van de Ottomaansche
Troepen tegen. De Serviërs verloren 24
idiooden' en 4 gewonden. De regeering
jh'eeft verklaard, dat zij zich tot een
verdedigende houding zal bepalen en
'eerst dan aanvallend zal optreden, indien
tie inval grootere afmetingen mocht aan
nemen.
De ministerraad heeft vanochtend ver
gaderd en den toestand door den aan
bal v'ari de Turken geschapen, o|nti,er
het oog, gezien.
De Servische regeering publiceert oen
proclamatie, waarin zij zegt, dat Ser
vië door Turkije is aangevallen en dat
tie Turksche militairen de steden Risto-
(vvatz en Vrstigisj overvielen. Dit is het
beste bewijs, dat Turkije niet denkt aan
het doorvoeren der hervormingen. Servië
zal zich verdedigen en den strijd aa|nj-
yaarden.
Ristowatz is een der groote Servi
sche plaatsen a.an dc grens, waar de
ammunitie voor het Servische leger op
gesteld ligt.
Ovef den sta.*ti van zaken in Bulgarije
iwordt uit Sv'fia aan de „Lok. Am«." ge
deind Voor zoover men van hi «uit. be-
öordeelen kan. hebben zich drie Bul-
gaarsche legers verzameld. De hoofd
macht, ld ie door een Servische divisie
versterkt is, staat aan den weg naar
'Adrianopel. Het tweede leger bewaakt,
■mei het hoofdkwartier te Philiponel, de
passen van de Rhodope-bergen en het
tierde, ook versterkt door een Servische
afdcelin'g, moet naar Uskub marcheeren.
De Montenegrijnsche oorlog
Wordt met blijkbaar succes voortgezet,
.hoewel de Turken in hun berichten het
tegendeel blijven beweren.
Uit Podgoritsa wordt geseind: Ten
gevolge van de omsingeling en inziende
^jdat verder bloedvergieten doelloos zou
zijn, daar men toch geen hulp uit Skoe-
tari verwachten kon, hebben de Turken
Toezi, Wranje en Sjipsjtani na onder
FEUILLETON.
15)
Van de teekenen des tijds begrepen zij
i(Weinig,-"en daarom beschouwden zij de
■Revolutie als een voorbijgaand iets, als
leen crisis die zou uitwerken en waarna
'imen tot de oude toestanden zou terug-
fk'eeren, daarom bleven zij hechten aan de
'traciitiën van het verleden, aan het oude
regeeringssieisel, aan de vorsten die zij
nooit hadden gezien, maar clie zij van
kindsbeen af geleerd hadden te eerbie
digen en te vereeren als wezen van hoo-
iger orde.
Door huwelijken waren al die families
onderling vermaagdschapt en tevens door
vriendschapsbanden aan elkaar verbon
den.
Een boosaardige glimlach plooide de
lippen van den dakter.
Het waren oo"k vrienden van hem en
klanten van zijn vader, tot wier onder-
fang hij besloten had; van zijn jeugd af
ad hij hen gekend en zij^ hadden hem
'èldoor blijken van genegenheid gegeven.
Al hun huizen stonden voor hem open,
handeling met de Montenegrijnen over
gegeven. Slechts een Turksch fort wordt
nog gehouden. De Montenegrijnen heb
ben veel gevangen gemaakt. Die Turken
verlangden vrijen aftocht voor de heele
bezetting met wapenen naar Skoetari.
De Montenegrijnen gingen daarop n,iet
in, maar boden de bezetting, die 5000
man sterk is, aan, zich op Montenegrijn
sche kosten met Oostenrijk'sche sdhepen
van Antivari naar Konstantinopel te la
ten brengen.
Overste Woekotits, die een militaire
opleiding in Italië gekregen heeft, heeft
de grenzen bij Plawa en Goessinje over
schreden en een schans met vier snel
vuurkanonnen, veel geweren en schiet
voorraad en drie blokhuizen ingenomen.
Het vervoer van zwaar gewonden naar
Goessinje is begonnen. Een aanval op
Berane wordt voorbereid. Het Weste
lijk leger is tot op 1500 meter afstand'
van Tarabosj opgerukt.
Wranja wordt door de inwoners ont
ruimd omdat men een aanval van den
zeekant verwacht.
Alle versterkingen naar den kant van
Skoetari heeten nu te zijn veroverd.
Over het vechten der Turksche troepen
verneemt de „Daily Chronicle" uit Cet-
tinje: De Turksche troepen strijden held
haftig en ontlokken zelfs aan de Monte
negrijnen bewondering. Maar de Turken
schieten slecht, ook omdat hun schiet
voorraad gebrekkig is. Vele Turksche
granaten ontploften niet.
Daar de strijd, nu Turkije ook van
dien kant Servië is aangevallen, waar
schijnlijk ook
in het Sandjak
zal gestreden worden, is het van belang
wat Oostenrijk zal doen. In kringen
van de Oostenrijksche delegatie, aldus
schrijft de ,,Neue Freie Pressë" die met
de regeering voeling houdt, wordt heden
over de houding van Oostenrijk-Honga-
rije tot de bezetting van eenige punten
van den Sandjak Novibazar door Moin-
tenegrijnsche en Servische troepen Biet
volgende verklaardDe Sandjak is
Turksch gebied en het is dus de taak van
Turkije zelf dit gebied te verdedigen.
Voor Oostenrijk is er geen reden voor
een militaire actie. Dit geldt zelfs voor
het geval, dat Montenegro en Servië
verder den Sandjak zullen binnendringen,
hetgeen zeer goed mogelijk is, omdat de
Turksche krijgsmacht in den Sandjak
niet talrijk is. Ook dan zal Oostenrijk
nog niet optreden. Eerst na het einde
van den oorlog zal de monarchie ervoor
zorgen, dat haar den weg naar den Bal
kan niet versperd wordt.
De kwestie waarom er zoolang ge
talmd is door
Griekenland
wordt nu door een telegram aan de
„Frankf. Ztg." opgelost.
Er zouden namelijk geheime onderhan
delingen ioopende zijn geweest tusschen
Turkije en Griekenland.
De bedoeling was, dat Turkije Kreta
aan Griekenland zou afstaan, en verder
aan Griekenland de aansluiting zou ver
zekeren aan het Thessaiisch spoorweg
net.
toen hij en zij kinderen waren, hadden
zij met elkaar gespeeld, ais mannen wa
ren zij vriendschappelijk met elkaar blij
ven omgaan.
Hij werd als een der hunnen be
schouwd, en overal met open armen ont
vangen.
Men had van verre zijn siudiën gevolgd
te Rennes en te Parijs en hem hartelijk
geluk gewenscht met den goeden uitslag
daarvan.
Later, toen hij dokter was geworden,
riep men zijn raad in bij alle moeielijke
gevallen, en toonde hem een onbeperkt
vertrouwen, evenals men zijn vader in
geldzaken geheel naar eigen goedvinden
liet handelen.
Zooveel vriendschap en goedheid had
den den koelst en mensch moeten treffen
maar Hubert Nollan had een hart van
steen, dat door niets te treffen was.
Dat steenen hart echter huisde in een
bedrieglijk omhulsel, dat kon veinzen en
liegen met duivelachtige behendigheid,
die hij niet eens noodig had om zulke
edele, eenvoudige en onbevangen men
schen- te misleiden.
Zelf zonder eenig geloof of overtuiging
had hij zich bij de partij der revolution
nairen en der Jacobijnen aangesloten,
alleen omdat die partij voor het oogen
bliksi het sterkst was.
Griekenland daarentegen zou moeten
overgaan tot de uitvoering der grensre
geling, welke bij het congres van Berlijd
was vastgesteld, en >velke het tot nog
toe had geweigerd ten einde te brengen.
Op het laatste oogenbïik echter zou
den de onderhandelingen afgesprongen,
zijn.
Ofschoon het beripht wat vreemd
klinkt, lijkt het toch wel aannemelijk,
vooral met het oog op de toelating van
de Kretensische afgevaardigden tot de
Grieksche Kamer. Ze werden daar gister
met gejuich ontvangen.
Minister-president Venizelos zeide, dat
de regeering het besluit van de Kretensi
sche Kamer tot aansluiting bij Grieken
land aanvaardt en hij verklaarde for
meel dat, er in liet vervolg slechts één
enkele Kamer zal zijn voor Kreta en
Griekenland.
Hij noodigde vervolgens de Kretensi
sche afgevaardigden uit naar Kreta te
vertrekken en daar maatregelen te ne
men voor nieuwe verkiezingen overeen
komstig de Grieksche grondwet.
Venizelos verklaarde verder, dat Grie
kenland ondanks zijn vredelievende ge
zindheid, moreel en materieel sterk is
en het zal dan ook, zeker als het is van
de overwinning, in samenwerking met de
gealliëerde staten aan alle gevaren het
hoofd bieden.
GEMENGD.
De krijgsraad te Brest heeft
vijf matrozen van den gepantserden krui
ser Marseillaise, die gedeserteerd waren
toen het schip, ter gelegenheid van het
bezoek des konings aan de stad, te Ant
werpen voor anker lag, veroordeeld tot
gevangenisstraf van zes maanden tot 2
jaar.
Men he innert zich, dat onder de
bekende Amerikanen, die bij de ramp
van de Titanic het leven verloren
ook de zeer rijke kolonel John Jacob
Astor was. De boedelberedderaars heb
ben bevonden, dat de nalatenschap on
geveer 80 millioen p.St. beloopj.
Aan successierecht is 3.150.000 pSt.
betaald.
In de North Lyell m ij n, bij Mel
bourne, heeft op een diepte van 250
meter een brand gewoed waarbij 90
mijnwerkers zijn omgekomen. Totnogtoe
heeft men slechts één lijk te voorschijn
weten te halen.
Het spoorwegpersoneel der
Zuider maatschappij in Spanje heeft
met uitzondering van de machinisten en
stokers, den arbeid hervat.
Men beeft ontdekt dat er ,v a 1 s c h e
obligaties van een Belgische spoor
wegmaatschappij in o m 1 o op zijn ge
bracht. Meer dan 50.000 obligaties van
500 francs moeten zijn uitgegeven. De
directeur van de maatschappij is gister
avond aangehouden, onder beschuldi
ging van medeplichtigheid.
Een Brusselsch effectenhandelaar, die
700.000 francs in deze zaak moet hebben
verloren, heeft zelfmoord gepleegd.
Volgens te Londen ontvangen be
richten is aan de consuls te Smyrna van
Engeland, Frankrijk en Rusland opgedra
gen zich naar Sa mos te begeven <en
Zoo luid als hij nu geroepen had:
„Leve de natie!" en „Weg met de tyran-
nen!" zou hij ook „Leve de Koning!"
geroepen hebben wanneer de prinsen ze
gevierend aan het hoofd van een leger
Parijs waren binnengetrokken, zij het
ook een leger van vreemdelingen.
Zoo was bet karakter van den man,
wiens uitwendige, vriendelijk en sympa
thiek, het schrilste contrast vormde met
zijn inwendige, dat zwart en somber was
en die, kalm, zonder dat- zijn lage hart
iets sneller klopte, zonder dat hij een blik
sloeg in het verleden, dat geheel tegen
zijn plannen In opstand moest komen,
ten doode opschreef oude en jonge itiën-
schen, die steeds vriendschappelijk en
hulpvaardig waren geweest jegens hem,
die ze aan den beul zou toezenden.
'Hij haatte die menschen niet, maar zij
stonden hem in den weg bij zijn streven
naar rijkdom en daarom wilde hij hen
vernietigen.
Eén familie was er echter bij, die hij
wel haatte en die hij ook zou hebben
vernietigd, al had hij daarbij geen 'per
soonlijk voordeel gehad.
Het was de familie Trémazan.
Zijn haat gold voornamelijk den zoon
van den gfaaf }ean de Trémazan, van
wien hij reeds een afkeer had gehad toen
Jea,n nog ee;n knaap was.
Met zorg gefabriceerd uit gezonde krachtige
cacaohoonen, op dezelfde wijze als door
den uitvinder van cacao (Van Houten) in
1828 reeds werd toegepast.
daar een nieuwe grondwet voor dit vor-
stendom op te stellen.
Reuter verneemt uit Griekenland, dat
de Grieksche regeering 'daarin een be
moeiing ziet, met het doel .Griekenland
te berooven, in geval van oorlog, van de
voordeelen die de superioriteit van de
Grieksche vloot boven de Turksche het
zou kunnen geven.
De laatste berichten spreken evenwel
het samenstellen van een grondwet te
gen.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot kan
tonrechter te Apeldoorn mr. J. C. baron
Creutz, thans kantonrechter te Zaltbom-
mel
is benoemd tot notaris te Leek J. Vel-
linga, candidaat-notaris te Groningen;
zijn benoemd tot surnumerair der di
recte belastingen invoerrechten en ac
cijnzen J. P. Huyser, P. Iwema, J. A.
Zandée, J. van der Poel en J. C. D.
van den Bussche;
benoemd tot leeraar aan de Middel
bare Landbouwschool te Groningen R.
Lanjouw, W. Wollendorp, J. H. v. d.
Veen, J. B. Besancon, J. Aalbers, U.
D. Keiser, mr. J. J. Smit en J. W. Baren-
dregt.
Kamerverkiezing 1913.
Aan De Tijd wordt gemeld dat mr. F.
J. J. Janssen, het Kamerlid van Maas
tricht, niet voornemens is, zich wederom
een candidatuur te laten welgevallen.
Een studiereis naar ons land.
In Maart van het komende jaar zal
een tachtigtal Duitsche hooge staats
ambtenaren een reis door ons land ma
ken met het doel/ zich van de economi
sche, sociale en industrieele ontwikke
ling hier op de hoogte te stellen. Het'
zeischap zal verscheiden plaatsen bezoe
ken, als Hengelo, Zutfen, Arnhenx, Nij
megen, 's Hertogenbosch, Tilburg, Bre**
da, Dordrecht, Rotterdam, Delft, Den'
Haag, Leiden, Haarlem, Amsterdam;
Utrecht, Zwolle en Groningen.
De kindertoeslag.
Door het hoofdbestuur der Diocesane
vereeniging van R. K. bijzondere onder
wijzers in het Bisdom Haarlem is een
adres aan den Minister van Binnen-
landsche Zaken gezonden, waarin ver
klaard wordt, dat het bestuur met ver
trouwen de Troonrede van September
1912 tegemoet zag, in de hoop, dat
daarin het resultaat zou zijn uitgedrukt
van het voornemen van Minister Heems
kerk, uitgesproken tijdens de debatten'
over de moties Arts en Ter Laan, om
door een z.g. „kindertoeslag" te voor
zien in de dringende behoefte aan ver
betering van de financieele positie der
onderwijzers
dat bedoelde Troonrede in dat opzicht
teleurstelling bracht;
weshaive het hoofdbestuur voornoemd
het zich nu ten plicht acht, er bij den
Minister van Binnenl. Zaken krachtig op
aan te dringen voorloopig door „kinder
toeslag" in den huidigen nood van het
onderwijzerscorps te willen voorzien.
De R. K. Kamerclub ontving een af
schrift met verzoek om steun.
Ouderdomsverzekering.
Op initiatief van het Ziekenfonds van
de Nederlandsche Fabriek van Werktui
gen en Spoorwegmaterieel, heeft te Am
sterdam een£ vergadering plaats gehad
van een aantal besturen van arbeiders-
ziekenfondsen, ter bespreking van het
Forsch gebouwd, met zwart haar,
zwarte oogen en een gebronsde tint, een
open, eerlijk gelaal en begaafd met een
helder verstand, had Jean de Trémazan
beter dan zijn ouders en zijn bloedver
wanten het lage karakter en den valschen
verraderlijken aard van den huisvriend,
die Hubert Nollan heette, doorzien en
zich steeds voor hem in acht genomen.
Jean was een onvermoeibare ruiter en
een hartstochtelijk jager. Koningsgezind
door zijn opvoeding, maar met een open
oog voor de nadeelen, die het oude
regeeringsste'.sel meebracht, had hij zich
in den aanvang der revolutie tot de denk
beelden, waarvan zij uitging, aangetrok
ken gevoeld en begrepen, dat het toen
heerschende absolutisme niet meer over
eenstemde met den geest des tijds en
moest plaats maken voor een meer vrij
zinnig stelsel.
In 1789 was hij pas 22 jaar oud en
leefde als oen landedelman op de goe
deren van zijn vader, gelegen tusschen
Rennes en Lamballe.
Hij bleef op liet kasteel De la Guyon-
niè're, een Indrukwekkend gebouw, dat
nog uit de middeleeuwen afkomstig was
en waar do graaf de Trémazan woonde
met zijn Vrouw, zijn zoon en zijn dochter,
maar hij volgde met belangstelling de
gebeurtenissen, waarvan hij zich voort
durend op de hoogte hield, als hij te
païrd n;i.n; Lamballe reed, waar hij zijn
paard dan sialde bij zijn vriend Gouray,
den kastelein uit De Gouden Leeuw, of
bij den ouden Nollan, die hem ontving
met de hartelijkheid van een grootvader.
Bij voorkeur zelfs bezocht hij het huis
van Nollan, minder nog om de hartelijk
heid van den grijsaard, dan wel om de
lieftalligheid van Thérèse, die hem on
weerstaanbaar aantrok.
De genegenheid tusschen Jean en
Thérèse was reeds in liefde overgegaan
ten tijde dat het-hoofd van LodewijkXVI
viel onder de guillotine van Sanson, die
de bloeddorstige Hébert het „nationale
scheermes" had gedoopt.
De terechtstelling van den koning had'
een geheele ommekeer teweeggebracht
in de denkbeelden van Jean deTrémazan.
Ondanks zijn liefde voor" Thérèse
Nolian, besloot hij een land te verlaten,-
waar zooveel gruwelen voorvielen en, na
dat hij, om zijn ware bedoelingen te
verbergen, overal meedeedelde, dat hij
naar Amerika ging, had hij zich inge
scheept naar Londen, om, na lange aarze
ling, partij te kiezen voor de slachtofefrs
tegen de beulen, zooals hij het noemde-
(Wordt vervolgd.)
