Vrijdag October 1912. BUITENLAND. DE TWEE VRIENDEN. BINNENLAND. 4e Jaargang, N*. 909. Ste C^icbctie Sou/wmt Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. latere. Telefoon 93S. Postbus 6. OlT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, #1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaaL Atzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Ar De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke koVting. Groote letters naar plaatsruimte, j Kleine Advertentiên: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geenhandels-advertentiënj 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent V Typisch. Te Zaandam nam een vrijzinnig wet houder ontslag, waarschijnlijk1 omdat 's Raads meerderheid z. i. te veel onder Üe plak zit der socialisten. Zijn heen gaan acht de corr. van 't „H b 1 d." een groot verlies, ook omdat er zoo weinig Joeus is voor een nieuwen function narist Hij schrijft: „Zondert men de 7 sociaal-demo craten, die geen wethouderszetel wen- schen en zich daartoe ook nog niet verplicht gevoelen, de 5 kerkelijke le den die reeds een vertegenwoordiger in het dagelijksch bestuur hebben en de beide tegenwoordige liberale wet houders uit, dan blijven slechts 5 le iden beschikbaar (2 vrijzinnig-democra ten de heer Feisser en Brinkman en 3 liberalen de heeren Pelt, Francken: en Decker)terwijl het bekend is, [dat enkele hunner zich niet beschik baar stellen kunnen of willen. Veel keuze is er dus niet." Typisch: „de 5 kerkelijke leden heb ben reeds een vertegenwoordiger in het jdagelijksch bestuur", zoodat zij al aan stonds worden ter zijde geschoven. De torr. onderzoekt niet eens, of er mis schien ook een geschikt wethouder onder ben te vinden ishij zondert hen dade lijk maar uit. Zij zijn al vertegenwoor digd in 't college van B. en W. en moe ten nu maar tevreden zijn. De nieuwe Wethouder moet uit de andere partijen fcomen, al is de keuze nóg zoo geriugj. Ja, zoo gaat het.... ook elders dan te Zaandam. ALGEMEEN OVERZICHT. Om het best te karakteriseer en den (toestand op den Balkan, ter beantwoor ding van de vraag die we ons nu reeds (dagen lang stellen: wordt het oorlog? balen we het volgende aan uit de Temps" die eenige antwoorden naast ielkaar zet De Berlijnsche correspondent seint: jMen is hier van oordeel, dat de toestand; beter is. De Weeusche seintDe oorlog Schijnt heden onvermijdelijk. De Ro mein sche seint: De waarschijnlijkheid jeener vreedzame oplossing vermeerdert. (De Petersburgsche seint: De kansen op jeene vreedzame oplossing zijn sterk ver minderd. Dc „Temps" zelf zegt nuch- jter, dat de ongeduldige openbare mee- jning heiden nog geen zekerheid zal kun- jnen krijgen over de kwestie van oorlog ipf vrede. Toch mag men uit de verschillende, hoewel elkaar steeds tegensprekende be richten, opmaken dat er meer kans is op. (oorlog dan niet: Vooral in Duitschlamd <en Oostenrijk blijft men pessimistisch gestemd. In hoogc militaire kringen in (Berlijn gelooft men, dat het tijdstip om (er op los te slaan, Turkije zeer gelegen komt en dat er van die zijde nog ver rassingen tc wachten zijn. Duidelijk spreken de gevoelens van postenrijk uit het volgende bericht d.d. FEUILLETON. 6) Met zekerheid weet ik niets, maar tie geruchten, die omtrent hem loopen, (zeggen niet veel goeds. Hij moet daar ginds de Jacobijn en clubs bezoeken en (druk met de sans-culotten omgaan, ter- iwijl hij ook zijn vrienden heeft in de Rationale Conventie. Dat kan daar een middel zijn oin jniet verdacht te worden. De tijd zal het Ieerer, Gouray blies alle kaarsen uit op één na, jdie hij in een blaker stak, waarna hij zeide Willen wij gaan? Zij gingen zij aan zij de breede eiken- bouten trap op, die naar de eerste ver dieping van de herberg geleidde, en, jop het oogenblik dat Gouray zijn vriend Ipoitereau wilde verlaten, vroeg hij hem Dus gij zult den strijd aanbinden? Spoedig. Zijt gij talrijk? Met duizenden. Van deNeder-Maine Hot fin het hartje van Morbihan zal er Vgrwoed gevochten .wordenJiet bloed gister uit Weenen: De vanochtend ge houden audiënties wekken veel opzien. Keizer Frans Jozef ontving den korps- commandant en den commandeerenden' generaal der infanterie te Hermanstadt, den commandant van het vierde corps commando te Boedapest en den com mandant van de cavaleriedivisie te Ja- roslau. De commandant van het leger korps uit Krakau is hedennacht in Wee nen aangekomen. Men vraagt zich af; hoe lang het nog zal duren, eer ook van daar mobilisatie berichten komen. Het ultimatum van de Balkanstaten blijkt echter nog niet verzonden ofschoon het „Berl. Ta- geblatt" uit Weenen verneemt dat daar in diplomatieke kringen bericht is ont vangen, dat de vier Balkanstaten: Bul garije, Servië, Montenegro en Grieken land heden aan Turkije een ultimatum zouden overhandigen, waarin voor Kre ta, Oud-Servië, Albanië en Macedonië autonomie verlangd wordt. Wordt dit ultimatum afgewezen, dan zullen de vier staten Turkije onmiddellijk den oorlog verklaren. Anderzijds komt echter het bericht dat de nota aan de mogendheden is opge zonden ter goedkeuring en eerst daarna aan Turkije zal worden overhandigd. Wat de eischen aangaat van Bulgarije met betrekking tot Macedonië weet de „Temps" het volgende te melden: aan wijzing vah Belgische of Zwitsersche gouverneurs voor verschillende gewes ten met toestemming van de mogendhe den, benoeming van kiesvergaderingen in alle gewesten, organisatie van Euro- de vertegenwoordigers der mogendhe den te Konstantinopel en van die der vier Balkanstaten De vraag hoe de beste oplossing uit de crisis kan gevonden worden, wordt het best beantwoord door de volgende, vrijwel officieuse Fransche meening. Wanneer Oostenrijk-Hongarije en Rusland, deze beide in het Oosten den grootsten invloed uitoefenende staten, het eens worden nopens het hervor mingsprogramma, dat.aan de Porte zou moeten worden voorgelegd immers het ten uitvoer leggen der hervormingen in Macedonië is de hoofdvoorwaarde! voor het herstel der rust wanneer deze beide mogendheden met volle open hartigheid en met vertrouwen het met elkaar eens konden worden om het Ka binet Moektar pasja tot uitvoeren van zijn plan van decentralisatie te brén gen, dan zou- er nog eenige kans op vermijding van het conflcit bestaan. Elk uitstel moet echter worden vermeden en voordat het nog steeds dreigende eerste geweerschot weerklinkt, moet men tot overeenstemming zijn gekonven. De laatste berichten (beweren 'dat zulks reeds geschied is. Er zou dan nog tijd genoeg zijn om het een en ander te regelen. Een diplo maat toch van den Balkan heeft aan een medewerker van de „Deutsche Tages- zeitung" medegedeeld, dat het door de eigenaardige toestanden op de Balkan zal bij stroomen vloeien en de dooden zullen overal verspreid liggen: achter de hagen en in de rotskloven, op de bergen en op de vlakte, in de bosschen en op de heide. Oij hier in huis zult op utv hoede blijven, ons waarschuwen voor elk gevaar en ons zeggen wien wij te vreezen hebben en wien wij treffen moeten. Gouray boog het hoofd. De andere stiet hem aan, dwong hem het hoofd weer iop te heffen en, terwijl hij hem recht in de oogen keek, vroeg hij Aarzelt ge? Het ;is zoo smartelijk onder broe ders, mompelde tde herbergier. Broeders herhaalde Cottereau. Broeders, die ,ons laten verhongeren of ons naar ,'t schavot sleepen. Zij zijn verdwaald. Dat is ,hun schuld, niet de onze. Wat zullen we er mee bereiken? Daarnaar vraagt ,men niét, wanneer men zich verzet tegen zijn verdrukkers. Waartoe die .oorlog? De smokkelaar legde zijn hand zwaar op den schouder van zijn vriend. Gij vraagt waarom die oorlog zeade hij met klankvolle stem. Om ons te ontslaan van ,hen, die ons tyranni- seeren, om hen machteloos te maken, die ,ons als slaven .behandelen :en ons gen wel 10 of 14 dagen kan duren voordat alle troepen op de been zijn. Dien tijd konden de mogenüfieclen gebruiken om druk op Turkije te oefenen nopens een uitvoering van de hervormingen in Mace donië en wat men verder wenscht te verkrijgen. Het begin van de vijandelijkheden wordt echter niet overal zoo veraf ge dacht. Uit Konstantinopel wordt aan het „Berliner Tageblatt" geseind: ïn mi litaire kringen hier ter stede verwacht men het begin der vijandelijkheden te gen Zondag of Maandag. Turkije zal het initiatief aan de tegenstanders over laten. Men gelooft, dat Bulgarije zes divisies tot samenwerking met Servië tegen Roemelië uit zal zenden. In ambtelijke kringen wordt nog steeds verzekerd, dat men nog rekening houdt met de mogelijkheid, dat de oor log vermeden wordt. Onder de bevol king groeit de geestdrift voor den oor log steeds aan. De soldaten, die uitge rust zijn, hebben van den sultan ieder een pak tabak medegekregen. De be volking slaat levensmiddelen in voor raad op. Het blad hGazette" verklaart uit goede bron te Weten, dat de regee ring gisterennacht tot scherpe maatre gelen besloten heeft tegen de onderda nen van de Balkan-starten, die in Tur kije wonen. Gisteren zijn alle partij twisten plotseling afgebroken en heden is niets meer in de bladen van partij geschil te merken. Alle bladen bevat ten een oproeping, waarin gezegd wordt, dat Turkije tot nu toe bewezen heeft met alle middelen den vrede te willen.hand- liaven Als echtfi- -fialLan-ctateri een dregeinde houding aannemen, dan staan alle Turken als een man tegenover den vijand. Een der groote kwesties is nu nog wat de houding'van Roemenië zal zijn in geval van uitbreken der vijan delijkheden Een artikel in de Epoca, dat er uit ziet als een officieele verklaring, trekt de aandacht. Daarin wordt met nadruk verklaard, dat het Roemeensche leger op alles voorbereid, uitstekend uitgerust en gedisciplineerd is. De regeering be schikt over 190 millioen francs. De chef van den Roemeenschen ge- neralen staf verklaart dat Roemenië voorloopig nog niet gemobiliseerd heeft, maar dat het, als de toestand nog erger werd, tot een gedeeltelijke mobilisatie zou moeten overgaan. Het plan is, de drie eerste legerkorpsen te mobiliseeren^ Meer belangstelling wekt het bericht, dat de manoeuvres, in het bijzijn des Konings die eenige dagen uitgesteld waren, toch zullen plaats vinden. Zij zul len gehouden worden tusschen Boeka rest en Preveal. Zij gaan uit van de ver onderstelling, dat een leger uit Zeven* burgen binnen valt. De samentrekking van zooveel Roemeensche troepen komt bijna met de mobilisatie overeen. Trouwens de laatste berichten spreken reeds over mobilisatie. De Correspondent van de Daily Tele- ijzeren juk opleggen, nog zwaarder dan dat van de aristocraten, voor God en den koning ten .slotte, begrijpt gij? Gouray bepaalde zich ,er toe te ant woorden Gij kunt geruist zijn, ik zal u helpen met al mijn kracht, maar is God niet machtig genoeg om Zichzelf te ver dedigen En met gedempte stem, als waagde hij het ternauwernood zulk een twijfel uit te drukken, voegde hij er bij En wat den koning betreft, gelooft gij werkelijk, dat hij aan ons denkt? 'Op forschen toon aptvvoordde (Cot tereau: Dat is zijn plicht, laten v#j den onzen doen. Wij zullen bet doen. Zoo is het goed, vriend. En Cotterëau drukte krachtig de hand Van zijn gastheer. Zij stonden aan het einde van een lange gang. De herbergier wees inet den vinger twee deuren aan, zeggende: Hier is' uw kamer en dat is de mijne. Goeden nacht, Jean. Slaap yèl. Een zWakke lichtschijn drong door 't raampje in tie jdeur jvan bet huis aan tie .overzijde.. graph te Konstantinopel verneemt dat Roemenië Turkije bij overeenkomst bij stand, in geval van oorlog, heeft toege zegd. Deze overeenkomst was gesloten zoodra Turkije ter oore was gekomen, dat de Balkanstaten een militair verbond voorbereidden. Volgens een bericht van Reuter is uit gelekt dat bij een onderhoud dat de Roe meensche gezant met den Turkschen minister van buitenlandsche zaken ge had heeft, vele landkaarten en stukken- uit het archief van het ministerie zijn ge raadpleegd. Dit zou te Konstantinopel de reeds gemelde opvatting hebben ge vestigd dat Roemenië in geval van oor log zich aan de zijde van Turkije zou scharen. De spoorwegstaking in Spanje die ongevaarlijk heette te zijn, blijkt lang geen malsch aanzien te krijgen.Amb- telijk is dan ook het besluit bekend, ge maakt waarbij zeven klassen der reserve onder de wapenen zijn geroepen. Vol gens Canalejas heeft men alle hoop op een spoedige oplossing laten varen. De minister-president heeft verder verklaard, dat het ministerie niet wer keloos de staking van het spoorweg personeel kon aanzien, omdat deze net economische leven dreigt te verlammen. De regeering bepaalt zich ertoe om cle wet te doen eerbiedigen en uitvoeren terwijl zij-maatregelen ineemtom liet ver keer te waarborgen. De mobilisatie is goed van stapet geloopen. Vierduizend spoorwegarbei ders zijn onder de wapenen geroepen De maatschappij Rio Tinto heeft der regeering 4000 werklieden, voor lief" iucereifcleel machinisten en stokers, aan geboden om de stakers te vervangen. De regeering heeft dit en een ander aan bod van 300 automobielen met chauffeurs voor de posterijen aangenomen. Men hoopt hiermede nu tenminste ge deeltelijk in den geregelden dienst te kunnen voorzien. GEMENGD. Do Kölnische Zeitung" verneemt uit Athene: Van het eiland Kreta wordt bericht, dat volgens particuliere inlichtingen, van de consuls de drie be schermende mogendheden van plan zijn op voorstel van Engeland, liet eiland op nieuw te bezetten, uit vrees dat Grie kenland zijn tot hu toe gevolgde politiek tegenover Kreta thans zal wijzigen. De consuls trachten te vernemen, of de re geering van Kreta de militie mobiliseert en naar Griekenland wil zenden. öp Kreta heerscht groote opgewon denheid over den voorgenomen stap van da mogendheden. Van verschillende kan ten stelt men voor, om een inmenging van da mogendheden met gewéld te ver hinderen. Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit is da Oostindischei ambtenaar F. Goossens, ingenieur 3e kl. bij den waterstaat en 's lands B'. O. W. De reiziger, die voor de deur stond, had vijf minuten gewacht. Schuifelende voetstappen klonken door de gang en een bevende stem, de stem van een grijsaard, vroeg' Wie is daar?. Hubert De stem van den grijsaard drukte ont roering uit, toen zij riep: Mijn z(£>u! Terstond daarop werd de zware deur geopend. II. EENVISSCHER IN TROEBELIWATER. Het huis, waar de reiziger werd bin nengelaten, zag er uit als een deftig heerenhuis in de provincie, zooals die, welke de Normandische en Bretonsche edelen des winters bewoonden, terwijl zij den zomer op hun kasteelen door brachten. Zoo vindt men er heden ten dage nog verscheidene in de Fransche pro vinciesteden en de meeste van die huizen hebben in een tijjdsverloop van meer dan een eeuw uitwendig volstrekt geen ver andering ondergaan; alleen zijn zij in andere handen gekomen en dienen nu tot verblijf aan rijke burgers of zijn huurhuizen geworden, die door meerdere gezinnen .worden bewoond. in Ned.-Indië eervol uit 's lands dienst ontslagen zijn benoemd: tot burgemeester Beesd: C, D. van Ledden Hulebosch', secretaris dier gemeente, te Nieuw-Hel- voet: P. Gallas; te AchtkarspelWj Belcker, te Uithuizermeeden P. Venhui* zen aan D. Brouwer eervol ontslag ver* leend als Ieeraar aan de R. H. B. S. te Heerenveen ji Bond van Oranje-vereenigingen. j In een gisteren te Zeist gehouden ver gadering is een Nationale Bond van; Oranje-vereenigingen opgericht. Het doel is te komen toit grootere samen werking tusschen de aangesloten oranje- vereenigingen o.a. wat betreft het uitlee- nen van materiaal, het ruilen van pro gramma's en omtrent de viering van het onafhanleelijkheidsfeest in 1913. Dr. Kuyper's vacature. Dö secretaris van de districts centralei der christelijk-historische kiesvereeniging schrijft aan de „Ned." dat het voorstel om met een eigen candidaat uit te komen niet van Nijverdal kwam, maar uit den boezem der vergadering zelf. Ook had de C. H. Unie zich kunnen onthouden; dit laatste stond ook aangenomen te wor den. Het Vredespaleis. De werkzaamheden aan het Vredespa leis zijn thans zoo ver gevorderd dat verwacht wordt dat het gebouw in de tweede helft van Juli of begin Augustus van 1913 ter opening gereed zal zijn. Vóór het einde v^y het jaar wordt het lownastraat en van den ouden Scheve- ningschen weg geamoveerd. Deze amo- tie zal ook dienen tot verkeersverbree- ding op dit punt. De tuin-, terras- en vij veraanleg rondom het Vredespaleis is zoo goed als gereed. Samenwerking der vrijzinnigen. Naar de „Tel." verneemt, wordt sinds eenigen tijd tusschen de hoofdbesturen!, van Liberale Unie, Vrijziiinig-democrati- schen Bond en Bond van Vrije Liberalen overleg gepleegd inzake'een eventuede samenwerking der vrijzinnige partijen bij de verkiezingen in 1913. Er is een com missie gevormd, in welke vertegenwoor digers van dc drie partijen zitting heb ben en deze commissie voert de bespre kingen. Onlangs zijh de beraadslagingen eenigen tijd geschorst, om den hoofdbe sturen gelegenheid te geven hun oor deel uit te spreken over de aanvankelijk! bereikte resultaten. Nadat dit geschied' was, heeft de commissie dezer dagen het overleg weer voortgezet. KORTE KRONIEK. Gistermiddag heeft H. M. de Ko ningin-Moeder een bezoek gebracht aan de gebouwen van de Maatschappij tot opvoeding in het huisgezin van weezen en andere minderjarigen Zandbergen. De voorzitter van de Tweede Kamer Jhr. Mr. van Nispen tot Sevenaer, zal zich voorloopig, <L i. tot den volgenden zomer, uit Nijmegen, zijn tegenwoordige woonplaats, te 'sóravenhage komen vestigen. "Het huis te Lamballe was nu reeds door een rijken burger bewoond, althans de bewoner ging daarvoor door. Aan de straatzijde had het een groote inrijpoort en bevonden zich de dienst- bodenkamers, de stallen en de berg plaatsen, terwijl men de eigenlijke wo ning van den meester eerst bereikte na' de ruime binnenplaats te zijn overgegaan. Daar verhief zich een huis van twee verdiepingen, met een gevel van graniet, waarin hooge vensters, en bekroond door een dak met gebeeldhouwde lijst, terwijl een toren in het midden zijn hooge spits in de donkere lucht opstak. Bij het leven, dat het openen en sluiten van de straatdeur had gemaakt, was een bediende ontwaakt, die met een lantaarn in de hand uit de portiersloge kwam, maar bleef staan toen hij zag, dat zijn meester zelf reeds de deur geopend had. Toen hij bij het licht der lantaarns den nieuw aangekomene herkende, riep hij uit: Gij hier, mijnheer Hubert, en dat midden in den nacht? Ja- Hebt gij reisgoed bij u? Neen. De toon van den bediende was harte lijk, die van den meester kort en stroef. ((Wtirdt vervolgd.}

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1