BUITENLAND. BINNENLAND. 3e Jaarga ng, No. 896. Bureau OUDE SINGEL 54. LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCH1INT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, j 1.10 per kwartaal bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2l/i cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Zaterdag SI September 1912. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertenti6ngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regelmeer 10 cent. JDit nummer bestaat uit TWEE BLADEN en een GEÏLLUS TREERD ZONDAGSBLAD. Naar 1913. De opening der Siaten-Generaal heeft Jiet laatste jaar der loopende parlemen taire periode ingeluid. .\JAet rassche Schreden naderen wij de zo jmeirmaapden van 1913 en een huivering ibevangt ons als wij denken aan den Jew ar en strijd, die ons wacht Wij hebben nu niet allereerst het oog gevestigd op de vele districten in den lan dde, waar de rechterzijde zich slechts met [inspanning vain alle krachten kan hand haven j in onze eigen omgeving, in Lei den, zien wij den komenden drieledigen gtrijd voor Kaan er, Staten en Gemeente raad met vreeze tegemoet. Daarvoor bestaat alle reden. In 1913 'moeten wij het district Leiden jjchonden voor een rechtschen afgevaar digde in de Tweede Kamer. Drie der on zen treden af als leden van de Provin ciale Staten en van vijf leden der Christe lijke groepen in den Raad moet het piandaat worden vernieuwd. Er is dus overvloed van werk, maar twaar zijn de arbeiders, zonder wier hulp [het werk niet is uit te voeren? Er zijn schoone triumphen te behalen, jnaar waar is het enthousiasme, dat in 'den strijd moeilijkheden en gevaren doet trotseer en Bij verschillenden der onzen 4s er niets van te bespeuren. Waarom zouden wij dit verzwijgen? De ontnuchtering door de niet-herkie- zing van den Katholieken wethouder Ker- stens was men nog niet te boven, toen ieen nieuw en gevoeliger fiasco werd ge leden door 'den val van cl en Katholieken Kandidaat Engels tegenover een liberalen geneesheer. En alsof dat nog niet genoeg ware, boekten de anti-revolutionairen het ver lies van twee der hunnen, zoodat de rechtsche meerderheid van vier stemmen veranderde in een even groote minder heid. Links voelt zich baas en oefent zjjn macht uit, gelijk in de laatste zitting van den gemeenteraad ten duidelijkste bleek. Dit baasschap moedigt het vrijzinnige schendblaadje „De 'Balans" aan voort fte gaan met allerlei onhebbelijke uitvallen (en ongemotiveerde verdachtmakingen te gen de Christelijke partijen. De invloed der vrijmetselarij breidt Zich meer en meer uit. Velen blijven helaas blind voor deze feiten, en zien het gevaar niet in, dat de Christelijke partijen'in het algemeen en ide Katholieke in het bijzonder bedreigt Zij zien te veel op naar de persoonlij ke hoedanigheden van de tegenstanders en weigeren te geiooven, dat de beginse len van liberalen en socialisten in voort- Idurenden strijd zijn met de Katholieke 'ideeën en opvattingen en dat nooit npcli ;op staatkundig, noch op maatschappe lijk irebied. een verzoening tusschen de ze tegenstrijdige denkbeelden mogelijk is. Zij beminnen den vrede en worden niet gaarne uit hun zoeten dommei opge schrikt door wapengekletter en klaroen geschal. Als zij het groepje getrouwen hooren naderen, die de wapens omgor dden om 'het kostbare erfdeel der vaderen, het Katholiek geloof, te verdedigen en ^[daarvoor plaats op'te eis Chen, ook in het openbare leven, wrijven zij zich wrevelig ide oogen uit, en vragen zich af, waarvoor 'ai die drukte noodig is. Wanneer zal die trage, onverschillige geest, die bij een deel onzer geloofsge- mooten wordt aangetroffen zoodra het »?i Katholieke openbare leven geldt, ver dwijnen? Moet eerst de vijand ons heb- tiben overmeesterd en moeten wij weer jzuchten onder den druk der linkerzijde •jaan wier macht wij ons thans» voor zoo iver het 'de landsregeering betreft, hebben ontworsteld Hetzij de tegenpartij zich doopt met jden naam liberaal, of dat zij zich aan dient als 'socialistisch of anarchistisch, 't 'is voor ons precies hetzelfde, 't Zijn alle vruchten van denzelfden boom. Zoowel liberalisme ais socialisme lei den tot volkomen anarchie op gods dienstig gebied 'en zullen het volk in al Stijn geledingen ontkerstenen, het huis gezin ontwrichten en een moraal propa geren die ons met afschuw vervult Deze evolutie voltrekt zich natuurlijk niet direct Daarvoor is tijd noodig, maar bij een -overheersching van het liberalis me en 'socialisme zal zij komen, omdat zjj in het 'wezen dezer systemen ligt Hiertegen kunnen wij niet genoeg waarsohuwen. Er is 'een onoverbrugbare klove tus schen rechts 'en links op het gebied der zedelijkheid, op bet gebied van het on derwijs, wat betreft de verhouding tus schen Kerk 'en Staat, het huwelijk en de rechten van bet huisgezin en zoovele an dere onderwerpen, die in een volgende wetgevende periode bij de grondwetsher ziening ter 'sprake komen. En het 'is dus van het hoogste belang, dat de 'Christelijke beginselen bij de komende stembus zegevieren om den geest van bet Christendom te doen door dringen in 'de wetgeving des lands. Onze invloed 'in de vertegenwoordigen de lichamen 'hangt af van ons kiezers korps. In den tijd, die ons van de aan staande campagne scheidt, worde daarom gearbeid om "dit kiezerskorps te vergroo- ten en te versterken en om bij alle Katho lieken het 'besef levendig te maken, dat deelname aan het openbare leven een on afwijsbare plicht is. Er moet 'meer belangstelling voor Ka mer en 'gemeenteraad komen. De onverschilligheid Voor den arbeid onzer voormannen 'moet plaats maken voor medeleven met hen. Dit zal hun moeilijke en ondankbare taak verlichten. Het vuur 'onzer geestdrift moet hoog oplaaien en bet geloof aan de zegepraal onzer beginselen 'nooit verflauwen. De wintertijd worde benut om in de Sleutelstad een actie te voeren, welke de geestdrift bij 'de^ onzen zal opwekken, zjobdat wij ons in de Juni-dagen met liefde, vertrouwen 'en moed in het strijd perk ziillen 'begeven, teneinde de Chris telijke partijen in Kamer, Provinciale Sta ten en Gemeenteraad te bevestigen en te versterken. Reclasseering. 't Is een feit, dat in ons land de Ka tholieken als zoodanig zich tot dusverre nog weinig of niet met de reclasseering van ontslagen gevangenqn hebben in gelaten. Natuurlijk werd deze of gene ontslagene wel eens door een Katholieke vereeniging gesteund als hij bij haar aan klopte, doch stelselmatig werd dergelijke steun niet verleend. Zoo weinig bekend was zelfs het reclassecringsWerk onder ons, dat eenigt maanden geleden iet dit blad £en polemiek over 't al of niet wenschelijke ervan kon worden gevoerd tusschen den voorzitter van onzen „N. R. K. V." en zekeren H. U. L. P. Wij hielden ons toen buiten het debat, maar willen nu gaarne verklaren aan de zijde te staan van laatstgenoemden inzeh'der, die de reclasseering bepleitte en wiens standpunt wij ook verdedigd vonden in het Katholiek Sociaal 'Week blad. Dat de Katholieken ten achter zijn ge bleven bij 't liefdewerk der reclasseering kan zijn verklaring hierin vinden, dat er voor ons zooveel werk aan den winkel was. Om van één ding te gewagenwiat hebben onze scholen al een zorg ver- eischt een zorg, welke onze vrijzin nige landgenooten niet kenden, zoodat zij hun krachten op ander gebied konden ontplooien. Nu die zorg wat vermindert en ook in 't algemeen onze organisatie al rijper en rijper wordt, 'kunnen we zon der schade men moet immers nooit te veel hooi op zijn vork nemen ook,1 de reclasseering meer systematisch gaan beoefenen. 't Is de „St. Vincentiusvereeniging"; welke dit ter hand heeft genomen en daarbij samenwerking heeft gezocht met het al sinds jaren vruchtbaar arbeiden de „Nederlandsch Genootschap tot Ze- del ijke verbetering van gevangenen." In den boezem van dit genootschap wekte het streven van „Sint Vincentius" aanvankelijk eenigen tegenstand; men vroeg of er ook wantrouwen jegens het genootschap achter school. Met de on partijdigheid, waarnaar „Zedelijke Ver betering" altijd ihjeeft gestreefd» wees het hoofdbestuur-van deze corporatie die verdenking van de hand esn ijverde va[n| stonde af aan voor samenwerking, ten einde versnippering !van krachten te voor komen. Het bleef in die richting arbei den, hoewel bleek, dat de samenwerking met de Ver. van den H. V. a Paulo niet te verkriigen was in den .door bedoeld bestuur meest" gewenschten vorm, dat n.l. de krachten, welke de Vincentiusver eeniging ter barer beschikking had of kreeg, individueel zouden toetreden tot het Genootschap. De hoofdraad van de Vincentius-Vereeniging was niet te vtak den voor eenige regeling, waarbij iedere zelfstandige werkzaamheid dier vereeni ging was buitengesloten. Toen had het Genootschapsbestuur te kiezenmoest er van verdere onderhandeling worden afgezien en daardoor de weg opengezet voor een optreden van het Genootschap en de Vncentiins-Vereeniging maast en geheel los van elkander, of moest ge tracht worden op andere wijze een re geling te treffen, waarbij de nadeelen van afzonderlijk bestaan naast elkaar zooveel mogelijk' worden gereduceerd? Het bestuur heeft na rijp beraad tot het laatste besloten en gisteren heeft del algemeene vergadering van het Genoot schap aan dit besluit zijn zegel gehecht met 38 tegen 4 stemmen en 12 blanco. De tegenstemmers waren de afdeelin- gen Amsterdam, Veenhuizen, Deventer en Zutfen. De tegenstand is alzoo beduidend ge slonken, al is de aarzeling, sprekende uit de blanco stemmen, nog vrij groot. Zoo wel aarzeling als tegenstand zullen ech ter wel geheel verdwijnen, zoo dra de dragers daarvan kennis mak'en met den arbeid onzer Vincentianen. Het terrein is nu geeffend, de weg af gebakend. Thans frisch het schoone lief dewerk aangevat, wat gemakkelijk' is in alle plaatsen, waar naast een „Vincen tiusvereeniging" een afdeeling van „Ze delijke Verbetering" bestaat. En hiertoe behoort ook Leuio?. ALGEMEEN OVERZICHT. Hongarije beleeft thans weer een nieuwe sensatie, daar een der oppositie- afgevaardigden, de vroegere staatssecre taris Soltan Desi, den minister-president Lukacs beschuldigd heeft, dat hij vier millioen uit de staatskas voor verkiezingsdoeleinden zou gebruikt hebben. Reeds in Mei had dezelfde afgevaar digde nog gepoogd om deze opzienba rende onthullingen in het jjarlemeht te doen, maar welke middelen hij ook aan wendde, de zitting werd gesloten zon der dat Desi liet woord kreeg. Boven dien had graaf Julius Andrassy, hem persoonlijk gevraagd te zwijgen om dit schandaal voor het buitenland te be waren. Desi kon nu echter niet langer zwij gen. Op een banket Donderdagavond te Boedapest gehouden, klaagde hij den minister-president openlijk aan. Het is, zoc zeide hij, een openlijk geheim, dat de premier staatsgelden voor andere doeleinden gebruikt had en de afgevaar digde was bereid om in de eerstvolgen de dagen met de bewijsstukken in han den, aan te toonen, dat de minister-pre sident tijdens de verkiezingen vier mil lioen 'kronen gestolen en Verduisterd had. Desi was er van overtuigd, dat vele regeeringsafgevaardigden na deze ont hullingen gehoord te hebben, de verkie- zingsgelden aan de staatskas zouden te ruggeven of hun mandaat zouden neer leggen. „Reeds nu", zoo besloot Desi, „is onder de regeeringspartij een stem ming te merken, die tot veler afschei ding van deze partij leiden zal." Wij kunnen moeilijk! aannemeri', dat de ze onthullingen waar zijn. Is het echter zoo, dan heeft hier de Hongaarsche op positie in haar strijd tegen de regee- ring een machtig wapen in de hand gekregen. In Parijs verkeert men weer in span ning over een verschrikkelijk en moord, die zich 1.1. Zaterdag te Aubrais heeft afgespeeld en die sterk herinnert aan de misdaden' van de auto-bandieten Op het kleine station van dit plaatsje stapten Zaterdag vier personen uit den Parijschen trein, drie uiit een derde klas se-coupé en één uit de tweede. De boé- ventronies Vaïi del 4 reizigers en de wijze, waarop zij met elkaar spraken, trok de aandacht van een controleur» die op hen toestapfe en naar de kaartjes vroeg. De heeren hadden geen kaartjesalleen de netgekleede reiziger, die uit een tweede klasse jyas gegtapt, wag in het bgzit van een biljet» doch voor een station dich ter bij Parijs. Hij zeide dat hij zich ver slapen had en wilde gaarne een supple ment halen. Juist had hij dit gedaan, en men wilde den netgekleede al lateia pas- seeren, toen een derde-klasse reiziger er van door ging. De drie overblijvende werden dadelijk aangehouden en 3e vluchteling achter na gezet. Een der achtervolgers was de conrtoleur Tarry. Hij sprong op een fiets en had den vluchteling spoedig in gehaald. Juist wilde hij van zijn fiets springen om den man te grijpen, toeln! deze zich omkeerde en enkele schoten op den controleur loste. Een kogel trof Tarry in het hart en de arme control- leur viel dood neer. i De moordenaar trok dé fiets van onder zijln slachtoffer, sprong er op en ver dween zoo uit het oog van zijn vervol gers. Sindsdien heeft men niets meer van den bandiet gezien, die volgens de Parijsche bladen ook tot de auto-bandie ten-bende moet behoord hebben. Bij de drie andere reizigers vond de politie enkele revolvers met de stempel van een Luikschen wapenhandelaar, klei ne bommen, waarmee geroutineerde die ven brandkasten laten springen, ander inbrekerswerktuig, enz. De netgekleede van het quartet beweerde „dat hij ren tenier was en niets met de andere, die metaalarbeiders zouden zijn, te maken had. Het onderzoek heeft echter uitge maakt, dat de arrestanten gevaarlijke apachen zijn, en de netgekleede, Simo- pin geheeten, hun aanvoerder was. Hoe ver de unionisten met hun fana tieke actie tegen Home Rule (zelfbei- stuur) gaan moge nog eens blijken ,uit onderstaande eed, die door den leider, sir Carson, is opgesteld en qp de unio- nistenbijeenkomst werd voorgelezen én geestdriftig goedgekeurd. De eed luidt aldus: „Wij, unionisten van Ulster, trouwe on derdanen des konings, overtuigd dat Home Rule noodlottig zal zijn voor Ul ster en voor heel Ierland en gevaarfijk voor de eenheid van het rijk, verbinden ons in dezen ongelukkigen gevaarvollen! tijd, elkaar onderling te steunen voor de verovering onzer burgerrechten van het vereenigd koninkrijk en met alle midde- len de samenzwering te bestrijden die het Home Rule aan Ierland tracht op te dringen en zoo Home Rule ons toch opgedrongen wordt, verbinden wij ons het niet te erkennen". Dat er een oorlog zal1 uitbreken pp den Balkan, wordt steeds waarschijnlij ker, maar een oorlog in de lucht schijnt te zijn buitengesloten. De inter parlementaire conferentie te Genèvd heeft met een groote meerderheid een voorstel van Beernaert aangenomen, be treffende de vvenschelijkheid om de oor logvoering met vliegtuigen te verbieden, én de voorstellen van de Fransche groep, verklarende dat elk volk vrij was om de middelen tot verzekering van zijne veiligheid en onafhankelijkheid te tóe zen verworpen. Wij willen hier gaarne melding maken van het goed voorbeeld dat de werkvrouwen en fabrieksmeisjes van een fabriek' te Brooklijn hebben ge geven. In een fabriek, waar 400 vrouwen en meisjes werken, hadden de mannen er een handje van, om zich woorden en gebaren te veroorloven, in strijd met de waardigheid en het geweten. De mannen en vrouwen besloten' eenparig dat niet langer te verdragen en weiger den den arbeid te hervatten, als niet op afdoende wijze gezorgd werd, dat zulke dingen niet meer voorkwamen. En .er werd in voorzien. Ziedaar nu nog eens eene werkstaking met goed gevolg! Men moet zijn tanden wel eens laten zien en van zich afbijten, vooral waar het om zulk een groot goed als eer en deugd gaat. Van nog een ander voorbeeld, dat navolging verdient, wiillen we hier mel ding maken. Do politie van Londen heeft aan de genen die de toekomst voorspellen verboden nog reclame te maken. In de Engelsche hoofdstad zijn het niet alleen de arme menschen, die licht- geloovig zijn, want in de rijke kwar tieren der stad maken de waarzegsters. kaartlegsters en andere kwakzalvers ook goede zaken. Te Londen kent de politiq 700 van die bedriegers. In de „N. Tilb. Crt." vonden wij het volgende aardige staaltje van een ty pisch en politieken eisch Er is in het Fransche stadje AI berin ville verleden Zondag een vergadering van kiezers gehouden, waarin 1500 kie zers een dagorde stemden met denl eisch„scheiding van vrijmetselarij en staat." Dat waren natuurlijk geen vrijmetse laren die kiezers. Integendeel, zij willen in den politieken strijd de vrijmetsela rij uit het Fransche staatsbestuur jagen, den staat van de vrijmetselarij losmaken. Het eigenaardige van de leuze is wel' hierin gelegen, dat de vrijmetselarij om den invloed der kerk te "breken de theorie heeft gepropageerd van 'de ^scheiding van Kerk en Staat". Thans draait men de rollen om en be gint het volk te vragen om scheiding van Loge en Staat. Deze vereeniging is inderdaad een al- lemoodlottigste. Want de vrijmetselarij fs anti-christelijk, wil den ondergang van het Katholicisme als godsdienst. Zij be^ strijdt om dit doel te bereiken, de orde, zedelijkheid, den onverbreekbaren samen hang van 't familieleven en zorgt er on- dertusschen voor, dat haar leden de vette baantjes deel en en dat de Katholieken daarvan gespeend blijven. Zij laat zieken verpleegsters over de grenzen jagen, wijl zij kloosterzusters zijn en houdt schur ken als flachon in eere. Dat het volk, jiu het de werking der vrijmetselarij begint te doorzien in ver zet komt is een gunstig teeken. En wel merkwaardig is, dat het nu een door de loge gepropageerde leuze zelf gaat toen passen: scheiding Van vrijmetselarij en staat. Deze leuze heeft zin nog in andere landen dan Frankrijk. GEMENGD. Volgens een verklaring van den Albaneeschen hoofdman Nedzjib Draga is de toestand in Skoetari zeer hache lijk. De Malissoren zijn in vollen op stand. Bairam Soer en Riza bei, twee andere hoofdlieden van de Albaneezen, zijn van plan, om naar Skoetari te gaan ten einde de regeering te steunen bij het dempen van den opstand. In diplomatieke kringen te Weenen bevestigt men, volgens een telegram van daar aan de „Köln. Ztg.," het totstand komen van een verdedigend verbond' tusschen Servië en Bulgarije. In tegenspraak met allerlei berich ten over mobilisatie enz. verklaart de Servische regeering andermaal, dat er behalve de voorzorgsmaatregelen, die de algemeene ernstige toestand op den Balkan noodig maakt, geen maatrege len genomen zullen worden, die onge rustheid behoeven te wekken. Er waren geruchten in omloop, dat de gezanten van Jurkije te Wee nen, Petersburg en Londen zoudéni wor den teruggeroepen. Naar de „Polit Gorrespondenz" nu uit Konstantinopel verneemt, moet een der Turksche ministers hebben verklaard, dat de bewuste geruchten onjuist zijn. De Amerikaansche en Engelsche consul te Douglas (Arizona) hebben aan de regeering van Mexico een ver zoekschrift gezonden, waarin dringend gevraagd wordt, zoo spoedig mogelijk troepen naar de Noordelijke steden van Mexico te zenden,, wijl de vreemdelin gen en hunne bezittingen' daar in gevaar zijn .Volgens berichten uit Washington' zijn in de laatste week weer twee onder danen van de Vereenigde Staten door opstandelingen vermoord. Hun lijken werden op de verschrikkelijkste wijze verminkt. Het getal Noord-Amerikanen, dit sinds de revolutie door de rebellen vermoord werd, moet verschrikkelijk" groot zijn. Twee kinderen, die in het zieken huis te Saarbrücken verpleegd werden, zijn aan paddenstoel envergiftin gi n g bezweken. Hun moeder verkeert in levensgevaar. Koninklijke besluiten. Bij koninklijk besluit is aan den luit ter zee 2e kl. P. C. CaUenfels eervol ont slag verleend.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1