17 De Troonrede. BUITENLAND. BINNENLAND. 3e Jaargang, No. 894. Bureau OUDE SINGEL, 54. LEIDEN. latere. Telefoon 935. Postbus 6. JJ1T BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, U1T0EZ0NDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering ftn het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco (|>er post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2'/« cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. g Dinsdag September 1912. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels t 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regelmeer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. De rede, waarmede H,. M. de Konin gin 'heden de zitting der Staten-Qeneraal JteetT geopend, is op de allereerste plaats [belangrijk door de aansporing tot arbeid, JSie de H.ooge Vrouwe tot de Volksiver- (|fcegienwQordiging riiöht. „Deze zitting zal Uwe toewijding en ^krachtsinspanning op zware proef stel len." Met dit woord teekqnde H. M. tfiert karakter, dat het parlementaire jaar (191213 van de andere moet onder scheiden. Toewijding en krachtsinspanning wordt van de leden gevraagd en wel om Vie invaliditeitsverzorging, de tariefwet en Vie ziekteverzekering af te doen. Het begonnen jaar is een oogstjaar. Kijpe goudgele korenhalmen buigen on- ïler het gewicht- der graankorrels en Vvachten op.de maaiers, die ze in garven "zullen binden en in de voorraadschuren opstapelen. De oogst moet in korten 'tijd worden binnengehaald en vandaar Öat er "hard, zeer hard gearbeid moet hyorden. ft Moge het beroep, dat de Regeering ithans door H. M. de Koningin op de ^Kamers laat doen, gehoor vinden bjj die f^ar Óen. welke t^t dusver alles in het Werk stelden om de afdoening der so- 'cialc wetten tegen te houden. r Wij hopen het van harte. Zou echter ld,e linkerzijde bij haar houding blijven •Volharden en haar geheime en openlijke obstructie voortzetten, dan rust op de ijgroepen der meerderheid de zware ver plichting door trouwe opkomst en zelf beperking in de debatten de verzeke- Tingswetgeving tot stand te brengen. l De 'Regeering houdt aan het geheele •complex wetten vast, en schijnt de ver wachting te koesteren, dat èn invalidl- teits- èn ziekteverzekering èn tarief voor de junimaand van 1913 kunnen zijn af gedaan. Toch heeft zij thans officieel den voorrang aan de invaliditeitswet boven jjd-e ziektewet toegekend en schuift zij 'bet laatste wetsontwerp, achter het ta- 'tief vam invoerrechten. In haar financieele politiek brengt de 'Regcering geen wijziging. Zij handhaaft 'alle ingediende wetsontwerpen, ook het klebietrecht op tabak, al verkeeren 's fiands financiën ©ogenblikkelijk in een 'gunsiigen toestand. Van een weifelende 'jtKHiding kan hier kwalijk worden ge sproken. Van de in vooruitzicht gestelde wets- jonnverpen is de grondwetsherziening 't Voornaamste. Bedriegen de voorieeke- |jien niet, dan zal de financieele gelijkstel ling van bijzonder en openbaar onderwijs 'inzet worden van den komenden poli- jitieken strijd. Door grondwetsherziening jjïnoet de bevoorrechte plaats der open bare school worden weggenomen en de Vechten der bijzondere erkend. Ij .Vandaar dat 'het van het grootste be hang is, dat de grondwet onder een Christelijk ministerie door een rechtsche Kamermeerderheid wordt herzien, k ;Wat de verdere wetsvoorstellen aan- ligaac, 't stillen wel voorstellen blij den. 'n !Enkele 'ov. de instelling van flèén departement voor landsverdediging jen wellicht ook de reeds lang hangende fflVlaasquaestie heeft kans het tot open bare behandeling te brengen, maar de 'jmeeste zijn getuigen van den goeden wil 'Her Regeering, 'die aan alle actueele (vraagstukken haar aandacht schenkt. S Met ingenomenheid zullen b.v. de plattelanders een regeling betreffende de (Woonwagens en dito schepen en tot beteugeling der landlooperij en bede larij begroeten, evenals de gemeente ambtenaren reikhalzend naar hun pen sion eer ing zullen uitzien, terwijl de on derwijsmannen het uitvlioeisel van den iarbeid der Ineenschakelingsdommissde tnet belangstelling verwachten. Moge met het nieuwe parlementaire ïïaar een a era zijn aangevangen van wél fs waar 'zwaren maar voor den lande ïi'eiizainen arbeid. Het volk in al zijn gele pingen zal er de vruchten van plu,kken. De rede van prof. F. Pijper. In de rede, die prof. F. Pijper gisteren bij de overdracht van het rectoraat heeft gehouden, heeft hij waarheden gezegd, die, ofschoon niet nieuw, onze aandacht verdienen en ook onze sympathie. Zoo leidt het verschijnsel, dat steeds meer vrouwen de universitaire studiën gaan volgen, er gemaldèelijk toe om het idee ingang te doen vinden, dat zij on der het opzicht van student-zijn en van het beroep, dat zij later zullen uitoefe nen, in alles de gelijken zijn van den man. En niets is minder waar. De vrouw is niet minderwaardig dan ide man, doch is en blijft ander-soortig. En zoo wel in de vorming voor haar toekomstig beroep als in de uitoefening daarvan moet bij haar een streven bestaan om haar specifiek-vrouwelijke eigenschappen tot haar recht te laten komen. Dan, en dan alleen kunnen wij vrede nemen met het verschijnsel, dat er steeds meer vrouwen de hoogere studies gaan vólgen, en dat 'zelfs tot op zekere hoogte toe juichen. En daarom verblijdde het ons, dat prof. F. Pijper in zijn rede uitdrukke lijk constateerde, dat de aanleg van de vrouw, hoe voortreffelijk ook', anders is dan die van den man en daarom ook op de universiteit" een andere leiding eischt. Een andere, ons sympathieke uiting, in de rede van den hcnogleeraar was, dat hij er bij de studenten op aandrong, zich minder af te zonderen, geen eigen kaste in de maatschappij te vormen met verouderde opvattingen en gebruiken. Als de studenten dezen raad van den hoogleeraar opvolgen, kunnen zij wor den, wat men van hen verwacht, man nen, üie Kennen üe nooaen van de maat schappij en de enkelingen, en die zich bewust zijn van hun plicht om de maat schappij en de enkelingen te steunen en op te heffen. Een derde gedachte, (die wij uit de reide van den hoogleeraar naar voren willen brengen, is zijn meening, dat er bij de universitaire studiën te weinig rekening wordt gehouden met de g o d s d i e n- s t i g - z e d e 1 ij k e vorming van de stu denten. Deze gedachte juichen wij na tuurlijk toe, doch in verband daarmede komt het ons vreemd voor, dat de hoog leeraar slechts „vrede neemt" met de op richting eener Katholieke universiteit. De godsdienstig-zedelijk'e vorming van een groot aantal studenten, de Katholieken, komt toch in een Katholieke universiteit tot haar volle recht! Ten laatste willen we nog opmerken, dat de hoogleeraar, toen hij sprak over de oprichting eener Kath. universiteit, als zijn meening te kennen gaf, dat het nationale gevoel onzer R. K. land- genooten er door zal versterkt worden. Wat zal die uitdrukking een ontevre denheid verwekken bij de mannen van de „hetze" tegen kde Borromeus-ency- cliek, den anti-moderniisteneed, de ency cliek over het dagvaarden van geestelij ken voor den wereldlijken rechter. Een R. K. Universiteit zal bevorderen het nationaal gevoelenDe Profes sor krijgt er zeker een open brief over, van ds. Bronsveld of van tnr. van Houten of wie weet? wellicht van zijn collega prof. Eerdmans, aan wien hij het rectoraat overdroeg, daar deze nog altijd verbolgen is op de Katholieken vanwege de Tilburgsche moordzaak. V Hij rilt, ,Wie? Mr. Samuel van .Houten Reeds bij de aankondiging van den Rood en Dinsdag zuchtte hij in een Staat kundigen Brief zoo ongeveer: Hoe kunt gij, waarde roode strijdgenooten tegen de rechterzijde, hoe kunt ge bij de na dering van '13 toch zoo onvoorzichtig op- hitserig doen Zijn waarschuwing heeft evenwel al lerminst geholpen. Niet alleen dat de socialisten na de bekende burgemeesterlijke weigering het karakter hunner manifestatie nog heb ben verscherpt, maar gisteravond gaf mr. Troelstra in het Concertgebouw te Am sterdam voor een stampvolle kiesrecht- meeting bovendien deze uitlating te hoo- ren „De tweede Roode Dinsdag rhoest in Den Haag plaats hebben op den dag van de opening der Staten-Generaal. Niet om een relletje te maken tegen de Koningin die ons de moeite van het relletjes maken niet waard is (Aan houdend a ooi a us) maar om een ernstige demonstratie te richten tot het wetgevend lichaam dat wel wai in de melk te brokkelen heeft op den dag dat dit lichaam ^plechtig geopend wordt en zijn werk'weer gaat beginnen." ,Mr. Samuel rilt Met oratorisch gebaar „de kroon een ornament" te noemen, kan er nog mee door, niet waar heer Van Houten, maar zoo brutaal de persoon der Koningin openlijk te kleineerenO, roode strijdgenooten tegen de rechterzijde, hoe kunt ge bij de nadering van '13 toch zoo onvoorzichtig doen. .Wij, coalitiemannen, kunnen dat ge doe rustig aanzien. Het is al koren op onzen molen. Wij behoeven niet samen rte werken met lieden, die ons telkens compromitteeren, dat genoegen is lou ter voor de vrijzinnigheid, dierilt van pleizier. ALGEMEEN OVERZICHT. De H. Vader heeft dezer dagen aan graaf Zara, den voorzitter van de St. Paulusvereeniging voor de verspreiding der goede pers in Italië, een schrijven gezonden, waar in Z. H. met nadruk wijst op den plicht der Katholieken om hun eigen dagbladen te steunen. Ofschoon de woorden van den Paus in het bijzonder gericht zijn tot de Ka tholieken van Italië waar bijna alle groo- tere organen in handen zijn van liberalen en radicalen.^-.>ch mag het misschien gen nog eens het licht te doen vallen op de- inzichten des H. Vaders nopens de pers. Na de vereeuiging te hebben gelukge- wënscht met haren arbeid, gericht op de bestrijding van het groote euvel, dat is gelegen in het overwicht van de anti godsdienstige pers, voegt Kardinaal Mer ry del Val, schrijvend uit naam van Z. H. daaraan het volgende toe: „liet feit, dat de slechte pers in Italië een groot overwicht heeft op de goede dagbladen moet bitter betreurd worden door alle edeldenkenden. De nalatigheid en traagheid der menschen van geloof tegenover de groote activi teit welke de vrijdenkers op dit gebied ontplooien, doen met droefheid oonsta- teeren, die op dit punt „de kinderen der duisternis siimmer zijn dan de kin deren des lichts." O, als gij eens wist hoezeer dit den H. Vader bedroeft, en wat bange zorgen het hem veroorzaakt! De verheven Op perherder wenschte dat ik deze gele genheid, nu ik u Zijn dank breng voor hetgeen gij doet, zou te baat nemen, om om 'n beroep te doen op het geweten der Katholieken ten aanzien van dezen lioogen plicht, die op he,n rust. Het is noodig, dat aan allen het be sef worde bijgebracht, dat de oogen sluiten voor den ondergang van zoo vele zielen eiken dag door de actiie, der slechte pers en daarbij werkeloos blijven toezien, voor degenen die in God gelooven niet kan samengaan met een onbezwaard geweten Zaterdag is te Belfast op een voetbalveld hevig gevochten. Wij ihaasten ons er bij te voegen, dat het voetbalspel er weinig of geen schuld aan had, maar alleen de aanleiding werd, dat unionisten en na tionalisten hun haat aan elkaar koel den. De wedstrijd had plaats op het veld waar Churchill in Februari zijn beken de rede heeft gehouden. De twee elftal len waren Linfield (unionisten) en Cel tic Park (nationalisten). Er waren on geveer 6000 toeschouwers. In de rust, toen het 1—0 voor Lin field stond, ontplooiden de voorstanders van Celtic Park een groene vlag, de vlag van Ierland, en droegen haar onder de toeschouwers rond. De voorstanders van Linfield ontplooiden de Union Jack Onmiddellijk ontstond er nu een vecht partij. Er werd met steenen en allerlei gegooid. Spoedig was een menigte van duizenden menschen slaags in een hevig gevecht op het veld. Menschen vielen bloeden'd in alle richtingen neer. De politie was machteloos. Gedurende het gevecht zijn er revolverschoten gelost. Nadat de politie versterkt was, scheidde zii de menigte. AmbulMcewagens yer- voerden de gewonden tezamen 58, naar, het hospitaal. Vijf menschen kregen schotwonden. Van de gewonden zijn er naar men zegt, een paar, voor wier leven men vreest. De wedstrijd, werd niet uit gespeeld, maar 's avonds was het in de stad weer rustig. De politie heeft geep menschen in hechtenis genomen. Betreffende de V redesonderhandelingen verneemt de „Daily Mail" uit Konstaïi- tinopel,dat de onderhandsche samenspre- kingen tusschen Italië en Turkije afgestuit zijn op heit feit, dat Italië verlangde, dat Turkije Tripoli en Barka onafhankelijk zou verklaren, waarna Italië zou verklaren dat het de onafhankelijke staten Tripoli en Barka inlijfde. Turkjije heeft de tus- schenkomst van de groote mogendheden vroeger geweigerd. Deze tusschen komst lijkt echter de eenige uitweg. De Arabieren in Tripoli en Barka heb ben telegrammen naar Kopstantipopel gezonden, om verzet aan te teekenen tegen de vredesonderhandelingen. Zij verklaren, dat vrede alleen mogelijk is, als de souvereine rechten van Turkije ongeschonden bewaard worden. Zij voe gen er bij, dat zij tot den laatsten drop pel bloeds zullen strijden. GEMENGD. .Te Pensacola, in den staat Florida, heeft Zaterdag een felle wervelstorm gewoed. Er zijn tal van schepen vergaan en de schade, door den storm teweegge bracht, loopt in de honderdduizenden •dollars. Het luchtschip Hansa is gister ochtend om half acht onder leiding van graai Zeppelin, met 16 reizigers te Ham- Heigoland te doen en aan de vlootoefe- ningen .deel te nemen. Het legerluchtschip Zeppelin lil iis te ;Gotha aangekomen om daar proeven te nemen met het werpen van bommen op een model van een dreadno ught De hommen zullen geworpen worden door een soort van lanceerbuis, overeen komende met die van de torpedobooten. De bommen wegen intusschen 11 en 16 Kilogrammen. Aan een banket van bierbrouwers en (Spuiiwaterfabrikanten, Zondag te Ant werpen gehouden, hield ook de soci a- list de Negry, uit Courcelles, een rede. Hij ^eide, dat hij voor een oogenblik af stand .wilde doen van zjjn socialistische denkbeelden, „om een warme hulde te brengen aan den jongen Koning, wiens streven het is om .België groot en rijk te maken, en aan de beminne lijke Koningin, die zoo goed voor de ar men is en zoo minzaam met het werkvolk omgaat." De Luiksche correspondent van het „H. v. Antw.'" meldt: Zondagavond te 8 uur ontplofte te Se- raing een helse he machine, welke in den tuin van notaris HamaldTom ge worpen was. Het huis van den notaris is gelegen op geringen afstand van het raadhuis. De ontploffing heeft slechts on be teek-en en de stoffelijke schade aange richt. Op het deksel van de bom had de dader van den aanslag het woord Bon- not geschreven. De aanslag heeft groo te ontroering te Seraing gewekt. John Howard, iemand die lang te Brighton gewoond heeft, heeft 4 0,0 00 pd. sterling aan die gemeente geschon ken, om er een herstellingshuis van te bouwen voor arme patiënten en voor pa- tinëten, die een matige vergoeding kun nen betalen. Het nieuwe herstellings huis zal 8000 pd. st. kosten, zoodat er 32000 pd. sterling als fonds overblijft. Ambtelijk wordt nu bekend ge maakt, dat het Engelsche ministerie van oorlog besloten heeft, om bij de leger- manoeuvres geen een dek kers meer te gebruiken. Op Turksch gebied heeft een hevige aardbeving plaats gehad, die alle plaatsen, welke van de voorlaatste aard beving hadden geleden, door de nieuwe aardschokken geheel verwoest heeft. Er zijn drie dooden en twaalf gekwetsten. Bij Ganos is veel water uit den grond op gespoten en weer verdwenen. Bij Ande- mion was de zee met een zwarte slijklaag bedekt. Bij Myriofito is de grond een halven meter verzakt. Ook in Frankrijk zijn aardschok- k e n gevoeld, niet alleen in de streek van de Pyreneeën, maar ook te Pau, Bayonne en te Bordeaux. Nergens is echter scha de van beteekenis .aangericht. Koninklijke besluiten. Bij kon. besluit is benoemd tot kan-« selier bij Hr. Ms. gezantschap te Bern! J. H. Groeneweg, thans eerste klerk' aan het Departement van Buitenlandsclie Za-< ken is O. F. J. Douw es, onderwijzer aani de St Vincentiusschool C. te Amsterdam benoemd tot ridder in de orde van' Oranje-Nassau is benoemd tot directeur van het Rijks-i opvoedingsgesticht te Doetinchem J. Klootsema, thans directeur van het Rijks-* opvoedingsgesticht te Alkmaar. is de Oost-Indische ambtenaar L. ft, Cocheret de Ia Morimère, tweede stuur-i man bij de gouvernementsmarine in Ned. Indië, eervol ontslagen. is aan den directeur van het post- en telegraafkantoor te Winschoten R. van der Meulen, eervol ontslag verleend; is de Oost-Indische ambtenaar met verlof H. A. de Groot, laatstelijk assis tent-resident van Tegal, eervol ontslai gen. Alg. Nederl. Zouavenbond. Zondag werd in het gebouw van den R. K. Volksbond „St. Bavo" te Haar lem, de 20ste jaarlijlk'sche vergadering gehouden, tevens ter herdenking van den 52sten verjaardag der oprichting van het regiment Pauselijke Zouaven, met goed keuring van Z. D. H. Mgr. Callier, bis schop van Haarlem, onder voorzitter schap van den heer Aug. Wils, luitenant der Pauselijke zouaven en den hoogeerw. heer Mgr. L. E. Jansen deken van Ara 's Morgens om zeven uur Werd eene H. Mis opgedragen met generale H* Communie vcor de leden van de afdee-* ling Haarlem in de Kerk van den H, Antonius van Padua. Daarna had de ontvangst plaats der broederschappen door leden van de afdeeling Haarlem. Te half elf vereenigden zich alle broe derschappen in de zaal van Sint Bavo waar de heer A. J. Visser, voorzitter van de afdeeling Haarlem ,een kort wel- k'omswoord sprak. Te kwart voor twaalf was er een H, Mis met gewapend eerbetoon in de kerk van O. L. Vrouw van den H. Ro zenkrans en den H. Dominicus aan het Spaarne. De H. Mis werd opgedragen, door Mgr. Jansen, deken van Amster dam. Na afloop der H. Mis werd een predikatie' gehouden door den zeèreerw. heer L. van den Berg, rector in het St, Joseph-gesticht te Haarlem. Met de woorden van den H. Paulus„Labora sicut bonus miles Christi", „Werk als een goed soldaat van Jesus Christus"^ begon de gewijde redenaar zijn predika tie Te half twee werd vervolgens de plechtige vergadering gehouden in het gebouw „St. Bavo". De president van het hoofdbestuur, de heer Aug. Wils, verwelkomde Mgr. Jan sen, de wapenmakkers en verdere aan wezigen en opende deze vergadering met een: „leve onze Paus-Koning". Het Dubbel Mannenkwartet „Cante- mus Domino" gaf onder de vergadering eenige zangnummers ten beste, terwijl' de Hatmonie van Heemstede ,„St. Mi chael"- zich eveneens op verdienstelijke wijze deed hooren. De weleerw. heer fgnace M. P. A. Wils, kapelaan te Amsterdam, hield op deze vergadering een schitterende pro test-rede, die meermalen door applaus werd onderbroken en groot enthousias me verwekte. Te half vijf vereenigden zich de zona* ven aan een gemeen schap pel ijken maal tijd. V olksbond-propaganda-Unie. Wij geven hieronder eenige rectifies* tie's van het gisteren geplaatst verslag. De vergadering werd niet geopend door den lieer Schaaper, maar. door deni Unie-voorzitter, den heer P. J. S. Serra- rens. Het door Leiden gewijzigde voorstel betreffende de bioscopen luidt aldusDe algemeene vergadering draagt het Unie- bestuur op, stappen te doen om doot\ een krachtige actie een censuur op de bioscopen in Nederland te verkrijgen. Bij de rondvraag vraagt de afd. Leided waarom de voorzitter geen melding gen maakt heeft van de door de Leidsoho propagandaclub tijdens de bakkeriiteaw toonstelling behaalde bekroning.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1