16
September
1912.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
3e jaargang.
No. 893.
3)c gcicbohe QouMwti
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis*
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte, j,
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
De invaliditeitsverzekering:.
De jaarvergadering van den Christe-
lijken Nationalen Werkmansbond heeft
(op voorstel van dr. de Visser met alge-
imeene stemmen de volgende motie aan
genomen
„De jaarlijksche vergadering van'
den Christ. Nat. .Werkmansbond, be
staande uit 13,000 leden, gehoord de
uiteenzetting van het wetsontwerp op
de invaliditeits- en ouderdomsverzeke-
kering; overtuigd van het zeer groote
belang, dat de werklieden bij aanne
ming en uitvoering daarvan hebben';
van oordeel, dat de beginselen waar
van het ontwerp uitgaat, in overeen
stemming zijn met die van den bond,
spreekt de hoop uit, dat het spoedig
moge worden aangenomen, en besluit
deze motie ter kennis van de leden
der Staten-Generaal te brengen."
Vooraf was met bijna algemeene stem
men een voorstel verworpen om de be
ginselen van den Bond in overeenstem
ming te brengen met die van den' Bond
ivoor Staatspensioneering.
i Om tweeërlei redenen vestigen wij de
(aandacht op deze uitspraak.
Vooreerst blijkt er uit, dat in de krin
gen van den Werkmansbond kentering
|komt in hun houding ten opzichte yan
Jde sociale verzekering en dat men mede-
gaat met het beginsel der verplichte ver
zekering.
Van meer beteekenis is nog, dat de
motie door dr. de Visser werd voorge
steld. Hierin zien wij een aanwijzing,
dat de felle critiek op de z.g. dwangver
zekering, door mr Lohman in woord
len geschrift uitgeoefend, niet alge-
ïneeii in de Christ. H'«Lr
gecieciü. L>e voorsteller aer motie, e<_.i
man van gezag in zijn partij, gaat althans
niet met mr. Lohman mede en hoogst
waarschijnlijk staat hij: niet alleen.
He kans op een spoedige afdoening
en totstandkoming der invaliditeitsver
zekering wordt hierdoor vergroot. Wel
zal dit voor velen ter linkerzijde een te
leurstelling zijn, omdat links altijd ge
speculeerd heeft de sociale wetgeving
met behulp van de Christelijk-Histori-
schen te doen mislukken.
Doch degenen, die nu eindelijk eens
practischcn arbeid wenschen te zien, zul
len met vreugde den dag begroeten,
waarop door saamwerking der rechtsche
groepen de invaliditeitsverzekering
wordt goedgekeurd.
Waar nu de motie v.an dr. de Visser
het uitzicht op welslagen verruimt, ma
ken wij er met instemming gewag van.
algemeen overzicht.
Aan de uitvoerige verslagen, die de
"bladen geven van de
begrafenis
van den Keizer van Japan, ontleenen
Wij het volgende:
Op het plein voor het paleis stonden jde
autoriteiten benevens de leden van het
corps diplomatique geschaard, toen de
lijkwagen in het licht der vlammen van
toortsen en van een groot wachtvuur het
plein kwam oprijden.
De lijkwagen, speciaal voor deze ge
legenheid vervaardigd, was een zwaar
(tweewielig voertuig, geheel zwart be- f
schilderd en met dof koper ingelegd. De
wielen waren zoo vervaardigd, dat bij
Biet draaien zeven verschillende droef
geestige toten werden gehoord. Het ge
heim der vervaardiging van zulke wie
len behoort aan een timmermansfamilie
te Kioto, ewlker voorvaderen menigen
lijkwagen voor het Keizerlijke hof heb
ben geleverd. Volgens overoud gebruik
Werd de wagen door vijf ossen getrokken
van een bepaalde kleur, een zwart en
,wit nuet witte voorpooten en de andere
in twee spannen, bruin en zwart en zwart
jen wit. Werd de traditie gevolgd aan
zou aan deze dieren voor den nu verrich
tten idienst een rang aan het hof moeten
worden toegekend. Dit geschiedde thans
(evenwel niet, maar de dieren zuilen tot
hun dood op de keizerlijke weiden mo
gen grazen.
De doodkist, bestaande uit verschillèn-
Ide i n elkander geplaatste kisten, was
itien bij vijf voet groot en werd langs hou
ten rails voortbewogen naar het plat
plat van den wagen. Een prachtig kleed
van wjt laken dekte de kist.
Naast de kist schreden de hooge amb
tenaren van het hof van den overledene,
•evenals allen iin den stoet, brandende
kaasenr in "de hand ,Toen de kist in den
wagen was 'geplaatst, werd het keizerlijk
zaward daarop gelegd. De deuren wer
den gesloten, ;alle kaarsen uitgedoofd en
de achthonderd fakkels voor den optocht
ontstoken.
De (Keizerin en de Keizerin-weduwe,
die des morgens nog Europeesche klee
ding (droeegn, waren nu in nationaal kos
tuum, het bovenkleed van donkerbruine
kleur .en 'de rok van dof oranje. Alle da
mes drogen volgens voorschrift loshan
gende haren.
in een rangen optocht bewoog de stoet
zich onder het licht van de 800 fakkels,
die over de verschillende groepen, dezen
voorafjgaand, verdeeld waren, langs den
aangegeven ,weg. Daar zag men dragers
van allerlei banieren en van allerlei ou-
derewtsche ^nilitaire wapenen, als bogen
•en pijlen, schilden en hellebaarden. Ook
waren tal van muziekkorpsen over den
stoet .verdeeld, die oude instrumenten be
speelden.
Alle ambtenaren en hoogwaardighelds-
bekleeders, .in oud nationaal kostuum,
droegen houten met wit papier omwoel
de staven.
Langs het deel van den weg, dat nog
tot den paleisgrond behoort, waren 21
voet -hooge rouwboomen geplaatst, met
„igo-hai-iri" of lange zwart-en-witte pa
pieren wimpels van de toppen afhangen
de. Voor fde verlichting dienden op acht
voet hooge drievoeten geplaatste vuren,
in vereeniging met electrische booglich
ten.
Geen geluid werd gehoord, dan het
schuifelen der voeten van hen, die deel
namen aan den stoet, en de vreemdsoor-
tÊftLcWs?"ben -intspriKi-"' 'or oarfioue-nuRi
klagend piepte.
Bij de bijzetting in den grafkelder
waren alleen tegenwoordig de heiden-
sche priesters met den lijkdienst belast,
vertegenwoordigers van het keizerlijk
huis, de voornaamste leden van de com
missie voor de begrafenis en hun hel-
pers.
Ofschoon de grafkelder geheel af is, zal
.er na den honderdsten dag na den dood
van den. "keizer begonnen worden met
den bouw van een praalgraf.
Als een bedroevend bewijs, dat ook
hooggeplaatste personen in Japan nog
onder .den invloed staan der barbaar
sdie 'heklensche ideeën, die het vader
land ,en den souverein als goden be
schouwden len het eigen leven als to
taal daaraan ondergeschikt, kan dienen
het bericht, dat generaal Nogi, uit
den Russisch-Japanschen oorlog bekend
als de veroveraar van Port-Arthur, met
zijn echtgenoote zelfmoord heeft ge
pleegd.
Er is geen enkele reden bekend, waar
om die daad werd begaan, zoodat de ver
onderstelling voor de hand ligt, dat de
generaal naar "den ouden Japanschen
trant door een ontzettend en misdadig
zelfoffer, den «overleden keizer hukte heeft
willen brengen.
Ondanks de geruststellende berichten,
die er, vooral van Weenen ui^ over den
toestand op den
Balkan
worden verspreid, maakt men zich, naar
de „Köln. Zeil" verneemt, te Londen in
kringen, waar men op de hoogte is, be
zorgd. Men wijst op het voortdurend on
gunstige nieuws uit Albanië en hecht bi-
zondere beteekenis aan de onverwachte
aankomst van den koning der Bulgaren
te Weenen en den plotselingen terug
keer van 'den Bulgaarschen gezant uit
Zwitserland. Naar 'de „Daily Mail" uit
Sofia verneemt is er Vrijdagavond be
vel gegeven, de reservisten, die gisteren
naar Jiuis zouden gaan, voorloopig ,on
der de wapenen te houden.
Ook de correspondent van de „Köl
nische Zeïtung" te Petersburg, zendt een
telegram, dat ook heel wat pessimisti
scher klinkt dan ^le berichten uit Wee-
nen.
In Russische kringen zoo seint hij
is de zwartgallige opvatting aangaan
de het behoud van den vrede op den
Balkan in de laatste dagen nog toegeno
men. Men acht het reeds zeer bedenke
lijk,'dat de gemederen nog niet bekoeld
zijn en gelooft, dat de oververhitte ketel
mo'et springen.
•Volgens een telegram uit Sofia aan
de „Frankf. Zeil", zal Sarafof, de Bul
gaarsche gezant te Konstantinoipel, bin
nenkort .teruggeroepen .worden.
Betreffende de
V redesonderhandelingen
tusschen Italië en Turkije wordt uit Kon-
stantinopel het volgende geseind.
■Nabi bei en de Ottomaansche afge
vaardigden voor de vredesonderhandelin
gen hebben Zwitserland verlaten. De be-
isprekingen zijn afgebroken, zij hebben
niet tot een overeenkomst geleid. Zij
hadden echter tot resultaat, dat zij met
juistheid hebben doen kennen devoor-
waarden, waarop de .twee oorlogvoeren
de partijen wederzijds bereid zouden zijn
vrede te sluiten. Men gelooft, dat Italië
het inlijvingsbesluit handhaaft, maar
niettgenstaande de verschillen tusschen
de twee voorstellen, is het zeker dat
Turkije en Italië binnen zeer korten tijd
de besprekingen zullen hervatten. Men
heeft redenen om te gelooven, dat Loefti
bei, die Woensdag of Vrijdag naar Pa
rijs vertrekt, opdracht zal krijgen om de
officieuse onderhandelingen te hervat
ten.
GEMENGD.
De „New York Sun" verneemt uit
Washington, dat de Amerikaansche troe
pen aan de Mexicaan sche grens
instructie hebben gekregen, den Mexi
canen te beletten, over de grens te
schieten. Volgens het blad beteekent dit
dat eventueel geweervuur van den Mexi-
caanschen kant der grens door de Ame
rikanen zal worden beantwoord.
De gemeenteraad van Aken heeft
den eerste-burgemeester gemachtigd, om
de regeering om toelating van Neder
land s c h vee te vragen. Men wil elke
week in het di trict Aken 60 runderen,
100 kalveren en -150 varkens ingevoerd
van versch vleesch of levend vee uit
Zweden en Denemarken. Het verbod van
nvoeri van vee uit Zwitserland in Elzas-
Lotharingen, dat twee jaar lang wegens
besmettingsgevaar gehandhaafd was, is
ingetrokken. De raad van Elberefld ver
langt openstelling van de Nederlandsche,
Fransche en Belgische grenzen. Essen
gaat weer markten voor zeevisch openen.
De Fransche minister van landbouw
heeft een buitengewoon krediet van
250000 fr.ancs noodig voor de bestrijding
van veldmuizen in verscheidene de
partementen. Het zal geschieden met
oor de dieren vergiftigd graan.
Het Peruaansche Huis van Afge
vaardigden heeft een motie aangenomen,
waarin geprotesteerd wordt tegen de
houding van Engeland en de V. St. in
zake de beweerde r u b b e r-g ruwe-
len in het Putumayo-gebied. In deze
motie wordt dan nog aangedrongen op
het instellen van een gestreng onderzoek
naar het gebeurde in het Putumayo-
gebied en op een hardhandige bestraf
fing van wie er schuldig mochten worden
bevonden.
Uit Liberia wordt gemeldt, dat het
Duitsche stoomschip „Kameroen" met
man ,en muis vergaan is.
Het gerucht loopt, dat de torpedo
boot G 171 omstreeks 12 uur
gisteren morgen ten noorden van
Helgoland in botsing kwam met den
pantserkruiser Zahringen bij eene po
ging, om de blokkade te breken. D e
torpedoboot zonk binnen een kwar
tier in water van 30 M. diepte. Zeven
personen .verdwenen in de golven. Tot
nu 'toe is geen officieele bevestiging te
verkrijgen. Van de vermiste 7 man van
de verongelukte torpedoboot werden er
twee gevonden. Bij een van hen bleven
de .pogingen, om hem tot het leven terug
te roepen, zonder resultaat, terwijl bij
den andere beenbreuk geconstateerd
werd.
Des namiddags tegen half twee is
gisteren nabij het fort Lynetten een m o-
torboot imet zes of zeven man be
manning aan boord vergaan. Van het fort
vertrokken onmiddellijk reddingbooten
om "hulp ite verleenen, doch zij vonden
slechts drijvende mutsen, bootshaken enz.
De namen der verongelukten zijn nog
niet
Augustus 1911 ontvangen een bedrag
van f 13,039,279.481/2» dit jaar kwam een
som van f 13,840,929.73 binnen, alzoo
f 801,650.241/2 meer.
De eerste .acht maanden van dit jaar
hebben nu een totaal van f119,728,219.9!
in de schatkist gebracht Stelt men daar
naast de f 114,773,486.671/2 uit hetzelfde
tijdvak van 1911, dan blijkt, dat tot nu
toe in dit jaar f 4,954,733.231/* meer is
ontvangen.
Bakke rsn achta rbei d
De Rijksmiddelen.
Do maand Augustus van dit jaar mag
gerekend worden tot de reeks, die voor
de schatkist des lands voordeelig is ge
weest. Met "een flink bedrag is het to
taal van Augustus 1911 overtroffen, ter-
I wijl ook die maand reec!s gunstige re-
1 skilaten J\a,d opgeleverd. iW,erd nl. in
Tengevolge van de indiening van een
nieuw wetsontwerp door de heeren Aal-
berse c.s. tot beperking van Zondags- en
nachtarbeid in broodbakkerijen en tot
regeling van 'den arbeidsduur der bak
kersgezellen, zal de Vereeniging van
Broodbakkerspatroons uit de Luxe-, Ge
mengde- en Middenbedrijven, gevestigd
te Haarlem, den 18en September te
Utrecht een huishoudelijke vergadering
houden.
De heeren V. van Haeringen te Coe-
vorden, Teunis de Jager te Breukelen,
en W. Duykers te Amsterdam, bestuurs
leden der vereeniging zullen op die bij
eenkomst de beteekenis van het nieuwe
wetsontwerp voor het bakkersbedrijf uit
eenzetten. Daarna zal gelegenheid wor
den gegeven tot het doen van vragen
en zal een adres tot de Tweede Kamer
der Staten-Generaal worden vastgesteld.
Vervalsching van Levensmiddelen.
Naar de „Ned." verneemt, heeft de
Minister van Landbouw dezer dagen een
wettelijke regeling ter voorziening tegen
vervalsching van levensmiddelen ter hand
genomen. .Een wetsvoorstel is in bewer-
Gisteren hield bovengenoemde Unie
haar vierde algemeene vergadering te
Krommenie.
Nadat door den voorzitter der propa-
&andaclub en de voorzitter van den Volks
bond te Krommenie een woord van wel
kom tot de aanwezigen was gesproken,
werd door den voorzitter der Unie, den
heer Schaaper, een korte en kernachtige
toespraak gehouden, waarna door allen
geestdriftig het „Aan U, o Koning der
Eeuwen" werd aangeheven. De Voorzit
ter deelde vervolgens mede, dat er weder
om een propagandaclub was toegetreden,
terwijl de afdeeling Velsen was geroyeerd,
wegens niet-betaling der contributie.
Uit het jaarverslag van den secretaris
stippen wij aan een bewijs van de werk
zaamheid der Unie, dat ongeveer 21.500
geschriften, brochures en dergelijke,
waren verkocht.
Uit het jaarverslag van den penning
meester bleek, dat er een voordeelig
saldo in kas is van f 15-01H. Namens
de commissie tot nazien der rekening
en verantwoording van den penning
meester over het afgeloopen jaar, be
staande uit de afdeelingen Purmerend,
Hoorn en Schiedam brengt de heer Wig
mans uit Hoorn den penningmeester een
woord van hulde voor het accurate be
heer. Als verificatie-commissie voor dit
jaar werden aangewezen de afdeelingen
Oudewater, Gouda en Beverwijk.
IBij de daarop volgende verkiezingen
werden de aftredende bestuursleden de
heeren J. 'H. Nijhuis uit Leiden, en P. J.
S. Serrarens 'uit Dordrecht met 22 van de
24 uitgebrachte stemmen herkozen. De
vergadering wijst vervolgens den heer
Serrarens als voorzitter aan.
Daarna kwam aan de orde de regle
mentswijziging.
Aangenomen werd met 14 tegen 10
stemmen het unie-voorstel, luidende: „De
leden betalen een jaarlijksche bijdrage
van 4 gulden in twee jaa,rl. termijnen."
Aangenomen we.rd met 18 tegen 6
stemmen het unie-voo.rstel, luidende:
„Aan het hoofd van den Bond staat
•een bestuur, bestaande uk 5 personen,
gekozen door de afgevaardigden ter Al
gemeene Vergadering. Tot bestuursleden
der Unie zijn verkiesbaar de leden der
aangesloten Propagandaclubs, door ml n-
stens één club gecand'ideerd. Uit de ge
kozen bestuursleden wordt door de ver
gadering de voorzitter aangewezen.
De overige functies, die van 2en voor
zitter, secretaris, penningmeester en com
missaris worden door het bestuur onder-
ling verdeeld."
Het op dit artikel door de afd. Leiden
ingediende amendement om na de 2de
zinsnede te lezen: „Het is den Propa
gandaclubs niet toegestaan, een lid uit
$en andere .Clu,b te candidgeren, doch
wel op verzoek te steunen", werd ver
worpen met 16 tegen 8 stemmen.
Aangenomen werd het unie-voorstel
om naar de alg. vergadering één in
plaats vajn twee afgevaardigden van iedeH
re afdeeling te zenden.
Het voorstel Leiden„Deze afgevaar
digden worden 'door de Prop.-Clubs gö-
kozen voor den tijd van één jaar, doah'
zijn hoogstens "éénmaal herkiesbaar",
werd met 22 tegen 2 stemmen verwor
pen.
Aangenomen wordt het het voorstel-
Purmerend pm zooveel mogelijk te zor
gen voor goetdkoope brochures voor col
portage op vergaderingen.
Na de pauze werd den algemeenen ad
viseur, den weleerw. heer P. J. A. v. d.
Cammen, ,van harte geluk gewenscht
met zijn 12i/2-jarig priesterfeest en werd
hem namens de Unie een prachtig*
boekwerk, Kircherlexicon aangeboden,
waartoe alle aangesloten propaganda
clubs hadden bijgedragen. Zichtbaar aan
gedaan 'dankte de Weleerw. adviseur voor
dit bewijs van waardeering.
Daarna kwam aan de orde het voor
stel Leiden: „De Alg. Vergaderingdraagt
het Unie-bestuur op, pogingen in het
werk te stellen bij de regeering ter ver
krijging "van een censuur op de films der
bioscopen over geheel Nederland."
•Na een discussie tusschen de afgev.
van Leiden en den Unie-voorzitter, werci
het voorstel aangenomen, aldus gewij
zigd. Het unie-bestuur stelt voor een
algemeene actie te voeren om te ko
men .tot 'een censuur óp de films.
Hierna leidde de voorztiter in het
voorstel van het unie-bestuur om een
voorzitter, eischen onzen bijzonderen
steun.
De weleerw. adviseur richt vervolgens
•een opwekkend woord tol de vergade
ring.
Bij de rondvraag vraagt Leiden waar
om er geen melding was gemaakt van
de club, en of er aan gedacht wordt, dat
de „Voorhoede" binnenkort haar eerste
Lustrum ,v?ert.
Niets ,meer aan de orde zijnde, sluit
d'e vvoorz. de vergadering na dank ge
bracht te hebben aan de aanwezigen en
vooral .aan d'e club van Krommenie.
Een vergissing.
De „Tijd" schrijft, dat de „Köln.Volks-
zeitung" in een artikel over het aftreden
van dr. Kuyper een kleinen blunder be
gaat, die haar een oogenblik deed lachen.
Het blad verhaalt, dat het blazoen van
dr. Kuyper in de laatste jaren een
weinig geleden had door de bekende....
Ordenszusteraffaire. De „Tijd" merkt
hierbij op: Bekend is ons die affaire
natuurlijk niet en zal zij wel aan nie
mand zijn; maar bedoeld wordt de ridder
orden-affaire. Dat hadden cie vrome
nonnetjes van Nederland nooit gedacht,
dat zij nog betrokken zouden worden in
de lintjesgeschiedenis! Als dr. Kuyper
het leest ,zal hij wel even hartelijk lachen
als bij de inwijding van het "Sanatorium
te Hellendoorn. Die inwijding had plaats
o-p een Vrijdag. Met het oog op de
Roomsc'ne gasten, <fle aan het feestmaal
aanzaten, was in het hotel ook op mager
gerekend. Een kellner, die den minister
president niet kende, vroeg, om te weten
wat hij opbrengen moest, aan dr. Kuyper:
„Is u ook Roomsch?" Een hartelijke
schaterlach met den uitroep: „Dat is me
nog nooit gevraagd!" was het antwoord.
KORTE KRONIEK.
Zaterdag had in de tooneelzaal van
het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam
de officieele opening plaats van de inter
nationale Gastentoonstelling, die van 14
September tot 6 October in de groote
zaal van -dat gebouw gehouden wordt.
Tegenwoordig waren behalve minister
Talma, vertegenwoordigers van Burge-,
meester en Wethouders, diverse gemeen
teraadsleden, autoriteiten hoofdambtena
ren van de gemeente en anderen.
LEIDEN. 16 September.
Teekenschool R. K. Volksbond.
In het gebouw van den Nederl. R. K.
Volksbond is gsiterenmiddag de tentoon
stelling geopend van de teekenschool
der Leidsche afdeeling. In de conversa
tiekamer waren ter bijwoning van de
openingsplechtigheid saamgekotnen do
Commis,sie van loeziqht. de bondsa*»-