3e Jaargang,
No. 867.
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
fen het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/s cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent.
BUITENLAND.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Al ernstiger "berichten komen van den
Balkan, die ook van hoogerhand zoo
ernstig worden ingezien, dat er sprakel
is van
tusschenkomst der mogenheden
De Pesther Lloyd maakt een inlichting
.„uit goed ingelichte Weensche kringjen
openbaar, van den volgenden, inhoud:
iWe meenen te weten, dat de leidende
kringen het 'tijdstip gekozen achten, om
Inopens den toestand in .Turkije met de
(andere mogendheden van gedachten, te
wisselen over middelen, die er toe zou-
iden kunnen leiden, een algemeens ge»-
jruststelling van de bevolking van Tur-
'Jcije, in het bijzonder van de natiotya-
'listen, teweeg te brengen, Het is <pr
jniet om te doen tusschenbeide te komen
'doch slechts om door vrienüschappelij-
,ken raad de welmeenende gezindheid
van de Porte aan het belang van de Bal-
kanvolken en Turkije zelf ten n,utte te
laten komen.
In zake de kwestie met
Montenegro
is kolonel Alizira, voorzitter der com
missie voor grensregeling benoemd tot
zaakgelastigde te Cettinje. In afwach
ting van de benoeming van, den gezant
ïs hem opgedragen de reden te vragten
.van de mobilisatie van Montenegro. In,
;een onderhoud, dat de Koning met de
zaakgelastigde had, beklaagide de ko
ming zich er over dat Turkije het pro
tocol nopens de grensregeling npg niet
geteekend had. Dat feit toonde volgens
!den koning dat Turkije geen goede be
trekkingen met Montenegro weuschtete
Onderhouden. Gedurende het onderhoud
met den onderminister van buiten,lanjd-
sche zaken drong de Montenegrijn^che
gezant aan op onderteekening van het
protocol. Hij wees op den geprikkelden
toestand van de bevolking, welke niet
langer te bedwingen zou zijn als het
protocol niet onderteekend werd. Ali
zira heeft bij de Porte aangedrongein
iop een spoedige regeling der kwestie.
In Turkije werd echter den Montene-
grijnschen zaakgelastigde verklaard dat
het geschikte tijdstip voor ratificatie van
het protocol niet daar was. Montenegro
{heeft naar de mogendheden een omzeiiid-
brief gericht waarin gezegd wordt dat,
als de mogendheden niet tusschen bei
de komen, Montenegro met eigen mid
delen zal moeten handelen.
Van het oorlogstooneel natuurlijk wei
nig nieuws. Slechts wordt melding ge
maakt van een
protest van Turkije
jlngediend bij het internationale comité
van het Roode Kruis. Dit protest-tele-
jram luidt als volgt:
„Wij protesteeren met verontwaardi
ging tegen het gebeurde op 9 Augustus
toen uit een aeroplane op de zieken
huizen van Benghasi die de vlag van
{het Roode Kruis geheschen hadden, ge
schoten werd." De president van de in
ternationale commissie heeft dit protest
FEUILLETON.
De Erfgenaam van hertog Jean.
NAAR" HET FRANSCH.
19)
Mejuffrouw Saint-Espérit waagde een
|cleine sentimenteele vermaning.
Zelfs de bleeke broeder Cisturnus vond
feenige woorden van verontwaardiging, en
[de kleine Gauchenet ging heen, overladen
[met beschuldigingen en verwijten, toen
jbroeder Claudius opnieuw tusschen bei-
jden kwam en met allen gepasten eerbied
'zijn overste toevoegde:
L „Het zou me leed doen, zoo het onge
luk van dezen avond aanleiding gaf tot
een maatregel van gestrengheid. Zoo u
nog een weinig geduld wilde hebben...."
1 „Mijn geduld is ten einde", ant-
.woordde broeder Reginibertuc. „Ik wil
van dat slechte sujet in mijn klas niet
meer weten."
T „Maar ik, wiens geduld nog niet op
■1de proef werd gesteld, ik zou hem in
de mijne kunnen nemen."
f „Dat staat u vrij. Hij is overigens
'onwetend genoeg om hem bij de beginne
lingen te zetten. Maar ik waarschuw
Vooraf: hij heeft een hoofd van hout,
aan het Italiaansche Roode Kruis ten
onderzoek gezonden. Wann,eer het juist
is, zal het Comité te Genève zich wen
den tot de Italiaansche regeering.
Nog een ander merkwaardig bericht
wordt aangaande het tooneel van den
strijd door de „Magdeburgsche Ztg." uit
Pera vernomen, hetwelk we met het noo-
dige voorbehoud weergeven. Volgens dit
bericht moeten tusschen Londen en, Kon-
stantinopel onderhandelingen gaande zijn
die ten doel hebben dat Turkije Barka
aan Egypte zal afstaan. Italië zou van
ieder recht op Barka afstand hebben ga-
daan. Engeland zou als vergoeding Tur
kije oorlogsschepen zenden.
Sultan van Marokko
is nu, na het aftreden van Moelai Ha-
fiid geproclameerd zijn broeder, Moelai
Joessel. Deze plechtigheid had eergis
ter te Rabat plaats in de groote moskee
in tegenwoordigheid van vele Marok-
kaansche notabelen. Ter eere van den,
nieuwen sultan werden talrijke kanon
schoten gelost. Aan de proclamatie gingi
de voorlezing vooraf van het schrijven
van Moelai Hafid, waarin deze zijn af
danking bekend maakt.
De Fransche regeering deelde de aftre
ding van Moelai Hafid en de benoeming
van zijn opvolger mede aan de zaakge
lastigden, geaccrediteerd bij de mogend
heden, die de acte van Algeciras onder
teekend hebben.
De ex-sultan is gistermorgen te Mar
seille aangekomen, waar hij door den
prefect, namens de regeering werd ont
vangen. Ook was een compagnie van,
het 141ste regiment infanterie met vaan
del en muziek ter zijner begroeting aan
wezig. Na de ontvangst begaf Moelai
Hafid zich naar zijn hotel, geëscor
teerd door een escadron huzaren.
Het Belgische koningspaar
dat met de prinsjes en het prinsesje naar
Antwerpen is gegaan voor de Conscience
feesten en de onthulling van het gedenk-
teeken van Larnbermont, den staatsman,
die de Schelde hielp vrijmaken, is daar
allerhartelijkst ontvangen. Het was een
schouwspel, zegt het Hbld. v. Antw., zoo
als nooit Antwerpen er een te bewon
deren gaf.
Vanwege de duizenden en duizenden
menschen, die op de De Keyserlei achter
de koorden stonden opgepropt van dezen
morgen 8 ure; vanwege de duizenden
menschen, die in de vensters, op de
daken, op stoelen, ladders en tafels
krioelden, was het één kreet van gejubel
en gejuich, één wuiven met zakdoeken,
één schouwspel van wecrgalooze geest
drift.
Klein en groot, arm en rijk, ieder
voelde behoefte om lucht te geven aan
zijn geestdrift; .en zoo geestdriftig kan
Leopold II niet ontvangen zijn geweest in
onze stad, of alles verbleekte bij het ont
haal, dat heden de koninklijke familie
bij de intrede in onze stad is te beurt ge
vallen.
Van de vrouwelijke toeschouwers, en
niet minder vanwege de mannen was
de koningin het voorwerp der ovaties;
zij groetie minzaam en met een flinken
hoofdknik hare juichende landgenooten
waarin gij niets zult kunnen brengen."
Broeder Regimbcrtus rolde met zijn
oogen en sprak luide en heftig, maar in
den grond der zaak was hij te vast
houdend, om geheel en ai de bekeering
van den kleinen Gauchenet op te geven,
en gaarne gaf hij dus zijn toestemming
voor een combinatie, die zijn waardigheid
spaarde, zonder aan den schuldige alle
hoop op verbetering te ontnemen.
Den volgenden Maandag, toen wij de
opening van de nieuwe klas gingen bij
wonen, was het eerste voorwerp, dat
onze blikken ontmoetten, de domme kop
van den jongen Gauchenet, uitstekend
boven dc groep dreumessen, die de
tweede afdeeling vormden.
Dezen zagen er wel koddig uit met hun
kleine pantalons, hun zwarte katoenen
voorschooten en de bij lange niet heele
petten, welke allen droegen. Er waren
zeer kleine kinderen onder, hoogstens
vier of vijf jaar oud, die voor het eerst
naar school "kwamen, nog niet meer ken
nend dan hun vingers in hun neuzen
steken. Een van hen dreinde een half
uur, zeggende dat hij tandpijn had, en
kwam eerst tot bedaren bij het knabbelen
aan een appel, welke broeder Cisturnus
hem gaf. Men liet alle leerlingen een
gelegcnheidsliedje zingen, wat aan het
tjilpen van musschen deed denkcnt— zoo
en Hare Majesteit moet ten hoogste ge
lukkig zijn geweest over die betoogingen.
De koning groette ernstig maar met
den glimlach op het gelaat, terwijl de
twee jonge prinsen in den beginne hun
hoed afnamen, maar ten slotte, ziende dat
het zoo ni^t kon blijven duren, het hoofd
ontblootten, en maar werk hadden van te
knikken, met jongensachtigen ernst.
Wat het prinsesje betreft, het was aan
genaam om te zien, en het was wel hare
doenwijze die de toejuichingen, meest on
der onze vrouwelijke stadgenooten, deed
vermenigvuldigen. Met haar lief, licht,
blond krullenbolleke, met haar schalk-
schen lach, veroverde zij aller harten en,
zonder een oogeriblik op te houden, knik
te zij vriendelijk de overgroote juichende
menigte toe, zij wilde voor hare moeder
in vriendelijkheid niet onderdoen.
Op de St. Jacobsmarkt werd met The-
baansche trompetten van uit de vensters
van het conservatorium, de koninklijke fa
milie begroet.
Van uit de vensters werd op ganscli
de doortocht met bloemen geworpen met
volle korven werden zij geworpen en in
de smalle straten werd het koninklijke rij
tuig onder den bloemenregen begraven.
Dat is iets ongeziens in de geschiedenis
van Antwerpen.
GEMENGD.
Volgens een bericht van de „Agen-
zia Stefani" uit Massoea, zou sjeik
Idriss de Turksche troepen na een
gevecht van vijf dagen bij den berg!
Shansum hebben verslagen en hun, aan
zienlijke verliezen hebben toegebracht.
Blijkens een..bericht uit Londen,
heeft de „White Star Line" het volgend
bekend gemaakt:
„Met het oog op de buitengewone
omstandigheden, die zich dit seizoen
voordoen, wat betreft het ijsgevaar
in den Oceaan, zijn alle stoomvaart
maatschappijen, die bij de overeenkomst
betreffende den te volgen koers zijn aan<-
gesloten, van meening dat het onjglet-
wenscht is met 15 Augustus te begin
nen weer den noordelijken, koers te vol
gen.
Daarom is besloten, dat er geen wijzi
ging zal gebracht worden in den koers,
die thans gevolgd wordt, vóór 31 Augus
tus a.s„ wanneer de zaak verder zal
worden overwogen."
Uit Madrid werden de volgende
bijzonderheden over de gevolgen van den,
storm in de Golf van Biskaje ger-
seind: Het aantal verdronken visschers
bedraagt 120, van wie 110 afkomstig
zijn uit het dorp Bermeo bij Bilbao. Dc
Koning van Spanje, die than,s te San,
Sebastian is, heeft de familie der slacht
offers groote geldsommen doen toeko
men. De zeilwedstrijden bij San Sabash
tian, waaraan de koning wilde deelne
men, zijn afgelast.
Dinsdagochtend is een paniek
uitgebroken op het Fransche oor
logsschip „Verité", dat in de haven
van Toulon voor anker lag. Een matroos,
meenende dat rook opsteeg uit een kruit
magazijn, sloeg alarm en het grootste
gedeelte van de bemanning, ongeveer
250 man, sprong over boord, of liet de
zwak waren dc stemmetjes.
Vervolgens begon de les.
Wij hadden wel gaarne zeiven ons op
de hoogte gesteld van de talenten van
onzen onderwijzer, maar, hoewel hij ons
goedig toelachte, deed een zeker jets ons
gevoelen, dat wij te veel .waren. Hij had
niet de volijverige voorkomendheden en
de luidruchtige hartelijkheid van broeder
Regimbertus. Hij gaf zich blijkbaar nog
niet genoeg rekening van onze meerder
heid, en zijn leerlingen, domme marmot
ten, leverden ons nog niet dezelfde stof,
om er ons mede bezig te houden, als die
van broeder Regimbertus. Het was foei-
vervelend hen te hooren blèren: „a.... a....
a... b... b...", zonder eenig teeken van be
grip, en het vriendelijk geduld van broe
der Claudius, steeds opnieuw zijn ver
klaring beginnend, zonder moede te wor
den, met dezelfde stem en op denzelfden
toon, begon eindelijk op mijn zenuwen te
werken. Voor de verandering verliet ik
mijn eereplaats, en ging ik aan den minst
vuile der kleine vragen, hoeveel twee
maal twee was. Hij keek ine aan. en
barstte los in snikken, met wijd-open
mond en met zijn vuisten jn zijn oogen.
Onnoozele dwaas!" riep ik uit, en dit
maakte, dat hij nog luider begon te
schreien.
„Men moet geduld hebben met de
booten zakken en trachtte met den
meesten spoed de nabijgelegen „Dideh
rot" of „République" te* bereiken.
Het aan boord gebleven personeel
zette daarop de magazijnen onder water.
Bij nader onderzoek echter bleek, dat
er niet de minste reden tot ongerustheid
was geweest, daar de rook was veroor
zaakt door de ketels van de stoomkraan.
BINNENLAND.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. Besluit is J. F. Blacquière
te Dussen, benoemd tot hoofdopziener
bij de rijksbemalingsinrichtingen en, de
rijksstoomveren van de Bergsche Maas
is J. H. de Vlieger, te Diemerbrug,
benoemd tot opzichter van den rijks
waterstaat 4e kl.
is met intrekking van het kon. besluit
van 20 April 1912, buiten bezwaar der
schatkist benoemd tot vertegenwoordi
ger van de Nederlandsche regeering op
het van 24 tot 27 October 1912 te Ro
me te houden vierde internationaal cofy-
gres voor lichamelijke opvoeding: E.
Deen, te 's Gravenhage
is J. C. Fabius, inspecteur van het
lager onderwijs in de 2e inspectie te
's Gravenhage, opgedragen de regeering
te vertegenwoordigen op het in 1912
te Antwerpen te houden XXXIIe Neder
landsche taal- en letterkundig congres;
is met ingang van 1 Sept. 1912 o.a.
a. opgeheven de Rijkslandbouwschool
te Wageningen
b. benoemd tot directeur van en leer-
aar aan de Middelbare Koloniale Land
bouwschool te Deventer, dr. H. D.
Tjeenk Willink, onder toekenry'ng van
eervol ontslag als directeur der Rijks-
landbouwschoo! te Wageningen.
De Koningin te Zutphen.
H. M. de Koningin, vergezeld van
jhr. van Geen, baron Sirtema van Gro-
vestins en jhr. van den Bosch, heeft
gisterochtend een bezoek gebracht aan
de landbouwtentoonstelling te Zutphen,.
De vierjarige freule van Limburg Sti-
rum bood H. M. een bloemruiker aan.
Eerst werd het bekroonde vee in den
ring voorgebracht, daarna deed het ge
zelschap een rondgang over de tentoonr
stelling. H. M. bezichtigde alles met
veel belangstelling, waarna het gezel
schap om 11 u 55 weer vertrok.
G rond wetsherziening.
De regeeringsvoorstellen tot herzie
ning van de Grondwet hebben, de mi-
nisterieele bureau's verlaten en zijn bij
dcii Raad van State aanhangig gemaakt.
Pensionneering gemeente-ambtenaren
Behalve de Indische en Staatsbegroo-
ting voor 1913 is bij den Raad van State
ter overweging aangaboden een ont
werp betreffende de overneming van de
pensionneering der gemeenje-ambtena-
ren door het rijk.
Dit ontwerp komt naar men nader
meldt, hierop neer, dat het Rijk de pen
sionneering geheel voor zijn rekenjngi
neemt, de gemeente-ambtenaren voor
eigen en weduwenpensioen, nagenoeg! do-
zelfde premie storten als tegenwoordig
kinderen", merkte broeder Claudius be
daard op.
Verstoutte hij zich, mij te willen criti-
seeren? Ik keek hem uit de hoogte aan,
maar zijn kalm uiterlijk ontwapende me,
en hem aan zijn vervelende taak over
latend, ging ik in den tuin broeder Cis
turnus opzoeken, met wien ik eenige op
merkingen over den nieuwgekomene wis
selde, en ik bevond, dat zijn meening
overeenstemde met de mijne. Broeder
Claudius had blijkbaar niet de levendig
heid, het verstand, de grondige kennis,
die van broeder Regimbertus een der
verdienstelijke leden van de Congregatie
maakten. Het ontbrak hem aan scherp
zinnigheid; daarvan had hij blijk gegeven
bij den ondeugenden streek van den
kleinen Gauchenet, wiens tastbare schuld
door een helderen kop niet in twijfel had
kunnen worden getrokken. Hij zou nooit
de roem der instelling wordenzijn leef
tijd overigens en zijn gezondheid hij
liep moeilijk beperkten zijn kunnen
tot weinig; maar het was een goed en
vroom schepsel, wiens lichte arbeid vol
doende was voor de nederige taak, hem
door de wijsheid van den generalen over
ste toebedeeld.
Om al die redenen, eigenlijk schui
lend in mijn gekrenkte eigenliefde
daalde broeder Claudius verscheiden gra
de burgerlijke rijksambtenaren en de ge
meenten ieder 4 pet. over de tractemem-
ten bijdragen. Vroegere rijksdienstjaren
zouden in rekening worden, gebracht.
Oud-Strijders.
Vanwege het Fonds ter aanmoediging!
en ondersteuning van, den Gewapenden
Dienst in de Nederlanden genpten in het
afgeloopen jaar aan gratificatiën 308
verminkten uit Oost-lndië fll.494.305,
699 infirmen f 28.307,73 en 1 oudstrijL
der van België f 20, te zamen 1008 deel-
gerechtigden f39,822.035. j
Aan toelagen uit het geschenk van
wijlen Z. M. den Koning on,tvingen 254
deelgerechtigde verminkten van Atjeh en
1 weduwe van een gesneuvelde bjj At
jeh een bedrag van f8164.63.
De Schiedamsche verordening.
Naar de „Tijd" uit Schiedam ver
neemt is nog niet ingekomen, het bericht
van Ged. Staten, waarvan art. 167 van
de Gemeentewet spreekt aangaande de!
veel gerucht makende verordening inzake
het zitten en liggen langs glooiingen en
dijken enz. 1
Toch zijn de in dat ,art. gestelde 14
dagen reeds nagenoeg verstreken. Een;
en ander wijst er op, dat de Ged. Star
ten genoemde verordening n.og in nar
dere overweging hebben gehouden. Naar
verluidt zal de verordening niet door
Ged. Staten worden goedgekeurd, maar
zullen dezen aan de Kroon vernietiging
aanvragen, en wel op grond van art.
151 der Gemeentewet daar Ged. Staten
meenen, dat dit onderwerp voldoende
in een Rijkswet, n.l. de zedelijkheids wet
is geregeld.
R.K. Kalk- en Steenbewerkers.
De Ned. R.-K. Kalk- en Steenbewerkers
bond „St. Jan", hield te Amsterdajm
zijn jaarvergadering. Aanwezig waren 29
afdeelingen, vertegenwoordigd door 35
afgevaardigden. Het jaarverslag van den
vrijgestelde toonde aan dat het aantal
afdeelingen was gestegen tot 35 tellende!
1080 leden, een vooruitgang van 45
pet. Het jaarverslag van den penningK
meester gaf aan, dat weerstandskas, pro-
pagandakas en fonds tot steun bij over
lijden in gunstige omstandigheden, ver
keerde. Tot bestuurslid werd gekozen
de heer Th. Tolhuizen, Arnhem, die tot
voorzitter werd benoemd, daar de heer
Allessie zich door drukke werkzaamhe
den niet meer als zoodanig herkiesbaar
stelde.
Medegedeeld werd dat met het oog
op de drukke werkzaamheden van den
vrijgestelde de heer P. van de Gulik„'
was aangesteld als verantwoordelijk re
dacteur van het Bondsorgaan.
Een concept-reglement voor het zie
kenfonds werd in beginsel goedgekeurd.
Met den R. K. Timrnerliedenbond zal
worden onderhandeld in hoeverre de mot-
gelijkheid bestaat om tot één bouwvakl-
bond te geraken. Weder zal een jaar
boekje worden uitgegeven. Het reisgeld
voor leden werd verhoogd tot hoogstens1
f 5 per jaar. De samensmelting van ons
vakblad met „Het Kath. Volk'' werd
door de voorsteller ingetrokken. In be
ginsel werd goed gevonden over te
den in mijn achting, maar zonder mijn
ongenade te beloopen.
Voor de hechtheid van een maatschap
pelijk gebouw is het uoodig, dat zekere
wezens beneden worden geplaatst, en om
dit feit alleen inoct men hen niet lastig
vallen. Zijn bescherming over hen uit te
strekken, hen te laten voortsukkelen is
de grootmoedige plicht der sterken, der
wakkeren, der uitstekenden. Zoo men
onzen portier wilde gelooven, was wij
len zijn oom overladen geworden met
goedheden en geschenken door hertog
Jean, die zelfs zoo ver ging, dien nederi-
gen cn trouwen dienaar over heel wat
zaken te raadplegen, en ik liep dus geen
gevaar aan mijn waardigheid afbreuk te
doen, door soms ai te dalen tot het peil.
waarop Broeder Claudius stond.
Evenwel gevoelde ik geen lust meef
om me weer in zijn klas te vertoonen,
maar den volgenden Zondag hem bij een
pachthoeve van het kasteel ontmoetend
waarheen hij, na de Vespers, twee heel
kleine kinderen terugbracht, wij! hij waar
schijnlijk bang was, dat zij den weg niet
zouden kunnen vinden, ging ik tot hem,i
want hij durfde mij niet aanspreken, en
vroeg ik hem beleefd, hoe het ging met
de bult op zijn hoofd.
(Wordt vervolgd.)