25
3e Jaargang,
iNo. 849.
Ste Eeidbchz Soti^cmt
Bureau OUDE SINGEL 54. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/a cent. met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
Juli
1912.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
BUITENLAND.
algemeen overzicht.
Het nieuwe kabinet dat Turkije na veel
ünoeite is rijk' geworden, zal uaar^
in Konstantinopelaansche welingelichte
kringen beweert een
overgangs-kabinet
zijn, en binnenkort plaats maken voor
een kabinet-Kiamil pasja. Dsjemal ed
Din pasja, sjeich ul Islam in het neiuwe
ministerie had, evenals Hussein Hilmi
pasja, gezegd slechts in een kabinet zit
ting te willen nemen, waarvan ook Kia-
tniul pasja deel uitmaakte. Daardoor
was bij Kiamil's aanvankelijke wei
gering om minister te worden men
veronderstelt omdat hij zich, bij Moech-
tar's benoeming tot grootvizier, niet met
een tweede plaats wil vergenoegen
de vorming van het kabinet weer op
losse schroeven gezet en alleen om het
tot stand, komen van het nieuwe minis
terie mogelijk te maken zou Kiamil pasja
zich toen bereid verklaard hebben het
voorzitterschap van den raad van state
op zich te nemen. Naar verder verluidt,
zou Kiamil toegezegd hebben bnnenkorit
het grootvizieraat op zich te nemen. Voor
het oogenblik wil hij zich eerst met den
huidigen toestand bezig houden.
Te Konstantinopel wordt de ontbin
ding der Kamer als zeker beschouwd.
jDe Senaat moet van plan zijn de wijzi
ging, der grondwet, waartoe de Kamer
besloten heeft, te verwerpen.
ïntusschen is de staat van beleg te
Konstantinopel opgeheven en, eveneens
bij keizerlijk iradé, opnieuw aan de
troepen
in Albanië
bevolen de vijandelijkheden te staken. De
laatste bloedige berichten daaromtrent
schijnen echter groot el ijks overdreven te
Zijn. In een brief van den correspondent
der „Voss. Zcitz." die zich in het ge
bied van den opstand bevindt, jchrijft
deze o.a. dat het moeilijk te voorzien is
waarop de geheele beweging zal uitloo-
pen. De soldatcnopstand is hier het be
langrijkste element. Deze loopt parallel
met den opstand van de Albaneezen.
Het is echter onmogelijk nauwkeurig te
bepalen, welke doeleinden men naajagt,
alleen reeds hierom, omdat een gemeen
schappelijk programma in het geheel niet
schijnt te bestaan.
In den beginne was alles gericht te
gen den minister van oorlog Sejfket
pasja, na zijn val tegen het kabinet.
Nu is ook dit uit den weg geruimd, maar
de politieke eischen stijgen na deze over
winningen tot in het buitensporige.
Steeds beroepen zij er zich op dat
ze getrouwe onderdanen van den sultan
willen blijven.
Dat bewijzen zij ook door hun uiterst
-inenschlievende wijze van oorlogvoeren,
waarbij zij alle onnoodige bloedvergie
ten vermijden en slechts het eigendom
van den staat als buit beschouwen. De
vreemdeling is hun heilig en hij kan*
voor zoover het de groote verkeerswegen
betreft, gerust in het binnenland reizen,
FEUILLETON.
De Eifgenaam van hertog Jean.
NAAR H£T FRANSCH.
1)
ik ga door voor een braaf man en een
goed huisvader, en mijn zuster Margue
rite is de beste, de charmantste der vrou
wen. Derhalve'mag ik nu bekennen, dat
wij in een reeds lang vervlogen tijdperk
van onze jeugd: zij een klein nufje en
ik een aanmatigende dwaas, de grootste
der zotten ben geweest.
Wij doorleefden destijds de zooge
naamde vlegeljaren. Hij vverpe op ons
den eersten steen, die nooit tusschen de
13 en 17 jaren, de weinig bevallige hou
ding, de onhandige bewegingen, het
slecht geëquilibreerde lichaam, den nog
minder geëquilibreerden geest, een zon
derling mengelmoes van naïeve kinder
achtigheden en ijdele neigingen heeft ge
kend. Na die crisis komt allengs de orde,
de ledematen en de ideeën krijgen hun
v;astheid, en uit dien vreemden chaos
•komt te voorschijn het definitieve wezen,
man of vrouw, vaak zeer verschillend
van het kind, en van den 'jongeling.
Alle ouders weten dat, en zonder zich
te oiiüiio.qdigeti volgen, zij niet be^orgej-
mits hij niet gewapend is of op eenigie
wijze het wantrouwen van de Albaneezen
wekt.
Hevige gevechten kan men wel niet
verwachten. Ondanks den oorlogstoe
stand gaan de onderhandelaars van de
Albaneezen zeer beleefd en zakelijk met
de Turksche overheid om. Politieke
moorden zijn nog niet voorgekomen. De
strijd wordt op ridderlijke en mensche-
lijke wijze gevoerd.
Hiertegenover staan echter berichten
als in het „Berl. Tageblatt" dat in heel
Albanië groote opwinding en verwarring
heerscht.
De stakingen
in Frankrijk1 en Engeland duren nog
steeds voort. Het centrale stakingscomité
in Frankrijk' noemt in een verslag over
den stand van de staking der ingeschre
venen, dezen uitnemend.
In Duinkerken en Havre is geen sta
ker tot den arbeid teruggekeerd, en het
comité verheugt zich erover dat de Tou-
raine niet heeft kunnen vertrekken- Te St.
Nazaire en te Marseille is de toestand
stationnair. In Bordeaux neemt de sta
king merkbaar toe.
De bemanning van de paketboot Calé-
donien, die heeft kunnen vertrekken, Avas,
naar het comité beweert aldus samen
gesteld: 2 apothekersbedienden, een
pasteibakker, een zinkwerker, 2 schoen
makers, 2 poldergasten en een sjouwer.
De derde uitdeeling uit het ondersteu
ningsfonds is aldus verdeeld: Duinker
ken: 1000 fr., Havre: 1000 fr. St. Na
zaire: 200 fr„, Bordeaux: 300 fr., Mar
seille: 1000 fr., Algiers: 200 fr., samen
3700 fr. In het geheel zijn reeds 11,150
fr. uitgedeeld.
Te Marseille moeten de besturen der
vakvereenigingen van de arbeidsbeurs
herhaaldelijk vergaderen om een algë-
meene solidariteitsstaking voor de heele
kust van de Middellandsche Zee te over
wegen.
In Londen zijn gister weer heftige
standjes geweest.
Stakers deden een aanval op de kaden
en zetten een aantal waggons in brand.
De politie voerde een charge uit. Vijf
en twintig oproermakers zijn naar het
gasthuis gebracht. De arbeidersleider
Havelock Wilson, die Maandag van een
buitenlandsche reis in Engeland is te
ruggekeerd, dreigt met een algemeene
transsportarbeidersstaking en heeft een
manifest tot de transportarbeiders van
alle havens van het Koninkrijk gericht,
waarin hij verklaart dat, zoolang de pa
troons in de haven van Londen hun te
genwoordige houding bewaren, niet al
leen de vakbeweging, in de haven van
Londen, maar de vakbeweging in alle
havens vaii het Rijk gevaar loopt. Wil
son doet een beroep op de kameraden
van de hongerende bootwerkers, om hen
terstond te helpen. Hij is voornemens
alle havens te bezoeken en dringt er
op aan dat zij gereed zullen zijn om op
te treden, als het geschil te Londen niet
wordt bijgelegd op een wijze, die voor
de werklieden bevredigend is.
Gistermiddag hebben ongeveer 80,000
heid de phasen dezer gedaantevlerwisse-
ling. Wat de vreemdelingen betreft, de
zen zien er alleen den leelijken kant van
en vinden „bakvisschen" afschuwelijk.
Ik denk soms met verbazing aan onze
malheden, aan den indruk, welken ze op
het publiek moesten maken, en ik kan
me niet weerhouden van lachen als ik ons
terugzie, zooals we destijds waren, op
een oude photographie, welke ik zorg
vuldig heb bewaard.
't Is een portret ten voeten uit. Ik sta
zooveel mogelijk, om me grooter te ma
ken op de punt van mijn voeten, erg ver
drietig, dat ik, ofschoon al zestien jaar
oud, een dik kereltje was met een pop
pengezichtje en nog zonder een schaduw
van knevel. Daarentegen draag ik een
lorgnet op mijn neus, een bloem in mijn
knoopsgat, en een rottinkje in de hand.
Mijn jas is van de laatste mode van
1875, en mijn hooge hoed schijnt ach
teloos neergelegd op een hoek der tafel,
waarop ik leun. Ik had er op aangedron
gen, dat zij zou gaan zittenanders zou
men gezien hebben, dat zij, hoewel een
jaar jongen, e'en hoofd grooter was dan
ik. En zij is gebogen over een albuan,
dat zij, zoo gracieus als haar molg^lijk
is, doorbladert. Men ziet, dat zij hare
houding heeft bestudeerd, groote zorg
heeft gedragen voor haar toilet en zoo
pas pqder .de handen van den kapper
stakers, onder aanvoering van nun voor
naamste leiders, een optocht door de
City gehouden. Tot slot verzamelden
zij zich op den Tower Hill. Hier verzocht
Jillett, na een toespraak, gericht tegen
Lord Devonport, den arbeiders zich aan
te sluiten bij zijn gebed tot God, om
Devonport te dooden. Tot antwoord rie
pen de arbeiders: Dood zal hij.
't Wordt hartverheffend.
Het „Handelsblad van Antwerpen"
schreef over den Franschen gezant te
Brussel aan het slot van een artikel on
der den titel:
„Hij rolt zijn matten op".
.„We kunnen dan ook verzekeren dat
eerlang Br:. Klèbukovvski het clericale
Belgische stof voorgoed van zijn ver
lakte bottienen zal scnudden.
Het maqonniek gouvernement van Frank
rijk zal hem een verhooging bezorgen
zelfs een uil die Bris, blijft een
arenden hem naar Washington sturen;
en hij zal vervangen worden als gezant
der republiek te Brussel, door M. JBapst
die verbonden was aan de Fransche le
gatie te Konstantinopel.
Te Washington zal die beste „Klob"
zooals ze hem te Parijs noemen, (de gele
genheid niet hebben clericalen te em-
bêteeren; en wellicht vindt hij dan wel
een uurtje om eens te denken aan het werk
voor hetwelk zijn land hem eigenlijk naar
den vreemde zendt.
Er zijn wel raarder dingen gebeurd 5n
de wereld!
gemengd.
Eenigen tijd geleden werden bij de
gemeenteraadsverkiezingen te Milwau
kee (Wisconsin), de aftredende socia
listische raadsleden niet herko
zen, tengevolge waarvan de meerderheid
in den raad, die socialistisch was, werd
omgezet in een meerderheid voor de
burgerlijke partijen. De nederlaag der
roöde „vroede vaderen" was te wijten
aan hun ergerlijk wanbeheer. De mayor
liet dadelijk een onderzoek instellen en
dezer dagen heeft de daartoe benoemde
commissie verslag uitgebracht. Daaruit
blijkt, dat in de boeken niet minder fdan
50.000 fouten zijn geconstateerd, zoo
dat de geheele gemeente-administratie
uit den tijd van het socialistisch fbewind
totaal in de war is. Inkomsten en luitga-
ven blijken hopeloos verward genoteerd
en van vele, door de stad gedane betalin
gen, heeft men niet eens kwitanties.
J o e a n-s j i-k a i heeft aan de Na
tionale Vergadering een nieuwe lijst met
namen voor de ministerieele portefeuil
les gezonden. Het heet waarschijnlijk,
dat de volksvertegenwoordigers die zul
len goedkeuren.
De „Tagliche Rundschau" meldt
Naar wij vernemen, mag men het nu als
zeker beschouwen, dat de Koning en
de Koningin van Engeland het
volgend voorjaar hun eerste bezoek aan
het Duitse he Ihof zullen brengen.
Ook de Engelsche kroonprins zal waar
schijnlijk het volgend jaar als gast des
Keizers Berlijn bezoeken. De tijd daar
voor is nog niet bepaald,
In een kolenmijn te Cuesmes is
is vandaan gekomen. Erg jammer, dat zij
zoo lang.... en mager.... zoo scharminke-
Iig mager is, met eindelooze armen en
den nek van een giraf.
Maar het mooiste in ons is en dat
hebben wij beiden het air van eigen
waarde, van volkomen zelfvoldaanheid en
van souvereine minachting voor alles,
wat zich buiten onzen Tering beweegtt.
Men kan dien grenzenloozen eigen
dunk slechts hebben als men nog niets
van het leven weet, van anderer noch
van eigen leven, als men nooit iets heeft
gezien, begrepen, gevoeld of gedacht,
als men een volslagen vreemdeling
voor zich zeiven is. i
Zoodanig was toen ons geval.
Wij hadden onze moeder te vroeg ver
loren, om in ons een herinnering aan,
haar te behouden en "bijgevolg eenig
serieus leedwezen over ons verlies te ge-
welen. Onze vader was de beste der
vaders, maar hij was ook groothandelaar
in hout te Besangon, en werkend vani
den avond tot den morgen, om een aan
zienlijk vermogen voor ons te winnen,
had hij,niet veel tijd of lust om zich'
met onze opvoeding bezig te houden.
Bij gebrek aan beter moest deze taak
worden, vervuld door mejuffrouw Espé-
rit, gouvernante van mijn zuster, voor
het stoffelijke gedeelte ter zijde gestaan
door onze: ,Oüde huishoudster, tpoqder
een kabel van een lift gebrokenv
Vijf mijnwerkers zijn omgekomen.
De bank van Portugal, te Lissabon,
heeft aangekondigd, dat vandaag de pu
blieke verkooping zou plaats hebben van
de ju weelenvan dc e x-k o n i n g i n
Maria Pia, die als onderpand voor
een leening door de bank in bezit werden
gehouden.
BINNENLAND.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besl. zijn benoemd tot leeraren
aan de Middeib. Kol. Landbouwschool te
Deventer: J. J. Paerels te Bennekom en
dr. A. W. Nanninga te Overveen en tot
amanuensis H. de Man te Maarsbergen.
is benoemd tot leeraar aan de R. H.
B. S. te Zierikzee A. J. van der Molen,
thans tijdelijk leeraar aan die school; tot
leeraar aan de "R. H. B. S. te Hoorn,
H. van den Berg te Tilburg;
is benoemd tot directeur van het post
en telegraafkantoor te Soest G. C. 'Fran
ken, thans te Overschie;
is benoemd tot notaris te Benningbroek
gemeente Sybekarspel, J. W. H. Rees,
candidaat-notaris te 's Gravenhage.
De winkelsluiting.
De socialistische gemeenteraadsleden
te Rotterdam hebben een voorstel inge
diend een commissie te benoemen, be
staande uit 6 raadsleden, 3 personen ge
kozen door de winkeliersvereenigingen en
3 personen gekozen door de vereenigin-,
gen van winkelpersoneel, welke com
missie tot taak zal hebbeneen enquête
in te stellen naar sluitingsuren ën werk
tijd van winkelpersoneel te Rotterdam;
de meening der winkeliers omtrent een
bij verordening geregeld sluitingsuur in
te winnen, zoomede hun oordeel over
voor- en nadeelen; de werking van plaat
selijke regelingen elders na te gaan; van
haar bevindingen aan den Raad rapport
uitte bregen.
Diocesane Mariabond in bisdom
Haarlem.
De Mariabond in het diocees Haarlem
boudt haar algemeene vergadering te 's
Gravenhage op 27 Augustus a.s. 's na
middags half twee ure in de groote zaal
van den R. K. Volksbond aan de Stille
Veerkade.
Voor twee vacatures in het hoofdbe
stuur zijn candidaat gesteld mevr. P.
Bronsveld—Vitringa te Hoorn; mevr. F.
ThijssenNieuwerkerke te 's Gravenha
ge, die echter niet in aanmerking wenscht
te komen, mej. C. ten Brink, mej. Joh.
Wigman, beiden te Amsterdam en mej. R.
H. Knopper te Alkmaar.
Door de aangesloten vereenigingen zijn
verschillende voorstellen ingediend, ter
wijl de weleerw. pater H. Ermann S.J.,
van Rotterdam zal spreken over Geheel
onthouding. Voorts zal de vraag worden
behandeld, wat door den Mariabond ver
der ten voordeele van het Dr. Ariëns-
fonds kan worden gedaan. Verschillende
denkbeelden zijn geopperd zoo het jaar-
lijksch contribueeren van f 1 door elk
Crustaud.
Een waarlijk nuttige assistentie! Zon
der moeder Crustaud zouden wij, geloof
ik, dikwijls vuile handen, wanordelijke
kleeren en een leege maag gekend heb
ben want mejuffrouw Espérit zette als
theorie op, dat de practische détails van
bestaan verachtelijke zaken zijn, waarmee
een hoogere geest zich niet kan bezig
houedn. In weerwil van haar vijftig jaren
had de goede juffer nog een frischheid
van indrukken, een vatbaarheid voor
geestdrift, een poëtische zielevlucht, die
haar vau de gewone zaken des levens
ver wegvoerden, haar deden leven in
een denkbeeldige wereld, in een voort-
durenden droom, het heelal en haar eigen
persoonlijkheid idealiseerend naar har
telust. Zij was erg bijziend, wat ten
goede aan haar illusies kwam. Ik zie
haar nog in alle spiegels, die ze aan
trof, haar groote bleekc figuur, slecht
gekamde haren van een grijsachtig rood,
en haar gekreukte japon, meestal aan
de ellebogen doorgesleten, zelfvoldaan
weerspiegelend.
Zij had de manier, om zich met een
oude, verrafelde cachemiren doek, kost
baar fantasie-erfstuk, te drapeeren op
een wijze, die onvermijdelijk aan trage
die deed denken, en ofschoon volkomen
oprecht, scheen zij altijd een rol te spe-
le,n, zoozeer w,as hare maaier van de
Kruisverbond en elke Mariavereeniging^
het schenken van een bedrag uit de (alge*
meene kas, het jaarlijks houden van een
collecte en nog eens een bloemendag te
organiseeren.
Op het oogenblik zijn 45 Mariavereeni-
gingen bij den Bond aangesloten, terwijl
er nog vier buiten staan. j
De invaliditeitsverzekering.
De vergaderingen van de voorberei
dingscommissie voor de invaliditeits- en
ouderdomsverzekering worden voortgezet
onder eenigszins dalende belangstelling.
In de vergadering van gisteren hebben
eenige leden bezwaar gemaakt tegen het
snelle tempo van afhandeling van het ont
werp, waardoor huns inziens voldoende
tijd en gelegenheid ontbreken om onder
zoekingen in te stellen of nadere bereke
ningen te maken, die ten gevolge zouden
kunnen hebben, dat men in het belang
van de te verzekeren personen tot het
vaststellen van mildere en betere bepalin
gen zou kunnen geraken.
Het „Volk" van gisteravond bevat nog
het spijtige bericht, dat tof nu toe Ihet
overleg tusschen de commissie van voor
bereiding en de Regeering bitter weinig
resultaat levert. Tai van verdedigde wen-
schenvrijstelling van de laagste loon.:.,
verlaging van de leeftijdsgrens tot 55
jaar, vol loon als pensioen, wed uwen ren te
naast weezenrente en verleening van in
validiteits rente .bij verlies van de helft
inplaats van 2/3 van het loon, stuiten af
op den onwil van den minister om Iden
Staat eenige blijvende bijdrage te doen
verleenen anders dan de i./.duö.OQQ van
den overgangstijd, zoodat vcrbetcrwgèn
slechts te verkrijgen zouden zijn, door of
verhooging van de premies ol ver.aging
van de uitkeering.
Ingrijpende wijzigingen in lien tcchni-
schen opzet van de wet zijn bovendien
reeds daarom onmogelijk, oindal de af-
jakker-methode, die tot de commissiever
gaderingen in het midden der vacantie
hebben genoopt, ook tot omvangrijke be
rekening geen tijd laat. Slecto u goed
voorbereid moet de wet in o- i
openbare behandeling komen.
Alleen op ondergeschikte punten zaJ
nog overleg gepleegd worden met den wis
kundigen adviseur, die tijdens dit overleg
met vacantie afwezig is. Deze punten
betreffen de mogelijkheid om de ge
storte premies ten goede te doen komen
ook aan hen, die opgehouden hebben loon
arbeider te zijn, de uitkeering van weezen
rente ook aan kinderen van vaders, die
reeds invaliditeitsrente genoten hebben
en verhooging van de leeftijdsgrens van
weezen van 13 tot 16 jaar.
Op dit bericht van het sociaKstisr'h
slechts twee kantteekeningen.
Hoe kunnen de socialisten van „afjak-
ker"-methoed spreken, waar het ontwerp
veertien maanden geleden werd inge
diend? Veeleer kan men van een" slak
kengang spreken en 't verdient slechts
toeiuiching, dat rechts alles in 't werk!
stelt in October voor openbare behande
ling gereed te zijn.
Dat ingrijpende veranderingen in het
zaken te voelen en te vertolken overdre
ven, geforceerd, buiten alle maat. Zij
verhief zich overigens slechts op haar
hooge denkbeelden en hooge gevoelens.
Door den omgang met dit „hooger we
zen" was ik ten slotte zelf een poëtisch
en hooger wezen geworden, of verK
de ik mij althans dat te zijn
Met moeite volgde ik destijds de
tweede klas aan het lyceum van Besan-
gon. De mooie namen der historie, de
ronkende woorden, de welluidende rij
men begonnen mijn naïeve verbeelding
te bekoren, en- in mijn vrije uren lijmde
ik verzen aaneen, verstoken van zin,
strophen buiten alle maat, gedichten zon
der kop of staart, die mejuffrouw Espé
rit in verrukking brachten.
„Mijnheer Ravenot, in uw jongen
steekt een poëet", zei ze aan onzen va
der, met tranen in 'naar stem.
Verdiept in zijn berekeningen, hief
mijn vader een oogenblik zijn hoofd op,
om mij met gestreelden hoogmoed
aan te kijken. Daar de letterkunde niet
tot zijn kennissen behoorde, verliet hij
zich te dien opzichte geheel en al op
mejuffrouw Espérit, en ik bewonderde
te meQr de scherpzinnigheid der goe
de juffrouw, wijl zij alleen tot nu toe
de uitgebreidheid van mijn verdiensten
had kunnen onderscheiden.
(Wordt vervolgd)