De Liturgie.
BUITENLAND.
3e Jaargang-,
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 27> cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
€5
Juli
1912.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit TWEE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
V De wonde openhouden.
't Is van algemeene bekendheid, dat
,de sociaal-democraten in den Duitschen
[Rijksdag tegen alle sociale verzekerings
wetten hebben gestemd. Ze waren niet
„sociaal" genoeg volgens de heeren. Nu
zou iedereen zeggen, dat men in' het be
lang der bij de verzekering betrokken
ipersonen moet nemen wat men kan. Re
den eeren de sociaal-democraten dan niet
zoo?
Ach, bij hen gaat partijs-belang boven
het belang der arbeiders en der partif-
genooten. Liever de wonde openhouden-
dan ze door de niet-sociaaldemocratische
partijen te laten helen.
Dat is gisteren weer eens duidelijk
gebleken in onze Tweede Kamer bij" de
^eindstemming over de Radenwet. Waar
om stemden de sociaal-democratie te
gen? Mr. Troelstra trachtte dit door
verschillende redenen te motiveer en,
maar ééne uitlating was wel het meest
typeerende. Hij verklaarde zich tegen
de Radenwet, omdat het noodig was „die
arbeiders, welkesin die aanneming een
daad in hun belang zien, voor deze
illusie te waarschuwen."
Ja, dat zou wel het ergste zijn, dat
de arbeiders zouden meenen, dat een
Christelijke regeering een daad zou stel
len in hun belang!
Of men Marxist is of revisionist, dat
[Komt er niet op aan, de toestand mag
niet verbeterd worden door de bour-
geois-partijen. Dan liever .de wonde open
houden!
Het arbeidersbelang opofferen aan
partijbelang. Ziedaar, sociaal-democrati
sche tactiek.
Laten wij het onthouden voor den stem
busstrijd in 1913. Dat den arbeiders; dan
'klaar voor den geest sta, wie de so
ciale wetten tegenhouden!
Politieke actie.
Wij hebben er reeds meerdere malen
bp gewezen en met name wat betreft
het kiesdistrict Haarlemmermeer dat
men niet moet denken op z'n slofjes in
1913 de overwinning te kunnen behalen.
Wij doen het nu andermaal, daar het
blijkt, dat men jn het kiesdistrict Haar
lemmermeer steeds krachtiger streeft naar
"een concentratie van alle limksche groepen
van alle vrijzinnigen.
Maar heeft men dan een gezamenlijk
beginsel, waarvoor men ten strijde kan
trekken? Is er dan eenzelfde doel, dat
alle vrijzinnigen beoogen? Ach het
is, .zouden we haast zeggen, al uit den
'treure beweerd zij hebben niets dan
het negatieve beginseltegen de Chris
telijke beginselen. De Meerbode komt
'dat nu weer eens vertellen:
VI.
DE HEILIGE MIS.
Den vorigen keer hebben wij de litur-
igische handelingen en gebeden van den
priester bij het hoogheilig Mis-offer ge
volgd tot het Evangelie. Het Evangelie
Is het einde van de z.g. „Voormis" of
„voorbereidende" Mis, vroeger genoemd
ide Mis der Katechumenen. (Zoo
werden zij genoemd, die zich door gebed
jen- onderrichting voorbereidden voor het
ontvangen van het heilig Doopsel.) De
'Katechumenen moesten, evenals de open
bare boetelingen, na het Evangelie den
'tempel verlaten en konden de heilige
Mis slechts voor de gesloten "deuren
volgen.
Na deze „Voormis" volgt de „Offer-
handeling", de „Missa fidelium" (de
IMis der geloovigen), de eigenlijke offer
dienst, die bestaat uit drie hoofddeelen:
|de Offerande, de Consecratie, de Nutti-
Igiing of Communie.
Als overgang van het eerste tot het
tweede gedeelte der heilige Mis wordt
meestal het „Credo" gebeden. Wij
zeggen „meestal", want niet altijd bidt
Ide Kerk het „Credo", daar zij het be
schouwt als een verhoogde plechtigheid,
die zij voor hoogere feestdagen bewaart.
[Het „Credo" ïs een korte samenvatting
van ons geloof. [Wij merken op, dat de
priester, die dit gebed bidt met voor de
borst saamgevouwen handen .en meer
dere malen eerbiedig het hoofd buigt,
„Zoolang in stand gehouden wordt
een coalitie op den ongezonden grond
slag van kerkelijk christendom, en de
ver-uiteengaanden op politiek gebied
zich tot kerkelijke partijen verbinden,
zoolang blijft er voor diegenen, die
godsdienstig geloof en politiek niet met
elkander willen vermengen, geen an
deren uitweg over, dan dat zij zich
ook aaneensluiten."
,Wij zouden het begin van dezen zin ook
anders kunnen lezen, in den geest van
de „Meerbode"„Zoolang in stand
wordt gehouden een coalitie op den „on
gezonden" grondslag van het Chris
tendom, zoolang zullen wij ons vereeni
gen op den „gezonden" grond
slag van het anti-christendom, en de
„ver-uiteengaande" beginselen op poli
tiek gebied." Het schijnt een soort
homoepathie op politiek gebied, om wat
men als dwaas beschouwt te gaan be
strijden door zich aan diezelfde dwaas
heid schuldig maken teneinde zoodoen
de een gezonden toestand te krijgen. Of
is het een onnatuurlijke krachtsinspan
ning van de linkergroepen om te verkrij
gen, wat de rechtsche groepen van na
ture eigen is, en wat men dezen zoozeer
benijdt: een zekere eenheid op positieve
beginselen, die zij gemeen hebben? Als
men niet tot die eenheid op positieve
beginselen komt, dan maar op een op
een negatieve leuze: tegen de coalitie,
dan maar zich aaneensluiten, omdat men
„godsdienstig geloof en politiek niet met
elkander wil vermengen," en buiten be
schouwing gelaten, wat men dan wel
wil.
H|oe het zij: jaat dat geschetter over
vermenging van godsdienst en politiek
de onzen bewegen om hoog te houden
hun beginsel, dat de christelijke gods
dienst zoowel in het particuliere als in
het openbare leven een plaats heeft, om
te getuigen, dat zij, wat hun het dier
baarste is, hun godsdienstig beginsel, niet
laten bespotten en vertrappen.
Dat zij dit toone door de daad, door
een krachtige politieke actie.
't Kan wel.
D.e Tweede Kamer heeft zich op
een paar stemmingen na, waarvoor zij
Dinsdag even terugkomt gisteren door
een lange agenda heengeslagen. Wie
vóór de vergadering de werklijst inzag,
moest zich wel afvragen: „Hoe komt dat
vandaag nog klaar?" Ingewijden plegen
dan evenwel geruststellend te antwoor
den „O, dat gaat best." Zij weten toch,
dat een Kamer, die naar huis wil, won
deren kan doen. Niets blijkt dan we
zagen het gisteren weer tegen haar
doorzettingsvermogen bestand.
Dergelijk afmaken eener slotagenda
hebben we al meermalen bijgewoond
maar nog nooit bleek, dat de dan 'zonder
veel gepraat genomen beslissingen min
der waren in gehalte dan die, waarover
neerknielt bij de vermelding van de
Menschwordiing van God den Zoon, bij
de woorden„Etincarnatus est de
Spiritu Sancto ex Maria V i r-
gine, et homo factus est." „En
,die het vleesch heeft aangenomen uit
de Maagd Maria door den Heiligen
Geest, en is mensch geworden."'
Nadat de priester zich tot het volk
heeft gewend met den heilwensch: „De
Heer zij met u", en gezegd heeft
„Laten wij bidden", bidt hij het „O f-
fertorium, een met den kerkdijken
feestdag verwisselend kort psalmvers of
antifoon-gebed.
Daarna gaat de priester het offerbrood
opdragen hiertoe heft hij de pateen (een
gouden of verguld schaaltje) omhoog, en
spreekt een gebed uit, hetwelk wij hier
om een bijzondere reden zullen
weergeven. De priester bidt: „Aanvaard,
o heilige Vader, almachtige, eeuwige God,
deze vlekkeiooze offergave, welke ik
Uw onwaardige dienaar, aan U, mijn
levenden en waarachtigen God, aan
bied voor mijn tallooze zonden, beleedi-
gingen en nalatigheden, voor allen hier
aanwezig en tevens voor alle Christen-
geloovigen, zoowel voor de levenden als
voor de afgestorvenen, opdat zij mij en
.hun tot heil moge strekken ten eeuwi
gen leven. Amen." Men bemerkt in'dit
gebed, dat de priester op bijzondere
wijze zijn offer aanbiedt voor de „aan
wezigen"
Voordat de priester de zooeven aan
God toegeheiligde offerspijs op de corpo
rale (een wit doekje) legt, maakt hij
anders dagenlang pleegt te worden ge
debatteerd.
'tKan heusch wel korter; dat blijkt.
Zelfs gisteren is er nog te veel gezegd.
De heer Troelstra toch misbruikte vóór
de stemming over de Radenwet danig
het instituut der „korte verklaringen".
Enfin, van die zijde moet men alles Ver
wachten.
Om op de openbare debatten terug te
komen, natuurlijk kunnen deze niet go-
mist worden. Voor 't publiek zijn ze de
waarborg der rechtmatige behandeling
van de publieke zaak. Al te veel echter
krijgen de discussies het karakter, alsof
juist bij haar het zwaartepunt der wets-
fabricatie berust. En dit is niet zoo. In
de voorbereiding der openbare behande
ling schuilt de kracht der parlementaire
machine. Die voorbereiding is het eigen
lijke raderwerk, het debat zij louter het
vliegwiel of, wil men liever: de veilig
heidsklep. In Engeland zien we dan ook,
zelfs bij zeer gewichtige ontwerpen, den
duur van het debat al van te voren
vastgesteld: na zooveel dagen moet de
stemming volgen. Zoo iets ware hier ook
niet kwaad. De bondigheid, waartoe de
geachte afgevaardigden dan gedwongen
waren, zou de kracht van hun betoog
geenszins behoeven te schaden, terwijl
politieke of tcrlaansche lijntjestrekker ij
onmogelijk ware.
Onze tradition eele vrijheidszin zal zich
achter wel verzetten tegen het volgen
van dat Britsche voorbeeld, 's Lands
wijs, 's lands eer. Bij de handhaving van
die eer gelieve de Kamer zich evenwel
wat vaker te gedragen, zooals aan den
vooravond van een reces.
Heusch: 'tkan wel.
Waar gaai het heen
Wij vragen een oogenblik de aan
dacht voor een volgend bérichtje in de
avondbladen van gisteren.
„De schoolfeesten te Sappemeer, naar
aanleiding van het Koninklijk bezoek,
dreigden vandaag een oogenblik te
mislukken, doordat 12 onderwijzers,
onder wie een hoofd van een school,
hun medewerking weigerden. Volon
tairs, kweekelingeu en burgers hebben
toen hun plaats ingenomen."
Waar gaat het heen
Is het te dulden, dat er onder ons
menschen zijn, die, in dienst van een
„neutraal" lichaam, de openbare school,
hun ideeën daar willen doen heersohen?
Is het te dulden, dat de Staat zich
zelve door zijn ambtenaren laat aanval
len door de ondermijning van het wet
tige gezag?
Is het te dulden, dat het Nederland-
sche volk zich in de openbare sqhool
zijn ondergang laat voorbereiden door
dat aan de kinderen openlijk of bedekt
verzet tegen het voor het volksbestaan
noodige gezag wordt geleerd
'Waar gaat het heen?
eerst op die corporale met de pateen
een kruisteekenhet js volgens de
verklaring van Paus Benedictus XIV
een mystieke afbeelding van het zich
uitstrekken op de kruisbalk van het God
delijk Offerlam, vóór Hij zich overgaf
aan den dood.
Daarna doet de priester wijn in de
kelk en vermengt deze onder het uit
spreken van een gebed met een weinig
te voren gezegend water. (De Kar-
thuizers en de Dominicanen verrichten
deze ceremonie vóór de heilige Mis.)
Aan die vermenging van wijn met water
wordt door de Kerk zelve een viervou
dige zinnebeeldige .beteekenis gegeven.
Zij doet ons gedenken: le. de handeling
van den goddelijken Zaligmaker Zelf bij
het laatste Avondmaal, daar ook deóod-
mensch volgens de historische meening
wijn met water gebruikt heeft; 2e. het
uitvloeien van bloed en water uit de
zijde des Heeren; 3e. de iwee naturen
van den éénen persoon des Zaligmakers:
de goddelijke wordt door den wijn, de
menschelijke door het water verzinne
beeld; 4e. de innige, nooit meer te
scheiden vereeniging met onzen godde
lijken Offeraar.
Als het water met den wijn is ver-
eenigd, biedt de priester deze offergave
den hemelschen Vader aan door 'de kelk
in de hoogte te heffen en een gebed (uit
te spreken. Vervolgens maakt hij een
kruisteeken met den kelk, plaatst deze
op het corporale, en bedekt hem met
de palla (een stijf, linnen, vierkant
bordje). Daar bij de toewijding dezee u.it-
ALGEMEEN OVERZICHT.
Veel bijzonders valt er niet te vermel
den van de
ontmoeting in de Oostzee.
Van politieke besprekingen is nog
niets vernomen, wel verluidt dat de ont
moeting zou verlengd worden en dat
ook nog heden de beide vorsten eikaars
gasten zouden blijven. Wat de ontmoe
ting overigens aangaat, die het aanzien
van een eenvoudig uitstapje met een
buurpraatje heeft, kan gezegd worden
dat ze de gewone kenmerken draagt. Zoo
heeft gister de keizer met den TSaar
de troepen van het regiment Wyborg ge
ïnspecteerd. De Keizer heette de troe
pen in het Russisch dank. De Tsaar riep
hoezee voor den Keizer en de Keizer
riep hoezee voor den Tsaar. Vervolgens
lieten de Tsaar, de Keizer en grootvorst
Nikolaus zich met het regiment pjioto-
grapheeren. Om half 1 gingen de Tsaar,
de Keizer, de Rijkskanselier en Prins
Adalbert op de Standart het 2e ontbijlt
gebruiken. De Keizer begaf zich tegeti
5 uur met prins Adalbert aan boord van
de Moltke, waar hij kort daarna den
Tsaar ontving. De Tsaar en de Keizer
bezichtigden de Moltke langer dan een
itur nauwkeurig, geleid door den bevel
hebber ridder von Mann. Tot slot ge
bruikten de vorsten in de kajuit eenl
maaltijd. De Keizer bracht den Tsaar
naar de Standart terug.
Verder valt er weinig te vermelden,
want de buitenlandsche bladen verdie
pen zich niet meer in gissingen over
wat misschien zou kunnen besproken
worden. Misschien dat nu de dag van
heden er eenige stof voor zal opleveren.!
En bij gebrek aan dergelijke stof ma
ken de Duitsche bladen, vooral Neder-
rijnsche kranten zich druk over den
tocht van
Duitsche torpedobooten op den Rijn
Zooals men weet heeft onze regeering
toegestaan dat de torpedobooten die
het Duitsche marine congres gaan
bijwonen, van Rotterdam onze wateren
zullen bevaren. En nu maken die bladen
bittere opmerkingen ervoer dat deze door
Nederlandsche stuurlieden bediend wor
den. Die bladen verklaren, dat honder
den Duitsche kapiteins en stuurlieden,
die het patent voor het bevaren van den
Rijn van Straatsburg tot aan den zee-
mond bezitten, met vreugde een derge
lijke opdracht aanvaard zouden hebben.
De Nederlandsche stuurlieden verzeke
ren, dat het Duitsche consulaat te Rot
terdam hen heeft aangenomen, om de
torpedobooten naar Dusseldorp en we
der terug te brengen.
De pers verlangt hierover opheldering
daar met name de stuurlieden uit Ruhrort
onder wie er zijn, die bij de Duitsche
wendige gaven bovenal een inwendig
offer van het eigen hart behoort, bidt de
priester voorovergebogen om „ootmoed
en vermorzeling des harten". Nu de
stoffelijke eiementen zijn gewijd tot een
heilige zaak, bidt de priester met uitge
strekte armen, ten teeken van het innig
ste smeeken, om den zegen, den hoogsten
zegen, tot den heiligen Geest, den God
van' Liefde en Heiligheid„Kom, Heilig
maker, almachtige, eeuwige God, en
zegen dit offer, dat Uwen heiligen naam
is bereid".
In plechtige heilige Missen volgt nu
de bewierooking in den vorm van een
kruisteeken, welke een meer plechtige
toewijding beteeker.t aan Christus, den
Gekruiste.
De handwassching, die daarna
plaats heeft, symboliseert den heiligen en
duren plicht van ziele-reinheid. Onder
wijl bidt de priester den 25sten psalm
met diens toepasselijken aanvang: „La
vabo inter innocentes manus ineas, Ik
zal wasschen mijne handen met de schul-
deloozen".
Nu de offerande js gebracht, gaat de
priester, voorovergebogen voor het altaar
staande, met aandrang smeeken, dat de
heilige Drieëenheid goedgunstig het offer
aanvaardde, niet om zijn (des priesters)
eigen waarde of deugd, maar ter wille van
den God-Mensch, den heiligen Joannes
den Dooper, de apostelen Petrus en Pau-
lus, en alle Gods lieve Heiligen.
Na het altaar gekust te hebben, keert
hij zich vervolgens tot het volk inet de
bede: „O rate fr aires, etc.: Bidtt
marine met eere gediend hebben, zicü
zeer gekrenkt voelen.
De opstand ia Mexico
schijnt voor de opstandelingen leelijk'aï
te loopen. Naar uit New-York wordt
geseind, heeft generaal Huerta de Me*
xicaansche rebellen bij den Bachimbapasj
volkomen verslagen. Het leger van Oroo-
zo heeft den terugtocht genomen naar dö
Amerikaansche grens. Naar het heet, is$
gebrek aan schietvoorraad de oorzaak i
van de slechte houding van de troepen!
van Oroczo. Daar de Amerikaanschegreu'
zen scherp bewaakt worden, is het te
verwachten dat het leger der rebeUeW
tar uiteen zal vallen.
Ook blijkt uit een telegram uit Cjhi«
huahua dat de opstandelingen die plaat»
ontruimd hebben, na de stad vijf maan-
den als hoofdstad van het opstandeling
gengebied te hebben bezet gehouden. Del
insurgenten zullen nu trachten htinn.e 1
strijdkrachten opnieuw te mobiliseerenj
bij de stad Juarez, waarvan zijl hun nieu
we hoofdstad willen maken.
De staking in Frankrijk
blijft rumoerige tooneelen vertoonen!J
Gisteren hebben weder den ganschenj
namiddag gendarmes te paard en jagers!
in de Eurewijk gepatrouilleerd om de
stakers te verstrooien. Men wierp stee*
nen naar het paardevolk. Veel menschen;
zijn er opgebracht. De stakers hebben
2 agenten op rijwielen lastig gevallen,
de laatsten schoten met hun .revolvers!
in de lucht, cavaleristen bevrijdden hen
De hoofdcommissaris liet de koffiehui
zen sluiten, waarin de stakers de wijk
hadden genomen. Tegen half 7 was dé
rust teruggekeerd.
Te Marseille schijnt de staking neiging
te vertoonen eenigszins te willen ver-
loopen. Bij liet aanmonsteren toch was
gistermiddag een zekere vermeerdering
van het aantal werkwilligen merkbaar.
Wat de houding der patroons aanbe
langt meldt men het volgende:
In een vergadering van het centrale
comité van Fransche reeders is verslag
uitgebracht van de gebeurtenissen, die
de staking der ingeschrevenen hebbeti
gekenmerkt. De vergadering heeft met
algemeene stemmen de houding van het
bureau goedgekeurd en het bureau op
gedragen om met beslistheid op! den in
geslagen weg voort te gaan.
GEMENGD.
De eenige dochter van den
viscount of Ashburnham, een
zeer bekende adellijke familie in Enge*
land, die tot de hoogste kringen be
hoort, heeft dezer dagen den sluier aan
genomen in het klooster van het Hy
Hart te Rochampton .Lady Catharine is
22 jaar, had die beschikking over een
reusachtig vermogen en werd overal ge
vierd en gefeteerd. Van het verlokkelij
ke wereldsche leven, dat haar wachtte
heeft ze nu echter afstand gedaan om als'
broeders, opdat mijn en uw offer welge
vallig zij aan God, den almachtigen Va-
'der." In het antwoord van den mis
dienaar klinkt de verzuchting van het
volk: „De Heer aanvaarde het offer uit
uwe handen tot lof en glorie van Zijn
Naam, tot heil van ons en van Zijne!
geheele heilige Kerk. Amen." Wemerken:
hier op, dat de priester zich wendt tot
zijne „broeders" en spreekt van „mijn
.en uw offer". Hiermede wil de Kerk
te kennen geven, dat de geloovigen
eenigszins deelen in het opdragen der
heilige Mis.
Nu zal de priester zich niet meer
wenden tot het volk vóór het heilig!
Sacrificie zal zijn voltrokken; hij treedt
binnen in het Heilige der heiligen, afge
zonderd van zijn volk.
Na het „Orate Fratres" bidt de priester
in stilte eenige gebeden, welke worden
genoemd de stille gebeden of Secr.eta,
Deze veranderen ^inet den kerkelijken
feestdag. Hun algemeene jnhoud is vol
gens Lebrun de volgende: „Bijna alle
Secreta-gebeden smeeken aan God, dat
Hij goedgunstig de aangeboden gaven zal
ontvangen en ons "door Zijne genade
zoo zal vormen, dat ook wij zelve Hem
een aangenaam offer mogen zijn."
Hiermede is het eerste hoofdgedeelte!
van de heilige [Mis, de Offerande, ge
ëindigd en vangt aan het tweede hoofd
deel, de Consecratie, het gewichtigste!
gedeelte, hetwelk, zooals pater Nieuw-
barn terecht zegt, de dankbaarste aan
dacht van iederen Katholiek vraagt