De Liturgie. BUITENLAND. 3e Jaargang-, Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 27> cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Zaterdag €5 Juli 1912. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 een ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN en een GEÏLLUS TREERD ZONDAGSBLAD. V De wonde openhouden. 't Is van algemeene bekendheid, dat ,de sociaal-democraten in den Duitschen [Rijksdag tegen alle sociale verzekerings wetten hebben gestemd. Ze waren niet „sociaal" genoeg volgens de heeren. Nu zou iedereen zeggen, dat men in' het be lang der bij de verzekering betrokken ipersonen moet nemen wat men kan. Re den eeren de sociaal-democraten dan niet zoo? Ach, bij hen gaat partijs-belang boven het belang der arbeiders en der partif- genooten. Liever de wonde openhouden- dan ze door de niet-sociaaldemocratische partijen te laten helen. Dat is gisteren weer eens duidelijk gebleken in onze Tweede Kamer bij" de ^eindstemming over de Radenwet. Waar om stemden de sociaal-democratie te gen? Mr. Troelstra trachtte dit door verschillende redenen te motiveer en, maar ééne uitlating was wel het meest typeerende. Hij verklaarde zich tegen de Radenwet, omdat het noodig was „die arbeiders, welkesin die aanneming een daad in hun belang zien, voor deze illusie te waarschuwen." Ja, dat zou wel het ergste zijn, dat de arbeiders zouden meenen, dat een Christelijke regeering een daad zou stel len in hun belang! Of men Marxist is of revisionist, dat [Komt er niet op aan, de toestand mag niet verbeterd worden door de bour- geois-partijen. Dan liever .de wonde open houden! Het arbeidersbelang opofferen aan partijbelang. Ziedaar, sociaal-democrati sche tactiek. Laten wij het onthouden voor den stem busstrijd in 1913. Dat den arbeiders; dan 'klaar voor den geest sta, wie de so ciale wetten tegenhouden! Politieke actie. Wij hebben er reeds meerdere malen bp gewezen en met name wat betreft het kiesdistrict Haarlemmermeer dat men niet moet denken op z'n slofjes in 1913 de overwinning te kunnen behalen. Wij doen het nu andermaal, daar het blijkt, dat men jn het kiesdistrict Haar lemmermeer steeds krachtiger streeft naar "een concentratie van alle limksche groepen van alle vrijzinnigen. Maar heeft men dan een gezamenlijk beginsel, waarvoor men ten strijde kan trekken? Is er dan eenzelfde doel, dat alle vrijzinnigen beoogen? Ach het is, .zouden we haast zeggen, al uit den 'treure beweerd zij hebben niets dan het negatieve beginseltegen de Chris telijke beginselen. De Meerbode komt 'dat nu weer eens vertellen: VI. DE HEILIGE MIS. Den vorigen keer hebben wij de litur- igische handelingen en gebeden van den priester bij het hoogheilig Mis-offer ge volgd tot het Evangelie. Het Evangelie Is het einde van de z.g. „Voormis" of „voorbereidende" Mis, vroeger genoemd ide Mis der Katechumenen. (Zoo werden zij genoemd, die zich door gebed jen- onderrichting voorbereidden voor het ontvangen van het heilig Doopsel.) De 'Katechumenen moesten, evenals de open bare boetelingen, na het Evangelie den 'tempel verlaten en konden de heilige Mis slechts voor de gesloten "deuren volgen. Na deze „Voormis" volgt de „Offer- handeling", de „Missa fidelium" (de IMis der geloovigen), de eigenlijke offer dienst, die bestaat uit drie hoofddeelen: |de Offerande, de Consecratie, de Nutti- Igiing of Communie. Als overgang van het eerste tot het tweede gedeelte der heilige Mis wordt meestal het „Credo" gebeden. Wij zeggen „meestal", want niet altijd bidt Ide Kerk het „Credo", daar zij het be schouwt als een verhoogde plechtigheid, die zij voor hoogere feestdagen bewaart. [Het „Credo" ïs een korte samenvatting van ons geloof. [Wij merken op, dat de priester, die dit gebed bidt met voor de borst saamgevouwen handen .en meer dere malen eerbiedig het hoofd buigt, „Zoolang in stand gehouden wordt een coalitie op den ongezonden grond slag van kerkelijk christendom, en de ver-uiteengaanden op politiek gebied zich tot kerkelijke partijen verbinden, zoolang blijft er voor diegenen, die godsdienstig geloof en politiek niet met elkander willen vermengen, geen an deren uitweg over, dan dat zij zich ook aaneensluiten." ,Wij zouden het begin van dezen zin ook anders kunnen lezen, in den geest van de „Meerbode"„Zoolang in stand wordt gehouden een coalitie op den „on gezonden" grondslag van het Chris tendom, zoolang zullen wij ons vereeni gen op den „gezonden" grond slag van het anti-christendom, en de „ver-uiteengaande" beginselen op poli tiek gebied." Het schijnt een soort homoepathie op politiek gebied, om wat men als dwaas beschouwt te gaan be strijden door zich aan diezelfde dwaas heid schuldig maken teneinde zoodoen de een gezonden toestand te krijgen. Of is het een onnatuurlijke krachtsinspan ning van de linkergroepen om te verkrij gen, wat de rechtsche groepen van na ture eigen is, en wat men dezen zoozeer benijdt: een zekere eenheid op positieve beginselen, die zij gemeen hebben? Als men niet tot die eenheid op positieve beginselen komt, dan maar op een op een negatieve leuze: tegen de coalitie, dan maar zich aaneensluiten, omdat men „godsdienstig geloof en politiek niet met elkander wil vermengen," en buiten be schouwing gelaten, wat men dan wel wil. H|oe het zij: jaat dat geschetter over vermenging van godsdienst en politiek de onzen bewegen om hoog te houden hun beginsel, dat de christelijke gods dienst zoowel in het particuliere als in het openbare leven een plaats heeft, om te getuigen, dat zij, wat hun het dier baarste is, hun godsdienstig beginsel, niet laten bespotten en vertrappen. Dat zij dit toone door de daad, door een krachtige politieke actie. 't Kan wel. D.e Tweede Kamer heeft zich op een paar stemmingen na, waarvoor zij Dinsdag even terugkomt gisteren door een lange agenda heengeslagen. Wie vóór de vergadering de werklijst inzag, moest zich wel afvragen: „Hoe komt dat vandaag nog klaar?" Ingewijden plegen dan evenwel geruststellend te antwoor den „O, dat gaat best." Zij weten toch, dat een Kamer, die naar huis wil, won deren kan doen. Niets blijkt dan we zagen het gisteren weer tegen haar doorzettingsvermogen bestand. Dergelijk afmaken eener slotagenda hebben we al meermalen bijgewoond maar nog nooit bleek, dat de dan 'zonder veel gepraat genomen beslissingen min der waren in gehalte dan die, waarover neerknielt bij de vermelding van de Menschwordiing van God den Zoon, bij de woorden„Etincarnatus est de Spiritu Sancto ex Maria V i r- gine, et homo factus est." „En ,die het vleesch heeft aangenomen uit de Maagd Maria door den Heiligen Geest, en is mensch geworden."' Nadat de priester zich tot het volk heeft gewend met den heilwensch: „De Heer zij met u", en gezegd heeft „Laten wij bidden", bidt hij het „O f- fertorium, een met den kerkdijken feestdag verwisselend kort psalmvers of antifoon-gebed. Daarna gaat de priester het offerbrood opdragen hiertoe heft hij de pateen (een gouden of verguld schaaltje) omhoog, en spreekt een gebed uit, hetwelk wij hier om een bijzondere reden zullen weergeven. De priester bidt: „Aanvaard, o heilige Vader, almachtige, eeuwige God, deze vlekkeiooze offergave, welke ik Uw onwaardige dienaar, aan U, mijn levenden en waarachtigen God, aan bied voor mijn tallooze zonden, beleedi- gingen en nalatigheden, voor allen hier aanwezig en tevens voor alle Christen- geloovigen, zoowel voor de levenden als voor de afgestorvenen, opdat zij mij en .hun tot heil moge strekken ten eeuwi gen leven. Amen." Men bemerkt in'dit gebed, dat de priester op bijzondere wijze zijn offer aanbiedt voor de „aan wezigen" Voordat de priester de zooeven aan God toegeheiligde offerspijs op de corpo rale (een wit doekje) legt, maakt hij anders dagenlang pleegt te worden ge debatteerd. 'tKan heusch wel korter; dat blijkt. Zelfs gisteren is er nog te veel gezegd. De heer Troelstra toch misbruikte vóór de stemming over de Radenwet danig het instituut der „korte verklaringen". Enfin, van die zijde moet men alles Ver wachten. Om op de openbare debatten terug te komen, natuurlijk kunnen deze niet go- mist worden. Voor 't publiek zijn ze de waarborg der rechtmatige behandeling van de publieke zaak. Al te veel echter krijgen de discussies het karakter, alsof juist bij haar het zwaartepunt der wets- fabricatie berust. En dit is niet zoo. In de voorbereiding der openbare behande ling schuilt de kracht der parlementaire machine. Die voorbereiding is het eigen lijke raderwerk, het debat zij louter het vliegwiel of, wil men liever: de veilig heidsklep. In Engeland zien we dan ook, zelfs bij zeer gewichtige ontwerpen, den duur van het debat al van te voren vastgesteld: na zooveel dagen moet de stemming volgen. Zoo iets ware hier ook niet kwaad. De bondigheid, waartoe de geachte afgevaardigden dan gedwongen waren, zou de kracht van hun betoog geenszins behoeven te schaden, terwijl politieke of tcrlaansche lijntjestrekker ij onmogelijk ware. Onze tradition eele vrijheidszin zal zich achter wel verzetten tegen het volgen van dat Britsche voorbeeld, 's Lands wijs, 's lands eer. Bij de handhaving van die eer gelieve de Kamer zich evenwel wat vaker te gedragen, zooals aan den vooravond van een reces. Heusch: 'tkan wel. Waar gaai het heen Wij vragen een oogenblik de aan dacht voor een volgend bérichtje in de avondbladen van gisteren. „De schoolfeesten te Sappemeer, naar aanleiding van het Koninklijk bezoek, dreigden vandaag een oogenblik te mislukken, doordat 12 onderwijzers, onder wie een hoofd van een school, hun medewerking weigerden. Volon tairs, kweekelingeu en burgers hebben toen hun plaats ingenomen." Waar gaat het heen Is het te dulden, dat er onder ons menschen zijn, die, in dienst van een „neutraal" lichaam, de openbare school, hun ideeën daar willen doen heersohen? Is het te dulden, dat de Staat zich zelve door zijn ambtenaren laat aanval len door de ondermijning van het wet tige gezag? Is het te dulden, dat het Nederland- sche volk zich in de openbare sqhool zijn ondergang laat voorbereiden door dat aan de kinderen openlijk of bedekt verzet tegen het voor het volksbestaan noodige gezag wordt geleerd 'Waar gaat het heen? eerst op die corporale met de pateen een kruisteekenhet js volgens de verklaring van Paus Benedictus XIV een mystieke afbeelding van het zich uitstrekken op de kruisbalk van het God delijk Offerlam, vóór Hij zich overgaf aan den dood. Daarna doet de priester wijn in de kelk en vermengt deze onder het uit spreken van een gebed met een weinig te voren gezegend water. (De Kar- thuizers en de Dominicanen verrichten deze ceremonie vóór de heilige Mis.) Aan die vermenging van wijn met water wordt door de Kerk zelve een viervou dige zinnebeeldige .beteekenis gegeven. Zij doet ons gedenken: le. de handeling van den goddelijken Zaligmaker Zelf bij het laatste Avondmaal, daar ook deóod- mensch volgens de historische meening wijn met water gebruikt heeft; 2e. het uitvloeien van bloed en water uit de zijde des Heeren; 3e. de iwee naturen van den éénen persoon des Zaligmakers: de goddelijke wordt door den wijn, de menschelijke door het water verzinne beeld; 4e. de innige, nooit meer te scheiden vereeniging met onzen godde lijken Offeraar. Als het water met den wijn is ver- eenigd, biedt de priester deze offergave den hemelschen Vader aan door 'de kelk in de hoogte te heffen en een gebed (uit te spreken. Vervolgens maakt hij een kruisteeken met den kelk, plaatst deze op het corporale, en bedekt hem met de palla (een stijf, linnen, vierkant bordje). Daar bij de toewijding dezee u.it- ALGEMEEN OVERZICHT. Veel bijzonders valt er niet te vermel den van de ontmoeting in de Oostzee. Van politieke besprekingen is nog niets vernomen, wel verluidt dat de ont moeting zou verlengd worden en dat ook nog heden de beide vorsten eikaars gasten zouden blijven. Wat de ontmoe ting overigens aangaat, die het aanzien van een eenvoudig uitstapje met een buurpraatje heeft, kan gezegd worden dat ze de gewone kenmerken draagt. Zoo heeft gister de keizer met den TSaar de troepen van het regiment Wyborg ge ïnspecteerd. De Keizer heette de troe pen in het Russisch dank. De Tsaar riep hoezee voor den Keizer en de Keizer riep hoezee voor den Tsaar. Vervolgens lieten de Tsaar, de Keizer en grootvorst Nikolaus zich met het regiment pjioto- grapheeren. Om half 1 gingen de Tsaar, de Keizer, de Rijkskanselier en Prins Adalbert op de Standart het 2e ontbijlt gebruiken. De Keizer begaf zich tegeti 5 uur met prins Adalbert aan boord van de Moltke, waar hij kort daarna den Tsaar ontving. De Tsaar en de Keizer bezichtigden de Moltke langer dan een itur nauwkeurig, geleid door den bevel hebber ridder von Mann. Tot slot ge bruikten de vorsten in de kajuit eenl maaltijd. De Keizer bracht den Tsaar naar de Standart terug. Verder valt er weinig te vermelden, want de buitenlandsche bladen verdie pen zich niet meer in gissingen over wat misschien zou kunnen besproken worden. Misschien dat nu de dag van heden er eenige stof voor zal opleveren.! En bij gebrek aan dergelijke stof ma ken de Duitsche bladen, vooral Neder- rijnsche kranten zich druk over den tocht van Duitsche torpedobooten op den Rijn Zooals men weet heeft onze regeering toegestaan dat de torpedobooten die het Duitsche marine congres gaan bijwonen, van Rotterdam onze wateren zullen bevaren. En nu maken die bladen bittere opmerkingen ervoer dat deze door Nederlandsche stuurlieden bediend wor den. Die bladen verklaren, dat honder den Duitsche kapiteins en stuurlieden, die het patent voor het bevaren van den Rijn van Straatsburg tot aan den zee- mond bezitten, met vreugde een derge lijke opdracht aanvaard zouden hebben. De Nederlandsche stuurlieden verzeke ren, dat het Duitsche consulaat te Rot terdam hen heeft aangenomen, om de torpedobooten naar Dusseldorp en we der terug te brengen. De pers verlangt hierover opheldering daar met name de stuurlieden uit Ruhrort onder wie er zijn, die bij de Duitsche wendige gaven bovenal een inwendig offer van het eigen hart behoort, bidt de priester voorovergebogen om „ootmoed en vermorzeling des harten". Nu de stoffelijke eiementen zijn gewijd tot een heilige zaak, bidt de priester met uitge strekte armen, ten teeken van het innig ste smeeken, om den zegen, den hoogsten zegen, tot den heiligen Geest, den God van' Liefde en Heiligheid„Kom, Heilig maker, almachtige, eeuwige God, en zegen dit offer, dat Uwen heiligen naam is bereid". In plechtige heilige Missen volgt nu de bewierooking in den vorm van een kruisteeken, welke een meer plechtige toewijding beteeker.t aan Christus, den Gekruiste. De handwassching, die daarna plaats heeft, symboliseert den heiligen en duren plicht van ziele-reinheid. Onder wijl bidt de priester den 25sten psalm met diens toepasselijken aanvang: „La vabo inter innocentes manus ineas, Ik zal wasschen mijne handen met de schul- deloozen". Nu de offerande js gebracht, gaat de priester, voorovergebogen voor het altaar staande, met aandrang smeeken, dat de heilige Drieëenheid goedgunstig het offer aanvaardde, niet om zijn (des priesters) eigen waarde of deugd, maar ter wille van den God-Mensch, den heiligen Joannes den Dooper, de apostelen Petrus en Pau- lus, en alle Gods lieve Heiligen. Na het altaar gekust te hebben, keert hij zich vervolgens tot het volk inet de bede: „O rate fr aires, etc.: Bidtt marine met eere gediend hebben, zicü zeer gekrenkt voelen. De opstand ia Mexico schijnt voor de opstandelingen leelijk'aï te loopen. Naar uit New-York wordt geseind, heeft generaal Huerta de Me* xicaansche rebellen bij den Bachimbapasj volkomen verslagen. Het leger van Oroo- zo heeft den terugtocht genomen naar dö Amerikaansche grens. Naar het heet, is$ gebrek aan schietvoorraad de oorzaak i van de slechte houding van de troepen! van Oroczo. Daar de Amerikaanschegreu' zen scherp bewaakt worden, is het te verwachten dat het leger der rebeUeW tar uiteen zal vallen. Ook blijkt uit een telegram uit Cjhi« huahua dat de opstandelingen die plaat» ontruimd hebben, na de stad vijf maan- den als hoofdstad van het opstandeling gengebied te hebben bezet gehouden. Del insurgenten zullen nu trachten htinn.e 1 strijdkrachten opnieuw te mobiliseerenj bij de stad Juarez, waarvan zijl hun nieu we hoofdstad willen maken. De staking in Frankrijk blijft rumoerige tooneelen vertoonen!J Gisteren hebben weder den ganschenj namiddag gendarmes te paard en jagers! in de Eurewijk gepatrouilleerd om de stakers te verstrooien. Men wierp stee* nen naar het paardevolk. Veel menschen; zijn er opgebracht. De stakers hebben 2 agenten op rijwielen lastig gevallen, de laatsten schoten met hun .revolvers! in de lucht, cavaleristen bevrijdden hen De hoofdcommissaris liet de koffiehui zen sluiten, waarin de stakers de wijk hadden genomen. Tegen half 7 was dé rust teruggekeerd. Te Marseille schijnt de staking neiging te vertoonen eenigszins te willen ver- loopen. Bij liet aanmonsteren toch was gistermiddag een zekere vermeerdering van het aantal werkwilligen merkbaar. Wat de houding der patroons aanbe langt meldt men het volgende: In een vergadering van het centrale comité van Fransche reeders is verslag uitgebracht van de gebeurtenissen, die de staking der ingeschrevenen hebbeti gekenmerkt. De vergadering heeft met algemeene stemmen de houding van het bureau goedgekeurd en het bureau op gedragen om met beslistheid op! den in geslagen weg voort te gaan. GEMENGD. De eenige dochter van den viscount of Ashburnham, een zeer bekende adellijke familie in Enge* land, die tot de hoogste kringen be hoort, heeft dezer dagen den sluier aan genomen in het klooster van het Hy Hart te Rochampton .Lady Catharine is 22 jaar, had die beschikking over een reusachtig vermogen en werd overal ge vierd en gefeteerd. Van het verlokkelij ke wereldsche leven, dat haar wachtte heeft ze nu echter afstand gedaan om als' broeders, opdat mijn en uw offer welge vallig zij aan God, den almachtigen Va- 'der." In het antwoord van den mis dienaar klinkt de verzuchting van het volk: „De Heer aanvaarde het offer uit uwe handen tot lof en glorie van Zijn Naam, tot heil van ons en van Zijne! geheele heilige Kerk. Amen." Wemerken: hier op, dat de priester zich wendt tot zijne „broeders" en spreekt van „mijn .en uw offer". Hiermede wil de Kerk te kennen geven, dat de geloovigen eenigszins deelen in het opdragen der heilige Mis. Nu zal de priester zich niet meer wenden tot het volk vóór het heilig! Sacrificie zal zijn voltrokken; hij treedt binnen in het Heilige der heiligen, afge zonderd van zijn volk. Na het „Orate Fratres" bidt de priester in stilte eenige gebeden, welke worden genoemd de stille gebeden of Secr.eta, Deze veranderen ^inet den kerkelijken feestdag. Hun algemeene jnhoud is vol gens Lebrun de volgende: „Bijna alle Secreta-gebeden smeeken aan God, dat Hij goedgunstig de aangeboden gaven zal ontvangen en ons "door Zijne genade zoo zal vormen, dat ook wij zelve Hem een aangenaam offer mogen zijn." Hiermede is het eerste hoofdgedeelte! van de heilige [Mis, de Offerande, ge ëindigd en vangt aan het tweede hoofd deel, de Consecratie, het gewichtigste! gedeelte, hetwelk, zooals pater Nieuw- barn terecht zegt, de dankbaarste aan dacht van iederen Katholiek vraagt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1