24 Een Martelaar. BUITENLAND. BINNENLAND. 3e Jaargang, No. 823. Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2Vs cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Maandag Juni 1912. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Geen politieke strekking. Hoe men de obstructie drijft, blijkt uilt !èen artikel Ln de „N. R. Ct." van Zondag morgen. Het sloft van het artikel wordt vastgeknoopt aan het begin, zegt de re dactie, en wij laten dat slot hier volgen. „In parlementaire kringen gaat het 'gerucht, dat de Kamer aan het eind ,van de week op reces zal gaan. Ons zal dit geenszins verbazen. Een architect, jdie geen werk aan den winkel heeft, doet altijd beter het atelier te verlaten, 'dan doellooze poppetjes te gaan teeke- ïien, mogen dezen dan ook Raden van (Arbeid genoemd worden. Het is nu mooi ,weer en de natuur werkt verfrisschend." Men heeft van liberale zijde blijkbaar gaarne, dat i.er niets van de sociale wetge ving tot stand komt voor 1913. Dat is niets nieuws. Maar opvallend is het, dat men nu zoo brutaal is, in ronde woor den aan te dringen om het meest pro bate middel door te voeren: uiteengaan van de Kamer. Maar men moet gronden kunnen aan voeren, om dat middel te mogen door voeren, om data dvies te rechtvaardigen. O, dat is fluks geleverd! „De rechter zijde is zoo gestemd, treedt op zooda- danige wijze op, dat alle verder vergade ren en beraadslagen vrijwel onmogelijk of tenminste nutteloos is! Van Dr. Nolens wordt gezegd j,dat men naar de bedoeling van zijn' woorden moet gissen, als naar die van 'een modern orakel, waaruit ieder den zin haalt, die hem goeddunkt." En van minister Talma heet het: „Ach ter de groene tafel een minister, nu eens nukkig, veelal humeurig, steeds, blijk baar, in een ontzettenden angst voor dé raillement. Deze is nu reeds zoover ge komen, dat hij van de belangrijke on- derdeelen der ontwerpen, die in behan deling zijn, wijziging aankondigt, doch met geen stokslagen er toe is te krijgen, te zeggen, waarin die veranderingen zul len bestaan."- En dan durft de redactie onder het artikel nog de noot plaatsen: „Dit is geen artikel met een politieke strekking. Wij geven slechts in verzach ten vorm in het openbaar weer, wat men binnenskamers overluid jn eiken belang stellenden kring kan hooren uitspreken." De politieke strekking van het artikel wordt alleen geëvenaard door die van deze noot! Als dat niet helpt! Het hoofdbestuur van de Evangelische Maatschappij heeft aan de kerkeraden van de Ned. Herv. gemeenten een afdruk toe gezonden van haar inzake het pauselijk motu proprio „Quantavis diligentia" (over het dagvaarden van geestelijken voor wereldlijke rechtbanken) aan de Ko ningin aangeboden verzoekschrift met bij- behoorende toelichting, met het verzoek, door betuiging van instemming met de strekking, bij H. M. en Hare raadslieden aan dit verzoekschrift meer kracht bij te zetten. Als dat niet helpt! Als nu H.M. nog niet overtuigd wordt van het „staatsge vaarlijke'* van het Katholicisme, ais Zij FEUILLETON. (NAAR HET DUITSCH.) 58) Toen hij de oogen opende bemerkte hij een in tranen badende vrouw die zijn wonden verbond, zooals voorheen, in de glorievolle tijden van het martelaar schap, de christelijke maagden plachten .te doen. Die vrouw was Johanna. De verschrikkelijke gebeurtenissen, welke in het paleis voorvielen, waren tot haar doorgedrongen. Nu zij wist dat Jo hannes Nepomucenus om zijn deugd een verschrikkelijke straf onderging, snelde zij naar den koning en wierp zich aan diens voeten. Johanna putte uit haar hart zulk een welsprekendheid, zij wist zoo goed het menschelijke, dat er nog in den tiran was overgebleven, te doen trillen, zij her innerde hem het verleden op zulk een aandoenlijke wijze, dat zij eindelijk den 'ellendigen vorst overwon en er ïn slaag de het wilde dier opnieuw te muilbanden. Van een invrijheidsstelling voorzien, ijl- 'de zii naar de ffevancenis. want zelf jwijde. nu nog niet zorgt, dat er maatregelen tegen het Katholicisme worden genomen, dandan zal H. M. zeker zelf onder den invloed van dat alles-beïnvloedende Katholicisme zijn gekomen! Men zou er met recht bevreesd voor worden. De „Nieuwe Courant" van eergisteravond had het nog over de „hand over hand toenemende macht van het clericalisme". Het blad zeide toen ook, dat „zorgvuldig verschillende begrippen uiit elkaar dienen gehouden te worden" om het clericalisme „m etkansop suc ces, rationeel te bestrijden." ,,'tls kwaad vechten", zegt het blad, „tegen 'n vijand, in wien men zich vergist". Daar nu uit het verzoekschrift met bijbëhoorende toe lichting van de Evangelische Maatschappij zonneklaar blijkt, dat die „Maatschappij" zich nooit (heeft onledig gehouden met het zorgvuldig uit elkaar houden van ver schillende begrippen, betreuren wij het voor haar ijverige bestuurderen, aait aan haar actie door de „Nieuwe Courant" alle kans op succes ontzegd wordt ALGEMEEN OVERZICHT. Het blijkt uit de laatste berichten van de conventie te Chicago dat de kansen van Roosevelt tegenover Taft zoo gloed als geheel ver keken zijn. Alle door zijn aanhangers be twiste mandaten zijn goedgekeurd, waardoor Taft blijft beschikken over een, zij het dan niet sterke meerderheid. Roo sevelt heeft nu aan zijn dreigement ge volg gegeven en gebroken met de repu- blikeinsche conventie. Nadat Root tot definitief voorzitter benoemd was las de afgevaardigde van Kansas, Allan, het stuk van Roosevelt voor waarin deze zijn besluit meedeelde. Hierin zegt hij, na zijn beschuldiging te hebben heriiaald, dat verschillende zetels in de conventie hem door bedrog afhan dig zijn gemaakt. Ik hoop, zegt hij ver der, dat die- mannen die als gedelegeer den voor Roosevelt zijn gekozen, nu zul len weigeren over iets, wat dan ook, in de conventie .te stemmen. Ik ontslaj geen van mijn gedelegeerden van zijn verplichting, om op mij te stemmen, voor het geval dat hij stemt; maar onder deze omstandigheden hoop ik dat Ihij heele- maal niet stemmen zal. De conventie kan, zooals zij nu is sa mengesteld, er geen aanspraak op maken de kiezers van de republikeinschei partijl te vertegenwoordigen. Zij vertegenwoor digt heelemaal niets, dan het succes van een bedriegelijken kunstgreep, om £len wil van de ov.ergroote meerderheid van de partij op zijde te schuiven. Wie doord'e conventie, zooals zij thans is samengesteld, tot candidaat voor* het presidentschap zou worden benoemd, zou slechts een begunstiger wezen van dat geslaagde bedrog. Het zou voor een ieder in hooge mate compromittant zijn in deze omstandigheden, en gen ieder die een benoeming op deze wijze zou aannemen, zou geen aanspraak kunnen zij haar biechtvader zijn genade mede- deelen. Toen het licht eener toorts op hefblee- ke, verscheurde, met gestold bloed en ver schrikkelijke brandwonden overdekte ge laat viel, dacht zij dat hij gestorven iwas. Zij beschuldigde zich hem op de pijnbank- te hebben uitgestrekt, want in ditoogen blik meende zij inderdaad daaraan schul dig te zijn. Haar hart werd door smart vaneen gereten, overvloedige tranen ont sprongen haar oogen. Johannes Nepomucenus herkende haar. Beklaag mij niet, sprak hij. Wat hebt gij geleden! riep zij uit. Ik heb mijn lippen aan den beker van het martelaarschap bevochtigd. God oor deelde mij niet waardig dien te ledigen. Blijf leven voor de verheffing der Kerk. Ik leef om Gods wil te volbrengen. Johannes had den beulen volstrekt geen weerstand geboden; hij deed zulks ook niet aan den geneesheer, dien de keizerin had doet ontbieden. Met zijn gewone kalmte en den glimlach op het gelaat gaf hij zich aan hun zorgen over. Hij leefde voor en door Christus en hij schreef zich noch het recht toe den dood te gemoet te snellen, noch het leven van zich te stooten. Ongetwijfeld maakte een diepe droefheid zich van zijn ziel meester. Toch bad hij nietj HeertJaat, indjen ket.ftiogq- laten gelden op den steun van eenigen, republikein op .grond van partijpolitiek en hij zou het reoht hebben verbeurd om den steun te vragen van eenig rechtscha pen man van welke partij ook, op gron den van moraliteit. De voorlezing van dit stuk gaf aanlei ding tot een groote betooging ten gun ste van Roosevelt. De gedelegeerden zij ner partij vormden een optocht die een vuistgevecht uitlokte, waaraan de poli tie echter spoedig een eind maakte. Daarna werd aanhangig gemaakt het voorstel om Taft candidaat der republikeinsche partij te benoemen, waarvan de uitslag ons nog niiet gewerd. De afgevaardigde Harding, die dit voorstel deed, zeide in zijn toespraak, met het oog op de oneenigheid in de conven tie, dat slechts eens te voren de grond vesten der natie aangetast werden, na melijk' tijdens de burgeroorlog. Hij ver klaarde, dat de republikeinen de werke lijke progressisten zijn en dat Taft de grootste progressist van zijn tijd is. De ze bewering, die met gejuich en gesis ontvangen werd, gaf aanleiding tot een gevecht tusschen de afgevaardigden uit Dakota en Florida. De politie had ver scheidene minuten werk om daaraan een einde te maken. Eerst was er nog voorlezing gedaan van het partijprogramma, dat wettelijk maatregelen voorstelt om een einde te maken aan de langzame werking der ge rechtshoven. Het programma spreekt op nieuw het vertrouwen der Republikein sche partij uit in de goede werking van een beschermend tarief van invoer, ter wijl aangeraden wordt de inkomende rechten op sommige artikelen te verla gen. Het stelt verder voor een onderzoek te houden in Amerika en het buitenland:, naar de oorzaken der duurte van de le vensmiddelen; het sluiten van een nieuw verdrag met Rusland tot bescherming der Amerikaansche burgers de instand houding van een voldoende oorloigs- vlootden aanbouw van schepen voor de handelsmarine en nieuwe wetgevende bepalingen tegen de trusts. Met groote meerderheid van stem men werd dit programma goedgekeurd. Uit Barka komt weer een oorlogsbericht. De oor logscorrespondent van de „Berl. Zeig. a. M." seint uit het Turksche kamp bij Benghasi: Heden den 19den Juni vielen de Italianen met twee kolonnes den Turkschen post, die naar het Westen vooruitgeschoven en honderd man sterk is, aan. Tegelijkertijd stegen in Benghazi een luchtschip en eenjge vliegtuigenl pp, om de Turksche stellingen te verkennen. Boven deze stellingen gekomen wier pen de vliegers bommen naar beneden. Deze hadden blijkbaar niet zoozeer ten doel schade aan te richten, als wel om de plaats der vooruitrukkende kolonnen en de positie der Turken! nauwkeurig te bepalen. De Italianen trachtten daarop deze stellingen te omsingelen. Van Turk sche zijde zag men echter onmiddellijk, wat zij wilden en zond men versterkin gen uit. Toen de Italianen de aankomst lijk is, dezen kelk van mij gaan. Integen deel, hij strekte er de hand naar uit en trok hem naar zich toe met al de {kracht, welke hij uit zijn kloostergelofte putte. Grooter toch dan de dorst naar lijden, (het ongeduld zich met zjjn God te vereenigen en de vurige begeerte naar de gelukzalige eeuwigheid, waren voor Rem die overge ving, die gehoorzaamheid, welke grooter is dan offerande, en welke, als laatste uit drukking van de verloochening der men schelijke zwakheid ons de woorden op de lippen brengt: Fiat voluntas! Langzamerhand sloten zich de wonden van den martelaar. Hij kon zich oprich ten en het nu en dan wagen leenige jwan- kele schreden op Zijn verminkte voeten te doen. Daar .W-enceslaus volkomen genade had geschonken, betrad liij wederom zijn gewone cel en aanvaardde van lieverlede zijn bediening. En toen eindelijk zijn krachten volkomen waren teruggekeerd, scheen zijn ijver nog meer toe te riemen. Niets aardsch vertoonde meer dat bleeke gelaat; een hemelsdhe stralenkrans om- gat den door God verlichten schedel. Steeds meer verteerde het vuur der chris telijke liefde het hart van den apostel. |Hij verliet slechts den predikstoel om zich naar den stoel der boetvaardigheid te be geven; zijn raadgevingen droegen hetken- jnerlt yan jêêH tender afscheid; £n aa? van deze versterkingen merkten, trokken zij zich terug. De Turken vervolgden hen. De Italianen hebben op hun terudhtocht zware verliezen geleden. Zij lieten veel wapens en schietvoorraad achter. Een officier werd gevangen genomenboven dien vielen aan de Turken! een paard en een seintoestel in handen. De Turkejn hadden slechts vier gewonden. In Lissabon is het er Vrijdagavond nogal rumoerigl toegegaan. De stakende tramconducteurs en -be stuurders, hadden den geheel en middag al getracht het tramverkeer geheel stop te zetten. Het was hun echter niet gelukt, 's Middags liepen zes wagens der elec- trische traimvegm,aatschappijl onder een sterk escorte van cavaleristen. Herhaal delijk kwam het tot botsingen tusschen stakers en de gewapende macht. Geluk kig liepen ze zonder bloedvergieten af. Omstreeks acht uur in den avond ech ter begonnen de stakers allerlei balda digheden op de tramlijnen te plegen en manifestaties te houden. De opgewon denheid bereikte haar toppunt tegen een uur of elf. De gewelddadigheden namen een echt revolutionair karakter aan. _Op het Röcïo-plein wierpen ze met verscheidene bommen, waardoor twee personen gedood en ongeveer dertig min of meer ernstig werden gewond. De po litie moest tusschen bedie komen, doch zag zich genoodzaakt voor de overmacht te wijken. Het Roode Kruis zendt zijn geneesheeren en al zijn rollend materiaal ter plaatse, om de noodige hulp te ver- leenen. De straten van Lissabon waren tot laat in den nacht met een groot aantal personen gevuld. Ook Zaterdag was de rust nog lang niet geheel teruggekeerd. Senator Arthur Costa, de broeder van Affonso Costaj werd bij het veralten van het parlement met steenen geworpen. Hij zag! zich ge dwongen zijn revolver te trekken om de aanvallers op een afstand te houden. Nadat hij verscheidene schoten gelost had, lieten ze hem eindelijk met rust. Het zal echter nog wel erger zijni dan we hieruit kunnen lezen, want de censuur schijnt weer krachtdadig te wer ken. Zoo gewerd ons j.l. Vrijdag een be richt, dat de minister van binnenlandsche zaken verklaard had, dat het doel van] den staatsgreep te Oporto was, een nieu we dictatuur in te stellen. Een onderzoek was verordend. We hadden echter nog niet van een staatsgreep gehoord en deponeerden dus het bericht naast ons. Nu eqhter blijkt dat dit bericht sloeg op een staatsgreep, die 14 Juni voorbereid was om den 17en uitgevoerd te worden iets waarvan niets tot de buitenwereld was doorge drongen en op touw gezet was omdat men ontevreden was dat men geen fat soenlijk ministerie kon saamflansen. Te rechter tijd heeft men het echter toch gedaan gekregen, zoodat de staatsgreep niet door ging. Maar nu het aardige van het géval. De samenzweerders werden,' niet gepakt. Integendeel, men schijnt dit plan de gewoonste zaak der wereld te iederen boeteling herhaalde hij het testa ment van zijn apostolisch hart. Achtereenvolgens door een reeks van beproevingen overstelpt, bestegen de ko ningin en haar biechtvader de uiterste hoogte van den Calvarieberg. De rust, die thans in het paleis heersdhte, kon niet van langen duur zijn. Noch de keizerin, noch Johannes Ne pomucenus geloofden aan de bekeering des konings. Nog eenmaal was Wenceslaus geweken voor den invloed zijner gemalin, doch Hatto waakte en de ellendeling zou zeker wel een middel vinden om zich tegelijk van de keizerin en van haar hieehtvader te ontdoen., In zijn nederigheid bekepde de priester, dat hij onwaardig was voor God te lijden maar toch rekende hij met een menge ling van hoop en liefde op een nieuwe gunst, d. w. z. nieuwe folteringen. Daar elk dogma zijn verdedigers en be lijders heeft gehad, meende hij, dat hij geroepen was door een gewelddadigen dood de noodzakelijkheid van het biecht geheim aan te toonen. Zijn geestesoog blikte in de toekomst en ontwaart een op ongebonden verma ken belusten koning, die het juk van den echtelijken eed te zwaar vindt. Deze wil ^ich van zijn wettige gemalin scheiden om vinden, en evenmin ziet men er iets in{ dat de heeren, nu het plan verijdeld is, in diverse bladen eens netjes komen uit leggen, wat ze eigenlijk van plan zijn geweest. i i l En tegenover deze openlijke anarchie lacht de regeering zoetjes, blijkbaar den kend zoolang wij hier nog blijven zitten, trekken wij ons van den rommel nietó aan. Après nous le déluge. GEMENGD. De onderhandelingen in zake de staking van de Noorsche machinis ten op de stoomvaartlijnen zijn met goeden uitslag bekroond. De staking i$ geëindigd. De Daily .Tel. verneemt, dat de onder handelingen, strekkende om de staking! op de J h e e m s op bevredigende wijze te doen eindigen, hervat worden. Heden verwacht men nadere uiteenzettingen. Het blad deelt voorts bijzonderheden! mede omtrent het schrikbewind der sta kers in oostelijk Londen, waartoe be hoort: het aanraden van werkwilligen' het ingooien van ruiten, in brand steken! van woningen van werkwilligen, beroo- vingen, boycotten, gooien met steenen, afdreiging op vrouwen van werkwilligen! De Daily Telegraph zegt, dat de dagbla den slechts een klein deel der wandaden vermelden ,ook omdat de getuigen bangj zijn zich er over uit te laten. Toch wil len zij dat wel doen, wanneer ze op( voldoende bescherming kunnen rekenen; Door een wolkbreuk zijn op! de lijn Beszlau— Slejpzowsk (Rusland) over een lengte van 46 wersten de rails! weggespoeld. Het treinverkeer is voor. langen tijd onderbroken. Naar verluidt zijn 40 personen verdronken. Aanzienlijke Chineezen te Batavia hebben onrustbarendeberichten! ontvangen uit China. Er wordt ge vreesd voor een staatsbrankroet envooi! het uitbreken van een nieuwen oorlogi Koninklijke besluiten. Bij kon. besluit zijn benoemd tot leden van den raad van toezicht, bedoeld bij art. 19, der Ongevallenwet 1901A. C. A. van .Vuuren, lid van de Tweede Ka mer der Staten-G ene raai te 's Graven de, J. B. van Dijk, distillateur te Am sterdam, en Th. F. J. Weesing, voorzit ter van de afd. Amsterdam van den Ned. R. K. Volksbond en oud-voorzitter van de Vereenigïng van werklieden Onder ling Belang te Amsterdam. Aan de aftredende leden, mr. J. A. Loeff, J. P. Larsen en B. D. Schouten is dank betuigd van de door hen als le den van dien raad bewezen diensten; is voor den tijd van len hoogste vijf jaren gedetacheerd bij het leger in Ned.- Indië, de paardenarts 2e klasse W. M. P. Pulle van het le reg. huzaren. Het Oranje Kruis. Onder voorzitterschap van Z. K. H. de Prins der Nederlanden is Zaterdagna middag te Utrecht de jaarlijksche verga dering van den Kon. Nationalen Bond voor reddingwezen en eerste hulp bij on- aan zijn hem beheerschenden hartstocht te voldoen. De Kerk, welke haar sanctie aan geen schandaal kan hechten, wijst hem tevergeefs op zijn plichten als chris ten. De vorst scheurt zich af, heft hei sacrament der biecht op en dwingt zijn onderdanen hem als hun geestelijk opper hoofd te eikennen. In onuitwischbare trekken stonden hot verleden, het lieden en de toekomst met betrekking tot een van de gewichtigste leerstukken der Kerk in zijn geest gegrift Kon het anders, of hij had voortaan zijn leven te beschouwen als een voorbereiding tot den dood? Reeds van te voren wik kelde hij zich in zijn doodsgewaad en sliep eiken dag in met de gedachte Kostoiy zal mij morgen wekken. De eerbied, waarvan hij het voorwerp) was, vermeerderde niet alleen in Praag,- maar ook in gansch Bohemen.Van heinde en verre kwam- men hem raadplegen en bood hem kinderen ter zegening aan. Hij sloot zich op in het gevoel zijner nietig heid, zonder evenwel de kracht te hebben hen, die hun toevludht tot hem nameai^ van zich af te stooten. Hij vroeg den hemel voor hen om licht en genezing; en het licht werd geschonken, en de zieken vonden IWordt vervolgd^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1