Een Martelaar. BUITENLAND. 3e Jaargang. No. 820. Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. In tere. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 27a cent' met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Donderdag 20 Juni 1912. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Het loopt naar 1913, De liberale pers maakt zich toch zoo vreeselijk bezorgd over een mogelijke Scheuring in de partijen der coalitie en ïn het bijzonder in de Katholieke staats partij. En dat naar aanleiding van de stemming over de Bakkerswet. Alsof zij, die het betreuren, dat sommige rechtsche, onder wie ook Katholieke, afgevaardig den hun stem tegen de Bakkerswet uit brachten of niet aan de stemming deel namen, zoo dom en onvergeeflijk kort zichtig zouden zijn, dat zij aan hun onvol daanheid of hun wrevel uiting gaven door zich toe te leggen op tegenwerking Of te streven naar splitsing in hun partij. 'Zoo iets bracht niet het minste Voordeel, -maar wel groot nadeel! Doch dit ziet de liberale pers en de schrijver „van Katholieke zijde"- in de „N. R. Crt." ook heel goed in. Zijtoonen "juist die bezorgdheid om de Christelijken en in het bijzonder de Katholieken er toe te brengen zich te gaan splitsen en 'afscheiden. Die bezorgdheid is een mood masker om hun streven te bedekken en tegelijk met des te grooter zekerheid hun doel te bereiken. Alle middelen moeten gorden gebruikt Om in 1913 te over winnen! Zoo namen wij gisteren zonder eenig commentaar een berichtje over uit het „Hbld.", waarin wordt medegedeeld, dat in het hoofdkiesdistrict Haarlemmer meer van vrijzinnige zijde een goed ge organiseerde actie zal worden gevoerd. jWij hopen, dat deze mededeeling, zooals zij gisteren in ons blad werd gegeven, deze simpele constateering van de stelling tn het vijandelijk legerkamp onze lezers in het district Haarlemmermeer prik kelt tot een stevige en stoere actie. |AUe hens aan boord! Wij zullen er te gelegener tijd nog wel eens op terug komen, maar hier willen wij toch nog wel even constateeren, dat wie stil blijft zitten, als hij weet, dat de vijand alle krachten inspant om hem te overwinnen, en later over die overwinning te jubelen en er ten koste van de overwonnenen van, te profiteeren, dat, wie jn zulke om standigheden stil blijft zitten, een vreemd soortige kalmte of lievereen akelige ;en misdadige onverschilligheid bezit. Denken ook w ij er aan, dat het loopt Haar 1913! En de geschiedenis verhaalt ons wel ,van een veldheer, die door talmen de over winning behaalde, maar wij zullen ze ker niet door talmen overwinnen. Dadr moet het heen! Het Kameroverzicht van het lib. „Vad." vangt aan met de volgende ontboezeming: „De discussie wordt voortgezet en zal voortgezet worden tot....?, Ver moedelijk totdat het mooie weer en de vermoeienis der Kamerleden de ver gaderingen doen verloopen, totdat 's ochtends de 51 niet bij elkaar te krijgen 'zijn en 's namiddags, bij stemmingen, de 51 alweer versmolten tot het kleine klompje ijverigsten, die altoos op hun post zijn." 'Daar moet het volgens links heen. 'De poging, om de boel stop te zetten, ïs mislukt. FEUILLETON. (NAAR HET DUITSCH.) 55) De roode tabbaard van den beul wierp reeds vóór zijn binnentreden een bloe- digen weerschijn door de geheele zaal. Zoo de gewoonte in zwang kwam de feestmalen met een strafoefening in te wijden, waar zou de barbaarschheid van JVcnceslaus dan eindigen? Zou hij er niet toe komen de menschen met een laag hars en pek te overdekken, om ze bij wijze van brandende toortsen ter ver lichting te doen dienen? De gasten haastten zich den schenkers hun bekers toe te reiken maar dezen keer ledigden zij ze mét geen ander doel dan om aan het gevoel der werkelijkheid te ontkomen. Deze menschen zouden het ongetwijefld prettig gevonden hebben, den schuldigen kok tot een vasten te hebben hooren veroordeelen, omdat hij het gebraad van den koning te gaar had opgediend; maar zij begrepen ook, dat men met den dienaar zou beginnen om met den veel hooger geplaatste) te ein- Thans moet een geniepige obstructie de discussies rekken, totdat de Kamer vermoeid is en niet verder kan. Daarom spraken de heeren Patijn en Duys gisteren lang en prikkelend; daar om critiseeren de liberale bladen de zelf beperking der rechterzijde, omdat het zwijgen van rechts aan links stof tot debat ontneemt. Of de linkerzijde in haar geheimen op zet zal slagen? Gisteren hebben de heeren Nolens en Duymaer van Twist bij een regeling van werkzaamheden nogmaals den ernstigen wil van rechts doen blijken, althans de Radenwet vóór het reces af te doen. Wij hopen, dat de Ausdauer van rechts de tegenwerking van links zal over- KAMEROVERZICHT. tw eede kamer. Art 3 der Radenwet Wie zijn arbeiders? De dienstboden. 'Art. 2 der Radenwet, behelzende de instelling van Verzekeringsraden als colleges van toezicht over de Raden van Arbeid, werd gisteren zonder discussie vastgesteld. Toen begon de Kamer aan art. 3. Daarover zal zjj niet heel gauw zijn uitgepraat. Gisteren werd er reeds den ganschen dag aan besteed zonder dat men over één onderdeel tot resultaat kwam. Art. 3 omschrijft, wie arbeiders in den zin der wet zijn. Het beperkt het begrip arbeider tot hen, die in dienst zijn van een onderneming,- met uitslui ting van: lo. de zg. losse arbeiders; 2o. de leerlingen; 3o. de arbeiders, die meer verdienen dan f5 daags; 4o. de beman ning der zeeschepen; 5o. de arbeiders in dienst van een publiekrechtelijk lichaam en 6o. de buitenlandsche handelsreizigers. De heer Patijn heeft op dit artikel een amendement ingediend om onder arbeider iedereen te verstaan, die i n loondienst arbeid verricht. Neemt de Kamer deze wijziging aan, dan zal het gevolg zijn, dat niet alleen de eigenlijke industrie-arbeiders verzekerd zijn, doch dat ook het huiselijk dienst personeel, het personeel van ziekenhuizen, laboratoria enz. onder de wet valt. De voorsteller van dit ingrijpend amen dement heeft het breedvoerig toegelicht, daarin ter zijde gestaan door den heer Duys. In beider redevoeringen, die een groot deel van den dag vulden, werden de argumenten herkauwd, die men reeds uit de stukken had gelezen. Met een beknopter toelichting had men met even veel succes kunnen volstaan. Wat de heeren Patijn en Duys willen, zal de eerzame huismoeders wel den schrik, op 't lijf jagen. Voor hert dag meisje, dat zij ter assistentie in de huis houding hebben, moeten zij premie be talen, loonlijsten bijhouden, ja, zij wor den zelfs met straf bedreigd, als aile ad ministratieve bezigheden niet accuraat worden verricht. De mevrouwen en de juffrouwen die de luxe van een dienstbode er op na houden, digen. Wanneer de tijger bloed gelekt heeft, is zijn bloeddorst voor goed ge wekt. Eenige oogenblikken verliepen er te midden van een angst, welke men door luide woorden en door het aanstooten van bekers, drinkschalen en wijnkannen trachtte te ontveinzen. Hef geduid raakte uitgeput Kostoïy trad binnen. Het was een man van een kleine, in eengedrongen gestalte, met vierkante schouders en gespierd als een stier. Van onder zijn steile haren was een laag voor hoofd zichtbaar. Zijn grijs oog, dat als van sommige wilde dieren onophoudelijk in beweging was,was onder zware wenk brauwen verborgen. Hij droeg een rood gewaad en een lederen voorschoot, waar van de gele kleur schuil ging onder groote bruine plekken, afkomstig van het bloed van zulk een menigte slachtoffers, dat Kostoïy zelf het getal niet had kun nen bepalen. Nimmer had Praag een beul met zulk een onheilspellend gelaat, met zulk een woeste ui tdrukking om den mond en zulk een bloeddorstigen blik. Hij betreurde het dat het vonnis dezen morgen niet had kunnen voltrokken worden; hij vergaf dan ook den medewerkers aan Ot- fried's ontsnapping niet, want voor Kos toïy waren de; dagen, waarop VQnnj^sga krijgen stemrecht voor de Raden van Arbeid, waarheen zij haar respresentanten moeten afvaardigen, evenals de keuken meiden, de kamermeisjes, de kinder- en belmeisjes, die eigen candidaten stellen om haar belangen te bepleiten. Waarvoor zou zoo'n ron\pslomp goed zijn? Zoolang de noodzakelijkheid daar van niet is gebleken, zijn wij met den Minister van oordeel, dat men den huise- lijken kring buiten de bemoeiingssfeer van den verzekeringswetgever moet laten. Deze noodzakelijkheid bestaat op 't oogènblik niet; er is geen toestand, die om voorziening schreeuwt, en als later, bij den verderen uitbouw der sociale ver zekering, de opname van dienstboden in de Ziektewet eens wenschelijk mocht zijn, zal men toch naar een stelsel moeten zoeken, waardoor het huisgezin niet met de administratie van een onderneming wordt belast. Wie, gelijk de heeren Patijn en Duys, zich blind staren op theorieën, kunnen op grond van hun uitgangspunt tot de conclusie komen, dat zelfs zonder nood zaak een last op den huiselijken. kring mag worden gelegd. Doch in Holland zijn nergens feiten aan het daglicht ge komen, releveerde de Minister, dat de dienstboden, voor wie reeds een regeling in het arbeidscontract bestaat, er zoo slecht aan toe zijn. Art. 1639 ij van het arbeidscontract garandeert den -inwonen den dienstboden bij ziekte 6 weken ver pleging en behandeling. En ondanks de oud-liberale staatsman van Houten een brochure heeft uitgegeven, hoe door de mazen van dit artikel heen te kruyj&n, slaagde de heer fiuys er niet in aan te Vmnen, dat de slechte raadgevingen van mr. van Houten worden opgevolgd. Het spreekwoord zegt, dat Keulen en A'ken niet op één dag zijn gebouwd. Wat in Duitschland niet mogelijk was, kunnen wij in Holland evenmin doen. ,Wij moeten in onze sociale- verzekeringswetten geen bepalingen opnemen, die niet strikt nood zakelijk zijn en bij doorvoering in hooge mate impopulair zullen blijken. Een ge leidelijke uitbreiding is ook hier het meest gewenscht. Toen de Duitsche Rijksdag in 1883 de Ziektewet aannam, was deze in vergelijking met het thans aanhangige Hollandsche ontwerp tamelijk gebrekkig. Wij hebben ons nut gedaan met de er varing in het buitenland. Welnu, ook dit kan ons tot leering strekken, dat eerst in 1911 dus 28 jaar later in de herziene Reichsversicherungsordnungden dienstboden plaats in de Ziekteverzeke ring is verleend. In Holland kunnen wij de event, opname der dienstboden veilig tot later uitstellen, te meer omdat de Ziektewet de mogelijkheid opent groe pen arbeiders, die eveneens onder het amendement-Patijn vallen, bij algemeenen bestuursmaatregel aandeel jn de verzeke ring te geven. De heer Duys wilde gaarne weten, hoever de Minister met de bevoegdheden, aan de Raden van Arbeid toe te kennen, wilde gaan, doch de heer Jalma ontweek deze vraag. De Zaandamsche jongeling kreeg nog van den Minister te hoo ren, dat hij, Duys, voor de galerij aan voorname personen moesten ten uit voer gelegd worden, ware feesten. Kostoïy beefde niet voor den koning; ja, hij boog zelfs niet voor hem. Hij ge voelde zich bijna hooger dan de koning: Wenc-eslaus veroordeelde 'n mensch tot lijden, maar de beul bepaalde den graad van dit lijden. De koning kon bij de uit voering tegenwoordig zijn, doch Kostoïy was de tooneelspeler jn het verschrikke lijk drama, dat tusschen hem en den ver oordeelde werd afgespeeld. Het vleesch, de zenuwen van een menschelijk leven behoorden hem.Tot uitvoerders der smart had hij ijzer, vuur, zwavel en lood, waar van hij een doelmatig gebruik wist te maken door spannen, branden en gloeien hij legde een helsche verbeelding aan den dag, vond in zijn pijnigingen een afgrij selijke afwisseling uit, schiep een mon sterachtige vereeniging van smarten en verheugde zich, wanneer 'hij den hoog- sten graad van menschelijke wreedheid had bereikt. Hij getuigde van zich zelf, dat geen beul zijn betrekking van demon met woestere vreugde kon vervullen dan hij. Kostoïy beminde den "koning, immers voorzag deze hem van slachtoffers. En Wenceslaus waardeerde de diensten van Kostoïy zóó goed, dat hij hem eens vertroMwelyk op d£n schpuder klopte en spreekt en zelf gelooft, wat hij zegt, ge dreven als hij wordt door de zucht, zijn tegenstander bij elke gelegenheid er tus schen te nemen. ALGEMEEN OVERZICHT. Er komen natuurlijk' van Italiaansche zijde reeds gunstige berichten uit de laatst bezette streek van Boesjeina bij welke gelegenheid zij volgens eigen zeggen althans geen noemenswaardige last van de vijanden hadden. Generaal Camerana, de commandant van de landmacht en admiraal Borea Ric- ci de commandant van de zeemacht, sei nen nu draadloos uit Bpesjeifa: Wij zijn krachtig opgetreden tegen troepen Ara bieren, die beproefd hadden de ont scheping van de troepen en de bezetting van de oasis Misrata tot aan de Zotoeg- roegbaai te verhinderen. De vijand moest dientengevolge de oasis geheel ontruimen en onze troepen bezetten haar daarna. Maandag hebben de Arabieren geen aanval gedaan. Met de werkzaam heden tot ontscheping van het mate rieel en tot inrichting van een operatie basis wordt krachtdadig voortgemaakt. De stakingen der zeelieden in Frankrijk schijnen voor ongeveer alle havenplaatsen algemeen te zullen worden. In Bordeaux en Ha vre wordt algemeen gestaakt. Aan de ka den te Marseille héerscht zekere onrust. De vakvereeniging van ingeschrevenen bij de marine heeft gistermorgen offici eel de staking verklaard. De prefect van de marine heeft matrozen in staatsdienst gevraagd om het vertrek van de post- booten te waarborgen. Hierop zijn 200 matrozen in .staats dienst te Marseille aangekomen, waar mede de postbooten voor Tunis en Al giers bemand worden. Ook te St. Nazaire hebben de inscrits gehoor gegeven aan den oproep. De ha venarbeiders hebben besloten binnen 24 uur het werk neer te leggen. Ook de ko lensjouwers en alle bootwerkers sloten zich bij de bewegng aan. Dit laatste is eveneens het geval te Duinkerken. Voorts heeft in een verga dering te Marseille de secretaris van de vakvereeniging den ingeschrevenen meegedeeld dat de ingeschrevenen te Al giers de algemeene staking hebben uit geroepen. Wat de staking in Engeland aangaat, deze verloopt totaal. De stakers te Sout hampton hebben onvoorwaardelijk den arbeid hervat, slechts in Londen wordt nog gestaakt, hoewel daar ook het werk niet veel stagnatie ondervindt. Het aan tal sleepbooten en lichters was gister op de Theems grooter ofschoon stakers- posten zijn begonnen langs de rivier te loopen. De Pall Mall Gazette klaagt over het toenemend schrikbewind der stakers en noemt de bescherming van de werkwilligen door de politie ontoe reikend. De onderhandelingen tusschen patroons en werklieden zijn voortgezet. De leiders van de staking hebben op het hem geluk wenschte met zijn energie. .Thans evenwel beschouwde Kostoïy. den Keizer met ontevreden blik. Hij was boos op hem over Otfried's ontvluchting. Wenceslaus zette zijn glas met luiden slag op tafel. Kostoïy, sprak hij, onze kok, die een verbrand gebraad heeft opgediend, en derhalve onzen koninklijken mond heeft beleedigd, is geheel aan uw phantasie overgelaten, zorg daarbij alleen maar, dat gij onze gasten een schouwspel biedt. Kostoïy lachte lomp, zijn oogappels be gonnen te schitteren. Hij deed een paar passen naar een venster, wierp een blik naar buiten, dacht een seconde na en wendde zich vervolgens tot den koning. De nacht is somber en het eereplein in diepe duisternis gehuld, sprak hij: een groot, helder vuur zou vandaar een prach tig schijnsel ïn de zaal werpen. Zoo ik vrij was om te handelen, ziehier wat ik wenschte te zienEen zeer groote oven, daarin geheele eiken en olmen met een evenredig aantal takkenbossen. Terzijde van dit helsche vuur twee zeer groote roosters, dragende een braadspit zóó lang als het hout van een lans en zóó dik als een jachtspriet.... En voor dit vuur het lichaam van den kok, dat met fijn- berekende langzaamheid .wordt rondge- ministerie van handel met Buxton over- leg gepleegd. Na afloop van de samen komst zei Orbeil, dat er ieen gewichtige kwestie was behandeld, waarover het stakingscomité nader zal beraadslagen. Omtrent het III geheimzinnige schip te Zeebrugge meldt nog het N.v. d. D« van Brussel. De kapitein van de „Vos'f Depauw, heeft onderstaande verklaring! afgelegd. Twee maanden geleden hadden; hij, Depauw, en Nolson, het schip in; Engeland gekocht. Zij bestemden het voor toeristenreizen en hadden Zeebrug- als haven gekozen. .Voor vijf weken, ter-, wijl het schip in de haven van Glasgow! lag, kregen zij aanbod om een lading van drie ton koopwaar te vervoeren naar Las Palmas. De koopwaar zou geen smokkel goed zijn. Depauw en Nolson sloten n contract met de aanbiedende partij, die teeken- de: „Pitt, Caa Soexpo Paris." De ver- zendingsbrief meldde in volle letters den; aard der koopwaren: „Geweren, schiet voorraad." Depauw zeide, dat e rdus geen reden tot wantrouwen bestond. Wat zijn passagiers, een honderdtal, be treft, dat waren niet alleen Portugeezen; maar ook Oostenrijkers, Duitschers, En- gelschen, enz. De kapitein dacht dat de Portugeezen eenvoudig naar hun land wilden terugkeeren. Zij verborgen het voor niemand. De wapens komen niet van een Belgische fabriek, maar .zijn uit Berlijn verzonden, langs Antwerpen naar Brugge. Op verzoek van Depauw- bleven de drie wagons wapens drie we ken in bewaring te Brussel. Tien da gen .geleden werden de wagjons naar Zeebrugge gezonden, waar de „Vos" zei moest aan boord nemen. De wapens moesten te Las Palmas ontscheept wor den, doch de kapitein kent de verdere bestemming der waren niet. Men heeft gemeld dat de papieren aan boord van de „Vos" niet in orde waren. Dat komt eenvoudig hierdoor, dat de Belgische consul te Glasgow een ver gissing begaan heeft. De Portugeezen die te Heijst en in den omtrek verblij ven, waren van plan Dinsdagavond of heden Woensdag te vertrekken. GEMENGD. De nationale republikeinschei conventie te Chicago bijeen ter ver kiezing van candidaten voor het presi dentschap der Ver. Staten heeft een Taft- man Root tot voorzitter gekozen. De voorloopige werkzaamheden zullen tot Vrijdag duren, waarna pas de candidaat- stelling zal geschieden. De Hongaarse he regeering! heeft bij het Huis van Afgevaardigden een wetsontwerp ingediend, strekkende om de, op last van den voorzitter uit het Huis van Afgevaardigden gezette parle mentsleden die niettemin in het Huis terugkeeren, en de vergaderzaal niet zou den willen verlaten, vervallen te ver klaren en hun, voor de loopende wetge vende periode, het recht te ontnemen tot lid van het Huis te worden herkozen. Dit wetsontwerp zal in elk geval niet in behandeling komen voor de herfstzitting. draaid om op die wijze te worden bereid tot een gebraad voor uw honden. Wenceslaus wierp Kostoïy zijn beurs toe. Op mijn woord, zeide hij, dat is een schouwspel onzer waardig. Nimmer was een duivel gelukkiger in zijn overwegin gen en zoo gij zoo voortgaat, Kostoïy,. verheffen wij u misschien tot de waar digheid van eersten minister! Ga, ik laat u het ongeluk van een kok over; laat den brandstapel gereedmaken, wij zullen aan de vensters plaats nemen. Denk er aan te zwijgen, en waag het dus niet te! babbelen. Kostoïy verwijderde zich.- Weinige oogenblikken later verliet Wen ceslaus de tafel. Weldra ontstond een groote beweging! op 't plein. De bijkoks en de koksjongens droegen toortsen en hout af en aan. Vier knechts sleepten over het plaveisel uii ijzer gesmeede roosters aan van zes voet .hoog, daaraan verbond men een ijzeren staaf, welke aan de uiteinden puntig was. Beukenhout, rijs en takkenbossen werden opgestapeld. (Wordt vervolgd.)^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1