BUITENLAND. BINNENLAND. 3e Jaargang, No. 796. Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. latere. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, f.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2Vs cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kieine Advertentiën; gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. V Bederf der politieke zeden. Ditmaal kunnen we nu eens met de heeren tariefbestrijders meegaan, name lijk niet in hun strijd, maar met hunne bewering. Want zooals bijna altijd brengt ook hier het goed, iets kwaads mee, niet ech ter door, maar ondanks zichzelf. Werkelijk er komt bederf in de poli tieke zeden, maar daar kan de Regeering, Snoch hun tariefwet en haar voorstan ders iets aan doen. Op de meest eer lijke manier wordt van dien kant ge werkt, met open vizier wordt gestre den voor het belang van het volk, met [wapens van bewijzen. Het unfaire ech ter komt van de zijde der tegenstanders. iJ/an uit schuilhoeken, met plompe stok slagen van onbewezen beweringen en grove leugens werd gevochten. Hun masker heeft de actie der onzen kunnen afrukken. Nu danken we, dat on ze stelselmatige weerlegging hunner uit spraken, het bracht tot de gulle beken tenis van liet bederf der politieke zeden. Leekenrechtspraak. ?Aen hoort den laatsten tijd weinig van de voorstanders der invoering van leekenrechtspraak en 't valt te voorzien, dat de jongste uitspraken eener Parijsche jury hun de lust tot spreken niet zullen hebben verhoogd. De leekenrechtspraak en het jury-stel- $el zijn weliswaar niet identiek, maar de zonderlingheden der Fransche recht spraak zijn toch alles behalve geschikt pm het vertrouwen in het leekenelement te versterken. Het heet, dat leeken zich beter kunnen indenken in de positie der beklaagden; dat zij een juister voorstelling kunnen bezitten van het milieu, waarin de mis daad tot uitbarsting kwamdat zij de Omstandigheden beter kunnen combinee ren dat zij ten gevolge van een en ander rechtvaardiger vonnissen zullen kunnen vellen.* Waar is echter de rechtvaardigheid ge bleven bij jde vrijspraak te Parijs van drie jeugdige Apachen, die een alleen wonende dame wilden aanranden en be stelen van een vrouw, die twee moord aanslagen pleegde, en van een dienstbo de, die haar jonggeboren kind om 't le ven bracht. De rechter had ongetwijfeld gaarne vonnis willen vellen, maar zulks werd hem onmogelijk gemaakt doordat de jury „op eer en geweten" het onschuldig uit sprak. In 't geval dier Apachen was de ge- Idachtengang der juryleden duidelijk. Zij .hadden den rechter gevraagd of hij voor waardelijke veroordeeling zou toepassen indien zij 't schuldig uitspraken, waarop Idie rechter antwoordde, dat hij daaraan zelfs niet dacht. De brave burgers leg den toen bang voor hun hachjedie 'Apachen zijn zulke gevaarlijke snaken [eenvoudig een verklaring van onschuld ai, waarop de rechter vrijspraak moest jdcen volgen. Reeds dit geval ondermijnt de bewe ging voor leekenrechtspraak, wijl immers he rechtszekerheid verdwijnt indien de rechters zich laten intimideeren. Maar niet minder wordt die ondeimij- fiing in de hand gewerkt door de twee andere gevallen, welke ook wijl er meer van dien aard uit andere deelen van Frankrijk vallen aan te wijzen aan- itoonen,'hoezeer de verslapping in de ze delijke opzettingen, de inzinking van het verantwoordelijkheidsgevoel, waaraan [Frankrijk lijdt, het gevoel van rechtvaar digheid afstompen en voeren tot een jrechtspraak, welke spot met de eischen, ,waaraan zij behoort te voldoen. Zeker, ook juridisch onderlegde rech ters kunnen afkeurenswaardige vonnissen veilen Frankrijk, waar men tegenwoor dig alles kan verwachten, zal daar wel [eens voorbeelden van leveren. Maar dit jheemt niet weg de noodzakelijkheid, dat :jlVe de rechtspraak met alle mogelijke (Waarborgen moeten omringen. En hier toe behoort naast het aankweeken LiV,an juist sociaal inzicht stelliig een jjftusdanige opleiding van den aanstaan den magistraat, dat zijn oog geopend iblijft voor de verplichting om tegenover jde zwakheden en boosheden der men- 'techen met gestrengheid de grondvesten 'per geordende samenleving te handha ven. Van leekenrechtspraak, waarbij het ge voelselement te^ vrijen teügel kan krij gen, verwachtende in de geschetste rich ting weinig heil. ALGEMEEN OVERZICHT. tWeer heeft admiraal Viale kunnen melden, dat hij een eiiland in den Turkschen Archipel. bezet heeft, een werk, waarmede men van plan is voort te gaan. De „Avanti" toch, een van de Italiaansche bladen, die over den oorlog het best ingelicht pleegt te zijn, verneemt uit Venetië, dat daar een nieuw expeditieleger voor krijgsver richtingen in de Aegeïsche Zee samen getrokken wordt. En de „Secoio" heeft een bericht uit Bengazi, volgens hetwelk het 63e regiment infanterie op het punt is om van daar naar den .Turkschen archi pel te vertrekken, waar generaal Aineglio zich gereed zou maken om andere eilan den te bezetten. Op grond van deze berichten mag men dus aannemen, dat de bezetting van de laatste eilanden, die nog aan Turkije ge bleven zijn, op handen is. Het zijn Ni- karia, Chios, Psara, Mytiiene, LemnOiS, Imbros en Tenedos. Wat aangaat de uitzetting der Italianen, verluidt, dat uit Smyrna en Klein-Azië in het geheel 10.000 Italianen zijn uitge wezen, die aan het einde dezer week het Turkscbe grondgebied verlaten moeten. Verschillende schepen met uitge wezenen aan boord zijn reeds Pyraeus gepasseerd. Wanneer de geregelde stoom vaartverbindingen niet toereikend zijn om de bannelingen op te nemen, zal de Italiaansche regeering bijzondere trans portschepen zenden. Verder wordt nog gemeld, dat de Tur ken 60 Italiaansche visschers gearres teerd hebben, omdat zij de Italiaansche vloot als loods zouden kunnen dienen. De Italiaansche kolonie van Smyrna was ongeveer 12.000 koppen sterk, van wie de helft in een stadswijk in het Noorden bijeenvvoonde. Meer dan de helft der Italiaansche onderdanen uit Smyrna spreken geen Italiaansch, daar zij op Turksch grondgebied geboren zijn. Een deel der kolonie bestaat uit kooplieden, die door de uitwijzing geruïneerd zijn. Daar zij natuurlijk aan waren uit het Italiaansche moederland boven andere de voorkeur gaven, lijdt de Italiaansche han del in Klein-Azië groote schade. Aan de armen onder de uitgewezenen worden door liet Duitsche consulaat, in opdracht van de Italiaansche regeeriiig ondersteu ningsgelden uitbetaald. In Italië worden collecten gehouden voor de behoeftige bannelingen. De koning heeft voor de uitgewezenen een som van 100.000 lire aan Giolitti doen toekomen. V redesbemiddeliug komt nu ook weer eens ter sprake. Van goed onderrichte Russische zijde wordt aan de „Voss. Ztg." medegedeeld, dat de Russische regeering den politieken toe stand op den Balkan als buitengewoon dreigend beschouwt. Rusland is derhalve van plan met nieuwe vredesvoorstellen tot de mogendheden te komen. De Russische regeering is voornemens een Tmropeesch congres bijeen te roepen om over nieuwe vredesonderhandelingen te spreken. Tege lijkertijd zou de regeering het plan koesteren een nieuwe regeling van het Dardanellen-vraagstuk ter sprake te brengen en de Turksch-Perzische grens kwestie te regelen. Rusland is van plan den Italiaansch-Turkschen oorlog tot eigen voordeel uit te buiten. Te Weenen gelooft men niet, dat Rusland bij de mo- gendheedn steun zal vinden. De toestand in den Balkan begint anders met den dag kriiieker te worden. De oproerige Albaneezen heb ben thans aan de Porte, de mali's en de buitenlandsche consulaten een schrijven doen toekomen, waarin zij de volgende eischen stellen: le. erkenning der auto nomie; 2e. een Albanees moet tot gou verneur-generaal van Albanië worden be noemd', welke grenslijnen zullen worden vastgesteld; 3e. ontslag van alle .Turksche beambten in Albanië en aanstelling van Albaneezen in hun plaats; 4e. het Alba- neesch zal de officieele taal zijn; ,5e. de inwilliging dezer eischen moet door de groote mogendheden worclen gewaar borgd. tiet JlterKwaaxfe^a &atJi&öik&l is. dat het o. a. ook ie afscheiding van Al banië als een autonoom gewest onder waarborg der mogendheden van het Otto- maansche rijk eischt. Deze eisch is nieuw, tot nog toe hadden de Albaneezen steeds hun loyaliteit en hun verknochtheid aan den Sultan op den voorgrond gesteld. De weg van Mitrowitza naar Ipek is door de opstandelingen afgesloten; de troepen moeten oevr Werisowitsj naar Ipek gaan. Voorbij Uskub komen nog tel kens militaire treinen. De begrafenis van Frederik VIII van Denemarken zal a.s. .Vrijdag plaats hebben. Het lijk van den koning zal dan van de slotkapel naar tien extra-trein worden vervoerd, die direct naar Roskilde zal vertrekken. Met denzelfden trein gaan mede de koninklijke familie, de vreemde vorstelijke personen, de vertegenwoordi gers der vreemde vorsten en regeeringen, alsmede de dames en heeren van liet Na aankomst in Roskilde wordt de lijk kist door zes stafofficieren en zes kapiteins ter zee naar den lijkwagen gedragen. Vervolgens begeeft de stoet zich naar de Domkerk^ waar de kerkelijke plechtig heden zullen plaats hebben en het lijk in de grafkapel zal worden bijgezet. Een groote menigte verdrong zich gistermorgen reeds voor de slotkapel van het kasteel Christianberg, waar het stoffe lijk omhulsel van Frederik VIII wordt ten toon gesteld. De kapel js versierd met zwarte en witte rouwdraperieën. Op een katafalk rust de lijkkist, gewikkeld in den koninklijken standaard en bedekt met den hermelijnen mantel en de koningskroon. Drie zilveren leeuwen uit het slot Rosen berg zijn vootl den katafalk opgesteld. Officieren vormen de wacht. Voordat de kapel voor het publiek werd opengesteld, vertoefden prins Waldemar, prins. Harold en zijn gemalin en prins Oeorg van Griekenland enkele oogen- blikken bij het lijk. Het lijk blijft vandaag en morgen voor het publiek uitgesteld. Bij de begrafenis van den koning zullen de volgende vorstelijke personen aanwe zig zijn; koning Haakoj van Noorwegen, koning Oustaaf van Zweden, de keizerin moeder van Rusland Maria Feodorowna, koningin Alexandra van Engeland, en her togin Thyra van Cumberland. Keizer Wil helm zal vertegenwoordigd worden door den kroonprins. Grootvorst Michael Alex- androwitch zal den tsaar vertegenwoor digen en de hertog de Sèvres den ko ning van Italië. Ook zullen voorts nog aanwezig zijn prins George van Griekenland en gemalin, groothertog Frederik Frans van Mecklen burg Schwerin, hertog Karei Eduard van Saksen Coburg Gotha, vorst Frederik von Wied, groothertog Adolf Frederik van Mecklenburg-Strelitz, vorst Frederik II van Anhalt, vorst Adolf van Schaumburg Lippe en nog vele andere hooggeplaatste personen. GEMENGD. Uit Weenen wordt aan de Voss. Zeitung gemeld: Hier heeft zich een groot comité gevormd, om naar het voor beeld van Frankrijk, Duitschland en Ita lië voor het bouwen van een groote Oostenrijksche luchtvloot te ijveren. In alle Kroonlanden zullen in zamelingen worden gehouden, waarvan ieder Kroonland de opbrengst voor zich zelf zal kunnen gebruiken. In alle hoofd en garnizoensplaatsen zullen oefenter reinen komen. In de buurt van de groo te steden zal men landingsplaatsen voor luchtschepen bouwen. De troonopvolger heeft het beschermheerschap over deze beweging op zich genomen. Uit Londen komt een tegenspraak van het gerucht, waarvan wij melding maakten, dat e x-k oning Manuel naar Portugal zou zijn om zich bij de moi- narchisten aan te sluiten. Leden van zijn gevolg, die te Richmond achterbleven, hebben verklaard, dat de ex-koning be slist nog in Bern vertoeft, waarheen hij zich om gezondheidsredenen begeven heeft. In de staking van de Rijn se h i p p e r s is gisteren jn zooverre een verandering gekomen, dat ook de be manning van een 20 a 25 Mainbooten zich bij de beweging aansloot, zoodat de staking nu een 3000 man omvat. Volgens een bericht uit Lhassa van den 15den dezer zijn de Chineezeln nog steeds in de Zuidelijke voorstad i n- g es lot en. Hun levensmiddelen en hun patronen zijn op. De terugtocht is hun afücsuedeü deer 15.0QQ XibiUufciL die. beide zijden van de rivier bezet houden. De kamers van arbeid in 't Noor den van Italië bereiden een algemee- ne staking van de werklieden der rijstvelden voor. De meesten weigeren op, de huidige voorwaarden contracten te sluiten. De eigenaars der rijstvelden, van hunnen kant weigeren die voorwaar den te veranderen. Zoo de staking uit barst, zullen er 45.000 wekrlieden in be trokken zijn. De machinisten en stokers van de reederijen, te Stettin, hebben wegens loonsgeschillen het werk neerge legd, zoodat bijna de geheele sleepvaart stil ligt. Tengevolge van het eten van be dorven visch zijn 162 man van het 12e Saksische regiment artillerie te voet ziek geworden. Ze zijn in het hospitaal ondergebracht. De helft zal morgen ont slagen kunnen worden. Een dergelijk voorval met bedorven visch is verleden week in het Potsdam- sche garnizoen voorgekomen. Doordat een firma een niet-aange- slotene gebruikte is staking uitgebro ken onder het lichtersvolk in de Londensche haven. 10.000 lichtersohip- pers en stuwadoors staken. De trans portarbeiders besloten zich voorloopig onzijdig te houden, maar zullen zich aansluiten, als de werkgevers werk krachten van buitenaf laten komen. Men denkt echter dat zij niet veel lust in de staking hebben, omdat zij door de staking in de kolenmijnen langen tijd zonder werk zijn geweest. De schippers van de kolenlichters zijn aan het werk gebleven. Het aantal stakers zou dan al aanstonds met 50.000 vermeerderd worden. Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit is aan B. H. Schoven te VVageningen eervol ontslag verleend als leeraar aan de Rjjkslandbouwschool aldaar; is bevorderd tot commies der posterijen le kl. ,W. H. F. Vogel, commies 2e kl. is benoemd tot gedelegeerde der Ne- derlandsche regeering op het in 1912 te Londen te houden 18de internationaal Americanistencongres, jhr. L. C. van Pan- huys, hoofdcommies bij het departement van koloniën te 's Gravenhage. Hofberichten. De I^on. Familie zal, na de terug komst uit Parijs, zich voor een drietal weken naar Dobbin begeven. Prins Hendrik wordt morgen uit het buitenland op het Loo terug verwacht. Marinewerf te Amsterdam. Naar „Het Volk" mededeelt, heeft het Kamerlid Helsdingen tot den Minister van Marine a. i. de vraag gericht, wat er waar is van de geruchten betreffende een massa ontslag aan de Marinewerf te Amsterdam. De Minister deelde mede, dat thans een tweehonderd werklieden zouden wor den ontslagen en later vermoedelijk nog meer. „Zijn wij wel ingelicht zegt het blad „dan zou deze laatste mededeeling be- teekenen, dat in October of November nogmaals 200 rijkswerklieden zouden ont slagen worden." Propaganda. Zondag is door de leden der Algem. R. K. Propagandaclub de verkiezingsactie te Amsterdam voor het volgend jaar in geluid. 25.000 exemplaren van haar maand blad „Dè Katholieke Strijder" werden den kerkgangers bij het eindigen der H.H. Missen aangeboden. De inhoud van dit nummer was er geheel op ingericht het politieke leven in de hoofdstad te verlevendigen en op te wekken tot een krachtdadige samen werking van alle standen aan de voor bereiding van den grooten strijd, die in het volgend jaar wacht. De Bakkerswet. De R. K. Bond van Bakkers-, Cacao- Chocolade- en Suikerbewerkers, afd. Amsterdam, heeft op haar Zondag j.l. ge houden ledenvergadering de volgende motie aangenomen: De R. K. Bond van Bakkers-, Cacao Chocolade- en Suikerbewerkers, afdee- lii g Amsterdam, in huishoudelijke ver gadering bijeen op Zondag 19 Mei 1912 ke.üiis genomen hebbende van een in de tU£.bkd©ö ffêDubliceeid schrijven van de vereeniging van Broodbakkers-Patroons uit de luxe, gemengde en middenbedrijf ven te Haarlem, bedoelende een pro* test tegen Z. E. Minister Talma en del meerderheid der Tweede Kamer der Sta-» ten-Generaal, naar aanleiding van de handhaving der voorgestelde wet tegen den bakkersnachtarbeid, overtuigd van de noodzakelijkheid van, deze wet, die aan tienduizenden een meer menschwaardig leven waarborgt, protesteert ten sterkste tegen den bru- talen en onbeschaafden toon welkq spreekt uit dit schrijven, betreurt dat verschillende ook Ka tholieke bladen dit schrijven zonder com* menjtaar hebben opgenomen, spreekt den wensch uit dat het ont- werk Bakkerswet spoedig in het Staats blad worde opgenomen, en besluit deze motie te publiceoren in de pers. De Delftsche politiekwestie. In de reeds gemelde wanverhoudingen in de hoogere rangen van het Delftsche politiecorps zal nu wel de noodige klaar heid komen. De burgemeester heeft het administratief onderzoek gesloten en het dossier in handen gesteld van den offi cier van justitie te 's Gravenhage. De aanleiding tot deze onverkwikkelijke geschiedenis is al van betrekkelijk oude ren datum. In de maand.Januari was een der inspecteurs ziek, waarom de hoofdin specteur moest invallen voor het doen van nachtelijke ronden, waarbij dan werd ge let op het op tijd sluiten van de koffiehui zen. De hoofdinspecteur kwam onder ver denking deze ronden niet goed te doen, maar in zeker koffiehuis een deel van den tijd door te brengen. Hij werd gecontro leerd, met het gevolg, dat werd vastge steld, dat hij zekeren tijd in dat koffiehuis was geweest en daar iets gedronken had. Over een en ander onderhouden, ontken de de hoofidnspecteur niet in dat koffie huis te zijn geweest, maar wel dat hij daar gedronken zou hebben. Hij had, naar hij zeide, volgens gewoonte, daar oen boter ham gehaald. De burgemeester deed door den Com missaris den hoofdinspecteur berispen en hem bovendien nog zijn misnoegen mede- deelen over het feit, dat de hoofdinspec teur in het vorig jaar, bij de begrooting had geadresseerd om uniformkleeding, om later enkelen raadsleden te verzoeken te willen voorkomen, dat uniformkleeding werd verstrekt De verhouding tusschen den Commis saris en den hoofdinspecteur werd onmo gelijk. 'De hoofdinspecteur meende tegen den Commissaris klachten te kunnen inbren gen en vond het raadslid van Dijk bereid in eene geheime zitting van den Raad, de ze schriftelijk gestelde en onderteekende klachten in te dienen. De eerste klacht was, dat de commissaris van een der in specteurs een bedrag van f 100 zou heb ben aangenomen, omdat deze inspecteur niet was gestraft, toen hij in zijn dienst te kort was geschoten. De tweede klacht houdt indat de commissaris onder zijne berusting zijnde gelden niet naar behoo- ren heeft beheerd. Ten aanzien van de eerste klacht wordt medegedeeld, dat de f 100 gegeven zijn als bewijs van dankbaarheid voor onder vonden welwillendheid, buiten den dienst der politie. En wat het beheer der gelden aangaat: vroeger bestond bij de politie 'n soort weduwenfonds, dat in stand werd gehouden door bijdragen der agenten en giften van donateurs. Toen in 1904 dat fonds werd opgeheven, deelden de agen ten de gelden hunner contributie en vroe gen aan de donateurs wat te doen met de giften, De donateurs stelden de gel den ter beschikking van den commissaris die, tegen kwijting, uit handen der agen ten een f600 ontving en dat geld sedert beheerde. O. m. moet de commissaris daan'an agenten bij ziekte extra hebben ondersteund. In elk geval: de commissa ris heeft tegenover de schriftelijke aan klacht zijn schriftelijk verweer gesteld be nevens zijn administratie der gelden en de justitie zal nu wel uitmaken of er in deze een schuldige is en wie. KORTE KRONIEK. Aan het „Centrum" wordt mede gedeeld, dat het bericht over een nieuw R. K. blad te Gouda minstens zeer voor barig is. De commissie, welke in het bericht word genoemd, heeft in opdracht: óf eventueele oprichting van een nieuw R. K. blad te overwegen, óf zich zoo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1