Uit Stad en Omgeving.
tot vestiging der vreemde industrie ook
op Nederlandsch gebied, om dan de
concurrentie met de Nederlandsche in
dustrie te kunnen volhouden. Indertijd
verplaatsten zich ook b.v. uit Tilburg
naar FrankrijkNederlandsche industrieelen
en fabrieken met hetzelfde doel. De Tarief-
wet beteekent voor Limburg een ver
meerdering van werk en een opbloeien
der industrie, die hier door den vrijhandel
totaal geknakt en vernield is.
De politie te Delft.
In de jongste zitting met gesloten deu
ren van den gemeenteraad heeft een van
de leden, uit naam van den hoofd
inspecteur van politie, een door dezen
onderteekende nota overgelegd, behelzende
mededingen over ernstige wanverhou
dingen, welke zouden bestaan in de hoo-
gere rangen van het politiecorps.
De blirgeineester heeft daarin aanlei
ding gevonden een voorloopig onder
zoek in te stellen, waarbij! hij aan den
hoofd-inspectcur een verhoor afnam,
waarin dc klachten opnieuw werden be
vestigd.
Aan genoemden hoofd-inspecteur is
daarna, op zijn verzoek, een maand da
delijk ingaand verlof verleend.
De burgemeester zal, als het onder
zoek gesloten is, het dossier in handen
stellen van den officier van justitie te
's-Gravenhage.
De Bakkerswet.
Door het Bestuur van het Bakkers
comité is een adres aan de Tweede
Kamer gericht, waarin zij op reeds be-
'kende gronden de Kamer verzoekt, het
wetsontwerp tot beperking van den nacht
arbeid in broodbakkerijen en van den
arbeidsduur der bakkersgezellen niet aan
te nemen,
LEIDEN, 15 Mei.
De Bakkerij-tentoonstelling.
Wij hc hedenmiddag eens een
Kijkje geno.1 het Bondsgebouw waar
morgen de nationale bakkerij-tentoonstel
ling wordt geopend.
Allen waren nog druk aan den arbeid
om de tentoonstelling gereed te krijgen.
Alen was bezig met het opstellen van
standen, het monteeren van machinerieën,
het in elkaar zetten van vitrines, kortom
met al die werkzaamheden die ^erricht
moeten worden om morgen keurig voor
den dag te komen.
Op 't oogenblik kan men zich moeilijk
een juist denkbeeld vormen, hoe de ten
toonstelling er bij de opening zal uitzien.
Daarvoor ligt alles nog te veel in chaoti
sche wanorde dooreen. Maar dit toch
staat vast, dat zij een bezoek overwaard
wezen, zoowel voor vakgenooten als voor
leeken.
De mannen van het vak zullen een aan
tal machinerieën in werking vindra, die
die hun bij de broodbereiding van dienst
zijn. Er wordt o.a. opgesteld een comple
te weeg- en kneedmachine en arldere
krachtwerktuigen. Grondstoffen en ingre
diënten bij het brood-, koek- en beschuit-
bakken worden in allerlei soorten aange
troffen, terwijl andere standen weer het
'afgewerkte product vertoonen. De brood
fabriek De Vereeniging heeft al een zeer
eigenaardige, in 't oog loopende reclame
ontworpen. Een groote korenmolen staat
boven dc vitrine, waarin de producten der
onderneming worden geëxposeerd. Een
aardig denkbeeld is de uit suikerwerk
vervaardigde oven van de firma de Boer,
dre door den veelzeggenden naam „Ide-
aal'4 wordt aangeduid.
Wij willen echter de tentoonstelling niet
vooruitloopen, te meer omdat er over de
verschillende inzendingen eerst pas iets
definitiefs te zeggen valt, als zij gereed is.
De groote zaal en de conversatiezaal
zijn geheel ingenomen. Er is met de plaats
ruimte gewoekerd en letterlijk geen plek
je is onbenut gelaten. Het podium wordt
in beslag genomen door een collectieve in
zending van de Broodbakkerspa'troonsver-
eeniging.
In de conversatiezaal zullen het hoofd
zakelijk de voortbrengselen der koek- en
banketbakkerskunst zijn, die de aandacht
zullen vragen. Hier zuilen staaltjes van
groote meesterschap in dit vak te bewon
deren zijn, maar van dit alles was begrij
pelijkerwijze nu niets te zien. Met de op
stelling wacht men zoo lang mogelijk.
In een hoekje bij het buffet is de tom
bola,een tombola die er wezen mag.
iWat al mooie prijzen werden door een
vaardige dameshand keurig gerangschikt,
zóó mooi en aanlokkelijk, dat iedereen
die de prijzen ziet, een lootje wil koopen,
vooral daar de opbrengst ten goede komt
aan liefdadige doeleiinden. De prijzen be
staan uit de meest uiteenloopende voor
werpen; zij zijn alle aan de commissie ge
schonken. Mevr. de Gijselaar schonk bijv.
verschillende keurige handwerken, leder
een moei zelf maar eens naar de collectie
gaan zien.
Gedurende den duur der tentoonstel
ling worden de concerten gegeven door
de Harmonie St Gregorius en de dames-
en heeren-zangvereeriigingen St. Cecilia,
die daarvoor een plaats zullen innemen
op de tribune. Een electrische piano zal
overdag voor de noodige muzikale afwis
seling zorgen.
R.K. Vacantie-kolonies.
Hedenmorgen te 9.18 vertrokken een
10-tal kinderen naar Egmond aan Zee
tot een verblijf van 4 weken in de R.K.
Vacantickolonie. De kinderen werden uit
gezonden door het Plaats. Comité voor
R. K. Vac, Kol., alhiejr en gingen pp
reis onder geleide van een der bestuur
leden. Ouders en familieleden waren bij
het vertrek aan het station aanwezig ep
mochten getuige zijn van den opgewek-
ten geest, welke onder de jeugdige ko
lonisten he er sch te, op wier gelaat te le
zen was, dat blijde dagen van ongekend
genot hen te wachten stonden. Moge
zonneschijn en zacht weder-het verblijf
dier zwakke en herstellende kleinen be
gunstigen, opdat ze gezond en versterkt
naar lichaam en geest alhier mogen te-
rugkecren. Naar we vernemen zal bin
nenkort nog een tweede groep vanwege
het Comité naar de boschkolonie te
Heerle-Wouw (N.Br.) worden uitgezon
den.
Kindervrienden, steunt dit schoone
werk, met uw bijdragen.
Bij de batterijen van het 2e reg.
veld-artillerie alhier zijn gisteren de mili
ciens der lichting van 1907 voor de helft
voor herhalingsoefeningen onder de wa
penen gekomen; de andere helft komt al
daar op van 10 Juni tot 5 Juli.
ROOMSCHE AGENDA.
Donderdag 3 uur. Bondsgebouw,
Rapenburg 10. Opening der Bakkerij
tentoonstelling van St. Hubrecht.
Tot en met 27 Mei. Bondsgebouw
Rapenburg 10. Bakkerij-Tentoonstelling.
TER AAR. De raad dezer gemeente
zal vergaderen op Dinsdag 21 Mei des
voormiddags om 11 uur. Onderwerpen
ter behandeling zijn o.a.Rekening der
gezondheidscommissie over 1911. Af- en
overschrijving op de begroöting 1911.
Aanbieding van het gemeenteverslag
over 1911. Herziening der jaarwedde
van den veldwachter. Vaststelling der
belooning eener tijdelijke onderwijzeres.
WOERDEN. Bij kon. besluit is be
noemd tot ontvanger der registratie en
domeinen alhier de heer J. C. Bemer,
thans ontvanger der registratie en do
meinen te Zevenbergen.
GEWESTELIJK GEMENGD,
'n Lastige wandeling.
Men schrijft uit Aalsmeer aan de
„Mrbd."
Een aardig melkmeisje in onze ge
meente was Zondagavond de aanleiden-
de oorzaak, dat er in de Verlengde
Dorpsstraat een volksoploop ontstond,
't Zal zoo ongeveer negen uur geweest
zijn, toen de schoone met haar gaiant,
een jongeling uit 't Oosteinde, langs on
ze straten wandelde. En dat scheen lang
niet naar genoegen van enkele jonge
lui van 't dorp. Dan is het nog al eens
de gewoonte, dat zoo'n vreemde het
kwaad te verantwoorden krijgt. Zoo ook
nu weer. Nauwelijks de Kerkbrug ge
passeerd, werd hij aangevallen, en zou
er minder goed zijn afgekomen, als hij
niet zoo hard om hulp geroepen had, dat
de bewoners uit de huizen kwamen, om,
indien noodig, hem te ontzetten. Geluk
kig hadden de vechtersbazen hun aanval
reeds gestaakt, en was hij er met een
paar onbeduidende schrammen afgeko
men. De politie werd er bij gero-epen,
en toen kon de jongeling met zijn meis
je ongestoord verder wandelen, ,,'t Is
toch lastig" zal het meisje wel gedacht
hebben, „als er zooveel verliefd op je
zijn
Gistermorgen is de timmermansknecht
J. Blaas, werkzaam bij den bouw van het
station der H. E. S. M. te A a 1 s m eer,
van een ongeveer 15 meter hoogen steiger
gevallen, met het gevolg, dat de man na
een paar uren overleed.
Kerknieuws.
De Zeereerw. pater Egbertus Smeets,
overste van het college der paters Fran
ciscanen te Quaracchi bij Florence, zal
eerstdaags naar ons vaderland terugkee-
ren. Pater Egbertus trad in 1889 in de
orde der Franciscanen. Nadat hij aan de
universiteit te Leuven gepromoveerd was
als licentiaat in de godgeleerdheid, werd
hij in 1901 door den Hoogwaardigsten
pater generaal zijner Orde naar Italië
geroepen, om aan het bekende college
van den H. Bonaventura te Quaracchi
werkzaam te zijn.
Academienieuws.
LEIDEN. Geslaagd voor het candidaat
examen in de Nederlandsche letterkunde
de heer G. Kalff Jz. (Leiden); theore
tisch apothekers examen Mej. B. Cath,
(Leiden).
Bevorderd tot doctor in de rechtsweten
schap op „Stellingen" de heer Cornelis
Gerard van Eek, geboren en wonende te
's Gravenhage en na verdediging van een
academisch proefschrift, getiteld „De Staat
en de ouderdom in het vereenigd Konink
rijk (1908), Old Age Pensionact". Mej.
Theodore Gertrude Huët, geb. te Delft,
wonende te Leiden.
Onderwijs.
Examens m. o. teekenen en
boetseeren.
Bij beschikking van den minister van binnen-
landsche zaken, is bepaald, dat de commissie,
belast met het afnemen van de akte-examens
middelbaar onderwijs in het teekenen (Ma tot
en met Mk) en in het boetseeren (O.) voorliet
jaar 1912 zitting zal houden te Rotterdam en
zijn oa. benoemd tot leden dc heeren P. J.
Kramer, directeur der vakteejcenschool van de
Academie van Beeldende Kunsten te Rotterdam
en assistent aan de Technische Hoogeschool te
Delft, wonende te LeidenW. C. A. Ridderhof,
leeraar aan de school van het genootschap
„Mathesis Scientiarum Genitrix" te Leiden.
Examens L. O.
AMSTERDAM, 14 Mei. Geëx. 8 candidate».
Geslaagd de dames: W. M- Ar,laud te Water
graafsmeer A. C. van der Roest, W. J, M. van
Huystee, J. M. Wilhelmus, R. Petersen en A.
W. G. Warning, allen van Amsterdam.
BREDA, 14 Mei. Geëxamineerd 8. Geslaagd 6,
nl. de dames A. P. L. Kramers, P. Roeleven,
A. M. van der Riet te OudenboschM. H. I.
Bloemsaat te OosterhoutA. F. Boelen te Oir-
schot; H. C, M. Boesen, te Breda.
's-GRAVENHAGE, 14 Mei. Geëx. 8 manne
lijke cand. Geslaagd: L. G. van Willigenburg,
J. A. Santfort, W. A. ScliarwHchter, W. H.
van Seben, W. F. E. Smelik, allen 's-Graven-
liage en J. Schouten, Delft.
HAARLEM, 14 Mei. Geëx. 8 mannel. cand.
Geslaagd de heeren W. Koelman, Zaandam; N.
F. Kooistra, Leiden P. Krabbendam, F. Kramer,
A. M. Kroon, allen te Haarlem S. de Lange, te
Leiden.
UTRECHT, 14 Mei. Geëx. 8 cand. Geslaagd
de dames P. C. van Balen, F. C. Brons-Middel
beiden te Gouda E. ten Have, P. W. S. Neer
voort en Y. A. de Wind, allen te Utrecht.
V rij e- e n or denoefeningen.
HAARLEM, 14 Mei Geslaagd: J, Greiner.
Haarlem; R. Kramer, P. dc Jong, H, Korf, allen
te Enkhuizen,
"STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 14 Mei.
De behandeling der Bakkerswet
wordt voortgezet, doch voorloopig bij
art. 1 lx omdat de Minister een wijziging
hoeft ingediend op art. 6 en volgende
(ontheffing in speciale gevallen van het
verbod van nachtarbeid voor alleenwer-
kende patroons), welke wijziging inmid
dels gedrukt en rondgedeeld za! worden.
Art. 11 nu bepaalt, dat voor de toe
passing van de artikelen betreffende den
arbeidsduur van den bakkersgezel, werk
zaamheden van den bakkersgezel, be
staande jn het rondbrengen van brood,
steeds geacht moet worden te zijn verricht
in de onderneming van het hoofd of den
bestuurder, door of namens wien hem
het brood is overgedragen.
Op dat artikel is een amendement voor
gesteld door de commissie van rappor
teurs, dat bedoelt om de artikelen be
treffende den arbeidsduur van den gezel
niet van toepassing te doen zijn ten aan
zien van een bakkersgezel, die, als het
hoofd der onderneming een vrouw is,
in haar plaats den arbeid in de brood-
bakkerij leidt of die bij ziekte van het
hoofd of den bestuurder dezen vervangt,
indien zijn naam schriftelijk is medege
deeld aan het districtshoofd der arbeids
inspectie.
Na eenig debat tusschen de heeren
El horst (A.R.), Schaper (S.D.) en
Minister Talma, wordt dit amende
ment zonder hoofdelijke stem
mingaangenomen.
Daarop komt aan de orde art. 12, rege
lende den arbeidsduur van den bakkers
gezel. Het regeeringsontwerp wil deze
aldus geregeld zien. dat óf tusschen begin
en einde der werkzaamheden niet meer
dan 12 uren liggen; óf anders zijn ar
beidsdag in tweeën wordt verdeeld door
een onafgebroken rusttijd van zóó langen
duur, dat de tijd vóór en na dien rusttijd
te zamen niet meer dan .11 uren is.
Voorts mogen de bovenstaande tijden
van 12 en 11 uren 16 uren zijn: a. op de
dagen, waarop in de broodbakkerij jn
den nacht bakkersarbeid mag worden ver
richt; b. op de dagen, waarop in de
broodbakkerij nachtarbeid mag worden
verricht van 3 uur 's nachts af; c. op de-
dagen, waarop in de broodbakkerij nacht
arbeid wordt verricht ten hoogste drie
nachten in een kalenderjaar, doch in eiken
nacht niet meer'dan 3 uren; d. op vijf
tien andere dagen in het jaar.
Eindelijk bepaalt het regeeringsartikel
dat als onafgebroken rusttijd niet mag
gelden de tijd, dien de arbeider moet
doorbrengen in de inrichting waarin de
broodbakkerij gevestigd is.
Op dit regeeringsartikel verdedigt de
heer Schaper (S.D.) eenige amende
menten, strekkende tot invoering van den
maximalen 10-urigen arbeidsduur op ge
wone dagen en van den ,15-urigen op Za
terdag, met bepaling tevens, dat de werk
zaamheden op één dag zoodanig moeten
geregeld zijn, dat tusschen begin en einde
van de werkzaamheden niet meer dan
12 uren liggen. Het regeeringsartikel toch
laat volgens spr. ruimte om den arbeids
dag van den gezel in tweeën te verdeelen
en spr .vreest daarvan het gevolg, dat de
bakkersgezel in liet midden van den dag
geruimen tijd vrij zou zijn, •echter ten koste
van voldoende nachtrust.
De overige amendementen beoogen om
den gezel voldoende rusttijden te ver
zekeren.
MinisterTalma bestreed het stelsel-
Schaper als te ver gaande en het bedrijf
te zeer bindende, vooral omdat $chaper
den 10-urigen arbeidsduur wil doen vallen
tusschen een tijdruimte van 12 uren tus
schen het begin en het einde der werk
zaamheden. Wat de heer Schaper be
oogt met den Zaterdag komt neer op
een 13-urigen arbeidsduur, want hij vraagt
een 15-urigen arbeidsdag en daarvan
moeten nog eenige uren rust af. En dit,
niettegenstaande de eischen van den heer
Schaper in 1910 niet zoo ver gingen als
toen, want toen stelde hij zich tevreden
m et een 15-urigen arbeidsdag. De Minister
handhaafde dus zijn eigen stelsel, dat
gematigd is en het bedrijf jn de gelegen
heid stelt zich aan te passen aan den
nieuwen toestand.
Na ;rqpliek trok de f'j?er Schaper
een zijner amendementen in, nadat de
Minister met nadruk verzekerd had,
dat de rusttijden in de wet voldoende
waren verzekerd.
Hierop werd gestemd over de amende
menten-Schaper.
Dat betreffende den 1 (burgen .arbeids
duur en een 12-urigen arbeidsdag werd
verworpen met 48 tegen 15 stemmen.
Dat betreffende den 15-urigen arbeids
duur op Zaterdag werd verworpen met
49 tegen 16 stemmen.
Het derde amendement (onderbreking
van den arbeidsdag door een of twee
rusttijden van gezamenlijk 2 uur wordt
verworpen met 48 tegen 17 stemmen.
Artikel 12 wordt hierop z. h. st. aan
genomen, evenals verschillende andere
artikelen. Hierna wordt weer terug ge
gaan naar art. 6. De wijziging welke de
regeering daaraan heelt aangebracht,
komt hierop neer dal de dispensatie van
het verbod van nachtarbeid voor alleen-
werkende patroons, indien zulks kan ge
schieden zonder bezwaar voor anderer
belangen, verleend kan worden alleen
door den burgemeester den Commissa
ris der Koningin of den Minister en
welvoor de eerste maal voor niet lan
ger dan één jaar, voor de volgende ma
len voor niet langer dan drie jaren, doch
in ieder geval kan worden ingetrokken
indien blijkt, dat het hoofd of de be
stuurder van het bedrijf in den regel
met hulp van cén of meer anderen bak
kersarbeid verricht.
Beroep op den Minister blijft open.
Van de beslissingen van den burgemees
ter of den Commissaris der Koningin.
De heer Schaper (S.-D.) hoewel
erkennende dat de aangebrachte wijzi
ging het artikel verbeterd beeft, hand
haafde zijn principieele bezwaren.
De heer Limburg (V.-D.) gaf den
Minister nog een wijziging van redac-
tioneelen aard in overweging.
De heer Borgesius (U.-L.) erken
de ook dat in de door den Minister aan
gebrachte wijzigingen iets goeds is ge
legen, maar betoogde, dat zijn hoofdbe
zwaar tegen bet artikel was gebleven.
Spreker achtte het verkeerd, dat een
burgemeester vergunningen kan ve»Iee-
nen of weigeren.
Ook had hij er bedenking tegen, dat
het artikel de arbitraire macht van den
Minister, waartegen gisteren zulk een
felle oppositie was gericht, intact laat.
Immers Minister zal in hoogste ressort
besluiten.
De heer De Savornin Lobman
(C.-H.) betoogt, dat onze nationale wel
vaart ten gronde zal gaan als een Minis
ter moet beslissen of al dan niet de con
currentie geschaad zal worden door een
ontheffing van het verbod van nacht
arbeid. Maar toch zal spreker vóór het
artikel stemmen, omdat de Minister, die
een studie van dc zaak heeft gemaakt,
dezen maatregel nu eenmaal noodig acht,
en spreker er niet toe wil medewerken
om een wet slechter te .maken dan zij al
is. Maar vvèl zal art. 6 nu voor spreker
een rede te meer zijn, om tegen de ge-
heele wet te stemmen.
De heer Bos (V.D.) wil niet mede
ken tot een maatregel, waardoor de
broodnijd, die in het bakkersbedrijf toch
al zeer groot is, nog sterker zal worden.
De Minister van Landbouw,
Handel en Nijver h eid, de heer
Talma, verdedigt nader de regeling
en zet uiteen, dat men wezenlijk geen
fatale invloeden heeft te vreezen bir de
te nemen beslissingen over ontheffin
gen. Overigens strekt deze bepaling der
wet zich slechts uit over een kleinen
kring.
Na nog eenig debat komt het gewij
zigde artikel in stemming ra wordt aan
genomen.
Staande de vergadering wordt nu in
gediend een amendement van de heeren
Thomson, Verhei], Eland, Dolk, De Jong
(Hoorn), De Jongh, Van Doorn, Roes-
singh, Jannink, ra Goeman Borgesius,
allen unie-liberalen, om in tc voegen een
artikel 6ter, beoogende toe te staan dat
nachtarbeid mag worden vericht in een
onderneming, waarin dezelfde arbeider
nooit langer dan tra hoogste 6 nachten
in drie weken des nachts en per etmaal
nooit langer dan 8 uren bakkersarbeid
verricht.
Dc Voorzitter achtte dit weliswaar
een herleving van het amendement Goe
man Borgesius betreffende het drieploe-
grastelse!, dat eenige dagen geleden is
ingetrokken, maar had toch geen for
meel bezwaar oin het amendement toe te
laten, omdat over dat beginsel door in
trekking van het amendement nog geen
beslissing is genomen.
De heer Thomson (U.L) sloot zich
hierbij aan. In het debat zal dan ook niet
worden teruggetreden De voorstellers
beoogen uitsluitend de Kamer een uit
spraak te laten doen over een zaak, waar
over zij nog geen uitspraak heeft gedaan.
De heer Snoeck Henkemans (C.
H.) acht het thans door de heeren Thom
son c.s. voorgestelde een zoo groot voor
recht voor de allergrootste bakkerijen,
dat zijn zij, die een zuiver drieploegen-
stelsel van 8 uren in het leven kunnen;
roepen. Spr. wcnscht daartoe niet mede
te werken. Wel wil spr. een drieptoegen-
stelsel, wat ook door kleinere bakkerijen
kan worden benut, en daarom stelt hij
op hetzoo even in gediende amendement
een subamendement voor, dat beoogt dat
nachtarbeid wordt toegestaan jn eene
onderneming waarin dezelfde arbeider
per etmaal nooit langer dan 9 uren bak
kersarbeid verricht, en hovendie-\ hetzij
in den nacht, nooit langer werkt dan 2
uur, hetzij nooit mee. dan 6 nachten in
drie op elkaar volgende weken nachtar
beid verricht. (Er ontstaat een debat of
dit sub-amendement toelaatbaar is, als
zijnde niet inede-onderteek'end door 9
andere leden. Intusschen verzamelt de
heer Snoeck Henkemans bandteekenim
ESP-1
De heer Schaper (S. D.) betoogt,
dat er reden is het amendement Thom
son aan te nemen, nu de nachtarbeid
toch door aanneming van het desbe*
treffende amendement De Geer voor dfl
gemengde bedrijven is toegestaan.
Nadat Minister Talma het amende*
ment-Thomson onaannemelijk verklaart
had, werd het sub-amendement Snoectf
Henkemans verworpen met 45 tegen 34
en het amendement Thomson c.s. ver?
worpen met 52 tegen 28 stemmen.
Ten slotte komt in behandeling liet
slotartikel 36. (Deze wet treedt in wer
king op een door Ons te bepalen dag,
doch jiiet binnen zes maanden n.a den
dag harer afkondiging.)
Dc heer Goeman Borgesius (U.
L.) vindt dezen termijn te kort met het
oog op het aanpassen der piaetijk aait
deze wet. De Minister verlenge dezen
termijn bijv. 2 jaar, wat niet te lang is.
De heer Duy m a e r van Twist (A.
R.) acht ook voor eenige artikelen een
overgangstermijn noodig (voor de re
geling van den arbeidstijd.)
Minister Talma wil, zoo noodig de
invoering wel enkele maanden verschui
ven en verandert „6 maanden" in „één
jaar".
Dc heer Schaper (S.D.) juicht dit
uitstel allerminst toe, maar zou het nog
verkeerder vinden, wanneer dc regeling
van den rrhridsduar afzonderlijk zou
geschieden.
Art. 36 wordt z.h.st. aangenomen.
De eindstemming zal na Pinksteren
plaats hebben.
Hierop komt 111 behandeling de inter
pellatie van den iieer Treub (V. D.)
tot de ministers van Financiën en van Wa
terstaat na2r aanleiding van de conclusie
van het financieele gedeelte van het onder
zoek der Staatscommissie, dat de Staat
op het Spoorwegkapitnal in 1909 ruim
6 miilioen heeft ingeteerd en van 1S91
tot 1909 bijna 45 miilioen.
Spr. begon met te critiseeren de een
zijdige samenstelling van de Staatscom
missie. waaruit ten duidelijkste bleek, dat
de Regeering geen onpartijdig onder
zoek naar de spoorwegovereenkomsten
wenschte, zulks niettegenstaande de Ka
mer duidelijk had uitgesproken, dat er
zou worden ingesteld eene Staatscom
missie, welke, geheel los van de inzichten
der Regeering zóu komen met een ob
jectief onderzoek naar de spoorwegtoe
standen en een advies of er, en zoo ja
op welke wijze, verbetering was aan te
brengen. Des te opmerkelijker, omdat zij
komt van zulk een eenzijdige commissie,
is daarom de critiek, welke de Com
missie uitoefent op het spoorwegbefeid
in het financieele gedeelte van haar rap
port, waarin zij zegt dat geen rekening
wordt geliouden met verschillende afschrij
vingen, zoodat zij tot de conclusie komt,
dat, indien van 1890 tot 1907 wèl met
die afschrijvingen rekening ware gehou
den, er op dit oogenblik ruim 30 miilioen
gulden minder zouden staan cp het spoor
wegkapitaal dan thans. Spr. betoogt ver
volgens, dat de spoot wegconiracten het
tekort aan afschrijvingen, dat, buiten die
contracten om reeds 15 miilioen bedroeg,
hebben opgevoerd tot 45 miilioen. Op,
deze wijze kan men niet langer bij de
pakken neerzitten en toezien, dat hoe
langer zoo meer ingeteerd wordt op het
spoorw egkapitaal. Daarom richtte spr. de
vragen tot de Regeering: of zij zich kan
vereenigen met de rentabiliteitrberekening
van de spoorwegen in haar geheel be
schouwd, en zoo neen, welke verande
ringen zij meent, dat er moeten worden
aangebracht.
Woensdag 11 uur voortzetting. Dan is
de Regeering aan 't woord.
Zitdag van Woensdag 15 Mei.
Voortgezet wordt de behandeling der
interpellatie-Treub.
De M i n is t e r v. F i n., de heer Kolk-
m a n, antwoordt op de eerste vraag tot
de regeering gericht of zij het eens is
met de cijfers en berekeningen der Staats
commissie, dat hij zich in 't algemeen
en in hoofdzaak met die berekeningen
kan vereenigen. Spr. is het eens met de
Staatscommissie dat als men de spoor
wegen op zich zelve beschouwt, er veel
wordt ingeteerd. Een vergelijking van
de interingscijfers over de 19 voorgaan
de jaren en die van 1909 gaat echter
niet op, omdat dit een vergelijking is
van ongelijksoortige cijfers. Dc intering
is niet zoo sterk geweest als de heer
Trcub berekende. Wat de andere vraag
betreft, of er spoedig voorstellen te ver
wachten zijn om aan deze intering van
Staatsvermogen een einde te maken,
zette de Minister uiteen, dat tegenover
de intering bij de spoorwegen staat ka
pitaalvorming op andere takken van den1/
Staatsdienst, en zoolang dit gebeurt is.
er geen reden om middelen tot hersteli
te zoeken en maatregelen te beramen)
waardoor nog meer lasten op de tegen-)
woordige belastingschuldigen zouden ge
legd moeten worden.
De Minister van Waterstaat
de heer L. J. W. R ego ut, oordeelt,
dat het rapport der Staatscommissie op
iedcren onbevooroordeelde!! lezer een
geruststellenden indruk moet maken ten
aanzien van de richting van onze tegen
woordige spoorwegexploitatie. Tegenover,
de pessimistische voorstellingen van den
heer Treub alsof wij maar aan het in
teren zijn en een faillissement nabij is,
plaatst spr. een minder zwart getinte
voorstelling. Vooraf echter protesteerde
spreker tegen de critiek door den heer(
Treub op de samenstelling der Staats.-^
commissie. Spr. brengt dan ook tegen<7
over den heer Treub, wiens critiek een!
twexle natuur en behoefte is ge\yprd£nj
