BUITENLAND.
Eert Martelaar.
BINNENLAND.
3e Jaargang.
No. 7 69.
Bureau OUDË SINGEL 54, LEIOEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1*50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2lf% cent. met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
V* Klompen belast met f 30.000.
Ten tweeden male worden klompen
als argument tegen de tariefwet uitge
speeld en men denkt er de minder ge
goede landgenooten mee te verschrikken.
De klompen duurder I
We gelooven er vooreerst niet veel van.
In ons land bloeit de klompen-industrie en
vooral de machinalevervaardiging neemt
liand over hand toe. In 1910 richtte één
Duitsche fabrikant van machines voor dit
bedrijf zeven nieuwe fabrieken in Neder
land in. Met die uitbreiding zal ook, zoo
als altijd gezien is, de concurrentie gelij
ken tred houden, w aardoor de prijs tot
den laagstan grens zal gedrukt worden.
Dat dit geen hersenschim is bewijst het
.Verslag over handel en nijverheid in Ne
derland in 1910. Daarin toch wordt ge
klaagd dat behalve de mededinging uit het
buiten lam d de concurrentie der Nederland-
sche klompenmakerijen onderling een
sterken invloed had op den prijs.
Een invoerrecht van 10 pet. waarmee an
dere landen ons reeds zijn voorgegaan,
zal dus wel waarschijnlijk de Belgische
klompen (die iin kwaliteit bij de onze ten
achterstaan) weren, maar de minder ge
goeden geen noemenswaardige druk op
leggen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Het schijnt nu warempel meenens te
worden tusschen
Italië en Turkije
L>e actie tegen de Dardamellen waar
over zoo lang reeds geruchten gingen,
waardoor Turkije tijd genoeg kreeg om
zich flink te versterken, is dan TmdelijE"
begonnen. De laatste berichten meldden
ons dit gisteren. Laterg. telegrammen sig
naleerden de Italiaansche vloot opstoot
mende .naar de Dardanelles terwijl ka
nongebulder gehoord werd.
De Turksche minister van oorlog deed
de volgende mededeeliing:
„Hedenochtend te 4 uur 30 deed eeii
Italiaansche vloot, bestaande uit vier groo
te eenheden en twintig torpedojagers en
en torpedobootem een aanval op Koem-
kale, een alleenstaand fort aan den mond
van de Dardanellen.
it et fort beantwoordde het vuur krach
tig en één groote eenheid, die ernstig
beschadigd was, noest de gevechtslinie
verlaten.
Nadat het schieten drie tan een half
uur had geduurd, werd de vloot terugge
dreven.
Een ajndere vloot heeft de kazerne en
de munitiemagazijnen te Samos gebom
bardeerd.
Volgens ecm bericht uit de Dardanellen
van 3 uur 30 's namiddags is de beschie
ting opgehouden. De Italiaansche vloot is
zeewaarts vertrokken.
Er zijn drijvende mijnen in de zee
engte gelegd en de koopvaardijvaart is
gestremd.
Toch betwijfelt men nog of het verschij-
nciM der Italiaansche vloot in de Aegeïsche
zee werkelijk het dreigend karakter zal
aannemen, waarvan de belegeraars ge
wagen.
FEUILLETON.
(NAAR* HET DUITSCH.)
6)
Otfried richtte geen enkele vraag tot
den ouderi dienaar, die zich in zijn ka
mer aanmeldde Onderworpen deed hij
jzijn nieuw kleed aan en daalde, toen de
klok der kapel luidde, de steenen trap
ar, oin den dienst te gaan bijwonen.
Terwijl hij net plein overstak, bood
,de kamervrouw van Isabella het kind bet
getijdenboek der gravin en dit harer
dochter aan. Otfried nam de boeken aan,
plaatste zich zoo, dat.de graaf, diens
Êchtgencote en dochter konden passee-
ren, volgde hen toen e;i knielde, in het
heiligdom gekomen, achter hen.
Na dit oogenblik verliet hij hen niet
in; er en werd hij als een der ihuisge-
jiooten beschouwd. De kapelaan verdeel
de zijn zorgen tusschen de twee kin
deren, terwijl Isabella geen onderscheid
tusschen hen maakte, om daardoor haar
dochter voor de nederigheid te vormen,
en haar g nneid aan den wees te
betuigen. Het el der gravin werd be-
De Figaro meent als dein indruk van
wei-ingelichte krwigen te Rome te kun
nen weergeven, dat de actie van Italië
in dein Archipel niet alleen ter zee zal ge
schieden, doch de Italiaansche vloot met
den steun van een krachtige troepenaf-
deeling zich ook meester zal makein van
verscheidene eilainden, d;e zoo dicht mo
gelijk bij de Dardanelles gelegen zijn, als
Lesbos, Lemnos, Imbros enz. Men ver
wachtte een hevigem tegenstand van de
Turken, die allen tijd gehad hebben om
zich op dezen aainval voor te bereiden
en overal de verdedigingsmiddelen te ver
sterken. Doch de Itahaainsche regeering is
er van overtuigd, dat het overweld-goude
overwicht van de vloot dezen tegenstand
spoedig zou kunnen neerwerpen en de
Italianen zich dan op de eilanden zouden
kunnen vastzetten. Eenmaal in het bezit
van deze steunpunten, zou het mogelijk
zijn 'de Turken ernstig te verontrusten
en hun handel te belemmeren, terwijl men
dan wellicht meer krachtdadig den aan
val op de Dardanellen zou kunnen voorbe-
reiden, welk denkbeeld Italië niet had
opgegeven.
Enfin, ze moeten wat doen, want in Tri
polis 1 niet het hun maar niet en ze durven
het niet probeeren ook.
Aan het militaire vakblad Preparazioiiie
schrijft generaal AmegÜo, de bevelhebber
van de Italiaainsche troepen in Bengazi,
een brief, waarin hij uitvoerig €11 met
nadruk betoogt, dat het niet raadzaam
zou zijn naar het binnenland op te trek
ken.
De muiterij te Fez
heeft volgens een telegram van Regnanet
de volgende oorzaak.
Op 1 Maart werd'de soldij oer bnèrit-"
fijnsche troepen verhoogd. De Resident
had het voornemen de verpleging der
troepen te verbeteren, door van die trac-
tementsverhoogiing gebruik te maken om
kortingen te heffen tot het verbeteren der
menage.
Het bericht van dit pLaji deed onder
de troepen een beweging onLtaan. Ze
ventig man sloegen .aan liet muiten, en
een deel der beyolking ging tot wanorde
lijkheden over.
De Fransche gezant nam onmiddellijk
maatregelen om den opstand te onder
drukken.
De muiterij betgon gisterochtend te 11
uur ouder de infanterie en sloeg over
op dc andere troepen. De genie echter
bood tegenstand aan de opstandelingen.
Ook onder de bevolking heerscht groo
te agitatie. De muiters zijn reeds begon
nen met het leegplunderen van eenige win
kels, ook is een aanval gedaan op eenige
huizen van Europeanen. Er zijn ook eenir-
ge slachtoffers gevallen.
De beweging heeft zich niet uitgebreid
tot de omwonende stammen.
Volgens berichten uit Fez zijn een aan
tal Franschen gevlucht naar de woning
van den Franschen gezant en naar de con
sulaten, terwijl anderen in hunne huizen
gebleven zijn of een schuilplaats hebben
gevonden in het paleis van den Sultan.
Tot deze behooren o.a. de geneeshee-
ren va:n de militaire missie. Ook de Engel-
gelsche consul bevindt zich met eenige
reikt; Johanna koesterde voor haar ge
zel hartelijke vriendschap, berustende op
dankbaarheid en deze beantwoordde de
zorgen en liefde, door aan Johanna's
minste verlangen te voldoen.
In het voorheen luidruchtige paleis
heerschte kalmte. Helaas, deze rust werd
weldra niet alleen heilzaam, maar ook
noodzakelijk. Men zou gezegd hebben,
dat Isabella ze afgewacht ihad om tot den
slaap der rechtvaardigen over te gaan.
Deze vurig tot uet goede geneigde
ziel, die zich had zien tegenwerken, om
dat zij niet begrepen was, k\\ Ijhde in
onderwerping weg. De stille droefheid,
doodde haar zekerder dan een ziekte.
De gravin putte al haar geestkracht uit,
om noch haar afkeer, noch haar verve
ling, noch haar onmacht te verraden;
doch langzamerhand deden haar door
den dwang te sterk gespannen zenuwen
haar onduldbare smai ten lijden. En die
toestand werd drukkender 11a de folte
ring op den dag dei laatste jacht.
Toen nu de jonge vrouw door kalmte
omringd was, en zij een weinig zedelijke
gerustheid kou smaken, veroorloofde het
verbrijzeld, afgemat lichaam niet daar
van lang te genieten. De verzwakking
maakte plaats voor ecu onnatuurlijke
kracld, geput uit de niaclit over haar
wil. Ma,ar daardoor werd spoedig de
vreemdelingen in zijn eigen huis. Hun vei
ligheid schijnt verzekerd door de troepen,
die in de stad zijn gekomen.
De ramp der Titanic
ligt nog steeds in volkomen duisternis. De
Carpatnia, die de geredden aan boord
heeft, laat niets los. Ismay, de president
der White-Star moet de verbinding met de
maatschappij voor zich houden en in cij
ferschrift mededeelingen hebben gedaan,
die strikt geheim gehouden worden,
hij moet voornemens zijn zoo spoedig
mogelijk naar Engeland terug te k-eeren.
De Senaat hemt nu besloten, dat Is
may in hechtenis zal worden genomen,
en een dringend verzoek gericht tot de
congres-commissip om een nader onder
zoek in te stellen. In verband daarmede
verluidt, dat Ismay daarvan bericht heeft
ontvangen en dat van de Carpatnia het
schip Franconia?, dat op weg naar Eu
ropa is en eveneens tot de Cunardlijn be
hoort, is aangeroepen om Ismay aan
boord te nemen en hem aldus voor ver
volging te vrijwaren.
Het laatrte bericht van de CarpathLa
meldde dat daar 100 geredden, waaronder
mevrouw Astor, zwaar ziek zijn. In ver
band daarmede werden dadelijk een aan
tal ziekenwagens besteld om aan de kade
van de Cunard-lljn gereed t staan. Eeni
ge geredden hebben persoonlijk telegram
men naar New-York gezonden of men
daar weet of hun echtgeuooten gered zijn.
Daaruit leidt men af dat die geredden niet
de overtuiging hebben, dat nog niet langs
anderen weg passagiers kunnen zijn ge
red.
Over de vraag, hoe alle berichten, die
tusschen Maa/ioagmorgen en Maandag-
naCflt gepuolicêera zijnin de wereld ge
bracht konden worden, speciaal het be
richt dat de „Titanic" door de „Virgini
an" naar Halifax gesleept zou worden,
en dat alles aan boord in orde was, wordt
een onderzoek ingeleid. In het bureau
van de Cunardlijn wordt beweerd, dat
reeds Maandag om 10 uur de White Star
Line het bericht gekregen had van den
ondergang van de „Titanic", en dat het
bericht van den kapitein van de „Carpha-
thia", dat deze 800 geredden aan boord
zou hebben, door de Cunard-lijn met 24
uur vertraging in handen gesteld is. Er
wordt beweerd^ dat de White Star Line de
rampzalige tijding den geheelen dag ach
tergehouden heeft om de onderverzekerin
gen te kunnen plaatsen in haar eigen be
lang en in dat van bevriende bevrachters.
Nog wordt uit Halifax liet volgende
zonderlinge bericht gemeld:
De stoomboot „Par.sian" kwam Woens
dag alhier aan. Tot algemeene verbazing
wisten de passagiers niets van den onder
gang van de „Titanic". De kapitein van
de „Parisian", die in draadlooze verbin
ding met de „Carpathia"', de „Californi-
an" en vele andere stoom booten geweest
moet zijn, en dus alle bijzonderheden van
de ramp moet kennen, weigert inlichtin
gen te geven.
De draadlooze-telegrafist van de „Pari-
asian" verklaart, dat hem ten strengste
verboden is, iets mede te deelen. Hieruit
trekt men de conclusie, dat een sensatio-
neele onthulling over de ramp wordt ge-
uiterste grens bereikt, want de spieren
verslapten, de levensorganen weigerden
allen dienst, en de vrouwe van Hene
gouwen vergiste zich geenszins in de
meening, dat haar nog si edits weinige
dagen levens restten.
Dien korten tijd bracht zij bijna uit
sluitend door in tegenwoordigheid van
haar dochter, die steeds in schoonheid
en deugd toenam. Zij gaf haar ilieur laat
ste onderrichtingen, onderwees haar liet
geduld en de zachtmoedigheid, wapende
haar van te voren tegen de onvermijde-
Jjjke beproevingen en als zij dan een
blik in de toekomst wierp, deukte zij
haar Johanna weenend aan de borst.
Johanna, sprak zij, ik weet het, en er
valt niet in het minst aan te twijfelen,
uw lot zal niet verschillen van dat van
andere vrouwen. Zelfs een hooge stand
vermag niets voor het geluk in tegendeel
hoe hooger God u in deze wereld plaats
te, hoe zwaarder uw kruis zal zijn. Denk
in uw'uren van moedeloosheid aan haar
die u genoegzaam beminde, om dikwijls
haar doornenkroon te vergeten. Vergeet
om den vrede te bewaren, sterf, als het
zijn moet, om het bezworen geloof te
behouden op die wijze zult gij de ver
vulling der eeuwige beloften verdienen.
Ik laat u een naam, welken niemand ont-
eerdebewaar den uwen .ongeschonden
heim gehouden.
De Senaat 'heeft een commissie be
noemd, die een onderzoek zal instellen
naar de oorzaken van de ramp van de
„Titanic."
Deze commissie is reeds op weg naar
New-York. Bij hare aankomst aldaar zal
zij zich inschepen op den belastingkotter
die op last van den staatssecretaris van
financiën de „Carpathia" zal aanhouden,
zoodra deze op Amerikaansch rechtsge
bied komt, waarna de commissie zich aan
boord van het schip zal begeyen.
GEMENGD.
De bestuurders van de Oostelijke
Amerikaansche spoorwegen
hebben aan de vereeniging van macninis-
ten medegedeeld, dat het onmogelijk was
aan haar eisch om Joonsverhooging ge
hoor te geven.
Een bericht uit Londen meldt dat het
Canadeesche stoomschip Carl of Grey,
dat tusschen Charlotte-town en Picton
vaart, per draadlooze telegrafie hulp ver
zocht heelt, daar het bij k a a p B o h 11 g e-
strand is. Aan boord bevinden zich 200
passagiers.
Charlette-town Jigt aan het Ontario-
meer.
De Duitsche Rijksdag zal
Maandag de beraadslaging over de wets
ontwerpen op de landsverdediging en de
daarmee samenhangende dekkingswet be
ginnen.
In de goudwasschingen der Lena-
Gesellschaft te Irkoetsk zijn ernstige on
lusten onder jle arbeiders uitge
broken. Soldaten; die opgeroepen zijn om
den opstand te onderdrukken, hebben op
de arbeiders geschoten. 107 arbeiders wer
den gedood en 80 gewond.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit is benoemd tot kan
tonrechter te Rotterdam mr. G. W. F.
Wentholt, thans kantonrechter te Ter
Neuzen
is benoemd tot burgemeester te
Spaarndam, S. G. L. F. baron van Fri-
dagh thans burgemeester te Limmen.
Chineezen-opstootjes in Soerabaja.
Wij vinden in de „Daily Telegraph"
het volgende telegram dato 16 dezer uit
Peking, dat wij onder het noodige voor
behoud vermelden:
„De Chineesche pers spreekt haar
groote voldoening uit over de oplossing
van het incident op Java, dat in het
leven werd geroepen door het dooden
van een Chinees door een politiebeamb
te. Volgens hier ontvangen berichten
worden de schuldigen door het Neder-
iandsche gouvernement streng gestraft,
de familie van de slachtoffers en de ge
wonden schadeloos gesteld, terwijl het
Ncderlandsche gouvernement overweegt
de Chineezcn op gelijken voet te behan
delen als de Nederlandsche ingezetenen,
waarop reeds zeer lang werd aange
drongen.
De Bakkerswet.
De Ned. R.-K. Bond van Bakkers- en
Cacao-, Chocolade- en Suikerbewerkers
en laat hem rein en onbevlekt op uwe
dochters overgaan. De huiselijke deug
den en de heiligheid des levens zijn een
ovcrschoone erfenis...
Ach, dierbaar en geliefd kind, hoezeer
behoeft gij nog mijn zorgen. U, nog
zoo jong, zoo zwak, zoo schroomvallig
te moeten achterlaten. Aan welke han
den zult gij toevertrouwd worden? Zal
hij, die uw echtgenoot wordt, u bemin
nen? Want luister wel, mijn aangebeden
kind, het lot van de dochters uit vorste
lijke huizen is dikwijls verschrikkeiijk, om
dat zij meestal niet v rijelijk over haar hand
kunnen beschikken, zooals een onderda-
ne, die haar hand legt in die van den
man harer keuze. Gij, erfgename van Beie
ren en Henegouwen, gij zult de levensge
zellin worden van een vorst, van een ko
ning misschien... Hoed u tegen hoogmoed
hoed u nog meer tegen de veroveringen
van uw eigen hart. De man toch, die u
naar het a.taar leiden zal, zal om duizend
redenen recht meenen te hebben op uw
hart. Gij zult zonder liefde moeten ge
hoorzamen en besluiten u voor immer te
onthouden van geoorloofde genegenheid,
vurig en heilig tegelijk. Dat is een ruw
martelaarschap, mijn dochter, een marte
laarschap, alleen door God gekend
Zijt getrouw aan uw echtgenoot, uw
meester, en onderdruk de kloppingen van
verzoekt te melden, dat het gesprokene
van den heer Duymaer van Twist in de
Tweede Kamerzitting van 28 Maart al*
zoude het bureau voor de R. K. Vak
organisatie in zijn jaarvergadering te
Breda „op ons voorstel besloten hebben,
dat de Bakkerswet aan de orde behoorde
te komen^mits daardoor de verzekerings
wetten niet geschaad werden, geheel on
juist is."
De juistheid evenwel is, dat niet op
voorstel van onzen Bond de door den
heer Duymaer van Twist bedoelde mo
tie is aan de orde gesteld, doch op
voorstel van het bestuur van het Bureau
voor de R.-K. Vakorganisatie, welke be
doelde motie aan een stemming onder
wierp, nadat door onzen 'een mo
tie, behelzende het dringenu e.zoek om
de Bakkerswet alsnog vóór Paschcn te
behandelen werd ingetrokken.
Tot goed begrip dient te worden op
gemerkt dat de door het bestuur van
het bureau voor de R. K. Vakorganisa
tie voorgestelde motie werd aangenomen
met 8336 tegen 3018 stemmen. Boven
genoemde bond stemde tegen.
Geheelonthouding.
Dr. Ariens geeft in het zooeven ver
schenen nummer van „Sobriëtas" de
volgende cijfers van priesters-geheelont
houders, voor ons vaderland
De eerw. Paters van het H. Hart, de
P. P. Jesuïeten, Franciscanen en Capu-
cijnen tellen allen d. w. z. elke groep
afzonderlijk ongeveer 10 g. 0., de P.
P. Dominicanen 13, de H. H. Norber
tijnen 3, de P. P. Augustijnen 2, het
Internaat der Priesters van het H. Hart
1. Te zamen dus 63 g. 0.
Van de seculiere geestelijkheid zijn in
het Aartsbisdom 5, Roermond 3, Breda
2, Haarlem 1 geheelonthouder.
Salarisactie onderwijzers.
Op een vergadering van het comité
voor gemeenschappelijke salarisactie te
Amsterdam kwam ook een schrijven in
behandeling van den heer N, Oosterbaan,
naar aanleiding waarvan het comité be
sloot het volgende bekend te maken:
Nadat het comité 2 Februari bericht
ontvangen had van den heer Ooster
baan, dat hij de uitnoodigino" aannam,
om voor het comité als spreker op te
treden, werd hem den 12en Febr. toege
zonden de motie, die het comité zich'
voorstelde in de vergadering op 17 Febr.
te doen behandelen.
De slotalinea dezer motie luidde
„en doet eerbiedig en ernstig een be
roep op de hooge regéering en op de
volksvertegenwoordiging, om nog in
deze wetgevende periode althans aan de
meest dringende wenschen der Neder
landsche onderwijzers tot verbetering
hunner materieele positie tegemoet te
komen."
Hierop werd van den heer Oosterbaan
bericht ontvangen, dat hij voorstelde in
deze alinea achter volksvertegen
woordiging in te lasschen „te
willen overwegen, of het mo
gelijk i s" nog in deze etc., daarbij
opmerkend, dat hij deze laatste toevoe
ging van zeer veel belang acht, omdat
hij voor zich overtuigd is, dat er in
uw hart, zoo dit waagde te kloppen. Weet
het wel: volgens de wereld behoort gij
u\. vader en aan de staatkunde der ho
ven; doch vóór alles hangt gij af van God
en uw eer.
Isabella hield uitgeput op.
Een oogenblik daarna hernam zij:
Ik vermaak u Otfried. Ofschoon hij
twee jaar ouder is dan gij, zult gij evenwel
de wijste, de sterkste zijn, en dan ook
nog: voor hij-den mannelijken leeftijd zal
bereikt hebben, zal uw lot onherroepelijk
vastgesteld zijn. Laat hem in dat geval
niet aan het hof van Beieren, maar neem
hem mede. Voor die ziel is de zoete
omgeving, welke gij rondom hem zult
bewaren, volstrekt noodig. De menschen
zullen hem, bij gebrek aan de noodige
kennis van zijn toestand, dikwijls kwetsen,
gij alleen zult zijn gemoedsbewegingen
stillen en bij oogcnblikken zijn wanhoop
doen bedaren. Zoo hij volhardt in zijn
hevige droefheid, welke niets uitwischt,
en u daardoor somtijds smart veroorzaakt
vergeet dan nimmer, dat gij aan Notberg
het leven uws vaders verschuldigd zijt;
•voldoe »cp die wijze aan den zoon een ge
heiligde schuld. Hierop dring ik ten zeer
ste aan
(Wordt vervolgd.)