BUITENLAND.
3e Jaargang,
No. 744.
3)e &zicbelve ©ou/tomt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en liet GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, t 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/t cent> met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
20
Maart
1912.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.73, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentiSngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
V Klompen wel, diamanten
niet belast
Meermalen hebben wij uiteengezet, dat
<fe herziening van de tariefwet o. a. uit
gaat van deze twee gedachtenhoogere
belasting op de wcelde-artikelen, dan op
de gewone levensmiddelen hoogere be
lasting op de goederen, die ook onze
eigen industrie kan leveren, dan op die,
.welke wij van iiet buitenland moeten
betrekken.
Eu nu heeft zoowaar het jinti-tarief-
.wet-comité uitgevonden, dat de klompen
,wei belast zullen worden, de diamanten
niet
Belasting voor de lagere, vrijstelling-
voor de hoogere standen
Laten zij nu eens eerlijk zijn, en na
gaan, waarom de klompen wel belast
zijn en de diamciiten niet. Die reden
vinden wij in de andere gedachte, die den
minister heeft geleid bij zijn wet. De
klompen worden belast om onze
eigen industrie te beschermen, om hier
geen overproductie te krijgen van min
der-waardige producten uit" het buiten
land, speciaal uit België.
En wat zou onze diamant-industrie
aanvangen, als de onbewerkte diamant,
die wij uit het buitenland moeten betrek
ken, belast werd. Hoe zou zij de concur
rentie kunpen voitiouden? En daar de
invoer van bewerkte diamant toch niet
groot is, is de belasting daarop nutteloos
en ongegrond.
Men ziet du.; e;:r, hoe men met groo
te woorden zieltjes tracht te vangen in
liet anti-tariefwet-iiatt"!
Bekentenis van onmacht.
De oud-minister De Meester, die zich
op het politiek terrein nooit recht thuis
heeft gevoeld, bleek in een bijdrage voor
het „Vrijzinnig maandblad van de ver-
eeuiging van Jonge Vrijzinnigen" te Hel
der die titel-is vrijzinnig genoeg 1
van meening, dat de leuze: „tegen de re
actie en vóór een grondwetsherziening
in vrijzinnigen gec t", voldoende is om
de linker concentratie over heel de Unie
te voltrekken.
De Haagsclie correspondent der Zut-
fensche Courant betwijfelt dit even
wel sterk, omdat hij de vrij-liberalen niet
vertrouwt. Die hebben z. i. zulke onaan-
geuaam-zonderüug'-af wijkende meenin
gen omtrent „reactie" en „vrijzinnigen
geest". In den brcede zet hij dit uiteen
er verzucht dan ten slotte:
Nog eens, wij' verwerpen het denk
beeld van concentratie niet absoluut;
wij hebben reeds in vorige corres
pondenties betoogd, dat dc fijd om
dc tactiek te bepalen nog niet is aan
gebroken. Maar thans mag noch kan
dc Liberale Unie de hand naar de vrij
liberalen uitsteken, zij zoude niet al-
leen haar beginselen, zij zoude allicht
zich zelve er mee wegdoezelen.
Zeker, er gaan voor concentratie
stemmen op. Maar ook wij zijn in ge
legenheid vele liberalen te spreken en
wij zijn op grond van onze persoon
lijke ervaring overtuigd, dat in bree-
den kring onder de liberale kiezers het
der Unie plicht wordt geacht, thans
mee te werken aan een eerlijke po
ging, het algemeen kiesrecht te ver
wezenlijken. Werd die ernstige wil
verlamd, die leuze prijsgegeven, het
zou in vele kringen van ons volk een
teleurstelling baren, die slechts den
socialisten voordeel en den clericalen
geen nadeel zoude opleveren. Het zou
onverschilligheid kweeken voor de
eigen zaak, den indruk wekken alsof
'de leiders dier partij tevreden zijn «net
een „parions en toujours, n'v pensons
jamais
Is dat niet grappig?
Deze corr. moet zelf erkennen, dat
de linkerzijde wel kan praten over wat
tot eenheid zou kunnen voeren, maat
er niet over kan denken, op die basis
eenheid na te streven, want als de hec-
ten gaan denken, dan raken ze mijlen,
van elkander af. Eu dat... zou „den so
cialisten voordeel, den clericalen geen
„nadeel opleveren
Hebt ge ooit jammeriijker bekentenis
van politieke onmacht zien afleggen?
't Is om er medelijden mede te hebben
jen daarom willen we dien treurenden
joorr. een troostgrond aanbieden.
(je.aqhte briefschrijver, er is één ding,
waarover uw vrienden en geestverwan
ten onophoudelijk denken èn praten, n,.l.
hun anti-clericalisme. Als het in hun
kraam te pas komt, ontkennen zij wel,
dat daarin hun eenige saamtrekkings
kracht huist, doch laat u daardoor niet
om den tuin leiden, 't Is tóch zoo. Na
tuurlijk zet de rechter concentratie zich
daartegenover onverzettelijk schrap, zoo
dat het zalfje, hetwelk wij u op de poli
tieke wonde smeren, wel iets bijtends
heeft, maar zachte heelmeesters.... dat
weet u, nietwaar Ga ijverig voort, waar
de corr,, uw medestanders op hun fei
te! ijke onmacht tot samenwerking te wij
zen en ge opent hun meer en meer de
'pogen voor de alleen-heilbrengende leer
van het anti-clericalisme. Voor de oogen
van rechts behoeft u niet bezorgd te we
zen: wij zien de linker concentratie best
aankomen en haar tegen ons gericht front
behoedt ons voor vermindering in waak
zaamheid.
V A's twee hetzelfde doen.
Men herinnert zich, liioe minachtend
de firma Vrijzinnigheid en Co. (dc S. D.
A. P. behoort tot de alles behalve stille
vennooten) zich pleegt uit te la/ten over
het R. K. Vereenigiugsleven in zijn ver
schillende uitingen.
Dat is „scheurmakerij", „benepen
heid", „zich onnoodig opsluiten in een
eigen kringetje" enz. enz.
Wanneer we echter dc maatschappij
eens overzien, aanschouwen we op me
nig gebied hetzelfde. Vereenigen niet de
socialisten zich in allerlei corporaties,
wier doel gymnastiek b.v. en zingen
en fietsen met het rood-wezen niets
te maken heeft
Welnu: wordt zulks dan ook klein-
geestheid genoemd in de bladen van
bovengenoemde firma of gekenschetst
als lakenswaardig zich afscheiden van de
samenleving?
Weineendat roode samenwerken
heet beginselvastheid en een begrijpe
lijke uiting van het streven om de maat
schappij zooveel mogelijk te versocialis-
tigen.
En nu nog een arider voorbeeld. Heb
ben niet de Israëlieten insgelijks hunne
vereenigingen op velerlei gebied Be
oefenen zij b.v. te Amsterdam niet op
propagandistische wijze de tooneelspeel-
ïcunst met speciaal voor hen geschreven
stukken? Werd niet te Londen in
Whitechapel zoo juist een speciaal
Joodsche schouwburg gebouwd.
Hoe is van een en ander de ontvangst
bij de firma Vrijzinnigheid en Co?
Wel: zoo sympathiek mogelijk, 'tZijn
uitingen van een krachtig bevorderen en
opbloeien van het begrip der Joodsche
saamhorigheid.
We zullen dit niet tegenspreken.
Maar wel willen we vragenwaarom
mogen de Roomschen dan niet onverlet
hetzelfde doen Mogen wij geen saam
horigheid koesteren? Mogen wij er niet
naar streven de maatschappij van onze
beginselen te doordringen
O, als twee hetzelfde doen is dat nog
lang niet altijd hetzelfde in de oogen
van wie door- partijbriüen of beslagen
glazen zien.
Reden te meer voor onze wakkere ver-
eenigingsmannen om zich aan dergelijke
eritiek niet te storen. Bij de bladen der
firma Vrijzinnigheid en Co. hebben niet
wij onze vennooten maar wel de Israë
lieten en socialisten.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De mijnwerkers in verschillende lan
den beginnen reeds genoeg te krijgen
van de staking die alle reservefondsen
verslindt. In het Roergebied is dan ook
de staking opgeheven
bij besluit van de drie stakende vereeni
gingen. Zij hadden ingezien dat verder
staken volkomen nutteloos was en men
het niet langer vol kon houden.
Uit andere streken echter komen be
richten van, hoewel onbelangrijke uit
breidingen.
Ook in Engeland hoopt men hartelijk
op een goede oplossing. Het bestuur van
het Mijnwerkersverbond heeft verklaard
„Wij wenschen dc mannen zoo spoedig
mogelijk weer aan het .werk te heb
ben, en als het wetsontwerp ons bevre
digt, zal het niet lang meer duren. Voor
spellen kan men natuurlijk niet, wat het
verbond Woensdag op zijn vergadering
zal doen, maar, zelfs als het besluit, on
der de mijnwerkers een stemming te hou
den, zal het werk inmiddels worden her
vat, onder beding, dat het minimum loon
zal gelden van den dag dat zij weer aan
het werk gaan af Met de bijeenkomsten
in de verschillende streken kan natuur
lijk wel een maand heengaan."
Men begrijpt, dat ook daar het steeds
nijpende gebrek niet weinig tot die
stemming heeft meegewerkt.
Een blad heeft uitgerekend dat de
mijnwerkers tot Zaterdag, bijeengeno
men, een verlies van pl.m. 1,250,000
p.St. en de werkeloos geworden arbei
ders in de voornaamste andere bedrijven
een verlies van 1,325,000 p.St. aan loon
hebben geleden.
Intusschen is gister door Asquith in
het Lagerhuis
de kolenwet
ingediend. Hij zeide daarbij het ont
werp met grooten en ongeveinsden te
genzin in te dienen, doch een snelle
afhandeling was in het belang van het
land volstrekt noodzakelijk en de regee
ring had haar toevlucht tot de wetgeving
slechts genomen, toen alle hoop op een
schikking door overeenkomst vervlogen
was. Na de door de regeering met be
trekking tot de onderhandelingen ge
volgde politiek verdedigd te hebben, leg
de de eerste minister de bepalingen van
de wet uit, volgens welke aan onder den
grond werkende arbeiders een minimum
loon toegekend zal worden. Dit loon
zou betaalbaar zijn vanaf het oogenblik,
dat de mannen den arbeid weer opgevat
hebben en het zou door districtsraden
vastgesteld worden. Deze districtsraden
zouden regeif^vy^tstelJen.om de regel
matigheid en resultaten van het werk
te verzekeren. Hoewel de werkman het
recht zou krijgen den werkgever tot uit
betaling van Ipon in rechten te vervol
gen, zou de werkman'geen recht hebben
op het minimum-loon, tenzij hij zich aan
die regels gehouden had. Het wetsont
werp schreef geen boeten voor een van
beide partijen voor. De werkgever moest
den onder den grond werkenden arbei
der een loon betalen, dat niet beneden
het in overeenstemming met de bepalin
gen van liet wetsontwerp vastgestelde
loon mocht blijven, doch het ontwerp
dwong den mijneigenaar niet zijn mijn
open te stellen en den werkman niet in,
de mijn neer te dalen. Voor geen van
beide partijen zou er dwang bestaan. Het
wetsontwerp is ook een tijdelijke maat
regel voor 3 jaarspreker hoopte en
verwachtte, dat hij afdoende zou zijn. Dat
was al wat op het oogenblik van lief
parlement gevergd werd. Het parlement
zou door het nemen van dezen maatregel
sterk staan, anders zou het, wat de he
mel verhoeden mocht, gedwongen wor
den andere en afwijkende maatregelen te
nemen om 'de industrieën en het volk
tegen verlamming van zijn leven en ge
brek te vrijwaren.
Naar het heet zal de arbeiderspartij
vóór de wet, die haar Maandag is voor
gelegd, stemmen.
De Duitsche politiek
geeft weer tot veel onrust en gissingen
aanleiding.
Het schijnt dat de val van Wermuth
nog door andere gevolgd zal worden.
Het gerucht loopt nl. dat von Beth-
mann HolIweg zou aftreden en dat ook
von Kiderlen-Wachter niet lang meer op
zijn post zou blijven. Deze geruchten
brachten een onrustige stemming die nog
verergerd werd door het bericht dat de
Keizer zijn reis naar Korfoe uitgesteld
had. Echter heeft, zoo meldt de „Lokal
Anz.", het bureau van den hofmaarschalk
gistermiddag weer bevel heeft gekregen
de toebereidselen voor het vertrék van
den Keizer, clat dan toch Vrijdag nog
zou plaats vinden, door te zetten.
De bladen houden zich nog bezrg met
de vraag, wat de reden geweest is van
het verrassende bevel van den Keizer.
Uit een bezoek aan von Tirpitz meende
men eerst te moeten opmaken, dat helt
in verband met de rede van Clhurcill
(waarover hieronder) stond, maar nu
blijkt, dat de staatssecretaris van marine
gisteren jarig was en dat keizer Wil
helm hem 'dan altijd een bezoek brengt.
Het meest waarschijnlijke is dus, dat de
lastige toestanden in de binnenlan.dsclie
politiek de eigenlijke oorzaak zijn en de
rede van Churchill slechts in zooverre,
als zij er toe bijdraagt, deze moeilijk
heden te vergrooten. Het „Berl. Tagebl."
meent, dat er verschil van meening is
tusscheu den rijkskanselier cn het departe
ment van buitenl. zaken eenerzijds en den
staatssecretaris van marine anderzijds.
Von Bethmann Hollweg en von Kiderlen-
Wachter, die een betere verstandhouding
met Engeland wenschen, zouden geneigd
zijn Churchill's rede gunstig op te vat
ten, terwijl het departement van marine
van andere meening is en de versterking
van de vloot verlangt. Maar al was de
Keizer gister ook bij von Tirpitz oin
hem geluk te wenschen, toch zal hlij de
gelegenheid wel gebruikt hebben om
Churchill's rede ernstig te beespreken.
AAen moet daarbij in aanmerking nemen,
dat v. Tirpitz zeer veel invloed heeft op
den Keizer en als een van de ernstige
candidaten voor het rijkskanselierschap
beschouwd wordt.
De „National Zeitung" meldt nog het
volgende: „Naar wij uit hofkringen ver
nemen, is reeds Zondag tot het uitstel
van de reis besloten. De redenen daar
voor zijn enkel en alleen in den toestand
van de biunenlandsche politiek te zoe
ken. Dit wordt ons bevestigd door een
zeer hooggeplaatst rijksambtenaar, die
verklaarde, dat de toestand buitenge
woon netelig was. Niet slechts in parle
mentaire kringen, maar ook in diploma
tieke kringen noemt men den staats
secretaris van marine vou Tirpitz als
eventueele opvolger van von Bethmann
Hollweg, terwijl invloedrijke persoon
lijkheden in de omgeving van den Keizer
hem den Duitschen gezant te Washing
ton, graaf Bernstorff, als opvolger van
von Kiderlen-Wachter aanbevelen. Dat
Freinerr von Stumm, het hoofd van de
politieke afdeeiing in buitenlandsche za
ken, staatssecretaris worden zou, kan
men nis uitgesloten toeschouwen. Men
acht het echter zeer waarschijnlijk, on
danks alle tegenspraak, dat hij gezant in
den Haag wordt om dichter bij Londeii
te zijn."
Wat.de rede van minister Churchill
betreft, dat was een uitvoerige en open
hartige verklaring met betrekking tot de
positie van
Engeland en Duitschland
als zeemogendheid.
Indien, zoo verklaarde hij, wij nu, zoo
als het geval schijnt te zullen zijn, tegen
over een vermeerdering van het Duitsche
bouwplan met 2 schepen in de eerstvol
gende 6 jaren staan, dan zouden wij die
vermeerdering beantwoorden met een
evenredig grootere vermeerdering, die
ons overwicht handhaaft, door 4 nieuwe
schepen binnen dezelfde periode te bou
wen. Wij zouden den aanbouw daarvan
echter over de 6 jaren verdeelen, zooals
dat ons het meest geschikt voorkomt.
Laat mij er evenwel tevens op wijzen,
dat een vertraging of vermindering van
het Duitsche plan van aanbouw binnen
zekere grenzen hier, zoodra daarvan blijkt
eveneens onverwijld gevolgd zal worden
door ruiine, daaraan evenredige vermin
deringen. Indien Duitschland bv. zou
wenschen één of zelfs, twee van zijn jaar-
lijksche contingenten te laten vervallen
en zijn geld in eigen zak te houden, ten
einde zijn volk werk te verschaffen en
eigen welvaart tot ontwikkeling te bren
gen, dan zouden wij dadelijk onze daar
mede overeenkomende contingenten la
ten vervallen, indien zich elders geen ge
vaarlijke uitbreiding voordoet. Elke ver
traging in den aanbouw van de zijde van
Duitschland zou natuurlijk van onze zij
de op grootere schaal gevolgd worden,
ook hier binnen zekere grenzen echter,
omdat wij tot zekere hoogte met het
bouwplan van andere mogendheden re
kening moeten houden. Doch stel het
geval, dat Duitschland en Engeland in
het komende jaar, het eerste rijk geen 3,
het laatste rijk geen 5 schepen zou bou
wen om een schoone bladzijde te begin
nen in het boek van wantrouwen tusschen
de volkeren, stel dus dat Duitschland
dan geen schepen zou bouwen, dan zou
het zich tusschen de 6 en 7 millioen pd.
sterling besparen. Doch dat is niet alles.
Wij zouden aan onze schepen niet be
ginnen, voordat Duitschland met de zijne
was aangevangen. De 3 schepen, die het
niet op stapel gezex zou hebben, zouden
automatisch niet minder dau 5 mogelijke
Engelsche opperdreadnoughts buiten ge
vecht stellen, wat meer is, dan zij zouden
kunnen hopen in geval van oorlog te doen
De niet-rechtstreeksche resultaten van één
enkel jaar zelfs zouden niet te overzien
zijn. Niet alleen voor twee groote broe
dervolken. doch voor de geheelé wereld
van arbeidende menschen, zouden zij on
metelijk zijn mei betrekking tot hun hoop
en opgewektheid. De Duitsqhers zullen in
macht ter zee door geen vermeerdering
van hun vloot winnen en zij zullen even
min verliezen door verminderingen op
den grondslag, dien ik aangegeven heb.
Hier dus heeft men een geheel duidelijk
plan van regeling, waardoor zonder over
en weer af te dingen, zonder de minste
beperking van de souvereine vrijheid van
een van beide mogendheden, deze scher-
oe en kostbare wedijver op elk oogenblik
gestaakt kan worden. Het is te be
ter, daarvan ben ik zeker, de kwestie ge
heel openhartig in haar eenvoudigen
vorm aan liet oordeel van de parlementen
en de volken voor te leggen.
De minister van marine besloot met te
zeggen, dat indien eenig volk ooit het
machtigste leger en de machtigste vloot
zou bezitten, de geheele wereld in gevaar
zou verkeeren en een catastrofe zich
spoedig zou voordoen.
De Duitsche pers
is over deze redevoering niet zeer gesticht
ai erkent ze eenstemmig de oprecht
heid van Churchill's verklaringen.
Voor het eerst heeft de Engelsche re-
geering openhartig bekend, dat haar
vlootpolitick alleen tegen Duitschland ge
richt is. Men bestrijdt echter de juistheid
van Churchill's redeneeringen.
De Vossische Zeitung zegt o.a.Men
schijnt in Engeland over het hoofd te
zien, dat voor Duitschland, dat als zee
mogendheid nog in opkomst is, nog an
dere overwegingen en moeilijkheden gel
den dan die welke op Engeland betrek
king hebben. Een tijdperk van rust van
één jaar in de uitbreiding van de vioot
waarvoor Churchill jjcpleit heeft, zou
Engeland met zijn geweldigen voorsprong
op de vloten van alle andere volkeren
weinig kwaad kunnen doen. Duitschland,
dat zijn mededingers op de hielen zit,
zou echter in dit jaar zeer gemakkelijk
van zijn plaats als tweede zeemogendheid
verdrongen kunnen worden.
Het Berliner Tagcblatt betwijfelt of
Churchill handig gesproken heeft. Zijn
woorden kunnen allicht een uitdagende
werking hebben. Het zal moeilijk vallen
de groote menigte duidelijk te maken,
dat men hem dankbaar moet zijn voor
zijn openhartigheid.
De Deutsche Tageszeitung is van mee
ning, dat uit de rede de aanmatiging
en de zelfoverschatting van Engeland bij
zonder duidelijk blijken. Het spoort de
regeering aan, om, zonder zich te bekom
meren om de pogingen van Engelsche
zijde tot het oefenen van invloed, zelfs
al zijn zij minder plomp dan die van
Churchill voort te gaan met de uitbreiding
der vloot.
Sedert de wet op de scheiding van kerk
en Staat in Frankrijk
de kerkgebouwen
in het bezit van den Franschen Staat stel
de, meenden vele al te ijverige burgemees
ters en andere burgerlijke overheidsper
sonen, dat zij, mèt de beschikking over
de kerkgebouwen, ook het recht haddeu
gekregen om te bepalen op welke uren de
kerken geopend en gesloten zouden zijn.
Dit gaf aanhoudend aanleiding tot ha
telijke geschillen tusschen pastoors en
kapelaans eenerzijds en burgerlijke over
heidspersonen anderzijds.
Thans heeft de Tcgeeringscoininiss; ris
Corneille, de geestelijken in het gelii!: ge
steld.
Corneille trok dc conclusie, dat de kerk
de volle vrijheid had om de opening en
sluiting der kerken en al wat daarmede
in verband stond, tc regelen en dat de
burgerlijke autoriteiten niet het recht heb
ben om uitgezonderd voor doeleinden
van politie of justitie zich zonder verlof
van den geestelijke, toegang tot een kerk
gebouw te verschaffen.
De Raad van State heeft zich geheel
met deze zienswijze veretiilgd, zoodat
het geschil thans ten gunste der geestelij
ken is beslist. Ook de durf der kerkhaters
heeft een grens.
GEMENGD.
Gister vierde Z. H. de Raus zijn
naamfeest. Eergisteren werden op het
Vaticaan de feestelijkheden begonnen
met een ontvangst van het H. College.
De onder-deken kardinaal Serafina Van-
nutelli, wenschte den H. Vader geluk!
namens zjjn collega's en namens den
deken van het H. College, kardinaal
Oreglia, die wegens zijn zwakke gezond
heid zelf niet komen kon.
Aan de kardinalen overhandigde de
Raus na een dankwoord voor hun geluk-
wenschen, een deel van de code van het
