S)e %eidóch& Sou/tout Bescherming' van vogels. BUITENLAND. 3e Jaargang;, No. 737. Bureau OUDE SINGEL. 54. LEIDEN. latere. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCH1INT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post f 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2l/t cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. Elf maanden geleden bereikte de iTweëde Kamer een koninklijke bood- «chap ten geleide van een wetsontwerp, *rhoudende bepalingen tot bescherming van in het wild levende vogels', of kór- Ier gezegdeen nieuwe Vogelwet. Zooals uit de titulatuur reeds blijkt, is het doel van het wetsontwerp de vo gelsoorten, die voor den landbouw nut tig en noodig zijn, te beschermen en voor ondergang te behoeden. Hetzelfde doei heeft ook de bestaande Vogelwet, dateerende van 1880, nagestreefd doch de resultaten van deze wet beantwoord den niet aan de verwachtingen. De oor- izaak hiervan is, naar Minister Talma in de Memorie van Toelichting van het on derhavige wetsontwerp uiteenzet, dat de .wet van 1880 onderscheid maakt tus schen nuttige en niet-nuttige vogels. De- Tt onderscheiding is principieel onjuist, omdat dikwijls van plaats en tijd afhangt of een vogel schadelijk is of niet. De spi eeuwen en lijsters b.v. kunnen in ooft- kweekerijen groote schade aanrichten in de bosschen daarentegen zijn zij bond- genooten van de boschbouwers in den strijd tegen schadelijk gedierte. Een vo gel kan overwegend schadelijk zijn op boschrijke zandgronden en overwegend nuttig in het lage polderland. Dc grondslag van de nieuwe regeling is derhalve een andere als het bestaande stelsel. De wet wil haar bescherming verleenen aan de in het wild leven de vogels, met openstelling van demo gelijkheid, om waar en wanneer schade voorkomt, deze te keeren. Over dit stelsel van aïgemeene vo gelbescherming zijn de vertegenwoordi gers van de voornaamste land- en tuin bouworganisaties geraadpleegd, die over 't algemeen van oordeel waren, dat de ■ontworpen regeling aan de geopperde bezwaren tegemoet kwam. Alle vogels, die behooren tot een der an Europa in 't wild levende soorten, worden beschermd en het zal verboden zijn deze vogels te vangen, te dooden, te verkoopen, te vervoeren, enz., even als het verboden is hun nesten uit te ha len, hun eieren te rapen, enz. Op dezen regel zijn natuurlijk de noo- 'dige uitzonderingen. Allereerst vallen buiten de wet het pluimvee en die vo gels, welke art. 17 der Jachtwet als .wild aanwijst. Maar .bovendien is nog de mogelijkheid open gelaten om bij al- gemeenen maatregel van bestuur enkele vogelsoorten aan te wijzen, bijv. wilde duiven die als zijnde schadelijk voor den landbouw, tuinbouw, boschbouw of visscherij buiten de bescherming dezer wet worden gesteld. Het ligt voor de hand, dat de „be schermde vogels niet alle even nuttig jljn. Ook zij kunnen heel wat schade toebrengen en overlast veroorzaken zoodat zij de wettelijke bescherming niet waard zijn. Van die lastige vogels moet men zich kunnen ontdoen eu wan- ineer de gebruikers van tuinen en kwee- kereijn de vogels niet door geraas, door vogelverschrikkers of door het schieten met los kruit kunnen verdrijven, be hoort de wet de mogelijkheid open te laten, dat zulks nog óp een andere wijze kan geschieden. Die mogelijkheid- bestaat. Art. 9 be paalt, dat aan gebruikers van gronden Jof wateren, waar vogels hinder veroor zaken, door den burgemeester vergun ning kan worden verleend, om deze vo gels met vuurwapenen te dooden. Ten einde een onoordeelkundige afgifte der vergunningen tegen te gaan, is eveneens bepaald, dat de Commissaris der Ko ningin ze kan intrekken. Deze veiligheidsklep is noodig, omdat volgens de opvatting van den Minister, de burgemeesters vergunning moeten verleenen, zoodra schade wordt toege bracht al is het in nog zoo geringe mate. Bij een zoo ruime interpretatie van het betrokken artikel, is gevaar van misbruik niet buitengesloten. De Minister toonde zich echter niet geneigd om de vergunningen te doen afgeven reeds bij het dreigen van ge vaar. Hij vreesde n.l. allerlei moeilijk heden in de practijk, terwijl bovendien zoo'n bepaling in strijd zou zijn met 'de conventie van Panjs4 tot welke con ventie ons land na de nieuwe wet kan toetreden. De heer Fleskens verschilt in dit op zicht met den Minister van meening. Hij wil en stelt dit bij amendement voor de mogelijkheid scheppen, dat in ge vallen, waarin met zekerheid valt te voor spellen, dat de vogels nadeel zullen be rokkenen, een vergunning kan worden verleend, vóórdat schade is toegebracht. Op een ander punt wijkt de Brabant- sche afgevaardigde eveneens van de ziens wijze van den Minister af. Hij acht het gewenscht, dat de vergunning tot het dooden van vogels niet beperkt wordt tot het dooden met vuurwapens, doch dat mede andere middelen gebruikt mogen worden, vergif alleen uitgezonderd. Ook dit denkbeeld belichaamde hij in een amendement. Zooals gezegd, verbiedt de wet even eens het rapen van vogeleieren. Doch de jachtwet staat toe van begin Februari tot 4 Mei kievitseieren te zoeken, zoodat een conflict zou ontstaan, als deze bepa lingen niet met elkaar in overeenstem ming werden gebracht. De Minister acht het terecht juister de kieviten in de Vogel wet onder te brengen en heeft ze dus uit de jachtwet gelicht. Het zoekeii van de kievitseieren, waar mede een groot aantal lieden zich in het voorjaar bezighouden, zal heel wat strijd in de Kamer veroorzaken. Want de Mi nister besnoeit den termijn, waarin het rapen van kievitseieren is toegestaan. iWordt art, 4 onveranderd aangenomen, dan zal men het volgend jaar maar tot 25 April kievitseieren mogen zoeken. De reden van deze inkrimping is, dat door den tegenwoordigen langen termijn het eerste broedsel verloren gaaf, hetgeen tengevolge heeft, dat deze nuttige vogel soort. in sommige streken op onrust barende wijze afneemt. Vervolgens valt de maai- en hooitijd vroeger dan voor heen en kunnen de jonge kieviten, af komstig uit een later broedsel, zich niet meer in het lange gras tegen hun natuur lijke vijanden verbergen. Niet allen in den lande erkennen de juistheid dezer argumenten en de heer v. Foreest heeft al een amendement inge diend öm den termijn van 4 Mei te be houden. Een welwillende ontvangst zal de Minister dit voorstel niet bereiden. Aan den wensch van belanghebbenden was hij reeds in zooverre tegemoet ge komen, dat hij den eindtermijn, oorspron kelijk op 16 April gesteld, verlengde tot 25 April, conform het advies van de Friesche Maatschappij van Landbouw. Voor het rapen van eieren van meeuw vogels, welk bedrijf hoofdzakelijk op de eilanden Schouwen en Rottumeroog wordt uitgeoefend, kan tussclien 15 April en 15 Juni toestemming worden ver leend. Er zijn voorts bepalingen ontwor pen in verband met wetenschappelijke onderzoekingen, waaraan een zekere vrij heid moet worden gelaten. Het vangen van vogels voor de kooi blijft geoorloofd. Een verbod van kooi- vangst zou de wet in hooge mate im populair maken; hoeveel vroolijkheid brengt een merel of een sijsje niet in dui zenden gezinnen, vooral in die van de armen! Het vangen van valken en ha vikken voor de jacht, al komt dit uiterst zelden meer voor,wil de wet evenmin be letten. Voor de uitoefening van deze be drijven zullen echter speciale vergunnin gen noodig zijn, die de belanghebbenden tegen betaling van 10 bij den Commis saris der Koningin kunnen bekomen. Niet alle vogels zullen tengevolge van deze vergunningen bemachtigd en verkocht mogen worden. Bij bestuursmaatregel zullen de vogelsoorten worden aange wezen, die men mag vangen, verkoopen, vervoeren enz. De vergunning is slechts voor een bepaalden tijd van het jaar geldig. Bovendien verbiedt artikel 22 de vogels te vangen vóór zonsop gang en na zonsondergang, wanneer de grond met sneeuw bedekt is (om vogel vangst in 't groot tegen te gaan) en op Zondagen en algemeen erkende Christe lijke feestdagen. Dit laatste punt kan wel een steen des aanstoots worden. In het verslag van het gesprokene in de af- deelingen lezen wij, dat men meende, dat het vangen van vogels doorgaans beoefend werd door menschen, die op de werkdagen hun gewonen arbeid heb ben te verrichten. Op Zon- en feestdagen trachten zij aldus eénige bijverdienste te verkrijgen. Met de belangen van deze lied.en wilde men rekening houden. De Minister meent, dat liet vangen van vogels als bedrijf geen aanmoediging ver dient. Om deze reden kan vogelvangst op Zondag niet worden toegestaan. De .jachtwet kent eveneens een verbod van Zondagsjacht. De socialisten hebben ondertusschen een amendement ingediend om het van gen van vogels voor de kooi op Zondag toe te staan. De voornaamste bepalingen van de vogelwet zijn hiermede toegelicht. Op de detail-quaesties gaan wij heden niet in; bij de behandeling in de Kamer zal gelegenheid bestaan enkele bepalingen nog nader onder de oogen te zien, terwijl over de bezwaren, die vooral de vogel- handelaars maken, niet gezwegen zal worden. V Werkeloosheid. Terwijl door de voorstanders steeds wordt beweerd, dat de tarief wet de in dustrie zal ten goede komen, zeggen de tegenstanders, dat zij werkloosheid in ve le vakken zal veroorzaken. Hoe kan men tot een dergelijke bewe ring komen Toen Minister Harte van Tecklenburg in 1904 zijn tariefwet indiende, kochten er meerdere buitenlandsche fabrikanten in Holland grond om fabriekeri te stich- teu. Zou dit soms werkloosheid tenge volge hebben De directeur-generaal van den Arbeid, de heer IJsselstein geen politiek me destander van de Regeering consta teerde, dat als de vakman met de noo- dige bekwaamheid is uitgerust, om den eqonomischen strjjd te aanvaarden, hij in Holland geen afzetgebied vindt. Ons land wordt immers thans met buitenlandsche overproductie over stroomd. Zal de Tariefwet hierin geen verbete ring brengen Voor eenige dagen wezen wij er op dat in Januari en Februari de Commis saris der Koningin in Gelderland 1150 bewijzen van Nederlandschap heeft af gegeven aan personen, die in Duitsch- land zijn gaan werkenGaan die men schen voor hun pleizier naar Duitsch- land, of doen zij het, omdat Holland met zijn vrijhandelstelsel hun géén werk Duitschland met zijn beschermend tarief hun wel arbeid kan verschaffen? Kwijnen verschillende takken van nij verheid niet, omdat zjj met het buiten land niet kunnen concurreeren. De Tariefwet zal de vaderlandsche in dustrie helpenzal de Hollandsche ar beiders in hun geboorteland werk en brood verschaffen en zal welvaart bren gen, waar tot dusverre armoede was. 't Is op zijn zachtst gezegd een o n- waarheid, dat de tariefwet voor vele vakken werkloosheid beteekent. V hij heeft gelijk, maar.... Voor het eerst na zijn Leidsche bedrei ging, dat hij niet meer wilde spreken in vergaderingen waar zijn eeuwige debater Wijnkoop werd toegelaten, trad mr. Troelstra gisteravond weder in een open bare samenkomst op, nl. in de „Amster- damsche Studentenvereeniging voor So ciale Lezingen", die voor 10 centen geld ieder toeliet. Iederbehalve de heer Wijnkoop. Dat gaf herrie. Een paar medestan ders van Wijnkoop protesteerden al bij den aanvang der vergadering liefelijk tok kelende op het klavier der „domperstac- tiek." Toejuichingen en gefluit waren 't gevolg, maar 't gaf natuurlijk niemendal. Mr. Troelstra hield voet bij stuk. Hij was na 3 jaren dat debatteeren met Wijn koop nu eindelijk eens moede en wees op diens geestverwant, dr. van Rave- steijn, die 2i/3 jaar geleden in dezelfde vereeniging heelemaal niet in debat wil de treden. De voorzitter noemde dit laatste juist, verweet Wijnkoop „geen bona fide deba ter tegenover den heer Troelstra" te zijn en ging toen voort: Het bestuur achtte het, om last te vermijden, het best om tegenover den heer Wijnkoop te handelen op dezelf de wijze als waarop deze zich vroeger verplicht zag tegenover den heer Sam son op te 'treden. (Applaus. Geroep: „Domperstaktiek Wil de vergadering, dat de heer Wijnkoop hier zal worden toegelaten, goed, maar dan moet zij weten, dat mr. Troelstra hier het woord niet zal voeren. De heer Troelstra heeft het woord .Er kwam nu nog Lwat lawaai: een paar schreeuwers moesten verwijderd worden; achter in de' zaal kwam 'teven tot dreigen met wandelstokken, maar nadat daar de politie was verschenen, kon de heer Troelstra eindelijk met zijn rede beginnen. Wij geven mr. Troelstra groot gelijk, dat hij zich dien lastigen, vervelenden Wijnkoop, die toch altijd hetzelfde ver telt, van 'tlijf schudt, maarwaar blijft nu „de" vrijheid, waarvan zijn partij immers het monopolie heeft? Ware vrijheid vraagt juist banden, an ders ontaardt ze in bandeloosheid. En dan loopt alles spaak! Nietwaar, dr. Ravesteyn? Nietwaar, bestuur van „Sociale Le zingen"? Nietwaar,.... mr. Troelstra? V Laatste schans. Herhaalde malen leest men thans in de bladen berichten over de goede wer king der eerst zoo aangevochten Zede- lijkheidswetten. Het is een feit, dat de gruwel der ontucht thans veel krachtiger kan bestreden worden dan vroeger, en reeds menig vonnis in dien geest is ge veld. Ook van niet-clericale zijde is met het oog daarop erkend, dat de wet toch niet zóó onbelangrijk is, als men wilde doen voorkomen, terwijl in het „Week blad van het Recht" zelfs door een lid der Amsterdamsche magistratuur is ge wezen op de voortreffelijke werking van de bepalingen in de artt251 bis en 297, waardoor de zgn. „deskundigen" beter dan ooit onder 't bereik der justitie vallen. Wat beteekenen bg dergelijke resul taten de kinderachtige klachten en kluch ten over het in beslag nemen van wat beeldjes en prentjes afgezien nog van het feit, dat ook dit in beslag nemen zijn goede zijde heeft, wijl het immers den exposanten tot voorzichtigheid aan spoort. En zoo verliezen de aanvallers der Zedelijkheidswet steeds meer terrein. Ze zijn nu zelfs al teruggetrokken in hun laatste schans, welke ten opschrift draagt: Het helpt toch niet. Tot onze verbazing trok ook het Weekblad van het Recht die schans binnen, toen het nl. naar aan leiding van bovenbedoeld artikel schreef, dat „met de strafbepaling wel het kwaad wordt bestreden, zooals liet ter kennis komt van de justitie^ doch de oorzaken van het kwaad niet worden aangetast". Ja, geacht Weekblad, schaf dan al uw strafwetten maar af. De oorzaken van helen en stelen, moord en doodslag, mein eed en valschheid in geschrifte zijn ook nog niet verdwenen, hoewel deze euvel daden al sinds het begin der rechtspraak met kracht worden te keer gegaan. Is zulks een reden om de desbetreffende wetten af te schaffen of te minachten? Neen, nietwaar? Welnu, bljjf dan ook de Zedelijkheidswet waardeeren. Die laatste schans is een onhoudbare. ALüEMENE OVERZICHT. Nog steeds blijft de kolencrisis de volle aandacht in het Buitenland vragen. Terwijl men in Engeland alle hoop heeft, dat de onderhandelingen tot een goed einde zullen worden gebracht en daarmede de staking op het eind dezer week zal geëindigd zijn, is, zooals men weet, de staking in Duitschland gisteren ook begonnen. Deze schijnt echter zulk een vaart niet te zullen loopen. Tot nog toe zijn slechts ruim 34 procent der mijn werkers tot staking overgegaan. Ofschoon sommige berichten melden, dat de staking een rustig verloop heeft, meldt men an derzijds, dat reeds verscheidene botsin gen met „onderkruipers" hebben plaats gehad. Twee „onderkruipers" zijn levens gevaarlijk gewond. In Bochuin is bij voorbaat een hospi taal in gereedheid gebracht in het gebouw van de Evangelische Vereeniging, om In gebruik te worden genomen als het tot botsingen tusschen stakers en politie mocht komen. Toch heeft het bestuur der georgani seerde arbeiders uitdrukkelijk den werk lieden aangespoord de rust te bewaren en geen vechtpartijen uit te lokken. Ver der is er een strooibiljet verspreid, waarin den arbeiders wordt aangeraden geen sterken drank te gebruiken. Uit Essen wordt nog gemeld, dat de verzending van Jvolen Zondagavond reeds sterk achteruitging. In plaats van 30.000 waggons werden nu slechts 21.000 door de mijnen afgeleverd. Ter bescherming der werkwillige ar beiders wordt echter alles gedaan, wat eenigszins mogelijk is, zonder militaire hulp. In het district Essen alleen zijn 600 man politie en gendarmes samengetrok ken, die de wegen naar de mijnen be zetten. Behalve van de twee groote centra, komen nog steeds van overal berichten van en over stakingen binnen. Uit Pilsen (Oostenrijk) wordt aan de „Lokal Anzeiger" geseindin de Austria- mijn bij Teinitzl hebben 300 mijnwerkers het werk gestaakt Men vreest, dat de staking ook op de andere schachten zal overslaan. Over de stakingsbeweging in Saksen en Bohemen wordt aan de „Lokal Anzeiger"- gemeld, dat in het Saksische kolendismet verschillende vergaderingen plaats von den, om een besluit te nemen ten op zichte van de stakingsbeweging. In een vergadering kwam een neiging tot staken aan den dag en er werd een motie aan genomen, waarin de mijnbesturen uitge- noodigd werden met de vertegenvvooidi- gers van de arbeiders te onderhandelen. De termijn werd op Dinsdag bepaald. Den volgenden Zondag zal een nieuwe vergadering van mijnarbeiders plaats vin den, om verdere besluiten te nemen. In het koiendistrict in Opper-Siiezië hebblen gisteren 40 vergaderingen van mijnwerkers plaats gevonden, waarin dringend afgeraden werd te staken en den arbeiderscommissies verzocht werd nieuwe onderhandelingen aan te knoo- pen met de mijnbesturen, o^dat men langs vreedzamen weg loon ccrhooging zou kunnen krijgen. Wat Frankrijk aangaat, daar lag gister de arbeid, ingevolge het besluit om vier en twintig uur te staken, zoo goed als stil, terwijl er niets ongeregelds is voor gevallen. Tot dusver schijnt de staking in Enge land geen invloed te hebben op de Bel gische kolendelvers. Nog nergens werden vergaderingen gehouden en ook zijn geen artikels in socialistische bladen versche nen, die eenig verband leggen tusschen de staking in Engeland en het Belgisch mijnbedrijf. Daarbij moet niet vergeten worden, dat de Belgische mijnwerkers pas een staking achter den rug hebben naar aanleiding van het om de veertien dagen uitbetalen van net loon. Deze staking heb ben zij wel grootendeels gewonnen, maar zij heeft hen toch uitgeput. Mocht echter blijken, dat de Belgische mijndirecties la ten werken voor uitvoer naar Engeland, dan zijn moeilijkheden niet onwaar schijnlijk. Inzake den Turksch-Italiaanschen oor-" log hoort men nog steeds van vredesbemoeiingen De Italiaansche „Tribuna" meldt, dat de gezanten van Frankrijk, Engeland, Duitschland en Oostenrijk-Hongarije to Rome zich Zaterdag achtereenvolgens na den Russisehen gezantschapsraad, die den ongesteld zijnden Russisehen gezant ver tegenwoordigde, naar de Consulta be geven hebben om den minister van bui tenlandsche zaken te vragen onder welke voorwaarden Italië bereid was de vriend schappelijke bemiddeling der mogend heden in het belang van het staken der vijandelijkheden te aanvaarden. De mi nister zou zich zijn antwoord voorbe houden hebben. In een bespreking van den gezamen- lijken stap der groote mogendheden zegt de „Tribuna" dan, "dat Italië wijs zal handelen door ,óe krijgsverrichtingen voort te zetten; het Italiaansche volk en de Italiaansche pers moeten geen al te groot vertrouwen in de diplomatieke onderhandelingen stellen en niet te veel rekenen op een spoedigen vrede. De correspondent van de „Lokal Anz."- zegt, uit regeeringskringen vernomen te hebben, dat reeds heden minister di San Oiuliano de vraag der gezanten za! be antwoorden. Hieruit zal blijken, dat Italië niet eens geneigd is een wapenstilstand toe te staan, maar volstrekt van Turkije eischt, dat het zijn troepen uit Italiaansch Noord-Afrika terugtrekt, daar het anders te water en te land een nieuwe en veel krachtiger actie zal beginnen en het einde van den oorlog niet te overzien zou zijn. De vraag van ae gezanten was overigens streng vertrouwelijk. De eigenlijke offi- ciecle vraag zal tegelijkertijd te Rome _e«

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1