S)e %eidóch& Sou/tout
Bescherming' van vogels.
BUITENLAND.
3e Jaargang;,
No. 737.
Bureau OUDE SINGEL. 54. LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCH1INT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
t 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/t cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Elf maanden geleden bereikte de
iTweëde Kamer een koninklijke bood-
«chap ten geleide van een wetsontwerp,
*rhoudende bepalingen tot bescherming
van in het wild levende vogels', of kór-
Ier gezegdeen nieuwe Vogelwet.
Zooals uit de titulatuur reeds blijkt,
is het doel van het wetsontwerp de vo
gelsoorten, die voor den landbouw nut
tig en noodig zijn, te beschermen en
voor ondergang te behoeden. Hetzelfde
doei heeft ook de bestaande Vogelwet,
dateerende van 1880, nagestreefd doch
de resultaten van deze wet beantwoord
den niet aan de verwachtingen. De oor-
izaak hiervan is, naar Minister Talma in
de Memorie van Toelichting van het on
derhavige wetsontwerp uiteenzet, dat de
.wet van 1880 onderscheid maakt tus
schen nuttige en niet-nuttige vogels. De-
Tt onderscheiding is principieel onjuist,
omdat dikwijls van plaats en tijd afhangt
of een vogel schadelijk is of niet. De
spi eeuwen en lijsters b.v. kunnen in ooft-
kweekerijen groote schade aanrichten in
de bosschen daarentegen zijn zij bond-
genooten van de boschbouwers in den
strijd tegen schadelijk gedierte. Een vo
gel kan overwegend schadelijk zijn op
boschrijke zandgronden en overwegend
nuttig in het lage polderland.
Dc grondslag van de nieuwe regeling is
derhalve een andere als het bestaande
stelsel. De wet wil haar bescherming
verleenen aan de in het wild leven
de vogels, met openstelling van demo
gelijkheid, om waar en wanneer schade
voorkomt, deze te keeren.
Over dit stelsel van aïgemeene vo
gelbescherming zijn de vertegenwoordi
gers van de voornaamste land- en tuin
bouworganisaties geraadpleegd, die over
't algemeen van oordeel waren, dat de
■ontworpen regeling aan de geopperde
bezwaren tegemoet kwam.
Alle vogels, die behooren tot een der
an Europa in 't wild levende soorten,
worden beschermd en het zal verboden
zijn deze vogels te vangen, te dooden,
te verkoopen, te vervoeren, enz., even
als het verboden is hun nesten uit te ha
len, hun eieren te rapen, enz.
Op dezen regel zijn natuurlijk de noo-
'dige uitzonderingen. Allereerst vallen
buiten de wet het pluimvee en die vo
gels, welke art. 17 der Jachtwet als
.wild aanwijst. Maar .bovendien is nog
de mogelijkheid open gelaten om bij al-
gemeenen maatregel van bestuur enkele
vogelsoorten aan te wijzen, bijv. wilde
duiven die als zijnde schadelijk voor
den landbouw, tuinbouw, boschbouw of
visscherij buiten de bescherming dezer
wet worden gesteld.
Het ligt voor de hand, dat de „be
schermde vogels niet alle even nuttig
jljn. Ook zij kunnen heel wat schade
toebrengen en overlast veroorzaken
zoodat zij de wettelijke bescherming
niet waard zijn. Van die lastige vogels
moet men zich kunnen ontdoen eu wan-
ineer de gebruikers van tuinen en kwee-
kereijn de vogels niet door geraas, door
vogelverschrikkers of door het schieten
met los kruit kunnen verdrijven, be
hoort de wet de mogelijkheid open te
laten, dat zulks nog óp een andere wijze
kan geschieden.
Die mogelijkheid- bestaat. Art. 9 be
paalt, dat aan gebruikers van gronden
Jof wateren, waar vogels hinder veroor
zaken, door den burgemeester vergun
ning kan worden verleend, om deze vo
gels met vuurwapenen te dooden. Ten
einde een onoordeelkundige afgifte der
vergunningen tegen te gaan, is eveneens
bepaald, dat de Commissaris der Ko
ningin ze kan intrekken.
Deze veiligheidsklep is noodig, omdat
volgens de opvatting van den Minister,
de burgemeesters vergunning moeten
verleenen, zoodra schade wordt toege
bracht al is het in nog zoo geringe
mate. Bij een zoo ruime interpretatie
van het betrokken artikel, is gevaar van
misbruik niet buitengesloten.
De Minister toonde zich echter niet
geneigd om de vergunningen te doen
afgeven reeds bij het dreigen van ge
vaar. Hij vreesde n.l. allerlei moeilijk
heden in de practijk, terwijl bovendien
zoo'n bepaling in strijd zou zijn met
'de conventie van Panjs4 tot welke con
ventie ons land na de nieuwe wet kan
toetreden.
De heer Fleskens verschilt in dit op
zicht met den Minister van meening. Hij
wil en stelt dit bij amendement voor
de mogelijkheid scheppen, dat in ge
vallen, waarin met zekerheid valt te voor
spellen, dat de vogels nadeel zullen be
rokkenen, een vergunning kan worden
verleend, vóórdat schade is toegebracht.
Op een ander punt wijkt de Brabant-
sche afgevaardigde eveneens van de ziens
wijze van den Minister af. Hij acht het
gewenscht, dat de vergunning tot het
dooden van vogels niet beperkt wordt
tot het dooden met vuurwapens, doch dat
mede andere middelen gebruikt mogen
worden, vergif alleen uitgezonderd. Ook
dit denkbeeld belichaamde hij in een
amendement.
Zooals gezegd, verbiedt de wet even
eens het rapen van vogeleieren. Doch de
jachtwet staat toe van begin Februari
tot 4 Mei kievitseieren te zoeken, zoodat
een conflict zou ontstaan, als deze bepa
lingen niet met elkaar in overeenstem
ming werden gebracht. De Minister acht
het terecht juister de kieviten in de Vogel
wet onder te brengen en heeft ze dus
uit de jachtwet gelicht.
Het zoekeii van de kievitseieren, waar
mede een groot aantal lieden zich in het
voorjaar bezighouden, zal heel wat strijd
in de Kamer veroorzaken. Want de Mi
nister besnoeit den termijn, waarin het
rapen van kievitseieren is toegestaan.
iWordt art, 4 onveranderd aangenomen,
dan zal men het volgend jaar maar tot
25 April kievitseieren mogen zoeken. De
reden van deze inkrimping is, dat door
den tegenwoordigen langen termijn het
eerste broedsel verloren gaaf, hetgeen
tengevolge heeft, dat deze nuttige vogel
soort. in sommige streken op onrust
barende wijze afneemt. Vervolgens valt
de maai- en hooitijd vroeger dan voor
heen en kunnen de jonge kieviten, af
komstig uit een later broedsel, zich niet
meer in het lange gras tegen hun natuur
lijke vijanden verbergen.
Niet allen in den lande erkennen de
juistheid dezer argumenten en de heer v.
Foreest heeft al een amendement inge
diend öm den termijn van 4 Mei te be
houden. Een welwillende ontvangst zal
de Minister dit voorstel niet bereiden.
Aan den wensch van belanghebbenden
was hij reeds in zooverre tegemoet ge
komen, dat hij den eindtermijn, oorspron
kelijk op 16 April gesteld, verlengde tot
25 April, conform het advies van de
Friesche Maatschappij van Landbouw.
Voor het rapen van eieren van meeuw
vogels, welk bedrijf hoofdzakelijk op de
eilanden Schouwen en Rottumeroog
wordt uitgeoefend, kan tussclien 15 April
en 15 Juni toestemming worden ver
leend. Er zijn voorts bepalingen ontwor
pen in verband met wetenschappelijke
onderzoekingen, waaraan een zekere vrij
heid moet worden gelaten.
Het vangen van vogels voor de kooi
blijft geoorloofd. Een verbod van kooi-
vangst zou de wet in hooge mate im
populair maken; hoeveel vroolijkheid
brengt een merel of een sijsje niet in dui
zenden gezinnen, vooral in die van de
armen! Het vangen van valken en ha
vikken voor de jacht, al komt dit uiterst
zelden meer voor,wil de wet evenmin be
letten. Voor de uitoefening van deze be
drijven zullen echter speciale vergunnin
gen noodig zijn, die de belanghebbenden
tegen betaling van 10 bij den Commis
saris der Koningin kunnen bekomen. Niet
alle vogels zullen tengevolge van deze
vergunningen bemachtigd en verkocht
mogen worden. Bij bestuursmaatregel
zullen de vogelsoorten worden aange
wezen, die men mag vangen, verkoopen,
vervoeren enz. De vergunning is slechts
voor een bepaalden tijd van het jaar
geldig. Bovendien verbiedt artikel 22
de vogels te vangen vóór zonsop
gang en na zonsondergang, wanneer de
grond met sneeuw bedekt is (om vogel
vangst in 't groot tegen te gaan) en op
Zondagen en algemeen erkende Christe
lijke feestdagen. Dit laatste punt kan wel
een steen des aanstoots worden. In het
verslag van het gesprokene in de af-
deelingen lezen wij, dat men meende,
dat het vangen van vogels doorgaans
beoefend werd door menschen, die op
de werkdagen hun gewonen arbeid heb
ben te verrichten. Op Zon- en feestdagen
trachten zij aldus eénige bijverdienste te
verkrijgen. Met de belangen van deze
lied.en wilde men rekening houden.
De Minister meent, dat liet vangen van
vogels als bedrijf geen aanmoediging ver
dient. Om deze reden kan vogelvangst
op Zondag niet worden toegestaan. De
.jachtwet kent eveneens een verbod van
Zondagsjacht.
De socialisten hebben ondertusschen
een amendement ingediend om het van
gen van vogels voor de kooi op Zondag
toe te staan.
De voornaamste bepalingen van de
vogelwet zijn hiermede toegelicht. Op
de detail-quaesties gaan wij heden niet
in; bij de behandeling in de Kamer zal
gelegenheid bestaan enkele bepalingen
nog nader onder de oogen te zien, terwijl
over de bezwaren, die vooral de vogel-
handelaars maken, niet gezwegen zal
worden.
V Werkeloosheid.
Terwijl door de voorstanders steeds
wordt beweerd, dat de tarief wet de in
dustrie zal ten goede komen, zeggen de
tegenstanders, dat zij werkloosheid in ve
le vakken zal veroorzaken.
Hoe kan men tot een dergelijke bewe
ring komen
Toen Minister Harte van Tecklenburg
in 1904 zijn tariefwet indiende, kochten
er meerdere buitenlandsche fabrikanten
in Holland grond om fabriekeri te stich-
teu. Zou dit soms werkloosheid tenge
volge hebben
De directeur-generaal van den Arbeid,
de heer IJsselstein geen politiek me
destander van de Regeering consta
teerde, dat als de vakman met de noo-
dige bekwaamheid is uitgerust, om den
eqonomischen strjjd te aanvaarden, hij
in Holland geen afzetgebied vindt.
Ons land wordt immers thans met
buitenlandsche overproductie over
stroomd.
Zal de Tariefwet hierin geen verbete
ring brengen
Voor eenige dagen wezen wij er op
dat in Januari en Februari de Commis
saris der Koningin in Gelderland 1150
bewijzen van Nederlandschap heeft af
gegeven aan personen, die in Duitsch-
land zijn gaan werkenGaan die men
schen voor hun pleizier naar Duitsch-
land, of doen zij het, omdat Holland
met zijn vrijhandelstelsel hun géén werk
Duitschland met zijn beschermend tarief
hun wel arbeid kan verschaffen?
Kwijnen verschillende takken van nij
verheid niet, omdat zjj met het buiten
land niet kunnen concurreeren.
De Tariefwet zal de vaderlandsche in
dustrie helpenzal de Hollandsche ar
beiders in hun geboorteland werk en
brood verschaffen en zal welvaart bren
gen, waar tot dusverre armoede was.
't Is op zijn zachtst gezegd een o n-
waarheid, dat de tariefwet voor vele
vakken werkloosheid beteekent.
V hij heeft gelijk, maar....
Voor het eerst na zijn Leidsche bedrei
ging, dat hij niet meer wilde spreken in
vergaderingen waar zijn eeuwige debater
Wijnkoop werd toegelaten, trad mr.
Troelstra gisteravond weder in een open
bare samenkomst op, nl. in de „Amster-
damsche Studentenvereeniging voor So
ciale Lezingen", die voor 10 centen geld
ieder toeliet. Iederbehalve de heer
Wijnkoop.
Dat gaf herrie. Een paar medestan
ders van Wijnkoop protesteerden al bij
den aanvang der vergadering liefelijk tok
kelende op het klavier der „domperstac-
tiek." Toejuichingen en gefluit waren 't
gevolg, maar 't gaf natuurlijk niemendal.
Mr. Troelstra hield voet bij stuk. Hij
was na 3 jaren dat debatteeren met Wijn
koop nu eindelijk eens moede en wees
op diens geestverwant, dr. van Rave-
steijn, die 2i/3 jaar geleden in dezelfde
vereeniging heelemaal niet in debat wil
de treden.
De voorzitter noemde dit laatste juist,
verweet Wijnkoop „geen bona fide deba
ter tegenover den heer Troelstra" te zijn
en ging toen voort:
Het bestuur achtte het, om last te
vermijden, het best om tegenover den
heer Wijnkoop te handelen op dezelf
de wijze als waarop deze zich vroeger
verplicht zag tegenover den heer Sam
son op te 'treden. (Applaus. Geroep:
„Domperstaktiek
Wil de vergadering, dat de heer
Wijnkoop hier zal worden toegelaten,
goed, maar dan moet zij weten, dat
mr. Troelstra hier het woord niet zal
voeren. De heer Troelstra heeft het
woord
.Er kwam nu nog Lwat lawaai: een
paar schreeuwers moesten verwijderd
worden; achter in de' zaal kwam 'teven
tot dreigen met wandelstokken, maar
nadat daar de politie was verschenen,
kon de heer Troelstra eindelijk met zijn
rede beginnen.
Wij geven mr. Troelstra groot gelijk,
dat hij zich dien lastigen, vervelenden
Wijnkoop, die toch altijd hetzelfde ver
telt, van 'tlijf schudt, maarwaar
blijft nu „de" vrijheid, waarvan zijn partij
immers het monopolie heeft?
Ware vrijheid vraagt juist banden, an
ders ontaardt ze in bandeloosheid. En
dan loopt alles spaak!
Nietwaar, dr. Ravesteyn?
Nietwaar, bestuur van „Sociale Le
zingen"?
Nietwaar,.... mr. Troelstra?
V Laatste schans.
Herhaalde malen leest men thans in
de bladen berichten over de goede wer
king der eerst zoo aangevochten Zede-
lijkheidswetten. Het is een feit, dat de
gruwel der ontucht thans veel krachtiger
kan bestreden worden dan vroeger, en
reeds menig vonnis in dien geest is ge
veld. Ook van niet-clericale zijde is met
het oog daarop erkend, dat de wet toch
niet zóó onbelangrijk is, als men wilde
doen voorkomen, terwijl in het „Week
blad van het Recht" zelfs door een lid
der Amsterdamsche magistratuur is ge
wezen op de voortreffelijke werking van
de bepalingen in de artt251 bis en 297,
waardoor de zgn. „deskundigen" beter
dan ooit onder 't bereik der justitie vallen.
Wat beteekenen bg dergelijke resul
taten de kinderachtige klachten en kluch
ten over het in beslag nemen van wat
beeldjes en prentjes afgezien nog van
het feit, dat ook dit in beslag nemen
zijn goede zijde heeft, wijl het immers
den exposanten tot voorzichtigheid aan
spoort.
En zoo verliezen de aanvallers der
Zedelijkheidswet steeds meer terrein. Ze
zijn nu zelfs al teruggetrokken in hun
laatste schans, welke ten opschrift draagt:
Het helpt toch niet.
Tot onze verbazing trok ook het
Weekblad van het Recht die
schans binnen, toen het nl. naar aan
leiding van bovenbedoeld artikel schreef,
dat „met de strafbepaling wel het kwaad
wordt bestreden, zooals liet ter kennis
komt van de justitie^ doch de oorzaken
van het kwaad niet worden aangetast".
Ja, geacht Weekblad, schaf dan al
uw strafwetten maar af. De oorzaken van
helen en stelen, moord en doodslag, mein
eed en valschheid in geschrifte zijn ook
nog niet verdwenen, hoewel deze euvel
daden al sinds het begin der rechtspraak
met kracht worden te keer gegaan. Is
zulks een reden om de desbetreffende
wetten af te schaffen of te minachten?
Neen, nietwaar? Welnu, bljjf dan ook de
Zedelijkheidswet waardeeren.
Die laatste schans is een onhoudbare.
ALüEMENE OVERZICHT.
Nog steeds blijft de
kolencrisis
de volle aandacht in het Buitenland
vragen. Terwijl men in Engeland alle
hoop heeft, dat de onderhandelingen tot
een goed einde zullen worden gebracht
en daarmede de staking op het eind dezer
week zal geëindigd zijn, is, zooals men
weet, de staking in Duitschland gisteren
ook begonnen. Deze schijnt echter zulk
een vaart niet te zullen loopen. Tot nog
toe zijn slechts ruim 34 procent der mijn
werkers tot staking overgegaan. Ofschoon
sommige berichten melden, dat de staking
een rustig verloop heeft, meldt men an
derzijds, dat reeds verscheidene botsin
gen met „onderkruipers" hebben plaats
gehad. Twee „onderkruipers" zijn levens
gevaarlijk gewond.
In Bochuin is bij voorbaat een hospi
taal in gereedheid gebracht in het gebouw
van de Evangelische Vereeniging, om In
gebruik te worden genomen als het tot
botsingen tusschen stakers en politie
mocht komen.
Toch heeft het bestuur der georgani
seerde arbeiders uitdrukkelijk den werk
lieden aangespoord de rust te bewaren
en geen vechtpartijen uit te lokken. Ver
der is er een strooibiljet verspreid, waarin
den arbeiders wordt aangeraden geen
sterken drank te gebruiken.
Uit Essen wordt nog gemeld, dat de
verzending van Jvolen Zondagavond reeds
sterk achteruitging. In plaats van 30.000
waggons werden nu slechts 21.000 door
de mijnen afgeleverd.
Ter bescherming der werkwillige ar
beiders wordt echter alles gedaan, wat
eenigszins mogelijk is, zonder militaire
hulp. In het district Essen alleen zijn 600
man politie en gendarmes samengetrok
ken, die de wegen naar de mijnen be
zetten.
Behalve van de twee groote centra,
komen nog steeds
van overal
berichten van en over stakingen binnen.
Uit Pilsen (Oostenrijk) wordt aan de
„Lokal Anzeiger" geseindin de Austria-
mijn bij Teinitzl hebben 300 mijnwerkers
het werk gestaakt Men vreest, dat de
staking ook op de andere schachten zal
overslaan.
Over de stakingsbeweging in Saksen en
Bohemen wordt aan de „Lokal Anzeiger"-
gemeld, dat in het Saksische kolendismet
verschillende vergaderingen plaats von
den, om een besluit te nemen ten op
zichte van de stakingsbeweging. In een
vergadering kwam een neiging tot staken
aan den dag en er werd een motie aan
genomen, waarin de mijnbesturen uitge-
noodigd werden met de vertegenvvooidi-
gers van de arbeiders te onderhandelen.
De termijn werd op Dinsdag bepaald.
Den volgenden Zondag zal een nieuwe
vergadering van mijnarbeiders plaats vin
den, om verdere besluiten te nemen.
In het koiendistrict in Opper-Siiezië
hebblen gisteren 40 vergaderingen van
mijnwerkers plaats gevonden, waarin
dringend afgeraden werd te staken en
den arbeiderscommissies verzocht werd
nieuwe onderhandelingen aan te knoo-
pen met de mijnbesturen, o^dat men
langs vreedzamen weg loon ccrhooging
zou kunnen krijgen.
Wat Frankrijk aangaat, daar lag gister
de arbeid, ingevolge het besluit om vier
en twintig uur te staken, zoo goed als
stil, terwijl er niets ongeregelds is voor
gevallen.
Tot dusver schijnt de staking in Enge
land geen invloed te hebben op de Bel
gische kolendelvers. Nog nergens werden
vergaderingen gehouden en ook zijn geen
artikels in socialistische bladen versche
nen, die eenig verband leggen tusschen
de staking in Engeland en het Belgisch
mijnbedrijf. Daarbij moet niet vergeten
worden, dat de Belgische mijnwerkers pas
een staking achter den rug hebben naar
aanleiding van het om de veertien dagen
uitbetalen van net loon. Deze staking heb
ben zij wel grootendeels gewonnen, maar
zij heeft hen toch uitgeput. Mocht echter
blijken, dat de Belgische mijndirecties la
ten werken voor uitvoer naar Engeland,
dan zijn moeilijkheden niet onwaar
schijnlijk.
Inzake den Turksch-Italiaanschen oor-"
log hoort men nog steeds van
vredesbemoeiingen
De Italiaansche „Tribuna" meldt, dat
de gezanten van Frankrijk, Engeland,
Duitschland en Oostenrijk-Hongarije to
Rome zich Zaterdag achtereenvolgens na
den Russisehen gezantschapsraad, die den
ongesteld zijnden Russisehen gezant ver
tegenwoordigde, naar de Consulta be
geven hebben om den minister van bui
tenlandsche zaken te vragen onder welke
voorwaarden Italië bereid was de vriend
schappelijke bemiddeling der mogend
heden in het belang van het staken der
vijandelijkheden te aanvaarden. De mi
nister zou zich zijn antwoord voorbe
houden hebben.
In een bespreking van den gezamen-
lijken stap der groote mogendheden zegt
de „Tribuna" dan, "dat Italië wijs zal
handelen door ,óe krijgsverrichtingen
voort te zetten; het Italiaansche volk en
de Italiaansche pers moeten geen al te
groot vertrouwen in de diplomatieke
onderhandelingen stellen en niet te veel
rekenen op een spoedigen vrede.
De correspondent van de „Lokal Anz."-
zegt, uit regeeringskringen vernomen te
hebben, dat reeds heden minister di San
Oiuliano de vraag der gezanten za! be
antwoorden. Hieruit zal blijken, dat Italië
niet eens geneigd is een wapenstilstand
toe te staan, maar volstrekt van Turkije
eischt, dat het zijn troepen uit Italiaansch
Noord-Afrika terugtrekt, daar het anders
te water en te land een nieuwe en veel
krachtiger actie zal beginnen en het einde
van den oorlog niet te overzien zou zijn.
De vraag van ae gezanten was overigens
streng vertrouwelijk. De eigenlijke offi-
ciecle vraag zal tegelijkertijd te Rome _e«