Van Houtens
CACAO
Kiezerslijst,
Liefde en Haat.
Ingezonden Mededeelingen.
Vraag bij Uw
winkelier een bus
er\ vergelijk deze
met andere soorten
van den zelfden prijs
Het is zeker dat Ge ze
c/an hl ij ft drinken.-
Zuiwizr
UOed en Goedkoop
-o,so|
Overal ver
krjjgbaar.
Tweede Blad, behoorende
bij De Leidsche Courant van
Woensdag 14Febr. no. 714.
Vóór 20 Februari kennisgeving aan de
belastingschuldigen, die nog niet betaald
hebben, door den Rijksontvanger.
1 Maart laatste betaaldag der belasting.
23 Maart ter visie ligging en verkrijg-
baarsielling der voorloopige kiezerslijst
jpn bijbehoorende lijsten.
23 Maart tot en met 15 April gelegen
heid tot reclame.
Tot 21 April: ter visieligging en ver-
Ivriigbaarsteliing der reclames.
Vóór 15 Mei: definitieve vaststelling
flcr kiezerslijst.
We zullen dit lijstje nu en dan af
drukken. Aanzien doet gedenken.
Uit de Per.s.
Sen merkwaardig bisschoppelijk
schrijven.
tic Bisschop is zonder eenige twijfel
de persooq, die het meest bevoegd is en
het meeste recht heeft .om over de toe
standen in een diocees een oordeel te
vellen. Op klare wijze heeft de aarts
bisschop van Keulen, Mgr. Fischer,
gewezen op de gevaren, die het Katho
lieke leven in zijn bisdom bedreigen.
Wij laten hier eenige passages uit dat
omvangrijk merkwaardig schrijven vol
gen.
Ten eerste dat gedeelte, waarin de
Bisschop zijne diocesanen waarschuwt
voor de slechte lectuur. Wilt bij-
fcOFBder voorzichtig zijn met betrekking
tol datgene wat gij leest. In onze dagen
kan en wil iedereen lezen, maar iiiet
«lies wat geboden wordt, is een ge-
«o»de leesstof.
Ik maak u in het bizonder opmerk
zaam op de pers, op de dagelijks of
periodiek verschijnende couranten en tijd-
Bcbriften. Er zijn er, die in de eerste
plaats zich tot den arbeidenden stand
wenden, die zonder schroom gif en gal
spuwen tegen onze Moeder de H. Kerk
«n ons heilig geloof, die alles, perso
nen en zaken, stelselmatig in het slijk
trekken, die erop uit zijn, den lezer van
bei Katholiek geloof men vergeve de
Uitdrukking te doen walgen. En er
gedacntelooze Katholieken, die zoo
tets lezen, zich iaten voorzetten, die der
gelijke bladen zelfs gebruiken zoover
gaat de lichtzinnigheid en gedachte
loosheid om daarm hun klachten over
toestanden bij ons neer te schrijven.
Wie zulke bladen g-eregeid icest
jnaar het is niet ander, mogelijk, hij
moet in zijn geloof lauw, wankelend
worden, en hij wordt met wantrouwen,
met afkeer, ten slotte met haati tegen de
jKcrk Gods vervuld.'
i O ja, „ik heb medelijden met de scha
re", aan wie zulke gifspijs geboden
Wordt, zoo roep ik met den Heer in het
heilig Evangelie uit, en ik vraag en ver-
jniaan de Katholieke arbeiders in het
groote aartsdiocees, allen, die nog een
vonk van Katholiek geloof enTCatholieke
liefde voor hun moeder, de Kerk heb
ben bewaard, wacht u voor zulke bla
den, leest ze zelven niet, verbreidt ze
niet, geeft ze uwen kinderen niet in
handen, duldt ze niet in uwe huizen.
Echter is het niet alleen deze pers
die verdwf sticht; hetzelfde doe^ alleen
jOp andere wijze, een reeks van dagbla
den, die meer de burgerlijke kringen
.en de zoogenaamde beschaafde wereld
pp het oog hebben. Zij staan volgens
bun beweren op het standpunt der
'onpartijdigheid, maar bestrijden daarbij
openlijk of bedekte! ijk, onze H. Kerk,
Siaar leer, haar tucht, haar levensuitin
gen. Zij vinden er een bijzonder ge
noegen in, den Paus en zijn maatrege
len op trouwelooze wijze te kritiseeren
en tegen hem wantrouwen en argwaan
op te wekken, zij vallen de door de Duit-
sche Katholieken gestichte organisaties
;aan, voeden met een waar genoegen
.tweedracht en verdeeldheid, wanneer die
FEUILLETON.
ROMAN UIT WESTFALEN.
62)
Dirk was thanc m i de daggelders den
geheelen dag in het bosch. Bij het weer
'der laatste dagen ging het werk vlot
pas was men begonnen of men werd
reeds warm. Aan gene zijde van den
'dam liet Dirk een heel dennenbosch vri
jen. Koopers had hij genoeg en in den
herfst kon hij alles van de hand doen.
■En men merkte er niets van, want het
bosch was ver genoeg van den Schouten-
hof verwijderd. Als Marchnitz kwaad in
!?t schild voerde, zou hij niet overwinnen.
I Spoedig daarop kwam nieuw verdriet
i over den hof, ditmaal van Karei Plein-
ping's zijde. Dirk lachte er wel over,
Imaar in zijn binnenste ergerde hij zich
2eer.
Karei Plemping had de omliggende
boeren bij hem uitgenoodigd en behoor
lijk bewerkt. Hij liet zich veel aan de
fcaak gelegen liggen en zijn vrouw was
de opmerkzaamheid en voorkomendheid
in persoon. Zij sprak zelfs plaf-DiytscJi,
hier of daar iu het Katholieke kamp ont
staat, staan daarbij geregeld op listige,
berekende, alleen door kortzichfigen niet
doorziene tactiek aan de zijde van hen4
die den twistappel hebben neergeworpen
doen zich voor als ijveraars voor de
reinheid en ongeschondenheid van Ka
tholieke beginselen, die zij zelve niet
aanvaarden, veeleer ontkennen en be
strijden. Ook hier moet ik zeggenwie
zulke bladen, zonder gewichtige reden,
geregeld leest, stelt zich aan groote ge
varen voor het geloof bloot en wordt
langzamerhand zonder het te bespeuren,
met ideeën en principes vervuld, die het
Katholiek geloof weerspreken en den le
zers vervreemden van het leven van de
Kerk.
En wanneer ik tot nauwgezette voor-
en omzichtigheid aanspoor met betrek
king tot de dagbladen, gelijk tot de pe
riodieke pers in 't algemeen, dan moet
ik verder een gelijkluidende vermaning
herhalen tegenover het zich zonder oor
deel en beperking bezighouden met zoo
genaamde belletristischc of ook popu-
lair-wetenschappelijke litteratuur.
Vervolgens spreekt de Bisschop over
het onderlinge twistgeschrijf
onder de Katholieken.
Nu heb ik nog iets op het hart, ge
liefde aartsdiocesanen, waarover ik u nog
spreken wilde, al kan ik er ook slechts
met smart over spreken. Ik heb het te
voren reeds aangeroerd, doch moet nog
maals daarop terug komen. Het betreft
een sedert eenige jaren reeds bestaande,
maar in de laatste twee jaren steeds
meer naar voren gekomen oneenigheid
in den schoot der Duitsche Katholieken,
welke ook ons aartsdiocees en dit op
zeer bijzondere wijze, treft.
Zij heeft betrekking op vraagstukken,
die voornamelijk op het politiek en het
sociaal gebied liggen, maar ook in hun
wezen het godsdienstig terrein raken en
er is meermalen dienaangaande tot in
den laatsten tijd een strijd in de pers
en in eigen geschriften .gevoerd, die
niet mooi is, en die het hart van iederen
Katholiek pijn moet doen.
Ik ga met voordacht niet op de bizon-
derheden in, doch vermaan met alle ge
wicht, dat, mijn heilig ambt mij verleent
tot vrede en eenheid. De H. Paul us be
rispt het in de Christenen van Corin-
the die hun twistzaken voor de wereld
lijke rechtbanken brachten, dat er on
der hen twist en tweedracht opkwamen.
„Reeds dat is een fout", schrijft hij, „dat
ge strijd hebt ouder elkander", zoo
moest het thans ook onder ons zijn.
Zulke gebeurtenissen geven aan de mas
sa van ons geloovig volk ergernis, bren
gen zwaar nadeel toe aan de Katholieke
belangen en zijn slechts een zaak van
voldoening en exploitatie voor de tegen
standers.
Ondervinden wij het niet ik heb
reeds hiervoren daarop gewezen dat
juist de pers, die anders den Katho
lieken niet gunstig gezind is, groot ple
zier in zulk een twist heeft en haar op
op alle wijzen tracht te bevorderen
Geeft dat niet ieder gewetensvol Katho
liek te denken En zijn niet de tegen
woordige tijdsomstandigheden» in het al
gemeen en die in Duitschland in 't bij
zonder van dien aard, dat zij de Katho
lieken uitdrukkelijk gebieden, de een
heid te bewaren, die enkel onder Gods
hulp ons een schild biedt tegenover de
gevaren van het heden, en de toekomst
de eenheid, de aaneengesloten een
heid, die voorheen in zware tijden een
sieraad en leuze was van het Katholie
ke volk in Duitsche landen?
Ik ken- de strijdvragen waarover het
gaat, alleer is veel vaagheid, veel mis
verstand, helaas ook veel hartstocht in
het spel, zooals dat onder de menschen
pleegt te geschieden.
Kan men thans niet in der minne tot
een vergelijk komen, wat eigenlijk hij
goeden wil onder trouwe Katholieken
niet moeilijk moest zijn en werkelijk niet
zwaar voorkomt, dan is er toch in elk
geval geen bezwaar, dat men het op
op practisch terrein eens wordtis er
niets tegen dat men al wat hard, al
wat bitter is, al wat kwetsit, alle ver
dachtmakingen en verketteringen (dat is
het ergste "en het droevigste) vermijdt
en boven alles de Katholieke liefde hoog
al was het niet geheel juist, maar op de
boeren maakte het indruk, als zij vrien
delijk vroeg: „Mag ik nog eens inschen
ken?" Eerst werd er gespeeld. Karei
won daarbij en dadelijk kondigde hij met
zware stem aan, dat hij voor het ge
wonnen geld zou tracteeren. Hedwig
moedigde dezen of genen boer, die
minder hartstochtelijk meespeelde, tot het
spel aan, door hem een gelukkige kaart
te voorspellen.
Aldus werden de bezoekers meer
spraakzaam en mededeelzaam, en zoo
kwam vanzelf de ongelukkige weghistorie
ter sprake.
Voor de voortzetting van dit interes
sante onderwerp van gesprek zorgden
wel de herbergier en zijn vrouw. Wan
neer tusschen sommige bezoekers zich
eenig meeningsverschil openbaarde, werd
dit met een glas brandewijn uit den weg
geruimd. De ooren van Dirk Tweehuis
moesten tuiten, zoo druk werd er over
hem gesproken. En nog wel door zijn
buren. Ten slotte vertelde Holterling, dat
hij zich zeer positief wist te herinneren,
dat aan de boeren van den Brink het
medegebruik van den weg naar de Ems
door overeenkomst was toegestaan.
Dat herinnerden de anderen zich ook.
De een had er eens iets van vernomen
_en de ander .wist liet door U&tl&e, (m
houdter is vooral geen bezwaar
en daaraan ontbreekt het veeltijds
dat men vertrouwen liebbe in 'de bis
schoppen als de rechtmatige, door den
H. Geest gestelde Herders van het Ka
tholieke volk en de verantwoordelijke
wakers over de zuiverheid des geloofs.
Het duurtewetje.
Over het verwerpen van het bijslag
wetje door de Eerste Kamer schrijft de
Standaard de volgende, naar onze
meening zeer juiste beschouwing:
Het ééne blad juicht 'ttoe, het andere
keurt het af.
Ons kwatfh het niet noodig voor, er
critiek op uit te oefenen. Alle spreken
erover prikkelt zoo licht de ontevreden
heid der telenrgestelden.
Nu in tusschen de bespreking aanhoudt;
willen we ons toch een enkele opmer
king veroorloven.
Geheel afgezien van de vraag, of zulk
een Bijslag-uitioving als methode van
tegemoetkoming aanbc.Ging verdient,
hebben we niets begrepen van het argu
ment, dat de duurte over was.
We zouden, in aanwaaiing van gemoe
delijke huishoudelijkheid, zoo zeggen: Of
er bjj:lag noodig is, hangt niet af van de
vraag, of de duurte aanhoudt, maar eenig-
lijk van de heel andere vraag, of er al
dan niet extra-duurte geweest is.
Dit nu ontkent niemand. In 't laatst
van September en in October was de
booze extra-duurte er, en toen hebben
tal van particuliere patroons onverwijld
aan hun personeel toeslag gegeven, om
dat 't toen noodig was.
Zoo snel en onverwijld nu kon het Rijk
niet handelen. Bij 't Rijk loopt 't altoos
eenige maanden aan, eer het geld los
komt Maar meerendeels hebben ook de
Rijksambtenaren die dure weken door
leefd, in die dure weken meer moeten
uitgeven, en voor die meerdere uitgaven
rrelcl moeten opnemen, zoodat ze nu ge
houden zijn, dat geleende geld in Lom
bard of waar ook terug te betalen.
Had de duurte aangehouden, dan zou
een veel hoogere bijslag dan van f 20
noodig zijn geweest; doch al nam nu de
duurte allengs af, dan is ze er toch ge
weest, en heeft geld gekost.
Dat men daarom protesteerde tegen
de methode, verstaan we; doch dit had,
ook al nam men de wet aan, bij motie
kunnen geschieden; mits dan goed ge
steld.
In het leven der meer bemiddelden
toch komt 't herhaaldelijk voor, dat een
vader aan zijn gehuwd kind een vaste
uitkeering, zeg van f500 'sjaars, beschikt,
maar dat er bij kraam of ernstige ziekte
een bijslag van f100 bijkomt. Dan zegt
niemand: „Dat kan nieL Dan moet ge
uw kind 'sjaars f600 toeleggen, om op
alle gebeurlijkheden gewapend te zijn";
maar dan past men wel degelijk in zeer
breeden kring de volkomen juiste me
thode toe, om de gewone toelage op
't gewone leven te laten kloppen, en voor
extra-gebeurtenissen een extra bijslag te
geven.
Waarom nu die overal elders practisch
gebleken methode ook hier niet van toe
passing kon zijn, en niet practisch de
eenig juiste was, vermogen we niet in
te zien.
De tractementen zóó te verhoogen, dat
er c. q. de extra-kosten van ex'ra-gebeur
lijkheden afkonden, zou stellig een veel
duurder methode zijn.
Doch ook al acht men, dat het geven
van bijslag in den regel te mijden is, de
duurte is*er geweest, en wie alleen om
het nu voorbij zijn van de duurte tegen
stemde, stond op waggelenden grond.
STATEN-GENERAAL.
EERSTE KAMER.
Zitting van Dinsdag 13 Februari.
Aan de orde is de behandeling der Wa-
terstaatsbegrooting voor 1912.
De heer Kraus (U.L.) bepleit de wen-
schelijkheid om spoedig de hand te leg
gen op de terreinen d;e de Staatscommis
sie betref.ende het Noordzeekanaal noo
dig heeft, speciaal de terreinen benoorden
de sluis, om de uitbreiding van de sluis-
werken te IJ muiden tot uitvoering te
kunnen brengen.
De heer v. P a 11 a n d t (A.R.) dankt
dus een groot onrecht, dat de heerboer
van den Schoutenhof hun aandeed door
thans den weg te versperren.
„Nu, dan zal ik dit zaakje wel aan 't
rollen brengen", zeide Karei Plemping
met een beteekenisvol oogknippen. De
gasten knikten toestemmend; Holterling
stond zelfs uit eigen beweging toe, dat
het hem.toebeboorend hek op den ouden
dam verwijderd mocht worden, zoodat
er voorloopig toch een vluggen verbin
dingsweg naar de Ems zou bestaan, al
was hij niet zoo goed als de oude....
Zoo, nu mocht Dirk Tweehuis zijn weg
versperd houden, 'tschaadde niets meer!..
Natuurlijk kwam dit alles zeer spoedig
ter kennis van den jongen boer. De
boeren spraken er allen over en zijn
schoonvader maande hem ernstig aan toe
te geven.
„Dat doe ik niet", verklaarde Dirk
stijfhoofdig,zelfs al ging de halve hof er
mee kapot. Ik wil nog wel eens zien, of
ik op mijn grond en op mijn erf niet
doen mag, wat mij goeddunkt Als Karei
Plemping geld er voor uitgeeft, dan is
hij te beklagen. Ik houd de zaak langer
uit dan hij."
Niemand vermocht Dirk van dit voor
nemen af te brengen, zelfs zijn vader niet
Zoodoende werd de oude man brommig
ontevreden, liet Gods .water nu
(742)
XKï bus ƒ1,50
XK? bus/ÖA25'
Xo„ ..-0,18
voor hetgeen gedaan is voor Overijsel.
Spr. klaagt verder over slechte verlichting
van spoorwegstations, o.a. Utrecht-Bilt-
straat. Tengevolge van de slechte verlich
ting van dit station heeft onlangs een
lid der Eerste Kamer een groot ongeluk
gekregen.
De heer v. d. Maesen de Som*
Breff (R.K.) vraagt betere spoorweg
verbindingen in Limburg.
De heer H ovy (A.R.) bepleit verbete
ring van de buitenhaven van Vlissingen.
De Minister van Waterstaat
de heer L. W. TL Reg out, antwoordt
den heer Kraus, dat als de regeering
tot de overtuiging kotnt, dat het bouwen
van een groote sluis en verdere verbete
ringen noodig zijn, zij met den meesten
spoed een wetsontwerp zal bevorderen
tot onteigening van de alsdan noodige
terreinen. Als onjuist wees de Minister
af de klacht van den heer van Pallandt
over niet voldoende onderhoud van rijks
wegen.' Geleidelijk wordt voortgegaan
met spoorwegaanleg in Zuid-Limburg;
spoedig wordt b.v. de indiening verwacht
van een wetsontwerp voor den aanleg van
een tramweg Maastricht—Vaals. Koste-
looze verkrijgbaaistelling van formulieren
voor briefkaarten, postwissels enz. zou
f170.000 per jaar kosten, dus stuit af
op financieele bezwaren. Ook invoering
van het stuiversport met Engeland moet
daarop afstuiten. De Minister becijferde,
dat een uniform-port van 5 cents voor
Engeland, Duitschland en België het Rijk
zou komen te staan op f 1.200.000; komt
Frankrijk daarbij, dan zou het U/s mil-
millioen kosten; met Duitschland en En
geland is onderhandeld over een 10 cents
port, maar Engeland had daartegen be
zwaren en er kon niets van komen, om
dat Nederland de voorwaarde gesteld had
dat beide landen moesten toestemmen.
Wat de haven van Vlissingen betreft
moet worden afgewacht de uitslag van
den arbeid der commissie welke is in
gesteld om te komen tot een nieuw con
tract met de maatschappij „De Schelde"
die belast is met de exploitatie van de
haven.
De waterstaatsbegrooting werd hier
op zonder stemming goedgekeurd, waar
na gezamenlijk aan de orde kwamen de
vesting-begrooting betreffende de verbe
tering van de positie der officieren.
maar over Gods akker loopen en be
moeide zich weinig meer met de zaken.
Slechts aan zijn vrouw sprak hij zijn
oordeel uit: „Dat gaat zoo niet goed,
zeg ik je. Op deze wijze zal Dirk het niet
ver brengen. Ons kan dat niet veel sche
len, maar aan den hof doet het nadeel,
en dat doet mij leed."
De e.ene zorg volgde op de andere.
Boven den Schoutenhof hingen nu een
maal onweerswolken. Elk oogenblik kwa
men er onaangenaamheden voor. En toen
de brief van Plempings advocaat kwam,
werd zelfs Dirk er een weinig door ter
neer gedrukt. Hij reed naar de stad en
zette zijn zaak aan een advocaat uiteen.
Deze lachte en meende, dat de quaestie
toch zonneklaar was. De boer moest zich
geen vrees laten aanjagenniemand kon
hem wat doen.
Dirk ademde verlicht. Hij betaalde het
gevraagde voorschot, teekende de proces
volmacht en ging voldaan naar huis terug.
Hij was nu zeker van zijn zaken.
De bewoners van het dorp kozen bijna
allen partij tegen hem, en die zwegen,
waren eigenlijk nog zijn ergste vijanden.
Tusschen den Schoutenhof en de boer
derij van Holterling was alle omgang af
gebroken en op den versperJen weg
groeide het gras en onkruid welig ,en
ongestoord.,,.
De heer Van Voorst tot Voorst
(R. K.) bespreekt de opleiding van de
cavalerie, en betoogt dat die geheele op
leiding in de war loopt door het spoe
dig verlaten door de vrijwilligers van
den dienst Met de positieverbetering
van de officieren en ook met de terug
werkende kracht daaraan gegeven, be
tuigde spr. groote instemming. Alleen
spijt hem dat de Minister niet met een
eenvoudige regeling voor de officieren
van alle wapens is gekomen.
De Landweeroefeningen besprekende,
betoogde hij, dat de inspectie van hoofd
officieren van den generalen staf van de
oefeningen der landweer geen waarde
had, omdat die inspectie vooraf was aan
gekondigd, waardoor geen zuiver beeld
was te verkrijgen.
De heer Staal (Lib.) aanvaardt de
positieverbetering der officieren, maar
los van de organisatie, welke de Minis
ter zich denkt. Het beginsel der terug
werkende kracht bestrijdt spr.
Spr. critiseerde naar aanleiding van
de gehouden groote manoeuvres, dat, op
een oogenblik, dat er spanning was in
Europa en wij misschien, ter handhaving
onzer neutraliteit, zouden hebben moe
ten tnobiliseeren, twee divisies verwij
derd waren van hun garnizoenen, in
welke toch de mobilisatie, wil zij geluk
ken, moet geschieden. Spr. hoopte dat in
de toekomst hiermede rekening zal ge
houden worden.
Ten slotte besprak de heer Staal het
geval van den milicien van der Breggen,
die tengevolge van verkeerde diagnose
en onvoldoende geneeskundige hulp in
het kamp te Nunspeet overleed. Spr. cri
tiseerde het gebrek aan belangstelling
en medegevoel van de officieren met het
lot van dezen jongeling.
De heer De Jong (Lib.) bestrijdt
de proeven met ondershandsche aanbe
steding van fourage.
Land- en Tuinbouw.
Behandeling van planten in de
Woonkamer.
(Slot.)
Welke zijn dan de voorwaarden, waar
aan een behoorlijke verzorging van plan
ten in het woonvertrek moei voldoen?.
Clemens Tweehuis bekommerde zich
niet om de twistvraag; 'twas zijn aard
niet zich met de aangelegenheden van
andere menschen te bemoeien. Trees ech
ter nam het nadrukkelijk voor Dirk op.
Zij ging thans weer drukker naar den
hof en was daar tamelijk de eenige, die
den broeder in zijn voornemen stijfde.
De winter was voor 't grootste deel
voorbij. Hier en daar stak een sneeuw
klokje achter een beschuttend hek het
kopje omhoog. De spreeuwen betrokken
haar zomerwoninkjes en richtten er zich
behaaglijk in. Langzamerhand ontwaakte
de heide ook uit haar winterslaap en de
boomen staken hun kale takken koeste
rend naar de verwarmende zonnestralen
uit. De geheele levende natuur ademde
op en zorgde voor nieuw leven. Het was
de tijd van hopen en verwachten.
In dezen tijd ontving Hendrik Wei
kamp een brief.
Dat was op zich zelf reeds een heele
gebeurtenis. Maar de inhoud: de letters
dansten hem voor de oogen, zoo opge
wonden was hij.
(Wordt vervolgd.)
