No. 705. Zaterdag 3 Februari 1012. BUITENLAND. BINNENLAND. Je J'Sfgfangj e S^icbctve ©oma/nt Bureau OUDE SINGEL 54. LEIDEN. interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, LIJ per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, t 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2'/« cent. met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. De ADVERTENTIEPRIJS beiraasjt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeel in gen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 'regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangebode* betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN en een GEÏLLUS TREERD ZONDAGSBLAD. Propaganda. Ieder mensch is propagandist God, Die de menschehjke natuur ge schapen beeft naar Zijn beeld en gelij kenis, heeft in den mensch gelegd een begeerte, een verlangen om zicnzelven te geven, om zijn kennis te openbaren, om zijn liefde uit te storten. De ideeën, die hij gevormd heeft, om- fluit hij niet binnen de grenzen van zijn bewustzijn, maar hij wil ze mededeelen aan anderen. Als zijn hart geuokken wordt tot iets goeds en sclioons, gaat hij «iel op in eigen genietingen, maar hij wil aan anderen diezelfde bevrediging scuenken. Zoo is de mensch dus propagandist voor het ware, maaf ook voor het Die menscheiijke trek kan door slap heid van overtuiging, door streelmg van de zelfzucht worden ver.amd. Die men- SchehjKe trek kan ook worden ge sterkt én geadeld door de beginselen van ons °Ka.holiek geloof Naast de diepe duisternis, waarin verblinoeiuie hu Ciil den mensch geworpen neef:, die het kwaad is gaan propageeren, rijst voor ons op de lichtende geschiedenis van het Christendom, met haar helden van zedelijke grootheid, met haar apos- lelen priesters eii leeken in ahe eeuwen die hebben getrotseerd stormen van verzet, die hebben* georoken en ge.nakt eüzen latere lusten, niet om gevleid en geuerd ie worden, maar uit een alles overstelpend venangen om dat, wat zij met volstrekte zekerheid kenden als de Waarheid, te doen iriumpheeren, om dat wat zij met heel hun hart beminnen als het eenig Cioed, ook aan anderen te schenken, om de Zon der Waarheid, het Katholiek geloof, die leven schenkt en vreugde, te laten stralen over alle hoofden en aïie harten. Zoo zal een Katholiek, die zich bewust Is. dat de Katholieke, de Christelijke beginselen het openbare leven moeien be ïnvloeden, niet tijdelijk toezien, dat die beginselen worden miskend, dat mert z ij n overtuiging in het openbare leven geen rekening wordt gehouden. Hij zal niet lijd ei ijk toezien, dat zijn geloofsgenooten, onbewust van den grooten strijd, die in bet openbare leven voor en tegen de heerschappij van Christus vvoidc gestre den, in loome rust getuigen zijn van de nederlaag, de versmading van het hoog ste en hjiligste, wat zij heboea, huu Christelijke Deginseien. nij zal, zoo ver als het in zijn vermogen is, zqn over tuiging propageeren do~f woord en daad. Hij zal om hei p.a-tisch te zeggen zeli naar de stembus gaan, en zooveel mogelijk anderen overtuigen van hun stemplicht. tn liier vinden wij aanleiding te wijzen op wat wij dezer dagen in het ant.revo lutionnaire hoofdorgaan, de „Stanua ru", vermeld vonden met de redactionele in leidingMen schrijft ons uit Leiden: De verkiez.ng van Dinsdag bracht weer een vrijzinnige e i nog al een vrijzinnig-democraat op den zetel van een Antirevolutionair, zoodat de verhouding tnans is 18 links tegen 13 rechts. Van wa.r die plotse.inge omme keer, wordt er gevraagd. Nog kort geleden toch was de meerderneid voor rechts. Ver'sch.Lende ooi zaken hebben daartoe samengewerkt. Zoo is dooc de verhooging van den btla tinggrond- slag van f4ÖU op f50u het aanial rcciitsche kiezers- j roporüoneel kicin.r geworden dan dat der linksche. Het georek aan geschikte mannen, die zich w.l.en en kunnen geven, doet zich sterk gevoelen. Maar het zwaarste drukt, de verslapping, die zich sinds 19U* onder hei werkend personeel openbaart, ge deeltelijk als gevolg der agetnecne po- lii.ek, maar meed voortvloeiende uit piaatseiijke toe-tanden. Wanneer daar in geen verandering komt, dan vree- zen wij zelfs voor den Kamerzetel in 1913. De twee eerste redenen, die worden opgegeven als oorzaak van ons veriies, Wil.en wij buiten beschouwing laten, bij 8e derde willen wij even stilstaan. De correspondent van het a.itievoluti- •unuire biau uu&iU geen o«da»uidd tus- schen de Antirevolutionnairen en de Ka tholieken. Maar kan dan ook onder ons „wec kend personeel" verslapping onts.aan „als gevolg van de algemeene politiek", of voortvloeiend „uit plaatselijke toestan den"? Ontvlamt dan ons Katholiek beginsel niet meer hen, die door hun jeug dige kracht of hun positie op bijzondere wijze zijn aangewezen om propaganda te maken bij den stembusstr i^d? Is met het nieuwe, dat er 'n vijf en twintig jaar geleden in gelegen was om propaganda te maken vpur de Katholieke beginselen in het openbare leven, ook de begeestering, het entnousiasme ver dwenen? Oefent het werken in stille zondergeschetter, zonder wa ar- deering ook, geen aantrekkingskracht meer uit op de onzen Het anti-revolutionnaire blad consta teert het Wij willeu er nu niet langer bij stil staan, maar ons aansluiten b.j wa; giste ren een inzender in ons blad e:hteef; „(Er is) reden genoeg dus vosr alle propagaadaclubs en andere vaeenig^n- gen om nu eens alle krachten in te spannen en door voortdurende propaganda meer goede geest en poli tiek leven in de rechtsche kiezers op te wekken." Wij wiLen ons aansluiten bij de slot alinea van de Leidsche correspondentie in de Stand." We wihen evenwel hopen, dat de oude veerkracht weer zal opleven, en nu over het doode punt zal z.jn heen gegaan. Als de Leidsche mannen wat wihen, kunnen zij het ook. Met deze wijziging: Als de Katho lieken wat willen, kunnen zij het ook. Geen geruststelling;. Cijfers hebben niet alleen de reputatie, dat zij dor en vervelend zijn, maar hun wordt ook verweten, dat zij een slaap- wekkenden invloed hebben. De statistiek, die behaaglijk op cijfers rust en voortdu rend met welbehagen haar bedje op schudt, brengt in die ongunst.ge ziens wijze jegens de cijfers wel gaandeweg eenige verandering, doch een feit blijn het, dat menigeen gauw van cijfers ge noeg heeft en gaarne eeu oog luikt, als hij er lang op moet staren. Vooral is dit laatste het geval, als men uit de cijfers een geruststel.ende conclusie trekt ,,'tls al lang goed", wordt lachend dan gezegd, en verueugd sluit men liet boek. Er zjjn echter geruststellende conclu sies, welke slechts schijnbaar dat fraaie bijvoegelijk-naamwoord verdienen, en 't *wi.l ons voorkomen, dat dergelijke schijn- schpone conclusie door dezen of genen wei zou kunnen geput worden uit de becijfering, door het Huisgezin ge baseerd op het ledental der S. D. A. tJ. te* Amsterdam. Er waren in 'de Hoofdstad op 31 Dcc. jl. 263S leden van de S. D. A. P., op een bevolking, welke naar de 60Ü.0ÜÜ loopt. Welnu, van deze 2600 behoorde maar een minderheid tot wat men den eigen lijken arbeidersstand zou kunnen noemen. Er buiten staan de 713 diamantbe werkers, heele heeren met een verdienste van 50 a 60 gmden iu de week, de geabonneerden op de vakantiereisjes van het „Volk" naar Parijs en B.riijn. Er buiten staan de 202 handels- en kantoorbedienden, de 180 onderwijzers, de 49 beambten, de 31 journalisten, de 255 leden, die geen beroep uitoefenen. Er schieten dan hoogstens een 1200 arbeiders over, waarond r men ook nog kooplieden en winkeliers aantreft. Als men dan cijfers ziet van 82 metaal bewerkers, 72 bakker/., 48 behangers en meubelmakers, 33 timmer.ieden, 32 schil ders, 25 slagers en nog lag .re cijfers voor andere beroepen, dan vraagt Het Huisgezin, wat deze tientallen werk lieden zijn bij de tienduizenden vakgc- nooten, die buiten de socialistische orga nisatie staan. En zeer terecht antwoordt hierop het blad: „Het is niet meer dan een schijntje, en indien men de grenzeniooze brutali teit der sociaal-democratische hoeren niet kende, zou men vragen, waar zij de vrijmoedigheid vanuaan halen, als de arbeiderspai tij bij uitnemendheid te paradeeren. Men Iaat zich soms imponeeren door hec grojle vertoon, dat de hecten makvti, cu meent dan, dat z«j de arbei ders voor zeven achtsten, minstens voer driekwart, achter zich hebben. In wer kelijkheid heeft het daar niets van." EnHetCentrum voegt hieraan toe, dat de socialistische voorstelling nog valscher wordt, wanneer inen let op de leidingdie hoofdzakelijk door de heer en in de partij wordt uitgeoefend. Allemaal zeer juist, maarer mocht eens een lezer w.ezen, die uit boven staande roode cijfers een geruststellende conclusie trok ten aanzien der S. D. A. P., en daarom willen we er even op wijzen, dat naast de ledentallen ook... de poli tieke stemmencijfers moeten worden be schouwd. En dan komen we tot een gansch andere conclusie. Het moge waar wezen: dat het aantal aangeslotenen bij de S. D. A. P. betrekke lijk slechts gering is; dat onder dezen het aantal „arbeiders" weer een minder heid vormt; dat dus „de" arbeiderspartij feitelijk grootendeels een heerenpartij is maar het is ook waar, dat bij ver kiezingen veel meer menschen rood stemmen dan er bij de S. D. A. P. staan ingeschreven. Bovenbedoelde cijfers zijn alzoo wel aardig om „de grenzeniooze brutaliteit der sociaal-democratische hecrcn" in 'l licht te stellen, maar ter besh.jding van den.invloed der S. D. A. P. beteekenen zij niemendal. Die invloed gaat, helaas, de grenzen der ledenlijsten verre te buiten. Het ware struisvogelpolitiek, voor dit feit de oogen te sluiten. Huisgezin noch Centrum^hebben dit dan ook be doeld. Integendeel: met ons zullen zij 't roerend eens wezen, dat juist de zon derlinge leden cijiëfs da S. D. A. P. een keer te meer de noodzakelijkheid aan- toonen, dat met kracht en klem de ver derfelijke invloed van het socialisme moet worden bestreden. Tn 't geringe ledental der S. D. A. P. is geen geruststelling gelegen. Gemeend of niet. We lezen in 't H b 1 d." Na Traub en Jatho is het Consisto rie en het „Spruchcollegium" op den goeden weg gekomen. Het aantal pro cessen wegens dwaalleer neemt toe, en de vrijheid van meening in de Duitsche Evangelische Landeskirche gaat gelei delijk in de pottenbank. Thans wordt uit Keulen gemeld, dat dotniné Kruger te Velthusen, die een brochure geschreven heeft onder den titel: „Cincs Bauernpfarrers Klageund Anklage zu dem Fall Jatho und Traub", een oproeping ontvangen heeft om zich voor het consistorie te verantwoorden. Er staat: ,,op den goeden w^g". Is dit nu sarcasme of meenens. Dit laatste zal wel niet het geval we zen, want de vrijzinnigheid pleegt het m de Katholieke Kerk hoogelijk af te keuren als zij waakt voor de zuiverheid in de leer. Sarcasme alzoo en dan blijft het blad zich ten minste gelijk. Dat „aan Lal processen" wijst intus- schen uit, hoezeer men er ook in recht zinnig Protestantsche kringen, van over tuigd raakt, dat er een 1^-'^zag dient te wezen, wil men niet van den rechten weg afdwalen. In zooverre is ons het optreden van het „SpruclKo'hglum" niet onwelgeval lig, hoe 't „Hbl." c.s. er ook over den ken moge. alue/vieen overzicht. Het slot van de coinedie van het Ita- liaansch-Fransche incident is nu ook ge komen. De passagiers der Marouba zijn bevonden te beliooren tot de Halve Maan, en de pakketboot Viile de Tunis van de Compagnie Transai- iantique heeft hen te Le Trioul met be stemming naar Tunis opgenomen» Van- daaruit Kunnen zij naar nipolis door reizen, evenals de Duitsche Roode Kruis cxpedi.ie voor welke een uitzondering is gemaakt van het verbod van uit- en vervoer van kameel en. De beschieting der Turksche haven plaatsen aan de kust van Jemen door Italiaansche schepen wordt met kracht voortgezet. Men vreest ook voor een ka- nonuade van Hoh.ida. den Europeanen die zich daar bevinden, is geraden die plaats te verlaten. De Italianen schijnen zich slechts bij zulk een beschieting goed te vinden. Overigens lijden zij geregeld tegenslag in de gevechten die dagelijks plaats hebben. Toch zijn zij niet ver vaard, zoo zou men meenen, als men de hooge toon hoort die ze aanslaan. Zoo meldt de Agenzia Stefanie nu weer: We derom wordt ter wille van speculatie het gerucht verspreid, dat de Italiaansche re geering het voornemen heeft een lee ning uit te geven. Dit gerucht is vol komen uit de lucht gegrepen. De schat kist heeft het niet noodig en de regee ring is noch in Italië, noch in het bui tenland van plan een leening op te ne men, daar zij zonder eenige moeilijkheid de onkosten van den oorlog uit de schat kist betalen kan. De sommen, die ge durende de laatste vijf maanden d.w.z. van het begin van de vijandelijkheden, af tot den 29sten Februari ter beschik king van de ministeries van oorlog en marine gesteld zijn, bedragen 135 mil- lioen lire. Dt Agenzia Stefani draagt natuurlijk de verantwoording voor deze berekening die we ook web anders gehoord hebben. Intusschen heeft weer het vredesge- zantr.chap een protest opgesteld tegen het optreden van Italië jegens Tripolis. Het protest berust zuiver op volkenrech telijke overwegingen. Het stuk brengt hulde aan de verdiensten der Italianen, en betreurt, dat de daad van Italië ten opzichte van Tripolis deze verdiensten aantast. 124 bekende Engelsche, Fran- schc, Duitsche, Oostenrijksche en Neder- landsche rechtsgeleerden hebben het protest onderteekend Van de ondertee kenaars behooren er acht tot het insti tuut voor volkenrecht. Ondanks den tegenstand der prinsen schijnt het toch de Chineesche regeering ernst te zijn met de afstand des Keizers. Naar de New-York Herald meldt, zal het edict, dat den afstand meldt, spoedig worden afgekondigd. Het be vat dertien artikelen waarvan het eerste luidt dat de afstand vrijwillig geschiedt. Toch gaan de revolutionairen steeds voort met hun gewaoend voortdringen. Het Peiersburgsche Telegraafagenf- schap verneemt uit Hankou dat de repu- blikeinsche troepen Sjanghai en het ar senaal te Hanjang hebben bezet. Ook uit andere plaatsen komen b richten van.het optreden der revolutionairen. Eigenaardig is, wat de Daily Tele graph verneemt uit Peking, dat vier le den van het republikeinsche bewind te Nanking, die persoonlijk vrienden zijn van Jo .ansjikai, in het geheim aan laatst genoemden geseind hebben oni aan te dringen op een spoedige beëindiging van de crisis. Zij zouden daartoe gedreven zijn door de opvatting, dat de positie van het revolutionaire bewind feitelijk hachelijker is dan die der regecring te Peking, wijl "em°nde wijze aan het 1 ht treedt, dat Soenjat;en door zijn onbedrevenheid als staatsman een misluk king is als bestuurder. Z^ou er dan toch iets waar zijn'van de zoogenaamde on- eeniglieid onder de opstandelingen. Een ernslig ongeluk heeft weer plaats gehad met een Eransche onderzeeboot Dicht bij het eiland Wight is de on derzeeboot A 3 in aanvaring gekomen met de kanonneerboot Hazard. De A 3 was van het oudste type van onder- zeebotten en had voigens ambtelijke me- dedecÜng d r admiraliteit vier luitenants en tien manschappen aan. boord. Over dc ramp is nog het volgende bekend ge worden. Het vaartuig had de haven van Portsmouth in den morgen verlaten, om met de kanonneerboot Hazard oefenin gen e houden. Gedurende deze oefe ningen kwam de onderzeeboot ter hoog te van het eiland Wight met de Hazard in aanvaring en zonk onmiddellijk. Er wordt verteld dat op het oogenblik van de aanvaring een groote hoeveelheid lucht uit het water ontsnapte, zoodat veel water moet zijn binnengedrongen en de reddingskansen verminderd lijken. Df Hazard zond een draadloos tele gram om hulp naar Portsmouth. Sleep boot en en kruisers zijn naar de plaats van het onheil vertrokken. Voor eventueel nader nieuws, zie de Laatste berichten. De ook bij ons veel gesmade Abbé Santol is wur gercauwiij* iu ec*e lia»U.td.De Parijsche siraficamer veroordeelde giste ren den verantwoordelijken redacteur van de ,,Matin'\ wegens lastering en belee- digirg van den abbé tot 100 frs. boete^ 500 francs schadeloosstelling en tot 3 herroepingen van 200 francs elk, in drie dagbladen, naar de keus van abbé San- tol. De „Matin" is bovendien veroor deeld tot betaling der kosten van het proces. - Door dezelfde strafkamer werd de „Defense réiubücaine" wegens beledi ging van abbé Santol veroordeeld Tot 50 francs boete, 100 francs schadeloos stelling en drie herroepingen. Zou men het lasteren nu eindelijk zijn( afgeleerd. GEMENGD. Uit Rome wordt gemeld dat de laatste moeielijkheden betreffende het vertrek van Mgr. Aversa als nuntius naar Brazilië nu uit den weg zijn gek ruimd. Den 12den Februari zal Mgr. te Genua scheep gaan. De. „Osservatore Romano" deelt ver der mede, dat Mgr. Giovanni Bonzano, rector van het propaganda-college en consultor van de Consistorie-congregatie benoemd is tot apostolisch dclegait te Washington en titulair aartsbisschop van Mytilene, Het weigerend antwoord der mijn eigenaars in de streek van Bergen op het bemiddelingsvoorstel der regeering heeft bij de stakers groote ver ter.n^ gewekt. Donderdag hebben in het sta- kingsgebied talrijke bijeenkomsten plaats gehad en te Brussel heeft het stedelijk comité der bonden van mijnwerkers uit het geheele land vergaderd om over dc voortzetting van de staking te beraad slagen; De socia'istische vakvereenigingen zijn voor een algemeene staking in de kolen bekkens Het is echter zeer de vraag of het daartoe zal komen, daar het den vereenigiiigen aan geld ontbreekt en haar middelen reeds door de meer dan een maand oude staking in den Borinage sterk verminderd zijn. Volgens een telegram uit de hoofd stad Mexico geven president Madero en het ministerie toe, dat de door Zapata uitgelokte onlusten een zoo ernstig ge vaar opleveren, als de sedert 5 Novem ber 1911 bestaande regcering nog niet kend heeft. De troepen van Zapata verontrusten nu de staten Morelos, Mexico, Guerrero en zelfs het bondsdistrict. Madero loo chent echter, dat de opstand van de aan hangers van Zapata met het oproer in Juarez verband houdt. Zware aanhoudende sneeuwstor men teisteren Midden- en Noord-Erge- land, waardoor het verkeer gzstoord is. Overal is felle vorst ingetreden. IJsschot sen beginnen zich in. de Theems te ver- toonen Het schaatsenrijden is algemeen» De werkstaking in de dokken van Tilbury heeft heden een uitbreiding on dergaan er zijn thans 5000 stakers. Het verkeer in de haven staat geheel stil. Al de dokwerkers te Tilbury aan de Theems staakten gi teren. Het geschil betrof het werken met niet-aangeslote- nen. De aardschokken op de eilanden' Zanto en Cephalonia, en ook die te Pa tras, houden aan. Het dorp Skala aan de Zuidoostkust van Cephalonia is verwoest; v:r;cheide- ne inwoners werden gedood en. velen ge wond. Te Cabanes (dep. Arriège) is gedu rende de H. Mis een gedeelte van 't dak der dorpskapel ingestort De pastoor werd gedood, een koorknaap zwaar ge wond. De aanwezigheid der Fransche troe pen In A'a.ohko heeft gedurende 1911 (opmarsch naar Fez, enz.) de schatkist 57,673,96 frank gekost. De Saksische minister van finan ciën heeft in de Eerste Kanier medege deeld, dat de regeering de invoering van het eleclrisehe bedrijf op de staatsspoor wegen denkt tot s and te brengen. Daar het hierbij in het bijzonder aankomt op een lagen stroomnrijs, heeft zij zich eigen kolenv Iden verzekerd. Koninklijke besluiten. Bij Konink. besluit zijn benoemd tot controleur der grondbelasting: te Dor- dr::ht J. A. O. H. G. Mykamp, thans te Eindhoven; te Eindhoven J. W. Roetf*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1