No. 702.
31
Nabeschouwing,
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Je Jaargang.
Bureau OUDE) SINGEL 54, LEIUEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
o het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.19 per kwartaal; bij onze agenten 1Ü cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/i cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Woensdag
Januari
1912.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van I5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-aovertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit-
TWEE bladen.
Teleurstelling baart smart, geen moe
deloosheid.
Teleurgesteld zijn wij.
Hopend op de kracht van een aan
eengesloten, trouw opkomend leger van
christelijke kiezers, hopend, dat toch eens
eindelijk ons fier, positief christelijk de
vies meer begeestering onder de onzen
zou wekken, dan het slap, negatief be
ginsel in het kamp der vrijzinnigen, had
den wij vertrouwen op een goeden uit
slag. Waarom zou men ook zwartgallig
de toekomst inzien, als er gegronde hoop
is op succes En gegronde hoop was
er.
Na afloop van een gebeurtenis helpt
naptelten gewoonlijk niet veel. Hier
wél.
Twee zaken willen wij hier nadrukke
lijk eonstatecren.
Ten eerste, dat, ofschoon er van alle
vrijzinnige partijen slechts één, de vrij
zinnig-democratisch:, een cSnd.daat had
gesteld, deze laatste toch een respectabel
aantal stemmen op zich heeft vereenigd.
't Is wel niets nieuws, maar toch be
langrijk genoeg om er nog eens op te
wijzep. Veien zijn en blijven te blind
-om In te zien de „coalitie" van de linker
partijen, om te begrijpen, dat links geen
onderlinge verschillen kent, maar alles
op haren en snaren zet, als het gaat te
gen rechts. Zij schamen zich niet, als
zij zien, hoe een anti-christelijke leuze
kan drijven tot eendrachtige samenwer
king, terwijl zij voor liet christelijk de
vies koud blijven.
Hier komen we aan het andere, wat
wij vvenschten te constateeren. Uit het
aantal uitgebrachte stemmen kan men
besluiten, dat er veel rechtsche kiezers
zijn th ris gebleven. Als meerderen niet
eens allen waren opgekomen, hadden
wij den strijd gewonnen.
Dat kan veranderen.
Dat moet veranderen.
Dat zal veranderen.
Neen, de teleurstelling baart voor ons
geen moedeloosheid. Na al die tegen
slag van een meerderheid zijn wij nu
gedaald tot een minderheid van 5, er
zijn nu 18 vrijzinnigen, en 13 christelijken
in den Raad zal men tot het plichts
besef komen.
Neen, wij wanhopen nog niet aan de
.Victorie van ons christelijk beginsel in
Leiden s Raad. Wij wanhopen nog niet
aan het succes onzer politieke vereeni-
gingen bij haar streven om te brengen
onder de Roomsche kiezers warmte en
gloed en begeestering voor het Room
sche ideaal. Komen z a 1 de tijd, dat de
Katholieken beseffen, diep beseffen hun
kiesp licht.
't Is Roomsch gebruik om eerst het
„mea culpa" op eigen borst te slaan.
DL ook wij nu gedaan. Maar
toch mag het wel gevraagd worden, of
ook de anti-revolutionaire en Christ.-hist.
kiezers niet beter op hun post hadden
kunnen komen Ook onder hen zuilen
er nog we. gevonden worden, die niet
van hen plicht bewuvt zijn. Maar wij ver
trouwen, dat ook hun voormannen meer
be :e:te:ing onder hen zullen brengen.
Dus: zooals iedere teleurstelling, moet
ook deze mislukking tot gevolg hebben,
dat wij ons schrap zetten om ze in de
toekomst te vermijden. De uitslag van
de gisteren gehouden stemming moet ons
doen zinnen op alle mogelijke middelen
om in het vervolg een zelfde mislukking
te voorkomen.
Alle krachten 'aan het werk gezet, en
wij blijven vertrouwen in de toekomst.
Wat onder ons, "Roomschen, ge"bcuren
kan en moet, z a 1 ook ten laatste gebeu
ren. Daarvoor is ons borg de gloed van
onze Roomsche overtuiging, daarvoor is
ons borg de ondervinding op an,dere
plaatsen.
Dusniet gewanhoopt.
Niet uitvlakken 1
Moet je niet uitvlakken, zoo'n 1000
zegge duizend thuisblijvers.
Leiden II telt 2349 kiezers; daarvan
kwamen er gisteren op 1421, waarvan
31 stemmen van onwaarde, alzoo 928
die Oost-Indisch doof waren.
Wat zijn dat toch voor laksche men-
ftchca? Natuurlijk waren er ook vrij
zinnigen onder, maar gezien, het stem-
mencijfer van den heer v. d. Graaf
zijn er veel, heel veel rechtschen bij,
want, dat district 11 slechts 5 a 000
geestverwanten zou tellen, laten we ons
nooit wijsmaken.
Ge zoudt wat anders gezien hebben,
als alle coalitie-genooten eens waren op
gekomen.
Maar helaas! 't Is alweer 1 eel ijk afge-
loopen.
Intusschen herhalen we: „Ende des-
espcreert nimmer." V/e zullen beginnen
die thuisblijvers niet uit te vlakken, niet
af te schrijven.
Integendeel: voor zoover ze tot onze
abonné's mochten behooren, roepen, we
hen onbeschroomd toe, dat nict-gaan-
steinmen den lezer van een Roomsch
blad onwaardig is, vooral ook, wijl hij
zelfs het motief der vergeetachtigheid
niet kan doen gelden. Herhaalde malen
toch hebben wij de verkiezing in haar
groot gewicht in herinnering gebracht.
Wij gelooven echter niet, dat vele on
zer lezers thuisgebleven zullen zijn. Neen,
de deserteurs schuilen grootendeels bui
ten den kring, welken wij bestrijken.
Welnu, ook die vlakken we niet uit,
want we hebben immers de propagandis
ten van -R. K. Kiesvereeniging en. Jonge
Garde. Deze kennen natuurlijk de thuis
blijvers; hun lijsten wijzen het uit. En
met vereende krachten zullen we die
Oost Indisch dooven wel weer hooren-
de maken.
Zooals 't nu bij de gemeentelijke stem
bus gaat, kan het niet blijven en mag het
ook niet blijven
alubmeen overzicht.
Nog steeds is de kwestie tusschen Italië
en Frankrijk over de
aanhouding van schepen
hangende. Terwijl de eerste gevallen bij
gemeen overleg zullen voorgelegd worden
aan het Haagsche hof, heeft de Fransche
regeering de llaliaanschè doen weten, dat
zij zich voorbehield een onderzoek te
doen instellen- naar de omstandigheden,
die den betrokken Itaiiaanschen zeeoffi
cier bewogen hadden tot het opbrengen
van de Tavignano naar Tripoiis.
Volgens de Italiaansche voorstelling
was de Tavignano gewoon oorlogscontra
bande over te brengen en had zij meer
passagiers aan boord dan reglementair
was voorgeschreven, feiten, die anders
door de vrijlating van het schip te'i ripolis
voor deze reis althans weerlegd schijnen
te zijn. Verder zouden de papieren van
de Tavignano niet in orde geweest zijn,
en bovendien bijkomstige, doch be
langrijke omstandigheid bevond het
schip zich buiten de territoriale wateren.
Intusschen is» naar men weet, h.t op
gebracht schip voor Tunis aangekomen,
waar het ook zijn voorstelling van de
aanhouding en opbrenging heeft aange
bracht
Volgens het verslag van den gezag
voerder zou het schip zich in Fransche
territoriale wateren bevonden hebben. Dit
punt was echter direct betwLt door den
Itaiiaanschen officier, die aan boord was
gekomen.
Als zeker wordt thans gemeld, dat de
Fransche en de Italiaansche regeering be
sloten hebben, een gemengde commissie
te benoemen, w-er taak zal zijn de grond
slagen te ontwerpen voor een modus
vivendl, waarbij wordt vastgesteld het
recht tot het onderzoeken of het in beslag
nemen van handelsvaartuigen, die ver
ondersteld worden contrabande te ver
voeren. De commissie zal zich vooral be
zig houden met de kwesties, welke bij de
conventie van Londen ongeregeld zijn ge
bleven. In de commissie zuilen zitting
hebben rechtsgeleerden, diplomaten en
marine-officieren van beide landen.
Weer wordt gesproken over
vredeskansen
Gelijk onlangs, toen beweerd werd,
dat Rusland zich tot de mogendheden
had gewend, die het verdrag van Berlijn
onderteekend hadden, met voorstellen om
tusschenbeide te komen in het Tripolis-
gescliil, is- het ook nu weer de „Frankf.
Ztg.", die de geruchten brengt. Het blad
verzekert thans wederom, dat, volgens
uit Petersburg door de Porte ontvangen
belichten, opnieuw door Rusland pogin
gen worden aangewend in het belang
van den vrede. De voorstellen van Rus
land moeten iti hoofdzaak op hetzelfde
nee.komen als voeger, maar "de kans tot
slagen te Kon-tan tin opel moet ook weder
hoewel er officieel nog geen stappen
bij de Porte zijn gedaan even gering
zijn.
Omtrent de schikking, die men zich
in Russische kringen voorstelt, verluidt,
dat er over gedacht wordt de inlijving
van Tripolis en Barka door Italië slechts
geleidelijk te doen plaats hebben. Eerst
zouden Tripolis ,er, Barka zoogenaamd
onafhankelijk worden verklaard onder
bewind van een inboorling, een Kara-
manli. Na verloop van eenige jaren zou
het beheer pas in Italiaansche handen
komen. Een andere regeling zou bestaan
in een ruil van grondgebied. In ruil voor
het Noord-Afrikaansch gebied van Turkije
zou Italië afstand doen van Enthrea en
Somali-land.
De kans voor een slagen van een schik
king in dezen zin lijkt niet bijzonder groot.
De troonsafstand
in China is, naar voor de zooveelste
maal nog weer beweerd wordt, nu dan
toch te wacl.ten. Men neemt aan, dat het
hof nu eindelijk besloten heeft om de
door de republikeinen voorgeschreven
voorwaarden van den afstand te aan
vaarden. De bekendmaking wordt ver
wacht, zoodra de bijzonderheden vastge
steld zullen zijn.
Een Reutertelegram uit Peking d.d.
Maandag behelst dat de opstandelingen
in de hoofdstad zeer roerig waren en
Noord-China zich in een toestand van
groote spanning bevond, daar het volk
den afstand van de kroon op den vol
genden dag verwachtte.
Joeansjikai heeft een verklaring gepu
bliceerd, waarin hij zegt geen eerzuc'-.t te
bezett en met bet:.eLdng, tot het' presi
dentschap der republiek.
De republikeinen hebben inmiddels
de regeeringstroepen wederom ernstige
klappen gegeven. In een gevecht aan
den spodrweg naar Poekan hebben de
keizerlijken eergisteren zware verliezen
geleden, terwijl bli k.us ee.t t.lcgram uit
Tientsin d.d. 29 dezer de opstandelin
gen de regeeringstroepen bij Ho ets eng
in de provincie Anhoei een beslissende
nederlaag hebben toegebracht. Volgens
de schcarsche berichten, weike, over het
geen in
Portugal
omgaat, binnenkomen, maakt de repu
bliek een ernstige crisis door. De op
roerige beweging onder de landbouwers
van F.vora, en de wijze waarop de re
geering gepoogd heeft de rust te her
stellen, schijnen het sein te zijn, geweest
tot het uitbreken van de reeds lang drei
gende algemeene werkstaking. Te Lissa
bon ligt alles stil, men vreest dat de
arbeidersbevolking van Coimba, Santa-
rem, Pato en de meeste plaatsen in de
provincie Alembejo en Algarve dit voor
beeld zu'len volgen. De troepen zijn
overal geconsigneerd, en worden ver
sterkt door politie, republikeinsche garde
en mariniers. Vooral de spoorwegen wor
sen streng bewaakt, ten einde daden, van
sabotage te voorkomen.
De toestand in de hoofdstad is zorg
wekkend. Het bestuur is in militaire han
den gegeven. De straten liggen verlaten,
en de stemming is gedrukt. Alle winkels
zijn gesloten. De cavalerie rent woest
door de stad met getrokken sabel. Sa
menscholingen worden uiteengejaagd.
Verscheidene bommen zijn in het mid
den van de stad gesprongen. Na 9 uur
is het verboden zich op straat te bevin
den. Het personeel van de spoorwegen
dreigt zich bij de staking aan te sluiten.
De militaire overheid heeft de inrich
tingen in de nabijheid van. den zetel van
de arbeidersvakvereeniging doen sluiten
De ministerraad heeft besloten dat de
troepen jacht ziillen maken op verdach
te personen en schietwapenen in beslag
genomen zulfen worden. De ia hechte
nis genomen personen, zullen aan boord
van de oorlogsschepen gebracht worden.
Bommen zijn naar de cavalerie en de
republikeinsche garde geworpen op het
Rocioplei en in de voorstad Alcantara.
Op verschillende plaatsen chargeerden
de troepen met getrokken sabel. Verster
kingen zijn te Lissabon aangekomen.
De commissie uit de stakers is gister
niet, zooals het wenschte, op het depar
tement van binneulandsche zaken ont
vangen. De stakers hebben nu verklaard
dat de staking voortgezet zal worden,
totdat de drie eischen der stakers inge
willigd zijn. Deze eischen zijn: invrii-
heidsstelling van alle, wegens de stakin
gen gevangen genomen werklieden ont
zag vail list districtshoofd van Lvora
en opening van alle gesloten vergader-
loku.en. tijden van rutt zijn b.i^Daar
in lange nog niet voor de republiek aan
gebroken.
gemengd.
De Duitsche kroonprins en zijne ge
malin vertrekken heden in het strengste
incognito over Bazel voor een langdurig
verblijf naar Zwitserland.
Volgens een bericht aan de „Köln.
Volksz." zai mgr. oibilia, internuntius in
Chili, tot secretaris van de Congregatie
voor buiienlandsche kerkelijke aangele
genheden- benoemd worden.
Naar het blad verder verneemt, zal
mgr. Aversa ais Apostolisch delegaat naar
W ashingtori en aartsbisschop Delia Chiesa
van Bologna als nuntius naar Madrid
gaan.
Wegens den geenszins onverwach-
ten, algemeen betreurden dood van den
hertog van Fife zal het Engelsche hof
rouwen en zoo zuilen de welkomstfees
ten voor den Koning en de Koningin
bij hun terugkeer uit Indië zeer beperkt
worden.
De Fransche Senaat heeft besloten
Maandag met de openbare beraadslaging
over de hransch-Duitsche overeenkomst
aan te vangen.
De president vaii de Zwitsersche
republiek heeft het ontwerp van het ge-
denkteeken van de wereidtelegraafver-
eeniging, dat te Bern zal opgericht wor
den, goedgekeurd. De uitvoering is op
gedragen door den beeldhouwer Roma-
gnoli. De kosten van het gedenkteeken
zullen frs. 170.000 bedragen. De onthul
ling zal in den zomer van 1915 ge
schieden.
"De vereenigïhg van onderwijzers
en onderwijze:essen in het Saone en
Loire-departement is op haar verzoek in
den bond van arbeidersvakvereenigingen
van dit departement opgenomen.
De Belgische minis er-president heeft
Maandagmiddag met de afgevaardigden
en senat:. .n van het dLtrict Bergen over
de staking onder de mijnwerkers beraad
slaagd. Men kwam overeen, den mijn
eigenaars de handhaving van den status
quo tot den len April voor te stellen,
ot.i in dien tusschentijd de mogelijkheid
tot het vinden van een vergelijk te schep
pen. Men verwacht nu, dat de mijneige
naars hei voorstel zullen aannemen, daar
zij zich reeds Zondag bereid hebben ver
klaard om den status quo tot den len
Maart te handhaven. Zouden de mijn
eigenaars liet voorstel aanvaarden, dan
kan de staking onmiddellijk een einde
nemen.
Ook te Newcastle hebben patroons
en mijnwerkers beraadslaagd over het
minimumloon, voorloopig zonder resul
taat. Een gunstig teeken vindt men het,
dat het Mijnwerkersverbond van Zuid-
Wales besloten heeft, dat, als het groote
Mijnwerkersverbond van Gioot-Br.ttanje
zijn minimumloon-eischen niet overneemt,
het die zal laten vallen.
In een vertrek tot het nemen van
proeven bij de Maschinenbau A. G. Augs
burg - Nürnberg heeft een ontplofiing
plaats gehad. Er zijn 4 dooden en 11
gewonden. Geen schade van belang werd
aangericht.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is voor den tijd van
vijf jaren gedetacheerd bij het leger in
Nederl.-Indie, de militair apotheker 2e
kl. P. J. Boomsma, van het personeel van
den geneeskundigen dienst der land
macht
is benoemd tot broeder in de orde
van den Ned. Leeuw, de gegageerde adj.-
onderoificier van het Ned.-lnd. legerS.
A. van Reen, schrijver bij het commissa
riaat van afmonstering te Rotterdam.
Hofbericht.
Z. K. H. Prins Hendrik vertrok he
denmorgen van Schwerin naar Dobbin en
van daar Donderdagmiddag 1 Febr. naar
Berlijn en keert op 4 of 5 Februari te
'sGravenhage terug.
Katholiek Sociale Actie.
Gistermorgen vergaderde te Utrecht in
fe bovenzaal van café Metropole het
Centraal Bestuur van de K.S.A. in
Nederland.
R. K. Sanatorium voor longlijders.
De ieeiting, gioot 325.UÜ0 gulden, tea
behoeve van het R. K. Sanatorium te
Groeobcek is volteekend. Binnen korten
tijd zal men dus tot de aanbesteding
kunnen overman.
Staking van de electriciens.
Het collectief contract, voor welks in
voering thans te Amsterdam door de elec
triciens gestaakt wordt, bevat, volgens
het „Volk", o.m. de volgende bepalingen:
Een minimumloon op 21-jarigen leef
tijd van 20 ct., op 24 jaar van 25 ct. en
op 38 jaar 28 ct. per uur. Een 10-urige
arbeidsdag, Zaterdags 8 uur. Voor over
werk, alleen in buitengewone drukte
toegelaten, wordt van 6 tot 10 uur 25
pet. extra, na 10 uur 50 pet. extra be
taald. Voor arbeid op Zon-en Christelijke
fees dagen 100 pet. Toepassing van de
de artt, 1638c en d van het Burgerlijk
Wetboek. Op zijn minst twee vrije vacan-
tiedagen per jaar. Werkzaamheden voor
patroons, waar staking of uitsluiting is
mogen den arbeiders niet worden opge
dragen. Instelling van een geschillen
commissie met bindende uitspraak.
Het getal stakers is nu geklommen tot
230.
Vereeniging tot bestrijding van het
Nieuw-Malthusianisme.
Te Delft werd gistermiddag de 13de
algemeene jaarvergadering van boven
genoemde vereeniging gehouden, onder
voorzitterschap van den heer dr. H. Pink
hof. Om twee uur opende de voorzitter
de huishoudelijke vergadering met een
woord van welkom tof de vele aanwezi
gen. Daarna werd door den secretaris
van het bureau van informatie en propa
ganda der vereeniging, den heer J. N.
Munster, uit Arnhem, verslag uitgebracht
over het afgeloopen jaar, waaraan het
volgende is ontleend:
Allereerst herdenkt het met vreugde
de inwerkingtreding der ni.uwe stiaf-
wetbepalingen, waardoor de vereeniging
in haren strijd zeer wordt gesteund. Zon
der twijfel kunnen die goede bepalingen;
van de strafwet voor ons volk ten ze
gen zijn. Daarom moet het volk die be
palingen leeren kenaen en heeft het bu
reau der vereeniging in die richting ge
werkt. Ten eerste werd een populair ge
schreven artikel, waarin de desbetreffen
de bepalinge.i werden behandeld, in
getale van duizenden verspreid. Ten
tweede richtte het bureau zich bij het
in werking treden der wet tot zijn corres
pondenten met het verzoek zorg tc dra
gen dat de wet in hunne gemeen,ten)
niet als doode letter worde beschouwd.
Ten derde werden hier en daar verga
deringen gehouden, waarin de wet werd
gepopulariseerd.
Om drie uur werd de huishoudelijke
vergadering opengesteld voor genoodig-
den, waarna mr. A. baron van Wijnber
gen een referaat gaf over „De beteeke-
nis van het Nieuw-Malthusianisme voor
Gezin en Maatschappij". Vervolgens trad
als spreker op dr. D. Snoeck Henke-
mans. i
In de avondvergadering traden als
sprekers op dr. A. W. Ausems, en ds.
G. H. Beekenkamp.
Bureau voor R. K. Vakorganisatie
en de Hoofdbesturen der Ned. R. K.
Vakbonden.
Zaterdag 24 en Zondag 25 Februari
a.s. zal te Breda, in het gebouw van den
„Katholieken Kring", de 2e jaarvergade
ring worden gehouden van het Bureau
voor de R. K. Vakorganisatie en de
Hoofdbesturen der NeJ. R. K.Vakbondeiu
Op de agenda staat: Behande.ing jaar
verslag van den secretaris; behandeling
l'inanc:eel jaarverslag; verslag van de
Controlecommissie 1911; bestuursverkie
zing (de secretaris is, als zijnde de eenige
candidaat, herkozen)verkiezing Con
trolecommissie 1912.
Benevens de volgende bestuursvoor
stellen, waarbij in den beschrijvingsbri J
verschillende toelichtingen zijn gevoegd.
Vestiging kantoor, het bestuur,
gevolg gevende aan de opdracht der ge
combineerde bestuursvergadering dd. 29
Oct 1911, ste.'t voor: Het kantoor van
het B. v. d. R. K. V. te Amsterdam
gevestigd te houden.
Veranderingen in de statuten, voorge
steld door den N'ed. R. i<. Tabaksbe-
werkersbond
In artikel 7 der statuten, tweedeff
regel, te schrappen de woorden: „uit dc
leden van het Bureau", en hiervoor tn
de plaats te zeden: „uit de bestJreu en
toegevoegde leden".
Aan art. 7 de volgende alinea toe ie
voegen: „Wordt een lid van bet Bureau
