BUITENLAND.
Liefde en Haat.
BINNENLAND.
3s Jaargang.
No. 697.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc,- Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 11-50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/« cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratig
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent.
De Kameropening.
't Is nóg niet uit het nakaarten over
liet feit dat de Koningin niet zelf de Ka-
imer-opening verrichtte in September.
Immers, blijkens het afdeelingsverslag
der Eerste Kamer, die gebruikelijkerwijze
nog aan de Staatsbegrooting bezig is,
lezen we:
Algemeen gaf men zijn leedwezen
er over te kennen dat H. M. de Konin
gin de zitting der Stateen-Generaal niet
in persoon heeft geopend. Ook als
blijk van gehechtheid aan het Vorsten
huis sprak men den wensch uit dat
3iei een andermaal aan H. M. moge
lijk zal zijn, die opening zelve te doen.
iWat steekt dit waardige woord van
leedwezen gunstig af bij de vaak hoog
dravende constitutioneele en politieke be
schouwingen, voornamelijk in de pers ge
houden naar aanleiding van datzelfde feit
en van het antwoord dat de Regeering
te dien aanzien gaf aan de Tweede Ka-
jmer om van de laatdunkende praatjes
der snoevende socialisten maar te zwij
gen.
Inmiddels bleek de ware oorzaak van
het wegblijven der Koninginzorg voor
haar gezondheidstoestand, welke zorg
getuige de droeve tijding, der jongste da
gen geenszins overdreven is te ach
ten.
Eigenlijk past nu verder een eerbiedig
stilzwijgen over de Kameropening door
■de Ministers, maar toch lijkt liet ons goed
dat de Eersie Kamer er nog even op wijst.
Nu toch heeft de regeering gelegenheid
de zaak in 't rechte spoor te brengen,
wat /.ij tot dusverre kieschheidskalve niet
kon doen.
In den vervolge mogen evenwel cri
tici en poliiici bij soortgelijke incidenten
beter in 't oog houden, dat ter Troon
zit niet een Man, die 's levens stormen
steeds moet trotseeren, maar een Vrouw,
aan wie het .leven ook andere eischen
stelt 7 eischen, waarbij de Natie even
zeer belang heeft
Thans voelt ongetwijfeld heel de Natie
diep de door H. M. ondervonden teleur
stelling mede.
algemeen overzicht.
Nadere bijzonderheden over het ge
vecht bij Gargaresj doen zien, dat ons
vermoeden vrijwel juist is geweest, dat de
Italianen klap gekregen
hebben.
De Itajiaansche lezing kwam kort sa-
ineiigevat, hierop neer: Er werd een ster
ke troepenmacht afgezonden om het werk
in de steengroeven te Gargaresj te be
schermen. In de oase ontmoelte zij weinig
verzet, maar toen zij er buiten kwam, vie
len 1500 Arabieren de Italianen aan. De
[Turken trachtten een omtrekkende bewe
ging om den rechtervleugel van de Ita
lianen te maken, maar om zes uur ver
lieten zij het terrein en vluchtten naar
Fondoek. De verliezen van de Italianen
bedrogen om en bij de 50 man. Daarop
FEUILLETON.
ROMAN UIT WESTFALEN.
45)
Daarom ging hij heden naar het dorp
om inet Kasper Klompman te spreken.
.Eerstens wilde hij aan deze hout verkoo-
pen, daar er te veel hout rond zijn woning
was. Oude, reusachtige eiken stonden tv
bij tientallen, terwijl de dennen evenmin
Slecht waren. Klompman, de dorpstim-
imennan en schreiuwerker, zou ze koopen.
Vervolgens moest hij hem seissteelen,
harken, schoppen en andere landbouw
werktuigen leveren. Met deze leveran
ties was Kasper niet erg ingenomen,
want het leverde hem niet veel op. Hij
had het bovendien niet noodig, daar hij
vrouw noch kind tot zijn last had.
Hendrik, die met denTaatstèn herfst'de
school had verlaten, moest iets degelijks
ieeren, en daarover wilde Clemens met
Iden schoolmeester in het dorp spreken.
Een patrijs vioog snorrend door de
Jucht en verdween in de verte. In de
loschje? was een verdacht snuiven eo
liet de opperbevelhebber de troepen naar
hunne kwartieren terugkeeren.
Dit terugkeeren geschiedde waarschijn
lijk uit vrees voor een nachlelijken aanval,
die dan ook werkelijk geschied is en ten
gevolge had, dat de Italianen naar Tripo
lis teruggedreven werden.
De belangrijkste episode van het ge
vecht heeft de censor ons dus onthouden.
Ook wordt uit de Turksche lezing duide
lijk, waarom de Italianen niet in Garga
resj bleven, maar verder dan die oase
oprukten: de Turken verklaren, dat zij
optrokken, om de oase van Zanzoer 12
K.M. ten Z„ W„ van Gargaresj te bezet
ten. Maar wij laten nu de Turksche lezing
uitvoerig volgen
„In den ochtend van den lSden rukte
een vijandelijke kolonne, die uit infante
rie, ruiterij en artillerie bestond uit Gar
garesj op, om Zanzoer te bezetten. De
Turksche bevelhebber schoof dadelijk 'n
Turksche en Arabische strijdmacht voor
uit, die de Italianen bij Gargaresj aanviel.
Het gevecht duurde drie en een half uur.
Door een omtrekkende beweging van
den Turkschen linkervleugel werden de
Italianen gedwongen, twee van hun ver
dedigingslinies op te geven. Des mid
dags trokken zij op een derde linie terug,
om versterkingen uit Tripoli af te wach
ten. Tegen den avond ondernamen de
Turken en Arabieren een nieuwen aan
val op den vijand, die reeds versterkin
gen had gekregen. Het nachtelijke ge
vecht werd uiierst bloedig. De Italia
nen moesten ten slotte ook de derde li
nie opgeven en tot in de oase voor de
muren van Tripoli terugtrekken. De Ita
lianen hadden 150 dooden en vele ge
wonden en lieten ook.oorlogsmateriaal jn_
den steek. De Turken en Arabieren had
den 18 dooden en eenige gewonden/'
Het gevecht bij Gargaresj is in dit lrcht
bezien nauwelijks minder smadelijk voor
de Italianen afgeloopen dan dat bij Bir
Tobros. Het bevestigt ook opnieuw hoe
weinig de Italianen vermogen, zoodra zij
buiten het bereik van de scheepskanon-
nen de steppe in willen trekken.
En dat terwijl zij geregeld een sterke
artillerie met zich meevoerden. Het gaat
er op lijken, alsof Italië met de verove
ring van' Tripolis een taak heeft onder
nomen, waarvan het einde niet te be
zien is.
De sterkte der Italianen
in Tripolis is nu 100.000 man onder 23
generaals en verdeeld als volgt:
Ruim 50,000 te Tripoli, ruim 25,000
te Bengazi, 6000 te Homs, 12,000 te Der-
na, 3000 te Tobroek. Te Tobroek be
hoeft de bezetting niet groot te zijn, om
dat de plaats een natuurlijke haven heeft,
die de vloot in staat stelt grootendeets
voor de verdediging te zorgen. Te Na
pels staan bovendien 20,000 man voor
vertrek gereed.
Verder zijn tot nu toe uit Napels naar
Tripoli gezonden: 9000 muildieren,6000
paarden", 200 oorlogshonden, 400 kanon
nen, waaronder 232 veldstukken, 100
bergstukken, de rest belegeringsgeschut;
voorts materieel voor 50 K.M. üecauviüe-
spoor, 14 vliegtuigen, nieuwe loodsen,
voor luchtschepen (in plaats van de vroe-
piepen. Het vvoudgedierte was aan den
arbeid om voorraad voor den winter te
verzamelen en vriend Reintje de vos ver
lichtte menig van hen van die zorgen.
Spoedig lagen de boschjes achter hem
en week de nevel. Tusschcn kale boomen,
witte gevelpunten en donkere daken ver
hief zich de slanke kerktoren tegen den
grauwen herfsthemel. De gouden haan
schitterde in de verte.
„Goeden dag, boer Tweehuis."
Clemens schrok op. Zijn gedachten wa
ren ver van Sengen en zijn bewoners weg
gedreven.
„Hé, goeden dag, mijnheer de onder
wijzer. Ik wou juist eens met je komen
praten."
„Nou, dat valt dan mee. Iets droevigs
zal het wel niet zijn,"
„Neen, dat nu juist niet. Het is ten
opzichte van Hendrik. De jongen is van
school gegaan, en hij moet nu verder
leeren."
„Dat 's uitstekend, .Tweehuis. De
knaap heeft een goede kop. Hij zou wel
schoolmeester kunnen worden, als dat
niet zoo duur was."
„Zoo, zoo', dat is niet slecht. Als hij
talent er voor heeft, waarom niet? Het
geld zal er wel voor komen. Ik zal er
eens over denken."
Zoo had de uumfle toch hatf be
gere, die omgewaaid zijn), een lucht
schip. Begin Februari zal een tweede
luchtschip te Tripoli aankomen.
\V,at betreft de
blokkade in de Roode Zee
heeft de minister, van buitenlandsche za
ken aan de vertegenwoordigers van de
vreemde mogendheden medegedeeld, dat
de blokkade van de Arabische kust tus-
schen Ras Isa en R^s Goelaifak den 24en
en niet den 22sten dezer zal beginnen.
Vijf dagen worden aan schepen van on
zijdige volken toegestaan om het geblok
keerde gebied vrij ie verlaten.
Zooals wij reeds meldden moei de
hervatting der vijandelijkheden door dé
Chineesche regeering
ernstig gemeend zijn.
Aan het departement van oorlog is men
in een staat van groote opwinding, en
de ambtenaren werken er met koortsach
tige haast. Er wordt geld bijeenge
bracht voor de bestrijding der kosten
van een veldtocht; en het heet, dat het
hof van zijn kant tot het oorlogsfonds
zal bijdragen door den verkoop van gou
den en zilveren sieraden uit het paleis
te Moekden.
Volgens een bericht van het Exchan-
gc-agentschap moet een Britsch officier
die zich in Tientsin bevindi, hebben ver
klaard, dat onvermijdelijkerwijs binnen
kort in Peking zal worden gevochten.
Nog verneemt de „Times" uit Peking,
dat het nu blijkt, dat de Keizerin-wedu
we enkel geweigerd heeft op staanden
voet afstand te doen, zonder eerst de be
slissing der nationale conventie af te
wachten.
Niettemin bet^ut^P/.e weigering,
aat de vijandelijkheden onmiddellijk zul
len worden hervat, zoodra Maandag a.s.
de wapenstilstand zal zijn afgeloopen.
Mocht Joeansjikai nogmaals zijn ont
slag indienen, dan zou waarschijnlijk Tie-
liang, een van de Boksergeneraals uit
1900, opperbevelhebber worden van het
geheele Noorderleger; verder zou dan het
geheele ministerie aflreden en zouden de
vier noordelijke provincies, Sjangtocng,
Sjansi, Honan en Tsjili, zich onafhanke
lijk verklaren. De staat van zaken ver
ontrust de buitenlandsche legaties te Pe
king ten zeerste. Sommigen echter ge-
looyen, dat de crisis nog te elfder ure zal
kunnen worden afgewend. Want Woe-
tingfang heeft telegrafisch aan Joeansji
kai een wijziging voorgesteld in het de
creet nopens den afstand der keizerlijke
familie, teneinde een waarschijnlijk ont
staan misverstand uit den weg te mi
men, welk misverstand Joeansjikai in den
waan had gebracht, dat Soenjatsen een
verraderlijke rol speelde,
We betwijfelen echter of zonder een
formeele afstand van de Kroon de zaak
in het reine zal komen.
GEMENGD.
Naar de „Köln. Volksztg." mede
deelt, is prins Max van Saksen, tot dus
ver professor in de liturgie en het kerke
lijk recht te Freiburg i. B., benoemd tot
professor in de liturgie aan het Priester
seminarie te Keulen. Prins Max moet de
benoeming hebben aangenomen, en met
slag gekregen.
Ook met Kasper Klompman kwam Cle
mens tot overeenstemming. De timmer
man wilde hem een borrel inschenken,
maar Clemens sloeg dat af, omdat hjj
geen liefhebber van geestrijke dranken
was.
Plotseling sloeg Kasper zich voor het
hoofd.
„Weet je wat, Clemens; je Hendrik
si een kerel. Daar zit genie in, dat zeg ik
je. De jongen moest je bij mij in de leer
doen. Ik sta er voor in, dat er uit hem wat
zal groeien. Hm, wat denk je ervan
Clemens trok eens aan zijn pijpje, en
zeide ja noch neen. Hij had nu keuze tus-
schen schoolmeester en schrijnwerker.
Dat was een komische samentref.
„Ik wil de zaak eens bedenken en
zal je later bescheid geven. En nou ge
groet, Kasper
Den volgenden dag overwoog Hendrik
druk bij zich zeiven wat hij zou worden
Clemens had hem de keuze gelaten tus-
schen schoolmeester of timmerman.
„Wat zal ik doen?" zei hij. ,/t Is ver
bazend leuk, als ik denk eens te zullen
worden, waarvoor ik altijd veel schrik
heb gehad: 'n schoolmeester. Potstau-
send, wat zal ik de blagen beetpakken.
Ik heb ook altijd meer slaag dan lieve
waftt4ei? 'JJ* PW scu fijn levfn-
het begin van het zomersemester zijn
werkzaamheden beginnen.
Geheel Pruisen heeft gister den
200sten geboortedag van Frederik den
Grooten feestelijk gevierd. De keizer
heeft 's morgens aan het gedenkteeken
voor zijn voorvader, aan Unter den Lin
den, een lauwerkrans neergelegd. Daar
op had in de garnizoenskerk van Pots
dam een militaire godsdienstplechtigheid
plaats. Hier heeft de keizer ook het .graf
van Frederik den Grooten bezocht, om
daarna de parade in oogenschouw te ne
men, waarbij de keizer de troepen heeft
toegesproken.
in den middag heeft de Academie van
Wetenschappen een feestelijke bijeen
komst in het Berlijnsche paleis gehou
den, waarin de keizer een redevoering
hield. De keizer wees op de verdiensten
van den grooten koning voor de aca
demie en gaf zijn wil te kennen, het werk
van zijn voorganger voort te zetten.
De feestrede heeft de levensbeschrijver
van Frederik den Grooten, prof. Koser,
gehouden.
De Portugeesche minister van ju
stitie heeft de door den staat aan geeste
lijken toegekende voordeelen voor de
pastoors van de hoofdstad, die het aan
de patriarch van JUssabon aangeboden
stuk onderteekend hadden, opgeheven.
- Een motoromnibus is te Bourges
op ,een troep soldaten ingereden. Een
tien mail werden omvergeworpen en ver
scheiden zwaar gewond.
Het Argentijnsche ministerie heeft
een decreet uitgevaardigd, waarbij aan
de spoorwegmaatschappijen wordt voor
geschreven dat zij binnen de 4 dagen
moeien,zorgen, dat het goederenvervoer
weer normaai plaats vindt. Zij hebben
tot den 15den Februari tijd om ook den
verderen treinendienst weer geregeld te
doen plaats vinden. Desniettegenstaande
hebben de stakers besloten de staking
voort te zetten.
ïn den namiddag is er te Aviz
(Portugal) een korte doch hevige aard
schok waargenomen.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is aan den reserve-
le-luit. P. D. Werre, van het 7e regt.
infanterie, eervol ontslag uit den militai
ren dienst verleend
zijn benoemd tot burgemeester dér ge
meente Maarheeze C. N. J. Moonstot
idem der gemeente Roséndaal F. J. W.
baron van Pallandt van Rosendaaltot
idem der gemeente Scherpenzeel mr. A.
Royaards van Scherpenzeel, tot idem der
gemeente Brielle N. J. C. S. H. Lett
tot idem der gemeenten Peursem en
Schelluinen H. H. D. van Slijpe, secreta
ris dier gemeententot idem der ge
meente Achttienhoven en Westbroek J.
P. Ch. ten Geusendam tot idem der ge
meente Lonneker M. A. H. M. Stroink
tot idem der gemeente Noorbeek H. H.
Heussen
is aan den le-luit. op non-activiteit F.
H. Dolleman, van het wapen der artil
lerie, eervol ontslag verleend uit deu
militairen dienst
is aan den hoofdcommies der telegrafie.
P. H. Groenemeyer eervol ontslag ver
leend.
Hofbericht
Z. K. H. Prins Hendrik heeft gisterna-
middag, vergezeld van Zijn adjudant ba
ron Van Pallandt, per auto Honselers-
dijk bezocht, en daar den tuin van den
heer A. Vreugdenhil Jz. en de druiven-
kvveekerij Nieuw Honsel bezichtigd. Z.
K. H. nam met groote belangstelling
kennis van de inrichting van. de kassen,
de verwarming en de electrische water
voorziening, en voorts van de vervroeg-»
de cultuur onder staand en liggend glas.
De Prins werd rondgeleid en ingelicht
door den heer Vreugdenhil en diens va
der, die de hooge gasten tot Loosduineu
vergezelden, waar de inrichtingen van
de firma H. v. Spronsen en Steijn werden
bezichtigd.
Eerste Kamer.
De leden van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal zijn ter vergadering bij
eengeroepen tegen Dinsdag, 30 dezer,
des avonds te half 9 uur.
Jhr. mr. a. F. de Savornin Lohmaa
Jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman
heeft verklaard, dat hij, wegens zijn leef
tijd, zich in 1913 niet weer voor een Ka
merzetel beschikbaar zal stellen.
(„N. R. C.")
De geit en de kool
De candidaat der christelijk-histori-
schen in het district Hilversum de heer
H. Th. s'Jacob, Burgemeester van Bus-
sum, heeft verklaard, dat hij, hoewel
geen protectionistgeen bezwaren
heeft tegen een verhooging van het ta
rief van inkomende rechten, wanneer de
rijksmiddelen versterking behoeven.
't Is het oude liedje: geen invoer
rechten om handel en industrie te be
schermen, dus geen protectionisme maar
invoerrechten om de rijksmiddelen te
versterken. Een mooi liedje om bij de
verkiezingen de geit en de kool te spa
ren
Het beginsel hoogl
In dc gisterenavond gehouden verga
dering van de nieuwe vrijzinnige kies-
vereeniging ,,'s-Gravenhagc kwam aan
de orde de behandeling der bekende mo
tie bii de drie vrijzinnige veree.iigingen
daar ter stede ingediend, strekkende tot
het zoeken van samenwerking bij de
eerstvolgende verkiezingen van Gemeen
te, Staten en Kamer.
Na langdurig debat werd de motie zoo
gewijzigd dat in plaats van „wensch tot
samenwerking bij de eerstvolgende ver
kiezingen", gelezen wordt „bij verkiezin
gen."
De heer Roodhuijzen gaf daarna nog
in overweging de motie te beperken tot
de Kamer-verkiezingen van 1913, aan
gezien het toch is te doen om den strijd
tegen de coalitie; dat is dus bij de Ka
merverkiezingen.
De heer Van Raalte gaf toe, dat dit
het doel is van de voorstellers, maar hij
tje, dat zoo'n schoolmeester heeft. Als ik
het kan worden, waarom zou ik het niet
doen?
Zoo kwam het, dat Hendrik Weikamp
viermaal per week in het dorp ter school
ging. Als de andere kindèren naar huis
konden gaan, verdiepte hij zich in de
geheimnisvolle diepten van de weten
schap.
Maar och, hij had zich de zaak heel
anders voorgesteld. Wat moest hij al niet
leeren! Hij bemerkte spoedig, weer eens
een domme keuze gedaan te hebben.
Toch liet hij zich niet afschrikken. Men
zou hem dan uitlachen en daarom moest
hij maar door den zuren appel heenbij-
ten.
Maar het leeren viel hem aldoor zwaar
der en moeilijker. Muziek vond hjj het
verschrikkelijkste; hij had geen greintje
muzikalen aanleg en liet klonk hem volko
men hetzelfde, of hij halve of hcele tonen
zong.
Het gelaat van den onderwijzer werd
erg lang. Hij begon aan de kunde van zijn
leerling te twijfelen. Wie niet kon zien
noch hooren dat hier heele, daar halve
tonen gezongen moesten worden, was
een erg dom schepsel. Hij zou hét nog 'n
poosje met Hendrik probeeren en hij gaf
hem een viool mee naar huis om zijn
ftydte te verge makkelij ken.
Hendrik was bezield met de beste
voornemens. In de voorkamer pakte hij
zijn muziekapparaat uit en begon te spe
len. Het was een gekrijsch en gepiep,
als waren de tonen verstoord, dat zij
door zulke grove vingers uit hun rust
werden gehaald. Hij was nauwelijks eelt
kwartier met dit conce.t bezig, of Trees
vluchtte het huis uit. „Dat kan geen
mensch in zijn ooren velen"., bromde zij
verdrietig.
De jonge muzikant .ging voort. Hoe
langer hij speelde, des ie opgewondener
werd hij zelf. „Schei toch uit met dat ver
velend gejank", riep Trees ten slotte
uit de keuken. „De koeien en varkens!,
schrikken ervan. Kom liever naar bene
den en raap de eieren saam en breng ze
naar het dorp."
Dat denkbeeld stond Hendrik wel aan.
Hij pakte de foltertuigen bijeen en hup
pelde door het voorhuis, alle zorgen over
de muziek en de muziekkennis in de voor
kamer achterlatend, ,,'t Is toch niet zooi
gemakkelijk als ik dacht", meende hij.
Spoedig was iedere gedachte aan mu
ziek bij hem verdwenen. Hij had een ge
wichtige ontdekking gedaan, twee kippen
ontbraken, en onder de deur van het kip*
penhok was een boschje bruinrood haar
bekneld geraakt
{W.ofdt vervolgd.)
