BUITENLAND. BINNENLAND. 3e Jaar^an^. No. 689. Bureau OUDE S1NGEE 54. LBIDEIV. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, t L30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/. cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels t 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar -plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. Parlementaire werkwijze. •We wezen er onlangs in een driestar op, hoezeer de werkwijze van het Engel sche parlement verschilt van die op ons 'Binnenhof een verschil, dat in ons na deel uitvalt De Nederlander, dit ook opmer kend, werkt de verschilpunten als volgt nader uit. „In Engeland kan men, evenals bij ons, moties en amendementen voor stellen. Daarvan is evenwel bij vvijlen zoo'n misbruik gemaakt, dat men een voudig bepaald heeft, dat, na zeker tijdsverloop, over de wet zelve zal worden gestemd. Voorts kan de voorzitter weigeren een amendement toe te laten, dat in zijn oogen ijdel (frivolous) is. Men kan sluiting vragen van het debat Debat daarover wordt daarbij niet toegelaten, maar de voorzitter kan weigeren, die motie tot sluiting van het debat toe te laten, indien hij van oor deel is, dat het oen misbruik is van de regels van het Huis, of een inbreuk op de rechten der minderheid. Ook bij ons kan zulk een motie tot sluiting- worden voorgesteld, maar steeds meer wordt zulk een sluitingsmotie als ecu inbreuk op de vrijheid van het woord veroordeeld. De voorsteller van zoo'n motie wordt door de pers gehekeid, iets waar vele Kamerleden niet best tegen kunnen, en zóó wordt de eenige bepaling, die strekt om althans eeniger- xnate de naleving van den plicht der Kamer om zaken te doen aan de Kamer te verzekeren, tot eenc bespotting gemaakt. Ook op forineeie obstructie is inert in Engeland bedacht geweest. Ook daar hebben leden zich niet ontzien, om, als zij hun zin niet konden krijgen, dien arbeid zooveel mogelijk te verhinderen, o.a. door het uitlokken van geheel noo- 'dclooze stemmingen. Maar de president is bevoegd een hoofdelijke stemming te voorkomen, door middel van stemmen bij zitten en opstaan. Blijkt genoegzaam aan welke zijde de meerderheid is, dan heeft er geen hoofdelijke stemming plaats, maar het aantal tegenstanders wordt opgegeven, en dezen kunnen dan hun namen doen óptêekenen. Zoo ook heeft men in Engeland het kunstje vertoond de leden te tellen, om te zien, of het minimum aantal (40 slechts van de p!m. 600) aanwezig is. Binnen twee minuten worden de deu ren gesloten en dc leden geteld. Maar die telling mag niet geschieden vóór 's avonds 10 uur. Blijkt vóór dat uur uit een stemming, dat er geen 40 leden aanwezig zijn, dan gaat het Huis niet uiteenv maar liet gaat over tot ecu an- dtT nummer van de agenda. Dit geldt voor de avondzittingen; voor de mid- dagzitting is de zaak eenigszins anders geregeld. De voorzitter kan de telling weigeren, indien hij overtuigd is, dat het minimum aanwezig is.'' Deze dingen zijn bepaaid benijdens waardig, vooral wanneer we bedenken, dat niet alleen de socialisten gebruik maken van den boksbeugel der obstructie «naar dat ook al van vrijzinnige zijde is aangeraden, dit nobele wapen mee naar "'t Binnenhof ie nemen bij gelegenheid van dc behandeling der Tariefwet. We hebben nog nooit geboord, dat de ;Eu'gelsche wetten minder goed waren !dar de onze, noch dat ginds de oppositie door het strenge reglement verlamd werd, zoodat navolging der Britsche methode in leder opzicht aanbevelenswaardig lijkt. Wanneer zal 't daar echter eens toe ko men! De Tweede Kamer heeft het toch ial zoo druk. De meest geschikte tijd schijnt ons wel her eerste jaar na alge meene verkiezingen. De wetsontwerpen zijn dan nog dun gezaaid, zoodat ons La gerhuis daardoor mooie gelegenheid heeft zichzelf eens -te lierzien. Een flink karweitje dus voor 1914. De noodzakelijkheid der grondige regleincnts herziening ^:al dan allicht nog wel nader gebleken, zijn, zoodat met wat doortas tendheid de zaak in orde kan komen .welke meerderheid er eventueel ook mo ge zijn. Allen partijen toch moet het ter harte gaan, dat de parlementaire arbeid niet tot een bespotting kan wordeu ge- Aftakt. V* Onder een hoog tarief. Het Handelsblad deelt mede dat het van zijn correspondent te New-York een aantal oudejaarsavond- en iiieinve- jaarsochtend .dagbladen ontving, met overzichten van het jaar. En dan schrijft het orgaan o.m. „Opmerkelijk is daarin hoe optimis me verdreven heeft den zwarten uit kijk op zaken van een half jaar ge leden". En verder: „Alles komt hierop neder dat in de Amerikaansche wereld van zaken een goed jaar verwacht wordt" Hé, zoo dachten we bij de lezing: de Vereenigde Staten zijn immers dat land, waar zulke hooge invoerrechten zijn? En toch bloeit er alles. Waarom zou dan in ons land een tariefsverhoo- ging zulke nadeelige gevolgen hebben Zeker, we weten wel, dat de toestan den ginds en hier verschillendat bijv. Uncle Sam grondstoffen in zijn bodem vindt, welke we hier derven, dat zijn ge bied zooveel grooter is, enz. enz. Maar grondstoffen zal het tarief hier ook niet met duurder rechten weren, ter wijl onze mindere uitgestrektheid toch niet behoeft gepaard te gaan met weer loosheid ,op oecotiomisoh gebied. Wat dit laatste betreft, bij ons huidig laag tarief kunnen wij aan onze gren zen nooit eens flink van ons afspreken, wat Amerika wel kan, zooals in hetzelf de artikel door 't H d b 1. als volgt wordt gememoreerd: „Indien Rusland van Amerikaansche goederen extra heffing van tolrechten vergt, zoüdên de minimum-voorwaar den aan Russische goederen verleend worden vervangen door het maxinuuu- tarief". Zoo iets werkt uitstekend. Het stelsel van minimum en maximum tarief biedt de noodige elasticiteit, waarvan iu 't be lang van handel en nijverheid kan wor den gebruik gemaakt. Maar daarvoor moeten we dan eerst een stevig tarief hebben, bij invoering waarvan gezien de resultaten in het buitenland pessimisme dient geweerd door gepast zelfvertrouwen. Godsdienstige beweegkracht. Het Handelsblad had Zaterdag avond een geestdriftig artikel over „Godsdienstige beweegkracht." Het werd geschreven naar aanleiding van hetgeen een paar Engelsche journa listen over „wederopstanding van ge loof" hebben gepubliceerd en zegt o.m. „Godsdienst treft het hart van dui zenden met nieuwe kracht. Aan de grauwe onverschilligheid, welke ik zoo veel hopeloozer acht dan negatie, dan ontkenning, komt een einde. Als do journalisten zonder valsche schaamte voor hun geloof in het onzienlijke uitkomen, schijnt mij het bewijs gele verd dat hun lezers, zulke getuigenis waardeer en, er oor voor hebben. En dat is ook altijd mijn ervaring ge weest". Dit is geen citaat uit T ij d of S t a n- daard of Nederlander. Neen. 'tis uit het Handelsblad. Nu nog een stapje verder, geacht or gaan, en wat meer steun gegeven aan de instellingen, welke den godsdienst aankweeken in „het hart van duizenden;" instellingen, waaronder de christelijke school een belangrijke plaats inneemt Godsdienst heeft aan woorden niet genoeg. Er zijn ook daden noodig, zon der welke het „geloof in het onzienlijke" een dood geloof is. ALGEMEEN OVERZICHT. De verwarde toestand in de binnen- landsche politiek van Turkije wordt met den dag slechter en, ten einde raad, heeft het ministerie na weer een massa tegenwerking, den Sultan de zaken blootgelegd, met het gevolg, dat deze eén iradc uitvaardigde, waarbij de Senaat werd bijeengeroepen over de beslissing eener Kamerontbinding. De Sultan acht dit noodzakelijk, en verzoekt ontbinding, onder voorwaarde, dat binnen 3 maanden de nieuwe Kamer zou bijeenkomen. Naar men zegt, is de meerderheid van de leden der bijzondere commissie va» den èenaat hiervoor gunstig gezind. Men verwacht nieuwe verkiezingen in Februari, terwijl het heet, dat in den loop van deze week een reconstructie van het Kabinet zal plaats hebben, waarbij Ta.'aat de porte feuille van binnenlandsche zaken en Dzja- vid die van financiën zou nemen. Van den oorlog verder geen nieuws. De opstand in China is, zooals wij geeds meldden, nu zoover gevorderd, dat de Kroon heeft ingezien, dat langer talmen vruchteloos was en aftreden in deze het beste. De onder handelingen over 's keizers afstand schie ten, naar de „Times" verneemt, nogal op. Bijna alle Mantsjoe-prinsen zijn ervoor, zoodat hij al feitelijk beklonken is. De keizerin zal het besluit tot afstand tee kenen, zoodra bevredigende regelingen zijn getroffen aangaande de uit te be talen gewaarborgde staatspensioenen enz. Een keizerlijk besluit zal joeansjikai machtigen het gezag uit naam van de regeering uit te oefenen en met de revo lutionaire regeering over de instelling van een coaliiie-regeering te onderhande len, in afwachting van het bijeenkomen van een nationale conventie. Een telegram van handelshuizen ie Sjanghai aan prins Tsjing en aan Joean sjikai heeft cr veel toe bijgedragen, om de oplossing van de crisis aangaande den afstand van den troon te bespoedigen. Dat telegram stelde namelijk iu het licht, dat het gezag van het Mantsgoe-rcgee- ringshuis in het Zuiden, Midden en Wes ten van China opgehouden had te be staan, dat de vorming van een coalitie- regeering hard ncodig was en dat de her vatting van den burgeroorlog den bui- tenlandschen hanc/ci teti .gronde zou rich ten enzoomeer. De regeling van den toestand biedt nog eenige moeilijkheden. Onder andere is men het nog niet eens geworden over de verblijfplaats van het hof en de keus van de hoofdstad. De voorloopige cen trale regeering van de opstandelingen wil Tiëntsin nis hoofdstad. Intusschen doetk naar de „New York Herald" weet te berichten, de daar plot seling wéér in een andere positie opge doken Tangsjaoji zijn best, de republi keinen te polsen met liet doel Joean- sjikai's Verkiezing tot president en de vorming van een nieuw kabinet te ver dedigen. De eeuwige weerhaan schijnt dan nu weer naar den republikeinschen wind zich tc gaan richten. Over de krijgs bedrijven nog dit. Telegrammen urt Sjanghai behelzen, dat 3 transportschepen en 3 kruisers met 3 bataljons infanterie der opstandelingen en 11 kanonnen Sjanghai hebben ver laten met bestemming naar Tsjifoe. Meer dere schepen zullen binnen een -week volgen. De slachting van 10.000 Mantsjoes in de provincie Sjensi wordt bevesiigd. Zooals men weet, heeft Spanje een lichten aanval van Ministercrisis gehad, doch is deze al weer te boven gekomen. De zaak wordt op deiizelfden voet voortgezet Met het geheele afge treden kabinet heeft Canaiejas de regee ring weer aanvaard. De reden van het geheele geval is het volgende: ln het midden van September van het afgeloopen jaar zijii er, zooals men zich herinneren zal, in verschillende steden van Spanje ernstige troebelen voorge vallen. Hoewel een poging tot algemeene vverkstaking mislukte, kwamen er in tal van plaatsen werkstakingen voor en heftige ongeregeldheden, die het noodig maakten, dat in geheel Spanje de bij de grondwet gewaarborgde rechten werden opgeheven en de staat van beleg werd afgekondigd. Ook te Cullera in Valencia is het in de Septemberdagen van 1911 tot treurige voorvallen gekomen. Zoo werden daar 22 oproerlingen in hechtenis genomen, onder beschuldiging, den rech ter van obstructie van Sueca met zijn griffier en een klerk vermoord te hebben. In het eind der vorige week heeft de hooge krijgs- en marineraad -te Madrid zeven der beschuldigden ter dood ver oordeeld. Echter was de publieke opinie hiermede niet eens en gratie werd ge vraagd voor de schuldigen. Koning Al- fons begenadigde zes der zeven. Toch was de openbare meening niet tevreden gesteld. Over het geheele land werden betoogingen gehouden ten gunste van den laatste, met het gevolg, dat ook deze gratie heeft gekregen tegen den zin va» Laua^ej^s, £o,eu toccfi hei ituLusieue zijn ontslag aangeboden. Canaiejas gaf daarvan de volgende verklaring: De voor zitter van den ministerraad (Canaiejas), ziende dat de koning geneigd was tot genade, ook jegens den zevenden ver oordeelde (die vandaag terechtgesteld zou werden) en inderdaad van plan scheen genade te verleenen, hoewel de ministerraad geen aanleiding had kunnen vinden den vorst daartoe te adviseeren, had gemeend den koning dadelijk om een onderhoud te moeten verzoeken. In dat onderhoud heeft de koning aan Cana iejas bevestigd, dat hij van plan was, aan Cuquete genade te schenken. Cana iejas heeft den koning voor zijn edel moedige gevoelens bedankt en gezegd, dat hij gelukkig zou zijn hem een besluit tot gatie-verleening ter onderteekening aan te bieden, maar tevens heeft hij den koning medegedeeld, dat hij meende onder deze omstandigheden het ontslag van het kabinet te moeten aanbieden. Er schijnt echter niets beters te vinden te zijn om zijn plaats in te nemen, wes halve hij maar weer teruggekomen is. De Duitsche partijbladen zijn nu reeds weer bezig hun krachten bijeen te trom melen voor de herstemmingen en hun kiezers van advies te dienen. De „Bund der Landvvirte" geeft b.v. den volgenden raad: Laat ons beginsel hetzelfde blijventegen de sociaal-demo cratie en steun aan de burgerlijke partijen op voorwaarde natuurlijk, dat zij ons wederdienst bewijzen. De vrijzinnige „Berl. Börsen. Courier" zegt: De juiste houding aan te geven voor de herstemmingen is een zeer moei lijke taak. Wat de liberale partijen van de sociaal-democratie scheidt, is buitenge woon veel. Maar wanneer de liberalen medehelpen om den conservatief-katho- lieken machtsinvloed in het parlement weer op de been te helpen, dan laden zij .even groote verantwoordelijkheid op zich, als wanneer zij de sociaal-democraten zouden steunen." De conservatieve „Kreuzztg." schrijft o.m. het volgende: „De hoop der libe ralen, dat de conservatieven hun bij de herstemming weer steunen, zal niet ge makkelijk verwezenlijkt worden. De hui dige stemming onder de conservatieve kiezers is niet van dien aard, dat zij het zich tot een plicht zullen rekenen, hun stemmen aan een liberaal te geven. Alleen tegen Kinken wederdienst zullen wij van onzen kant het onze doen. .Welke gedragslijn de nationaal-Iibera- len bij de herstemmingen zullen aanne men, is nog niet officieel bekend. Van daag zal het centraal-comité te Berlijn vergaderen. Volgens mededeeüngen' uit betrouwbare bron echter zullen de natio- uaal-liberalen besluiten geen enkele partij te steunen. In dit geval gaat de Centrums zetel in Keulen zeker verloren, want vol gens berichten uit deze stad zal zoowel de vooruitstrevende volkspatrtij als de de mocratische partij den sociaal-democraat steunen." De „Vorwiirts" publiceert het volgende besluit van het sociaal-democratisch par tijbestuur: „Komen twee candidatcn in herstemming, die beiden bereid zijn de door ons gestelde eischen te vervullen, dan moeten onze partijgenooten den libe raal kiezen boven den niet-liberaal. In elk ander geval eischen wij strikte ont houding van stemmen." GEMENGD. In verband met de dreigende mijn werkersstaking- hebben de Engelsche ma rine-autoriteiten een groot terrein bij het arsenaal te Chatham in gereedheid doen brengen, waar men van plan is een groote hoeveelheid steenkolen voor de vloot op te slaan. In de wolspinnerijen van Lawrence (Massachusets) hebben 14.000 man het werk neergelegd, waardoor in het geheel 25.000 personen op straat staan. De po litie bewaakt de gebouwen, daar de stakers tot wanordelijkheden zjju over gegaan. In de schermutselingen hebben verschillende personen verwondingen op- geloopen. Sedert Zaterdag is de Seine niet Zaterdag is het 's nachts in de wereld stad aan de Hudson kouder geweest dan in de laatste 10 jaar nog het geval was geweest. Er wordt veel ellende geleden in de stadden dakloozen wordt een onder kom eu i» dc kerken verschaft Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit is benoemd bij het reserve-personeel der landmacht, bij het personeel van den geneeskundigen diesnt tot reserve-officier van gezond* heid 2e kl. F. H. van Loon, arts is eervol ontheven uit zijn betrekking) van ordonnansofficier van H. M. de Ko^ ningin, de le luit. R. A. baron van Har- denbroek van Lockhorst, van den Groo- ten staf, die in verband daarmede te ruggeplaatst wordt bij het wapen der cavallerie en wel bij het 3e reg. huzaren. Staking van loodgieters en zink bewerkers. In den stand van zaken is, naar aa>^ het Hbl. van stakerszijde werd mede gedeeld, geen verandering gekomen. Onderstaand schrijven is door het sta kingscomité aan de loodgieterspatroons gezonden Naar aanleiding van het voorgevalle ne op de Westermarkt waar, zooals u wel bekend zal zijn, door de patroons op stakers is geschoten, meenen wij u on der de aandacht te moeten brengen, dat het ons niets zou verwonderen, als de stakers, ten einde zich te kunnen ver dedigen, bij herhaling van een dergelijk! optreden, zich gingen wapenen, De gevolgen, die daaruit kunnen voortkomen, komen geheel voor de ver antwoording der patroons, daar 't niet in onze macht is bij zuke gevalllen de stakers kalm te houden. Aangaande het schieten door de vier patroons, Zaterdagochtend, verzoeken de stakers mede te deelen, dat twee patroons eerst de menigte met een re volver gedreigd hebben. Dat was het sein tot een bombardement met koolra pen, enz. Gistermorgen zijn deze patroons op het politiebureau Raampoort nog eens gehoord. Aan de directie van de gemeen te water leidingen heeft het stakingscomité een schrijven gezonden met het verzoek, om te voorkomen, dat gemeente-werklieden aan particuliere karweien zouden wer ken. Staking' van lompenbewerkers. Bij de firma Gomperts te Amsterdam" is een staking uitgebroken, die 33 vrou wen en 23 mannen omvat. De directe aanleiding tot de staking zou volgens het „Volk" zijn dat de fir ma een conferentie weigerde over een ontslag van twee werklieden, wegens „brutaliteit", waarbij een van de twee zonder inachtneming van den in het contract opgesloten opzegtermijn ont slagen was. Met algemeene stemmen werd tot do staking besloten. De eischen luiden: stipte naleving van, de collectieve arbeidsovereenkomst, in trekking van het ontslag der 2 werk lieden, invoering van een leerlingrege ling, bepaling van de verhouding van| het aantal volwassen en jeugdige werk lieden en menschelijker behandeling. Ned.-Belgische tentoonstelling. Volgens een bericht in „De Tijd" is men het plan, te Maastricht opgeworpen, om in 1915 een Nederlandsch-Belgische ten toonstelling te houden, zoowel te Brus sel ais te 's Gravenhage sympathiek ge zind. Komt de zaak tot stand, en dit zal zeker het geval zijn, indien met energie aangepakt wordt, dan zou Maastricht de aangewezen plaats zijn. Verder wordt in het bericht medege deeld, dat reeds eene belangrijke Bel gische vereeniging, wier doel is de hau-. delsrelatiën fusschcn België en Neder land te bevorderen, het plan in ern stige bespreking heeft genomen en haar vollen steun heeft toegezegd. Dr J. Nouwens. De vorige week hield de commis sie, welke indertijd zich gevormd had om dr. Nouwens bij zijn vertrek naar Rome een huldeblijk namens den Ned. Mid denstand aan te bieden, een vergadering om dit huldeblijk zijnde een buste van dr. Nouwens te bezichtigen en in ontvangst te nemen. De buste is levensgroot en in wit marmer gebeiteld en doet den kunste naar aan wien het werk was opgedra gen, de heer Auguste Falise, alle eer aan. Er zijn gipsafgietsels van de bustd te bekomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1