3e No. 676. 29 Liefde en Haat. BUITENLAND. BINNENLAND. Uit Stad en Omgeving. Bureau OU1E SINGEL 54. LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS >edraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering tin het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, I 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 11-50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, tent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Vrijdag December 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratii bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. V Dr, Kuyper. De „N. Rott Crt." bevat een artikel Om te waarschuwen tegen HEM. HIJ is de gevreesde man in de coa litie HIJ treedt op den voorgrondHIJ ''doet geducht zijn invloed gelden en, o yainp..voor de linkerzijde, HIJ zal zor gen, dat in 1913 ter rechterzijde allen Vereend zullen optrekken, i Daarom kan hij geen goed meer doen bij de liberalen. Stilletjes had men gehoopt, dat een deel van reChts de coalitie ontrouwi was geworden. Met leedvermaak had men het geharre war in de Kamer tusschen dr. Ku per en dr. de Visser gadegeslagen. De geschilpunten over de sociale wet geving - zich .uitend in heftige polemie ken tusschen „Stand." en „Ned." wakkerde men zoo mogelijk aan. Men lonkte de Christelijk-Historischen pm zich bij de vrij-liberalen aan te slui- ien. Maar nu reeds gaat men inzien, dat al les tevergeefs schijnt te zijn. En daarom moest hij weer op de prop pen komen om als laatste prikkel middel dienst te doen. De „N. Rott. Crt." voorspelt, dat al len zullen saamgaan: „om de eere Gods gfi dö lioogere schoolsubsidies, door dik eti dun". Het blad is dan ook „met vrees" ver vuld. Een o.i. zeer gerechtvaardige vrees. Want als de rechterzijde weer manmoe- dig een lijn trekt, zal van de oud-libera le partij al heel weinig terecht komen. Bij liet vrijzinnige kiesrecht-, erbroe- tferingsfeest liet men de oud-liberalen; toekijken ze werden .niet geïnviteerd er aan deel te nemen; ze werden zelfs afgewezen. Bij de coalitie vinden zij evenmin on derdak. Zoodal zij wel de Kuyper-hetze moeten ffcjiutte.i om in het linksche carl el nog een plaatsje, zij het 'n zeer besTiejdlen plaatsje, tc veroveren. Voorspelt het jLet een herhaWng van de gebeurtenissen van 1905? V Als ge anders niet weet.. Met aandacht hebben we de rede ge lezen, waarmede de bekende heer Os- sendorp gisteren te Arnhem de 3 e Jaar vergadering van den „Bond van Nederl. Onderwijzers" opende. Natuurlijk stond daarin de oude be schuldiging, dat de Christelijke regeering ^en dito wethouders een gevaar zijn voor het openbaar onderwijs. Ondanks onze aandacht hebben we echter geen ander bewijs voor die aantij ging gevonden dan de oudbakken be schuldiging: ze doen niets. O ja, toch: Ter verdediging van zijn stelling „een anti-revolutionair kan geen 'goed wethouder van onderwijs zijn", Ci teerde spr. een artikel in„Sdhoo! en IHuis" naar aanleiding van de herkiezing van mr. De Vries tot wethouder. Waaide heer Ossendorp, als ge anders niet weet, wacht dan, evenals de regee- ïing, op de uitwerking van het Ineenscha- Jcelingsrapport. FEUILLETON. ROMAN UIT WESTFALEN. 24) Met blijdschap pp het gelaat snelde ©endrik heen; Ilij wilde zich zoo gauw ^mogelijk uit de voeten maken en Jiep fjdaarom zoo hard hij kon. $poedig ont trok een bocht van den weg hem aan 't "jgezicht van den schoolmeester, doch pas ibij een dennenboschje durfde hij zich Üeenige oogenblikken jrust gunnen. Hij ffcmeet zijn boeken op den grond on ging 'Jiijgend zitten. Joen hij weer wat bij -judein was gekomen, legde hij zijn handen ionder 't hoofd .en strekte zich languit op :{den grond uit Met zijn beenen zwaaide jihij door de lucht en de klompen liet hij ':ftf en toe tegen elkaar klotsen. 1 lendrik [&vas erg prettig gestemd. Eerstens was cr fgcen school; vervolgens had de meester jhem niet voor zijn euveldaad van den 'Wrigen dag gestraft en ten sloifce .wist E iemand op de boerderij, dat hij vrij ad. Nu kon hij dus met 'n geiust ge- tevoed door de heide zwerven en pp avon duur uitgaan. Dat ge anders niet weet, pleit voor de Christelijke regeering en dito wethou ders. ALGEMEEN OVERZICHT. iWiaar pp het pogenblik de Italianen zich in den driehoek .Tripolis, Tadzjoera Ain-Zara geducht verschanst hebben, en we hu uitzien haar den opmarsch naar het Gariangebergte .welke men in Jtaiië elk oogenblik verwacht, is de aandacht nu voornamelijk op Barka gevestigd .Telkens worden voor Bengazi, Derna .en Jobroek bloedige gevechten ge- leverd, .waarin de Italianen slechts dank zij hun zooveel sterker artillerie zich kun nen handhaven, ofschoon pok niet altijd. Als men tenminste de berichten uitTurk- sche bron gelooven mag (en voorshands hebben die meer pns vertrouwen dan de Italiaansche) dan is hun dit in het jong ste gevecht bij Jobroek niet gelukt. Amb telijk .wordt hierover pit Konstan tin op el gemeld Den 22sten December hebben ,wij bij het aanbreken van den dag in twee co lonnes de vijandelijke versterkingen bij Tobroek aangevallen. De vijandelijke troe penmacht bestond uit een regiment in fanterie, en een batterij veldartillerie, 'n compagnie machinegeweren, een kleine genie-afdeeling en «en eskadron ruite rij. De Turken trotseerden het vuur der verdedigers en van het geschut van 14 oorlogsschepen en bestormden de Italiaan sche versterkingen. De afdeelingen ge nie ,en machinegeweren .werden geheel vernietigd. .Luitenant Nedzjib effendi be stormde het eerst de verschansing. Hij maakte 'drie machinegeweren onbruik baar en bracht een vierde op zijn rug naar het Turksche kamp. Onze tweede colonne dreigde den terugtocht af te snij den van de vijandelijke infanterie en rui terij. Deze vluchtten toen in wanorde naar het strand, .waarbij zij bijna de helft van hun manschappen verloren. Het ge vecht duurde tot het vallen van den nacht Behalve Jiet machinegeweer .werd ook schietvoorraad buitgemaakt Onder de ge sneuvelde Italianen waren drie officieren Wij hadden zeven dooden, onder wie sjeik Meri, en eenige gewonden. Een pfficieuse Romemsche nota echter verklaarde dat van dat geheele verhaal geen .woord waar is ,en de Turken met aanzienlijke verliezen zijn afgeslagen. Ook bij Bengazi is, zooals men weet, Maandagmorgen ernstig gevochten. De Italianen schatten daarbij het verlies hun ner tegenstanders op 590 dooden en ge wonden, o.w. verscheidene Arabische hoofden. .Volgens het bericht dat dit meldt hebben ook .eenige Arabische stam men het Turksche kamp verlaten. Die zijn natuurlijk geheel en al in de wiek gesla gen!? Maar het mooiste bericht is wel wat JReuter nu seint, ofschoon de aparte vermelding „uit Italiaansche bron" niet toont idat het agentschap zelf veel ver trouwen in de .waarheid er van heeft Uit Aocara bij 3ir Jobros aangekomen Arabieren vertellen, dat de Arabieren be- Maar die boeken dan! J-R» wat was dat nu .weer 'n last voor hem. Hij kon ze toch niet den geheelen middag mee- sleepen. En hier achterlaten ging ook niet Dan moest hij in 's hemelsnaam maar van het uitstapje afzien; er schoot niets anders pp over. Hendrik ging daarom langs groote om wegen naar zijn schapen terug. jHi) dreef ze uit de schaapskooi weer het land in en begaf zich zelf naar een aangrenzende heide, die hem meer schaduw bood. De strak-biauwe lucht welfde zich in haar onmetelijke grootte boven de aarde. Boven de heide hing een dikke muffe damp, die uit een nabij zijnde poel op steeg. De schapen stonden of lagen in een trage houding pp de meest schaduw rijke plekjes. Hendrik Jiet zich door het eentonig gefluister der heidedennen jn slaap wie gen. H»j mocht het eigenlijk wel niet doen, maar sliep er niet minder aango- naain om.De zon, die af en toe haar stralen op den slapenden jongeling af zond en diens neus prikkelde, maakte hem door een flinke niesbui weer wakker. De slaap was nu voor goed geweken. Hendrik stond op, wreef de pogen uit, rekte en geeuwde eens en staarde ver schrikt naar .den Wau.wjew hemel, .waar de sloten hadden de Italiaansche vlag te hij- schen, als de Italianen zouden naderen. Toen zij de Italiaansche troepen opmerk ten, gaven zij een leeken van onder werping, doch de Jurken drongen met andere Arabische stammen het dorp bin nen, daarbij mannen, vrouwen en kin deren doodencle en de overigen ver strooiende. Die Arabieren schijnen toch hevige vrienden van de Italianen te zijn. We zien er immers dagelijks staaltjes van! Het schijnt met den opstand in China nog schooner te willen loopen dan we gister meldden, althans nu wordt be weerd dat men de revolutionnairen niet voor ide keuze keizerrijk of monarchie wil plaatsen, maar ze geheel in hun keu ze wil vrijlaten. De kroon moet, als het noodig is, afstand willen doen en de meerderheid der nieuwe regeering zou voor een republiek zijn. 't Loopt als ge smeerd; .wanneer de ppstandelingen nu maar wilden. Deze vreezen nl. dat het uit stel dat Joean-sji-hai nu beoogt met de vormiryj van eennieuwe nationale ver gadering, die een beslissing moet nemen bedoelt slechts tijd te winnen, opdat de opstand zijn financieelen grondslag zou verliezen. Men zegt idan ook dat 8000 op standelingen pit Sjanghai naar Najigking zijn opgerukt, met het doel verder' op de hoofdstad aan te gaan. De keizerlijke familie is nu de angst om het hart geslagen en zij heeft be sloten Peking ten spoedigste te verlaten. Wat pu? GEMENGD. JHet volgende jaar zal president Fal- lières een bezoek brengen aan koning George, die hem tijdens zijn verblijf te Londen het Buckingham palace ter be schikking heeft gesteld. Koning George zal bij zijn voorgenomen bezoeken aan de Juropeesche hoven het eerst zich naar Parijs begeven. ,Het vonnis, een zestal weken gele den in het proces om de erfenis van ko ning Leopold II, geveld, is nog steeds niet aan prinses Louise beteekend. Naar men verzekert, zal dat dezer dagen ge schieden. De prinses zal, naar een Birus- selsch blad verneemt, in hooger beroep gaan. De arbeiders aan de Parijsche gas fabrieken dreigen in staking te gaan, in dien hun eischen, .waaronder Joonsver- hooging .en achturige werkdag, niet in gewilligd worden. De berichten juit Lancashire toonen aan, dat de gisteravoud ingetreden uit sluiting heden den algemeenen stilstand der fabrieken tengevolge heeft gehad voor de weverijen in Lancashire, terwijl Ches hire er reeds mede in betrokken is. De bond van arbeiders in de weverijen heeft heden verklaard, op een verhooging van de Joonen met J5 procent te zullen aan dringen, alvorens de arbeid weer zou worden opgevat .Volgens de laatste berichten be draagt het aantal dooden tengevolge van de vergiftigingen in het Berlijnsche nacht asyl thans 57. Jen opzichte van de ei- zon reeds een groot eind verder stond dan toen hij de laatste maal er naar keek. De Jucht was niet zoo dak meer als zoo- eve,n al hield de hitte aan. Zijn maag deed haar eischen gelden en hij liet zich dus de boterhammen, die Trees hem had gegeven, goed smaken. Hij versmaadde 'n Jekker hapje nooit De tijd kroop langzaam voorbij; Den drite begon zich te vervelen en hij klau terde als naar gewoonte in de takken van den ouden eikenboom, die sinds menschenheugenis op de heide stond. Hij zag .er treurig uit; de zon had in den laatsten tijd den eik geen goed gedaan. Ondanks alle eentonigheid bood het landschap, dat zich aan 'Hendriks blik ont vouwde, veel schoons. Achter het ge boomte, ten deele door heuvels aan 't ge zicht onttrokken, lag 'tdorp Detten ver scholen, .welker torenklokken haar melan cholisch geluid door de heide weer kaatsten. De gedachten van den 13-jarigen jon gen 'verwijlden evenwel verder, veel verder. ,Hier was alles zoo eng; hier vonden zijn verlangens en zijn onder nemingsgeest geen bevrediging. Naar verre gewesten was ook zijn vader ver trokken, toen deze uit hartzeer en om WHLW fret niet meer jn zijn genlij'ke oorzaak tast men nog jn het duister. Jiet schijnt echter .uitgemaakt, dat men werkelijk met een vergiftiging en niet met een besmettelijke ziekte te doen heeft. Twee dakloozen zijn te Hermsdorf overleden, één onder krampen te Pots dam. Det staat nog niet vast, of deze eveneens jn het perlijnsche asyl zijn ge weest. Koninklijke besluiten. Bij kon. besluit zijn bevorderd tot offi cier in de orde van Oranje-Nassau P. H. van der Leij, directeur der Rijkskweek school voor Onderwijzers te Haarlem en L. Leopold, directeur der Rijkskweek school voor Onderwijzers te Groningen. Rapporteurs Eerste Kamer. De afdeelingen der Eerste Kamer be noemden de heeren Laan, Van Lanschot, Van Lamsweerde, Kraus en Barge tot rapporteurs over: de hoofdstukken I (Huis der Koningin) en Vila (Nat. Schuld) der Staatsbegrooting en de Mid delenwet 1912; Voorziening Indisch kas tekort 1912; begrooting Weduwen- en Weezenfonds voor burgerlijke ambtena ren 1912 en idem voor militairen en ga pens. militairen van land- en zeemacht 1912, begrootingen der Landsdrukkerij en van het Tiend fonds. De heeren Dojes, Bavinck, Tjarda van Starkenborgh, Van Deventer en d'Aumale van Hardenbroek zijn benoemd tot rap porteurs over de w. o. tot verhooging van begrotingshoofdstukken betreffen de: tegemoetkoming aan rijksambtena ren en beambtenonkosten mond en klauwzeer bijdragen aan gemeenten werkloon bij 's Rijks Muntonderstand aan gemeenten voorts over de w. o. tot afwijking van art. 241 Gemeentewet, om trent plaatselijke belastingen. De afdeelingen hebben benoemd tot voorzitters de heeren: Van der Does de Willebois, Reekers, Van Nierop, Have- laar en Waller, en tot onder-voorzit ters de heeren: Röell, Van Wassenaer van Rosande, Hovy, Kraus en Barge. Tot voorzitter van de gemengde com missie voor de stenographic werd be noemd de heer De Savornin Lohman. De Amsterdamsche straatgevechten Door een zestal personen is een adres aan den gemeenteraad van Amsterdam' gezonden, waarin zij te kennen geven, dat zij allen door het bekende optreden der militairen, in den naCht van 5 op 6 Juli 1911, min of meer ernstig gewond zijn, waardoor zij nog ongeacht de directe pijnlijke gevolgen gedurende korteren of langeren tijd in de onmoge lijkheid verkeerden hunne gewone bezig heden te verrichten dat zij voorts van meening zijn, door hun persoonlijk optreden geen de min ste aanleiding te hebben gegeven tot vermelde handelingen der militairen een en ander reden, waarvoor zij ver zoeken, vaderland kon uithouden. Moeder, broers en zusters waren gestorvenalleen Hen drik ,was achtergebleven. jBij het vertrek van vader was de jeugdige knaap op den Schoutenliof gekomen en hij was ex gebleven, trots alle domme streken, die hij er uithaalde. Vader was eerst naar Holland gegaan om daar een karig stuk brood te kunnen verdienen voor hem en zijn kind. Af en toe brachten arbei ders uit Holland Jberichten en de groeten van zijn vader, die.zelf niet kon schrijven, over, en enkele jaren geleden kwam de mededeeling, dat vader naar Amerika was uitgeweken. Deze gedachten hielden Hendrik bezig, als hij in den top van den eik over de uitgestrekte vlakte blikte. Lang kon hij dan zitten mijmeren en steeds sterker werd zijn verlangen om zijn vader in de nieuwe wereld te gaan opzoeken. Eensklaps vernam hij het klappen van een zweep. 'tWerd dus tijd, zijn hooge zitplaats te verlaten, als het 't werkvolk van zijn baas was. Nauwkeurig bespiedde hij den weg. Jwee mannen kwamen na derbij, maar spoedig klaarde Hendrik's gelaat op: hij had met deze mannen niets uit te staan. Zij stonden zelfs op voet van vijandschap met boer Tweehuis. •t Wjaiqa PJcmping .en zjjn vader, dat hun van gemeentewege worde ver leend eene schadevergoeding. j Bij het adres is een memorie van too- liohting. De mijnnijverheid. De commissaris der Koningin in GeL derland heeft naar aanleiding van een brief van den minister van buitenlandsche zaken de gemeentebesturen in die pro vincie verzocht, hem een globale opgaaf te verstrekken van het aantal der in de gmeeente wonende .dagelijks in Dutisdh- land uit werken gaande arbeiders, met vermelding van de plaats in Duitschland^ waar zij werkzaam zijn en welk ambacht} zij uitoefenen of in welken kring zij ar-t beiden. j De minister behoeft deze opgaaf, ten^ einde eenige vragen te kunnen beanf- woorden, in verband met een onderno men studie, ten doel hebbende te be palen, hoeveel Nederlandsclie werkkrach ten beschikbaar-zouden zijn bij eene uit breiding van de mijnnijverheid hier te lande. j KORTE KRONIEK. De Rotterdamsche gemeenteraad heeft gisteravond na verwerping van alle verder strekkende amendementen mei 22 tegen 19 stemmen aangenomen het prao- advies van B. en W. betreffende den toe»- slag aan gemeente-personeel, dat in 1910 hoogstens f 800 verdiende, nl. een toe*- slag van f10 met f2 voor elk kind bev- neden 15 jaar, te betalen in 4 termijnen. Onder voorzitterschap van mr. H* Smeenge is gisteren te Utrecht de 33q algemeene vergadering gehouden van de Vcieeniging tot Bevordering van de Vakopleiding voor Handwerkslieden iif Nederland. De gedenkplaat aan den grafkelder! der vorsten uit het huis Oranje-Nassau in de vernieuwde evangelische kerk te. Dillenburg is plechtig onthuld. Hofraad prof. dr. Kramer legde nar mens de Koningin een krans op de gra ven. j Er werden verschillende redevoerinr geil gehouden, waarin de verdiensten der leden van het huis Oranje-Nassau ten opzichte van hun land in het licht wer den gesteld. Gisterenavond werd te Amster dam een conferentie over het bouw kunstig element bij de bescherming der schoonheid in Nederland, gehouden. De heer Jan Kalf f hield een warm pleidooi voor de bescherming van het stad en landelijk schoon in verband met het recht op behoud van oude monumen ten. I LEIDEN, 29 December. Voor het examen Staatsinrichting middelb. onderwijs, (huisacte), slaagde te 's-Gravenhage de heer I. Padmos, van Uithoorn, voor het examen wiskunde K. V. de heer K. Spoeistra, van Gouda en voor het examen wiskunde lager on derwijs de heer J. J. Hogendoorn van Gouda. die naderbij kwamen. Zij liepen achter een Jandkar, welke met heideplaggen wa$ geladen. Hendrik kon duidelijk verstaan wat zij zeiden. ,,'t Wordt hoog tijd", sprak de oude, „dat de boel Jn orde komt De paar talers, dje we nog hebben, zijn spoedig op, ,en de jood wacht niet meer. Hij heeft mij gezegd, dat hij zich koest zal houden totdat jij die meid gehuwd zu.t hebben. Jweehuis zal Jrees wel niet het geheele erfdeel geven, maar met 700 ta lers zal hij ze wel wegsturen en dan, zijn .wij uit de verlegenheid." „Ja, 'dat 's allemaal wel waar", meende Karei, „maar ik geloof, dat het zoo ge makkelijk niet gaan zal. Jrees heeft het gezegd en dwingen kan ik hem niet'1 De oude lachte spottend en fluisterde Karei iets in de ooren, wat Hendrik niet kon verst an. Daarvoor waren ze te ver van den eik verwijderd. Het overige ech ter had Hendrik goed begrepen. „Wacht maar, jullie schelmen", bromde hij verontwaardigd, „dat zal ik verklap pen. Je wou mijn baas dwingen? Ha, ha, da 's nog mooier. Aanstonds zeg ik het aan ;de vrouw of beter nog aan Treeske!'-1 (Wordt vervolgd,^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1