23
I December
1911.
KERSTMIS.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
3s Jaargang.
No. 673.
£cicbdi£ Qowtm\t
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 93S. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met QRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
|tn het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
I Zaterdag
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit DRIE
BbADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
Wegens het Hoogfeest van KERST
MIS, zal „De Leidsche Courant"
Maandag en Dinsdag niet verschijnen.
Elk wezen jn de schepping leent zijn
litem in het machtige liefde-lied, den
iBchepper ter ,eere: Dilexit, ,Hij heeft
'Wis bemind, Jhiij, Die, oneindig volmaakt
in zich, ons niet noodig heeft, en uit
ljk>uter liefde ons het bestaan heeft ge-
jschonken. „Dilexit", dat zingt het klein-
i»te bloempje, verscholen in een donkere
1 Spelonk; en de ceder op der bergen top.
•„Dilexit", het murmelt in de beek op de
'tvelden, en het bruist in den stroom, die
iftegen de rotsen breekt „Dilexit", dat
ijjubelt de zon in haar schitterenden luister,
(dat is in de nachtelijke stilte het Jiedder
(«tralende sterren.
Maar de menschheid hoorde die hymne
.der liefde niet meer.
Het egoïsme, de zelfzucht, had zich
lover de wereld gekronkeld als een giftige
«lang. De menscli kende slechts zich-
jfcelven. Hij aanbad goden van steen, in
alle soorten en in ahe vormen, de ware
god was hij zelf. Het kookte en ziedde
in zijn hart naar genot, steeds hoogeer
oen dieper en breeder genot voor zijn
zinnen. Wat de Barbaar uitsmeet in onge
breidelde ruwheid, omsluierde de be
schaafde Romein .en Griek in verfijnde
!en delicate manierenzucht naar genot
pm te genieten was goud noodig, geld,
,(veel geld. Maar wat deerde het hem, of
Ier gezucht werd en geschreid, of er ge
klaagd werd en gekermd, of er pijn en
Armoe werd geleden, als hij gelukkig
was.
Eu zoo .werd met de liefde voor God
ook de liefde voor den naaste uit het
Itart van den mensch gerukt. Het kan
ook niet anders.
En voor onze oogen rijst het heiden-
jdom in zijn afschuwelijke wreedheid
Jiier het genot en de rijkdom, uitlaaiend
jéot een verblindende vuur-zee, ginds de
slaaf, neergeploft ïn ,de diepte van de
'diepste ellende, de mindere van het dier.
En de vrouw? Dat welks bezit is der
vrouwe hooge eer en ongemeene schoon
heid, maar welks gemis is haar weerzin
wekkende misvormdheid, de onbevlekte
trouw en reine liefde, werd meer en meer
leen zeldzaamheid.
En toen is gekomen de volheid der
tijden. En in al de zoetheid der tonen,
ieii in al .de kracht der melodieën zwelt
(voller en breeder het „Dilexit", het lied,
Idat God de menschen liefheeft. Want...
iP u e r n a t u s est nobis, een Knaap
js ons geboren. De Godheid daalde neer
;m het omhulsel van het menschelijk
lichaam, de Eeuwigheid werd geboren,
[de Rijkdom werd arm, de Macht werd
hulpbehoevend. O, hoogte en breedte en
Sliepte der Goddelijke liefde!
Gij hebt aanschouwd dat typisch, dat
feeder huiselijk tafereeltje. Als een, vadLf
idoor zijn kracht en mannelijke gebaren
'Zijn klein kind afschrikt, maakt hij zich
seooveel mogelijk gelijk aan den kleine.
IHij hurkt neer, lacht denzelfden kinder
dijken, onschuldigen lach, breidt alle twee
Zijn' armen uit, en in een oogenblik
ligt zijn lieveling in zijn armen.
Zoo ook God. Klein is hij geworden
fen arm en hulpbehoevend om ons tot
[Zich te trekken. Zoo juist zegt de H-
ÏBcrnardusQ u a n t o humilior tanto
mih i carior", hoe armer Gij gewor-
[den zijt, mijn Zaligmaker, des te dier
baarder zijt Gij mij.
En Zijn liefde heeft getriumpheerd.
$inds in dien nacht het „Gloria" is ge-
[jubeld boven de kriube, heoben millioenen
dat „Gloria" aangeheven, en in hun ede.en
(hartstocht om God niet slechts glorie te
geven in woorden, maar ook jn daden,
[hebben zij de kracht gevonden om te
iarbeiden en te zwoegen voor de uit
breiding van Zijn Rijk oi jn de aizonde-
iring van de kloostercel te worden een
levende versterv ing, (Hem ter eere, de
Imenschheid tot zegen.
Bij liet Kind van Bethlehem hebben
Imillioenen de wij>heid geieerd om groot
te worden door zich klem te maken, ci-r
ite verwerven do«<r die te tersmaCLii. «-ri
joo is de jnciiaüi gewotueu tui, wat hij
zijn kan en zijn moet, niet de «laaf van
zijn zucht naar grootheid en eer, maar
de heerscher, jde koning der Schepping,
die door zijn rede en vrijen wil de Schep
ping als een .offer kan brengen aan zijn
God.
Bij het Kind van Bethlehem hebben
millioenen de wijsheid geleerd, dat de
liefde niet is een genadige toenadering, een
hooghartig afdalen, maar een gelijk-wor-
den met anderen, een zich ten ofier brengen
voor anderen. En zoo is geboren het
geslacht der helden, die vader en moeder
en huis en Jand verlaten om alles te
worden voor anderen, en hun gebed geven
voor een .vloek, ,en hun Jeven voor een
bespotting.
Bij het Kind van Bethlehem hebben
millioenen geleerd, dat goud en goed
geen menschelijke grootheid, geen men-
schelijke waardigheid, geen menschelij-
ken adel vormen. En zoo heeft het Kind
van Bethlehem de beschaving ge
bracht, de beschaving, die ons leert, dat
niet in geflikker van goud, maar in gees
telijke schoonheid de .waarde van een
mensch, van een .volk gelegen is.
De bijzondere aantrekkingskracht van
het Kerstfeest is de eenvoud, zonder
uiterlijke schittering of verblindende heer
lijkheid. „De zegepraal van Paschen mag
luisterrijker, de triomf der Hemelvaart
glorievoller, de geheimen van Pinksteren
nieer begeesterend zijn, niets is zoo ver
blijdend als het Aantrekkelijk geheim van
dien stillen4 heiligen nacht, niets js zoo
troostend, zoo bemoedigend, als het zien
van die schamele kribbe, waarin God,
de Heer van het heelal, ons wacht."
(Liturgisch Tijdschrift.)
Kerstmis is een vreugde-feest! Vreugde
straalt van ieders gelaat, vreugde klopt
iu ieders hart; vreugde in de hut van
den arme, vreugde jn het paleis van den
rijke, vreugde in de cel van den monnik,
vreugde in het huis van den wereldiing.
Het is de vreugde, die het zegel is van
den vrede.
Zooals er vrede neerdaalde in Noë's
hart, toen ,de vogel in de ark terug
gekeerd was met den olijftak, tenteeken
dat Gods .wraak van de aarde was ge
weken, zoo daalt er vrede in de harlen
der menschen, pu 2'j herdenken, dat God
hen niet om hunne zonde verdelgd heeft,
maar in barmhartige liefde als een klein
Kind tot hen js gekomen.
Vreugde en vrede js er ook onder
de menschen, omdat die kribbe en dat
Kind, ondanks, ja, 'juist door de armoede,
luide spreken van de vreugde en vrede,
die heerschen in .een aan zichzelf ont
hecht hart.
Eu omdat de zangen, die ruischen om
de kribbe, zoo jiefeiijk zi/n, sluiten ook
zij, in wier hart trots en wrok en zelf
zucht heerscht, hunne harlen niet. Maar
het Kerst-mysterie brengt voor hen geen
verheffing, doch in hunne weekelijkheid,
die zij godsvrucht noemen, verlagen zij
het tot iets „schoons" en „aandoenlijks",
't Is voor hen .een voorbijgaande betoo-
vering, een voorbijgaande gevoeligheid.
Het Kerst-Kind triumpheert niet jn hunne
harten. Het triumpheert Jn de harten der
nederigen, den nederigen brengt het den
vrede, die blijvend is.
Voor de nederigen js het Christus-
Kind de opkomende dageraad, die in gou
den stralen uitsiraa.t over de aarde den
vrede, den Jang-verbeiden vrede:
Pax hominibus. Vrededen men
schen.
V De duurte.
De droge zomer heeft talrijke arti
kelen, die tot de eerste levensbehoef
ten behooren, tijdelijk in prijs vtrnoogd.
Deze prijsstijging was van dien aard
dat vele particuliere werkgevers hun ar
beiders een toeslag gaven. Openbare
bestuurscolleges volgden en ook de
Regeering meende h~ar lageren amb
tenaren in iets ter hulp te moeten zijn.
Zoo vaak is gehoord dat de Overheid
als werkgeefster het voorbeeld moet ge
ven thans volgde zij slechts liet exem
pel van pariïcu.iere paroons.
Merkwaardig genoeg, dat juist de 1 i-
b era Ie pers hei bele.d dei legeer in g
cn der Kanier ten deze wraakt.
„Het is een nare geschiedenis", zegt
het „Hbl." over het Kamervotum, dat het
wetsontwerp der Regeer ng tot .wet ver
hief. Ziehier hoe het blad dit besluit be
oordeelt.
„Wij aarzelen niet, deze beslissing
een jammerlijk besluit te noemen,
uiiing van een erusiig gebrek aan ze
delijken moed bij de meerderheid der
Kamer. „Kerstgeschenken", of ,,'n
fooitje" moge men uit eigen zak ge
ven, de wetgever mag geen mooi weer
spelen uit de zakken der belasting
schuldigen. 't Is een zeer gevaarlijke
weg, waarop op initiatief van deze
Regeering de eerste stap is gezet" j
„Het dwaze toeslag-voorstel is er dan
toch doorgegaan®, schrijft de „N. Rott.
Crt."
En de oud-lib. „N. Crt." oordeelt:
„Het half millioen is een geschenk,
dat noch door den levenstoestand der
personen aan wie het gegeven wordt
(in vergelijking met andere werklie
den) noch door zeer buitengewone
omstandigheden wordt gerechtvaar
digd. Van een ramp, zelfs van een
noodtoestand is hier geen sprake".
Wij juichen toe, dat juist ons chris
telijk Kabinet het initiatief tot
dit wetsvoorstel nam. Het weerlegt weer
'ns de leugenachtige bewering als zou
het Ministerie conservatief zijn en niets
voelen voor arbeidersbelangen.
En met Dr. Nolens beamen wjj, dat!
het wreed en niet rechtvaardig van de
Kamer zou zijn geweest, om de opge
wekte verwachting, af te snijden.
ALGEMEEN} OVERZICHT.
Zooals we meldden, moest de samen
komst der Chineesche
vredesonderhandelaars
worden afgebroken, omdat Tangsjaosji
geen voldoende voimacht bezat en aan
Joeansjikai om antwoord moest seinen.
Op die eisdhen, dat de Mantsjoedynas-
tie zou verwijderd worden, en een re
publiek gevestigd heeft deze, zooals te
verwachten was, weigerend geantwoord.
Hij blijft er op aandringen, dat eert
grondwettelijke monarchie zal behou
den blijven. Invoering van een republiek
zou de integriteit van China in gevaar
brengen en Joeansjikai verklaart dan ook!
niet bij machte te zijn verder te gaan
dan de verwijdering van de Keizerinwe
duwe en van de Mantsjoeprinsen. Ook
wil hij aan de provincies zelfbestuur
toestaan.
Te Peking gelooft men, dat de rebel
len het met hun eisch tot invoering van
een republiek niet ernstig hebben ge
meend en dat de totstandkoming van
een vergelijk op de basis van de tegen
voorstellen van Joeansjikai mogelijk zal
zijn
Daartegenover vindt de correspondent
te Peking van de Daily Tel., dat de stand
van zaken allerernstigs is. De taal der re
volutionaire bladen wijst er op, dat v&-
le revolutionnairen een beweging tegen
de buitenlanders bepleiten. Zij beweren
dat de revolutionnairen, al zijn ze finan
cieel zwak, desnoods"^ krachtig genoeg
zijn om de buitenlandsche mogendheden
te weerstaan.
Tegenover Duitsdhland schijnen de
revolutionairen nog steeds niet gunstig
gezind te zijn, daar zij het verdenken van
het steunen der regeeringstroepen. Nu
weer is volgens de „NowojcWremja",
het Duitsohe transportschip Titania met
troepen om de Duitsche concessie in
Hankou te beschermen door dc revolu
tionairen aangehouden, daar zij wilden
onderzoeken, of het soms contrabande
voor de regeeringstroepen aan boord
had. Ondanks het protest van den ka
pitein, dat de Titania geen koopvaardij
schip, maar een oorlogsschip was, werd
in Hankou op het schip beslag gelegd.
De Duitsche kanonneerboot Luchs moest
toen onder bedreiging met geweld het
schip bevrijden.
De Italianen,
het blijkt nu ook uit de Turk'sdhe be
richten, hebben in de laatsie dagen ge
voelig klop gekregen. Een telegram van
den bevelhebber van de troepen in Tri
polis behelst, dat de Italiaansche be
zettingstroepen van Zanzoer bij een po
ging tot vernieling der Turksche tele
graaflijnen in die streek zich op Zan
zoer hebben moeten terug trekken. Den
volgenden morgen hebben de Turken en
lianen hebben de stad moeten ontruimen.
Arabieren Zanzoer aangevallen. De Ita
Zij zouden 40 dooden en meer dan 300
gewonden gehad hebben. De Turken en
Ara'oi ren hadden 9 dooden en 40 ge
wonden,
Eveneens s eint Nesjat-bei naar Kon-
stantinopel, dat den 18den dezer, bij'n
nachtelijken aanval van de Turken de
Italianen tot bij de oase van Ain-Zara
werden teruggeslagen.
IntusscAen schijnen de Italianen h.un
kracht weer te zoeken in
vlootdemonstratie.
Zoo heeft volgens ambtelijke Turksche
berichten een Italiaansche kruiser het
wachthuis van 't eiland 3afer aan de kust
van Jemen beschoten.
Verder is in de Roode Zee een door
de Roode Halve Maan gehuurd Turksdi
schip door een Italiaansche kruiser opge
bracht.
Ook is het stoomschip. Menzaleh thuis
behoorende te A'exandrië j(van [de Khedi-
vial Mail s.s. graving dock cy. ld. Lon
den) met bestemming naar Hodeidah en
met 30,000 p.St. aan boord door het Ita
liaansche oorlogsschip Puglia opgebracht
Ook in de Adriatische zee hebben zij
zich weer eens laten zien. Drie Italiaan
sche oorlogsschepen zijn Donderdag voor
Durazzo voor anker gaan liggen kort
daarop volgden 3 andere.
Men vermoedde, aldus Juidt een Wolff-
telegram uit Saloniki, dat een vijande
lijke onderneming te wachten is. De
troepen zijn versterkt en kregen bevel
een eventueele poging tot landing der
Italianen krachtig af te slaan.
De bevolking vluchtte naar het binnen
land.
Durazzo is een versterkte stad in het
wilajet Skoetari en heeft een bevolking
van ongeveer 1200 zielen.
Volgens latere berichten zijn de sche
pen weer weggestoomd.
Een katholiek program
voor Frankrijk is door de vice-president
van de „Action libérale", admiraal de
Cuverville, candidaat voor den senaat,
gepubliceerd, waarin hij namens zijn po
litieke vrienden, op kerkelijk-politiek ge
bied de volgende eisdien stelt: 1. Her
stel der betrekkingen tusschen het Va-
ticaan en Frankrijk, buiten welke er geen
godsdienst-vrede heerschen kan en zon
der welke het protectoraat met zijn in
vloed in het verre Oosten verloren gaan
zou. 2. Wettelijke bepalingen, waardoor
de Kerk in Frankrijk vrijheid van gods
dienst, het bezit van kerkelijke goederen
en het voortduren der stichtingen "voor
de dooden worden verzekerd. 3. de af
schaffing der wetten, die de religieuse
congregaties ophieven, die sieraden van
Frankrijk en grootste verspreiders van
den Franschen invloed. 4. Vrijheid voor
vaders van huisgezinnen in het kiezen
van de 60holen voor hun kinderen. Ge
lijke verdeeling van subsidie aan staats-
en katholieke scholen.
Wij vreezen dat een en ander wel tot
de vrome wenschen zal blijven behooren,
zoolang Frankrijk door de Loge gere
geerd wordt.
GEMENGD.
Naar Reuters Agentschap verneemt,
heeft Perzië mondeling de eischen van
Rusland ingewilligd.
Een telegram uit New-York maakt
melding van het uit Guayaquil (Ecuador)
ontvangen bericht, dat president Estrada
overleden is.
In den nacht-van Donderdag js er
in de jnfanteriekazerne te Braga een mo
narchistische muiterij uitgebroken.
Het oproer is verwekt jdoor het gedeel
telijk oproerig worden van hei infanterie-
regiment aldaar. Nadat de kolonel, die
een poging tot geruststelling gewaagd
had, was neergeschoten, verschansten de
oproerlingen zich in het tuighuis, dat door
de jagers en mariniers omsingeld werd.
Toen de machinegeweren opgesteld wer
den, is de overgave geschied. 38 man
schappen werden gevangen genomen. De
beweging was ten gunste van Dom
Manuel.
De Fransche Kamer heeft de wet
op de ouderdomsverzekering voor arbei
ders in die mate gewijzigd, dat het ouder-
.domspensiocn reeds op 60-jarigen leef
tijd ingaat.
In het proces inzake de ontploffing
op de Liberté zijn alle beschuldigden vrij
gesproken. De luitenants ter zee Gr.rnier
en Bignon kregen bovendien een ver-
eerende toespraak voor hun houding bij
de ramp, evenals de ter hulp toegescho
ten luitenant ter zee JBesson, die zich
aan boord van de République bevond.
Gisteren werd te Parijs een wissel-
looper van de „Société Générale" op
klaarlichten dag op straat door vier per
sonen aangevallen, .die eenige re/wlver-
schoten op hem losten en l.::n een por
tefeuille ontrukten, welke 120.000 francs
bevatte. De .dieven vluchtten met een
gereedstaande automobiel. De wisseltoo-
per was ernstig verwond.
Het comité der vereenigingen van
katoenspinners en fabrikanten te Man
chester heeft besloten de uitsluiting aan
te bevelen in alle fabrieken van het ver
bond van af .Woensdag; 160.000 werk
lieden zijn erbij betrokken. De aanleiding
tot het arbeidsgeschil js zcoa'.s bekend
is [de eisch van de leden der vakver-
eenigingen, dat alle piet-leden zich zullen
aansluiten.
Op een schoolfeest te Melbourne
zijn 300 menschen vergiftigd door het
eten van broodjes met ham. Men vreesde
voor het Jeven .van verscheidene slacht
offers
Donderdag, omstreeks het middag
uur, knapte de kabel van een lift in een
torenhuis in de $tone 3treet van New-
York. De lift viel zes verdiepingen naar
beneden in den kelder; van de 6 inzit
tenden werden er 2 doodelijk gewond.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit js aan den kapitein ter
zee H. ,T. (Hoven op zijn verzoek met
1 Jan. 1912 wegens Jangdurigen dienst
eervol ontslag uit den zeedienst verleend
onder toekenning van pensioen en het
bedrag van het pensioen bepaald op f 2925
's jaars
zijn bevorderd: met Ingang van 19 Dec.
1911 tot kapitein-luitenant ter zee de
luitenant ter zee le kl. ,H. G. Surie; met
ingang van 1 Jan. 1912 tot kapitein ter
zee de kapitein-luitenant ter zee W.J.O.
Umbgrove; tot kapitein-lu.tenant ter zea
de luitenant ter zee le kl. F. L. Ram bon
net, en tot luitenant ter zee le kl. de
luitenant ter zee 2e. kl. C. C. Kaijser
is aan den luitenant ter zee le kL
J. B. M- ten Bosch met 21 Dec. 1911 op
zijn verzoek Jn Oost-Indië eervol ontslag
verleend
is met ingang van 1 Jan. 1912 bevor
derd tot luitenant ter zee le kl. de luite
nant ter zee 2e kl. H. J. Hartkamp;
is de heer E. Penso erkend en toege
laten als consul van België op Curasao;
is aan N. Doncan op zijn verzoek met
ingang van .1 Jan. 1912 eervol ontslag
verleend uit zijn betrekking van notaris
te Purmerend;
is den op zijn verzoek eervol ontslagen
kapitein ter zee F. Bot wegens Jangduri
gen dienst toegekend een pensioen van
f3075 's jaars, ingaande .1 Deo, 1911;
is benoemd tot directeur van het post
en telegraafkantoor te Kerkdriei, F. Scher-
penhuyzen, thans commies der posterijen
en telegrafie;
is benoemd tot (directeur van het post
en telegraafkantoor te (Hoorn E. D. Rink,
thans in gelijke betrekking te Velp.
Ziekte en Radenwet.
Door het Bureau voor de R. K. Vak
organisatie en de Federatie der Dioc.
Volksbonden en R. K- .Werklieden vereciii-
gingen is aan den Minister van Land
bouw, Nijverheid ,en Handel en aan d®
Tweede Kamer der 3taten-Generaal een
adres gezonden, waarin zij met verschul-
digden eerbied te kennen geven, dat ge
noemde R. K. Vakbonden en Werklieden-
organisaties met ingenomenheid de in
diening der Ziekte- en Radenwet begroe
ten en dat zij, alvorens hun bezwaren
kenbaar te maken, mecnen hun oprechte
waardeering voor dien arbeid te moeteu
uitspreken, in de hoop, dat het moge ge
geven zijn, deze ontwerpen tot wet te
mogen verheffen;
dat bij hen geen bezwaren van over
wegenden aard bestaan tegen het ont-
werp-Radenwet en dat zij aanneming van.
dit ontwerp als een zeer belangrijke en
gewichtige gebeurtenis in de sociale wet
geving beschouwen, ook al zou zij vóor-
loopig zich tot de verschillende arbei
dersverzekeringen bepalen;
dat zij evenwel van oordeel zijn, dat
sommige bepalingen van het ontwerp in
't welbegrepen belang van den arbeiders
stand dienen gewijzigd te worden.
Dan volgt er een aantal gewenschte
wijzigingen, waarop wij nader zullen
terugkomen.
De Tweede Kerstdag.
Mag men de berichtgever van het
„Hbld." gelooven, dan zal in de in
dustriestreken van Z.O. N.-Brabant op
den tweeden Kerstdag door eer. aantal
industrieel en gewerkt worden, door an-