9
BUITENLAND.
BINNENLAND.
3e Jiar^atig;.
No. 661.
S)e Zeidbohz Somcmt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
December
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit DRIE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
V Geen gelukkig begin.
Donderdagavond hield dr. J. ,Th. Mou-
■toiij. oud-wethouder van onderwijs te
>5 Oravenhage en voorzitter van het Ned'.
{Uitvoerend Comité voor het Tweede
Internationaal Congres voor Zedelijke
[Opvoeding, dat van 2327 Aug. 1912
te 's Graveniiage zal worden gehouden,
voor de Leidsche Studentenvereeniging
roor Paedagogiek een bespreking over
dit Congres.
Wij huldigen het in deze vereeniging,
dat zij aidiis haar aandacht vestigt op
:wat er geschiedt rond haar, en waar-
idecren voorts, dat zij ook niet-leden in
de gelegenheid stelde de bespreking bij
- te wonen.
Volgens dr. /Mouton zal het congres
m een zijn van verdraagzaamheid. Spr.
betreurde, dat de leiders der kerkdijken
is. ons land niet meedoen, maar toch
zullen er mannen van gezag uit die
'partijen spreken. Hij meende, dat men,
look al is er geen sprake van elkaar te
.overtuigen, dat men d e waarheid heeft,
;wel van elkander zal kunnen leeren. Men
lal van elkander gelooven, dat men ter
goeder trouw is en dat men daarom de
school voo: zich moet opeischen, omdat
ide school moet weergeven de atmospheer
van het gezin.
„Wij be! jven een eeuw lang groote
ellende van geloofsverschillen, zeide spr.,
en nu komt ons Congres en predikt ver
draagzaamheid. Is het dan niet van groot
algeneen belang?"
Zeker, zeker, verdraagzaamheid is van
groot algemeen belang. Maar ,ziet: die
verdraagzaamheid klonk nu juist niet uit
'de causerie van den heer Mouton. Als
men zoo leest, dat men „wel van elkan
der zal kunnen leeren", en „elkander zal
felooven", -dan klinkt zulks veelbelovend,
jdochc' es t 1 e ton qui fait la ui u-
sique. En nu bleek uit den toon van
•dien heer JVi.nhon we denken b.v. aan
zijn Seite i hi eb aan 'i adres van De
St a ndaard van weinig waardeering
voor het standpunt der „kerkdijken".
Men zal dezen ten congresse iioodigen,
jawel, maa dit zal meer wezen om van
ieigen „verdraagzaamheid" te getuigen,
dan wel uit zucht om van hen te „leeren".
•Want dit schemerde wel door uit 's hee
ren Moutons woorden, dat hij toch eigen
lijk den godsdienst niet het middel achtte
om de zedelijke opvoeding tot haar recht
te brengen.
Dat deze inleiding voor het congres
in dusdanigen toon was gestemd, noemen
•vvi, geen gelukkig begin. .Wie een werke
lijk verdraagzaam congres wil voorbe
reiden, ma t zich op breeder standpunt
plaatsen.
'i Viel dan ook o. i. weinig te betreuren,
dat liet auditorium niet bijzonder talrijk
was, terwijl we voor het congres hopen,
dat het* meer geestdrift zal wekken voor
de verbetering der zedelijke opvoeding,
'dan de heer Mouton, die naar die geest
drift verlangde, jn zijn woorden wist te
leggen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Rust heerspht er nu in en om Tripo
lis en Woensdag is de eerste dag, die»
voorbijgegaan is sedert het uitbreken
van den
Italiaansch-Turkschen Oorlog
zonder dat er een schot gevallen is. De
zenuwen der Italiaansche soldaten, die
zoovele weken op het ihoogst gespannen
zijn geweest, omdat zich nergens een
hoofd boven een schans kon vertoonen,
of er stond een Arabier of een Turk*
klaar om er een schot op te ridhteuD
zullen nu tot rust komen. Een van do
vreemde conespondenten die in allerlei
oorlogen had meegevochten, heeft deze
Week in een brief aan zijn blad ver
klaard, dat die 'aanhoudende losse scho
ten van verd:kt, opgestelde schutters 't
ergste waren wat men zich kon voor
stellen, en a t den grond van zijn hart
getuigd, da; zijn eigen zenuwen er niet
bestand tegen zouden zijn.
De tactiek van de Italiaansche over
heid te Tripolis jegens de inboorlingen
Js nu veranderd. Het wraakgevoel van
den veroveraar, schijnt na de droevige
slachting die onder onschuldige man-
ne en vrouwen en onnoozele kinderen is
aangericht en na het bezwijken van dui
zenden anderen aan honger en ziekte,
eindelijk bevredigd te zijn. Men wil de
vijanden, die men zich gemaakt heeft,
nu weer in vrienden veranderèn'.
Gedurende de viering van het Bai-
ramfeest, te Tripolis, die drie dagen ge
duurd heeft, heeft de militaire gouver
neur brood en lammeren onder de uit
gehongerde Muzelmannen laten verdce-
len. Vleescli is ook in gewone tijden,
voor de Muzelmannen te Tripolis, die
van olie, wrongel, brood en rijst plegen
te leven, een genotmiddel. Maar op de
feestdagen stelt de Muzelman er een
eer in om een lam te slachten. Boven
dien werden de minarets en moskeen
verlicht en klonken 's ochtends en des
avonds kanonsalvo's ter eere van het
Muzelmansche feest. De ,AraH'eren 'n
de stad kwamen zeer onder den indruk
van deze plotselinge welwillendheid. De
Italianen wilden hun er door duidelijk
maken, dat zij niet in Afrika waren ge
komen om den Islam uit te roeien. Op
den avond van den eersten dag veran
derde de verbazing der inboorlingen in
vreugde, en een aantal Arabieren, die
zich tot dusver terzijde hadden gehou
den, kwamen zelfs naar de militaire mu
ziek luisteren, en klapten nadat de Ko-
ningsmarsch gespeeld was, in de han
den.
Het is er nu, als deze berichten niet
al te veel overdrijving bevatten, weer
koek en ei tusschen de Italianen en de
Arabieren. Als het ze maar niet weer
opbreekt.
In Italië
vinden nu weer dagelijks geestdriftige
betoogingen in verband met den oorlog
plaats. In het Scalatheater te Milaan
heeft die vroegere afgevaardigde Vec-
chini een patriotisohc voordracht gel-
houden, waarbij de graaf van Turijn ver
scheidene afgevaardigden, alle overhe
den en talrijke toehoorders aanwezig
waren. Voor het Roode Kruis is 15000
lire opgehaald.
Te Rome heeft de afgevaardigde Fra-
deletto een met grooten bijval ontvan
gen voordracht gehouden oveT de we
dergeboorte van Italië.
Te Ferrara jubelde de geheelc bevol
king de naar Tripolis vertrekkende ar
tillerie toe.
De korporaal Astorre, die in het ge»-
vecht van 26 October gewond werd, toen
hij een grocti Turksch vaandel verover
de, en daarvoor de medaille voor bet-
toonde dapperheid kreeg, werd bij zijn
terugkeer aan het station te Rome met
een hartelijke betooging ontvangen.
Toch schijnt men in italic nog .voort
durend te vreczen dat cr niet genoeg
troepen in Tripolis zijn en steeds be
zig te zijn nieuwe manschappen bij el
kaar te trommelen.
Volgens een ir.ededeeling van het
spoorwegbestuur te Keulen zal er den
14n en 21n dezer een extratrein van!
Dortmund over Trente naar Verona ver
trekken om Italiaansche arbeiders naar
hun land te brengen.
In den Balkan
blijft het onrustig. Uit Belgrado wordt
aan de National Zeiiung geseind: Naar
aanleiding van de militaire voorberei
dende maatregelen ju /Montenegro heb
ben de Albaneezen uit Matt van de Turkl-
sche regeering verlangd, geweren ter
hunner beschikking te stellen. Dan zou
den zij bereid zijn mei 60.000 krijgers
het vaderland te ihelpcn verdedigen. De
Turksche Minister van oorlog heeft daar
op terstond 2500 man uaar de Montenel-
grijnsche grens gezonden. Aan de grens
van Montenegro niet ver van Ackovva,
hebben dagelijks talrijker wordende sa
menscholingen van Montenegrin en
plaats. Van Turksche zijde vreest men
een nival van de /Wontengrijnen óp Os-
maansch gebied
Toch is dat niet het eenigc waarover
men zich jn Turkije zoowel als in Grie
kenland ongerust maakt.
Kreta.
zorgt in de laatste dagen ook weer voor
het noodige rumoer. "Wel heeft het revo-
lutionnaire parlement de openingszitting
eenige dagen .uitgesteld, 'at een deel
der afgevaardigden niet op Lp» aanwezig
had kunnen zijn, maar men act; et toch
zeker, dat het revolutionnaire parlement
beslissen zal tot het zenden van afge
vaardigden naar jde Grieksche Kamer, een
daad, die zoowel door Turkije en de be
schermende mogendheden ais door Grie
kenland wordt afgekeurd. De Grieksche
regeering heeft reeds herhaaldelijk de be
sliste verzekering gegeven, dat zij dc Kre
tenzer afgevaardigden niet in het Griek
sche parlement zal toelaten. De Porte
had trouwens verklaard, dat zij zoo iets
als een casus» belli zou beschouwen. De
Grieksche regeering vermijdt dus door
hare afwijzende houding tegenover de
wenschen der Kretenzers een Grieksch-
Turksch conflict. Het zal intusschen de
vraag zijn, hoe de openbare meening in
Griekenland zich tegenover het geval zal
gedragen. Vofgens de jongste berichten
uit Athene neemt de neiging van het
volk, om den Kretenzers een geestdriftige
ontvangst te bereiden, zienderoogen toe.
Er bestaar, volgens eenige berichtgevers,
groot gevaar voor een botsing tusschen
de regeering en de openbare meening in
Griekenland. Zij achten het niet onmoge
lijk, dat het huidige Grieksche kabinet
tot aftreden zal worden gedwongen. En
wat er zal gebeuren, als er eens een
kabinet van de oorlogspartij in Grieken
land aan liet bewind mochi komen, kan
niemand voorzéggen. ,Op 'toogenblik is
de verhouding tusschen Turkije en Grie
kenland goed, maar zekerheid, dat het zoo
zal blijven, is er zelfs voor de naaste
toekomst niet.
Om het gevaar van een landing van
Kretenzer afgevaardigden jn Griekenland
zooveel mogelijk te keerenheeft de
Grieksche minister van binneniandsche
zaken een quarantaine van vijf dagen
voorgeschreven voor schepen uit Kreta.
Een interessant bericht^ vooral inter-.
"rCssanT omdat liet uif ons"'tand komt,
spreekt over den
Turkschen Vliegdienst.
Het „Journal" ontvangt nl. uit zs Her
togenbosch een bericht over een inter
nationale onderneming, Aviator geheeten,
die onlangs per advertentie in het vakblad
Aérophile vliegers met of zonder toestel
opriep, tegen ruime bezoldiging. De di
recteur der onderneming, Blom genaamd,
zeide aan den correspondent van liet
„Journal", dat die oproep geschiedde in
opdracht der .Turksche regeering. Hij
toonde den journalist een enveloppe met
het hoofd' van het Turksche ministerie
van oorlog. Er waren reeds 35 aanbie
dingen, bijna alle uit Frankrijk, inge
komen.
Uit China
hooien we weinig bijzonders. Joeansjikai
heeft speciale afgevaardigden naar
Woetsjang gezonden, toen hij vernam
dat de gedelegeerden van 11 opgestane
provinciën een grondwet hadden vast
gesteld van 21 artikelen, waarbij de Chi-
neesche republiek gegrondvest wordt.
De afgezanten van Koeansjikai moeten
nog een laatste poging doen teneinlde
te trachten alsnog een vergelijk tot stand
te brengen tusscheu dc regeering en de
opstandelingen.
De prinsen Tsetou en Tsei-tsjoen heb
ben ieder een bijdrage van een millioen
taels geschonken voor bestrijding van
de leger uitga ven.
De Daily Telegraph verneemt uit
Sjanghai, dat de voormalige onderkoning
van Nanking en de Tartaarsche generaal
van die stad aan boord van een Ja-
pansch stoomschip naar Daini zijn ont
komen. De opstandelingen deden eeti
vergeefsche poging om hen op te lich
ten, doch ,de Japanners beletten den
Chineezen den toegang tot 't stoom
schip.
De generaal der keizerlijken, Tsjang,
die met troepen uit Nanking gevlucht
was, heeft de opstandelingen in de pan
gehakt, die hem den terugtocht trachtten
af te snijden op een plaats, die 100 mijl
noordelijk aan de lijn .Tientsin-Poekoe
ligt.
Nog verder noordelijk wordt gewag
gemaakt van het plegen van dynamiet-
aanslagen op de bruggen door de op
standelingen.
GEMENGD.
Volgens een telegram uit New-York
aan d'e „Lokal Anzeiger", rukt de aan
voerder van de Mexicaansche opstande
lingen, Reyes, op Victoria aan.
De „Reiclisanzeiger" maakt een kei
zerlijk besluit openbaar, waarbij de Rijks
dag wordt ontbonden en de nieuwe ver
kiezingen op .12 Januari a.s. worden be
paald.
Volgens de „Neue Eolitische Corres-
pond'enz" zal de nieuwe Rijksdag 15 Febr.
worden bijeengeroepen.
Het vastgeloopen pantserschip Kai
ser Wilhelm II is gisteravond weer vlot
gekomen.
Volgens een telegram uit St. Gallen
aan d'e „Morgenpost" heeft een deskun
dige daar in het meer van Konstans
merkwaardige gevolgen van de aardbe
ving waargenomen. Volgens nauwkeurige
metingen in het westelijk gedeelte van
het meer zijn er aan den Zvvitserschen
kant inkepingen van 35 tot 60 Meter
lengte, van 4 tot 6 Meter breedte en
van ongeveer 1 M. diepte gekomen. Nog
grootere, minder .diepe inzinkingen heeft
hij aan den Badenschen kant ontdekt en
wel van SO tot 300 Meter lengte. Ook
bij Konstans heeft men inzinkingen waar
genomen.
Er gaan booze geruchten over een
staking onder het personeel van de
Engelsche post tegen den drukken Kerst
tijd. De post klaagt over te laag loon.
Samuel, de minister van posterijen, heeft
op de klacht geantwoord, dat de regee
ring in 1913 zou voorstellen een konink
lijke commissie te benoemen, teneinde te
onderzoeken wat er van de grieven is
en hoe ze hersteld kunnen worden. Daar
is de oost niet mee tevreden. Dan zou
zij eerst in 1914 of 1915 kans op lots
verbetering krijgen. En die wil zij spoe
dig hebben. In de laatste jaren is het
leven steeds duurder geworden en het
loon is niet naar evenredigheid geste
gen. De .ontstemming onder het perso
neel is verscherpt, omdat Asquith wei
gert een deputatie te ontvangen. Hij heeft
in het Lagerhuis de weigering verklaard:
liet is niet het gebruik, dat de eerste
minister deputaties uit rijksambtenaren te
woord staat. Die moeten zich richten tot
het hoofd van hun departement.
Dc „Imparcial" bericht, dat er se
dert eenigen tijd een hevige typhus-epi-
demie te Gijon (Oviedo) in noordelijk
Spanje heerscht, .die onrustbarende afme
tingen aanneemt. Er zijn sedert het op
treden der ziekte reeds 2500 gevallen
voorgekomen. Dagelijks sterven er onge
veer 27 menschen en de epidemie breidt
zich over d'e geheele provincie uit. Vele
bewoners trekken weg uit de besmette
of bedreigde plaatsen.
In den nacht van Donderdag op
Vrijdag had een acetyleen-ontploffing
plaats i n een klooster van de zusters van
O. L. Vr. Visitatie te Biandain (Henegou
wen). Een zuster werd gedood, velen doo
delijk en verscheidenen licht gewond.
De materieele schade is aanzienlijk,
zoowel aan het kloosier als aan de aan
grenzende perceelen.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. Besluit is aan den adjunct
commies bij het hoofdbestuur der pos
terijen en telegrafie G. J. W. Matla, op
zijn verzoek, als zoodanig eevol ontslag
verleend
is aan den hoofdcommies der telegra
fie G. J. Falk, op zijn verzoek, als zoo
danig eervol ontslag verleend.
Om na te volgen.
In de R. K. Middenstander lezen we,
dat in een maand tijds vati 9 Nov.
tot 7 December in 't Aartsbisdom
Utrecht negen nieuwe „Hanze"-afdee-
lingen zijn opgericht ,en wel te Amers
foort, Bolsward, Apeldoorn, Denekamp,
Ootmarsuni, Doesburg, Ulft, Gendrin-
geii en Terborg, zoodat thans het aantal
afdeelingen in 't Utrechtsche geklom
men is tot 30 met pl.m. 2000 leden,
tegen 8 afd. met 500 leden ten vorigen
jare.
R.-K. Postbeambten.
Door het Dag. Bestuur van den Ned.
R. K. Bond van Post en Telegraaf be
ambten St. Petrus is aan den Minister
van Waterstaat een schrijven gezonden,
waarin ze verklaren dat ^ij met leed
wezen kennis namen van eene motie,
gesteld naar aanleiding van hetgeen door
den Minister is gezegd in de Memorie
van Antwoord Vie afdeeling „Personeel
van de Posterijen en Telegrafie, en wel
door eenige organisaties van Post-, Te
legraaf- en Telefoonpersoneel op Zon
dag 3 December in het gebouw Odeon
te Amsterdamdat zij hunne afkeuring
uitspreken over den inhoud der genoem
de motie in het bijzonder en over de
onu bare en afkeurende ciitiek om
trent 's Miiiioiers vporstellen in het al
gemeen dat zij met genoegen vernamen
den grondslag waarop de verhoogingeti
der inkomsten volgens meergenoemd
voorstel berusten en zij inet eenige ge
rustheid durven verzekeren, dat het ge
noemd voorstel bij een groot deel der
Christelijke beambten bij de Posterijen'
en Telegrafie met voldoening werd ver
nomen.
Reclasseering van ontslagen ge
vangenen.
Onder voorzitterschap van oud-minis
ter Nelissen is een vergadering gehou
den van afgevaardigden der St.-Vincen-
tius-vereeniging en van het Genootschap
tot zedelijke verbetering, der gevange
nen, om plannen tot samenwerking te
beramen.
Is het „Centrum" goed ingelicht, dan
is er besloten
lo. dat een bepaald aantal leden van
de Sint-Vincentius-vereeniging zitting
zal hebben in elk afdeelingsbestuur van
het Genootschap
2o. dat deze Vincentianen dezelfde
plichten zullen hebben als de bestuurs
leden van het Genootschap, dus ook an
dersdenkende gevangenen zullen bezoe
ken
3o. dat deze Vincentianen buiten liet
Genootschap om een kring van Vincen
tianen zullen vormen, die ook de be
langen der ontslagen gevangenen zullen
voorstaan.
Dientengevolge zijn te Amsterdam de
vacante bestuursplaatsen van het Ge
nootschap niet bezet, om als straks bo
venstaande regeling definitief is inge
voerd, terstond eenige Vincentianen in
Het afdeelingsbestuur te kunnen opne
men.
Uit het heugelijk nieuws blijkt, we
derom, dat de Sint-Vincentius-vereeni
ging trouw blijft aan haar grondregel,
dat geen enkel liefdewerk buiten haar
sfeer valt, en zij naar gelang der behoef
ten haar werkkring weel uit te zetten.
Raadslidmaatschap belet.
Een paar weken geleden werd tot lid
van den Utrechtsohen Raad gekozen de
anti-rev. P. v. d. Linden, commies bij
dc Maatschappij tot Exploitatie* van-S.S.
Deze heeft zich dezer dagen tot den di
recteur-generaal der S.S. gewend met
verzoek vrijaf te kunnen krijgen tot het
bijwonen der gemeenteraadsvergaderin
gen. De directeur-generaal heeft even
wel geweigerd extra verlof daartoe te
verleenen.
De hoofd-ingenieur der S.S., dc libe
rale heer Dufour, is ook raadslid, en
krijgt tot li et bijwonen der Raadsverga
deringen wél extra-verlof. Zoo.kregen
ook vroeger wél verlof de ambtenaren
der S.S. tevens raadslid de heeren
Pijpers, Gerlings, Oudegeest en Gron
dijs.
De heer P. v. d. Linden heeft nu be
sloten de 14 vacantiedagen, die hij ook!
in halve dagen kan genieten, voor het
bijwonen der gemeenteraadsvergaderin
gen aan te wenden.
Rapporteurs Tweede Kamer.
De afdeelingen der Tweede Kamer
hebben benoemd tot rapporteurs over de
wetsontwerpen betreffende:
Afwijking van den regel omtrent plaat
selijke belastingen ten behoeve van de ge
meenten Helder, Vlieland en Vlissingen;
suppletoire begrooting voor binneniand
sche zaken 1911 (onderstand van gemeen
ten kosten van examen commission)
goedkeuring eener overeenkomst met de
provincie en d'e gemeente Groningen over
aanleg van verkeerswegen; voorziening
kas-tekort van den Indischen dienst 1912
de heeren van Wichenu Teenstra, Fles-
kens, van Lennep en Eerf.
Nadere overeenkomst met de exploi
tatie Maatschappij van Staatsspoorwegen
betreffende den spoorweg van .Heerlen
naar Valkenburg; toekenning van een
renteloos voorschot ten behoeve van een
spoorweg van Nijmegen naar Venlo; vast
stelling der begrooting van het Fonds
Tiendwet voor het dienstjaar 1912; natu
ralisatie van G. Feldmann en 18 anderen;
suppletoire justitiebegrooting 1911 (di
verse onderwerpen) de heeren van Lijn
den van 3andenburg; Jansen (den Haag)
Arts, van Wijnbergen en JRoessingh.
De Opium-conferentie,
In de bijeenkomst van de intern, opium
conferentie heeft de commissie voor het
ontwerpen van een definitief werkpro
gramma, bij monde van haar voorzitter,
den heer J. T. Crenier, le gedelegeerde
