5 Liefde en Haat. BUITENLAND. BINNENLAND. 3e Jaargang. No. 657. e ©ou/tomt Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, I 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent met Oeïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Dinsdag December 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent. iedere regel meer 10 cent. KAMEROVERZICHT. TWEEDE KAMER. Allerhanden. Een dag vol afwisseling. Voor die vergadering was begonnen, gen welverdiende huldiging van den pre sident op zij TOsten verjaardag door alle partijen der Kamer. Vervolgens: weer algemeene beschou wingen over de $taatsbegrooling. Daarna in de avondzitting: de Justitie begroting. En ten besluite: de begrooting voor buitenlandsche zaken. Bij die algemeene beschouwingen kre gen wij drie spiekers van de linkerzijde te liooren, de lieeren de Kanter, Patijn de Beaufort. Bepaalde eerstgenoemde zich tot het bepleiten eener uniforme regeling voor terugbetaling van pensioenstortingen aan huwende vrouwelijke ambtenaren, zijn ■unie-liberale collega Patijn zou nog eens breed uitmeten, wat de heer Roodhuyzen Vrijdag beknopter had betoogd. Fiuancieele beschouwingen de heer Patiin wordt gedoodverfd als een toekom stig financiën-minister in een liberaal Kabinet gingen vooraf ter inleiding van een alge meen en- aanval op het Mi nisterie. Veel lof voor zijn werkzaam heden had de heer Patijn niet, al kregen de lieeren Colijn en .Talma 'n pluim voor hun ontwikkelde werkkracht. Maar .war gaf dat? De militiewet deugde niet; niet de sociale verzekeringen zat men in 7t moeras en het tarief bleek 's lieeren Parijns nachtmerrie. Hij bad en smeekte jdeu Minister om toch dat tarief niet door ie drijven. Hoe verblind kunnen de men schen wezen door liberale doctrines! Des heeren de Beaufort redevoering was een strijd tegen de dwangverzeke ring en tegen liet algemeen kiesrecht, waarvan de oud-liberale staatsman in theorie wel een voorstander is, maar waarvoor liij' Nederland niet rijp achtte. Ook hij constateerde het verschijnsel,dat op wetgevend gebied weinig tot stand kwam en weet dii, behalve aan over lading der Kamer, aan gebrek aan homo geniteit. Zoowel; de rechterzijde als de linkerzijde slaat na den schoolstrijd zoo vast aaneengesloten niet meer. Maar ai geeft men tce, dat aan de rechterzijde ver schil van opvatting bestaat in tal van aan gelegenheden (onzerzijds is dit nooit ont kend), bij al dat verschil besiaat één leidend beginsel, hetgeen de linkerzijde mist. Allerminst had de heer de Beaufort td'e rechterzijde gemis aan eenheid moeten verwijten, daai* zij het is geweest, die verleden maand nog de militiewei tot stand bracht, een wet, die de volle in stemming van de oud-liberale partij heeft. Zou dcce wet er aidus hebben uitgezien, als zij van links kwam? De avondzitting bracht een interessant ijlebat over de quaestie, of hpt Centraal Bureau voor Sociale Adviezen (een vrij zinnig-democratische insieliing) moet wor den gesteund. De heer Kooien bond hier tegen den strijd aan. 't Was geen rijks zaak, er bestonden meerdere bureaux(o.a. FEUILLETON. ROMAN UIT WESTFALEN. V Daverend gelachOok Joris, hoewel boos, kon toch niet heelemaal zijn lach weerhouden, vooral toen de gulle kaste lein hem toevoegde: „Kom Joris, pak er leentje, 't kost je niets."- Langzaam ging ijoris zitten, klopte zijn pijpje uit en nam <af en toé een slokje pit het glaasje, dat Rot hm an n voor hem had ingeschonken. De stemming werd aldoor rumoeriger, jjiet ineerendeel der mannen schepte ver maak in de herrie en wakkerde het op laaiend vuurtje aan, dat door den rijkelijk geschonken brandewijn was ontstoken. Bij eenige grasmaaiers was de alcohol ite erg naar het hoofd gestegen en met vijandige blikken zagen zij de boeren en de boerenzonen aan. „Wij willen meer loon hebben", klonk het hier; „wij wil len meer verdienen", schreeuwde men Ida ar. „Ruk maar in, jullie domme kerels," riep een jonge boer tusschen dit ge schreeuw door, „wanneer het jullie niet meer aanstaat, kan je gaan, Er zijn nog het Centraal Bureau der K. S. A.) en het particulier initiatief moest hier De heer Sasse van Yssel'. Jiierbij aan en drong op van den post aan. De Minis.u. wilde hiertoe echter niet overgaan en verde digde, .evenals de heeren Drucker, van Hamel en Duys het geven van steun. Laatstgenoemde deed dat In een aller zonderlingst betoog, waarin hij vaststelde, dat het bureau eigenlijk niet aan zijn doel beantwoordt! Waarom dan subsi die? zouden wij vragen. Woensdagmiddag zal over dezen post worden gestemd. Het restje van de avondvergadering werd in beslag genomen door Buiten- landsche Zaken. Jhr. de Marees van Swinden is zoo Iets als de lieveling der Kamer. Van alle kanten, zelfs van socia listische zijde, huldebetuigingen te ont vangen, is wel vleiend. Inzake Timor is nog eens duidelijk gezegd wij hopen dat-de Minister het zal beamen dat wij geen excuses aan Portugal hebben aan geboden. De heer v. Asch v. Wijck brak 'n lans voor meer toenadering tusschen Nederland en België, en mr. Aalberse be pleitte steun voor de Vereen. Nederland, welke vereeniging veel nut sticht onder de Nederlandsche arbeiders in Duitsch- land. De Minister meende geen termen te vinden voor dezesubsidieering en daarom zette mr. Aalberse thans werk kring en beteekenis van deze R. K. ver eeniging nog eens uiteen. De vereeniging zorgt o.a. voor kosthuizen, tracht de ar beiders aan werk te helpen, richt inlich- tingenbureaux op in Holland. Voorts be oogt zij het houden van bibliotheken, en streeft zij aldus naar behoud van den na- tionalen zin en zij beiast zich met het verschaffen van nationaliteitsbewijzen, hu welijks- en andere papieren. Zij houdt ontwikkelingsbijeenkomsten op verschil lende plaatsen. Juist door deze vereeni ging kunnen de arbeidsbeurzen, op welker subsidieering de Minister zich beroept tot afwijzing van deze subsidie-aanvrage, zoo uitstekend werken. 't Is te hopen, dat de Minister in dit opzicht althans nog van meening ver andert. ALüLfVlEEN OVERZICHT. Zijn de Turken weer aan de winnende hand? De laatste berichten uit Tripolis zouden het wel doen vermoeden. Van Turksche zijde wordt n.l. gemeld over het gevedit van Vrijdag j.L: Nesjat bei bericht uit Tripolis, dat in den morgen van 1 December de Italianen met een groote troepenmacht, de Turksche troe pen van Aïn Zara hebben aangevallen. Tegen den middag deden de Turken een tegenaanval met de bajonet. Na een ver bitterd gevecht van man tegen man, dat verscheidene uren duurde, werden de Ita lianen gedwongen om in wanorde terug tc trekken. Hierbij verloren zij 'n groot aantal dooden en gewonden. De Turken genoeg menschen in de wereld, die graag wat verdienen." Als antwoord hierop riep men in de zaal„Sla los op de boeren, die dwaze vrekken En de oude Plemping, van wien ieder een wist, dat hij binnen korteren of lan- geren tijd zijn hofstede moest verlaten, omdat hij zijn geheele leven lang meer van den brandewijn dan van den arbeid houden had, brulde: „Wij willen geen belastingen meer betalenDat maakt de boeren kapot." Deze uitval sloeg in, en algemeen toon de men er mede in te stemmen. Nu werd het den veldwachter te mach tig: men stookte oproer, strijd tegen de overheid! Ten laatste zou hij nog slaag oploopen! Hij moest zjjn gezag door dat van een hoogere dekken. Hij stak daarom zijn pijpje in den zak van zijn versleten uniformjas en sloop, tusschen liet volk door, naar de deur. Een van de aanwezigen, die reeds be denkelijk veel aan Bacchus had geofferd en zich slechts met groote moeite staan de kon houden, trapte Joris duchtig qp den linkervoet, welke buitengewoon naar buiten stond gedraaid, terwijl het andere been op voortreffelijke wijze in den O- vorm gebogen was. Deze daad maakte Koris woedend. Met een ruk trok hij de (deur open en sukkelde ■maakten vele gevangenen. Bovendien is een groote hoeveelheid schietvoorraad buitgemaakt. De verliezen aan Turksche zijde zijn nog niet vastgesteld. Wanneer we hiermede vergelijken de berichten, reeds gister vermeld, dan zou den we eruit mogen opmaken dat de Ita- liaansche troepen na des morgens de stel lingen bij Misri te hebben veroverd, in den middag zijniopgerukt en van een kou de kermis thuis gekomen. Over de sterfte in Tripolis bevat de „Journal" een lang telegram. Daarin wordt gemeld, dat sedert het be gin van de krijgsverrichtingen meer dan 10.000 Muzelmannen in de stad omge komen zijn, voornamelijk van honger. Duizenden liggen op het oogenblik nog ziek aan honger en koorts. De correspon dent verklaart, dat men de Italiaansche overheid hiervoor niet verantwoordelijk kan stellen. Zij doet wat zij kan. De correspondent beschrijft, hoe er el- ken dag-wagens rondrijden, om de lijken als vuilnis, van de straat te verwijderen. Soms worden er nog levenden bij de li}- ken gelegd. Vooral de bevolking, die de Italianen uit de oase naar de stad heb ben gedreven en die daar geen middel van bestaan heeft, gaat ellendig ten gron de. Men ziet menschen in vuilnis wroe ten, om iets eetbaars te vinden, kortom,, overal de ellendigste tooneelen. In den Balkan begint het ook weer roeriger te worden. Volgens de Daily Telegraph hebben 400 Albaneesdie hoofden zich tot de Porte gewend met liet verzoek, om hare belof ten na te komen. Anders dreigen zij op stand te zulten maken. Een telegram aan de Lokal Anz. meldt zelfs, dat in den omtrek van Ipek de Albaneezenbenden hun kop weer opsteken. Zij vallen zelfs troepenafdeelingen aan. Verleden week hebben zij een soldaat vermoord en in eqn bosCh een commissaris van politie aangevallen. Zij ontnamen hem zijn ge weer, mishandelden hem en lieten hem toen weer gaan. Zij brandschatten de Servische bevolking. Voorts heeft Djavid pasja naar Kon- stantinopel gemeld, dat zich bij de grens ongeveer 2000 goed gewapende Monte- negrijnen verzameld hebben, die voortdu rend versterking kregen. Men vreest dat zij liet plan hebben, tegen Prizrend en Djakowa op te marcheeren. De garnizoe nen daar zijn voorloopig met twee batal jons infanterie versterkt. Uit China niet veel nieuws. Woensdagmorgen is te Hankou een wapenstilstand van drie dagen geteekend, die zoo mogelijk ver lengd zou worden, om het mogelijk te maken, dat afgezanten uit Woetsjang het congres der revolutionairen te Sjanghai gaan bijwonen. Intusschen wordt uit Sjanghai aan de „Daily Telegraph" geseind, dat het revo lutionaire bewind, aldaar den Hankou- schen wapenstilstand verloochent. De kanonneerbooten der revolutionai ren zijn onmiddellijk naar Woetsjang vertrokken, toen Nanking gevallen was. zoo hard zijn gedraaide en verbogen been en hem dit toestonden, de eenzame dorpstraat door. Daar kwam juist de oude burgemeester aan, die sinds menschen heugen is de lot gevallen van de kleine gemeente leidde. Vijf verschillende regeeringen had hij bo ven zich gekend en nu hoopte hij als Pruisisch ambtenaar zijn leven te slij ten. Joris Hanmeier groette op militaire wij ze en rapporteerde vervolgens: „Heer Burgemeester, ik meld u, dat ze bij Roth- mann revolutie stoken." De burgemeester keek den veldwachter min of meer verbaasd aan, en streek inet de hand over zijn witten baard. Hij vatte het geval heelemaal niet tragisch op. Wat gekrakeel heeft niet veel te betee- kenende menschen hebben wat veel gedronken. Maar wellicht zou het toch goed zijn, een paar woorden te zeggen, opdat het onkruid van oproer geen wortel zou schieten. „Nu, 'tis goed, Hanmeier. Ik zal wel eens met de lui pratendan zal alles spoedig uit zijn." De burgemeester ging naar de herberg toe, waar hij, omtrent dezen tijd van den dag, zijn namiddagsnaps placht te drin ken. Hanmeier volgde op eerbiedigen af stand. De burgemeester liep naar 't midden van 't zaaltje, keek eens om zich De New-York Herald verneemt uit Nanking, dat de opstandelingengeneraal zich daar tot onderkoning heeft gepro clameerd, en dat hij een prijs van 60.000 pSt. gesteld heeft op het hoofd van den gewezen onderkoning aldaar en op dat van den Tartaarschen generaal. Deze bei den hebben de wijk genomen op een Ja- panschen 'kruiser. De opstandelingen bereiden het zen den van een leger naar Woetsjang voort evenals naar een punt van de spoorlijn, naar Tientsin, waar generaal .Tsjangsoen de soldaten van het voormalige regee- ringsleger verzamelt, teneinde met hen Nanking tc heroveren. De Times verneemt ernstig nieuws omtrent den toestand in Oost-Mongolië waar de vorsten, wier hoofdstad geves tigd is te Oerga, het Chineesclie juk af wierpen, zich zelfstandig verklaarden, den Chineeschen gouverneur wegstuur den en de Chinecsdhe troepen afdank ten. Deze zullen door troepen die in Mongolië zelf gerecruteerd worden, ver vangen worden. De West-Mongoolsche vorsten, die hun hoofdstad hebben te Oeliasoetei, zullen het Oostmongoolsdhe voorbeeld ongetwijfeld volgen. GEMENGD. De uitsluiting onder de Duitsche metaalbewerkers heeft volgens het cen trale comité niet zulk een grooten om vang aangenomen, als verwacht was. Tot Zaterdagavond toe hadden zich 32.000 personen bij de controle als uitgesloten aangemeld Te Belgrado is gisteravond ten ge volge van een verkeerden wisselstand, een botsing geweest tusschen een per sonentrein en een goederentrein. Twee passagiers zijn gedood en 12 gewond. Hofberichten. De extra-trein, waarmede H. Koningin a.s. Maandag naar de re tie reist, vertrekt 8.3S v.m. van Apel doorn en komt te 10.39 v.m. aan het Staatsspoorstation in uen Haag aan. Z. K. H. Prins Hendrik zal, naar wij vernemen, eerst 15 dezer naar de Resi dentie vertrekken. Het langer verblijf op het Loo houdt verband -met jachtpar tijen, die Z. K. H. in die dagen met zijn gast, den graaf van Rhode, ondernam. Eerste Kamer. De leden van de Eerste Kamer, die morgenavond vergaderen, komen hoofd zakelijk bijeen tot liet in de afdeelin- gen onderzoeken van de Indische begroo ting dienst 1912, de Militiewet en enkele weinig omvangrijke wetsontwerpen. Bij de Kamer is nog aanhangig het wetsontwerp op de staatsbedrijven, waar omtrent de Memorie van Antwoord wordt ingewacht, zoodat het ontwerp nog niet voor openbare behandeling gereed is.- Graaf van Bylandt. De Kamerpresident mr. W. K. F. P. graaf van Bylandt, vierde gisteren zijn 70ste verjaardag. heen en bemerkte, tot zijn stiile voldoe ning, dat zijn binnentreden reeds vol doende was geweest om den aanwezigen het zwijgen op te leggen. „Nu, wat hebben jullie hier nu te bulken? hm?... Zeg eens, Willem" hij keerde zich naar den rossigen meubel maker „jij kan dat spektakel voortaan laten. Wat wil je nu?" De meubelmaker had een groot deel van zijn zelfbewustzijn verloren als hij eerlijk wilde zijn, zou hij moeten verkla ren, dat hij in een zeer onbehaaglijk par ket was geraakt Want hij kende den burgemeester; die liet niet met zich sol len; die was in staat hem zonder veel complimenten in het arrestantenhok op te sluiten. Ook voor zijn vrouw had de groote Willem evenveel eerbied als voor den burgemeester.. Maar thans stond zijn eer, zijn aanzien op spelmen twijfelde zoo dikwijls aan zijn moed. Nu bood zich een schoone gelegenheid, om zijn durf te toonenhij zou de menschen wel imponeeren! „Nou, Willem, wat bedenkt jij je toch lang; je weet zelf niet, wat je wil", zei de burgemeester hoonend. „Jajaheer burgemeester", stot terde Willem Banning hij stotterde al tijd, wanneer hij niet durfde te huilen, en dan trok hjj aai» zijn broekspijpen, alsof Naar aanleiding daarvan maakt De Nederlander de opmerking, dat hij, voor. zoover hij weet, de eerste Kamerpresi dent is, die op zoo hoogen leeftijd zich van dit uitermate moeilijk ambt de zor gen en teleurstellingen getroost, die het nu eenmaal meebrengt. „Zijn ambtelij ke loopbaan wordt waarlijk niet afgeslo ten door eene functie, die eene sinecure is. Dat moge vroeger eenigerinate het ge val zoo zijn geweest, heden wordt van den Kamerpresident niet alleen de meest onpartijdige leiding der debatten, niet alleen geestelijke inspanning, maar ook in niet geringe mate physiek uithou dingsvermogen gevorderd. Dat hij zich in deze zeer vermoeiende werkzaamheid aan den dienst van zijn land wil wijden, ver dient aller waardeering en dank. De blijmoedige eenvoud van den heer Van Bylandt, gepaard aan vormen zoo hoffelijk, dat het hem daardoor soms moeilijk wordt tegen lastige Kamerle den met vastheid op te treden, de frisch- heid zijner zeventig jaren, die men den president niet zou aanzien, maken het hein mogelijk zich met volkomen toe wijding te geven aan den arbeid, die hem werd opgelegd, en dien (hij, in het belang van het land, dat in hem een zijner trouw ste dienaren heeft, gemeend heeft niet te mogen afwijzen". R. K. Spoor- en Tramwegpersoneel St. Raphaël. De R. K. Bond van Spoor- en Tram^ wegpersoneel „St. Raphaël" hield te Rotterdam zijn 3-maandelijksche vergade ring van den Raad van Afgevaardigden. Na een korc doch pittig inluidend woord van den bondsvoorzitter volgden de me dedeelingen, onder welke voornamelijk de mededeeling der samenwerking met de Ned. Vereeniging van Spoor- en Tram- cgpersoneel, inzake 'i loonpetitionne- tt bij de S.S. aanleiding gaf tot lang- ige discussies. Zeer duidelijk werd ■r den voorzitter en door den secre- iis uiteengezet, dat die sa menwerking zich alleen uitstrekt tot de te voeren loonactie. Ook de Z.Eerw. Heer Adviseur voeg de hierna cr nóg een woordje aan ioe, waarbij Z.Eerw. vooral deed uitkomen, dat het besluit tot samenwerking was ge nomen na rijp overleg en met Z.Eerw.s voorkennis. Z.Eerw. voegde cr nog aan toe, dat van principieele bezwaren ook geen sprake kon zijn, daar Z.Eerw. als verantwoordelijk geestelijk adviseur ook nu nog er zijn volle goedkeuring aan hechtte. Z.Eerw. wenschte zulks naar aanleiding van bij hem ingekomen brie ven van Eervv. afdeelingsadviseurs. Zoo dezen er zich dus nog niet inede zouden kunnen vereenigen, staat 't beroep bij hei Doorluchtig Episcopaat open. Een donderend applaus volgde op de ze krachtige woorden. KORTE KROIMEK. Het Provinciaal Waiursnoodeomité in Zeeland ontving ten behoeve der slacht offers van de stormramp tot nu toe totaal f 40.042,991/2. Naar wij vernemen zal dr. A. Kuyper dat hem hei praten zou vergemakkelijken, ,,wij willen ook revolutie hebben. Ja, dat zijn wij voornemens." „Dat is gauw gezegd", antwoordde de burgemeester. „Zeg 'ns, Willem, kan je ook vertellen, wat dat voor een ding is, een revolutie?" Daar stond hij nou, de groote Willem Banning, als aan den grond genageld. Zijn hard hoofd had noch de beteekenis der gebeurtenissen om hem heen, noch den zin van het woord „revolutie" ge snapt. 'tWas hem slechts om lawaai- schoppen te doen geweest. Weer begon hij te stotteren„Revolutie is, als men hm, als men Hij moest hoesten en hield verder wijselijk zijn mond. „Schaam je wat, domkop", sprak de burgemeester schimpend. „Je wilt hier wat stof opjagen en bent zoo ontzet tend dom... neen, je bent m mer dan dom! En jullie" de bc ester richtte zich tot de anderen „jullie Iaat zich door een dwazen praatjesmaker wat op de mouw spelden! Dat is mannen onwaardig." Er hcerschte diepe stilte; slechts een jonge boer waagde ter opheldering te zeggen: „Burgemeester, scheer allen toch niet over één kam. 'tWas ons al leen om wat pret te doen. Niemand ge looft immers, .wat die groote schreeuwer beweert." (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1