5
Liefde en Haat.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
3e Jaargang.
No. 657.
e ©ou/tomt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
I 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Oeïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
December
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent. iedere regel meer 10 cent.
KAMEROVERZICHT.
TWEEDE KAMER.
Allerhanden.
Een dag vol afwisseling.
Voor die vergadering was begonnen,
gen welverdiende huldiging van den pre
sident op zij TOsten verjaardag door alle
partijen der Kamer.
Vervolgens: weer algemeene beschou
wingen over de $taatsbegrooling.
Daarna in de avondzitting: de Justitie
begroting.
En ten besluite: de begrooting voor
buitenlandsche zaken.
Bij die algemeene beschouwingen kre
gen wij drie spiekers van de linkerzijde
te liooren, de lieeren de Kanter, Patijn
de Beaufort.
Bepaalde eerstgenoemde zich tot het
bepleiten eener uniforme regeling voor
terugbetaling van pensioenstortingen aan
huwende vrouwelijke ambtenaren, zijn
■unie-liberale collega Patijn zou nog eens
breed uitmeten, wat de heer Roodhuyzen
Vrijdag beknopter had betoogd.
Fiuancieele beschouwingen de heer
Patiin wordt gedoodverfd als een toekom
stig financiën-minister in een liberaal
Kabinet gingen vooraf ter inleiding
van een alge meen en- aanval op het Mi
nisterie. Veel lof voor zijn werkzaam
heden had de heer Patijn niet, al kregen
de lieeren Colijn en .Talma 'n pluim
voor hun ontwikkelde werkkracht. Maar
.war gaf dat? De militiewet deugde niet;
niet de sociale verzekeringen zat men in
7t moeras en het tarief bleek 's lieeren
Parijns nachtmerrie. Hij bad en smeekte
jdeu Minister om toch dat tarief niet door
ie drijven. Hoe verblind kunnen de men
schen wezen door liberale doctrines!
Des heeren de Beaufort redevoering
was een strijd tegen de dwangverzeke
ring en tegen liet algemeen kiesrecht,
waarvan de oud-liberale staatsman in
theorie wel een voorstander is, maar
waarvoor liij' Nederland niet rijp achtte.
Ook hij constateerde het verschijnsel,dat
op wetgevend gebied weinig tot stand
kwam en weet dii, behalve aan over
lading der Kamer, aan gebrek aan homo
geniteit. Zoowel; de rechterzijde als de
linkerzijde slaat na den schoolstrijd zoo
vast aaneengesloten niet meer. Maar ai
geeft men tce, dat aan de rechterzijde ver
schil van opvatting bestaat in tal van aan
gelegenheden (onzerzijds is dit nooit ont
kend), bij al dat verschil besiaat één
leidend beginsel, hetgeen de linkerzijde
mist. Allerminst had de heer de Beaufort
td'e rechterzijde gemis aan eenheid moeten
verwijten, daai* zij het is geweest, die
verleden maand nog de militiewei tot
stand bracht, een wet, die de volle in
stemming van de oud-liberale partij heeft.
Zou dcce wet er aidus hebben uitgezien,
als zij van links kwam?
De avondzitting bracht een interessant
ijlebat over de quaestie, of hpt Centraal
Bureau voor Sociale Adviezen (een vrij
zinnig-democratische insieliing) moet wor
den gesteund. De heer Kooien bond hier
tegen den strijd aan. 't Was geen rijks
zaak, er bestonden meerdere bureaux(o.a.
FEUILLETON.
ROMAN UIT WESTFALEN.
V
Daverend gelachOok Joris, hoewel
boos, kon toch niet heelemaal zijn lach
weerhouden, vooral toen de gulle kaste
lein hem toevoegde: „Kom Joris, pak er
leentje, 't kost je niets."- Langzaam ging
ijoris zitten, klopte zijn pijpje uit en nam
<af en toé een slokje pit het glaasje, dat
Rot hm an n voor hem had ingeschonken.
De stemming werd aldoor rumoeriger,
jjiet ineerendeel der mannen schepte ver
maak in de herrie en wakkerde het op
laaiend vuurtje aan, dat door den rijkelijk
geschonken brandewijn was ontstoken.
Bij eenige grasmaaiers was de alcohol
ite erg naar het hoofd gestegen en met
vijandige blikken zagen zij de boeren en
de boerenzonen aan. „Wij willen meer
loon hebben", klonk het hier; „wij wil
len meer verdienen", schreeuwde men
Ida ar.
„Ruk maar in, jullie domme kerels,"
riep een jonge boer tusschen dit ge
schreeuw door, „wanneer het jullie niet
meer aanstaat, kan je gaan, Er zijn nog
het Centraal Bureau der K. S. A.) en het
particulier initiatief moest hier
De heer Sasse van Yssel'.
Jiierbij aan en drong op
van den post aan. De Minis.u. wilde
hiertoe echter niet overgaan en verde
digde, .evenals de heeren Drucker, van
Hamel en Duys het geven van steun.
Laatstgenoemde deed dat In een aller
zonderlingst betoog, waarin hij vaststelde,
dat het bureau eigenlijk niet aan zijn
doel beantwoordt! Waarom dan subsi
die? zouden wij vragen.
Woensdagmiddag zal over dezen post
worden gestemd.
Het restje van de avondvergadering
werd in beslag genomen door Buiten-
landsche Zaken. Jhr. de Marees van
Swinden is zoo Iets als de lieveling der
Kamer. Van alle kanten, zelfs van socia
listische zijde, huldebetuigingen te ont
vangen, is wel vleiend. Inzake Timor is
nog eens duidelijk gezegd wij hopen
dat-de Minister het zal beamen dat wij
geen excuses aan Portugal hebben aan
geboden. De heer v. Asch v. Wijck brak
'n lans voor meer toenadering tusschen
Nederland en België, en mr. Aalberse be
pleitte steun voor de Vereen. Nederland,
welke vereeniging veel nut sticht onder
de Nederlandsche arbeiders in Duitsch-
land. De Minister meende geen termen
te vinden voor dezesubsidieering en
daarom zette mr. Aalberse thans werk
kring en beteekenis van deze R. K. ver
eeniging nog eens uiteen. De vereeniging
zorgt o.a. voor kosthuizen, tracht de ar
beiders aan werk te helpen, richt inlich-
tingenbureaux op in Holland. Voorts be
oogt zij het houden van bibliotheken, en
streeft zij aldus naar behoud van den na-
tionalen zin en zij beiast zich met het
verschaffen van nationaliteitsbewijzen, hu
welijks- en andere papieren. Zij houdt
ontwikkelingsbijeenkomsten op verschil
lende plaatsen. Juist door deze vereeni
ging kunnen de arbeidsbeurzen, op welker
subsidieering de Minister zich beroept tot
afwijzing van deze subsidie-aanvrage, zoo
uitstekend werken.
't Is te hopen, dat de Minister in dit
opzicht althans nog van meening ver
andert.
ALüLfVlEEN OVERZICHT.
Zijn de Turken weer aan de winnende
hand? De laatste berichten uit
Tripolis
zouden het wel doen vermoeden. Van
Turksche zijde wordt n.l. gemeld over
het gevedit van Vrijdag j.L: Nesjat bei
bericht uit Tripolis, dat in den morgen
van 1 December de Italianen met een
groote troepenmacht, de Turksche troe
pen van Aïn Zara hebben aangevallen.
Tegen den middag deden de Turken een
tegenaanval met de bajonet. Na een ver
bitterd gevecht van man tegen man, dat
verscheidene uren duurde, werden de Ita
lianen gedwongen om in wanorde terug
tc trekken. Hierbij verloren zij 'n groot
aantal dooden en gewonden. De Turken
genoeg menschen in de wereld, die graag
wat verdienen."
Als antwoord hierop riep men in de
zaal„Sla los op de boeren, die dwaze
vrekken
En de oude Plemping, van wien ieder
een wist, dat hij binnen korteren of lan-
geren tijd zijn hofstede moest verlaten,
omdat hij zijn geheele leven lang meer
van den brandewijn dan van den arbeid
houden had, brulde: „Wij willen geen
belastingen meer betalenDat maakt de
boeren kapot."
Deze uitval sloeg in, en algemeen toon
de men er mede in te stemmen.
Nu werd het den veldwachter te mach
tig: men stookte oproer, strijd tegen de
overheid! Ten laatste zou hij nog slaag
oploopen! Hij moest zjjn gezag door dat
van een hoogere dekken.
Hij stak daarom zijn pijpje in den zak
van zijn versleten uniformjas en sloop,
tusschen liet volk door, naar de deur.
Een van de aanwezigen, die reeds be
denkelijk veel aan Bacchus had geofferd
en zich slechts met groote moeite staan
de kon houden, trapte Joris duchtig qp
den linkervoet, welke buitengewoon naar
buiten stond gedraaid, terwijl het andere
been op voortreffelijke wijze in den O-
vorm gebogen was.
Deze daad maakte Koris woedend. Met
een ruk trok hij de (deur open en sukkelde
■maakten vele gevangenen. Bovendien is
een groote hoeveelheid schietvoorraad
buitgemaakt. De verliezen aan Turksche
zijde zijn nog niet vastgesteld.
Wanneer we hiermede vergelijken de
berichten, reeds gister vermeld, dan zou
den we eruit mogen opmaken dat de Ita-
liaansche troepen na des morgens de stel
lingen bij Misri te hebben veroverd, in
den middag zijniopgerukt en van een kou
de kermis thuis gekomen. Over
de sterfte in Tripolis
bevat de „Journal" een lang telegram.
Daarin wordt gemeld, dat sedert het be
gin van de krijgsverrichtingen meer dan
10.000 Muzelmannen in de stad omge
komen zijn, voornamelijk van honger.
Duizenden liggen op het oogenblik nog
ziek aan honger en koorts. De correspon
dent verklaart, dat men de Italiaansche
overheid hiervoor niet verantwoordelijk
kan stellen. Zij doet wat zij kan.
De correspondent beschrijft, hoe er el-
ken dag-wagens rondrijden, om de lijken
als vuilnis, van de straat te verwijderen.
Soms worden er nog levenden bij de li}-
ken gelegd. Vooral de bevolking, die de
Italianen uit de oase naar de stad heb
ben gedreven en die daar geen middel
van bestaan heeft, gaat ellendig ten gron
de. Men ziet menschen in vuilnis wroe
ten, om iets eetbaars te vinden, kortom,,
overal de ellendigste tooneelen.
In den Balkan
begint het ook weer roeriger te worden.
Volgens de Daily Telegraph hebben 400
Albaneesdie hoofden zich tot de Porte
gewend met liet verzoek, om hare belof
ten na te komen. Anders dreigen zij op
stand te zulten maken. Een telegram aan
de Lokal Anz. meldt zelfs, dat in den
omtrek van Ipek de Albaneezenbenden
hun kop weer opsteken. Zij vallen zelfs
troepenafdeelingen aan. Verleden week
hebben zij een soldaat vermoord en in
eqn bosCh een commissaris van politie
aangevallen. Zij ontnamen hem zijn ge
weer, mishandelden hem en lieten hem
toen weer gaan. Zij brandschatten de
Servische bevolking.
Voorts heeft Djavid pasja naar Kon-
stantinopel gemeld, dat zich bij de grens
ongeveer 2000 goed gewapende Monte-
negrijnen verzameld hebben, die voortdu
rend versterking kregen. Men vreest dat
zij liet plan hebben, tegen Prizrend en
Djakowa op te marcheeren. De garnizoe
nen daar zijn voorloopig met twee batal
jons infanterie versterkt.
Uit China
niet veel nieuws. Woensdagmorgen is
te Hankou een wapenstilstand van drie
dagen geteekend, die zoo mogelijk ver
lengd zou worden, om het mogelijk te
maken, dat afgezanten uit Woetsjang het
congres der revolutionairen te Sjanghai
gaan bijwonen.
Intusschen wordt uit Sjanghai aan de
„Daily Telegraph" geseind, dat het revo
lutionaire bewind, aldaar den Hankou-
schen wapenstilstand verloochent.
De kanonneerbooten der revolutionai
ren zijn onmiddellijk naar Woetsjang
vertrokken, toen Nanking gevallen was.
zoo hard zijn gedraaide en verbogen
been en hem dit toestonden, de eenzame
dorpstraat door.
Daar kwam juist de oude burgemeester
aan, die sinds menschen heugen is de lot
gevallen van de kleine gemeente leidde.
Vijf verschillende regeeringen had hij bo
ven zich gekend en nu hoopte hij als
Pruisisch ambtenaar zijn leven te slij
ten.
Joris Hanmeier groette op militaire wij
ze en rapporteerde vervolgens: „Heer
Burgemeester, ik meld u, dat ze bij Roth-
mann revolutie stoken."
De burgemeester keek den veldwachter
min of meer verbaasd aan, en streek
inet de hand over zijn witten baard. Hij
vatte het geval heelemaal niet tragisch op.
Wat gekrakeel heeft niet veel te betee-
kenende menschen hebben wat veel
gedronken. Maar wellicht zou het toch
goed zijn, een paar woorden te zeggen,
opdat het onkruid van oproer geen
wortel zou schieten.
„Nu, 'tis goed, Hanmeier. Ik zal wel
eens met de lui pratendan zal alles
spoedig uit zijn."
De burgemeester ging naar de herberg
toe, waar hij, omtrent dezen tijd van den
dag, zijn namiddagsnaps placht te drin
ken. Hanmeier volgde op eerbiedigen af
stand. De burgemeester liep naar 't
midden van 't zaaltje, keek eens om zich
De New-York Herald verneemt uit
Nanking, dat de opstandelingengeneraal
zich daar tot onderkoning heeft gepro
clameerd, en dat hij een prijs van 60.000
pSt. gesteld heeft op het hoofd van den
gewezen onderkoning aldaar en op dat
van den Tartaarschen generaal. Deze bei
den hebben de wijk genomen op een Ja-
panschen 'kruiser.
De opstandelingen bereiden het zen
den van een leger naar Woetsjang voort
evenals naar een punt van de spoorlijn,
naar Tientsin, waar generaal .Tsjangsoen
de soldaten van het voormalige regee-
ringsleger verzamelt, teneinde met hen
Nanking tc heroveren.
De Times verneemt ernstig nieuws
omtrent den toestand in Oost-Mongolië
waar de vorsten, wier hoofdstad geves
tigd is te Oerga, het Chineesclie juk af
wierpen, zich zelfstandig verklaarden,
den Chineeschen gouverneur wegstuur
den en de Chinecsdhe troepen afdank
ten. Deze zullen door troepen die in
Mongolië zelf gerecruteerd worden, ver
vangen worden.
De West-Mongoolsche vorsten, die
hun hoofdstad hebben te Oeliasoetei,
zullen het Oostmongoolsdhe voorbeeld
ongetwijfeld volgen.
GEMENGD.
De uitsluiting onder de Duitsche
metaalbewerkers heeft volgens het cen
trale comité niet zulk een grooten om
vang aangenomen, als verwacht was. Tot
Zaterdagavond toe hadden zich 32.000
personen bij de controle als uitgesloten
aangemeld
Te Belgrado is gisteravond ten ge
volge van een verkeerden wisselstand,
een botsing geweest tusschen een per
sonentrein en een goederentrein. Twee
passagiers zijn gedood en 12 gewond.
Hofberichten.
De extra-trein, waarmede H.
Koningin a.s. Maandag naar de re
tie reist, vertrekt 8.3S v.m. van Apel
doorn en komt te 10.39 v.m. aan het
Staatsspoorstation in uen Haag aan.
Z. K. H. Prins Hendrik zal, naar wij
vernemen, eerst 15 dezer naar de Resi
dentie vertrekken. Het langer verblijf
op het Loo houdt verband -met jachtpar
tijen, die Z. K. H. in die dagen met zijn
gast, den graaf van Rhode, ondernam.
Eerste Kamer.
De leden van de Eerste Kamer, die
morgenavond vergaderen, komen hoofd
zakelijk bijeen tot liet in de afdeelin-
gen onderzoeken van de Indische begroo
ting dienst 1912, de Militiewet en enkele
weinig omvangrijke wetsontwerpen.
Bij de Kamer is nog aanhangig het
wetsontwerp op de staatsbedrijven, waar
omtrent de Memorie van Antwoord wordt
ingewacht, zoodat het ontwerp nog niet
voor openbare behandeling gereed is.-
Graaf van Bylandt.
De Kamerpresident mr. W. K. F. P.
graaf van Bylandt, vierde gisteren zijn
70ste verjaardag.
heen en bemerkte, tot zijn stiile voldoe
ning, dat zijn binnentreden reeds vol
doende was geweest om den aanwezigen
het zwijgen op te leggen.
„Nu, wat hebben jullie hier nu te
bulken? hm?... Zeg eens, Willem"
hij keerde zich naar den rossigen meubel
maker „jij kan dat spektakel voortaan
laten. Wat wil je nu?"
De meubelmaker had een groot deel
van zijn zelfbewustzijn verloren als hij
eerlijk wilde zijn, zou hij moeten verkla
ren, dat hij in een zeer onbehaaglijk par
ket was geraakt Want hij kende den
burgemeester; die liet niet met zich sol
len; die was in staat hem zonder veel
complimenten in het arrestantenhok op
te sluiten.
Ook voor zijn vrouw had de groote
Willem evenveel eerbied als voor den
burgemeester..
Maar thans stond zijn eer, zijn aanzien
op spelmen twijfelde zoo dikwijls aan
zijn moed. Nu bood zich een schoone
gelegenheid, om zijn durf te toonenhij
zou de menschen wel imponeeren!
„Nou, Willem, wat bedenkt jij je toch
lang; je weet zelf niet, wat je wil", zei
de burgemeester hoonend.
„Jajaheer burgemeester", stot
terde Willem Banning hij stotterde al
tijd, wanneer hij niet durfde te huilen, en
dan trok hjj aai» zijn broekspijpen, alsof
Naar aanleiding daarvan maakt De
Nederlander de opmerking, dat hij, voor.
zoover hij weet, de eerste Kamerpresi
dent is, die op zoo hoogen leeftijd zich
van dit uitermate moeilijk ambt de zor
gen en teleurstellingen getroost, die het
nu eenmaal meebrengt. „Zijn ambtelij
ke loopbaan wordt waarlijk niet afgeslo
ten door eene functie, die eene sinecure
is. Dat moge vroeger eenigerinate het ge
val zoo zijn geweest, heden wordt van
den Kamerpresident niet alleen de meest
onpartijdige leiding der debatten, niet
alleen geestelijke inspanning, maar ook
in niet geringe mate physiek uithou
dingsvermogen gevorderd. Dat hij zich in
deze zeer vermoeiende werkzaamheid aan
den dienst van zijn land wil wijden, ver
dient aller waardeering en dank.
De blijmoedige eenvoud van den heer
Van Bylandt, gepaard aan vormen zoo
hoffelijk, dat het hem daardoor soms
moeilijk wordt tegen lastige Kamerle
den met vastheid op te treden, de frisch-
heid zijner zeventig jaren, die men den
president niet zou aanzien, maken het
hein mogelijk zich met volkomen toe
wijding te geven aan den arbeid, die hem
werd opgelegd, en dien (hij, in het belang
van het land, dat in hem een zijner trouw
ste dienaren heeft, gemeend heeft niet te
mogen afwijzen".
R. K. Spoor- en Tramwegpersoneel
St. Raphaël.
De R. K. Bond van Spoor- en Tram^
wegpersoneel „St. Raphaël" hield te
Rotterdam zijn 3-maandelijksche vergade
ring van den Raad van Afgevaardigden.
Na een korc doch pittig inluidend woord
van den bondsvoorzitter volgden de me
dedeelingen, onder welke voornamelijk
de mededeeling der samenwerking met
de Ned. Vereeniging van Spoor- en Tram-
cgpersoneel, inzake 'i loonpetitionne-
tt bij de S.S. aanleiding gaf tot lang-
ige discussies. Zeer duidelijk werd
■r den voorzitter en door den secre-
iis uiteengezet, dat die sa menwerking
zich alleen uitstrekt tot de te voeren
loonactie.
Ook de Z.Eerw. Heer Adviseur voeg
de hierna cr nóg een woordje aan ioe,
waarbij Z.Eerw. vooral deed uitkomen,
dat het besluit tot samenwerking was ge
nomen na rijp overleg en met Z.Eerw.s
voorkennis. Z.Eerw. voegde cr nog aan
toe, dat van principieele bezwaren ook
geen sprake kon zijn, daar Z.Eerw. als
verantwoordelijk geestelijk adviseur ook
nu nog er zijn volle goedkeuring aan
hechtte. Z.Eerw. wenschte zulks naar
aanleiding van bij hem ingekomen brie
ven van Eervv. afdeelingsadviseurs. Zoo
dezen er zich dus nog niet inede zouden
kunnen vereenigen, staat 't beroep bij
hei Doorluchtig Episcopaat open.
Een donderend applaus volgde op de
ze krachtige woorden.
KORTE KROIMEK.
Het Provinciaal Waiursnoodeomité
in Zeeland ontving ten behoeve der slacht
offers van de stormramp tot nu toe totaal
f 40.042,991/2.
Naar wij vernemen zal dr. A. Kuyper
dat hem hei praten zou vergemakkelijken,
,,wij willen ook revolutie hebben. Ja,
dat zijn wij voornemens."
„Dat is gauw gezegd", antwoordde
de burgemeester. „Zeg 'ns, Willem, kan
je ook vertellen, wat dat voor een ding
is, een revolutie?"
Daar stond hij nou, de groote Willem
Banning, als aan den grond genageld.
Zijn hard hoofd had noch de beteekenis
der gebeurtenissen om hem heen, noch
den zin van het woord „revolutie" ge
snapt. 'tWas hem slechts om lawaai-
schoppen te doen geweest. Weer begon
hij te stotteren„Revolutie is, als men
hm, als men Hij moest hoesten en
hield verder wijselijk zijn mond.
„Schaam je wat, domkop", sprak de
burgemeester schimpend. „Je wilt hier
wat stof opjagen en bent zoo ontzet
tend dom... neen, je bent m mer
dan dom! En jullie" de bc ester
richtte zich tot de anderen „jullie Iaat
zich door een dwazen praatjesmaker wat
op de mouw spelden! Dat is mannen
onwaardig."
Er hcerschte diepe stilte; slechts een
jonge boer waagde ter opheldering
te zeggen: „Burgemeester, scheer allen
toch niet over één kam. 'tWas ons al
leen om wat pret te doen. Niemand ge
looft immers, .wat die groote schreeuwer
beweert." (Wordt vervolgd)