Oud-Leiden.
Tweede Blad, behooande
bij De Leidsche Courant van
Zaterdag 2 Dec. no. 655.
KAMEROVERZICHT.
TWEEDE KAMER.
De algtmtene beschouwingen, voor de
S.'aatsbegrooting. - De poeslieve socialisten.
Gistermorgen zijn de algemee e be
seft oruwingen over de Staatsbegi >oting
begonnen, 't was precies 10 dagen la-
dun veTieden jaar, zoodat heel wat tijd
"uioet worden ngehaaild, of verse.lillen
de avond- en nachtvergaderingen orden
^gehouden, waarvan er voor de vo jende
eek reeds drie op het programma staan.
f Ofschoon men bij de besprekingen in
[jüe secties vrij algemeen van oordeel Was,
ijdat liet honden van een groot politi ek de-
Jiat overbodig anocht heeten, begon de
heer Drucker de beschouwingen met een
'rede, waarvan de politieke strekking
ohkrop neerkomt: democraten van
5&e linkerzijde: vereenigt u Het-
'7.ï} ge ook heet sociaal-, liebraai- of vrij-
t^innig-democraat, voor u allen is plaats
r'jn de democratische com bi na ie, waarme-
wij( met de verkiezingen van 1913
f resultaat denken te bereiken.
De hoofdpunten van dit democratische
.kastel zijn legerorganisatie in de rich
ting van een volksleger, sociale .vetge-
ving en kiesrechtherziening.
Al mogen de sociale eischen var. mr.
-Treub anderszijn dan de Staatspensionee-
riiigsactie van mr. Goeman Borgeslus....
al moge het aigemeen stemrecht, dat
mr. Troelstra als machtsmiddel vraagt
voor de arbeidende klasse, er geheel an
tlers uit zien dan de kierechthervorming
van de liberale Linie......
al moge nog nimmer een goede uefini-
zijn gegeven van het volksleger, laat-
^ftaan, dat aangetoond is, dat dit volks
leger voor ons land bruikbaar is......
uat alles deert niet, als het etiquet
^democraat" inaar op de waren zit ge-
pia kt.
Troelstra, Drucker en Goeman Bor-
gesius zien wij reeds als „gezworen de-
^jnocraten" in 1913 optrekken om het
'Ministerie Heemskerk te verslaan.
Tegen zulke democratie, -die .slechts
een s c h ij n 1 e u z e is, komen wij op. Op
wik 'n voos program kan geen practi-
sdien arbeid worden verricht en zouden
%e kiezers zoo dom zijn om zich evenals
in 1905 te laten vangen op mooi klinken
de phrasen en begeerlijke voorspiegelin
gen, zij zouden even bedrogen uitko
men.
Want méér en meer wordt duidelijk,
dat de socialisten in een linker-concen-
dtralie de hoofdrol geen spelen. Er
is een tijd geweest, dat de liberalen1
althans in het parlement partij trokken
tegen die fractie, wier theorie» de be
staande staatsregeling omver dreigen te
wc.pen. Maar sinds de liberalen aftake-
ten en zij de socialistische stemmen noo-
r*fe hebblen om hun zetels te behouden,
moeten zij wel, of ze willen of nic'c, de
socialisten maar die oogen zien. Een Jibe-
rale R-egeexing, laatstelijk nog het Ka-
bi net-De Meester, moet de rooden in 't
gevlei komen.
Heieft reeds bij het kiesrechtdebat mr.
,0ceman 'Borg.esius de socialisten staan
fluiten, zonqer aanvankelijk resultaat,
'gisteren deden de heer Drucker en Rood-
hu zen -bet opnieuw. De socialisten zijn
£oo kwaad nog nietzij Rebben zulke
'harde aanvallen te doorstaan en de Mi
nisters pakken de heeren „arbeiders-af
gevaardigden nu juist niet niet fluwee-
len handschoenen aan och ja, feite-
?c' v zijn de socialisten volgens ;nr.
■Drucker en de heer Roodliuyzen bckla-
.iklagenswaardige 'kerels, die door die lee-
iijke Rechtsciie ministers zoo akelig
scherp 'worden terechtgezet.
Wat !'n armzalig gebedel om do gunst
en de recommandatie!
Mr. Drucker heeft voorts critiek gele
verd op den arbeid der xejec: big,
.waarop vij later wel terugkomenhij
V ergo ei lijkte eenigszins hel terrorisme
bij de laatste staking en criiiseerde de
IV.
Hoe pastoor Bertaus dacht over
het gemengde huwelijk.
In zijn verslag van den toestand der
jtfoliaiidsche Missie zegt onze Leidsche
fPastoor meermalen zijn meening over de
huwelijksverbintenissen tussctien Katho
lieken en protestanten. Die verschillen
de getuigenissen van een onzer vaders in
het Geloof, die.twee en een halve eeuw
geleden hier voor de zielen .werkte en
leed, zijn zeker onze aandacht waardig.
Klaar blijkt daaruit, dat in zijne evenals
in onze dagen dc gemengde huwelijken
in den regel beteekenen groote schade
ivoor de zielen, verlies en afval van he.t
^Geloof, ramp en rouw: voor de Kerk
Qods.
De standvastigheid der Katholieken in
;hei H. Geloof gedenkend en prijzend
(Hoofdst X), zegt hij o.a.:
Van de oudere en meer aanzienlijke
iamiliën te Leiden ken ik er, welke in
hei Geloof zoo goed zijn onderlegd, dat
zij nooit hunne kinderen of kleinkinderen
Sivilden uithuwelijken aan personen die
"van eene andere gezindheid zijn of tot
«en sectö beho,o,re,n, overeenko/ivstig het
opening' der Kamers doo; een Commis
sie.
De groote Rooansclie meeting voor
Sociale Wetgeving en ter huldiging van
minister Talma was den heer Roodhuy-
zen 'n doorn'ki 'toog. Hij trachtte de be-
teekenis cr van te verkleinen, omdat hij
voelde hoe dtö Roomsclie arbeiders het
tijdverbcuzel der liberalen en socialis
ten al laag „zat" zijn.
Het einde der Kaïnerzitting was
eenigszins komisch. Mr. Troelslra, die
aan ?t woord scheen te moeten komen,,
was'absent en geen der aanwezige partij
leiders had zin op 'n laten Vrijdag middag
met 'n slechtbezette vergadering het
woord te voeren. Minister Heemskerk
vertikte zeer terecht reeds nu te ant
woorden omdat hij dan in tweede ins.atie
het Imoest overdoen en daar de Voorzit
ter 'de vergadering niet wilde verdagen,
moest eerst haar on voltalligheid blij
ken, alvorens uiteen kon worden gegaan.
De Week
In het Buitenland.
iWij moesten terugtrekken voor de
overmacht, telegrafeerde Nesjat-bei naar
Konstantinopel en met het openbaar wor
den van dit telegram, waarin eigen zwich
ten zoo ruiterlijk erkend wordt (vergelijk
daarmee de geheimzinnigheid waarmee
het terugdringen der Italianen door dezen
verdonkeremaand werd) is voor ons, die
reeds iets dergelijks uit Italiaansche bron
vernamen, geen twijfel meer mogelijk.
De Italianen zijn dus weer in het Oosten
meester van de oase tot aan den woestijn-
rand en hiermede hebben zij terug wat
hun eenige weken geleden door de Tur
ken ontnomen was. Ze hebben het door
hun ovennacht, waarmede zij tegen den
vijand optrekken, terug gekregen maar
niet dan na om eiken duim gronds bloe
dig gevoelden te hebben. Wel zijn de
verliezenlijsten nog niet volkomen be
kend maar uit de verschillende berichten
die we omtrent de hevigheid van het
gevecht vernamen, lijkt ons de ruwe schat
ting van 1000 dooden en gewonden niet
overmatig groot toe.
Hoe lang echter de Italianen in het on
gestoord bezit van dit stuk van 600 bij
1500 meter zullen zijn, is nog niet te
berekenen. De kwestie hangt al.een af
van het al of niet optrekken van de Italia
nen ter vervolging van den yijand en om
een beslissender! slag te leveren. Voor
eerst schijnt hierop toch nog geen plan
te bestaan. Immers in plaats van direct
op te rukken, om, nu de soldaten 'flink
bloed geroken hebbeii en vol geestrift
zijn, den vijand een geweldigen k.ap te
geven, blijft men slechts bezig met zich
aan den aaserand te versterken, bij welke
bezigheid de pioniers nog voortdurend
worden lastig gevallen door telkens Her
haalde aanvallen van kleine groepejs Ara
bieren. in zooverre dus schijnt het plan
van Nesjat-bei te mislukken, die gaarne
den vijand in de woestijn had gelokt voor
hij op den bergrand zich versterkt heeft,
(de berichten, die vroeger meldden dat hij
zijn hoofdmacht liet terugtrekken op den
bergsteUing, schijnen dan toch waarheid
te hebben bevat) en naar hij hoopte, ver
trouwend op vroegere ervaringen, hen
een nederlaag te zullen doen lijden en
in de achtervolging op de stad deze met
een zou hebben kunnen bemachtigen.
Echter, zooals gezegd, dit schijnt nog
slechts voor veel later te zijn weggelegd
en de Turken kunnen dus niets anders
doen dan den Italianen bij hun schans
werken zooveel mogelijk verontrusten.
Intusschen blijft h<et de brandende
kwestie of Italië er toe zal overgaan den
Turk in zijn eigen gebied afbreuk te doen.
De kléine gevallen van beschieting van
een stadje en een fort aan het onderste
puntje van Arabië mogen we hierbij vrij
wel buiten bespreking laten. De groote
vraag is, of, waarvoor Turkije nog al
bang schijnt te zijn, Italië er toe zal over
gaan de Dardanellen te forceeren en
Konstantinopel te bombardeeren. JHct is
derhalve niet- onaardig de kwestie der
Dardanelles eens van naderbij te be
schouwen.
Reeds in den ouden tijd speelde het
Hellespont een gewichtige rol in de ge
schiedenis, eerst als toegang van Azië
woord van den Apostel„Wilt niet aan
eenzelfde juk trekken met de ongeloovi
gen (II Cor. VI 14) en wat deelgenoot-
sciiap of gemeenschap heeft de rech tvaar
digheid met de ongerechtigheid, of wat
deel heeft de geloovige met de ongeloo-
vige?"
Menigmaal hebben Katholieken tot al
lergrootste schade voor hunnen wel
stand dergelijke huwelijken afgewezen,
en kon dat besluit om geen vriendschap
in den bloede met de ongeloovigen aan
aan te gaan door geeue beloften van
goud en zilver of van ambten gebroken
worden. Daarom zijn zulke familiën zui
ver van He smet der ketterij. Och volg
den maar de andere Katholieken datzelf
de voorbeeld. Dan ontstonden er niet
dagelijks zooveel ergernissen en zooveel
twisten onder de geloovigen, en kwamen
er niet zooveel klachten en zooveel on-
eenigheden voor onder de gehuwden.
Dan ook was er niet zoo menigmaal,
tot allergrootste droefheid der Kerk, af
val van het Katholiek Geloof. Want nie
mand kan het gelooven, als hij geen da-
gelijksche ondervinding heeft van wat
er in deze gewesten omgaat, hoe scha
delijk voor het heil dergelijke huwe
lijksverbintenissen zijn. Allerzeldzaamst
toch gebeurt het, dat de partijen vreed
zaam samenwonen. Dagelijks immers
naar Europa, later als toegang tot By
zantium.
.Toen dan ook de Turken de stad ver
overd hadden, zorgden zij er .wel voor,
door sterke bevestiging der oevers, de
sleutel van Konstantinopel in hunne
har. a te houden. Deze versterkingen, 4
sit... sloten, de Dardaneilen genaamd,
en die de toegang tot de zeeëngte be
waakten, gaven den Hellespont den meer
bekenden naam. Hierdoor was de $ultan
meester over de straat en beschouwde hij
de Zwarte Zee als zijn erf, waarop de
vreemdeling niets]te maken had. Derhal
ve, hij hield de Dardaneilen stevig geslo
ten en wat hem «iet aanstond kwam er
niet door. Wel maakte Rusland zich gaan
deweg meester van een heel sfük van
liet Zwarte Zee-gebied maar de toegang
ervan bleef in Jurksche handen.
De Europeesche mogendheden, hoewel
volmondig jerkennende het recht van den
Sultan om de Dardaneilen gesloten te
houden of te openen naar believen, maak
te in 1856 daarop in zooverre inbreuk, dat
zij hem verboden eenig vreemd oorlogs
schip daardoor te laten passeeren. Later
in 1871 werd' dat verbod echter verzacht
doordat deze clausule er aan toegevoegd
werd, dat de .Sultan het recht zou hebben
vreemde oorlogschpen door te laten, .wan
neer hij dat voor de integriteit van Tur
kije noodig achtte.
Ondanks alle pogingen daartoe aan
gewend, is het Rusland nooit mogen ge
lukken de Dardaneilen open te krijgen.
Wel sloot Turkije met Rusland in '84 een
verdrag waarbij fLusland verlof verkreeg
onder haiidelsvlag varende en ongewapen
de schepen door de zeeëngte te laten va
ren. Het is te begrijpen dat Rusland
nu met een waakzaam oog toekijkt op de
handelwijze van Italië. Rusland heeft op
het oogenblik de geopende Dar Janellen
hoog noodig voor den uitvoer van het
juist geoogste graan uit de Zwarte Zee
havens. Reeds heeft de Sultan verklaard
dat hij, ingeval Italië tot een forceering
der Dardaneilen zou besluiten, ook voor
handelsschepen de zeeëngte zou sluiten.
Mei het oog hierop zou het reeds tegen
gesproken protest van Rusland bij Italië
nog zoo onmogelijk niet zijn. Maar even
goed mogelijk is het dat, mocht Italië
er werkelijk toe overgaan, Rusland Jur
ken zal overtuigen, dat de integriteit van
Turkije is aangetast, en, natuurlijk op ver
zoek (volgens het verdrag van '71 ge
rechtvaardigd) een handje zal meehelpen
om die te helpen bewaren.
In dat geval is in de Dardanellenkwes-
tie het laatste woord nog niet gesproken.
V.
Weekpraatje.
Wat is er deze week weer een kabaal
gemaakt; men heeft zich weer eens druk
gemaakt over niets, nu ja, 'tis wel iets,
maar veel is het niet te noemenzooals
reeds in ons blad werd gezegd, 't is nooit
goect Al zou alles nog zoo goed gaan,
in de oogen van links deugt het nooit.
Zeggen wij ja, dan zeggen zij neen,
zeggen wij op dezelfde kwestie neen,
dan Ls het volgens hen ja. En zoo gaat
het in eeuwigheid' door. 'tls een hooge
zeldzaamheid, als men links een woordje
van lof voor ons over heeft Laatst bij
de miliüewet is zoo iets gebeurd. Doch
eenparig was de lof allesbehalve. Bij de
sociaal-democraten hebben we het na
tuurlijk heelemaal verbruid. En niet alleen
niet meewerken, maar natuurlijk op reus
achtige manier nog tegenwerken ook.
Doch gelukkig helpt het niet veel. Het
vervelende in deze zaak is, dat ze zoo
vreeselijk kwajongensachtig optreden, zoo
kinderachtig; als een bengel op school
zoo zou optreden, zou men hem een
kjap om de ooren geven. En slechts van
kwajongens, van schooljongens kan men
iets dergelijks verwachten. Hierbij denk
ik nog niet eens aan hun langgerekte
redevoeringen (ofschoon deze in hoofd
zaak hun obstructionisme uitmaken)
maar als die kwajongensstreken qualifi-
ceer ik voornamelijk hun flauwe moppen
en uien, die zij in hun „redevoeringen"
(kan inen ze aldius betitelen?) tappen.
En dan, hun gedrag in de Kamer is echt
vlegelachtig. Deze week was een deel
der Tweede Kamer in secties vergaderd,
ontstaan er twisten uit het verschil van
godsdienst. Ook loopen de kinderen, die
uit zulke huwelijken komen, allerergst
gevaar voor hunne zaligheid. Want als
de kettersche moeder den Katholieken
vader overleeft, dan zuigen de kinderen,
het is duidelijk, de meeningen der moe
der met de melk gemakkelijk in.
Daarom heeft de H- Congregatie ter
uitbreiding des Geloofs, gedrongen door
deze en meer andere redenen, aan alle
in Holland verblijvende missionarissen
allernadrukkelijkst verboden om een ka
tholiek, die vader is, in het huwelijk te
verbinden met eene kettersche vrouw van
wat secte of gezindheid ook, met uitslui
ting van eenige toegeeflijkheid ten op
zichte van bijzondere personen. En zij
verbood het onder straffe van anders da
delijk in den kerkelijke ban te vervallen.
Want de Kerk acht de ketters onwaar
dig om zich met hare kinderen door het
huwelijk te vereenigen. En voorwaar
geen wonder, want was het in de Oude
Wet aan de kinderen van Israël verbo
den met vreemden, te weten met de hei
denvolkeren of de ongeloovigen, te hu
wen: moeten dan de Katholieken in de
Nieuwe Wet nog niét nauwgezetter zijn
om niet te worden verbrijzeld door den
bliksem van Gods vervloeking.
nneer Bertius later (hoofdst. XIIl)
ven terwijl ging de avond vergadering
idoor. Zoo iets gebeurt meer, en als cr
'dan gestemd moet worden, drukt de voor
zitter op tien knop van een electrische"
bel, welke alle leden, die in sectie-onder-
zoek zijn, naar de vergaderzaal roept
Als allen aanwezig zijn, kan de stem
ming beginnen. Op de zooeveii bedoelde
avondvergadering van deze week was
Duvs aan het woord. Hugenholtz liep
aandachtig te luisteren naar de hatelijk
heden, die zijn medestrijder aan aller
■adres zond. In zijn rustige wandeling
liep hij langs den voorzitterstafel en
drukte ongemerkt op het bewuste belletje.
Aanstonds stoven natuurlijk alle leden,
die in de afdeelingen waren, op om zich
met bekwamen spoed naar de vergader
zaal te begeven, waar ze moesten stem
men. Tenminste zoo dachten ze, maar
toen ze er gearriveerd waren, zagen ze
slechts het grinnekend gezicht van Hu
genholtz. Hij had hun, zoo dacht hij,
een mooien poets gebakken, hen eens
voor niets laten loopen; hij kon allen
eens uitlachen. Maar weet de geachte af
gevaardigde van Weststellingwerf dan niet
dat hij zich zelf te grabbel gooit voor 't
geheel e Nederlandsche volk? Als een
schooljongen zoo iets zou uithalen, zou
men zeggenoch, 't is nog een kind.
Maar heeft de heer Hugenholtz er dan
niiets op tegen, als heel Nederland hem
voor een kwajongen uitmaakt? Neen?
Het zij dan zoo.
Enfin, van socialisten kunnen we toch
nooit goed hoogte krijgen. Men zie naar
Frankrijk, wat zich daar dezer dagen
heeft afgespeeld. De vroegere socialis
tische afgevaardigde, Paul Lafargue, heeft
zich in zijn woning te Draneil met zijn
vrouw Laura, een dochter van Karl Marx,
vergiftigd. Hij verklaarde in een schrijven,
dat hij steeds van plan was geweest op
zijn 70e jaar vrijwillig van het leven te
scheiden. De gebreken van den ouder
dom hadden hem alle levensvreugde ont
nomen, daarom voerde hij zijn besluit
uit. Hij was pas 69 jaar oud. Zijne vrouw
wilde hem niet overleven. Ook in Neder
land heeft deze man zijn socialistische
verkondigd.
Het „Centrum" kanteekent hierbij:
„Ziedaar, wel een treurig einde.
Twee bejaarde menschen, die in koelen
bloede zelfmoord plegen.
De aarde gaf geen vreugde meer, der
halve maar met het leven afgerekend en
den dood in.
Welk een rampzalige levensbeschou
wing ligt aan zulke daden ten grondslag!
Het is een uiting van ongeloof, die
huiveren doet
Als socialistisch godloochenaar en ma
terialist, als belijder dus zijner begin
selen, heeft Lafargue de hand aan zich
zelf geslagen, en daardoor verkrijgt deze
wanhoopsdaad een algemeen karakter,
wordt zij een vreeselijke waarschuwing.
De vergoding van het stof, van het
aardsche rooft ten slotte alle levens-
Vreugde, ontneemt elk uitzicht op een
gelukkig hiernamaals en jaagt hare slacht
offers in den dood, alsof geen ontwaken
meer volgde.
Zelfvernietiging, het laatste en
hoogste woord dezer levensbeschouwing.
Is het niet ontzettend?"
Neen, dan zien we met meer blijheid
■en fierheid naar de drie Nederlandsche
officieren, die in New-York op het con
cours hipipque de roem van Nederland
hebben hoog gehouden.
Doch ik raak hier een teer punt. We
zien hier voor onzen geest die kloeke
■officieren te paard, en als we dezer dagen
aan paard-en denken, dan komt StNico-
laas niet zijn paard natuurlijk als eerste.
En ik zal die menschen maar niet langer
ophoudenmenigeen zal misschien nog
■een St Nicolaas-inkoopje moeten doen.
STAN.
Kerknieuws.
De nieuwe Kardinalen bij den Paus.
Wij laten hier nog een gedeelte volgen
van de toespraak, die Z. H. heeft ge
houden als antwoord op de woorden van
Kardinaal Falconio:
„Ik wensch u derhalve geluk, mijn veel
geliefde zonen, niet alleen oni liet ge
heiligd purper, waarmede gij zijt omkleed,
maar bij voorbaat reeds om de nieuwe
de huizen van Warmond en Wassenaar en
dat van Roon bij Rotterdam als oudader
lijke en echt katholieke geslachten heeft
geprezen, noemt liij verder iliet edele ge
slacht van Duivevóorde in den Haag. Het
behoort eveneens, zegt hij, tot den eer
sten adel in Holland maar, al is het Ka
tholiek, door de ketterij werd het erg
verzwakt en wel ten gevolge van hu
welijksverbintenissen en bloedverwant
schap met personen van andere gezind
heid. En dat, voegt hij er droevig bii
komt dikwijls in Holland voor en is voor
zeker betreurenswaardig. Die te dezer
zake slap zijn, blijven onmogelijk langen
tijd standvastig in liet Geloof.
In het vijftiende hoofdstuk noemt on
ze eerbiedwaardige zegsman verschillen
de middelen op, waardoor de Katholieken
aan den Godsdienst trouw blijven, en
zegt hij onder meer
In deze Vereenigde Provinciën worden
de Katholieken ook in liet Geloof be
waard, doordat zij volstrekt geen huwe
lijksverbintenissen aangaan, geene ver
bonden van bloedverwantschap sluiten
met menschen van andere gezindheid of
van eene secte. En de missionarissen zijn
ook ten stipste verplicht om daartegen
te waken, ook krachtens hei gebod van
den Paus en van de Congregatie ter uit-
braiding des Geloofs. Als echter flaqwe
-
verdiensten, die gij zult bewerken door
uw huJp te verleenen aan den Plaat*-
bekleeder van Jezus Christus bij Eet be
stuur van de Kerk te midden van zoo-
veel moeilijkheden, die zich in deze tijden
vooral levendiger doen gevoelen tenge
volge van de onophoudelijke en heftige
aanvallen, waaraan de Paiis van de zijde
zijner vijanden blootstaat.
Want wel, daar ben ik van overtuigd,
zijt gij allen diep ervan doordrongen, dat
uwe nieuwe waardigheid van u offer»
eischen zal. En in verband hiermede heb
ik feitelijk niet noodig het antwoord te
herhalen, dat, gelijk wij in het Evangelie
van dezfn morgen gelezen hebben, de
Goddelijke Verlosser gaf aan de twee
leerlingen van Joannes den Dooper, die
hem vroegen, waar hij woonde: „Venite
et videte: komt en ziet". Gij kent immers
de woning en de armoedige levensom
standigheden van den Plaatsbekleedefl
van Christus.
Indien ik deze feiten in het geheugen
breng, dan is het niet om uw medelijden
jegens mij op te wekken, maar alleen
om u te bevestigen in de overtuiging,
dat vooral in onze dagen het geheiligde
purper een symbool is van droefheid, pijnt
en offers, zoo noodig gebracht voor den
triomf van de waarheid en de gerechtig
heid tot het vergieten van het bloed toe.
Maar laat u intusschen niet beangstigen,
daar Christus ons heeft gezegd, dat Zijn
Kerk vervolgd zal worden en dat het
voor ons een glorie wezen moet dn
vvondeteekenen te dragen van onzen God-
tleliiken Verlosser: „Indien de wereld
u haat, weet, dat zij mij voor u heeft
gehaat"
Herinnert u het woord, dat JHij tot u
gesproken heeft: „De dienaar is niet
beter dan zijn meester. Hebben zij Mij
vervolgd, zij zullen ook u vervolgen. Si
me persecuti sunt et vos persequentur.
In de wereld zult gij verdrukking te
lijden hebbenPressuram habebitis. Maar
hebt moed, Ik heb de wereld overwon
nen Ego vici mundum". Die overwin
ning wordt ons gewaarborgd door het
woord van Christus zelven, Die de Kerk,
Zijne Bruid, bewaakt en beschermt en
Haar de woorden van Isaïas herhaalt:
„De volken en de koninkrijken, die U
niet dienen, zullen vergaanGens et
regnum quod non servierit tibi peribit
Maar Gij zult slechts ophouden te be
staan bij het einde der wereld: Ecce
ego vobiscum sum usque ad concumma-
tionem saeculi." JMsb.)
De particuliere audiëntie bij Z. H.
Over de particuliere audiëntie, die een
vertegenwoordiger van de „Tijd"-redactie
inet eenige Nederlanders bij Z. H. heeft
gehad, vinden wij in genoemd blad een
beschrijving, waaraan wij het volgende
ontleen en
De luister van 's Pausen hóóg-priester
lijke waardigheid ligt neergelijnd in het
marmer langs de wanden van de Sala
Clementina. Om dezen luister van een
Salomon te bewonderen, hebben we geen
tijd: we gaan o zoo gaarne verderop, al
moet dit schoons schier ongezien blijven.
De stille deftigheid der zich nu aaneen-
reien de Pauselijke staatsievertrekken slaat
ons met ingetogenheid. Sedarii in rood
damast helpen ons terecht, prelaten in
•vcrscheidenlei kleedij statigen door de
roode kamerenv waar de luchters het
daglicht vangen en weer in duizenderlei
ischittering uitzenden over kleurige go
belins.
Stil... wij betreden de sterfkamer van
Leo XIII, den groote» Paus, die de Ka
tholieke of algemeenheid der Kerk ver
persoonlijkte in zijn aristocratie en zijn
liefde voor den werkman. Het is alsof
zijn geest hier nog toeft en we buigen
het hoofd in ontzag
Snel hebben we de laatste vertrekken
bereikt, onmiddellijk grenzende aan die
door den Paus bewoond.
Wij bemerken schier geen audiëntie»-
gangers en geantichambreerd hebben wij
bijna niet. Nu staan we in de kleine
troonzaal, waar Mgr. .Willemsen elk zijn
plaats aanwijst. Dan wachten we weer
Mijn plaats is schier vlak tegenover den
zetel des Pausen, ik zal hem goed kunnen
zien, blikkend in het gelaat van hem,
dien wij een vader weten
Aller oogen zijn op de deur rechts van
Katholieken dat gebod overtreden, ger
beurt 'het niet zonder ergernis en zonder
allergrootste schade voor het geweien.
Over die katholieken spreek ik volstrekt
niet; want dat zij langen tijd in de een^
heid van het lichaam der Kerk zullen
volharden, denk ik niet. De zwakkelingen;
worden in deze gewesten door de vervol
ging neergeslagen en verbrijzeld. Ik heb'
hel over de edelaardige kinderen der
Kerk, die op alle wijzen het Katholiek!
Geloof trachten te verdedigen.
Gelukkig waren dc zwakkelingen, naar
hei getuigenis van Bertius, de meerder
heid niet.
Na in het negende hoofdstuk het lij
den der vervolgde Katholieken te hebben
geschetst, in het bijzonder de velerlei
verleiding, waaraan hunne adelijke en
aanzienlijke burgers blootstaan, vervolgt
liij
Een flauwhartig katholiek, gij ziet
liet, zou schipbreuk lijden. Maar een
rechtschapen en vurig en in den godsr<
dienst degelijk opgevoed man, zooals ge^
nieenlijk alle Katholieken der Vereenig
de Provinciën zijn, heeft geen achting
maar verachting voor de verlokselen van
liet helsche serpent en stelt boven do
goederen der fortuin het heil zijner ziel.
