23 BUITENLAND. BINNENLAND. 3* Jrurgan^. No. 649. S)c ftzicbohe Sou^amt Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, f 1.10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, t 1.30 per kwartaal. Franco per post t L50 per kwartaaL Afzonderlijke nummers 2cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Zaterdag November 1011. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels t 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iédere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit VIER BLADEN en een GEÏLLUS TREERD ZONDAGSBLAD. V Is het wel ooit goed Het feit, dat de Koningin dit jaar ons piet in de openingsrede medegedeelde redenen de zitting der Staten Generaal niet zedvc geopend te hebben, werd, ge lijk bekend, in de afdeelingen der Tweede 'Kamer besproken. De Regeering heeft in haar Memorie van Antwoord kort saamgevat, deze re pliek op het Voorloopig Verslag gege ven „de redenen welke de Koningin hebben geleid oin de opening niet in per soon te verrichten, mogen niet tot een onderwerp van debat worden gemaakt ^Wanneer H. M. zulks niet persoonlijk Svenscht te verrichten, heeft 'het Kabinet niets anders te doen, dan zorg te dragen, Ktai zij geschied door eene commissie. En Git heeft zij gedaan." En vervolgens: „het zoude gelijk immers het Kabinet heb beu verheugd, indien dc zitting der staten Generaal door de Koningin in persoon ware geopend. Er zijn aan het Kabinet Igeen redenen bekend, waarin het aanlei ding zoude hebben kunnen vinden, aan iHare Ata jes lei tin tegenovergesteldiM zin te adviseeren. Zoodanig advies is dan ook niet gegeven..." Over dit antwoord, dat o.i. aan dui delijkheid niets te wenschen overlaat!, js nu de linker per-, alweer aan 't twis ten. Zoo kan het Handelsbllad niet volkomen deelen in het gevoelen van de N. Rott. Ct., die 's Ministers houding inconstitutioneel tegenover de Kroon schijnt te vinden, wijl hij de aansprake lijkheid voor hare 11 iet-verschijning aan (de Koningin persoonbijk overlaat. .Het Ainsterdamsche orgaau leest zulks in het antwoord niet. Het vindt integendeel, dat de minister het voorgevallene veeleer te zeer buiten het debat plaatst, en is hij •-aan de Tweede Kamer nog, een constitu tioneel verklaring schuldig, waaruit duidelijk blijkt, dat de regeering zich •ejgens de Volksvertegenwoordiging van 'baai plicht tot rekenschap naar den eisch bewust is. Heide bladen schrijven kolommen vol om hun zienswijze uiteen te zetten, en het is volstrekt niet buitengesloten, dat ook nog andere opinies voor den dag zullen komen. Zoo'n abstract onderwerp Is uitermate geschikt voor evoluties met de pen en straks in de Kamer met het woord. Wij zulien ons in dat constitutioneel labyrinth niet begeven, inaar wenschten alleen even te doen uitkomen, dat men het links alweer niet goed' vindt, wat de regeering zegt. Gelukkig is men daar ook onderling niet eens, wat aan de eeuwige critiek veel aan haar waarde Iweet u een ander woord? ontneemt. ALGEMEEN OVERZICHT. Van het oorlogsbedrijf rond Tripolis, .Waarvan men niets verneemt, dwaalt de belangstelling van de wereld steeds meer af naar de mogelijke Actie op de Turksche kust. Zooals .we gisteren reeds meldden, is - het begin hiervan door den Russischen gezant aan den Turkschen minister van buitenlandsche zaken ter kennis gebracht. jDeze antwoordde hierop, dat Turkije Id'it zonder ongerustheid tegemoet zag |en hij besloten was, in geval van een ifianvallend optreden van dc Italiaansche iVloot in de Aegeïsche Zee, onmiddellijk fjd'e uitzetting van alle Italianen uit Turkije (door te zetten. Men gelooft er evenwel jjfei bepaalde diplomatieke kringen ook 'thans niet aan, dat Italië zijn actie tegen 'de Bardanellen zou richten. Toch .weet de „Frankf. Zig." het vol gende te melden: Den 26en November Zal Jtalië de blokkade der Dardanellen 'afkondigen. De grootvizier riep heden middag (23 Nov.) een buitengewonen ministerraad bijeen. Terwijl deze beraad slaagde, kwamen de Oostenrijksche en Jd'e Russische gezant op de Porte met !de reeds vermelde mededeeling. Over de gedragslijn der na Turkije bij de Darda- tlnellen meest betrokken mogendheid, nl. (Rusland, liet Tsjarikof, de Russische ge- Zant, zich ontwijkend uit. Ook de „Daily Mail" verneemt, dat de ^lokka,de morgen beginnen zak Maar, voegt haar correspondent bij het bericht, deskundigen zijn van oordeel, dat iedere Turksche zeekapitein de blokkade zal kunnen verbreken, op zijn weg naar Kon- stantinopel, waarheen de Italiaansche oorlogsschepen hem toch niet zouden durven volgen. De toestand in Turkije wordt, hoewel er voor hel oogenbiik rust heerscht, algemeen onzeker gehouden. En vooral verdienen hier de aandacht Mace donië en Albanië. In eerstgenoemd ge bied js pas weer met veel ophef een nieuwe revolutionnaire beweging aange kondigd. .Wat daarvan aan is, zal de tijd moeten leeren. Wat Albanië aangaat, dat nog zucht onder de gevolgen van de bloedige onderdrukking van den jong- sten opstand, voorspellen pessimisten binnenkort een nieuwen opstand. De re- actionnairen, die Albanië sinds het her stel der grondwet tot hun terrein van actie bij uitnemendheid hebben uitge kozen, moeten in den laatsten tijd weer duchtig aan het werk zijn. Hun eenig doel moet zijn de regeering in moeilijk heden te brengen, hoe clan ook. DePorte, die tegenwoordig dubbel voorzichlig is, doet echter wat ze kan om de reactlon- nairen voor te zijin. Zoo heeft de minister raad, volgens berichleu uit Konstanti- nopel, besloten tot groote tegemoetko mingen aan de Albaneczen in de taal kwestie. ,TaI van oude ^ambtenaren, die de taal des lands niet machtig zijn, zullen worden vervangen. Alle nieuwe ambte naren moeten het AlLcieesch volkomen meester zijn. In de wiiajets Kossowo en Skoetari zullen nog andere hervormin gen .worden ingevoerd. De gevolgen van den Oorlog doen zich voor Italië al geducht voelen. Volgens een bericht in een officieel Zwitsersch blad' verkeert de Italiaansche nijverheid", tengevolge van deu oorlog, in een moeilijken toestand. De voor Turkije bestemde goederehzendingen konden, wegens de a.geheele afbreking der handelsbetrekkingen niet ten uitvoer komen en zijn voorloopig ten deele in de magazijnen, ten deele iu de haven plaatsen opgeslagen. Dc verscheping der goederen wordt bovendien bemoeilijkt door de omstandigheid, dat ca. 70 koop vaardijschepen voor transporcdoeleinden zijn gecharterd. Onder de afbreking van het handelsverkeer tusschen Italië en het Turksche Rijk lijden de katoen-, de zijde en de papierindustrie het ineest. De voor de vroeger geleverde goederen ver schuldigde bedragen komen niet in. De katoenindustrie onderging eene vermin dering van 40 pCt. bij haren uitvoer naar .de Levant Groot is ook de schade, welke de papierindustrie lijdt, die in normale tijden voor 125.000 lire naar de Levant exporteert. De uitvoer van zijden stoffen (jaarlijks ca. 10 inillioen lire) js sedert het uitbreken van den oorlog eveneens bijna geheel opgehouden. Met het oog op de toenemende voor raden wordt eene beperking der produc tie overwogen. Ook de ijzcrindusirie be vindt zich in een ongunstigen toestand. Over den toestand in Tripolis verluidt het nu, dat binnenkort de opmarsch der Italianen zal beginnen. Eerst zal nog gewacht worden op de aankomst van het nieuw ste expeditiecorps, waarmee de troepen macht te Tripolis 80.000 man sterk zal zijn; daarna zal tegen begin December de opmarsch beginnen. In gelijken geest seint de correspondent van de „Berk Morgenpost" uit Djerba dd. 23 dezer: Eindelijk schijnen -de Italianen tot den opmarsch naar het binnenland te hebben besloten. ,Tot dit besluit heeft het feit den doorslag gegeven, dat er zonder een vergrooting van het gebied van actie geen plaats meer zou zijn voor verdere aan vulling van troepen. Men zal nog de aankomst ,van 6000 man en de noodige voorraden afwachten vóór de opmarsch begint Jdet is de vraag, of men over voldoende muildieren en karaeelen be schikt De Italiaansche troepenmacht voor .Tripolis zal dan ongeveer 80.000 man bedragen en de gezamenl;jke Ita liaansche troepenmacht in .Tripolis en Barka ongeveer 120.000 man. De expe ditie zal tot nog toe op zijn minst een milliard hebben gekost Er schijnt groot verschil van meening tusschen de regeering en het legerbe stuur te bestaan over de te nemen maat regelen, zoodat den opperbevelhebber de handen zijn gebonden. Gisteren en van daag Jieeff er na eert lange tqssc^enpQos weer een vuurgevecht plaats gehad. Een Turksch fort slaagi er nog steeds in om granaten m de straten van Tripolis te werpen. Over den opstand in China melden de laatste berichten nog het vol gende. ,Te Peking gaat het gerucht, dat Joean-sji-kai op een van de eerstvolgende dagen naar Tientsin zal vertrekken. Het is mogelijk, dat het keizerlijke hof dan Peking zal verlaten. De „Morning Post" verneemt uit Washington, dat daar het gerucht gaat, dat twee mogendheden (waarschijnlijk Rusland en Japan) de AmerLkaansche regeering er van hebben verwittigd, dat de krijgsoperafiën in China van elk harer beperkt zouden blijven tot haa-r eigen invloedssfeer. De correspondent te Washington van de „Morning Post" voegt er aan toe, dat de Vereenigde Siaten zich zullen ver zetten tegen een zoodanig afzonderlijk optreden van enkele mogendheden in China, indien het daar werkelijk toe mocht komen. Want het gevolg daarvan zou een verdeeling van China wezen. De Norih China Daily News klaagt krachtig over de ontoereikendheid van de Britschc vloot, die op het oogenbiik in de Chineesche wateren aanwezig is. Uit Peking wordt aan de Daily News' gemeld, dat het bijeenkomen te Sjang hai van een revolutionair parlement, waarheen de veertien opgestane provin cies hun afgevaardigden hebben gezon den, zeer de aandacht trekt Vrij alge meen bestaat de overtuiging, dat de mo gendheden een Chineesche republiek on middellijk zullen erkennen, indien het re- rottrtionaire parlement blijk geeft van eensgezindheid. De kerkvervolging viert nog steeds hoogtij in Frankrijk. Nu weer maakt de pers melding van het Vol gende schandelijke voorval: Te Kermaria in Bretanje gaven 2 kloos terzusters, die vroeger behoorden tot eene thans ontbonden congregatie, kosteloos onderwijs aan kinderen uit bet volk. De procureur van Quimper trok. met eenige gendarmes naar 4e woning der zusters, liet de deur openbreken en nam een der zusters, die zich in haar kamer opgeslo ten had, in hechtenis. Vervolgens maak te hij proces-verbaal op tegen iedere zus ter afzonderlijk, tegen de eigenares" van het huis en tegen een der kapelaans van de parochie. De bevolking, bijeengeroe pen door klokkengelui, protesteerde te gen den kerkvervolger. Ook in het ge hucht Moélan, bij Quimper, deed het par ket een huiszoeking bij drie kloosterzus ters, die afzonderlijk woonden en onder wijs gaven. En steeds gaat het zoo door in het ar me Frankrijk. Opgezweept door de vuile artikelen vol god'sdiesthaat van schunni ge individuen, als een zekere heer Fla- chon, dc directeur van het beruchte schendblad „Lanterne". Deze man die tegen de reine kloosterzusters te keer gaat wat hij kan, en zijn politieke invloed mijnheer is oud-afgevaardigde, misbruikt tegen haar edel streven, is naar dezer dagen bleek, een der schunnigste creatu- \n, die er op de wereld rondloopen.. Het is n.l. bekend geworden, dat hij een der hoofdschuldigen is in een mon sterachtig zedenschandaal. Kinderen van 13 en 14 jaar werden door ontaarde moe ders verkocht aan dit sujet, en zijn mede plichtigen om de schandelijkste geweld pleging eu de gruwelijkste beleedigin- gen te ondergaan, die men die reine kin derzielen kan aandoen. Algemeen houdt die schandaal in het moreel zoo diep gezonken Frankrijk de gemoederen bezig maar we zullen den lezer inïet veronrust- ten met de mededeeling van dit .vuilnis, doch wel hopen wij spoedig zijn veroor deeling tot een zware straf te kunnen ver melden. We hopen het, ofschoon we er niet aan durven gelooven. In Frank rijk toch is alles geoorloofd, zelfs het vermoorden van onnoozele zielen, maar als religieus te zorgen voor het heil der zielen mag daar niet Een hevige ontploffing heeft gistermiddag, na den schafttijd plaats gehad in de groote fabriek van lijnkoeken der Bibbymaatschappij, waar een personeel van 600 man werkt. Een hevige knal werd gehoord. Iedereen in het gebouw wierp zich op den grond. De vloeren spleten in alle richtingen. Helle vlammenschichten schoten uit de spleten omhoog en bereikten het dak, dat wegge^jagsn w.erd, gen regeq y(an steenen en baksteenen, op schrikwek kende wiize vergezeld van menschelijkö lichaamsdeelen, viel in de straten en op gebouwen neer. Tegelijk met de ontplof fing verlichtten de vlammen de vensters van het gebouw geheel. Toen de brand weer aan kwam snellen, zag men men- schen aan de vensters staan, terwijl het vuur achter hen woedde. Vele dappere reddingen werden door middel van de reddingstocstellen uitgevoerd. De geneesheeren en verpleegsters to gen spoedig aan het werk en de naburige hospitalen waren snel gevuld met ge wond.m, waarvan er velen, naar verwach ting, niet zullen genezen. Het is onmogelijk het totaal der doo- den en gewonden te sehatten, doch tot dusver Zijn 75 gewonden naar de hospi talen gevoerd en de stroom van draag baren houdt niet op. 33 dooden zijn naar het lijkenhuis gebracht, waar hartver scheurende tooneelen onder de achter gelaten betrekkingen plaats vonden. Men vreest dat vele lijken onder de vlam mende puinhoopen liggen. De ontploffing wordt toegeschreven aan het gebrekkig werken van een machi ne, die onJer de werklieden den 'bijnaam had van den „duivel". GEMENGD. Het Portugeesche blad Seculo be richt, dat een kleine afdeeling van de troepen van Couceiro, waarschijnlijk de voorhoede, gisteren een vergeefschen aanval op Montalegro heeft gedaan. Er zijn regeeringsiroepen naar Montalegro gestuurd. Men beschouwt den aanval hier als het begin van het hervatten der vijandelijkheden. Men regt dat de hertog van Oporto, de oom van den onttroonden koning Ma nuel, met twee prinsen van Braganza, het bevel over de royalistische troepen zal voeren. De Manuel- en de Miguel- partij zijn tot overeenstemming gekomen. De zeeliedenstaking te Antwerpen die de volgende week opnieuw; zal uitbre ken, betreft 6 reederijen, vertegenwoor digende 72 schepen. De eischen der Antwerpsche zeelie den, wat betreft de werkregeling op Zon en feestdagen, zijn volgens het Hbl. v. Antw.op zee: dekpersoneel, wachtloo- pen, en 2 uur dekwasschen. In de haven dek- en machinepersoneel van 6 tot 8 uur 's morgens. Op zee worden Ms feestdagen be schouwd al de door den Belgischen staat erkende feestdagen, terwijl in vreemde havens ook de feestdagen der plaats, waar het schip ligt, erkend dienen te worden. De verdere eischen betreffen naar men weet hoogere loonen, de beta ling der overuren, en opneming der voor waarden in de monsterrol. Te Weenen is gisteren een bezen ding vleesch uit Zweden aangekomen. Het vleesch dat acht dagen onderweg geweest is, kwam in voortref fel ijken staat aan. Van de financieele uitkomst zal het afhangen of deze proefneming wordt voortgezet. Een Parijsch middagblad beweert, dat er voor Zondag een stijging van het Seinewater van 2 M. verwacht zou wor den. In een pletterij te Hautmont (Bel gië) is een machine uiteengebarsten. Er werden 15 werklieden gekwetst, van wie er drie in hopeloozen toestand verkee- ren. Bij liet redden van slachtofefrs van het spoorwegongeluk bij Montrcuil-Bel- lay is een vrouw van angst gestorven en een man krankzinnig geworden. De directie van de Fransche staats spoorwegen heeft verklaard dat het on geluk aan de Thauetbrug bij Moutreuil aan liet verzakken van een pijler onder den druk van het hooge water te wijten was, welke druk zich op 't oogenbiik' van den overtocht van den trein heeft voor gedaan. Visoko (plaats in Bosnië) staat in vlammen, 300 huizen zijn in asch ge legd. Het Italiaansche stoomschip Ro- magna is bij Rovigno gezonken. Er zijn 60 personen verdronken. Aan dc Lokal Anz. wordt d.d. 23 de zer uit Athene geseind: Veniselos heeft heden het standpunt der regeering mee gedeeld inzake de Kreta-kwestie. De be weging op Kreta/ zoo zegt hij, ko>mt voort uit den eigen wil van de bewoners van het eiland, ofschoon aanhangers van de eigen partijen in Athene dc bewe ging aanstoken om de regeering ten val te brengen,. De regeering wil eclitqr niets van een oorlog met Turkije weten. Alleen al, omdat de militaire macht van het land in wording is. Hij zou het opne men van afgevaardigden van Kreta in de Griekschc Kamer met alle middelen trachten te verhinderen. En als hem dit niet gelukte, wat mathematisch zeker een oorlog met Turkije veroorzaken zou; dan zou hij onmiddellijk aftreden. Dc re geering zal zich door het volk niet tot een oorlog laten meesleepen. Deze rede weTd zoowel in de Kamer als op de tribunes toegejuicht. Koninklijke besluiten. Bij koninklijk besluit is bij het depar tement van Binnenlandsche Zaken eer vol ontslag verleend aan G. H. van Ol- pen, a!s hoofdcommies en aan J. H. G. van de Poll, als commies. Reclasseering. Heden zullen naar het „Centr." meldt, afgevaardigden der Vereeniging van den H. Vincentius a Paulo, onder voorzitter schap van den oud-minster Nelissen, een conferentie houden te 's-Gravenhage inet afgevaardigden van het Genootschap tot zedelijke verbetering van gevangentm, om plannen tot samenwerking tc bera men. Tentoonstelling in t913. Naar men van welingelichte zijde ver neemt, heeft dezer dagen te Haarlem een vergadering plaats gevonden van de hoofdbesturen der Maatschappij van Nij verheid en van den Nederlandschen Bond ter bevordering van heUVreemdelingcn- verkeer. De vergadering werd geleid door prof. J. Kraus, oud-minrter van Waterstaat. Op deze vergadering werden bespre kingen gehouden tot het organiseeren van tentoonstellingen in verschillende plaatsen van ons land in 1613 ter ge legenheid van het eeuwfeest van Neder landss onafhankelijkheid en de opening van het Vredespaleis te Den Haag. De bedoeling is in iedere stad da.genc te exposeeren waardoor die stad speciaal gekenmerkt wordt zoowel op gebied van nijverheid en kunst als industrie en ver keer. De vergadering werd bijgewoond door mr. J. C. A. Everwijn, referendaris aan het Ministerie van Landbouw, Nijver heid en Handel. Deze deed de voorloopige toezegging dat de Regeering belangrijke financieels steun voor dit doel zal verleenen. Pest op Java. Bij het departement van koloniën is ontvangen het volgende telegram van den gouverneur-generaal van Ned.-Indië, dd. 24 dezer, betreffende pestgevallsn op Java gedurende de week van 15 tot en met 21 dezer Afdeeling Malang: 19 pestgevallcn, 20 dooden. Toeloengagoeng: 6 gevallen, 5 doo den. Madioen4 doodelijke gevallen. Kediri en Blitar: ieder één doodelijkf geval. Timor. De correspondent te Lissabon van de „N. Rott. Crt." seint: In den Senaat heeft Senator Botelho' geïnterpelleerd over de verklaringen, in zake de Timor-kwestie in het Nederland- sche parlement, waarop de minister van koloniën verklaarde, dat alle feiten ge beurd waren zooals Machado ze heeft voorgesteld. Daarop leest de minister president even te voren ontvangen tele grammen voor van den gouverneur van Timor en den Portugeeschen gezant te 's-Gravenh.\ge, die de waarheid van de zoogenaamde, door Nederland aangebo den, verontschuldiging bevestigen, waar na hij alles wat Machado gezegdflieeft en al d ens beweringen voor volkomen waarheid verklaart. Machado dankte voor het der regee ring betoonde vertrouwen, terwijl sena tor Botelho zijn bewondering uitsprak voor het optreden van Machado in de Timorkwcstie en de wijze, waarop deze de waardigheid van Portugal heeft hoog gehouden. De correspondent van hetzelfde blad te Berlijn seint: Naar wordt bericht, aldus de corres pondent te Lissabon van liet „Berliner Tageblati", heeft de Nederlandsche regeering aan de Portugeesche

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1