BUITENLAND.
BINNENLAND.
3: Jaaryangf.
No. 646.
Bureau OUDE SINGEL 54. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT 3LAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en liet GEILLUSTRBLRD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post t L50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
November
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel oieer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regei meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting, Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
V Politiek van de gestoten deur.
Met deze variatie op een welbekend
gezegde, laat zich de politiek der socia
listen gevoegelijk aanduiden.
Zij zoeken naar gesloten dcurefn om
'daarvoor uit alle macht te gaan staan
schreeuwen.
Dit heeft hun jongste kiesrechtstrijd
!wecr aangetoond.
Eerst hebben zij hemel en aarde be
wogen om per petitionnement en per Ka
merdebat de kiesrechtdeur open te stoo
tten.
Maar ziet: die deur bleek niet gesloten.
Waar maakt ge toch zoo'n drukte over.
vroegen de lieden, welke volgens de so
cialisten die deur met hardnekkigheid
dicht hielden; we zijn druk bezig, die
deur zelf wijder open te zetten. Hebt
alleen maar een beetje geduld.
Daar stonden de forceerders van een
niet gesloten deur! Zij hadden otmoodige
drukte gemaakt.
Wat nu?
Wel, gauw een andere gesloten deur
zoeken, want agitatie moet er wezen. Is
de kiesrechtdeur open, er zal wel een
ander beletsel „omver te schoppen" zijn.
En zoo kwam' Het Volk er toe te
schrijven
Wanneer wij voortaan kortheidshal
ve spreken van Algemeen Kiesrecht,
dan ornvat dit begrip niet alleen het
kiesrecht voor alle mannen en vrouwen
■maar bovendien een heefe democrati
sche staatsregeling. Wij zullen bij de
verkiezingen van 1913 niet ermee lcun-
nen volstaan, de candidaten der tegen
partijen te keuren op het woord Alge
meen kiesrecht alleen, ons zwaard zal
evenzeer als tegen de tegenstanders
daarvan gericht moeten zijn tegen hen,
die een grondwetsherziening, die Al
gemeen Kiesrecht brengt, zouden wil
len dienstbaar maken om tegenover dat
Algemeen Kiesrecht het kapitalistisch
karakter van den Staat te versterken.
Zoo blijven de heereu aan 't schreeu
wen. De kiesrechtdeur staat los, maar
nu loopen ze weer te hoop tegen het „ka
pitalistisch karakter van den Staat."
Drukte moet er wezen
Verstandig handelt intusséhen hij, die
zich aan dat schreeuwen niet stoort. De
rootle kinderen zijn nop it tevreden. Pas
Itebhen zij het eene verworven, of zij
eischen wat anders.
De eenige goede tactiek tegenover zulk
drijven is een bezadigd voortgaan op
•den weg der maatschappelijke ontwikke
ling, waarbij, wars van overijling, slechts
datgene wordt ten uitvoer gelegd, waar
voor de tijden rijp zijn.
In dif verband paste juist de houding
der rechterzijde bij het kiesrechtdebat.
ALGEMEEN overzicht.
Het kan zijn dat dc Turken evenzeer
mei spek schieten als de Italianen, zoo
niet dan begint liet er dagelijks treuri
ger uit te zien voor de
Italianen in Tripolis.
Zooais reeds lang voorspeld was, zou
den de Turken, zoodra het slechte weer
aanbrak een aanval cp de Italiairsche
schansen wagen. Dat die tijd aangebro
ken is, weten we reeds uit de overstroo-
mingsberichten. En nu ook hebben de
iTurken volgens eigen zeggen althans,
eenige succesvolle aanvallen beproefd.
De correspondent van de Lokal-Anzei-
ger seint uit KonstantinopelVolgens
een- telegram uit Tripolis, hebben dc Tur
ken zoodra de Italiaansche vloot deree
de had verlaten, een hevigen aanval op
de Italiaansche stellingen gedaan, on-
tter leiding van den Moetesarif van Fez-
Kan, Sami bei. Verschillende belangrijke
stellingen werden ingenomen 80 Italia
nen gevangen genomen en naar het bin
nenland gevoerd. Bij een aanval bij Dzje-
JTi vielen nog 80 gevangenen den Turken
in handen.
Ook de „Agencc Ottomane" bericht,
d.cl, 17 November dat de Turken Mesri
'en de cavalleriekazerne weer bezet c'n na
;eeu hevigen strijd de moskee Amoera ge-
ihonien hebben. Hun rechtervleugel zou
!tot Torgoed Reiss doorgedrongen zijn.
Een onpartijdig, althans niet van een
dei bei.de oorlogvoerende partijen «tf-
komstig bericht, geeft een aardigen kijk
op den
stand der oorlogsbedrijven.
De „Koln. Ztg." publiceert n.l. twee
brieven van hare correspondent te Tripo
lis. Dc eerste is van 13, de tweede van
14 dezer gedagteekend. Hij vergelijkt
hetgeen de Italianen met hun meer dan
30.000 man, die van alles rijkelijk voor
zien zijn, en hun machtige vloot in de
anderhalve maand dat de oorlog reeds
duurde, hebben uitgericht, met hetgeen
het handjevol Turken tot stand gebracht
heeft. Vermoedelijk staan in de buurt van
Tripolis minder dan 2000 Turksche sol
daten, en /ij zijn niet op een punt ver-
eenigd. Dc Italianen zijn gekomen om
om het land te veroveren, zijn zijn theo
retisch dc aanvallers. In de practijk is
is de verhouding echter heel anders. De
Turken zijn tot den aanval overgegaan',
en sedert meer dan een maand vallen zij
aan met een volharding, waarvoor de be
wondering geen woorden heeft en die
bij geen Europeesch leger mogelijk zou
zijn en met een moed, die in de hee-
le wereld niet te overtreffen is. Zonder
ophouden hebben zij dc Italianen be
stookt en teruggedrongen in verdedigen
de stellingen Men kan de zaak draaien,
zooals men wil, maar men kan niet an
ders zeggen dan dat de Italianen in hun
versterkt kamp rondom Tripolis door de
Turken belegerd worden. De Italianen
hebben wel verkenningen uitgevoerd,
maar tot nogcoe hebben zij het niet ge
waagd, o;n de Turken en Arabieren aan
te vallen.
Het gebied, dat de Italianen iu Tri
polis bezet hebben, is maar 1 deel tegen
24.999 deelen die onbezet zijn. Wat is
nu dc uitgemaakte zaak, waarvan de Ita
lianen den mond. zoo vol hebben. Moet
men erkennen, dat 20 vierkante kilome
ters bezet zijn of erkennen dat 499.880
vierk. K.M. onbezet zijn? De Italianen
hadden den 14den dezer niet alleen, on-»
danks hun meerderheid in elk opzicht,
zicht geen voortgang buiten hunne vas
te stellingen, laat staan buiten het be
reik hunne scheepskanonnen gemaakt
de bezetting van cie Goerdzji-tuinen en
vajn een hoogte (Hamidié) vlak bij de zee
:eteekent geen uitbreiding van het be
zette gebied maar zij hebben zelfs ter
rein verspeeld en zijn teruggetrokken.
Wat moet er nu verder gebeuren De
Italianen weten het zeiven niet en zijn
hoogst zenuwachtig geworden. De op
perbevelhebber van het expeditiekorps in
Tripolitanië en Barka heeft wel in naam
de vrije hand om te handelen, zooals helm
goeddunkt. Maar dat heeft slechts be
trekking op het geval, dat er krijgsver
richtingen gaande zijn. Nu echter is het
de vraag', of de krijgsverrichtingen al
dan niet begonnen zullen worden, en in
deze kwestie alleen kan de regeering be
slissen. Als alleen militaire overwegin
gen den doorslag geven, kan men aan
nemen, dat eerlang de opmarsch van de
Italiaansche troepen naar het binnenland
zal beginnen. Maar de regeering zou om
redenen van binnenlandsche politiek de
even kostbare als gevaarlijke onderne
ming willen uitstellen, in de vermoede
lijke ijdele hoop, dat een sluiting van
den vrede die onderneming doelloos zou
maken. Het is onvermijdelijk, dat de Ita
lianen een teleurstelling zullen onder
vinden. En die zal erger worden, naar
mate de oorlog gerekt wordt.
Vandaar dat het niet te verantwoorden
is, dat Italië zoo graag een laatste pa
ging zou willen wagen in de
Aegeïsche Zee.
Uil de tegenstrijdige berichten hierom
trent is echter niet veel op te maken..
Toch zou men uit de telegrammen moe
ten opmaken, dat daar de krijgsverrich
tingen begonnen zijn. Hoewel de beschie
ting van Akabo reeds tegengesproken
althans van Italiaansche zijde niet offi
cieel bevestigd wordt, heeft deze vol-
gesn berichten van elders wel degelijk
plaats gehad en 50 minuten geduurd. 150
schoten werden er gelost. De bevolking
verliet de stad. Mensclienlevens ziju niet
te betreuren. Verscheidene regeerings-
gebouwen zijn vernield.
Uit Milaan wordt gemeld dat in de
haven van Tarente talrijke kolenschepen
bezig rijn, de oorlogsschepen van ko
len te voorzien. In het arsenaal wordt
dag en nacht met koortsachtigen Ijver
gewerkt. Torpedobooten en torpedover
nielers liggen in lange rijen achter el
kaar. Men zegt dat er een derde expe-
clUMprps .vvord,t uitgerust, dat bestemd
is om dc eilanden van den Archipel en
enkele punten vnu de Klein-Aziatische
kust te bezetten. Volgens een bericht wit
Konstantinopel aan de Koln. Ztg. beeft
Italië Rusland ambtelijk het besluit mee
gedeeld om over te gaan tot blokkade-
maatregel è;i in de Ageïsche Zee. Het
gaai hier waarschijnlijk om'de Darda
nelles De Tanin; beweert dat Engeland
te Rome verioogen laat houden, tïnemde
verdere krijgsverrichtingen in de Roode
Zee te verhinderen. In verband met de
reis van den koning van Engeland dooi
de Roode Zee zou dit, voor dien lijd ten
minste, we! gevraagd' kunnen worden.
De Engelsche kiesrecht vrouwen
hebben weer ecr.s edit onsympathiek den
boe! op stelten gezet. Maandagavond heb
ben zij een betooging op het plein voor
het parlementsgebouw gehouden. Een
groote politiemacht bewaakte streng de
toegangswegen naar liet parlement en
verhinderde alle samenscholingen, en be
lette ook, dat de afgevaardigden uit
Caxlonhall, waar de kiesrechtvrouwen
bestendig vergaderden verder kwamen
dan den omtrek van de hal. Enkelen ont
snapten, evenwel aan den poiitiegordel
£n slaagden er in, tot het parleuientsplcin
door te dringen, alwaar eenigen in hech
tenis werden genomen, niet zonder eeni
ge geweldpleging tegenover haar, die
verzet boden.
Een reusachtige volksmenigte joelde
en tierde, doch nam overigens geen deel
aan de betooging.
Doch toen kwam eerst het werkelijke,
geheim gehouden veldtochtplan van dien
avond aan het licht; want terwijl kies-
rechivrouewn de politie daar bezig hiel
den, gingen benden vrouwen rondom 't
paflementsplein, en wierpen overal waar
zij konden, de vensters der gebouwen!,
huizen en winkels iu. Ettelijke ministe
riegebouwen, Whitehall het postkantoor
Charingeross, het Westminster Palaceho-
tel, alsmede de bekende panden moesten:
het alzoo ontgelden.
Toen de pofitie opdaagde, was deze
moedwillige glazenvernieling grooren-
deels volbracht, doch de meeste arres
taties, ten getale van vijftig, hadden hier
op plaats. Iu 't geheel zijn er 60 hech
tenisnemingen verricht. Alle gearresteer
den werden naar het politiebureau over
gebracht, de meesten zijn voorloopig vrij
gelaten. Wel jammer.
Blijkens een telegram aan de Duits che
bladen, door ons gisteren vermeld, zou
de president van San Domingo
Ramon Caceres vermoord' zijn; volgens
berichten uit de Vereenigde Staten zou
hij nog niet gedood zijn, maar alleen
ernstig gewond. Vast staat dus alleen,
dat een. aanslag op deu president is ge
pleegd. Het bericht komt in zooverre
onverwacht, omdat niets bekend was van
een opstand op San Domingo. Generaal
Ramon Caceres was in 1908 herkozen
als president der Dominicaansche Repu
bliek. Zijn ambtstijd duurt nog tot
30 Juni 1914. Onder zijn vorigen ambts
termijn kwam een nieuwe grondwet tot
stand de 17de in de geschiedenis der
republiek welke de bedoeling had, de
macht van den president te versterken.
Generaal Caceres was feitelijk dictator
geworden, en in breede kringen ontstond
tegen deze dictatuur verzet, zoodat het
aan tal van revolutionnaire beweginkjes
niet ontbrak; maar tot dusver slaagde
Caceres er steeds in, deze te onder
drukken en zijn macht te handhaven.
Of de aanslag thans met een revolution
naire beweging in verband staat of
slechts een op zich zelf staande daad is,
blijkt uit de berichten nog niet
Ook zal dit vooreerst wel niet blijken,
daar, volgens de laatste berichten, de
telegrammen uit Domingo aan .censuur
onderhevig zijn.
GEMENGD.
Volgens een telegram van de Lo-
kal-Anzeiger roept een proclamatie, on
derteekend door verschillende bekende
leiders de bevolking van Kreta op, zich
gewapend naar een vergadering in d«*
buurt van Kanea te begeven, om te be
raadslagen om het Uniebesluit van 1908
door te zetten.
De geheele beweging moet slechts een
partijkarakter dragen en ten doel heb
ben den invloed van Veniselos op Kreta
te verzwakken, door de kalme behande
ling van de Kreta-kwestie door Venise
los de radicalen op Kreta ten zeerste
teleurgesteld heeft. Ook moet deze be
weging door tegenstanders van Vëirise-
los ie Athene Krachtig .w.orde.ti ender-
steund. De consuls doen wat zij kunnen,
om dwaze en gevaarlijke stappen te' ver-
huinderen.
Een twintigtal matrozen te Toulon
is gisteren weer binnen de hospitalen
gebracht. Overigens is de algemeene toe
stand der zieken verbeterd.
De Turksche bladen melden, dat Si-
man in dc provincie Broessa door brand
verwoest is. Meer dan duizend huizen zijn
verbrand.
U it New-York- wordt aan de „Lo-
kal Anzeiger" geseindHet heele kust
gebied van den slaat Washington is door
overstroom in gen geteisterd door het
smelten van de sneeuw. Vooral in boom
gaarden is schade aangericht.
Iu een schacht van de kalimijn te
Klein-Bodingen, die in ontginning wordt
gebracht is een ploeg van 16 arbeiders
door het te vroeg afgaan van een dyna-
mietpatrooH onder het puin bedolven. 11
man werden gedood en 1 zwaar ge
wond.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot officier
in de orde van Oratije-Nassau W. H.
van Gordt H.W.Az. te Rotterdam;
is aan j. Schuijleman eervol ontslag
verleend als burgemeester van Klundert;
is benoemd bij het reserve-personeel
der landmacht, bij het personeel van den
geneeskundigen dienst, tot reserve-offi
cier van gezondheid 2e kl. W. E. Gnirrep,
arts;
is de Oost-Indische ambtenaar mr. M.
Mantz, laatstelijk ambtenaar ter beschik
king van den directeur van justitie te
Batavia, eervol ontslagen.
Drooglegging Vechtplassen.
Rij Kon. bes.uit is een Staatscommissie
ingesteld, aan welke is opgedragen:
I. het instellen van een onderzoek
omtrent het vraagstuk der droogmaking
van de plassen beoosten de Vecht, en
daarbij de volgende vragen te beant
woorden I e. Is drooglegging der plassen
beoosten de Vecht in 't algemeen belang
gewenscht te achten, zoo ja, op welke
wijze zal dit het best kunnen geschieden?
2e. Hoeveel zullen de kosten daarvan be
dragen? 3e, jHoe groot zullen vermoede
lijk de jaarlijksche exploitatie-kosten
ziju? 4e ,We.lke waarde kan aangenomen
worden, dat per hectare het droogge
legde land zal hebben? 5e. Welke gevol
gen zal de droogmaking hebben voor de
omgeving met het oog op de verlaging
van den grondwaterstand? 6e. Zijn zout
waterwellen, evenals in de Naardermeer
ontstaan zijn, te vreezen? 7e. Hoeveel
water zal tengevolge van de bemaling der
plassen vermoedelijk per etmaal op de
Vecht gebracht worden? 8e. Zal droog
making van de plassen een gunstigen of
ongunstigen invloed uitoefenen op den
staat der volksgezondheid in de betrok
ken gemeenten? 9e. Welken invloed zal
de droogmaking uitoefenen op de lands-
defensie met betrekking tot de Nieuwe
Hollandsche Waterlinie en de Stelling
van Amsterdam? 10e. Welke voorzienin
gen worden dientengevolge uil een mili
tair oogpunt noodig geoordeeld?
II. het aan de Kroon uitbrengen van
het verslag betreffende den uitslag van
dat onderzoek; en zijn tot leden dier
commissie benoemd A. A. Bekaar, oud-
insp-ge.n. van den Rijkswaterstaat te 's
Hage, tevens voorzitter; de hoofdingeni-
eur-dir. van den Rijkswaterstaat in de
6e directie te ArnhemF. A. R. A. baron
van Ittersum, lid van Gedep. Staten van
de prov. Utrecht; P. B. J. Ferf, lid van
Gedep. Staten van de prov. Noord-Hol
land; de sous-chef van den generalen
staf te 's Gravenhage; de commandant
in het eerste genie-eommandement; F. H.
de Monté VerLören, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal te 's Graven
hage; Joh. Timmerman, lid van de Prov.
Staten van Utrecht, te Oud'-Loosdrecht
en mr. E. van Beusekom, secretaris-
penningmeester van het waterschap Zee
burg eri Diemerdijk, tevens secretaris.
Marschvaardigheid.
Bij de klachten, die men telkens ver
neemt over de geringe marschvaardigheid
van onze infanterie, verdient wel vermel
ding wat naar de „N. R. Ct." meldt
een afdeeling van 45 (daartoe niet op
zettelijk uitgekozen) manschappen van
het 6e regiment infanterie onder den 2e-
luit. J. H. Alma heeft verricht.
De afdeeling (bestaande uit man
schappen van de voorjaarsploeg 1910)
verliet den lüen dezer ju volledig veid
tenue des morgens te 8 uur de infanterie-
kazerne te Breda. Den eersten dag werd
afgelegd de weg Breda—Zevenbergen—
Klundert—Willemstad (33 K.M.), waar de
manschappen werden ondergebracht bij
de vesting-artillerie. Den volgenden dag
ging het van Willemstad over Dinteloord
cn Steenbergen naar Bergen op Zootn
(31 K.M.). In laatstgenoemde plaats werd
de troep ondergebracht in de infanterie-
kazerne. Den 19en dezer marcheerde de
afdeeling over Roozendaal terug naar
Breda (3S KIM.). Gedurende dien drie-
daagschcn inarsch was er slechts céit
achterblijver, en wel op den derden dag.
Het weder was ongunstig en de wegen
waren, tengevolge van liet vervoer van
suikerbieten, zeer slecht. Toch kon de
toestand van den troep bij terugkeer te
Breda gunstig worden genoemd.
Het oud-kamerlid van Kol.
In een interview met de „Tel." deelt
de heer van Kol mede, dat hij plan had
zich uit de politiek terug te trekken.
Maar zijn vrienden hebben hein bepraat
en hij zal zich in 1913 event, nog een
keer candiöaat laten stellen.
Ongevallen bij het zeevisscherij-
bedrijf.
Gisteren is aan het Departement van
Landbouw, Nijverheid en Handel ie
's Gravenhage een vergadering gehouden
van belanghebbenden in een verzekering
van personen, werkzaam in het zeevaart-
bedrijf en in liet zeevisscherijbedrijf, tegen
geldelijke gev olgen van bedrijfsongevalien.
De vergadering, uitgeschreven door
den Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel, werd door dezen gepresi
deerd. Na de groote behoefte aan derge
lijke verzekering aangetoond te hebben,
zeide Minister .Talma, in navolging van
Duitschland te willen oprichten een wet
telijk te regelen zeebetlrijfsvereeniging,
samengesteld uit werkgevers in het zee
vaart- en zeevisscherijbedrijf.
Alle werkgevers, dat zijn reeders of
eigenvaarders, zouden lid moeten zijn van
die vereeniging, die bestuurd zal worden
door ten minste vijf door de algeineene
vergadering gekozen leden.
De verzekeriijg zal eerst ingaan den
eersten dag van de zevende maand na het
ongeval, terwijl de uitkeering gedurende
de eerste zes maanden voor rekening van
den werkgever komt. Voorgesteld wordt
70 pGt. van het dagloon uit te keeren bij
geheel ongeschiktheid, cloor het bedrijfs
ongeval veroorzaakt, en bij niet geheele
ongeschiktheid een rente, naarmate van
de gevolgen van liet ongeval. Bij over
lijden worden de begrafeniskosten be
taald en een rente aan de nagelaten be
trekkingen uitgekeerd van ten hoogste
60 pCt. van het dagloon van den over
ledene.
Het beheer der zeebedrijisvereeniging
zal ouder controle komen van een raad
van toezicht van 12 leden, die door de
Koningin worden benoemd, o. w. 4 werk
gevers en 4 werknemers of oud-werk
nemers. De kosten zullen worden omge
slagen over de leden der vereeniging.
De in Nederland gevestigde redding-
maatschappijen zullen aangesloten zijn,
wat de uitkeeringen betreft, haar pre-
ïniën zullen door den Staat worden be
taald'. De Staat stelt zich aansprakelijk
voor de aan de verzekerden en hunne
betrekkingen toekomende schadeloosstel
lingen; de verzekering kan niet worden
overgedragen aan een risicobank.
Ter vergadering waren aanwezig een
dertigtal afgevaardigden van reeders- en
visschersvereenigingen.
Alle besprekingen waren van verirou-
welijkeu aard.
Huldeblijk Kardinaal van Rossum.
Van verschillende zijden is aange
vraagd of nog giften voor het huldeblijk
aan Kardinaal van Rossum in ontvangst
genomen kunnen worden. Daarom ver
zoekt het comité ons te willen melden*'
dat de termijn voor de bijdragen is ver
lengd tot 28 November.
Ook zal een album met de namen der
deelnemers aan zijn Eminentie worden
aangeboden.
Roomsche Bioscopen.
Men schrijft aan „De Tijd":
Met blijdschap zal men vernemen, dat
te Rotterdam een Roomsche bioscoop,
„Innocentia" is ingericht. Vermelden wij
er even bij, dat te Heerlen reeds voor
maanden eenige heeren zich voor die
zaak gespannen hebben en er thans een
ulo:.mende bioscoop fungeert. Jamnier
d,at liet .instrument zoo duur is, maar om
