17
Aymar.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
3e Jaargang.
No. 642.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHI1NT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1-50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/» cent, met Qeïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
November
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels-25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
V Lood om oud ijzer.
In het maandblad De Nieuwe Tijd
fechrijft de socialist F. M- Wibaut het
(eerste stuk van een opstel over „Vrij
handel Of Bescherming", waarvan (de slot-
'fcom alvast js: „In „vrijhandel" en jn
protectionisme" js niet méér vrije con
currentie, dan door de macht der aaneen
sluiting van ondernemers nog wordt aan-
jvaard, of door hunne nog niet volgroeide
macht nog moet worden gedoogd."
M. a. w.of we nu vrijhandel hebben
■dan wel bescherming, de concurrentie
ijblijft aan haar eigen wetten gebonden. En
iwijl speciaal van de concurrentie het
(dalen of stijgen der prijzen afhangt, js
(deze conclusie van den heer Wibaut, die
ials links oeconoom goed staat aange
schreven, geen koren op den molen der
tegenstanders van Minister Kolkmans ta-
'•riefwet. Wie deze wet ernstig wil be
strijden, behoeft blijkbaar met een alge
ineen praatje over dreigende duurte niet
'aan te komen, want te dien aanzien zijn
vrijhandel en bescherming lood om oud
Ijzer.
KAMEROVERZICHT.
TWEEDE KAMER.
Het Kiesrechf'dcbat liep met eene fiasco
voor mr. Troelstra af.
In bovenstaande woorden wordt de
beteekenis van den driedaagschen kies
rechtveldslag weergegeven.
Mr. .Troelstra, de aanvoerder der socia
listische kiesrechttroepen, heeft op het
parlementaire slagveld de nederlaag gele
iden.
't Was voor hem een fiasco naar beide
kanten. ,Ter rechterzijde zweeg men over
het kiesrecht, waardoor volgens Troel
stra's eigen woorden een deel van. het
idebat met dorheid werd geslagen. Ter
linkerzijde ontfutselde mr. Goeman fior-
gesius heel handig de leiding van de
jdiscu'ssies aan den socialistischen macht
hebber, en Jiet men, tóen 't op stemmen
over het vóorstel-Troelstra aankwam, de
socialisten alleen iii4iun hemmetjes staan.
'Zoo'n roemiooze beëindiging van Jiet zoo
genaamde „volks"-petitionnement zal mr.
JToelstra zich wel niet gedacht hebben.
Toch hebben de discussies haar nut ge
had. .Want speciaal gisteren is uitgeko
men, wat wij in onze voorgaande over
zichten hebben beweerd, dat het bij de
socialisten niet gaat om de zaak van het
algemeen stemrecht, maar om de propa-
Mr. .Tr'oelstra moest immers toegeven,
■dat van deze regeering, die voor oen a 1-
g e h e e le grondwetsherziening eene par
lementaire Staatscommissie instelde,
thans geen gedeeltelijke herziening
kan worden geëischt. Dat deed hij dan
ook niet. (Hoofdzaak voor hem js, dat
hij de .Regeeringsvoorstellen vóór .1913
kent, opdat zij een onderwerp van dis
cussie kunnen .uitmaken met het oog op
■de verkiezingen van dat jaar. Op behan
deling dier voorstellen stelt hij minder
prijs; ja hij gelooft dat in een andere
Kamer betere resultaten ermede zullen
■worden verkregen.
FEUILLETON.
UNaar het Fransch.
42)
Arthur kon zijn voordeel doen met
het eenigszins dreigende antwoord hem
Igegeven en dan uit vrees, zoo niet uit
kieschheid afstand doen van alle onge
oorloofde winsten. Aymar nam zich voor
hem in het oog te houden en dlan tnlaar
Omstandigheden te handelen men zou
hem zoodoende ten minste een wraak
zuchtige overhaasting kunnen verwijten.
Den volgenden dag droeg mijnheer
Westner Aymar op, met den vreemdeling
met wien hij zich den vorigen avond
zoo lang onderhouden had, .een bezoek
te brengen aan de smeltovens.
Aymar kweet zich met genoegen van
ti'eze opdracht, zonder een enkele bijzon
derheid over te slaan, welke in staat was
©en bekwaam en zakelijk man belang in
te boezemen. Hij toonde hem de nieuw
[aangebrachte verbeteringen en die, .wel
ke hij in de toekomst hoopte aan te
brengen. Indien deze goederen zjjn«eige,n-
Jroelstra heeft dus de Regeerings
voorstellen noodig, om ze in de verkie
zingscampagne te gebruiken. Maar .waar
blijft dan de urgentie van algemeen stem
recht, waarom meer dan 300.000 burgers
en burgeressen hebben gevraagd en waar
voor een groote menigte op den rooden
Dinsdag manifesteerde? Wat is ,er dan
waar van dat ontzettend verlangen der
arbeidersklasse om Jiet stemrecht te be
zitten; een verlangen, zoo sterk, dat het
volk ,wel eens tot revolutie of sabotage
heette te kunnen overgaan als de Re
geering doof bleef voor zijn wenschen?
't Is opsnijerij van rooden kant, meer
niet.
De groote massa arbeiders zal méér
waarde aan «de totstandkoming van so
ciale wetten, dan aan Jiet algemeen stem
recht hechten, omdat de sociale verzeke
ringen hun nood zullen Jenigen bij ziekte,
ouderdom en invaliditeit.
Blijven wij dus van meening, dat eerst
de aanhangige sociale wetten moeten
worden afgedaan, daarna kan het kies-
rechtvraagstuk aan de orde komen en
kan aan de hand van concrete voorsteh-
len uitbreiding van kiesrecht worden be
sproken.
De leuze van algemeen stemrecht, die
nu Goeman Borgesius in zijn gisteren
ingediende motie neerlegde, is slechts
een phrase, waaronder al naar gelam|g
politiek inzicht verschillende kiesstelsels
worden verstaan. De leeftijdgrens en het
aantal uitsluitingen, om deze punten al
léén te noemen, kunnen een zg. alg. kies
recht tóch heel beperkt maken. Een vo
tum voor algemeen kiesrecht zonder om
schrijving van hetgeen daaronder wordt
verstaan is eene verklaring voor iets Wat
men niet kent, afgescheiden nog van de
ortistandiglieid, dat op 't oogenblik zulk
eene verklaring ontijdig is, omdat men
eerst het rapport der grondwetscommis
sie moet afwachten.
De geheele rechterzijde (behalve de
heer de Geer) en de 3 oud-libéralen
stemden dan ook tegen dat dee! van de
motie-Borgesius, dat invoering van A. K.
en evenredige vertegenwoordiging eisch-
te. En alleen unie-liberalen en vrijzin
nig democraten gaven hun stem aan den
wensch om gedeeltelijke grondwetsher
ziening.
Hiermede liep het kiesrechtdébat ten
einde.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Zeer interessante berichten bereiken
ons heden over den oorlog tusschen
Italië en Turkije.
We meldden reeds dat Italië plotseling
scheen te "hebben afgezien van zijn plan
nen om de Turksche kusten te beschie
ten, een feit waarin we de hand der mo
gendheden meenden te herkennen. Maar
nu komt de „Stampa" beweren dat het
de regeering alleen erom te doen js om
verwikkelingen te vermijden. Zij wil het
geschikste oogenblik en de gunstige voor
waarden tot Jiandelen afwachten.
Nog vreemder echter dan die berichten
over den omkeer der vloot is wel het be-
dom waren geweest, zou hij zich niet met
meer zorg aan hun bloei hebben kunnen
wijden.
De vreemdeling sprak slechte .weinig,
bekeek alles nauwkeurig en scheen zeer
voldaan overjiet resultaat van zijn onder
zoek. Zoo ging de morgen voorbij en
Aymar, die noodzakelijk eenige orders
geven moest aan de arbeiders, wilde af
scheid nemen van den vreemdeling, toen
deze hem verzocht om een onderhoud bij
hem In het hotel. Aymar nam met genoe
gen dit voorstel aan ,en begaf zich des
avonds. naar het hotel.
Mijnheer, zeide hem toen de vreem
deling, wilt gij met mij medegaan naar
Duitechland, en Jiet beheer op u nemen
eener smelterij, veel uitgebreider .en aan-
zien'^jker dan deze,, en jk laat u volkomen
vrijheid, zelf te bepalen, onder welke)
voorwaarden gij «die betrekking .wilt aan
vaarden en welke jaarwedde gij genieten
wilt. Bepaal een getal, jk keur het reeds
van te voren goed. Ik ben vermogend;
niet met het doel mijn fortuin te vermeer
deren drijf j.k zaken, maar Ik verlang in
mijn land nuttige verbeteringen aan te
brengen, wat de metaalindustrie betreft.
Stem er in toe mij te vergezellen (en
uwe positie zal even schitterend' zijn, als
gij er .u eene zoudt (kunnen begeereu jui
richt uit Rome aan de „Neue Freie Pres-
se" dat .Turkije stappen heeft gedaan
bij de groote mogendheden, die in den
kortst mogelijken tijd tot vredesonder
handelingen zullen Jeiden.
Ofschoon we mogen'verwachten, dat
hier de wensch de vader der gedachte is,
geschieden toch voor Tripolis vreemde
dingen .waardoor men, oppervlakkig ge
zien, tot de waarheid van het bovenstaan
de zou kunnen concludeeren. De ^,Köln.
Zeit." verneemt pl. uit Konstantinopel
Uit de berichten van het oorlogsterrein
schijnt men op te moeten maken, dat de
Turksche troepen voor Tripolis een ver
dedigingsstelling hebben jngenomen, wel
ke eenigszins achter de Jinies ligt, die
de Italianen tot 26 October bezet hiel
den. Daaruit zou volgen, dat de voor-
waartsche bewegingen, welke de Italia
nen sedert de aankomst van versterkin
gen hebben ondernomen, niet geheel en
al vruchteloos zijn geweest en dat de Tur
ken het plan van .een gewelddadigen
aanval op .Tripolis opgegeven hebben.
Ter ambtelijke plaatse neemt men aan,
dat de terugtocht der Turksche troepen
naar het binnenland ophanden is. Echter
niet als gevolg van aanvallen van delta-
lianen.
Maar waarom dan? Dagelijks hoort
men hoe gunstig de positie der .Turken
is.
Volgens een bericht van de 'Messagero
is liet .Turksche kamp nog steeds goed
voorzien van levensmiddelen en schiet
voorraad. ,Het .wordt door zeer groote
karavanen van proviand voorzien. Deze
bereiken .Tripolis over de grens van .Tu
nis. De Turken hebben uit de Arabieren
een soort van nationale garde gevormd.
Grijsaards, vrouwen en kinderen zijn
naar het binnenland gestuurd.
Dit doet dunkt ons meer denken aan
den voorgenomen grooten aanval op Tri
polis dan aan 'n aftocht. De Italianen schij
nen ook reeds de lucht van dit nieuw
tje gehad te hebben. Ze verklaren nu
ten minste heel parmantig dat ze geens
zins van plan waren .om de opmarsch
naar het binnenland' tot het voorjaar uit
te stellen. Ze zullen er zoo spoedig moge
lijk medé beginnen.
De opstand in China
heeft weer een uitbreiding gekregen door
dat 30.000 man Hangtsjongsche troepen
zich bij de opstandelingen hebben aan
gesloten en te Tsinking troepen uit Nan
king en .Tsjingjang hebben verslagen. Zij
rukken nu op Nanking aan, waar een
groote slag op handen js.
Gehoor gevende aan de .uitnoodiging
van Lijoeanboeng, bevelhebber van het
revolutionaire leger, zijn vertegenwoor
digers van alle gemakkelijk bereikbare
provincies Maandag en Dinsdag te Sjang
hai bijeen geweest om over den toestand
te beraadslagen.
Vervolgens heeft Lijoeanboeng de con
suls te .H an kou kennis gegeven, dat de
republikeinsche staten vertegenwoordi
gers hebben gekozen voor ,een centrale
regeeriug, die gevestigd wordt te Woe-
tsjang. Hij drong er bij de consuls op aan,
de verbanden staten te .erkennen.
De berichten uit Peking bewijzen de
uwe heerschzuchtigste droomen. Mijn
heer Westner zal voorzeker ;uw vertrek
goedkeuren, jndien hij weet welk voor
deel ,u mijn aanbod verschaffen zal.
Do Duitscher las een weigering op
het gezicht van Aymar; hij haastte zich er
dan ook bij te voegen
Antwoord mij nu nog niet, neem
den tijd om na te denken; men beslist
niet jn eenige minuten over het lot van
geheel zijn Teven.
Oeen oogenblik, mijnheer, wil ik
uitstellen, antwoordde de jongeling, om
u mijn .warmen dank te betuigen voor
zulk een edlelmoedig aanbod. Ik weet
niet of de goede, openhartige mijnheer
Westner in mijn vertrek zou toestemmen
maar geen voordeden of vooruitzichten
van welken aard ook zijn in staat mij
tot zulk eene scheiding te doen besluiten.
Ik heb ook beweegredenen om mijn va
derland niet te verlaten, redenen, welke
gij niet kunt bevroeden, maar die van
overwegenden invloed zijn op mijn zoo
pas gemaakt besluit Ik zal dan ook hier
blijven, zoolang het mijn welwillende be
schermer behagen zal, mij bij zich te hou
den en hoogst voldaan zal ik zijn indien
hij nog langen tijd mijne diensten zal
wil blijven aannemen.
De Duitscher hoog.
enorme jnoeilijkheden .waarin Joean-sji-
kai zich bevindt.
Deze ziet zich nl. gesteld voor de keus,
in China een constitutioneele monarchie
te handhaven, dan wel een republikein-
schen statenbond te vormen. Deze keus
wordt te moeilijker waar de provinciale
yan .Tsjili besloten heeft .een memorie
tot den troon te richten, waarin het ver
zoek wordt gedaan een republiek op te
richten met Joeansjikai als president
De correspondent te Peking van de
Times zegt dat de benoeming van Joean
sjikai tot minister-president geenszins al-
gemeenen bijval vindt. Joeansjikai dringt
er bij de afgevaardigden in het Vóórpar-
lement op aan, dat zij zich naar hun pro
vincies zullen begeven, om daar bij de
rebellenleiders te pleiten voor de instand
houding der monarchie, maar de afge
vaardigden aarzelen zoo'n zending pp
zich te nemen.
De Daily Mail verneemt hetzelfde uit
Peking. En de Daily Mail-correspondent
voegt er nog bij, dat Joeansjikai heel wat
moeite zal hebben oin de opstandelingen
leiders te bekeeren. En die taak zal te
moeilijker worden, naarmate de onder
handelingen langer vertraagd worden.
Joeansjikai laat zich door een sterke
troepenmacht voortdurend bewaken.
De Britsche gezant te Peking had' een
onderhoud met Joeansjikai, terwijl de se
cretaris van den Chineeschen staatsman
den correspondent van de New York He
rald ontving en dezen, met machtiging
van Joeansjikai, eenige verklaringen deed
Daaruit bleek, dat Joeansjikai, ofschoon
voorstander eener grondwettelijke monar
chie, toch met een republikeinschen sta
tenbond genoegen zou nemen, jndien
tot invoering «daarvan besloten werd door
een Chineesche volksvertegenwoordiging.
GEMENGD.
De Koning van Griekenland, die
zich te Weenen bevindt, heeft Woensdag
middag een bezoek aan den Keizer ge
bracht.
De koning van Servië kwam te drie
uur te Parijs aan en werd aan het sta>-
tion ontvangen door president Fallières
en de ministers.
Militairen bewezen de honneurs.
De bevelhebber van het Engelsche
slagschip St. Vincent, is tusschen Port
land en Berehaven over boord gespoeld
en verdronken.
Gisteravond te half tien zijn te
München, Straatsburg, Mainz en Erfurt
aardschokken waargenomen. Te Augs
burg waren ze bijzonder sterk de Stutt
gart vielen er voorwerpen van de kat-
merwanden. Vele mensdien snelden ide
straat op. Te Frankfort a. d. Main kre
gen verscheidene huizen groote scheu
ren; de bewoners snelden beangst en
met de noodzakelijkste kleedingstukken
aan naar buiten. De brandweer en red
dingsbrigade boden hulp.
Op vele plaatsen is het telefonisch
verkeer gestoord.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot ont
vanger der directe belastingen en accijn-
Gij vermeerdert mijn spijt, zeide hij
maar ik begrijp dat het onbescheiden van
mij wezen zal, nog verder aan te dringen.
Ik heb zeer veel menschenkennis opge
daan, en aarzel dan ook niet te zeggen,
dat er zeer weinigen zijn zooals gij, met
zulk een vergevorderde ontwikkeling en
zulk een fijngevoelig karakter.
De jonge Koechler boog treurig het
hoofd. i
Door de herinnering aan zijn missla
gen van het verleden was hem boven
matige loftuiting even pijnlijk als de
strengste verwijten.
De gast van mijnheer .Westner be
greep dat hij dezen laatste een oprechte
en volledige bekentenis moest doen van
het voorgevallene, terwijl Aymar zich had
voorgenomen over dit ontwerp een diep
stilzwijgen te bewaren.
En gij hebt een vergeefsche poging
gedaan? antwoordde mijnheer Westner
zich met zichtbare voldoening de handen
wrijvend.
Zoo vergeefsch mogelijk.
Indien gij mij van te voren uw plan
had medegedeeld, zou ik p den uitslag
wej voorspeld hebben.
Zijt gij dan zoo zeker van de trouw
en aanhankelijkheid van mijnheer Koech
ler, of fiebt gij Jiem schoone beloften ge-
zen te Hilversum C. Verhagen, thans tel
Rotterdam tot ontvanger te Sneek, J. Al
de Lussanet de la 3ablonière, thans te
Twello; tot ontvanger te Baarle-Nassan
Oomen, thans teZwaluwetot ontvang
ger te Schiedam, T. G. Versfeit, thans te
Vlaardingenj
is P. J. Keulen, verificateur der 10"'
voerrechten en accijnzen te Maastricht^
voor den tijd van 1 jaar belast met de;
waarneming der betrekking van ontvani
ger der directe belastingen, invoerrecht
ten en accijnzen te Weert;
is Oscar Rohte, lid der firma Rohtd
en Jiscoot te Amsterdam, benoemd tot
ridder in de orde van Oranje-Nassau
is de kapitein bij het korps mariniers!
A. J. Paehling bevorderd tot luitenant
kolonel, eervol ontslag verleend ouden
toekenning van f2010 pensioen 'sjaars;
is bij het korps mariniers bevorderd
tot luit.-kolonel, de kapitein G. A. Lin-
ckers.
Hofbericht.
Woensdag heeft ten paleize Het Looi
met de Koningin en den Prins in kletfhj
gezelschap het middagmaal gebruikt eed
commissie uit het bestuur van de Ver-»
eeniging tot behoud van Natuurmonu-
menten in Nederland, bestaande uit de
heeren dr. J. T. L. Oudemans, Jac. P.
Thijsse, mr. P. O. van Tienhoven en Al
A. Burdes.
Na afloop van den maaltijd werden
verschillende opnemingen van den heer
Burdes van in het wild levende en broe
dende vogels met projectielantaarn ver
toond.
De Koningin en de Prins volgden met
bijzondere belangstelling de verschillen
de tafereelen, vooral die van het Naar-
dermeer, van de eilanden Rottum, Ter
schelling en Vlieland.
Ook de fraaie reproductie van het vo
geleiland bij uitnemendheid, Texel, waar
ook het Staatsboschbeheer krachtig we. k-
zaam is voor de berscherming van vo
gels, trokken zeer de aandacht.
De heer Thijsse gaf bij de verschillen
de beelden een korte uitlegging.
Het Kiesrechtdebat in de Tweede
Kamer.
In de gisteren gehouden zitting der
Tweede Kamer is-het voorstel-Troelstra
om een adres aan de Koningin te zenden
inzake het kiesrechtvraagstuk verwon
pen met 72 tegen 7 stemmen.
Van de gesplitste 'motie-Borgesius is
verworpen met 42 tegen 37 st. het eerste
deel uitsprekende de wenschelijkheid van
invoering van algemeen kiesrecht en'
evenredige vertegenwoordiging.
Met 50 tegen 29 stemmen werd ver
worpen het tweede deel der motief
waarin een beperkte grondwetsherzie
ning werd gewenscht.
Uilenburg.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
behandeld het voorstel van B. en W. be
treffende onteigening van gronden en gel-
bouwen op Uilenburg en vaststelling
van het plan van bebouwing voor dat stad
gedeelte. Blijkens dat plan zal de hoofd-
verkeeruteg, de te verbreden Uilenbur-
gerstraat, eene breedte verkrijgen van
daan
Ik heb hem niets beloofd.
Dan begrijp ik het niet
En gij zult tevergeefs trachten het
te begrijpen.
XVIII.
EEN .TRAGISCHE DOOD.
Het scheen, dat Lucile nog steeds even
onverschillig bleef ten opzichte van Ar
thur Lercey; voor hem had zij altijd de
meest bitse antwoorden gereed, de grie
ven dste scherts.
De jongeling, wiens eigenliefde belee-
digd was, door zijn vergeefsche pogin
gen, om de aandacht van dit slecht opge
voede kind te trekken, beklaagde zich
dikwijls bij zijn vader.
Mejuffrouw Westner misbruikt een
weinig haar naam van rijke erfgename,
zeide hij, op de lippen bijtend, maar ala
wij eens getrouwd zijn, jmoet dat veran
deren.
Ja, als dat huwelijk plaats heeftg
Wel, vader, twijfelt gij daaraan?
(Wordt vervolgdjj
