Aymar.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
3e Jaargang.
No. 639.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHI|NT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
oer post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/j cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
14
November
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangesmeten
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
V De Leidsche groenen-
quaestie.
De „N. .R. Ct." bevat den volgenden
i.open brief" aan den genaat van de Rijks
universiteit te Leiden.
Hooggeleerde Heeren!
Als vader van een der leden van het in
Id'e beruchte Leidsche studentenzaak be
trokken Collegium .Civitatis Academiae
Lugduno-Batavae Supreinum ,en mede als
(eerelid van dat Collegium, wensch jk een
ernstig protest uit te brengen tegen het
besluit van uw Academisch Bestuur on*
.openbaarheid te geven aan de berisping
Id'oor den Rector Magnificus jn eene ver
gadering van rectoren en assessoren tot
de hoofdschuldigen gericht.
Ofschoon niet wetende en dus niet
jkunnende beoordeelen welke feiten den
[Rector Magnificus daartoe aanleiding ga-
levn, wil ïk aannemen, dat die feiten van
zoo'n ergerlijken aard waren, dat de
.waardigheid der Leidsche Hoogeschool
diens tusschenkomst eischte en hij volko
men verdiend, zijn ernstige afkeuring jn
leen gestrenge berisping heeft uitgespro
ken.
Dat echter de Senaat, ofschoon zijn
.wettelijke bevoegdheid daartoe aan ern
stige twijfel onderhevig is, de openbaar
making van dit vonnis heeft bevolen en
(daardoor, zonder dat de belangen der
Leidsche Hoogeschool het eischten, al
om in den lande een beroering heeft te
weeg gebracht en de hartstochten heeft
Opgezweept bij zoo vel en, die in deze wer
kelijk tot oordeelen onbevoegd zijn, acht
ik in hooge mate af te keuren.
Waar uw Academisch Bestuur zeker
tnoreel tot zijn taak mag rekenen de be
hartiging der belangen van het Leidsche
(Studentencorps, dat op zijn geschiedenis
terecht trotsch mag zijn, daar had m. i.
de gewraakte gebeurtenis uw Bestuur
geen aanleiding mogen geven op deze
wijze dat corps door het slijk te halen.
Die openbaarmaking geeft mij den in
druk, dat door uw Bestuur deze betreu
renswaardige geschiedenis wordt aange
grepen als een propagandamiddel ter be
strijding van den groentijd en jn dat ver
band acht ik de belangen van de leden
van het Leidsche Studentenkorps bij uw
tegenwoordig Academisch Bestuur niet
in veilige handen.
Met verschuldigde hoogachting heb ik
de eer te verblijven
Uw dienstw.
Mr. G. Kortenbout van der Sluijs.
Almelo, 13 November 1911.
Heeft deze inzender het ,vvel bij 't
rechte eind
De publicatie der kernachtige rede van
den rector magnificus schijnt .een stevige
verzwaring der afstraffing te zijn ge
weest; zoo stevig zelfs, dat deze vader
van een der berispte jongelui er tegen op
komt.
Nu kunnen we levendig begrijpen, dat
het gansche geval dezen heer hoogst on
aangenaam heeft getroffen, dat het zijn
jouderhart heeft pijn gedaan. Maat" in zijn
Wrevel vergeet hij, dat niet door het pu-
FEUILLETON.
Waar het Fransch.
39)
.Nu kwam de koopman, die zich
van behendig gekozen redeneeringen
bediendeden jeugdigen directeur
het voorstel doen, zijn welbeken
den invloed bij Mijnheer W,estner
aan te wenden, om tot die overeenstem
ming te kunnen komen en indien hij er
In slaagde, zou hem eene premie worden
verleend van twee percent van de totale
Waarde.
Aymar had moeite om zich te bedwin
gen en den vreemden bezoeker tot het
seinde aan te hooren.
Wat gij mij voorstelt, hernam hij
toen, is, onder schoone voorwendsels,
liet vertrouwen te bedriegen van een
eerlijk, openhartig man en dit hebt gij
fcelf zoo ingezien, dat gij op een avond
pdjt hiergekomen, in het geheim, en zon-
jder zelfs uw naam te durven bekend te!
maken. Gij hebt wellicht vernomen, wel
ke schandvlek op mijn verleden rust en
daarom gedacht mij eene misdaad te
Icunnen voorstellen, die niet gestraft
fet&rdt Yftot de wet» jmaar do,or, d£ techt-
blioeeren der rede, doch .wel door het
bewuste schandaal „het corps door het
slijk is gehaald." En waar dit droeve feit
openlijk is bekend geworden, daar diende
ook openlijk getoond, dat er nog mannen
zijn, vvien „de waardigheid der Leidsche
Hoogeschool" zoodanig ter harte gaat,
dat zij niet voor krasse tuchtmiddelen te
rugdeinzen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Geen groot nieuws uit Tripolis. Alles
schijnt er in diepe rust. Intusschen moet
men nu danig aanstalten maken om de!
groote operatie te beginnen in 'de
Aegeïsche Zee.
Heden zouden, naar de „Lokal Anzei-
ger" uit Parijs getelegrafeerd kreeg, ge
lijktijdig de operaties der Italiaansche
vloot beginnen in de Aegeïsche zee en
aan de Aziatische kust.
Een gedeelte van de oorlogsvloot, die
samengetrokken is, zal een transport-
vloot vergezellen, welke landingstroepen
aan boord heeft. De Avanti verneemt uit
Venetië, dat de hertog der Abruzzen met
twee pantserschepen en vier torpedo
booten tusschen Cerigo en Kreta kruist,
terwijl admiraal Aubry met negen pant
serschepen en drie onderzeesche booten
al voor Lcmnos zou verschenen zijn. Een
derde afdeeling van de vloot is ook van
Venetië naar de Aegeïsche Zee vertrok
ken. Zij moet het expeditie-ldger be
schermen, dat, naar men verzekert, op
Mytilene, Chios en Rhodos aan land zal
gaan en samengesteld is uit de garnizoe
nen van Padua, Milaan en Venetië. Dit
bericht van de Avanti verklaart, waarom
Italië nog méér dan de voorloopig voor
Tripoli en Barka benoodigde. vier divi
sies gemobiliseerd heeft.
In Turkije is men van meening, dat de
eilanden Mytilene, Chios en RhodOs
thans voldoende in staat van tegenweer
zijn gebracht, om zich tegen een poging
van de Italianen om er te landen krach
tig te kunnen verzetten. Onder bescher
ming van den nacht hebben kleine zeil
schepen van de kust van Klein-Azië er in
de Jaatste veertien dagen voortdurend
troepen, schietvoorraad en mondkost
heen gebracht. Ook zijn de eilanden van
kanonnen voorzien. Een landing daar
zouden de Italianen niet zonder de hard
nekkigste gevechten kunnen volvoeren.
Anderen zijn echter van meening dat de
Italianen hun oog meer op de kust van
Syrië of op de golf van Saloriiki gericht
hebben. Het zal wel spoedig blijken.
Het heet ook, dat de Turksche vloot
niet langer werkeloos zal blijven.
De Turksche bladen melden, dat de
ministerraad besloten heeft de buiten-
landsche mogendheden ervan te verwitti
gen dat de Porte onmiddellijk tot uitzet
ting van alle Italianen zal overgaan zoo
de Italianen de Turksche kusten en eilan
den. aanvallen.
Het schijnt dat de onderhandelingen
tusschen Joean-sji-kai en
de Chineesche opstandelingen
niet tot een bevredigend resultaat heb-
vaardigheid verboden is. Ik heb mis
schien het recht verloren, er mij over te
ergerenmaar dit wil ik u wel zeggen,
dat gij, door iemand te durven voorstel
len, handel tè drijven met zijn gewe
ten, met zijn eer, minstens even schul
dig zijt dan hij, die zulk een koop slui
ten zou.
Ik zie, dat ge mij verkeerd begrel-
pen hebt, vervolgde de vreemdeling op
staande men had u echter gehouden)
als een verstandig man....
En weinig nauwgezet van geweten
zekerhet spijt mij voor ons beiden,
daar u er door aangespoord zijt een zeer
lage daad te bedrijven, terwijl ik moet
ondervinden, dat men mij de schandelij
ke medeplichtigheid opdraagt.
Ik hoop ten minste, mijnheer, her
nam de koopman, die moeite had onder
een spottend uiterlijk zijn pijnlijke be
schaming te verbergen, dat ik ,op uwe
volkomene bescheidenheid rekenen mag.
Evenzeer als op mijn ernstig voor
nemen, alles in het werki te stellen bij
Mijnheer Westner, opdat hij er zich voor
wachtte, in de toekomst met u in on
derhandeling te treden.
Een spottende buiging was het eenigö
antwoord, dat de vreemdeling gaf, die
zich daarop haastig verwijderde.
Toen Aymar zich alleen bevond, sloeg
hij een tr^urigen blik; tea hemd.
ben geleid, althans zijn de regeerings-
troepen Zondag weer begonnen Hankou
te beschieten.
Naar de „New York Herald" moeten
de revolutionairen hebben besloten tele
grafisch uitnoodigingen te zenden aan
de veertien provincies van China, die af
vallig zijn geworden van de centrale re
geering te Peking, om gedelegeerden te
zenden naar Sjanghai, die door dan sa
men een Voorloopige Nationale Vergade
ring zoud<?n vormen ter vervanging van
de Nationale Vergadering (het Vóór-par
lement) te Peking. Dat laatste Parle
ment toch bestaat voor ,een groot deel
uit leden, door de regeering zelf aange
wezen. De leden, die door het volk wa
ren aangewezen, nemen weinig deel aan
de beraadslagingen van het Vóór-parle
ment, dat dientengevolge door de opstan
delingen niet als een echte vertegenwoor
diging wordt erkend.
De revolutionairen te .Sjanghai heb
ben een memorie gericht tot den Regent,
waarin zij er bij hem op aandringen, dat
hij zal aftreden. Zii beloven hem voor
dat geval, dat het leven en de bezittin
gen der leden van het Keizerlijk huis zul
len worden beschermd.
Voorts hebben deze revolutionairen
een manifest uitgevaardigd, waarin zij
het volk der verschillende provincies aan
sporen, al hun ras-geschillen te vergeten
en zich te vereenigen op een gemeen
schappelijke basis van nationalen voor
uitgang onder een republikeinsch regi
me, waaronder zij in het genot zullen we
zen van gelijkheid en volledige vrijheid.
In Nanking, de eenige stad in het op-
standingsgebied waar de keizerlijken nog
eenigzins vasten voet hebben wordt de
toestand zoodanig dat den verschillen
den consuls en het consulaatspersoneel
aangeraden is ten spoedigste te vertrek
ken daar de oorlogsschepen hen niet
kunnen beschermen. Men verwacht er
klaarblijkelijk een hevig gevecht en wel
in verband met het bericht dat 13 chinee
sche oorlogsschepen voor de stad zijn
verschenen zonder vlag in top. Men ver
moedt dat deze de republikeinsche vlag
zullen hijschen en de stad beschieten.
GEMENGD.
Naar Reuter verneemt, zal <de Turk
sche regeering bevelen om de .wegens
den oorlog gedoofde vuurtorens hun Jicht
weer te doen uitschijnen, .wanneer het
stoomschip Medina met den koning en de
Koningin van Engeland aan boord op zijn
reis naar Indië door de Roode Zee heen
vaart.
Voor degenen, die zich den altijd
toevalligen tegenspoed van Koning Pe
ter van $ervië bij zijn bezoeken aan an
dere staatshoofden herinneren, moet het
volgende Jakonieke bericht uit Belgrado
aan de Lokal Anzeiger niet onvermakelijk
zijn: Hedenavond reist Koning Reter met
een extratrein Jn gezelschap van den mi
nisterpresident Milowanowits, met een
groot gevolg naar Parijs. JHet oponthoud1
daar zal drie dagen duren. JEen kleine
ontstemming veroorzaakt, dat bij het be
zoek geen militaire parade zal worden ge
houden.
Mijn God, zeide hij, gij hebt mij
geen enkele vernedering willen bespa
ren maar zal ik eindelijk de dag van (ver
geving zien schijnen
Te opgewonden, om onmiddellijk den
slaap te vatten, gevoelde Aymar behoef
te om frissche lucht in te ademen en 'te'
wandelen; wellicht dat de koelte van
den nacht de opbruising van zjjn bloed
zou bedaren. Daar hij geen bepaald doel
had, bevond Aymar zich, na een kwar
tier haastig geloopen te hebben, op een
weg, aan den eenen kant begrensd door
een vrij diepen sloot, en aan den ando
ren kant door eenige huisjes, meeist wo
ningen van werklieden uit de smelterij.
Het was toen tien uur en ^lles was
reeds in rust. De weg was slechts ver
licht door het grillige maanlicht, dat bij
oogenblikken tusschen twee wolken door
kwam kijken. Aymar, die zich alleen
waande, verwonderde er zich over, eens
klaps achter zich eene dronkenmanssjtem
te hooien, die langzaam de woorden uit
bracht
Mooi weer om' te wandelen, Mijn
heer Koechlerik geloof toch, dat er
geen verordeningen bestaan, die! een eer
lijk man beletten te wandelen, als hij
daartoe lust heeft.
Aymar, die zich had omgekeerd, be
merkte Wolf, op niet «meer d^n vijf qf
££S p^SSQ êfëta&dSa
Verder meldt het bericht: Aan het be
zoek bij den president van frankrijk
wordt in Belgrado geen bijzondere betee-
kenis toegeschreven. De pers van die op
positie betoogt, dat het bezoek .uitslui
tend ten doel heeft een nieuwe aanzien
lijke leening voor Servië in Parijs te
verkrijgen.
Uit Tunis wordt aan de „Nat Ztg."
geseind: De stad is kalm, alleen de Itali
anen zijn nog wat opgewonden, inboor
lingen hebben den gouverneur stukken
doen toekomen, die blijk geven van hun
loyale houding. De plaatselijke bladen
eischen een versterking van het garni
zoen.
In een dorp van het arrondissement
Karnobat (Bulgarije) zijn 7 gevallen van
cholera voorgekomen, waarvan er drie
een doodeüjk verloop hadden. 7 verdach
te gevallen zijn vastgesteld.
Reuter seint uit .Tandzjer dat dq stad
vrij van pest is verklaard.
Uit New-York wordt d.d. Maandag
geseind, dat de staking der straatreini
gers en vuilniskarrevoerders ernstige vor
men aanneemt. Alle pogingen der plaats
vervangers om onder bescherming der
politie uit te rijden waren door de drei
gende volksmenigte verijdeld en 40.000
tonnen vuilnis lagen in de straten onop
geruimd. De bloedige botsingen duren
voort en zullen waarschijnlijk de oproe
ping der staatsmilitie noodzakelijk ma
ken. De geneele stad is door het zich qp-
hoopen en blijven liggen der hoeveelheid
vuil in een toestand gebracht, die strijdt
met alle gezondheidsregelen.
Bij de botsingen met de politie, die
gisteren hebben plaats gehad, zijn .weer
twee stakers gedood.
In de staten [Wisconsin .en Illinois
heeft een wervelstorm gewoed. Er zijn
tamelijk veel dooden, ca. vijftig gewon
den, terwijl bovendien een schade van
meer dan V-k millioen gulden is aange
richt.
In het dorp Jsemborzice bij Lublin
(Polen) zijn 120 huizen door brand ver
nield.
Uit [Weenen wordt aan het „Berl.
Tageblatt" geseind: Jn Triëst staken de
koetsiers. De staking heeft een alge-
meene stremming in het verkeer tenge
volge. Daar het onmogelijk is om de wa
ren, die aan de havens zijn opgestapeld,
te vervoeren, kan, als de staking nog
eenige dagen voortduurt, een geheel pn-
houdbaren toestand intreden, die beden
kelijke gevolgen zou kunnen hebben
voor het heele land .en voor den transito
handel met het buitenland.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit is benoemd in de Com
missie van Toezicht bedoeld in art 201
der Hooger Onderwijswet, tot lid en
voorzitter mr. J. C. baron Baud, procu
reur-generaal bij het gerechtshof te Am
sterdam en tot lid mr. M. LW. L. S. Bul
derdijk, lid van Ged. JStaten van Utrecht;
is benoemd tot lid van de Pharmacopee
Als die eerlijke man zich bevindt in
den toestand, waarin gij nu verkeert, ant
woordde Aymar op strengen toon, zou
hij beter doen, met zich niet meer op Iden
openbaren weg te bevinden.
De meening der menschen, ik spot
daarmede, en met alles wat zij zeggen,
die oude klappersEn als ik er lust toe
had, gelooft gij dan, dat ik het voor de
wereld laten zou, u een frisch bad in|
dien sloot te doen nemen Dit is iets,
wat niet in uwe reglementen defr smel
terij geschreven staat, Mijnheer Koech
ler, en ik' ken een der onze die 'drommels
blij zou zijn, als hij dit vernam. 1
En Wolf lachte dien botten lach der
dronkaards.
Zwijg en ga slapen, hernam Aymar,
die zijns ondanks den toorn voelde op
wellen.
Als ik zeg, dat er één is, neen, wel
honderd, had ik moeten zeggen: overi
gens zie ik niet in, waarom ik mijn lust
niet zou bevredigenik ben de sterkste
hier en zoo zou ik u in eens al mijne
boeten terugbetalen.
[Wolf trad op Aymar toe, om zijn plan
te volvoeren, maar deze stiet hem metj
kracht terug niettegenstaande zijn dron
kenschap wankelde de werkman niet.
Toen eenmaal de strijd begonnen was,
was het moeilijk er het einde van te ivoor-
Zien, toep een dgrde plotseling kyyam.
commissie: dr. L. M. van den Berg
apotheker te Alkmaar.
is: lo. benoemd tot gewoon hoogleer
aar in de faculteit der geneeskunde aan
de rijksuniversiteit te Groningen, tot hef
geven van onderwijs in de geneeskunde,
dr. A. A. Hijmans van den Bergh, te
Rotterdam2o. dr. E. Wiersma, hoogleer
aar aan genoemde universiteit behalve
met 'tgeven van onderwijs jn de psychia
trie, ook belast met bet geven van onder
wijs in d'e neurologie;
zijn benoemd tot burgemeester van
Langerak en Nieuwpoort, C. van d'erStok
secretaris dier gemeente; tot burgemees
ter van Opmeer, H. J. K- van der Steen;
tot burgemeester van Kruiningen, J. fL
Dominicus, secretaris dier gemeente, en
tot burgemeester van Grijpskerk, K. P.
Fe r inga
is aan den reserve-eerste-luit. 5- baron
van Heemstra, van het 3e reg. huzaren,
een eervol ontslag verleend
is benoemd' bij het reserve-personeel
der landmacht, bij het personeel van den
geneeskundigen dienst, tot reserve-offi
cier van gezondheid 2e kl., de heer H. N.
J. Arrttz, arts;
is aan den directeur van het post- en
telegraafkantoor te Edam, R. Nicolai, eer
vol ontslag verleend.
Landarbeiders.
Vanwege de Kon, Ned. Landbouw ver-
eeniging zal er een grondig onderzoek
worden ingesteld naar de inkomsten en
uitgaven van den Nederiandschen land
arbeider. Twintig van deze arbeiders,
over het geheele land verspreid, zullen
worden uitgenoodigd, onder leiding en
toezicht van een deskundig raadsman, en
tegen behoorlijke belooning voor de
moeite, van 1 Januari tot 31 December
1912 nauwkeurig aan te teekenen alle
ontvangsten en uitgaven en alle op gelds
waarde geschatte producten, die de huis
houding uit het bedrijf ontvangt. Op die
wijze denkt men te weten te komen het
loon in geld, het loon jn natura en de in
komsten genoten uit het arbeidersbedrijf
je naast de gespecificeerde uitgaven.
Huldeblijk Kard. Van Rossum.
Men verzoekt ons het volgende to
plaasen
Op den 27 November a.s. zal de Hoog-
,Eerw. Pater W. M. van Rossum, Con
sultor-Generaal van de Congregatie van
den Allerheiligsten Verlosser, Consultor
van het H. Officie, tot het Kardinalaat!
worden verheven.
Sinds vier eeuwen is deze hooge waar
digheid aan geen Nederlander te beurt
gevallen.
Met zoo algemeene vreugde dan ook;
is deze tijding in den lande vernomen, dat
ongetwijfeld velen zeer gaarne zullen
medewerken om den Nederiandschen
Kardinaal een passende hulde te bren
gen.
Daarom hebben eenige zijner vrienden
en vereerders zich vereenigd tot een co
mité, dat zich ten doel stelt geldelijke
bijdragen te verzamelen ten einde aan
den nieuwen Prins der Kerk namens zij
ne landgenooten een huldeblijk te kun
nen aanbieden.
toesnellen, en uitriep, terwijl zij zich op
den werkman wierp, dien zij' trachtte
te weerhouden
Ongelukkige, gij wilt dus ons allen
ongelukkig makenMijnheer Koechler,
vergeef hem, och! vergeef henugij ziet
wel, dat hij niet weet, wat hij doetj."
Het was de vrouw van den arbeider,
die zich zoo tusschen de strijders was
komen werpen. Ongerust over de late
thuiskomst van haar man, ging zij hem
te gemoet, terwijl zij sneller was komen
toeloopen, toen het geluid van eene drei
gende stem haar had doen verschrikken!.
Het zien van zijne vrouw had Wolf een
weinig tot bedaren gebrachtweldra her
nam hij met de stijfhoofdigheid, aan
dronkaards eigen
Neen, neen, laat inij doen hij moet
een koud bad nemen in den slootik!
wil het, en het zal zeer vermakelijk eijn,
de opzichter zal er om lachen, dat hij
schudt.
Dat je kinderen en ik in deze laat
ste tijden niet van honger gestorven
zijn, vervolgde de vrouw, hebben witaan!
Mijnheer Koechler tc danken eerst van
daag heb ik de edelmoedige hand lee-
ren kennen, die ons ondersteunde in de
ellende, waartoe je wangedrag ons ven-
oordeelt.
iffioxdt vervolgd),