CS)& ft2idóclve Sou/zxMit
3
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
3e Jaargang,
No. 63i
Bureau OUUE SINGEL 54. LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCH1INT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
tn liet GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f L30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
November
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels t 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels t 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën; gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
V Afscheid.
We hebben meermalen gediscussieerd
mét De B a 1 a n s, het nog niet overleden
vrijzinnig-democratisch orgaan een
vermakelijk tijdverdrijf, dat we gaarne
zouden hebben voortgezet, al pleegt ge
noemd blad sabelhouwen boven degen-
stooten te verkiezen.
Thans echter maakt De Balans het
vwat al te bont
In het Zaterdagavond verschenen num
mer, waarin we een waardig overwin-
ningsartikel naar aanleiding der Raads
verkiezing hadden verwacht, ontziet het
orgaan zich niet, als volgt te schrijven:
De Kerkelijke coalitie ïs een
hoop vuil, die opgeredderd moet
worden. Eerst dan, is zij verdwenen,
zal er een zuivere strijd kunnen wor
den gevoerd. De kerkelijke coalitie is
de pest, die de politieke atmosfeer van
ons vaderland bezwangert, bevuilt, be
zoedelt Om haar op te ruimen zouden
heel andere middelen geoorloofd zijn
dan door ons tot heden gebezigd
werden.
Netjes, nietwaar?
Dat is geen sabelhouwen meer, dat is
In den blinde slaan met een ouden
schoen.
Natuurlijk doen wij aan dergelijke
ivechtwijze niet mede en nemen wij bij
■deze afscheid van De Balans tot tijd
en wijle het blad weer fatsoenlijker wa
penen hanteeren kan.
algemeen overzicht.
Eindelijk begint ook Italië officieel wat
los te laten over de
krijgsverrichtingen rond Tripolis
in de laatste dagen. Deze mededeelingen
zijn van 1 November.
Dc „Agenzia Stefani" meldt: Heden
ochtend 5 uur. De Turksche artillerie
deed een reeks van aanvallen op de Ita-
liaansche linie in het Z. O. Te 8 uur
tiield het vuren op. Sedert is het daar
rustig. Daaruit blijkt dat de Italianen de
stad nog bezitten.
De „Exchange" bericht dat gisteren-
iavond bij zonsondergang de Italiaansche
vloot een hevig bombardement deed op
de Turksche stellingen. Sedert Maandag
zijn een zestal bataljons geland en een
aantal reservetroepen.
Gedutende den dag van gisteren kwa
men de Turken met witte vlag en eisch-
ten de overgave der stad.
Uit het laatste bericht blijkt echter
wel dat de Turken zich eenigszins ide
baas gevoelen. Ten spijt dan ook van
pfticieelé teeensnraken en verklaringen
acht men het in officieele kringen in
Rome een feit, dat de toestand van het
(expeditiekorps verre van gunstig is.
[Blijkt dat, waar de Italiaansche regee
ring eerst sprak van eenige schermutse
lingen thans een doodenlijst moet wor-
jden gepubliceerd van ongeveer vierhon-
Herd militairen. Generaal Caneva ont
moette een onverwachten tegenstand en
jie Arabieren, wier geestdrift voor den
i,heiligen oorlog" gewekt is, rukken met
'duizenden naar de kust op. Daar generaal
Caneva* over geen enkel bruikbaar ver
voermiddel voor de woestijn beschikt, is
(hij genoodzaakt zich tot een verdedi
gende houding te beperken.
We hebben dan ook geen reden om
life twijfelen aan hetgeen de oorlogscorres
pondent vail de „Berliner Morgenpost"
lueldi, dd.. 31 Oct.
De omtrek van de stad Tripolis is door
den vijand nauw ingesloten. De Italiaan
sche troepen blijven kampeeren in een
boog om de stad eu beperkten zich er toe
jnn de dagelijksche aanvallen van Turken
en Arabieren met machinegeweren en
frtillerie af te slaan. De moeilijke positie
/an de Italianen blijkt uit het bevel van
^et oppercommando, om hei schietveld
K>or de verdedigingslinie vrij te maken.
Tot dit doel is bevolen dat alle woningen
b de oase moeten worden ontruimd.
Daarna wil men door middel van de
ttiicepskanonnen de aanplantingen van
flijfboomen neerleggen. Óp deze wijze
'foidt de eenige rijkdom van het land
|t£>r tientallen van jaren vernietigd. Dit
vandalisme zou onnoodig geweest zijn,
als de troepen beter gekozen stellingen
hadden ingenomen aan den rand van de
oase.
Eveneens bevordert de uitbreiding van
de cholera de moeielijkheid der positie.
De correspondent van de „Frankf.
Ztg." vernam van een officier van ge
zondheid, dat er Zaterdag alleen 35 sol
daten ziek waren geworden. Zondag
nacht lagen er 87 soldaten met cholera,
van wie er 9 bezweken. In den nacht bp
Dinsdag stierven er in het hospitaal 25
soldaten, meest van de voorpostentroe
pen. De gevaarlijkste haard is bij Sokra.
De ophooping van de Arabieren, die uit
de oase naar de stad gedreven zijn, be
gunstigt de verspreiding van de epide
mie ook onder de bevolking. Opgaven
daarover zijn niet te krijgen, daar de Ara
bieren en'joden de ziekte stil houden.
Met het begraven van de lijken, die op
het slagveld en in de oase liggen, heeft
men moeten ophouden, omdat de stank
den soldaten het werk onmogelijk maak
te.
Niet alleen te Tripolis echter gaat het
den Italianen niet voor den wind, ook te
Hotns begint de toestand benard te wor
den.
Maandag verzocht de Italiaansche be
zetting, die 3000 man sterk is, dringend
om versterking, waaruit velen de gevolg
trekking maken dat de vijand zijn hoofd
macht daarheen geworpen heeft Een
oorlogsschip is naar Homs gezonden.
De uitbreiding van het oorlogsterrein
tot de
Aegeïsche Zee.
Uit Saloniki wordt aan de National
Zeitung geseindGisternacht werden we
derom drie Italiaansche oorlogsschepen
tusschen Kaap Cassandra en Smila ge
zien, terwijl zij de kust zeer nauwkeurig
met zoeklichten opnamen. Dezelfde sche
pen werden ook bij het voorgebergte
Athos gezien, waar zij korten tijd in de
haven Daphne ankerden.
Uit Konstantinopel wordt bericht dat
drie Italiaansche kruisers zijn gezien voor
de golf van Adalia (Z. O. van Klein
Azië.)
Uit eqn brief van een Italiaansch zee
officier uit Augusta (Sicilië) blijkt, dat
hert geheele eskader, met uitzondering
van haar oude schepen, sedert 10 dagen
in de Zuid-Italiaansche havens ligt voor
reparatie en om ammunitie er. kolen in te
nemen. Maandag 1.1. zou de vloot met
orders uitzeilen, zoodat in enkele dagen
hert optreden daarvan in Turksche wa
teren te wachten is.
Om de oorlogschepen af te lossen, zijn
een aantal passagiersschepen uitgerukt,
met geschut, teneinde politiedienst te
doen op de kust van Tripolis.
Een ander bericht uit Malta meldt:
Hier is bericht ontvangen, dat feitelijk
alle Italiaansche oorlogsschepen van Tri
polis zijn vertrokken en zich naar de
Turksche wateren hebben begeven.
Van anderen kant wordt te Rome ge
meld dat drie Turksche pantserschepen
in dc Aegeïsche Zee manoeuvreeren.
De Chineesche opstand
gaat door zich uit te breiden.
Uit Honkong is heden aan de „New
York Herald" geseind, dat de opstan
delingen te Woetsjou op een talrijke
vergadering hébben beslotën, de provin
cie Kwangsi onafhankelijk te verklaren*
en een zelfstandig leger te vormen. Ver
der werd er besloten, de keizerlijke re
geering geen belasting meer te betalen.
Een ambtelijk telegram uit Sjikiatan
bericht dat het regiment Sjensi-troepen,
dat de keizerlijken in Sjensi zou gaan bij
staan, gemuit heeft. Een brigade-gjene-
raal is vermoord. Daarop werd de Mant-
sjoe-stad beschoten en zijn ongeveer
1000 Mantsjoes vermoord, w.o. de fami
lie van den gouverneur. Het jam en van
den gouverneur werd verwoest.
De regeering wil dan ook niet allé
geweld op vrede aansturen. De troon
heeft Joeansjikai bevolen onmiddellijk
naar Peikng terug te keeren.
Tezelfdertijd is vanwege de Nationale
Vergadering het vóór-parlement) aan den
leider der opstandelingen, Lijoeëng-
telegrafisch verzocht, de vijandelijkheden
te staken de Nationale Vergadering zal
dan trachten de geschillen tusschen alle
partijen bij te leggen.
De reden hiervan schijnt vooral hierin
te liggen, dat het Chineesche ministerie
van buitenlandsche zaken aan het vóór-
parlement heeft medegedeeld, dat het
herstel van den vrede dejs te nqofekelij
ker is, daar Japan en Rusland van de
binnenlandsche onlusten gebruik willen
maken, om China diplomatieke moeilijk
heden te bereiden. Zoo eischt Japan dat
de invoerrechten met een derde zullön
verminderd worden voor de, langs den
Antoeng-Moekden spoorweg naar
Mandsjoerije vervoerd wordende goede
ren, terwijl het voor alles, als een be
voorrechte natie behandeld wil worden.
Rusland heeft in een ultimatum medege
deeld, dat China in het geschil over de
Mandsjoerije'sche grenzen, het Russisch
standpunt moet innemen. Dit zou echter
voor China nederkomen op het verlies
van de stad Mandsjoeili, het belangrijk
ste douane-statiop aan de Siberische
grens. Deze mededeelingen hebben op
de leden der Nationale Vergadering groo-
ten indruk gemaakt, en alle partijen zijn
uit vrees voor buitenlandsche moeilijk
heden overeengekomen, aan het herstel
van den binnenlandschen vrede mede te
werken.
GEJVIENGD.
Het Wolffbiureau meldt uit Parijs:
Volgens een door het ministerie van ma
rine uit Toulon (Ontvangen telegram is
de op 10 uren bepaalde oefentocht van
het pantserschip Vergniaud na 9 uren ge
staakt, omdat het zeewater in de con
densatoren binnendrong.
Volgens een bericht van hetzelfde bu
reau neeft een afdeeling koloniale in-
fanteriesoldaten in hun kazerne te Mar
seille onder het zingen der Internationale
groote rustverstoringen veroorzaakt. Het
waren ongeveer °700, voor de reis naar
Casablanca gereed gehouden, manschap
pen, die in de kazerne Vieille Gharité wa
ren gehuisvest. Óm rustverstoringen te
vermijden was den manschappen het be
zoek der kantine Verboden geworden.
De soldaten verlangden echter dat men
de poort van de kazerne voor hen zou
openen. Zij zongen toen de Internatio
nale en enkelen hunner vernielden ver
scheidene vensterruiten. Troepen werden
ontboden om de orde te herstellen, doch
eerst een kolonel slaagde er in de man
nen tot kalmte te brengen door hen >wel
willend toe te spreken.
De Porte heeft opnieuw stappen bij
de beschermende mogendheden gedaan
naar aanleiding van de in geheime ver
gadering van de Kretenzer Kamer aang^e
nomen motie.
De Grieksche regeering heeft de Porte
de formeele verzekering gegeven dat zij
de Kretenzer afgevaardigden niet in de
Orieksche Kamer toe zou laten.
Gisteravond is het Kongo-verdrag
door den Minister van Buitenlandsche
Zaken von Kiderlen-Wachter en den
Franschen gezant, Canibon, geparafeerd.
De onderteekening van de geheeld
Fransch-Duitsche overeenkomst zal
November kunnen plaats hebben.
Volgens een jjiededeeling van de
gezondheidsafdeeling van het ministerie
van binnenlandsche zaken te Belgrado
zijn in Servië van 22 tot 29 October
nieuwe ziektegevallen van cholera voor
gekomen, waarvan er 3 een doodelijk
verloop hebben gehad. Bovendien zijn
3 reeds voor dien ziek geworden perso-
sonen overleden.
In Bulgarije wordt de cholera volgen6
een telegram uit Sofia verklaard niet
meer voor te komen.
Nabij Kaap Hango leed het Noor-
sche schip Mistha uit Oster Risör schip
breuk. Vijf lijken zijn aangedreven, even
als een plank met het opschrift Suzanna
Breinen. Men denkt dat men te doen
heeft met een aanvaring.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot in
specteur der directe belastingen te Am
sterdam (7e afdeeling) D. Schindler, in
specteur der 8e afd. M. G. Andriessen,
thans te Dordrechttot inspecteur te
Dordrecht A. H. de Joncheere, thans te
Gorinchem en tot inspecteur te Gorin-
chein, J. D. Vreede, thans te Gennep
is B. L. Lindeboom, voorzitter van het
bestuur der Vereeniging van Gerefor
meerde Scholen te Amsterdam, benoemd
tot ridder in de orde van Oranje-Nas
sau
is benoemd tot adjunct-commissaris
der loodsen te IJmuiden, de tijdelijke ad-
junct-comimissaris der loodsen aldaar G.
Bakker
zijn benoemd tpt controleur van den
arbejd J. (Camniinga, kleermaker te
Amsterdam, en J. Mulder, werkzaam in
het veembedrijf, te Vroomshoop, gemeen
te Den Ham
is aan den officier van gez. 2e kl.
B. Hendrix eervol ontslag uit den zee
dienst verleend
is mej. M. J. A. Harloff, laatstelijk
hulponderwijzeres bij het openbaar Euro-
peesch lager onderwijs in Ned.-Indië,
thans met verlof hier te lande eervol uit
s lands dienst ontslagen.
Kamerwelsprekendheid.
Wederom een kleine bloemlezing uit
de kameroverzichten van de liberale och
tendbladen naar aanleiding vain de zitting
van gisteren.
Het „Hbld." zegt:
„Het wordt een benauwend to be or
not to be, te meer daar, tegenover de
bewonderenswaarde zelfbeperking van
rechts, ereen zweem van iets dergelijks
links, althans niet bij de ^ocialisteod is
te vinden. Van tegenwerken moge bij
hen geen sprake zijn, van m e ewerken ze
ker evenmin. Toch kon de heer Ter Laan,
ook yan zijn standpunt als fel tegen
stander van dit ontwerp, nu hij zich
niet op obstructionistisch standpunt stelt,
m e ewerken tot een wat minder trage
behandeling, eenvoudig met het oog op.
het parlementaire werk in 't algemeen.
Maar hij blijft hardnekkig bij zijn... Laan-
trekkerij."
Uit de N.Crt.":
„Er bestaat nu inderdaad goede ver
wachting, dat de Militiewet vpor de be
grootingen zal kunnen worden afgedaan.
Eenigen hopen zelfs dat er in de volgen
de wee knog een of twee dagen vacantie
op zullen kunnen overschieten. Maar dat
zou ons zeer verwonderen. De heer Ter
Laan, die van elk half uur minstens een
kwartier praat heeft nog dikke pakken
„gegevens" bij zich en spaart der Kamer
geen punt of komma. En dit noemt men
dan een overhaaste behandeling!
De „Tel." begint zijn overzicht met de
volgende persiflage:
„'s Middags 3 uur 15 min.: groote
consternatie...
Er kwam een artikel van de militie-
wet aan de orde, waarop de heer Ter
Laan geen amendement had ingediend.
Reeds had de voorzitter het zinnetje
toonlooss gezegd, het zinnetje van deze
dagen: „Het woord is aan den heer Ter
Laan, tot toelichtng van zijn amende
ment". Waarop de heer Ter Laan van
zijn zetel rees, en zeide: „Ik heb op dit
artikel geen amendement mijnheer de
voorzitter." En met een blos van schaam
te, over dit feit, dook hij weg."
Commentaren zijn bij deze citaten ge
heel overbodig.
De Staatsbegrooting voor 1912.
De „N. Crt." hooide luiden, dat
het algemeen politiek deoat over de
Staatsbegrooting tot den aanvang van
1912 zou worden uitgesteld en dat de
Kamer na afdoening van de Indische be
grooting dadelijk tot de behandeling van
de hoofdstukken, het eigenlijke begroo-
tingswerk zou overgaan.
Evenredige vertegenwoordiging.
Naar de „N. Rott. Crt." medegedeeld,
zal spoedig het initiatief worden genomen
tot de oprichting van een grooten bond
voor evenredige vertegenwoordiging in
Nederland, waarvan het doel zal zijn, niet
alleen voor de gemeenteraden, maar ook
voor de Provinciale Staten en bovenal
voor de Tweede Kamer tot een zuiver
evenredige vertegenwoordiging te geraken.
In het voorloopig bestuur, dat de op
richting van den bond voorbereidt, zijn
alle politieke richtingen vertegenwoordigd,
en hebben o. a. eenige bekende Kamer
leden zitting.
Invoer van varkens in Frankrijk.
De invoer van levende varkens in Frank
rijk uit Nederland is onder de bekende
voorwaarden, ook nog toegestaan, wan
neer deze bestemd zijn voor de slacht
plaatsen te: Amiens (Somme), Saint-Omer,
Lievin, Carvin (Pas de Calais), Bailleul,
Rosendael (Nord), Chauny (Aisne), Sedan
(Ardennes), Pont k Mousson, Lunéville
(Meurthe et Moselle), Saint Dié (VosgesJ,
Chalons sur Marne, en Vitry le Francois
(Marnen).
R. K. Handelsreizigers.
Aan het 12e jaarverslag van de R.
K. Handelsreizigersvereeniging wordt
hèt volgende ontleend
De vereeniging telde aan het einde
yafi he,t boekjaar 205 leden. Het aantal
afdeelingen bleef stationairHaarlem
werd opgeheven, Zwolle kwam er bij.
De hoofdkas is groot f 3.033.72i/a, dus
f 134.08 vooruitgegaan; het ondersteu
ningsfonds heeft in kas f 779.99 wat een!
achteruitgang is van f272.98, terwijl het
fonds tot uitkeering bij overleden is be
gonnen met een som van ongeveer f 300.
De pogingen met andere vereenigtingea|
in het werk gesteld teneinde tot de op
richting van eene vereeniging van R. K,
Handelsreizigers over het heele land te
geraken, hadden geen succes.
R. K. Zeelieden.
Men meldt ons:
Zondag werd te IJmuiden vanwege het
Bureau voor de R. K. Vakorganisatie,
een vergadering belegd, waartoe alle R,
K. Zeelieden van IJmuiden en omstreken
waren uitgenoodigd.
De heer A. Klijnee van Amsterdam
trad als spreker op, die voor een aan
dachtig gehoor een krachtig woord sprak,
om de R. K. Zeelieden te overtuigen voor
het lidmaatschap van den Nederl. R. K.
Zeeliedenbond.
Alle aanwezige R. K. Zeelieden traden
als lid toe, zoodat de afdeeling IJmuiden
van den Nederl. R. K. Zeeliedenbond is
gesticht.
Het Bureau voer de R. K. Vakorgani
satie, dat de propaganda onder de R. K.
Zeelieden voert, heett in verband met de
huidige uitsluiting besloten, aan alle R,
K. zeelieden, die lid worden van de af
deeling IJmuiden, een wekelijksche uit
keering tt verstrekken van minstens aan
ongehuwdên vijf gulden en aan de ge-
Ruwden zes gulden, en 50 cents voor
ieder kind, beneden 16 jaar.
Later, als alle R. K. zeeliedenvereeni-
gingen tot een Nationalen Bond veree-
nigd zullen zijn, zal de uitkeering bij
werkstaking en uitsluiting op 70 procent
van het loon gesteld worden. De NederL
R. K. Zeeliedenbond zal dan ook aan zjjn
leden een uitkeering, ingeval van ziekte
verstrekken a een gulden per dag. De
IJ muider R. K. Zeelieden vereeniging zal
echter terstond aanvangen met de zieken-
uitkeering.
Pensioenfonds
en loonregeling H. IJ. S. M.
De directie der H. IJ. S. M. heeft be
sloten de nieuwe pensioensregeling met
1 Januari a.s. in te voeren.
De directie van genoemde Maatschap
pij heeft medegedeeld, dat zij, in verband
met de over 1911 te verwachten uitkom
sten van het bedrijf der Maatschappij
en'Vertrouwende, dat deze ook in de toe
komst niet zullen teleurstellen, besloten
heeft tot loonsverhooging over te gaan<
In hoofdzaak zijn aileen de tractemen-
ten onder de f2500 verbeterd. De maat
regel zal de Maatschappij op 5 k 6 too
per jaar komen te staan,
KORTE KRONIEK.
Volgens berichten in de „Tel." is
bij de commissie van bijstand voor de ge
meentelijke handelsinrichtingen te Ara-
sterdam een nieuw havenplan in over
weging, dat 43 a 44 millioen zal kosten.
Door bemiddeling van onzen con
sul-generaal te Londen, is aldaar voor dd
slachtoffers van den stormramp te Brui-
nisse bijeengezameld f2826,95.
De staking van de sloopers te Rot
terdam is geëindigd. Aan de werklieden
is een loonsverhooging van 2 cent per
uur toegestaan, waardoor het loon op
25 eent per uur is gebracht.
LEIDEN, 3 November.
In het verslag van den apologetischen
cursus moeten wij eene kleine schrijf
fout herstellen. Men gelieve te lezen
God kon onmogelijk een dwaze wereld
scheppenechter zeer wel een onvol
maakte wereld, mits de onvolmaakt
heden van dien aard zijn, dat het we
reldplan wat Hij zich gedacht heeft, daar
door niet onuitvoerbaar wordt.
Het gecursiveerde woordje was uit
gevallen.
Wegens het veelvuldig voorkomen
van mazelen en roodvonk! onder de leer
lingen is de openbare bewaarschool aan
de Groenesteeg voorloopig voor den tijd
van 14 dagen gesloten. Van de 400 'kin
deren welke de school telt, hadden er in
den laatste dagen ruim 160 wegens dd
gemelde ziekten haar piet k.unnen be*
ZQeRen,