No. 629.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
3e Jaargang.
3)e S^icbelie Sou/tornt
Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
ï.io per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1-30 per kwartaal. Franco
'per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
2
November
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 een
Ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis'
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentiSngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regëls 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
De omgekeerde wereld.
Zou 't heusch waar wezen, dat door de
Duitsche en de Fransche Regeeringen bii
't „Internationaal Socialistisch Bureau"
pogingen zijn gedaan, om door het so
cialisme in de beide landen een druk in
de richting van den vrede te doen oefe
nen, daar een oorlog hun weinig gelegen
kwam.
Mr. Troelstra heeft daarvan iets laten
verluiden in de Tweede Kamer, de roode
(Vorwarts en andere bladen hebben
het bevestigd, terwijl een officieele te
genspraak uitblijft
Zou 't dus waar zijn?
Nu, indien het waar is, dan hebben
,we hier een staaltje van Regeeringsbeleid
uit de verkeerde wereld.
Het gezag gaat steun zoeken bij dege
nen, die datzelfde gezag stelselmatig on
dermijnen.
Het gezag bekent aan zijn tegenstan
ders zijn onmacht om een ongewensch-
ten oorlog tegen te houden.
Het gezag gaat tot steun van zijn on
macht manifestaiieswragen, waarvoor het
anders hooghartig de schouders zegt op
te halen.
Het gezag gooit eenvoudig zichzelf te
grabbelen.
We kunnen dan ook niet gelooven, dat
het verbluffende, verbijsterende bericht
inderdaad waarheid bevat.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De Turken jubelen, Konstantinopel is
in feestdosch, wegens het bekend wor
den van
Turksche overwinningen.
Volgens die berichten zouden de Tur
ken Tripolis bezet hebben. Natuurlijk is
op een en ander wel wat af te dingen, of
schoon ook niet te gelooven is het be
richt uit Italiaansche bron dat sinds den
i25sten geen belangrijk gevecht geleverd
is. Het meest tot elkaar komen de vol
gende berichten. De Turksche strijd
macht en de vrijwilligers hebben in den
nacht van 25 October op verschillende
punten door de Italiaansche verdedi
gingslinie heengebroken. De vijand werd
tot aan de grens van Mahalla (de nieuwe
stad teruggedrongen. In den nacht van-
den 28sten werd het gevecht hervat. De
vijand geraakte in verwarring en ont
ruimde de fortdn Said, Mesri en Henni,
veel schietvoorraad en muildieren ach
terlatende. De verliezen van den vijand
.waren ontzaglijk. Aan Turksche kant vie
len 45 dooden en 100 gewonden.
De laatste berichten meldden, dat de
vijand naar de stad de wijk nam en de
herovering van Tripolis op handen leek.
Nader wordt uit Konstantinopel aan
de „National Zeitung" geseind: Nadat
de Turken de Italianen uit de forten Said,
•Mesri en Henni hadden verdreven, zijn
zij iu de binnenstad van Tripolis gedron
gen. Er had een buitengewoon bloedig
straatgevecht plaats, waarbij aan beide
kanten vele dolden en gewonden vielen.
De Turken maakten een groote hoeveel
heid voorraad en munitie buit en maakten
talrijke gevangenen.
Eenigszins worden deze berichten van
Successen der Turken door de Italianen
toegegeven blijkens het volgende bericht
}dat ondanks de strenge censuur uit Tripo
lis is verzonden, gedateerd van deni
30sten. Vanmiddag rukten de Turken in
de palmen-oase ten Oosten van de stad
(Sjnra Sjat) op en bezetten hvec for
ten, die verlaten waren. Zij schoten eeni
ge granaten tegen de stad af, maar hunne
kanonnen werden tot zwijgen gebracht.
De Italianen hebben vier kanonnen ge-
Bomen.
Wanneer we beide berichten combi-
nei ren zouden we eruit kunnen afleiden,
dat de Italianen door de ernstige aan
vallen der Turken zijn teruggedreven,
(we hebben reeds eerder vernield, dat zij
hun oorspronkelijke gevechtslinie hebben
moeten inkrimpen) tot achter hun nieuw
ingenomen stellingen. Daarbij hebben zij
de twee forten verlaten die door den
Turk zijn ingenomen. Verdere berichten
pver gevechten in de straten van Tripolis
zelf meenen we gerustelijk te mogen ig-
Boreejren daar het niet aan te aemeft is
dat een zoo sterk bezette stad, wier ver
dedigers zoo goed gewapend zijn, zoo
maar opeens .zou zijn ingenomen. Het
bericht dat de Italianen zich zouden (heb
ben overgegeven is dan ook in Konstan
tinopel nog niet officieel bevestigd. Een
feit schijnt wel jjat het Italiaansche ex
peditie-corps in Tripolis op het oogen-
blik gewoonweg belegerd wordt en on
der de Italianen moedeloosheid ei> ver
warring begint te heersdien. Dit laatste
schijnt trouwens niet het werk der laat
ste dagen te zijn geweest. Steeds meer
komen berichten over de bandeloosheid
der soldaten, die zich na den eersten
schrik over de aanvallen der Arabieren
uit de stad, aan
ernstige moordpartijen
hebben schudig gemaakt. Wel "wordt offi
cieus ontkent dat in Tripolis tengevolge
van het verraad de Arabieren een slach
ting zou zijn aangericht, maar hiertegen
over staat het volgende bericht van de
Tripolitaanschen correspondent van de
Stampa. Onze soldaten hebben zonder
genade gefusileerd. peze oproerlingen,
die gelooven, dat zij hun leven vpor hun
godsdienstige overtuiging offeren, ster
ven als stoïcijnen. Ik was verplicht eeni-
ge terechtstellingen bij te wonen. Een
man en een vrouw, die in het bezit van
wapenen waren bevonden, en daarom
ter dood waren veroordeeld, hielden el
kander vol liefde bij de hand en toonden
geen spoor van vrees. De officier gaf
bevel, om den man dood te schieten. De
vrouw bleef de hand van den doode vast
houden en wachtte moedig haar eigen
dood af. Bij het tweede salvo werd ook
haar het hoofd vermorzeld. Daarop werd
een grijsaard en yervolgens een jonge
ling gefusileerd, daarna een oude vrouw,
die naakt uitgekleed was, omdat zij in
haar kleeren patronen verborgen had.
Onze soldaten zijn dronken van wraak
zucht, en de officieren moeten al hun ge
zag aanwenden, om de terechtstellin
gen te beperken. Twee Qrieken zijn bij
vergissing gefusileerd, omdat zij een re
volver bij zich hadden gedragen.
Het is te begrijpen dat dergelijke uit
spattingen de Arabieren tot steeds ver-
woeder tegenstand aanzetten en deze
met hardnekkigheid zullen blijven trach
ten den gehaten indringer weer uit te
drijven. Men heeft dus ook in Italië in
gezien dat de reeds gezonden troepen
niet voldoende zijn. Dagelijks blijft men
dan ook doorgaan met nieuwe troepen
zendingen. Het officieele militaire blad
bevat nu de oproeping van de reserven
tot 1888, te samen ongeveer 100.000
man. Steeds meer gaan er steunen op
om het gevechtsterrein te verplaatsen
naar de
Aegeïsche Zee.
Het „Giornale d'Italia" schrijft: Het
is votstrekt noodzakelijk, dat wij tot een
verschrikkelijk en aanval overgaan, die
Turkije in het hart treft, opdat het ein
delijk gedwongen wordt toe te geven.
Van Europeeschen kant zal ons geen hin
derpaal in den weg gelegd worden, in
dien wij tegen Turkije een oorlog tot het
uiterste voeren. Wij zouden de Europee-
sche mogendheid wel eens willen zien,
die aan een bondgenootschap of een
vriendschappelijke verhouding met Tur
kije de voorkeur gaf boven een bondge
nootschap of een vriendschappelijke ver
houding met Italië.
Nader meldt men dat op de bijeenkom
sten, die admiraal Aubrey, heimelijk van
Tripolis te Rome gekomen, Maandag met
verschillende ministers heeft gehad, re
gelingen zijn getroffen voor het optreden
van de vloot in den Archipel. Zij moet
daarmede Turkije dwingen tot de keus
van zich aan haar lot te onderwerpen en
den vrede op de aangeboden voorwaar
den te aanvaarden of, door den oorlog
voort te zetten meer te verliezen dan nu.
Naar het heet, zal de actie beginnen,
zoodra minister di San Giuliano met de
betrokken mogendheden tot de noodza
kelijke overeenstemming is gekomen.
Men verwacht, dat Italië de Albanee-
sche kust zal blijven sparen om geen
verwikkelingen in de Adriatische Zee en
op den Balkan te bewerken.
De slachtoffers van den oorlog
voor zoover het de gewonden betreft, be
ginnen langzamerhand in het vaderland
terug te komen.
Volgens een te Rome uit Palermo ont
vangen bericht zijn daar Dinsdagmorgen
van de pakketboot Regina d'Itaüa, die
Maandagavond uit Tripolis was aange
komen, ,220 gewonden, waarvan 13 offi
cieren, en 120 zieken ontscheept
De gewonden werden gedeeltelijk naar
het militaire hospitaal, gedeeltelijk naar
de lagere scholen, die voor dit doel wa
ren ingericht, vervoerd. Een belangstel
lende menigte woonde stil het transport
bij.
De koning van Italië heeft minister-pre
sident Giolitti een som van 100.000 lire
doen toekomen voor de gezinnen van de
in den oorlog gedoode en gewonde sol
daten en een andere som, eveneens van
100,000 lire, aan het Roode Kruis.
De banken, de spaarkassen, andere in
stellingen en burgers hebben voor aan
zienlijke sommen geteekend, eveneens ter
ondersteuning van de gezinnen der in
Tripolitahië gedoode of gewonde solda
ten.
De opstand in China
blijft in het voordeel van de opstandelin
gen. Inlichtingen te Peking ontvangen,
gewagen van garnizoenen uit vele pro
vincies die zich bij den opstand hebben
aangesloten. Over den toestand Ln Han-
kou geeft het volgende ongedateerde te
legram eenige inlichtingen.
Zaterdag, bij het aanbreken van den
dag, deden 5000 opstandelingen een aan
val op de regeeringstroepenten westen
van de buitenlandsche concessies. Na
een hevig gevecht hernamen de opstan
delingen het spoorwegstation. Ook maak
ten zij een inaxim buit en een veldstuk;
de regeeriugstroepen weken terug naar
de renbaan. Intusschen hadden de forten
te Woetsjang (dat in handen is der re
bellen) het vuur geopend en beschoten de
kanonneerbooten, die hierdoor genoopt
werden de rivier af te zakken.
Tegen den middag trokken de regee-
ringstroepen, die 3000 man versterkin
gen hadden gekregen, weer vooruit en
dreigden den vleugel der opstandelingen
om te trekken. Aan beide zijden waren
er honderden dooden en gekwetsten. De
opstandelingen gaven blijk van roekeloo-
ze onversaagdheid. In gesloten kolonnes
en al juichende hielden zij stand tegen
over de maxims, zonder te wijken. Zoo
doende offerden zij 10 man op voor eiken
gesneuvelde bij de regeeringstroepen.
Deze laatstöfi maakten gebruik van alle
dekking, die zij vinden konden; zij ver
spilden geeii munitie. Met machinale ze
kerheid volgden zij de bevelen, die met
fluit- en hoornsignalen werden gegeven.
Er vielen verscheiden granaten in de
buitenlandsche concessies, doch zij richt
ten weinig schade aan. In de concessies
werden slechts enkele Chineezen gedood
of gewond.
Een buitenlandsch schip, dat vreesde
voor een bombardement, begaf zich een
eindweegs de rivier af. Andere schepen
namen de vrouwen der buitenlanders aan
boord. Voorts waren er booten op het
water met duizenden Chineezen die bij
de buitenlandsche firma's in dienst zijn.
Later op den dag heroverden de regee
ringstroepen het spoorwegstation, waar
door zij de voordeelen, door de rebellen
behaald, te niet deden.
Des middags deed het eskader, onder
admiraal Satsjenping een vergeefsche po
ging de batterjj der opstandelingen ten
noorden van Woetsjang tot zwijgen te
brengen; zijn schepen stoomden weer
weg, zonder dat er veel schade was aan
gericht.
Admiraal Satsjenping heeft aan de bui
tenlanders laten weten dat Woetsjang
niet zal worden beschoten vóór Hankou
in het bezit is van de regeeringstroepen.
Alle straten der buitenlandsche con
cessies zijn sterk gebarricadeerd. Vrij
willigers en matrozen bewaken de toegan
gen. Het is moeilijk om de concessies
van proviand te voorzien, daar alle aan
voer heeft opgehouden.
Joean-sji-kai de nieuwe onderkoning
en nieuwbenoemde minsiterpresident
schijnt van plan zoo sjjoedig mogelijk op
vrede aan te sturen. Telegrafisch heeft
hij aan de regeering verzocht, voor hem
een waarnemend minister-president te
benoemen. Hij is voornemens alle aan
vallen op Hankou te doen staken en on
middellijk onderhandelingen te openen
met den leider der opstandelingen Li-
Joeëng-hoeng om tpt een blijvenden vre
de te komen.
Joeansjikai heeft verklaard dat hij
.indien er geen ander middel mocht zijn
om met Li-Joeëng-hoeng te onderhande
len dezen in de veste der opstandelin
gen Woetsjang zal opzoeken. Onder de
voorstellen die Joeansjikai denkt te zul
len doen is er ook een tot invoering vaji
yiwt,
GEMENOD.
Uit Athene wordt aan de „Nat Zei
tung" geseind: In het parlement van Kre
ta heeft gisteren de regeering ten twee
den male haar ontslag ingediend. Dit
maal werd het aangenomen.
Daarop werd van gedachten gewisseld
over de vraag of men een nieuw Kreten-
sisch ministerie zou vormen, dan wel het
bestuur van Kreta onmiddellijk geheel en
al aan Griekenland zou opdragen. Het
eerste besluit werd, trots den tegenstand
van den leider der oppositie, Michelidakis
met 50 tegen 46 stemmen aangenomen.
Het parlement zal zich dus vooreerst
bezig houden met het oplossen van de
ministercrisis en eerst daarna overgaan
tot het beraadslagen over stappen tot
het verwerkelijken van de inlijving van
Kreta bij Griekenland.
De Grieksche regeering blijft besloten,
om op de uittartingen van Kreta tegen
Turkije niet in te gaan.
De prins-regent van Beieren heeft
op zijn naamdag 150.000 mark van het
geld, dat ter gelegenheid van zijn 90en
verjaardag verzameld is, aan liefdadig
heidsinstellingen ten bate van de ver-
waarsloosde jeugd geschonken.
De Engelsche onderminister van In-
dië heeft gisteren in het Lagerhuis me
dedeelingen gedaan over de pest in Indië.
In Juli zijn er aan gestorven 8987, in Au
gustus 14,191, in September 28,618, waar
van 20,470 in het presidentschap Bombay.
De arbeiders in de werkplaatsen der
Rock Island-, Texas- en Pacific-, zoowel
als die van de Missouri-, Kansas- en
Texas-spoorlijnen, dragen, volgens een
telegram uit New-York, met staking.
Een in aanbouw zijnde mouterij te
Nogent sur Seine is Dinsdag ingestort.
Vijftig werklieden werden bedolven; ver
scheidene lijken en 15 gewonden zijn uit
den puinhoop te voorschijn gehaald.
De onderprefect deelde mede, dat er
10 dooden en dertig gewonden uit het
puin van de mouterij te Nogent te voor
schijn zijn gehaald. Het zal meer dan
twee weken duren, eer men de andere
25 die bedolven zijn, bereiken kan.
Vierduizend bestuurders van Lou
dens che motorclubs zijn Dinsdag in sta
king gegaan naar aanleiding van een ge
schil over de extraatjes, welke de eige-
naars willen aftrekken van het loon.
Er verluidt, dat de staking zich zal uit
breiden.
Een matroos, opgenomen in de ma
rinebarak te Shotley in Suffolk, blijkt aan
longpest te lijden. Er is nog geen ander
geval voorgekomen. Alle voorzorgen zijn
genomen om verspreiding te voorkomen.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit is eervol ontslag als lid-
voorzitter van de directie der Weduwen-
en Weezenkas voor de officieren dep
landmacht verleend aan den gepensio
neerden generaal-majoor F. A. Thomese
is bevorderd tot officier in de orde
van Oranje-Nassau de kapitein-luitenant
ter zee Wl B. K. Boom, adjudant van
den minister van Marine;
is dr. H. J. Tjeenk Willink te Laren
(N.-H.) benoemd tot directeur der Rijks-
landbouwschool te Wageningen en hij
tevens aangewezen als directeur der in
1912 te openen Middelbare Koloniaie
Landbouwschool te Deventer
zijn bij het departement van Koloniën
bevorderd tot hoofdcommies de commies
A. F. L. van Dijk, en tot commies de
adjunct-commiezen P. E. de Waal, G.
L. Wi Klunder, P. W, Steenbergen en
J. Ettinger.
is toegekend de aan de orde van Oran
je-Nassau verbonden eere-medaille in
brons, aan A. P. Driehuis, machinist
in de zoutziederij van de firma C. M.
en A. C. J. van Eelde, te Utrecht;
is voor vijf jaar benoemd tot secretaris
van het college van curatoren van liet
Kon. Ned. Meteorologisch Instituut, dr.
D. van Gulik, leeraar in de natuurkunde
en meteorologie aan de Rijks Hoogere
Land-, Tuin- en Boschbouwschool te Wa
geningen
is bevorderd tot officier in de orde van
Oranje-Nassau B. Frieswijk, rentmeester
van het kroondomein te Tiel
is K. Punt benoemd tot burgemeester
van Almkerk
is dr. A. Couveé, geneesheer-directeur
van het Nederlandsch Israëlietisch Zie
kenhuis te Amsterdam, benoemd tot of
ficier in de orde van Oranje-Nassau;
is to.cgek.CMd de aan de Ord,e van Ofm-
je-Nassau verbonden eere-medaille ia
brons aan mej. C. M. van Kampen, dienst*
bode bij den heer E. A. Meerloo te 's*
Q raven hagej
Hofberichten.
Vrijdagavond wordt ten Paleize het
Loo verwacht, om aldaar te verblijven,
H. K. H. Groothertogin Marie van Meck-
lenburg, Moeder van Z. K. H. den Prinj
der Nederlanden.
Hare Koninklijke Hoogheid zal verge*
zeld zijn van de Hofdame van Suchow:
en door Z. E. van der Lühe, hofmaar-
schalk van H. K. H. de Groothertogin.
H. M. de Koningin-Moeder maakt
vanuit het Hotel Austria te Gries bijna
dagelijks wandelingen of rijtoeren in de
omstreken en is eenige dagen geleden
ook te Meran geweest
Nederl. R. K. Vakbeweging.
Men meldt ons:
Zondag kwamen de hoofdbesturen van
de NederL R. K. Vakbonden te Nijmegen
bijeen, onder leiding van het Bureau voor
de R. K. Vakorganisatie.
De voorzitter, de heer J. v. Rijzewijk,
deelde in zijn openingswoord mede, dat
het ledental der gezamenlijke R. K. Vak
bonden nog steeds stijgende is en dat
sinds de laatstgehouden gecombineerde
bestuursvergadering het ledental met
ruim 300 leden is toegenomen. Deze
vermeerdering zal zeer waarschijnlijk
vóór 1 Jan. 1912 op circa duizend leden
gesteld kunnen worden. Hef Bureau voor
de R. K. Vakorganisatie zal dan over het
boekjaar 19101911 een aanwinst van
omstreeks 5000 leden kunnen aanwijzen.
De begrooting voor het jaar 1912 gaf
aanleiding tot uitvoerige algemeene be*
schouwingen ten opzichte van beheer, be*
stuur, de verdeeling en omvang der werk
zaamheden enz. Aangedrongen werd op
meer medewerking van de Vakbonden
en, voor zoover mogelijk, verdeeling van
de werkzaamheden over de vrijgestelden
der Vakbonden en de Secretarissen van
den Arbeid. Dat zulks in sommige geval*
len (waarin het reeds wordt gedaan) niet
altijd mogelijk is, bleek uit de mededee
lingen van den secretaris betreffende den
aard en den omvang van het werk, dat
groote zorg vereischt. Genoemd werden
o.in.De propaganda voor tal van vak
bonden, als: zeelieden, haven-, transport
en fabrieksarbeiders, houtbewerkers
slagers, schilders, kleermakers, bakkers,
goud- en zilversmeden, drankbereiders,
enz. Daarnevens is in verschillende vak
bonden onder leiding van het Bureau de
reorganisatie van inrichting en admini
stratie aan de orde. Het beheer van het
fonds bij werkstaking en uitsluiting, de
brochurenhandel, de propaganda in de
streken, waar nog geen vakorganisatie
aanwezig is en waar dus het eerste pio
nierswerk moet worden verricht, de be
studeering der sociale wetgeving, de uit
gifte van het werk „De Model-vakbond",
dat om zijn practische deugdelijkheid zeer
werd geprezendit alles gevoegd bij
meestal zeer ingrijpende adviezen, een
omvangrijke dagelijksche corresponden
tie, spreekbeurten en het optreden in
geschillen van zeer uiteenloopenden aard,
dit alles bewees overduidelijk, dat de
geheele binnen- en buitendienst uitbrei
ding van personeel noodzakelijk maakte.
Als resultaat van deze algemeene be
schouwingen werd dan ook besloten, het
volgend jaar een tweeden vrijgestelde in
dienst te stellen. Het Bureau zal dan
tevens zijn tijdschrift uitgeven. Zoolang
zulks nog niet het geval is, zal door
middel van een driemaandelijksch verslag
in deze leemte worden voorzien.
Bij de behandeling der artikelen werd
de post bestuur, waaronder salaris, ver
zekering, werkverzuim, vergaderingen en
reis- en verblijfkosten, v.n. voor propa
ganda, geraamd op f2518. De post bu
reau, zijnde vergaderingen, controle, huur
afschrijvingen enz. geraamd op f 705.
Voor steun bij werkstakingen en uitslui
tingen werd f12.000 uitgetrokken. De ont
vangsten werden geraamd op f 17080.43s
tegenover een uitgave van f 16554.00, zoo
dat de begrooting sluit met een voordee-
lig saldo van f326.435.
Besloten werd het kantoor in Amster
dam gevestigd te houden, met dien ver
stande, dat de tweede jaarvergadering, op
voorstel van het Bureau, in Febr. 1912
een definitief besluit zal nemen.
De voorzitter deelde mede, dat door de
bemoeiingen van het Bureau voor de R,
K. Vakorganisatie een eenheid van ge
dragslijn was verkregen tusschen de R.K.
Vakbeweging en de K, Volksbonden
