31 Wegens den Feestdag van Allerheiligen zal De Leidsche Courant morgen niet verschijnen. BUITENLAND. BINNENLAND. 3e Jaargang. No. 628. Ste ©ouro/nt Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 93S. Postbus 6. DIT BLAD VERSCH1INT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, I 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2'/i cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Dinsdag October 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van I5 regels t 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratl» bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. V Volkomen juist. In het Voorloopig Verslag der alge- meene beschouwingen, welke in de af- deeling der Tweede Kamer bij gelegen heid van het onderzoek der Staatsbe- grooting werden gehouden, lezen we: „Verscheidene leden meenden, dat de oorzaak van den tragen gang van den wetgevenden arbeid vooral gelegen is in de werkwijze der Kamer". Indien we nog mochten wijfelen, het met deze „verscheidene leden" eens te zijn, dan zou de lezing van het Voor loopig Verslag ons die wijfeling wel heb ben doen overwinnen. Wat 'n uitvoerig stuk weer! Zeker die beschouwingen over en weer betreffende de kiesrechtquaestie.de ministerieele Kameropening, de duurte der levensmiddelen, de Amsierdamsche staking en de dito winkelsluiting om slechts de voornaamste punten te noemen zijn wel interessant, maar is het nu heusch noodig al die dingen zoo uitvoerig te berde te brengen Wat zou het Voorloopig Verslag be knopter kunnen zijn, indien voor meer dere dezer onderwerpen het Vrijdagsche vraagsysteem ware toegepast. Men zou dan al lang geweten hebben hoe de regee-ring er over denkt gesteld dat zulks nog een geheim ware. Ziehier echter een tweede bedenking wie thuis is in de parlementaire en poli tieke geschiedenis van den dag weet nu al, hoe in grove trekken de Memorie van Antwoord zal luiden; Zij moge eenige nieuwe toezeggingen der regeering bren gen, inzonderheid over min of meer onder geschikte onderwerpen, meer nieuwe gezichtspunten aangaande het wetgevend of financieel T>eleid zijn nauwelijks meer te wachten. Desniettemin wordt over een en ander breed uitgeweid, wat de regeering noopt, eveneens breedsprakig te weren, anders bewijst zij aan de op- en aanmerkingen vai „sommige", „meerdere", „enkele", „v;rscheidene" en „andere" geen vol de ende attentie. En zoo krijgen we dan een Memorie van ook weer idem zooveel pagina's, waarmede men intusschen vrede zou kunnen, hebben indien dan ten minste de gedachtenwisseling in hoofdzaak uit was en nog slechts met wat vragen en antwoorden werd gestreefd naar ver heldering van wat duister bleef. Maar neendan komt het mondeling debat, waarbij met Hollandsche degelijk heid wel alles nog eens flink wordt onder 't oog gezien, doch geen nieuwe punten women aangeroerd, want dit eischt juist de parlementaire zede: geen dingen te bespreken, die niet in „de stukken" zijn behandeld. Misschien komt het wel mede hierdoor, dat in die „stukken" alles en nog wel wordt besproken ten einde er bij 't debat over te kunnen uitweiden. Heusch, we zijn het met de „verschei dene leden" van bovenstaand citaat eens. En indien 't juist is, dat in parleman- taire taal „verscheidene" beteekent„van alle of meerdere richtingen", nu, dan staat ons dat citaat hoopvol in 't belang van een verbetering dér werkwijze van ons Lagerhuis al zal ook de verbete ring niet met sneltreinvaart gaan. V Een voorproefje. Naar uit hei Voorloopig Verslag over Hoofdstuk I der Staatsbegrooting blijkt, Zullen bij de algemeene beschouwingen in de Tweede Kamer ook de Amsterdam- sche stakingstroebelen ter sprake komen. In den Amsterdamschen raad hebben y/e bij de behandeling der gemeentebe- grooting daar reeds een voorproefje van genoten. Vliegen pakte er over uit en insinueerde, dat toen de politie den werk willigen ploegbaas Jiildering van diens Woning door de Kattenburgerstraat voer- *de zulks een gepremiditeerde provocatie wasomdat de reeders in de bemid deling, die 's Maandags zou volgen, geen *fcin hadden en de arbeiders „er onder" Wilden krijgen. Terecht wees het „Hbld." op het on zinnige van de bewering waarvan een interview met den betroKkeu Hindering zelf nog verder de onjuistheid aaiuooiiüe. De beschuldiging hield niet slechts in, dat de maatschappijen wilden provocee- ren tot gewelddadigheden tie politie zou daartoe hebben samengespannen. Vliegen dacht dus niet alleen, dat de reeders zoo dom en kortzichtig zouden Zijn te meenen, dat hun belang verlen ging der staking door ernstige ongere geldheden eischte, maar tevens dat zij nog dommer en bovendien misdadig ge noeg zouden zijn om van de politie te vragen in strijd met haar plicht te hande len, terwijl den tevens die politie en niet enkelen maar velen, ook hoogge- plaatsten op hun wenk hun plicht ver zaakt zouden hebben. 't Is natuurlijk te onzinnig om ook maar even ,aan te nemen, doch nu weet men alvast wat in de .Tweede garner van socialistische zijde zoowat zal ver kondigd worden. ALGEMEEN OVERZICHT. Er begint steeds meer uit te lekken over de Italiaansche verliezen in de laat ste dagen bij de T ripolis-expeditie geleden. Officieel worden nu de volgende cijfers gegeven: Volgens een telegram van den com mandant van het leger in Tripolis hebben de verliezen van de Italianen van 23 tot [26 bedragen 13 officieren en £öl man schappen aan gesneuvelden en 16 officie ren en 142 soldaten aan gewonden. Xe Bengazi zijn er in het gevecht van den 19den op den 20sten 24 dooden en 72 gewonden, onder wie drie ofiicieren aan Italiaanschen kant gevallen, allen be- hoorende tot het 4de en 63ste regiment infanterie. Ofschoon de Italianen beweerden, dat het gevecht van Donderdag vrijwel beslis send was geweest en de ,'i urken het nut- telooze van verderen tegenstand inzagen is er toch bijna voortdurend geschermut seld, wat den Italianen wel het bewijs geven vmoet, dat ze nog lang geen meester van Tripolis zijn. Het ergste is dat de ltaliaanscha soldaten door de voortdu rende tegenslagen volkomen gedemora liseerd worden en de officieren de troe pen bijna niet meer in de handen hebben. De Turk maakt zich overigens niet druk over het geval. Oeld uitgeven voor den oorlog doet hij niet, terwijl Italië reeds een derde van zjjn spaarduitjes aan den oorlog versnoept heeft, laat Turkije het vechten kalmweg over aan de Arabieren, aangevoerd door Jurksche officieren, ter wijl de Turksche soldaten in reserve blij ven. Hiermede laat zich ook verklaren het groote aantal gesneuvelde Arabieren. Toch schijnt dif niet in staat om de moed er uit te brengen, want geregeld komen versche benden Arabieren de troepen versterken. De Turk laat dan, zooals ge zegd, in Tripolis de zaak kalmweg door de inboorlingen uitvechten, laat Italië zich door den oorlog uitputten, en wil van vrede als oplossing van een oorlog, die hen zoo goed als niets kost, niet weten. Het zou dus niet te verwonderen zijn als Italië nu eens trachtte er een eind aan te maken door zijn slag te slaaif in de Aegeïsche zee. En inderdaad lezen wij in een 'tele gram uit Saloniki, dat zich daar Vrijdag nacht kort voor middernacht vier ltaiiaan- sche oorlogsschepen vertoond hebben, die tot dicht kij Kaap Kara Boeroen aan den ingang van de golf van Saloniki kwamen en op de vestingwerken daar hunne zoek lichten lieten spelen. Na een half uur stoomden zij weer weg. Tegelijkertijd verneemt de Ora te Palermo, dat de stoomschepen Citta di Messina en Citta di Siracusa, die aan den Staat behooren en tot dusver voor het vervoer van pas sagiers tusschen Napels en Palermo dien den, met kanonnen gewapend worden, om als hulpkruisers gebruikt te worden. Dezelfde verandering wordt aangebracht op de stoomschepen van den Staat, die tusschen Sardinië en Civita Vecchla dienst deden. Aan de „Avanti" wordt uit Rome ges tel efoneerd, dat eergisteren op Rhodus en Mytilene een aanval van een deel van het Italiaansche eskader pjMtft b&tft gevonden, welks aanval met goed gevolg is bekroond. Dat het bericht bevestiging behoeft, spreekt echter vanzelf. Op den Balkan wordt de toestand ernstiger. Aan de Montenegreensche grenzen, waar aan beide zijden danig gemobiliseerd en versterkt wordt hebben geregeld inciden ten plaats. In Bulgarije is het rustiger, ofschoon het volk openlijk zijn teleurstelling toont dat het niet tot oorlog gekomen is. Ook wordt de houding tusschen de Turken en Grieken steeds meer gespannen. Van bei de kanten worden maatregelen tot be scherming der grenzen getroffen. Essad pasja uit Janina inspecteert de Turksche troepen te Prevesa. De wegen van Sa loniki naar de grens worden in staat van verdediging gebracht In Duitschland gevormde artillerie-officieren zijn naar de Salonikaansche havenplaats Karaboe- roen gezonden, ora aldaar het bevel te voeren over moderne batterijen. Ondertusschen neemt ook de ontevre denheid onder de Malissoren weer toe, omdat de regeering haar belofte nog niet heeft vervuld, waarvan de opruiers ge bruik maken. In enkele Albaneesche districten heeft de regeering wapens uit gedeeld, om zich tegen verrassingen te beveiligen. Gelukkig heeft Italië nogmaals ver klaard zijn operaties niet tot Albanië te zullen uitstrekken. De toestand is nu zoo, dat één schot de heele boel daar in lichtelaaie zou zetten. Op het ultimatum van de troepen in Lantsjou (niet 6000, zooals we abusieve lijk meldden, maar 27.000 man) heeft de Chineesche regeering vlugger dan men anders van haar gewend is, antwoord ge geven en bakzeil gehaald blijkens volgend Keizerlijk edict. Ik heb drie jaar geregeerd en heb steeds naar, mijn geweten het welzijn des volks betracht; echter heb ik gefaald in de keuze mijner ambtenaren, wijl ik niet over voldoende ervaring op politiek ge<- bied beschikte. Ik heb te veel lieden van adel in politieke ambten geplaatst, het geen tegen de grondwetsidee is. In za ken van spoorwegbeleid ben ik bedro gen door iemand, in wien ik mijn ver trouwen had gesteld. Zoodoende werd gehandeld tegen den volkswil. Wan neer ik aandring op hervormingen maken de ambtenaren en de notabelen van de gelegenheid gebruik om er on rechtmatige voordeelen uit te trekken wanneer verouderde wetten worden af geschaft, weten hooggeplaatste ambtena ren daarvan partij te trekken ten eigen, bate. Veel geld is van het volk .genomen, maar niets is daarvoor ten bate van het volk gedaan. Bij verscheidene gelegenhe den zijn edicten afgekondigd, maar geen van alle zijn zij ten uitvoer gelegd. Het volk mort, maar ik blijf er onkun dig vaner dreigen gevaren, maar ik zie ze niet. Eerst zijn er de troebelen geweest in Tsjetsjoeandaarna volgde de opstand in Woetsjangnu komen er alarmeeren- de berichten uit Sjensi en Honan. In Kanton en Kwangsi zijn troebelen' uitgebroken. Overal in het rijk gist en kookt het. De gemoederen des volks zijn uit hun evenwicht gebracht. De gees ten van onze negen keizerlijke voorvade ren zijn niet in staat te genieten van de offers, hun gebracht. Het staat te vree zen, dat het volk op droeve wyjze zal lijden. Dat alles is mijn eigen schuld; en hier bij doe ik aarf de wereld kond, dat ikj zweer, hervormingen te zullen invoerem en tezamen met mijn soldaten en mijn volk de grondwet getrouwelijk na te leven, de wetten te veranderen, de be langen des volks uit te breiden, en hun nooden te lenigen dit alles in over eenstemming met de wenschen en belan gen des volks. Oude wetten, die niet meer deugen, zullen worden ingetrok ken. De vereeniging van de Mantsjoes met de Chineezen, die door wijlen den vori- den Keizer was beoogd, zal door mij wor den volbracht. De grieven der bevolking van Hoepé en Hoenan waren ofschoon zij door soldaten tot uitbarsting waren gebracht veroorzaakt door Joetsjeng. Maar ik geef enkel aan mijzelf de schuld, want ten onrechte heb ik hem hooggeschat en vertrouwd. Evenwel zijn de financieele en djplo- IBAtic&Q tot M alleruiter ste gekomen. Zelfs indien allen de han den ineenslaan om den toestand te red den, dan nog vrees ik dat het zal -mis lukken. Doen indien de Chineesche on derdanen niet doen wat hun eer en toe komst gebieden en indien zij zich ge makkelijk door bandieten laten misleiden valt er aan China's toekomst niet meer te hopen. De zorgen drukken mij dag en nacht en de eenige hoop die ik nog koester, is dat mijn onderdanen den ernst vain den toestand volkomen zullen beseffen. Nog een tweede keizerlijk edict is ver schenen, waarbij kwijtschelding van alle straf wordt toegekend aan alle politieke misdadigers veroordeeld in verband met politieke opstanden, evenals aan diege nen, die zich onder dwang bij den huldi gen opstand hebben aangesloten. Tsjitsjoe, de voorzitter van het Vóór- parlement, die een Mantsjoe is, heeft zijn ontslag gevraagd, hetgeen is toegestaan. In zijn plaats is een Chinees, Litsjiatjoe, benoemd. Nog een andere Mantsjoe-minister is afgetreden en door een Chinees vervan gen. Als het zoo doorgaat is het te voorzien dat de opstandelingen niet eens Peking behoeven aan te vallen, waarvoor men bevreesd is, om volkomen hun zin te krijgen. Het gaat al mooi den gewensch- ten weg op. GEMENGD. De nieuw ingestelde Tweede Ka mer voor Elzas-Lotharingen zal als volgt zijn samengesteld: 24 leden van het cen trum, 9 liberale democraten, 11 socia listen, 10 leden van het Lotharingscshe blok en 6 wilden, van wie 4 met de libe ralen en 2 met het centrum meegaan. De „Morning Post" verneemt uit Teheran: Tweehonderd man Russische troepen zijn te Enzeli Perzië binnenge rukt, andere te Dzjoelfa. De laatsten zijn een paar bataljons sterk. De oud-Sjah is weer met een belangrijke strijdmacht te Astrabad opgekomen. Dezen heeft de regeeringstroepen onder den sirdar Mo hir een gevoelige nederlaag toege bracht. De troepen liepen daarna n|iar den oud-Sjah over. Er liepen hardnekkige geruchten dat Russische officieren de troepen van den oud-Sjah aanvoerenu Te Ne\v-York is uit Tegucigalpa bericht ontvangen, dat de regeering van Honduras een overwinning heeft be haald op de opstandelingen en dat de opstand in het zuiden thans onderdrukt is. De onderhandelingen over den in voer van overzeesch vleesch tusschen Oostenrijk en Hongarije zijn voor goed mislukt. De Oostenrijksche onderbande laars zullen den eisch nopens den invoer van Argentijnsch vleesch laten vallen en hulp zoeken door ruimeren aanvoer van vleesch uit Servië. Te Minsk (Rusland) zijn in de ge vangenis verscheiden tot levenslange tuchthuisstraf veroordeelden aan het mui ten geslagen. In het geheel slaagden 105 gevangenen er in, te ontsnappen, die re volverschoten losten op de gendarmen. Twee gevangenen werden daarbij ge dood, vijf gevangenen en een politie man gekwetst. Volgens „Paris-Journal is de ge zondheidstoestand der Fransche troepen te Casablanca heel slecht. Het aantal zieken moet onrustbarend groot zijn; in de kampen is gebrek aan geneesmidde len en het sterfte-cijfer is zeer hoog. Te Leipzig is Zondag de eerste hoogeschool voor vrouwen geopend. Uit New York wordt aan het Ber liner Tageblatl" geseind: In de nabijheid van het station Rockrover aan de Union Pacific spoorweg, heeft een spoorwegon geluk plaats gevonden, dat ernstige ge volgen heeft gehad. Aldaar is tengevol ge van verkeerden wisselstand een ex- prestrein op een leegen goederentrein gestooten. Doordat de spoorweg op de plaats des onheils juist een scherpe bocht maakt, kon de -machinist van den exprestrein pas op het laatste oqgen- blik zien en de noodrem eerst te laat gebruiken. De uitwerking van den schok was verschrikkelijk. De beide treinen zijn geheel in elkaar geschoven. Tot nog toe zijn 20 dooden en 30 ernstig gewon den uit den wrakhoop te voorschijn ge haald. Het verkeer is gestremd. Van Cheyenne en Laramie zijn hulptreinen met doktoieq m verpleegsters vertrok ken Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit is aan J. de Wolf een» vol ontslag verleend als adjunct-commies bij het departement van Financiën; is K. van Sevenhoven benoemd tot bur* gemeester van Stedum; is benoemd tot grifiier bij het kanton gerecht te Veghel, mr. G. Schot Dijkman advocaat en procureur te 's Gravenhage; is aan S. Seekles, te Hoek van Holland eervol ontslag verleend als gezagvoerder op een der directievaartuigen van den Rijkswaterstaat; is benoemd tot griffier bij liet Kanton gerecht te Rotterdam, mr. F. A. Ebbinge Wubben, thans griffier bij het kantonge recht te Dordrecht; is aan den commies der telegrafie le kL F. A. van Vuuren, eervol ontslag verleend Het mandement van 1868. Men herinnert zich, dat dr. Jules Per- sijn uit Antwerpen dr. Schaepman de ontwerper van het bekende onderwijs mandement van 1868 noemde en de vraag, die naar aanleiding daarvan door den Eerw. heer Zwijsen in de „Tijd" werd gesteld. Dr. Persijn antwoordt hierop o.a. in het „Centrum" Dat de jeugdige Schaepman, voor een ruim deel althans, de schrijver is van Ihet „Mandement van 1S6S" heb ik u.' den mond van Mgr. Van Heukelum zaliger, die er mij met omstandigheden wist over te vertellen. Dat relaas van Mgr. van H. komt overeen met hetgeen ik hier te Antwerpen vernam (bij herhaling gis ter nog) van een persoon, die sedert Schaepmans jeugdjaren met hem be vriend was en steeds verkeerde op zear vertrouwden voet. Naar de Noord-Brabantsche corres pondent beweert, komt het auteurschap van het Mandement bij iemand anders te recht op onwederlegbare gron den. Kom ik ,deze te weten, dan zal ik! mij daar natuurlijk bij neerleggen. Ik deed in allen deele mijn best om steeds zoo volledig en zoo betrouwbaar moge lijk te worden ingelicht. Maar juist in Noord-Brabant stuit ik steeds op stelsel matig stilzwijgen. De „Vraag" maakt mij trouwens den indruk niet, te zijn gesteld met die we tenschappelijke kalmte, die men door gaans meer van een Nederlander dart van een Vlaming verwacht. Zuid-Holl. IJsvereeniging. De Zuid-Hollandsche IJsvereeniging, heeft te 's-Gravenhage haar jaarlijksche algemeene vergadering gehouden. Uit het jaarverslag bleek, dat in het afgeloopen jaar door de Vereeniging met een verzekeringsmaatschappij een con tract is afgesloten betreffende verzeke ring tegen invaliditeit enz. van personeel in dienst bij afdeelingen der Z.-H. IJ. Reeds 37 afdeelingen zijn onder deze verzekering begrepen. Dit was vrijwel de eenige mededeeling, want aarg.zieni in den vorigen winter ijs en weer niet dienende waren viel er voor den jaarover zichtschrijver niets te „verslaan". De Rekening en Verantwoording over het afgeloopen jaar gaf aanin ontvangst f 8OO.O41/2 in uitgaaf f 556.921/2 en sloot dus met een saldo van f271.12. De heeren Margadant en M. Wiersma werden herkozen resp. als voorzitter en vice-voorzitter. In plaats van de heeren M. Van Panhuys en van M. Donker Cur- tuis werden resp. als secretaris en pen ningmeester de heer J. D. Looijen en H. v. d. Slooten. Besloten werd in het aanstaande win terseizoen, althans indien het ijs daarvoor goed is, een afstandsrit te houden. De rit zal gaan over een afstand van ruim 90 K.M. en loopt van Den Haag over de Rotte naar Gouda en van daar langs Reeuwijk, Bodegraven naar Leiden en Den Haag. Mocht het aan het bestuur alsnog voorkomen, dat het parcours te lang is, dan zal de rit worden ingekort. Katholiek Sanatorium. Mei de 30.ÜUU gulden, welke deBloemen- dag op 24 September opgebracht heeft, beschikt het Dr. Ariënsfonds, Vereeniging tot bevordering der verpleging van Kat holieke drankzuchtigen in Nederland, thans over ruim f 66.000. Naar dr. Ariëns in het maandblad „Sobriëtas" mededeel^ wordt het bovengenoemde bedrag vol doende geacht om tot oprichting van het sanatorium over te gaan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1