3e Jhargang.
No. 626.
28
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
3)e £eicbohc GouAont
Bureau OUDB SINGEL 54» LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
T BLAD VERSCHiINT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
October
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit DRIE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
algemeen overzicht.
Zooals wij reeds meldden, begint de
Italiaan genoeg te krijgen van de
Tripolis-expeditie.
Volgens berichten uit Italië zal Italië
'eerstdaags aan de mogendheden de in
lijving van Tripolis mededeelen. Mocht
([Turkije dan nog zich blijven verzetten,
dan zou Italië zich niet meer verplicht
achten tot een inperking van het terrein
I der vijandelijkheden. Italië zal dan ter
'zee aanvallend gaan optreden, dochvoor-
iloopig van een opmarsch naar het bin-
nenland van Tripolis afzien.
Na wat er zoo successievelijk loskomt
1 over de gevechten in het begin dezer
(week, kan men begrijpen, dat ze er niet
(happig op zijn om verder naar het bin
nenland te trekken.
Een particuliere brief, te Malta uit
[Tripolis ontvangen, bevestigt de zware
Italiaansche verliezen op Maandag 11. De
'{Turken haddeu de Italianen willen om
singelen, maar liet verbórgen deel der
omsingelende strijdmacht ageerde te snel,
zoodat de omsingeling mislukte. De Ita
lianen leden zware verliezen en zij wis
ten zich slechts met groote moeite en
dapperheid staande te houden. [Hun ar-
tilLerie had een goede positie en dekte
'den terugtocht.
Sinds het gevecht van Maandag heeischt
'een paniek in Tripolis, zoo zelfs, dat men
de buitenlandsche milhaire attachés niet
aan wal heeft durven laten gaan, maar
het schip, dat hen aanbracht, naar Ben
gasi heeft laten düorstoomen. Deskun
digen schijnt men den verwarden toe
stand niet te willen laten zien.
Volgens de „Messagero" zijn van het
11e reglement bersaglieri twee oversten
gesneuveld, een majoor, een dokter van
het. regiment, drie kapiteins en vier
'eerste luitenants, een bataljonsadjudant
en een tweede luitenant gewond. Over
de verliezen aan manschappen zwijgt het
Wad.
De correspondent van de „Daily Chro
nicle" meldt, dat er aan Italiaanschen
kant 600 dooden en gewonden waren.
Een ander bericht spreekt van drie com
pagnieën bersaglieri, die geheel in de
pan werden gehakt. Verschillende offi
cieren werdén gevangen genomen en ver
volgens verminkt en opgehangen.
Het enthousiasme neemt onder de Mu
zelmannen in gelijke mate toe als het bij
de Italianen afneemt. Uit Philipponel
wordt aan de „Lokal Anzeiger" geseind:
De sjeik Abdoel Rachim, die ongeveer
50.000 Arabieren in Dzjebel Garbi onder
zijn invloed heeft, en de afgevaardigden
van dif district hebben bij een vergade
ring alle Arabieren van Dzjebel Garbi
laten zweren, dat zij tegen Italië zouden
strijden. De Arabieren hebben er een eed
op gedaan, dat zij allen van hun 7e tot
hun 70e levensjaar bereid waren om den
Islam te verdedigen en hebben daarop
een aanmerkelijke troepenmacht naar
[Tripolis en Bengasi gezonden.
Volgens de Ikdam is het aan den com
mandant van de provincie Tripolis gelukt
om ook die Arabieren tegen de Italianen
op te zetten, die tot nog toe den Italianen
'gunstig gezind waren.
De inlijving van Egypte
vwaarover dezer dagen nogal eens ge
sproken is, wordt door de „Egyptian
Gazette" beslist tegengesproken. Enge
land wil niet door een verbrokkeling van
het Chalifaat de vele millioenen Moham
medanen prikkelen, die onder Engelands
schepter leven. Engeland heeft in het
verdrag van 1904 beloofd den status quo
in Egypte te handhaven. Vóór de bekend
making der inlijving zouden alle mogend
heden daartoe hare toestemming moeten
geven, wat tot moeilijkheden zou kunnen
leiden. Engeland zou dan de Egyptische
staatsschuld van 100 millioen pond en de
"Jaarlijksche schatting aan Turkije van
tlriekwart millioen pend moeten over
nemen. Ook zouden de afschaffing der
gemengde rechtbanken, der capitulaties
fcn andere instellingen en de afzetting
Van den Chedive moeilijkheden kunnen
geven.
- Eindelijk heeft Joean sji kai besloten het
opperbevel over de troepen op zich te
nemen en naar het terrein van den
opstand in China
te vertrekken. Een keizerlijk besluit geeft
hem den rang van minister. Den onder
koningen is bevolen met hem samen te
werden, Hij heeft twintig zijner voor
malige beschermelingen, w.o. ,Tang-sjaoj,
den nieuwen minister van verkeerswegen,
aanbevolen voor belangrijke posten. Hij
dringt verder aan op de volgende reorga
nisatie van het legerDe troepen, die zich
aan het front bevinden, zullen het eerste
leger vormen onder bevel van Fengkwo-
sjang, directeur van het opleidingsinsti
tuut voor adellijke jongelieden; Joean-
sjijui, bevelhebber der zesde divisie, zal
het tweede leger aanvoeren, dat nu nog
gemobiliseerd wordt. Het derde leger zal
daarna gevormd worden.
Joeansjikai wenscht alle officieren te
benoemen, zoowel de regimentscomman
danten als de hoogere officieren, en een
afzonderlijke lijfwacht van 12.000 man
te vormen.
De meening wordt geuit, dat deze
macht onnoodig groot is voor de te ver
vullen taak.
De keizerin-weduwe heeft 1 millioen
taëls bijgedragen voor den veldtocht
Over den toestand seint men nog uit
Peking, dat de Chineesche bladen uit
Tsjengtoe bericht hebben ontvangen, dat
da keizerlijke troepen hebben gemuit en
Tsjaoërfeng, den tegenwoordigen onder
koning der provincie Tsjetsjoean, gedood
hebben. De troepen, die zich daarop ver-
eenigden met de rebellen, zijn nu meester
van Tsjengtoe, de hoofdstad. De legaties
hebben reeds sedert tien dagen geen be
richt uit Tsjetsjoean ontvangen.
Volgens de „Times" zouden de ambte
lijke, te Tokio ontvangen berichten be
helzen, dat de opstandelingen van
Tsjangsja, in de provincie Hoenan, den
22en October in naam van den gouver
neur der provincie hun aansluiting bij de
Chineesche republikeinsche regeering
hebben bekend gemaakt, terwijl alle troe
pen van het district Kioekiang eveneens
gemeene zaak met de opstandelingen ge
maakt hebben.
Aan 'Peking wordt aan de „Times" ge
seind dat het getal keizerlijke troepen,
dat van de regeering afvalt, onophoude
lijk toeneemt, terwijl de discipline ver
slapt.
Uit Hongkong wordt aan de „New-
York Herald" nog geseind dat de over
heden te Kanton volgens een gerucht be
reid zijn de stad aan de opstandelingen
over te geven als een krachtige eisch in
dien zin wordt gesteld.
De 80-jarige oud-gouverneur van
Kweitsjou, Tengwahi, leidt de republi
keinsche partij in die stad.
Aardig is in dit verband het bericht dat
te Peking weliswaar een gespannen toe
stand heerscht, maar dat men vertrouwt
op de eindelijke overwinning van de re
geering.
gemengd.
Toen eergisteravond de kleine krui
ser Munchen te Kiel binnenliep en aan
een boei wilde aanleggen, vielen bij het
uitzetten van een boot een onderofficier
en zes matrozen te water. Allen verdron
ken. De oorlogsschepen in de haven
hebben hun vlag halfstok laten zakken.
Naar verluidt van berichten, gisteren
te New-Yorlc ontvangen uit Valparaiso
zouden Peruaansche troepen de Chileen-
sche grens zijn overgetrokken. Het be
richt van het Central News-agent-
schap is tot dusver niet bevestigd.
Bovendien is er een verklaring gepubli
ceerd van den Chileenschen minister van
buitenlandsche zaken, waarin het gerucht
van een ophanden zijnden oorlog tus-
schen Chili en Peru wordt tegengespro
ken.
Een bericht uit Saloniki aan de Lok.
Anz. meldt, dat er wederom een po
ging is gedaan om den afgezetten sul
tan Abdoel Hamid te bevrijden. Ook
deze poging is echter mislukt
Naar uit Rome wordt gemeld, sloeg
Woensdagavond tijdens een onweer de
bliksem in den koepel van de St. Pieter.
Er werd gelukkig echter geen schade
aangericht.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is J. Falkena, secretaris
der gemeente Xietjerkster^deel, benoemd
tot ridder in de orde van Oranje-Nassau;
is aan den hoofdcommies der telegrafie
D. R. van Urk ontslag verleend;
is benoemd tot commandant van de
koloniale reserve de met verlof in Europa
aanwezige majoor der infanterie van het
leger in Ned.-Indië ,W. J. de Voogt
De dames en de Tarief wet.
De dames beginnen zich zoowaar ook
al met de tariefwet te bemoeien. Dat ont
brak er nog maar aan. Er heeft zich te
'sGravenhage gevormd een comité van
vrijzinnige dames, dat beoogt een adres
beweging der Ned. vrouwen tegen het
aanhangige ontwerp Tariefwet qp touw
te zetten.
De Winkelsluiting te Amsterdam.
Na het laatste vonnis betreffende de
verordening op de winkelsluiting te
Amsterdam wordt deze kwestie er niet
eenvoudiger op. Had mr. Höfelt over
wogen dat de verordening strijdig was
met art. 135 der gemeentewet, was mr.
Carsten van oordeel dat de rechter niet
het recht had te toetsen of een veror
dening strijdig was met de wet, mr.
Kranenburg besliste dat de verordening
niet de grenzen yan de gemeentelijke
huishouding overschreed, daar bepalin
gen betreffende winkelsluiting en het
venten op straat beliooren tot het open
baar leven van een stad. Hij verklaarde
dus de verordening bindend en sprak
een veroordeel end vonnis uit.
De duurte.
In den gemeenteraad van Rotteerdam
is bij de algemeene beschouwingen der
gemeentebegrooting ter sprake gekomen
de motie, ingediend door een tiental
christelijke raadsleden inzake een tij
delijke toeslag op de loonen der ge
meentewerklieden en beambten in ver
band met de duurte.
Na ampele bespreking werd aangeno
men een motie van het A. R. raadslid,
dén heer v. d. Molen, oin B. en W. uit
te noodigen hun prae-advies over de
loonmotie zoo spoedig mogelijk in te
dienen opdat deze zaak nog in December
aan de orde kan komen.
Beperking van de bierverloven.
Het bestuur van het Limburgsch Kruis-
verbond en het bestuur van den Limburg-
schen Mariabond hebben zich onder
toevoeging van een nadere toelichting en
twee staten tot den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken gewend met het drin
gend verzoek het daarheen te willen lei
den, dat er maatregelen worden geno
men tot beperking van het getal verloven
voor alcoholhoudende andere dan sterke
dranken, daar genoemde verloven speciaal
in de provincie Limburg in te groot ge
tal aanwezig zijn.
In de toelichting wordt o. m. opge
merkt:
Op 31 Dec. J910 waren in de provin
cie Limburg 6.753 drankhuizen, d. i. ge
middeld 1 drankhuis voor 49 inwoners.
Behalve de 1273 vergunningen, waar
alle alcoholhoudende dranken mogen ver
kocht worden, waren er dus in de pro
vincie Limburg nog daarenboven 5480
verloven voor alcoholhoudende andere
dan sterke dranken (d.i. hoofdzakelijk
voor den verkoop van bier voor gebruik
fer plaatse), een getal, dat naar de mee
ning van onze besturen te groot geacht
moet worden.
Dit springt vooral in het oog, als wij
het getal der Limburgsche bierverloven
vergelijken met het getal verloven voor
het geheele land, hetwelk over het jaar
1910 21.458 bedroeg en nog meer, als
we een vergelijking maken met het getal
verloven in de Noordelijke en vooral in
de noord-oostelijke provinciën van ons
land, waar b.v. in 5 provinciën (Gro
ningen, Friesland, Overijsel, Drente en
Utrecht) er slechts 2552 waren, dat js
nog niet de heift der Limburgsche.
Naast het groote getal bierhuizen heeft
zich in Limburg ontwikkeld een uitge
breide bierindustrie. Van de 444 bier
brouwerijen, die er in 1909 in ons land
bestonden, telt de provincie Limburg er
178, waaronder 3 naamlooze vennoot
schappen met een maatschappelijk kapi
taal van f 2,300.000, waarvan f 1.968.000
geplaatst is.
Daar in bijna iedere Limburgsche ge
meente eene of meer brouwerijen zijn
gevestigd en de brouwers over het alge
meen tot de gegoede en aanzien-
ke gemeentenaren behooren, vormen de
belanghebbenden bij den bierverkoop
naar de meening van onze besturen door
hun getal en jnvlqqd een te groote macht,
die zeer nadeelige gevolgen heeft voor
de geheele Limburgsdie bevolking.
In 122 Limburgsche gemeenten zijn
160 raadsleden, (waarvan er 34 tevens
wethouder zijn, 7 secretarissen, 16 ont
vangers en 34 ambtenaren van den Bur
gerlijken Stand rechtstreeks belangheb
benden bij den bierverkoop.
KORTE KRONIEK.
Z. K. H. Prins Hendrik1 vertrekt
Zondagmiddag vergezeld van zijn adju
dant, jhr, Hooft Graafland, per trein
naar de Residentie, om de volgende week
te jagen op Wassenaar, Raaphorst en
Duinrell. Donderdag keert de Prins op
het Loo terug.
Naar aanleiding van het bezoek van
president Faillières aan de Residentie
heeft de Regeering der Fransche Repu
bliek den heer Nardus Vas Dias, te
's Gravenhage, directeur van het Ned.
Correspondentiebureau voor Dagbladen,
aldaar, benoemd tot Officier de 1'In
struction Publique.
In den ouderdom van 65 jaren
overleed te Roozendaal na een kort
stondige ziekte de heer C. J. Verheijen,
lid der Prov. Staten van Noord-Brabant,
ridder in de orde van Oranje-Nassau,
oud-secretaris dezer gemeente.
LEIDEN, 28 October.
Voor het examen vrije- en orde oefe
ningen zijn te Amsterdam geslaagd de
heeren H. J. Bolstier en P. G. Overduin,
beiden alhier.
De overgeplaatste districts-com
mandant bij de landweer, de kapitein
der infanterie P. C. A. Krugers, krijgt
Leiden tot standplaats.
Men schrijft aan de Stand." van
hier, dat er ook hier ter stede over ge
dacht wordt pogingen aan te wenden
tot verkrijging van een christelijke H.
B. S.
ROOMSCHE AGENDA.
Zondag 8 uur 's avonds Bondsge-
bouw Rapenburg 10, Tooneel- en voor
drachtenwedstrijd van de Rederijkerska
mer Vondel.
Dinsdag, 8 uur 's avonds St. Lo-
dewijkskerk Apologetische Cursus. Spre
ker de WeiEerw. Heer Th. M. P. Bek
kers onderwerpGods Voorzienigheid.
Donderdag 6 uur en 81/2 uur
Bondsgebouw, Rapenburg 10. Lezing
met lichtbeelden door den Weleerw. Pa
ter J. G. Tesser over Rembrandt. Toe
gang vrij.
AALSMEER. Door den heer J. G.
Heijdanus, burgemeester-secretaris, is
aan den Raad dezer gemeente tegen 1
November a.s. eervol ontslag aangevraagd
uit laatstgenoemde betrekking.
ALKEMADE. Zaterdag 4 November
a.s., des nam. één ure, zal gelegenheid
bestaan tot inenting en herinenting in de
openbare schoollokalen te Oudewetering,
Roelofarendsveen en Rijpwetering.
HAZERSWOUDE. Ook de winke
liers alhier zullen van 1 Nov. a.s. (uit
genomen des Zaterdags) hun winkels om
9 uur sluiten. Goed voorgaan doet goed
volgen.
Meidervvijk van Boskoop, die van
bezoek bij W. van Klaveren Ezn. terug
keerde, had het ongeluk door het kroost
misleid in het water te loopen. Op zijn
hulpgeroep kwamen eenige personen toe
snellen, die den man uit zijn natte po
sitie verloste.
Of de verlichting daar ook wensche-
lijk is, blijkt uit dit ongeval duidelijk.
Deze week hield de Vereeniging tot
Werkverschaffing een algemeene verga
dering. De voorzitter de heer J. Goor-
keuken opende de vergadering. Een ge
houden bestuursverkiezing had tot uit
slag dat de aftredende heeren H. van
Beek, J. Dekker, W. C. van Dam en Dr.
H. J. F. Maijer, werden herkozen, ter
wijl in de vacature, ontstaan door ver
trek van Ds. Warmolts, gekozen werd
de heer J. Bogaards. Hierna kwam aan
de orde bespreking van den minder roos-
kleurigen toestand der kas. Uit de me
dedeelingen van het Bestuur bleek, dat
zij zeer waren teleurgesteld door het feit
dat de subsidie van gemeentewege zijnde
f 100, dit jaar niet was verleend. Steeds
is de penningmeester gedurende de win
teravonden een belangrijk bedrag in
voorschot, en ook thans bij het naderen
van den winter is de kas niet ajleen le
dig, maar er is een tekort van f50.
Een en ander gaf aanleiding tot ern-
stige bespreking dezer kwestie. Midde
len werden besproken om hierin te voor
zien, terwijl besloten werd circulaires
rond te zenden om meerdere contribuan
ten te verkrijgen. Na eenige besprekin
gen, de belangen der Vereeniging betref
fende sloot de voorzitter de vergade
ring.
KATWIJK. De Raad dezer gemeente
komt a.s. Maandag v.m. half 11 in open
bare vergadering bijeen. Punten van be
handeling zijn
Benoeming van een tijdelijk wethou
der. Verzoek om dispensatie van art. 22
bouwverordening. Reclames hoofd, om
slag, dienst 1910. Aanvulling gemeente
begrooting 1911. Voorstel tot het be
stendigen der verordening op de hef
fing eener belasting onder den naam
van bruggeld. Vaststelling eener nieu
we verordening tot regeling van het
openbaar onderwijs. Voorstel tot het
sluiten van een overeenkomst in ver
band met de aansluiting van Valkenburg
aan het locale telefoonnet. Verzoek van
W. A. Rijkers, om vermindering van be
taling voor duinwater. Behandeling der
begrootingen, dienst 1912: a. gasfabriek:
b. waterleiding, c. gemeente. Voorstellen
tot uitbreiding gasfabriek.
LISSE. Was men aanvankelijk vroeg
begonnen met planten der bollen, door'
de vele regens der laatste dagen ligt
de planting bij vele kweekers thans stil,
want waar dit op polderland moet plaats
hebben, is het thans ondoenlijk. Een en
ander wijst er nu reeds op, dat dit werk
laat afgeloopen zal zijn. Bij de meeste
bloemisten is men intusschen reeds be
gonnen met het belichten der bolienhoe-
ken.
NIEUWKOOP. Toen het gezin vaa
den werkman v. L. alhier zich aan ta
fel zette, om koffie te drinken, stootte
een der kinderen bij ongeluk de koffie
pot om en stroomde de kokende inhoud
over het been van een der kinderen, dat
deerlijk verbrand werd.
NIEUW-VENNEP. Een zestal metse
laars werkzaam bij den bouw van het
station alhier legden het werk neer, daat
zij loonsverhooging eischten. Met den
betrokken aannemer werd onderhandeld,
met het gevolg dat het loon gebracht
werd van 25 op 28 cent per uur. Hierna
werd het werk hervat.
NOORDWiiJKERHOUT. De Raad
dezer gemeente zal in het openbaar bij
eenkomen tegen Dinsdag 31 October
a.s., voorm. 10 uur.
De agenda bevat: Vaststelling gem.-
begrooting 1912. Af- en overschrijvingen.
Voorstel commissie weg. ontbinding ge
meenschappelijke regeling van 1876. Be
noeming lid der commissie tot wering
van schoolverzuim. Reclames hoofdeL
omslag.
ROELOFARENDSVEEN. Het Be
stuur van de ijsclub „Werkverschaffing"
heeft de leden tot eene vergadering op
geroepen in het lokaal van J. C. v. <L
Geest .alhier. In behandeling komen:
Rekening en verantwoording van den
penningmeester. Verkiezing van twee be
stuursleden wegens periodieke aftre
ding der heeren D. van der Meer JGz.
en G. V. Vergeer.
SASSENHEIM. De raad dezer ge
meente vergadert Maandag 30 Oct. des
avonds 7 uur. De agenda luidt:
Benoeming plaatsvervangend ambte
naar van den Burg. Stand. Arbeidsbemid
deling ten plattelande. Berging leer
middelen O. L .school. Voorbereiding
drinkwatervoorziening. Vaststelling ko
hier schoolgelden 4e kwartaal 1911.
Schoonmaken brandsloot. Buitengewone
aflossing geldleening f3600, Compta
biliteit 1911. Vaststelling begrooting
van de gasvoorziening en van de ge
meente.
Door J. B. IJsselmuiden is verlof
gevraagd voor den verkoop van alcohol
houdenden anderen dan sterken drank
in het perecel Sectie A, no. 1403, plaat
selijk gemerkt no. 121, en wel in den
winkel van dat perceel.
VOORSCHOTEN. De volgende week
zullen hier proeven worden genomen met
automatin in onze gaslantaarns. Bij
deze automaten is het uitdooven niet
meer noodig, daar naar wij vernemen,
de lantaarns een bepaald aantal uren brau
den en dan .uitgaan,