BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
Gemeenteraad van tiazerswoude.
De 4" Diocesane Katholiekendag.
Y3n hei vergelijk moeien worden ge
regeld.
Het zou de zaken gemakkelijker ma
ken, indien één der op dit moment nog
hangende politieke geschilpunten kon
worden bijgelegd.
De volgende veranderingen zijn aan
gebracht in de bezetting van de posten
in het Engelsche ministerie: Tot lord
privy sea! is benoemd graaf Carrington
(voorheen minister van landbouw), tot
minister van binnenlandsche zaken Mc
Kenna (voorheen minister van marine),
tot minister van marine eerste lord der
admiraliteit Winston Churchill (voor
heen minister van binnenlandsche zaken),
tot kanselier van het hertogdom Lan
caster Hobhouse (voorheen financieel
secretaris van de schatkist), tot minister
van landbouw Runciman (voorheen mi
nister van onderwijs), tot minister van
onderwijs Pease (voorheen kanselier van
het hertogdom Lancaster).
Zaterdag is te Tokio de rijkskruit
fabriek in de lucht gevlogen. Er zijn 12
dcoden en 9 gewonden.
Vierduizend kilo kruit is verloren ge
gaan, terwijl twee gebouwen vernield zijn.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris
te Amsierdam jhr. P. O. van Nispen,
candidaat-notaris aldaar;
is aan A. Kist eervol ontslag verleend
als notaris te 's Gravenhage; aan H. Alma
als notaris te Berlikum, en aan J. de
Jong als notaris te Koudum;
is benoemd tot directeur van het post
en telegraafkantoor te Oosterhout G. F.
H- von Hellenberg Hubar, thans te
Enkhuizen.
De Sobriëtasbloem.
Hebben wij gisteren reeds gemeld, dat
de netto opbrengst der Sobriëtasbloem
over 'tgeheele land f50.000 was, de netto
opbrengst in elk der 5 bisdommen is als
volgt: aartsbisdom Utrecht f 19.298,87;
bisdom Haarlem f 16.578,741/21 bisdom
's Bosch f 9466,361/2 bisdom Breda
f 4226,4712; bisdom Roermond f2473,23.
De winkelsluiting te Amsterdam.
De uitspraak van den kantonrechter
in het eerste kanton heeft in het kamp
der „anti's"-, groote vreugde verwekt, eene
vreugde, waaraan verscheidenen uiting
gaven door het uitsteken der vlaggen.
O.a. wapperde het dunboek van de huizen
der vier verbonden tegenstanders der ver
ordening: de twee sigarenwinkeliers, den
spekslager en den winkelier in chocolade-
en suikerwaren in de Amstelstraat, die
te zaraen het bolwerk van verzet vormen.
De sigarenfirma Hillen, wier depothouder
in de Raadhuisstraat gistermorgen van
rechtsvervolging ontslagen werd, had in
verband met die rechterlijke beslissing
aan al hare depothouders te Amsterdam
last gegeven gisteravond de winkels als
van ouds open te houden. Tegen alle
depothouders, ook tegen dengene, die van
rechtsvervolging ontslagen werd, heeft de
politie daarop proces verbaal opge
maakt en een gelijk lot trof andere win
keliers, die na negen uur open bleven.
De houder van een palingwinkel in de
Reguliersbreestraat werd voor de 25ste
maal sedert het in werking treden der
verordening „bekeurd".
Toch was het getal nieuwe overtredin
gen niet zoo groot als sommigen schijnen
verwacht te hebben. De meeste winke
liers sloten ook gisterenavond klokslag
negen uur.
Sluiting debat Militiewet.
De „NedL" verneemt, dat het voorne
men bestaat bij den aanvang der zitting
heden een motie van sluiting van het de
bat (algemeene beschouwingen Militie-
wet) voor te stellen.
Mocht dit bericht omtrent Kamerslui-
ting juist zijn, zegt de „Ned." vervol
gens, dan zou ons dit ten zeerste ver
heugen.
Chrer de Militiewet hebben alle partijen
en groepen haar gevoelen uitgesproken.
De Minister van Oorlog heeft geant
woord. Daarna had het debat uit moeten
zijn.
Met haar gewonen eerbied voor noode-
k>oze breedsprakigheid liet de Kamer re
plieken toe. Een nieuwe spreker trad in
het debat, mr. Jroelstra, die de Kamer
vijf kwartier bezig hield. Twee andere
sprekers voerden nog het woord. Daarop
den geheelen namiddag de heer ,Ter
Laan!
Naar men ons mededeelde, zal ook
nog de heer Duys redevoeren.
Wel heeft de heer Jroelstra beloofd,
dat de sociaal-democraten geen obstructie
zouden voeren, en wij weten niei of deze
speeches met dat doel gevoerd worden.
Maar, welk ook het doel zijn moge, het
nu nog redekavelen over de wet bij de
algemeene beschouwingen verdient geen
anderen naam dan tijd vermorsen.
De Kamer, uit een verkeerd begrip van
vrijheid van spreken, is steeds geneigd
de praatzucht op geenerlei wijze te brei
dden. Laat ons hopen, dat ditmaal al
thans zij haar roeping zal begrijpen.
Misschien komen wij dan ook van de
door niemand in of buiten de Kamer be
geerde, maar onvermijddijke en reeds
door den voorzitter aangekondigde avond
zitting af. Immers zou die niet worden
gehouden, indien de algemeene beschou
wingen vóór Dinsdag afliepen.
Al wordt het debat gesloten, toch heb
ben de voorstellers eener motie en 3e
Minister nog het recht te spreken, volgens
art, .77 van Jiet Reglement van Orde.
Nog merken wij op, dat zelfs zij, die
de wet niet willen, bij deze langwijlige
manier van behandelen geen "belang heb
ben. Zij kunnen toch de eindstemming
over de wet niet verhinderen. Alle tijd
verlies komt dus ten nadeele van het
geen dit Kabinet voorstelt.
Wil de rechterzijde dat?
Prov. Staten van Zuid-Holland.
De eerste najaarsvergadering van de
Staten van Zuid-Holland zal worden uit
geschreven tegen 5 December a.s., de
tweede 14 dagen later.
De Militiewet.
Door den heer Elhorst is een amende
ment voorgesteld, strekkende'om te doen
vervallen een speciale controle op het
naleven van den militieplicht bij gelegen
heid van het aangaan van een huwelijk,
hetgeen den voorsteller geheel overbodig
voorkomt.
De'heer Van Veen heeft ook een amen
dement van gelijke strekking. Voorts een
amendement om in art. 69 niet neer te
leggen de data, waartusschen de inlij
ving moet geschieden, maar de tijdvak
ken van de inlijving bij Kon. besluit te
laten vaststellen. Twee andere amende
menten dienen om aan het uitvoerend ge
zag die vrijheid van handelen te laten,
welke den voorsteller voor een goeden
gang van zaken wenschelijk acht.
De heeren De Beaufort, Van Vlijmen,
Eland en Thomson hebben op enkele
artikelen een amendement ingediend,
waarvan de strekking is om niet-Neder-
landers, tot een andere nationaliteit be-
hcorende, uit de militie verwijderd te
houden. Nederlanders, die hun nationali
teit verloren hebben, maar niet in het
bezit van een andere nationaliteit zijn,
z.g. „Heimathlose", worden er niet door
uitgesloten.
KORTE KROMEK.
De gewone audiënties van de mi
nisters van marine en koloniën zullen
deze week niet plaats hebben.
LEIDEN, 24 October.
Sara Burgerhart.
Ten tweeden male werd gisteravond
in den Schouwburg opgevoerd Mejuffr.
Pabst's toonéelbewerking van 't meester
werk der dames Wolff en Deken „Sara
Burgerhart". In iets vlotter tempo dan
de vorige maai werd er gespeeld, waar
door de vertooning veei won. Echter
blijven wij bij onze meening, dat, hoewel
verschillende schilderachtige tafreeltjes
veel te genieten gaven, het niet de ro
man van Saartje was, dien wij gezien
hebben.
Ook nu was de schouwburg, op de
loge na, geheel bezet door een blijk
baar zeer genietend publiek.
Te Amsterdam is geslaagd voor
het 'examen vrije en orde-oefeningen der
gymnastiek, mej. M. C. Marks, alhier.
ROOMSCHE AGENDA.
Woensdag, .8 uur 'savonds. Bonds-
gebouw, Rapenburg 10. Onderlinge ge
mengde kwartetten-wedstrijd van de
Zangvcreeniging St. Cecilia.
ALFEN. Vergadering van den Ge
meenteraad op Donderdag 26 October
1911, y,m. 9V2 uur-
Punten van behandeling:
1. Benoeming van een onderwijzer aan
de o. 1. school. Voordracht: L. Hirschel
te Nieuweschans, C. Mantel te-Ouds
hoorn, jen W. D. J. Marchant te 's-Gra-
venhage.
2. Ontslagaanvrage van de onderwijze
res aan gemelde school, mej. A. E. den
Ouden.
3. Verzoek van ouders van leerlingen
die jde o. 1. school bezoeken, om aan
stelling van eene vijfde leerkracht aan
die school, met voorstel van B. en W.
4. Voorstel van B. en W. tot het af
schaffen van de kaasmarkt.
5/ Vaststelling gemeente-begrooting
dienst 1912.
6. Voorstel van B. en W. tot het doen
rooien van de boomen staande langs de
algemeene begraafplaats.
7. Voorstel van B. en W. tot het
planten van boomen op het terrein der
asch- en vuilnisverzamelplaats in wijk
Steekt
8. Adres van de Vereeniging „Gemeen
tebelang" handelende over hel onder
houd der voetstraten in de kom der ge
meente met voorstel van B. en W.
9. Wijziging begrooting, dienst 1911.
10. Reclames hoofdelijke omslag.
KATWIJK. Als een bijzonderheid wordt
vermeld dat bij den bloemist A. Korpers-
hoek, niettegenstaande den drogen zomer,
nu een Chireneboom in vollen bloei staat.
OEGSTGEEST. De gemeenteraad ver
gadert Woensdagmorgen om 10 uur. De
agenda bevat ol m. Gemeentebegroo-
ting 1912 en reclames hoofd, omslag.
Vergadering van hedenmorgen.
Voorzitter de heer Mr. E. van Dobben
de Bruin, burgemeester.
Aanwezig alle leden.
De Voorzitter opent de vergade
ring met gebed. De notulen worden ge
lezen en onveranderd vastgesteld.
Ingekomen stukken:
Goedkeuring door Ged. Staten van de
verordening betreffende het leggen van
gasbpizen in deze gemeente.
Goedkeuring van Ged. Staten om de
schooiregeling met Koudekerk aan te
gaan.
Schrijven van liet bestuur der harmo
nie om eenige uitvoeringen te mogen ge-
gen tegen entree in de openbare school.
Qp voorstel van den Voorzitter
keurt de Raad goed dat gedurende 2
avonden de openbare schooi beschikbaar
wordt gesteid voor uitvoeringen.
Eenige af- en overschrijvingen wor
den goedgekeurd.
In behandeling komt de aanvrage sub
sidie voor de spoorlijs Gotida-Alfen.
De Voorzitter vindt dat het be
lang van Hazerswoude bij deze lijn niet
bijzonder groot is. Het prae-advies van
B. en W. iuidt dat er eenig belang voor
deze gemeente is indien de lijn ten Wes
ten van de Gouwe komt. B. en W. mee-
nen echter dat de nadeelen de voordel
len verre zullen overtreffen en advisee-
ren om geen subsidie te geven. Spr. zegr
nog dat de lijn volkomen buiten het ge
bied van dezejjemeente gaat, het station
komt op een uur afstand van Hazers
woude.
De heer C. Wezeienburg is het
hiermede niet geheel eens, men moet ook
rekenen met de toekomst, het personen
vervoer zai zeker toenemen. Spr. stelt
voor niet terstond hier afwijzend op te
beschikken.
De Voorzitter geeft toe dat er
eenig belang voor Hazerswoude aan ver
bonden is, doch 't is geen direct belang.
Ook Leiden en Rotterdam hebben er be
lang bij. Doch op 't oogenblik is het een
zuiver direct belang voor Gouda, Bos
koop en Aifen en Waddingsveen alleen
En dat toekomstbeiang kunnen we nu
niet reeds gaan betaien. Bij elk groot
werk heeft een ruimere kring ook een
indirect belang.
De heer Korte weg vindt 't moei
lijk deze zaak aan te houden. Voor 't
overige is spr. met den voorzitter eens.
Het voorste"! van B. en W. wordt met
9 tegen 2 stemmen (die van de heeren
Wezeienburg en v. d. Hee) aangenomen.
De gemeente Koudekerk heeft de
schoclgcldregeling met Hazerswoude
goedgekeurd, doch zelf een nieuw arti
kel in die overeenkomst gevoegd. B. en
W. van Hazerswoude kunnen zich daar
mee niet vereenigen. Dit artikel luidt
dat het contract eenzijdig opzegbaar is.
De heer Korleweg acht de ophef
fing van de openbare schooi niet in 't
belang der gemeentenaren en is tegen
elke regeling met Koudekerk.
De Voorzitter gaat wat dit betreft
niet mei den heer Korteweg mee. In een
school met 1 onderwijzer ook waar slechts
20 kinderen zijn (doch over zes klassen
verdeeld) kan bijna geen goed onderwijs
gegeven worden. Vervolgens is 't ook in
het financieel belang, dezer gemeente.
De Voorzitter discussieert nog met
den heer Korteweg over eenige pun
ten van financieelen aard, welke door den
Voorzitter helder verklaard en ver
dedigd worden.
De heer ,W e s s e 1 i n g zegt nog, dat tot
opheffing van de openbare school niet
zoozeer besloten is alleen uit antipathie
tegen het openbaar onderwijs. De zaak
is goed doordacht.' Men achtte het een
belang voor de kinderen, voor de ge
meente en voor het rijk.
Een amendement op art. 2, voorgesteld
door den heer Korieiweg, regelende de
financiën, werd met 9 tegen 2 st. verwor
pen. Voor het amendement stemden de
heeren v. d. Hee en Korteweg.
De geheele regeling exclus. het artikel
betreffende de opzegging, wordt met 8
tegen 3 stemmen goedgekeurd. Tegen de
heeren v. d. Hee, C. de Bruin en Korteweg.
De heer Plaisier heeft eervol ontslag
gevraagd als nachtwacht. Dit wordt ge
geven. Den heer Plaisier zal een pensioen
gegeven worden van f91 volgens den
gewonen pensioengrondslag.
De brandspuit is verkocht aan Willes-
kop voor f450.
Nog deelt de Voorzitter mede, dat
er 141 straatlantaarns in deze gemeente
zullen geplaatst worden, waarvan voor-
loopig 132.
Het bodeloon voor de waterleiding
vond men verleden jaar voldoende, ook
thans wordt dit nog voldoende geacht.
De Voorzitter wil nog aan den bode
een verrekenpremie van f25 geven.
De heer Korteweg brengt nog een
woord van hulde aan den voorzitter voor
de met zorg gehouden administratie van
de waterleiding. Nog stelt de heer Kor
teweg voor, het bedrag voor den bode
iets hooger te stellen, ni. op f 40. De
Voorzitter vindt dit bedrag in ver
band met zijn overige werkzaamheden
hoog genoeg. De heer W e s s e 1 i n g wil
het stellen op f30.
Het voorstel van den heer Korteweg
om f40 te geven, wordt met "6 tegen
5 stemmen aangenomen.
Met algemeene stemmen wordt de be
grooting daarna goedgekeurd in gewone
ontvangsten en uitgaven op f32.373,48, in
buitengewone ontvangsten en uitgaven op
f1000, totaal dus op f33.373,48.
In geheime zitting wordt eenige oogen-
blikken gesproken over een paar recla
mes hoofd, omslag.
Na heropening wordt besloten de be
lasting van N. Heemskerk en P. de Bruin
te handhaven. De aanslag van den heer
Mayer wordt met f 500, die van den heer
J. Oppelaar met f200 verminderd.
De heer Wezeienburg vestigt de
aandacht op de onbegaanbaarheid van
den Loetweg. De Voorzitter zegt
voorziening toe, -1 is echter beter wanneer
het onder de aandacht van den geragjgnte-
opzjcjiter .wordt gebracht.
De heer Korteweg vraagt, of langs
den brug geen leuning kan gezet worden.
De Voorzitter zegt, dat de weg daar
verbreed wordt, later kan dan gezien
worden of daar een leuning noodig is.
De Voorzitter sluit daarop dc ver
gadering.
Kerknieuws.
Z D.. H. de Bisschop van Haarlem
heeft benoemd tot pastoor te Bodegra
ven den Weleerw. heer J. B. A. Diek-
mann; tot pastoor te Schoten den wel-
,eer\v. heer J. M. Eg; tot pastoor te
jpvezande den Weleerw. lieer Th. J. F.
Bergansius, die kapelaan was te Leiden
(St. Petrus); tot rector van het St. Eli-
sabethsgesticht te Amsterdam, den Wel-
'eerw. heer P. L. Dessens, en tot pastoor
te Zandvoort den Weleerw. heer M. C.
M. Bohl, die kapelaan was te 's Graven
hage ,(H. Willibrordus.)
Academienieuws.
LEIDEN. Geslaagd voor hei candi-
daatsexamen in de rechten Mej. C. Simons
(den Haag).
GRONINGEN. Bevorderd tot doctor in
de geneeskunde de heer J. de Vries, arts
te Amsterdam, geboren te Groningen, op
proefschrift: De cellulaire bouw der
groote herschenschors van de muis en
de veranderingen daarin na doorsnijding
van het corpus callosum.
(Vervolg.)
De conclusies van mr. J. N. J. E. Heer-
kens Thijssen betreffende den gods
dienstzin in het huisgezin werden pa
eenig debat vastgesteld met deze wij
ziging, dat op voorstel van den heer G.
C. W.ubben te Rijswijk onder de krachti
ge godsdienstige opvoedingsmiddelen
ook genoemd zuilen worden het altijd
aanwezig zijn van Katholieke lectuur in
ieder huisgezin. Een amendement van
pastoor de Meulder te l^rseke om .on
der deze middelen ook te noemen het 'be
spreken en verklaren van kerkelijke
plechtigheden en ceremoniën, werd ver
worpen.
In afdeeïing II waar mr. P. J. M.
Aaiberse over godsdienstzin in het
openbaar ieven sprak, was de heer
Wubben de voo.rsteiler van een amen
dement om ook hier het iezen van Kafh.
iectuur aan te bevelen, niet aanwezig.
De inleider was het zakelijk volkómen
met den voorsteller eens, doch kon het
amendement niet in zijn conclusies in-
iasschen. Het werd vervallen verklaard.
Voorts wees mej. Peeters nog op den in
vloed, die van de vrouw kan uitgaan,
waarover de inleider tot haar leedwezen
in 't geheel niet had gesproken. De in-
inieider was het grootendeels niet de
spreekster eens en stelde op sympa
thieke wijze in 't licht, wat voor steun
de vrouw den man kan verleenen als hjj
in 't openbaar optreedt.
In de derde afdeeïing sprak de Wel
eerw. rector P. Stroomcr, geestelijk ad
viseur van den Ned. R. K. Volksbond
over Godsdienstzin in het sociaie leven.
Onder godsdienstzin verstond spr. de
gestadige dwang der ziel om heel het
verlangen, spreken en handelen te rich
ten op het volbrengen van Gods .wil.
Maatschappelijk leven is de samenvat
ting van ai de handelingen door welke
de mensch zich in betrekking stelt met
andere menschen om in samenwerking
dat tijdelijk geluk te verkrijgen, waar
toe de eeniing of in het geheel niet of j
slechts onvolmaakt er ten deele bij mach
te is.
De voornaamste handelingen kunnen
worden ondergebracht:
le. bij de productie der goedelren,
waardoor ontstaat de betrekking van
werkgever en werknemer in landbouw en
industrie
2e. bij den handel, waardoor ontstaat
de betrekking tusschen kooper en ver-
kooper
3e. bij ontspanning en vermaak.
Spr. betoogt dat de drang naar geluk
iigt in de natuur van den mensch en dat
voor den mensch de mogelijkheid om ge
lukkig te leven bestaat door in zich op
te nemen de goddelijke waarheden ,door
na te leven de voorschriften, den levens
regel, kortom door God te dienen en zich
te versterken door godsdienstzin. Maar
heei ons leven moet dan ook staan onder
den invloed van dien godsdienstzin, het
geen thans geenszins het geval is, waar
voor spr. vele uitingen aanhaalt ook door
hem in zijn conclusies genoemd.
De middelen echter om den godsdienst
zin te versterken, ontbreken niet. Ook
hier weer worden uitvoerig besproken
de punten, in de conclusies neergelegd.
Wat het heiligen van den Zondag be
treft, begroet spr. het als een stap in de
goede richting, dat aan ondergeschikten
vacantiedagen worden gegeven, waardoor
de redelijke noodzakelijkheid verdwijnt
Zondagen geheel aan ontspanning te be
steden. De Zondag vooral moet meer
dienstbaar gemaakt aan levensernst. Een
passende ontspanning is zeer zeker niet
verboden, maar mag geen hoofddoel wor
den. Eiken Zondag het evangelie lezen
het bekende Bijbeltje valt onder elks be
reik. Ook 't gulden boekje van Thomas
a Kempis beval spr. aan.
Verschillende amendementen waren in
gediend, die door de voorstellers alle uit
voerig werden toegelicht en waarvan de
meeste werden aangenomen.
De volgende conclusies .werden vast
gesteld;
I. Dc zegeningen van het maatschappen
lijk leven hangen voor een groot gedeelte
af van den godsdienstzin in de maat
schappelijke geledingen.
II. Verschillende uitingen van het maat
schappelijk leven maken duidelijk, dat de
godsdienstzin in breeden kring te wen-
schen overlaat. Als zoodanige uitingen
mogen worden genoemd: het lezen van
neutrale of niet-Katholieke bladen;
het lichtzinnig denken over het gevaar,
van neutrale vereenigingenhet* geven;
van aanstoot door etalages; gebrek aan
eerlijkheid in den handel, aan oprecht
heid in den omgang, het openen van
winkels, het doen van inkoopen en het
zonder hooge noodzakelijkheid vergade
ren op Zondag; het beocfeien van sport,
het doen van gezamenlijke optochten, de
pretmakerij op Zondagmorgen.
III. De godsdienstzin dient ook in het
maatschappelijk leven tot zijn recht te
komen en te worden opgewekt of ver
sterkt door: het Iezen van Katholieke
bladen; gesloten retraites; het heiligen
van den Zondag dezen meer dienstbaar
te maken aan zijne bestemming, zoodat
de gelegenheid gevonden wordt tot dieper
besef te geraken van ons levensdoel: liet
verenigingsleven op Katholieken grond
slag. in verband hiermede zij inzonder
heid aanbevolenhet bevorderen van een
of meer vacantiedagen, die dan voor ont
spanning kunnen gebezigd worden.
IV. De genoemde verschijnselen Van
gebrek aaii godsdienstzin dienen door de
Katholieke pers en in eigen kring (en
krachtigste te worden bestreden.
Om halfvier begon de algemeene ver
gadering in de groote concertzaal, die
bijna geheel was gevuld. Een ontelbare
schare geestelijken en leeken had plaats
genomen, terwijl het podium was gereser
veerd voor het bestuur, de leden van het
algemeen comité en genoodigden. Hier
onder werden opgemerkt de Ministers
van Financiën, 1111. M. J. C. Kolkman,
van Justitie, mr. E. R. H. Regout, en van
Waterstaat, mr. L. H. W. Regout, ver
schillende Kamer- en Statenleden enz.
Mgr. Callier, vergezeld van Mgr. Mecu-
wissen, oud-apostolisch vicaris van Suri
name, en Mgr. Jansen, deken van Amster
dam, kwam begeleid door het uitvoerend
comité, binnen, waarna indrukwekkend
door de zaal weerklonk de lofzang: „Aan
U, Koning der Eeuwen".
De Voorzitter van het uitvoerend Co,-
mité mr. E. P. F. A. van den Bogaert,
hield de openingsrede, waarin hij de
groote actueele beteekenis van het beï-
handelde ontwerp uiteenzette. De gloed
volle toespraak, die meermalen door api-
plaus werd onderbroken, werd aan het
slot hartelijk toegejuicht.
Vervolgens werd Jiet aloude Wilhel
mus gezongen, waarna de secretaris, de'
heer J. R. M. Steins Bisschop mededeel-
ling deed van ingekomen telegrammen
van oud-minister Loeff en het Dag. best.
der Limb. Katholiekendagen en van de
ter afdeelingsvergaderingen aangenomen'
conclusiën.
De feestrede werd uitgesproken door
den Z.Eerw. H.Gel. Heer J. D. J. Aen-
genent, hoogleeraar aan het groot-Semi
narium te Warmond.
Nu spr. de eer is gegund om op dezd
sluitingsvergadering te spreken ten ein
de eene samenvatting te geven -wat in
de secties is verhandeld, verwijst spr. naar
de le bladz. van de catechismus. De twee
vragen toch: waartoe zijn wij op de
aarde en wat wij moeten doen om God
te dienen bevatten de kern van alle be
sprekingen op dezen dag.
Het antwoord op de eerste vraag
luidt: Wij zijn op aarde om God te dienen
en daarom in den hemel te komenwelk
doel wij moeten bereiken door alles tg.
gelooven wat God geopenbaard lieeftj
onderhouden wat Hij ons heeft bevolen
en de genademiddelen te gebruiken, die
Hij ons heeft geschonken.
Hoe eenvoudig deze antwoorden ook!
zijn, ze bevatten een rijkdom van diep
zinnige waarheden die geheel ons men>
schenleven kan vullen.
Wij zijn op aarde om God te 4'enen,
hetgeen geen piient is die God ons wil
lekeurig heeft opgelegd, maar die voort
vloeit uit onze menschelijke natuur en'
waarvan God ons niet kan ontslaan. De rel
den hiervan is, dat de mensch heeft een
afhankelijke natuur, dat hij is God's
dienstknecht. God kon den jnensclienl
geen onafhankelijk bestaan geven, om
dat dan iets aan God's volmaakt be
staan zou ontbreken, omdat er dan
wezens bestonden, waarover Hij Zijn,
heerschappij niet zou kunnen vestigen.,
Als deze redeneering juist is, kan rnenl
opmerken, dat zij niet aileen slaat op(
den mensch, maar ook op de levenloozej.
dingen, waarvan men nooit hoort dat zij
tot godsdienst verplicht zijn. Zeker, men
hoort er niets van, maar in wezen zijni
de levenlooze zaken evenzeer bestemd
voor den dienst van God en de Kerk
roept iederen dag alle geschapen we
zens op om God te loven. Het onder*
scheid is aileen hierin gelegen, dat d$
andere schepselen behalve de jnenschj;
God dienen zonder bewustzijn.
^Terwijl al het geschapene zichi bei-
paalt tot de stof, kan de mensch zicli)
verheffen tot boven de stof: dan alleen
is de mensch groot; daarom komt zijn
ware grootheid tot uiting.
Het ligt dus in de natuur van dert
mensch God te dienendoet hij hjet nieJ
dan voelt hij zich eenzaam' en verlaten
en begeeft hij zidh tot een valsditern
godsdienst. De 19e eeuw heeft getraclij
God weg te streven. Luistert echter naai
die moderne gee^tep .en zie lipg fnp£
