BUITENLAND.
De Eenzame.
BINNENLAND.
2e Jaargang,
No. 577.
S)e C^icbctve Sou/tcmt
Bureau OUDB SINGEL 54. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
1
September
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiêngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
algemeen overzicht.
OfschooA 6c laatste mededeelingen zoo
geruststeflfcnd mogelijk waren, zijn de
JFransche bladen erg voorzichtig en terug
houdend omtrent het overleg tusschen
Duitschland en Frankrijk
Vooral de „Petit Parisien'1 waarschuwt
voor te groote luchthartigheid. Ook in
ambtelijke Fransche kringen kon men
üwaaTnemen, dat naast den wensch en
tfe hoop om tot een geschikte oplossing
te komen, ook nog wantrouwen tegen
over de taktiek van Duitschland staat
(Men weet niet welke troef Duitschland
misschien nog zal willen uitspelen, om
'de tegenpartij vrees aan te jagen en tot
grooter tegemoetkoming te bewegen,
Van den economisch en status zegt de
^Figaro'1: Enkele Duitsche bladen heb
ben gesproken van economische voor
rechten, die Duitschland in Marokko
moest bedingen. Deze woorden zijn niet
duidelijk en doen ons niets goeds ver
moeden. Zelfs al wilde Frankrijk aan
Duitschland dergelijke voorrechten toe
staan, zou het dat niet kunnen doen.
fliVant "iet welk recht zou Duitschland
in Marokko «en meer begunstigde positie
krijgen dan Engeland of Italië of Rus
land? Men moet dus niet van econo
mische voorrechten, maar van economi
sche waarborgen spreken, wat heel iets
anders is. Wij zouden ons kunnen ver
binden om Marokko voor allen vrij en
open te laten, tot niets minder, maar
ook tot niets meer.
Evenmin kunnen wij het voorstel van
de „Frankf. Ztg." aannemen, om aan
Duitschland een bijzonderen economi-
schen kring van invloed in de streek van
'Agadir en Soes toe te staan.
De Spaansche regeering
toont zich al evenmin gerust over den
stand van zaken. In den gister gehouden
ministerraad (die waarbij de koning zou
voorzitten?) heeft men zich voorname
lijk beziggehouden met de onderhande
lingen over Marokko. Minister-president
jCanalejas bracht verslag uit over de ver
richtingen van de Spaansche diplomatie,
.waarbij hij de hoop uitsprak, dat de rech
ten van Spanje door de mogendheden,
Sdie bij de Marokkaansche aangelegen
heden geïnteresseerd zijn, geëerbiedigd
zouden worden.
De minister verklaarde verder te ver
trouwen, dat de onderhandelingen spoe
dig tot een bevredigende oplossing zul
len leiden.
Wat Santa Cruz de Mar Peguena be
treft, wees hij op de noodzakelijkheid om
dit gedeelte van de Marokkaansche kust
voor het einde van September te bezetten.
Gister was er weer eenig rumoer in
Engeland, daar de mannen van de
Oosterspoorweg dreigden te staken
omdat de maatschappij niet de vroegere
stakers op hunne oude posten wilde her
stellen. Men dreigde nu met een nieuwe
;algemeene staking. Tengevolge van de
bemiddeling echter van den minister van
handel, zijn de geschillen tusschen het
bestuur van den Grooten posterspoorweg
FEUILLETON.
Vrij naar het Duitsch.
5)
„Heere mijn tijd", riep zij vol verba
zing uit, „kind wat ben je mooi," en da
delijk was zij bereid om de plooien wat
:af te trekken. „Heb je een erfenis ge
kregen? Nu zul je eens zien hoe spoedig
je met huwelijksaanzoeken overladen
.wordt."
Cordula was aanvankelijk erg geschrok
ken toen de juffrouw haar aldus aan
sprak, doch langzamerhand herkreeg zij
haar kalmte
„U hebt gelijk", gaf zij ten antwoord,
j,een verre bloedverwante heeft mij in
haar testament bedacht, maar wees zoo
goed er niet met tante over te spreken,
want die is bang dat de menschen dan
weder van een mug een olifant zullen ma
ken."
„Ik zal er niets van zeggen, daar kunt
li gerust op zijn", verzekerde de juffrouw,
i,ik geef uwe tante ook groot gelijk.
IMaar voor u doet het mij werkelijk ge
en de ondergeschikten, die den arbeid
wilden neerleggen, gistermiddag bij
gelegd.
Thomas, de secretaris van den Bond
van spoorwegpersoneel, laat in den mid
dag deswege ondervraagd, verklaarde, dat
het bestuur van den Orooten Ooster
spoorweg den minister van handel heeft
beloofd, dat de ontslagen spoorwegbe
ambten weder in dienst zullen genomen
worden volgens het vredesverdrag, terwijl
de kennisgevingen, waarbij eenige onder
geschikten werden overgeplaatst, onmid
dellijk zijn ingetrokken.
Hiermede is het gevaar voor een sta
king bij den Grooten Oosterspoorweg
uit den weg geruimd. Daar de vorenbe
doelde schikking op het einde der beurs
nog niet bekend was, is de koers der
Engelsche spoorwegaandeelen nog meer
gedaald. De slotkoersen waren echter
eenigszins beter.
Eigenaardig is, dat nu ook een
Spoorwegstaking in Amerika
dreigt. De weigering tot erkenning van
do Federations of Unions door de direc-
tiën van de Illinois Central en van de
z.g. Harriman-lijnen (de Union Pacific,
Southern Pacific, Oregon Short Line)
dreigt een ernstige staking tengevolge te
zullen hebben. De hoofdzaak van de
quaestie schijnt de eisch te zijn, dat de
maatschappijen over alle conflicten zullen
onderhandelen met het Bondsbestuur, dat
de vakvereenigingen van alle beambten-
categoriën vertegenwoordigt, in plaats
van met de vakvereenigingen zelf.
Dat zou volgens den heer Kruttschnitt,
den vice-president van de Union Pacific,
slechts chaos beteekenen. Een enkel ge
schil in een der onderdeelen van Tiet be
drijf zou aldus tot stilstand in het ge-
heele bedrijf kunnen voeren.
Ongeveer 40.000 man zijn bij het ge
schil betrokken. De correspondent van
de „Times"- wijst op de overeenkomst
met het gebeurde in Engeland, waar zich
eveneens een'streven naar grootere so
lidariteit in de arbeidersrangen vertoonde.
Het inbeslagnemen van
verdachte Schepen
in Engeland gaat nog steeds voortlang
zamerhand vormt het een geheele lijst.
Volgens de Engelsche bladen zijn nl.,
behalve de „Foatn Queen", die thans
te Garvesend ligt, de „Arizona" en de
„Bessie", die te Barrow in beslag zijn
genomen, nog zes andere schepen in de
Britsche havens aangehouden. Twee
dezer schepen voerden de Peruaansche
vlag op het oogenblik der aanhouding.
Er worden te Londen hooge verzeke
ringen gesloten tegen een revolutie in
Portugal. De Portugeesche regeering
moet nl. in den laatsten tijd zekerheid
hebben gekregen, dat er een wijdvertakte
monarchistische samenzwering op touw
is gezet.
Een groot aantal aanhangers van kor
ning Manuel, die door de republikeinsche
regeering verbannen zijn, hebben zich ge
vestigd te Londen en de Britsche hoofd
stad is het centrum van de revolution-
naire bedrijvigheid. Een aantal jonge,
avontuurlievende Engelschen hebben het
plan gevormd zich bij de Portugeesche
noegen; tante hield u toch wel wat al te
krap."
„Ja, ja", antwoordde Cordula, „en als ze
nu wist dat ik zulk een mooi pak gehuurd
had, zou zij dat zeker ook nog niet goed
vinden. Zwijg dus ook daarover, lieve
juffrouw, tante denkt namelijk dat ik maar
een zelf gemaakte domino aantrek."
De oude juffrouw, die zeer ingeno
men was, met deze lange toespraak van
het jonge meisje, dat gewoonlijk zoo ka
rig met haar woorden was, glimlachte
nu zeer vriendelijk: „Ja, tante is feitelijk
wel wat gierig. Menschen van uw stand
moeten zich toch ook volgens hun af
komst kleeden, vind ik."
Cordula was intusschen jjereed geko
men met haar toilet; de buurvrouw gaf
haar de handschoenen en den waaier aan,
toen haar oog eensklaps op het étui viel,
dat nog dicht op de tafel lag. „Dat is nog
wat fijns," hernam zij, „diamanten 1 Mijn
vorige mevrouw, die toch een gravin was,
'had ze niet eens mooier.
Cordula schrok nu bepaald. Het was
geenszins hare bedoeling geweest de bril-
lanten dien avond te dragen. Zij waren
zeker uit de doos gevallen, toen zij deze
hierheen had gedragen, maar nu veran
derde zij eensklaps van Toesluit.
„Siniilj-dianianten,"- ze^dq zij, „men
royalisten aan te sluiten en verschillende
hooggeplaatste personen zijn bij de zaak
betrokken.
De noodige gelden zijn grootendeels
verstrekt door in Brazilië gevestigde
royalisten.
In verband hiermede is dan ook vrij
algemeen in Engeland de meening ver
spreid, dat al die aangehouden schepen
voor een1 onderneming der Portugeesche
royalisten waren bestemd.
En dat terwijl het steeds meer broeit
in Portugal zelf en de leidende politieke
mannen zoo eensgezind zijn, dat de repu
bliek, die nu een hoofd heeft, maar geen
fatsoenlijke regeering bij elkaar kan
scharrelen.
Het nieuwe Portugeesche kabinet
laat dan ook lang op zich wachten.
Duarte Leite, aan wien de vorming was
opgedragen, heeft dat karwei opgegeven.
Nu heeft men aan den gezant to Parijs,
Chagas, die inmiddels teruggekeerd is,
opgedragen een kabinet samen te stellen.
Erg lukken doet het hem ook niet. Gister
middag heeft hij vergeefs gepoogd Costa
over te halen hem te helpen om een
gemengd ministerie uit het blok der
Costisten te vormen, teneinde de eenheid
in de republikeinsche partij te behouden.
Morgen zal, ingeval van mislukking, Cha
gas gedwongen zijn een parlementair of
blokministerie te vormen.
Intusschen doet het oude ministerie de
loopende zaken af. De minister van bui-
tenïandsche zaken heeft in de Kamer
voorgelezen een den 24sten Augustus aan
de buitenlandsche gezantschappen ver
zonden nota waarin de verzekering wordt
gegeven, dat voor de reeds bestaande
vreemde kerkgenootschappen den status
quo ante zal worden gehandhaafd.
De minister gaf voorts de verzekering,
dat Engeland heden of morgen de repu
bliek zal erkennen.
Als het nu maar werkelijk vandaag
of morgen gebeurt, anders (zie boven)
is het te laat.
GEMENGD.
De Turkschs troonopvolger is gis
termiddag te Berlijn aangekomen en
door den keizer ontvangen.
De Duitsche gezant heeft gisteren
den Sultan in plechtige audiëntie de
versierselen van de orde van den Roo-
den en van den Zwarten Adelaar over
handigd.
Te Moekden vertoont zich leen raad
selachtige ziekte, waartegen de dokters
geen raad weten. De patiënlten (krijgen
eerst hevige duizelingenvervolgens
keelpijn en buikloop en bezwijken dan
spoedig.
De politie te Rijsel heeft 3 lieden
die al herhaaldelijk straffen hadden on
dergaan, aangehouden, onder verden
king, dat zij verscheidene malen tele
graaf- en telefoonleidingen vernield had
den. Bij een doorgezaagden telefoon
paal had men een stuk kinderspeelgoed
gevonden. Het onderzoek bracht uit, dat
een van de verdachten dat kort geleden
geleden gekocht had.
Sedert lang blijkt uit de volkstel
lingen, die in Pruisen gehouden worden,
een toeneming van de verhouding van
maakt tegenwoordig alles zoo mooi na,
niet waar?" zeide zij, daarop schoof zij
oogensch'ijnlijk zeer zorgeloos 'den kost
baren armband over haar hand en bukte
daarop opdat de juffrouw den collier om
haar hals zou kunnen bevestigen. Juist
hoorde men buiten de torenklok tflaan;
haastig sloeg Cordula een wijden mantel
om, waarin zij geheel verzonk, fluisterde zij
haar buurvrouw nog een paar vriende
lijke woorden in om dadelijk daarop de
trap af te snellen.
Bij de .Walfersdorffs, die zij ging af
halen, was men eveneens een en al verba
zing; man en vrouw konden aanvankelijk
geen van beiden één enkel woord uit
brengen.
„Wat ziet u er schitterend uit," juf
frouw Cora," zei de jonge man ten slotte
„wie heeft u zoo iets moois geleend? En
dan deze parure, zelcersimili is het niet?"
ging hij gekscherend voort, terwijl hij zijn
lorgnet afveegde en op zijn neus zette,
om haar opnieuw van alle kanten op te
nemen.
Meilij, die tot nu toe nog geen woord
gesproken had, schudde thans eensklaps
heftig het hoofd.
„Hoe Jcom je er aan?"- vroeg zij.
Daarop kuste zij eensklaps haar vrien
din op öjöëtujmige vwi|?e pni ^oftdpepjde
de Katholieken tot de vorige bevolking.
Terwijl in 1871 van 1000 inwoners
van Pruisen 649 protestant en 336 Ka
tholiek waren, bedroeg die verhouding
in 1910 618 voor de protestanten en 363
voor de Katholieken. De protestanten,
zijn dus met 31 op de 1000 verminderd,
de Katholieken met 27 toegenomen.
In 1910 woonden er in Pruisen
24,830,908 Protest, tegen 23.341.502
in 1905, 14.581.604 Katholieken tegen
13.352.444, 415.867 joden tegen 409501
en 336.840 menschen van andere of pn-
bekende gezindten tegen 189.877.
Uit de beroemde Mariakerk te Lu-
beck, die kunstschatten van onmetelij
ke waarde bevat, welke te allen tijde
door vreemdelingen uit alle landen wor
den bezichtigd, zijn een kruisbeeld en
een uit goud gesmede leeuw ontvreemd.
Het kerkbestuur neemt maatregelen ter
voorkoming van verdere diefstallen in
overweging. j
Koninginnefeesten.
Over de viering van Koninginnedag in
de residentie, speciaal wat betreft de uit
stekend geslaagde illuminatie, meldt men
in aansluiting met onze mededeelingen
van gisteren:
Da laatste dag van Augustus brengt
voor den Haag den officieelen feest
avond. Zoodra het donker wordt, trekt
de menigte naar het Bosch, om de illu
minatie te bezichtigen. Reeds vroeg was
aan de eindpunten van de tramlijn naar
het Bosch file gemaakt en om 7 uur
stonden bij lijn 3 en 7 een paar hon
derd menschen. De stad liep leeg; almaar-
door menschen, in slierten, in drommen,
er kwam geen einde aan.
In het Bosch was het een feest van
licht; aan de boomen van de hoofd
wegen vetpotjes, lampions in de Boor-
laan. Rood gloeide het licht tusschen de
bladeren en de rosse vlammetjes speel
den een twinkelspelletje tegen de vlam
men.
De eerste vijver, vlak boven het water
omgeven door guirlandes van vetpotjes,
vond in de in lichtlijnen aangegeven mu
ziektent op den brug een aardige afslui
ting. Op de tweede, het groote stuk: een
ouderwetsche windhoutzaagmolen naast
een nieuwerwetsche door stoom ^gedre-
ven. Geen wind joeg de vlammetjes heen
en weer, loodrecht stond de lange schoor
steen omhoog, onbeweeglijk staken de
wieken in de lucht. Dat rustige van de
lichtgrenzen gaf aan het geheel perspec
tief, waardoor molens, balkenhelling, wo
ningen, loodsjes des te beter uitkwamen.
Langzaam trok de menigte om de vij
vers, voetje voor voetje en steeds met
grooter moeite voor de politie om op
stoppingen te voorkomen. De terugtocht
naar de stad begon al betrekkelijk vroeg,
maar toch was het na middernacht dat
de trams de laatste feestgangers ver
voerden.
In de stad, waar aan de officieele ge
bouwen de gebruikelijke verlichtingen
waren aangehecht, bleef het nog lang
druk.
het gevoel, dat haar nu plotseling beving,
het zwijgen op te leggen.
„ej ziet er beeldig uit, Cora", fluister
de zij deze daarop in, „ik denk dat je ons
vanavond allen in de schaduw zult stel
len", en daarop trippelde zij weder naar
den spiegel om zich zelve opnieuw van al
le kanten te bezien.
Cordula begon nu hier ook weder het
verhaal van de onverwachte erfenis op te
disschen, alleen vertelde zij hier dat de
japon en de juweelen ook daarvan afkom
stig waren en niemand van haar toehoor
ders twjjfelde er ook maar een oogenblik
aan of dit verhaal bevatte de zuivere
waarheid.
„Maar, Meilij, praat er liever niet met
tante over, zoo lang deze niet zelve daar
van spreekt. Zij is bang dal men haar dan
in de belasting zal opslaan. Je weet tante
wordt hoe langer hoe vasthoudender. En
nu nog iets", ging zij daarop met een
hoogroode kleur voort, „je moet haar ook
niet over dit toilet spreken, je weet toch
wel, Meilij, dat dit tante^s trouwjapon
is, en zij zou het mij nooit vergeven,
dat ik die aangetrokken heb, in plaats
van die verschoten domino. Ik weet ech
ter hoe je man tegen zulke dingen is en
daarom begon ik straks met te zeggen,
dat deze japon pok een erfstuk was.../-1
Ook in andere plaatsen van het land
is Koninginnedag met groote opgewekt
heid gevierd. ,Te Amsterdam en Rotter«
dam hadden feestvieringen op groote
schaal plaats.
Te Apeldoorn werd druk in de feli-
citatie-registers geteekend. Verschillende
bloemstukken werden H. M. nameats de
geemente, oranj evereen igingen en het
jachtdepartement aangeboden, 's Mor
gens werd H. M. door een mannenzang-
koor een aubade gebracht.
Om half elf werden ongeveer 5000
schoolgaande kinderen van openbare en
bijzondere scholen, 29 in getal, in het
Oranjepark opgesteld, vanwaar zij zich,
voorafgegaan door de muziekvereeniging
Wilhelmina, naar het feestterrein aan den
Deventerweg begaven, waar draaimolens,
een goochelaar en verschillende versna-
ringstentjes aanwezig waren. Op het
feestterrein werden verder kinder- en
volksspelen gegeven en ook eenige oefe
ningen uitgevoerd door de Apeldoorn-
sche padverkenners.
Te half twaalf brachten de Koningin,
de Prins en Prinses Juliana naast freule
v. d. Poll, in rijtuig gezeten, een officieus
bezoek op het feesterrein.
Het Koninklijk rijtuig hield een oogen
blik tusschen de beide draaimolens stand,
waaruit een gejuich der kinderen het
orgel overstemde.
Het glanspunt der feestelijkheden, door
allen, groot en klein, met spanning tege
moet gezien, was echter het officieele
bezoek van de Koningin, de Koningin-
Moeder en den Prins op het feestterrein,
om 3 uur.
Nadat de Vorstelijke personen en het
gevolg een rondgang over het feestterrein
hadden gemaakt en met blijkbaar genoe
gen de volks- en kinderspelen haddea
gadegeslagen, werd de sluier van het ge
heim, dat als Bloemenhulde op het pro
gramma stond aangegeven, opgeheven.
De Oranjevereniging had namelijk de
Koninklijke familie bij haar bezoek een
verrassing bereid.
Onder leiding van den heerChr. Geldof,
directeur der ambachtsschool, waren op
gesteld 28 meisjes, waarvan 7 tusschen
6 en 8 jaar en 21 tusschen 14 en 16
jaar, allen voorzien van dunne houten
letters, aan stokken verbonden, en door
hen met bloemen versierd. Alle jonge
dametjes stonden bij elkander in de na
bijheid van de tribune. Toen het Vorste
lijk rijtuig hier was aangekomen, plaatste
de Harmonie zich ter zijde er van en liet
hooren „Al is ons Prinsesje nog klein",
waarop 7 der kleinste meisjes, met oranje-
sjerpen getooid, zich plaatsten tegenover
het galarijtuig van H. M. de Koningin,
den stok met de bloemenletter in de
hand in zoodanige orde, dat de naam
onzer Prinses „Juliana" te lezen kwam.:
Daarop deed de Harmonie het Wil
helmus weerklinken, een teeken voor 10
iets grootere meisjes, met sjerpen in de
nationale kleuren, om zich links achter
de eerste rij te plaatsen. De letters, die
deze dametjes voerden, voermden het
woord „Wïlhelmina". Vervolgens werd
het Mecklenburgsch volkslied gespeeld en
7 jonge dametjes met sjerpen, in de
kleuren van dat hertogdom, stelden zich
„Zoo ben je dus eindelijk ook niet meer
zoo deugdelijk braaf, als je tot nu toe al
tijd waart", lachte haar vriendin, „ik voor
mij ben daar blij om, want ik heb heel
wat zedepreeken van je moeten slikken
over mijn ijdelheid. Maar je hebt gelijk,
Wilhelm moet dit maar niet weten, dies
haat zoozeer alles wat maar eenigszins op
bedrog gelijkt, dat hij het je misschien
zeer kwalijk zou nemen."
„Zou hij?" zuchtte Cora, bij wie nu
eensklaps een angstig gevoel ontwaakte,
en was het niet dat het rijtuig juist voor
kwam, dan zou haar spijt misschien
nog de overwinning hebben behaald en
ware zij ten slotte, in plaats van naar het
bal te gaan, naar huis teruggekeerd. Nu
was het echter daartoe te laat.
De eerbetooningen, die Cordula diert
avond ten deel vielen, maakten haar ge
heel van streek, en deden haar het be
sluit opvatten, om alles in het werk te
stellen om zich tot een hoogeren stand
op te werken. Zij wist dat zij zeer ver
keerd hierin handelde, wist dat haar
biechtvader haar handelwijze ten streng
ste zou veroordeelen, maar toch welde er
een misdadig verlangen in haar tot nu toe
zoo onschuldig gemoed.
(Wordt veivolgd.J>