9
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
2e Jaargang,
No. 558.
e Ccicbohe SouAcmt
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1-50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/j cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
Augustus
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
V Vermenigvuldigt U.
De voorstanders van het Nieuw-Mal»
fhusianisme beweren immers, dat dö
Imenschheid er financieel op vooruit zal
gaan, indien het kindertal wordt geregeld
maar de maatschappelijke productie?
Zij zien vooreerst over het hoofd, dat
'er nog uitgestrekte gronden braak liggen,
roodat de productie haar grens nog
geenszins heeft bereikt indien ze deze
al ooit bereiken zal.
Maar ook waar van geen wegtrekken
der bevolking naar andere streken sprake
behoeft te wezen, gaat hun theorie niet
op.
Zoo lezen we in een interview, dat het
„Hbld.^ had met een oud-controleur van
Jndïe
„al doen wij wat we kunnen
wanneer de bevolking zich zoo verme
nigvuldigd heeft, dat ze hard moet gaan
werken om te leven en wanneer ze dan
het matriarchaat gaat afschaffen, kan
er een behoorlijke ontwikkeling ko
men."
Er is hier sprake van een land
streek op Sumatra's.westkust, waarvan de
ondervraagde controleur de nooden en
behoeften bij ondervinding had leeren
kennen.
En ziet: deze ambtenaar stelt voor de
bevolking den invloed van haar geringan
aanwas op gejijke lijn met het matriar
chaat, waaronder te verstaan valt een
dusdanige regeling van het eigendoms-
en erfrecht, dat voor de mannen eiken
prikkel tot vermeerdering of verbetering
van grondgebied ontbreekt, wijl het bezit
ervan in de vrouwelijke linie pleegt over
te gaan.
Indien dit den ijver ondermijnende ma
triarchaat inaar eens werd afgeschaft, en
indien „de bevolking zich zoo vermenig
vuldigde dat ze hard moet gaan werken
om te leven", dan kunnen de regeerings-
pogingen tot verhooging der welvaart
dier bevolking effect gaan sorteeren.
Volgens de Nieuw-Malthusianisten
drulschen deze twee condities tegen el
kander in. Zij zouden zeggen: „afschaf
fing van het matriarchaat, best, maar ster
ke vermenigvuldigingwat hebben de
jnenschen dan aan die afschaffing."-
De controleur evenwel, die land en volk
ginds kent, redeneert er anders over. De
lui moeten door meerdere gezinsbehoef
ten genoodzaakt worden tot harder wer
ken en eerst dan zal het haar beter gaan.
Natuurlijk houden wij het met dezen
ambtenaar, wiens ervaring en wordt
die niet alom opgedaan? zoozeer in
overeenstemming is met het Bijbelsche
voorschrift: Vermenigvuldigt u.
ALGEMEEN OVERZICHT.
In aansluiting met onze berichten van
gisteren omtrent den
toestand van den Paus
;seint Reuter nog het volgende
De gezondheidstoestand van den Paus
is nog bijna onveranderd, ofschoon een
lichte verbetering valt waar te nemen. De
aanval van jicht, die de rechterknie deed
.opzwellen en deze zeer pijnlijk maakte,
volgt het normale verloop, terwijl de al-
gemeene toestand minder lusteloos is.
Toch is de Paus genoodzaakt, het bed te
houden en ontvangt hij 's ochtends en 's
avonds het bezoek van den geneesheer.
[De koorts neemt af en de onrustbaren
de verschijnselen worden minder. De
[Paus heeft behoefte aan rust en het
jeeizoen is juist niet gunstig voor het ge-
pieten dier rust, vooral des nachts.
De„Köln. Volksztg." verneemt uit Ro-
jme omtrent den toestand van den H.
Vader nog het volgende
De jicht en de overigens reeds be
terende keelaandoening worden van
tnedische zijde als ongevaarlijk Hé-
schouwd. Daar de Paus echter vele nach
ten wegens de hitte of zijne ongesteld
heid te weinig of in het geheel niet
$laapt, nemen de krachten langzaam af.
Men vreest, dat gemakkelijk hartzwakte
lou kunnen ontstaan. Toen onlangs bij-
koeler weder de Paus nachtrust kon ge-
lieten, was de gezondheidstoestand van
flen H. Vader veel beter. Aan flauwten
leeft de Paus echter niet geleden.
Het vermoeden, dat de ongesteldheid
ran de Paus ernstiger is, dan officieus
toegegeven wordt, wordt bevestigd door
mededeelingen, welke het „Berl. Tageh
blatt" uit diplomatieke kringen te Ber
lijn ontving. Het is volkomen juist, dat
de jongste ziekte van den Paus toege
schreven moet worden aan een aanval
van jicht, hetgeen het Vaticaan officieel
verklaard heeft. Doch de stand van za
ken is zoo, dat de Paus sedert tientallen
van jaren aan jicht lijdt en dat alle be
langrijke organen, tengevolge van de
jicht aangetast zijn, vooral de darmen en
de bloedvaten. Bovendien lijdt de Paus
aan een vergevorderde arterieverkalking,
zoodat de werkzaamheid van het hart,
hetgeen ook door het Vaticaan officieus
toegegeven wordt, niet meer is opgewas
sen tegen een koorts.
Al de kleine flauwten, waarvan mel
ding gemaakt is, kunnen het ernstigste
ten gevolge hebben.
De Paus heeft, dank zij zijn matigheid
en zijn sterk gestel, alle crisissen steeds
overwonnen, doch het zou dwaas zijn
den tegenwoordigen toestand niet beden
kelijk te noemen.
De berichten uit I
Perzie
zijn nog steeds zoodanig, dat er geen
touw aan vast te knoopen is.
De „Times" verneemt uit Teheran, dat
de vroegere sjah zich met tweeduizend
volgelingen tusschen Sari en Baafroesj
bevindt. Hij moet de Toerkmenen afge
dankt hebben, wier plunderingen zijn
zaak benadeelden. Een andere troepen-
afdeeling van den vroegeren sjah, uit
Toerkmenen bestaande, bevindt zich bij
de bergvesting Damghan, waar vermoe
delijk de beslissende strijd gestreden zal
worden. De gouverneur van Fars weigert
het bevel uit Teheran, waarbij hij wordt
afgezet, te erkennen.
Uit Teheran wordt aan de „Hambur
ger Nachrichten" geseind, dat 7 idezer bij
Semnaafand een gevecht heeft plaats ge
had tusschen bereden troepen van de
regeering en de Turkmenen. De Turk-
menen werden teruggeslagen. Meerde're
troepen zullen uit Teheran vertrekken.
Onder de vele geruchten omtrent de
tegenwoordige verblijfplaats van den ex-
sjah vermelden wij hier twee. Volgens
het eene gerucht zou hij zich te Mazende-
ran ophouden en volgens het andere zou
hij incognito te.... Teheran zijn.
Daar in deze Perzische troebelen niets
onmogelijk is gebleken, kan men ook1
dit bericht niet zonder meer voor onmo
gelijk houden. In elk geval is het feit,
dat een dergelijk gerucht kan ontstaan
een typisch bewijs voor den gemoeds
toestand heerscht.
De crisis in Engeland,
die in de laatste dagen, met zijn moties
van afkeuring een werkelijke crisis door
maakt, heeft nu den tegenstanders der
regeering een succesje bezorgd in zoo
verre dat de motie door Lord Curzon
ingediend met 282 tegen 68 stemmen
is aangenomen. Echter heeft dit hoe
genaamd geen politieke gevolgen. In de
gisteren gehouden zitting van het La
gerhuis heeft de behandeling der amen
dementen, door de Lords op de Parlia
ment Bill ingediend, tot een levendig
debat geleid. In den loop van het debat
vond nu en dan eenig rumoer plaats, doch
het kwam niet tot een ernstig incident
Churchill legde de houding der Regee
ring uit tegenover de amendementen der
Lords, aangekondigd, dat feitelijk alle
amendementen verworpen zullen worden.
Echter stelt de Regeering voor een amen
dement in te dienen, waarbij wordt be
paald, dat de voorzitter alvorefns te be
slissen welke wet van zuiver financieel en
aard is of welke niet, hij den ondervoor
zitter raadplegen moet, die altijd minis
terieel is, alsmede een lid van de com
missie van Public Accounts, die altijd
lid is van de partii der oppositie; Dok
stelt de Regeering voor een amendement
in te dienen, waarbij wordt bepaald;
dat de zitting van het Parlement niet
kan geëindigd verklaard worden zoolang
de Parliament Bill aanhangig is.
De stakingen in Engeland
geven nog geen uitzicht op verbetering.
Een telegram uit Liverpool meldt, dat er
geen vooruitzichten zijn op een schikking
van de spoorwegstaking te Liverpool. De
toestand neemt een ernstiger karakter
aan. Veel perso,neel van den goederen
dienst, die vrijaf hadden, hebben zich
vandaag bij de stakers aangesloten. Men
schat nu, dat er 4000 man werkeloos zijn.
Aan de meeste goederenstations is de
dienst geheel opgeheven. JQe yj&ch,(rij
ders steunen de staking en weigeren
spoorweggoederen aan te nemen. Visch-
handelaren kunnen hun voorraad ndet
verzeilden aan de verbruikers. Voor dui
zenden aan fruit ligt te verrotten.
De „Daily ,Tel." meldt, dat de spoor
wegmaatschappijen, die betrokken zijn bij
de spoorwegstaking, maatregelen treffen
om van buitenaf werkkrachten in te voe
ren, teneinde de stakers te vervangen, in
middels trachten de stakende spoorweg
beambten te Liverpool het verkeer geheel
tot stilstand te dwingen, door voerlui e.a.
over fe haien geen bagage te vervoeren
tusschen de stations en de stoombooten
op de Mersey. Zij slaagden in vele ge
vallen. Een groote vergadering van sta
kers keerde zich af van de voormannen,
die een staking aan de spoorwegen ont
rieden en aandrongen op hervatting van
het werk, zoolang een beslissing van den
verzoeningsraad nog hangende was. Ver
schillende sprekers verklaarden, dat er
geen verzoenihgsraden meer begeerd
werden en dat het stakende spoorweg
personeel zijn eischen rechtstreeks bij de
maatschappijen zou indienen.
Daarentegen is de toestand te Londen
iets verbeterd. De voormannen der Lon-
densche kolensjouwers zijn gisteren met
hun patroons bijeengekomen, onder voor
zitterschap van den vertegenwoordiger
van den minister van handel, Ask with,
teneinde te geraken tot een afbakening
van den weg om tot opheffing van de
staking te komen. De conferentie duurdf
een uur, waarna zij tot heden werd ver
daagd. Het heet dat de kansen voor een
regeling goed zijn, daar de patroons heb
ben verklaard, dat zij de eischen der werk
lieden zullen inwilligen. De voormannen
moeten echter eerst de machtiging der
werklieden bekomen, die eerstgenoemden
dachten vanavond te verkrijgen.
Een tweede conferentie tusschen die
zelfde patroons en vertegenwoordigers
der werklieden in zake de lichtervaartui-
gen op de Theems volgde. Daarna zullen
de karrevoerders aan de beurt komen.
Middelerwijl staat het geheele Londen-
sche havenbedrijf nog steeds stil. Tillet
raamt het geheele getal stakers op ten
minste 40.000.
Het stakingscomité heeft uit Berlijn een
telegram ontvangen, meldende dat de
Internationale Trausportarbeidersbond be
volen heeft alle schepen uit Londen in
Hamburg vast te leggen.
Eenige tooneelen van geweld hebben
plaats gevonden in Oost-Londen, waar
de stakers de paarden der werkwillige
karrevoerders uitspanden en de teugels
doorsneden. De politie heeft de stakers
hierna verhinderd zich aan verdere ge
weldpleging schuldig te maken.
GEMENGD.
De negerrepubliek Haïti heeft we
der een president, generaal Leconte is nl.
Zondag als zoodanig uitgeroepen en heeft
zijn intrek genomen in het paleis. Zijn me
dedinger Firmin zal vermoedelijk echter
nog wel een poging wagen om Lecon
te van het kussen te werpen maar deze
heeft, volgens berichten uit Porte-au-Prin-
ce, reeds maatregelen genomen om de
ontscheping van Firmin te beletten.
Ook is er reeds een nieuw ministerie
gevormd.
In het „Wiener Tageblatt" ontkent
von Schösaich, de" minister van oorlog,
het bericht van zijn aftreden, dat door ver
schillende bladen als een feit was mede
gedeeld.
Volgens de te Constantinopel ver
schijnende „Tanin", heeft de Turksche
vloot bevel gekregen, in de wateren der
Aegaeïsche Zee te blijven, ten einde, in
verband met de woelige manifestaties der
Kretensers, op .alles voorbereid te kunnen
zijn.
Uit Konstantinopel wordt aan de
„National Zeitung" bericht, dat wegens
de voortdurende uitbreiding van de cho
lera onder de soldaten de herfstmanoeu-
vres zijn afgelast.
De „Vossische Zeitung" heeft aan
de grootste Berlijnsche metaalindustriee-
len gevraagd, of de uitsluiting, die thans
in Leipzig en Thüringen plaats vindt,
ook kans heeft over te slaan naar Berlijn.
De meestee antwoorden luidden be
vestigend.
Het is echter nog niet zeker of de be
weging zich over geheel Duitschland zal
uitstrekken, doch oojc daarmede wordt
rekening gehouden.
De beambte Wegener [Hamann is
wegens verduisteringen tot een bedrag
v&u 2Ï.J30Q öiarjc, gepleegd, tgn nadele
van het bijkantoor Hamburg van de rijks
bank, gevangen genomen.
Het proces tegen 47 wijngaarde
niers, die tijdens de troebelen in het
Mainedepartement in hechtenis zijn geno
men, is aangevangen en zal waarschijnlijk
tien dagen duren.
Uitgebreide voorzorgsmaatregelen zijn
genomen om ordeverstoring te voorko
men.
Uit Keulen wordt aan de „Lokal
Anzeiger" gemeld: De melkproducenten
zijn voornemens de melkprijzen voor ge
heel West-Duitschland te verhoogen.
Daar men in verschillende steden een
verhooging der melkprijzen heeft kunnen
doorzetten, besloot de vereeniging tot be
vordering van de belangen der melkpro
ducenten van het Rijnsch-Westfaalsche
nijverheidsgebied tot een prijsverhooging
met 2 pfennig. Daar de verbruikers wei
geren hoogere prijzen te betalen, zal het
waarschijnlijk tot een uitgebreiden melk-
oorlog komen.
Te Brooklyn staken de tram-am*
ployés en de staking gaat met heel wat
ongeregeldheden gepaard. Zondag is er
heftig gevochten tusschen stakers en po
litie. Zooals dat in dergelijke gevallen niet
zelden gaat, kregen de menschen uit het
publiek, die weinig met het geval te ma
ken hadden, hun deel van de klappen.
Zoo werd een passagier de hersenpan
kapot geslagen. ,Er zijn tal van arrestaties
geschied.
Uit .Weenen wordt aan de „Natio
nal Zeitung" geseind, dat de hitte in ge
heel Oostenrijk en Hongarije de afmeting
van een ramp begint aan te nemen. De
teelt van vruchten en beetwortelen wordt
als volslagen mislukt beschouwd, als het
weer niet spoedig verandert. .Hierop is
echter, volgens de uitspraken der mete
orologen vooreerst geen kans.
Uit Brunswijk wordt aan de „Nat.
Zeitung" geseind, dat gistermiddag om
5 uur de D-trein van Parijs naar Berlijn
te Rellstedt door een ploeg arbeiders is
heengereden. Er ontstond een verschrik
kelijke paniek. .Twee personen werden
terstond gedood. Nadere berichten ont
breken nog.
De „Temps" ontvangt uit Rome
bericht, dat er een gerucht loopt, dat een
kruitmagazijn van de marine te Torent
gisternacht in de lucht is gevlogen, waar
door verscheidene slachtoffers gemaakt
zijn onder de mariniers. Bijzonderheden
ontbreken.
Sedert eenige dagen reeds staat het
bosch van Saint-Aignan bij Nantes in
brand en alle pogingen om het vuur te
stuiten zijn tot dusverre vruchteloos ge
bleven. Meer dan 500 man zijn aan het
werk gezet om te blusschen en toch had
de brand zich Zondag jl. reeds uitgebreid
over een oppervlakte van 15 H.A.
Het gemeentebestuur van Nantes heeft
nu militaire hulp gerequireerd, daar het
vuur reeds genaderd is tot het Grandlieu-
meer en de stad zelf gevaar loopt.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit zijn benoemd b'ij het
reservepersoneel der landmacht, met be
stemming voor den dienst bij de land
weer, tot reserve-kapitein, in het 36e
landweerdistrict, de gepensioneerde ka
pitein van het wapen der infanterie van
het leger in Ned.-Indië H. Schouten
te reserve 2e-luitenant, onderscheidenlijk
in het 46e, 15e, 31e, 36e, 44e, 8e, 29e;,
33e, 6e en 45e landweerdistrict, de ge
pensioneerde onderluitenants van de in
fanterie van het leger in Nederlandsch-
Indië J. Velleman en C. F. Eggink, zoo
méde de reserve-sergeant-majoors J. J.
Abspoel, van het 34e bat. landweer inf.,
W. Wolf, van het 11e regiment infante
rie, F. .B F. Wirds, van het 44e bat. land
weer infanterie, D. Langenbach, van het
regiment grenadiers en jagersA. A.
Jansen, van het 35e bataljon landweer-
infanterieM. F. L. Riemvis, van het
regiment grenadiers en jagers; J. H.
Weidyk, van het 9e regiment infanterie,
en E. G. Ambrosius, van het 17e bataljon
Iandweerinfanteriebij de vesting-artil
lerie der Landweertot reserve-tweede
luitenant in het 22e landweerdistrict de
reserve-sergeant le kl. J. H. Snel, van 'de
27e compagnie Landweer-vesting.artille-
rie; bij de inf. der landweer: tot land-
weer-2e-luit., in hun tegenwoordig dis-
strict, de dienstplichtige sergeanten A.
M. van den Broek, J. van Bomfnel en J.
Verschuur, allen van het 19e bat land-
Wéer.-inf.
Internationaal Middenstandscongres.
Tot afgevaardigden naar het in Sep*
tember te Mechelen te houden Interna*
tionaal Middenstandscongres heeft de re*
geering benoemd de heeren J. S. Meu\tf*
sen, voorzitter van den Nederlandschett
Middenstandsbond te Amsterdam, en mr*
P. J. M. Aalberse, lid van de Tweedei
Kamer te Leiden. (Tel.)
Tweede Opiumconferentie te
's-Gravenhage.
Reuter seint uit Lónden1'
Uit Washington wordt gemeld, dat
aangezien alle betrokken mogendheden
het voorstel om een tweede opiumconfe
rentie te houden hebben aangenomen,
Nederland binnenkort de uitnoodigingen
zal doen voor die conferentie in den
Haag op 15 October aanstaande.
De oud-minister De Marez Oyens
Ook gisteravond waren bij de familie
te 'sGravenhage nog geen berichten in
gekomen omtrent de uitkomsten van de
nasporingen naar den vermiste.
De verdronken huzaren.
Naar „De Tijd" verneemt, werden op
last van den auditeur-militair uit Den
Bosch de lijken van de in de Maas ver
dronken huzaren uit Venlo, gerechtelijk
geschouwd, vóór zij werden begraven*
Niet onmogelijk, dat deze treurige zaak
nog aanleiding geeft tot eene interpella
tie in de Tweede Kamer.
Amerikaansche gezant.
Reuter seint uit Washington
President Taft heeft Lloyd Bryce be
noemd tot gezant in Nederland.
Zeeliedenstaking.
Gistermiddag heèft de commissie, in
zake de zeeliedenstaking vergaderd. Zij
heeft zich geconstitueerd, met mr. Jv
A. Levy als voorzitter en prof. R. Fruyn
als secretaris. i
Verdere mededeelingen had de com
missie vooralsnog niet te doen.
Het „Hbld." verneemt opnieuw van
de directies der bij de zeeliedenstaking
betrokken stoomvaartmaatschappijen, dat
van de bemiddelingspogingen niets kan
komen hoe zij ook de goede bedoelingen
der commissieleden en van den samen
steller der commissie waardeeren, zij zijn
niet bereid op eenige bemiddeling- in
te gaan.
Morgen zal het laatste detachement
marechaussees, sterk 24 man, de stad
verlaten. Alleen blijven dan nog een
aantal veldwachters over, die echter ook'
wel spoedig naar hun respectievelijke!
woonplaatsen zullen vertrekken.
KORTE KRONIEK.
Tot lid van de Provinciale Staten
voor Noord-Brabant voor het district Ze
venbergen, is bij enkele candidaatstelling
gekozen de heer Ch. Frenken uit Ooster
hout. i
De gewone audiëntie van den minis
ter van Binnenlandsche Zaken zal op
Zaterdag 12 Aug. e.k. niet plaats heb
ben.
LEIDEN, 9 Augustus.
Ned. Bond van Confectie-bedienden
De Ned. Bond van Confectie-Beaien»
den Afd. Leiden Vergaderden Dinsdag
avond in het Café de Vergulden Turk.
Ten 91/2 uur werd deze door den
Voorz. den Heer W. de Witt, geopend,!
waarbij hij zijn voldoening uitsprak dat
niet tegenstaande de warmte de opkomst
zoo talrijk was. Hij heette alle welkom',
in het bijzonder de afgevaardigde van
de Afd. Arnhem.
De notulen gelezen door den Secre
taris werden onveranderd goedgekeurd*
Voor de zooveelste maal werd bespro
ken de 9 uur en Zondagsluiting waaruit
bleek er zich steeds nieuwe gezichtpun
ten voordoen. Aangehaald werd de 9
uur sluiting in het manufactuurvak en
het werk daarvoor verricht door de H.H.
Patroons. Hoe meer men het betreurde
dat dit slechts voor de maand Augustus
geldt, bracht men hen daarvoor hulde
terwijl de wensch werd uitgesproken,
dat ae tijd er spoedig zijn zal ook in,
andere maanden te 8 uur gesloten wordt
Nadat nog verschillende sprekers het
woord gevoerd hadden werd de volgen
de motie voorgesteld en aangenomen*
„De Ned. Bond V^n Conf. Bedienden
,;Afd. Leiden, iq vergadering op datuitf
