3
BUITENLAND.
Erna von Harneck.
BINNENLAND.
?e Jaargang,
No. 553.
Bureau OUDE! SINGEL 54, LEIDEN.
In tere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per k wartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f L50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 27. cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
Augustus
19Ü.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
algemeen overzicht.
Steeds vreemder wordt de toestand in
Perzië, waar zoo plotseling de ex-
$jah weer is komen opduiken. Naar men
'zich misschien nog herinnert, was dit
heerschap bij zijn verbanning een jaar
geld toegekend onder beding, dat hij
zich rustig zou houden. Nu echter.
Mohamed Ali
zich allesbehalve rustig houdt, zal dit
Jwel ingehouden worden.
De Britsche en Russische legiaties te
Teheran hebben gelijkluidende nota's ge
richt tot de Perzische regeering, behel
zende, dat, nu, in spijt van de herhaal
delijk door haar regeeringen tot den ex-
.Sjah gerichte aanmaningen om zich van
politieke woelingen te onthouden, deze
in Perzië is terug gekeerd, zij erkennen
dat hij niet langer gerechtigd is, zijn
jaargeld te ontvangen.
De Britsche en de Russische regee-
Jring zijn van oordeel, dat, nu de ex-Sjah
eenmaal op Perzisch gebied is, zij niet
tusschenbeiden kunnen komen. Dienten
gevolge verklaren zjj, dat zij zich niet
Jcunnen inlaten piet den strijd.
Tot zoover de nota der beide regee
ringen. .Reuter, seint nog uit Teheran,
dat de proclamatie, waarbij een prijs ge
steld wordt op het hoofd van den ex-
'Sjah en van diens beide broeders, die
zijn inval steunen, telegrafisch bekend
is gemaakt, tot in de verste uithoeken
van Perzië. Het gerucht gaat meldt
de Reuter-correspondent te Teheran nog
dat de ex-Sjah weer uit Astrabad is
vertrokken en dat hij zich te Goemesjte-
pe waar hij ook was geland heeft
ingescheept, met onbekende bestemming
Bevestiging van dat bericht was te Te
heran niet ontvangen.
Is het al vreemd dat Engeland en
IRusland, die zich in Perzië met zoowat
'alles bemoeiden, beweren zich niet te!
kunnen inlaten met den strijd, vreemder
is nog het bericht dat Rusland officieel
den ex-Sjah heeft erkend als 't hoofd
eener oorlogvoerende partij. Het heeft
'daarvan kennis gegeven aan de groote
mogendheden en aan de Perzische re-
igeering.
Hierdoor staat Mohameds Ali's hoofd
wel wat steviger op zijn romp, ondanks
'den prijs die er op gesteld is. Mochten
de zaken voor hem misloopen dan zou
het met de onthoofding, dank zij de Rus
sische bescherming, zoo'n vaart niet loo-
pen. De vraag' is echter of het mis zal
loopen.
De troepenmacht, die de Perzische re
geering fcegen Mohamet Ali uitzendt,
maakt al een zeer poveren indruk, ten
minste wat de quantiteit betreft. De in
dringer moet verjaagd worden door 1000
infanteristen, 200 Bachtiaren en 300 vrij
willigers. Het schijnnt, dat laatstgenoem
de van Mohamet Ali's verdrijving een
zaakje willen maken. Ze zullen eerst naar
den vijand overloopen, dan Mohamet Ali
vermoorden en het geld verdienen, dat
FEUILLETON.
Naar het Duitsch.
82)
Uit de molenaarsdochter Amrike was
'een vroolijke, gelukkige houtvestersvrouw
geworden, wier heldere oogen den land
heer doorzagen. Als Hans Otto menig
maal een half uurtje in de houtvesters
woning vertoefde, wist zij zoo ongemerkt
in 't gesprek hier en daar een woord over
*de Harnecks in te vlechten.
Met de speelgenoote harer jeugd Erna
Waren alle betrekkingen afgesneden sinds
op de kennisgeving der geboorte van een
kindje des houtvesters slechts een ge
schenk in geld gevolgd was. Amrike had
het aangenaam verrast, Frans was er boos
om geworden.
Wij hebben geen aalmoes noodig,
had hij geërgerd gezegd. De baron be
taalt ons overvloedig.
Moeder Annemarie echter had, met het
goudstuk in de hand, het hoofd geschud
en zich een eigen zienswijze daaromtrent
gevormd. Met de keukenmeid Kathrine,
met wie Annemarie bij gelegenheid van
tien bruiloft in den huize Orben had
kennis gemaakt, stond zij nog altijd in
op zijn hoofd is gesteld. Mohamet Ali
zal wel wijzer zijn.
Op Cuba
dreigt ook weer zoo iets als een revolu
tie.
Uit New-York wordt bericht, dat ge
neraal Acevedo, een der aanvoerders tij
dens de jongste Cubaansche revolutie,
een manifest heeft uitgevaardigd, waarin
hij Gomez, den president van Cuba, van
corruptie beschuldigt. jH.ij geeft den pre
sident veertien dagen bedenktijd; mocht
Gomez na afloop van dien termijn nog
niet zijn afgetreden, dan zal de opstand
geproclameerd worden.
Acevedo heeft voorloopig -nog slechts
200 volgelingen; dat schijnt echter geen
beletsel voor hem te zijn om op te tre
den, alsof het halve land achter hem
stond.
JHet gerucht wil, dat tie demonstratie
slechts op touw gezet is, om den Ame-
rikaanschen staatssecretaris van oorlog,
Stimson, die binnenkort te Havana ver
wacht wordt, te overtuigen van 'de nood
zakelijkheid der annexatie van Cuba door
de Vereenigde Staten.
Acevedo heeft reeds verleden jaar ge
tracht een opstand te verwekken, hij werd
toen echter in hechtenis genomen en tot
levenslange gevangenisstraf veroordeeld,
maar kort daarop weer in vrijheid ge
steld.
Het laatste bedrijf in tie kwestie der
Veto-wet
zal nu spoedig afgespeeld worden.
Lord Morley heeft een brief gericht
aan de volgelingen van de regeering in
het Hoogerhuis. Hij deelt daarin mede,
dat de vetowet vermoedelijk begin vol
gende week door het Lagerhuis naar het
Hoogerhuis doorgezonden zal worden.
.Het Hoogerhuis zal dan Woensdag 9.
Augustus hebben te beslissen. Morley
verzoekt om schriftelijke toezegging van
aanwezigheid op dien datum. De groote
meerderheid van de oppositiepeers, be
toogt hij, schaart zich aan de zijde van
de regeeringspartij en keurt verwerping
van de vetowet ten sterkste af. Maar
de vijandige actie van een kleine min
derheid beoogt die verwerping, niette
genstaande de ontwrichting der parle
mentaire werkzaamheden en andere on-
gewenschte gevolgen, die zich dan onver
mijdelijk zullen voordoen.
Voor echter de behandeling aanvangt
zal Balfour in het Lagerhuis en Lord
Cazzon in het Hoogerhuis een motie van
afkeuring tegen de regeering indienen.
Om deze motie, die men als een laatste
betooging der oppositie beschouwt, zal
wel hartelijk gelachen worden. In het re-
geeringskamp neemt men aan dat de wet
er zonder peers benoeming doorkomt.
Over de
Slaking in de havens,
nog het volgende. Je Petersburg houdt
de staking van de bootwerkers aan. Er
staken 12.000 man, 4000 werken voort.
Op 65 van de 95 stoomschepen, die in
de haven liggen, wordt niet gewerkt.
Het nieuws over de staking aan de
betrekking. Het hupsche, vlijtige meisje
had de kunst verstaan, de gunst der oude
te winnen.
Het was niet veel, wat deze op Anne-
mane's verzoek na lang wachten schreef,
maar toch genoeg om een denkbeeld te
geven van den gedrukten toestajid van
Erna. Steinfels was het bloed naar het
hoofd gestegen, toen Amrike hem eens
met goed volgehouden argeloosheid had
medegedeeld, welke berichten zij uit het
huis van baron Herman bekomen had.
Hij begreep nog beter dan de houtves
tersvrouw, wat Kathrine's woorden deden
vermoeden. Tweemaal moest zij hem het
schrijven voorlezen. Daarna was hij be
droefd en zwijgend heengegaan. Sinds
dien tijd ontstond zonder eenige afspraak
de gewoonte, dat vrouw Annemarie de
briefwisseling met de oude aanhield en
haar antwoorden den baron liet lezen
zonder dat deze erom verzocht. jHoewel
niet tot in bijzonderheden kon Hans
Otto zich hieruit toch een denkbeeld vor
men omtrent Erna's toestand.
Intusschen had op ambtelijk gebied een
vluchtige persoonlijke ontmoeting plaats
'gegrepen tusschen deii heer von Erd-
hofen en Steinfels. Deze had, als land
raad van het district, zich met betrekking
tot den aanleg van een weg en om daar
omtrent velerlei geschrijf over en weer
te voorkomen, zich pers ooglijk naa,r de
Theems is tegenstrijdig, maar de ongun
stige berichten hebben de overhand. Het
getal der stakers neemt toe en bedroeg
gisteravond meer dan 15.000. Onder deze
15000 zijn 1000 stakende bootwerkers in
de Surreyhaven begrepen, waardoor de
staking ook verder naar de monding van
de Theems wordt uitgebreid. Er hangt
veel van af, of ook de lichtermannen be
sluiten mede te staken, daardoor zou het
aannal stakers belangrijk grooter wor
den.
Zeven wagenladingen postpaketten, die
voor Nieuw-Zeeland waren bestemd, kon
den gisteren niet verzonden worden en
moesten naar het hoofdpostkantoor terug
gebracht worden.
De staking van de machinearbeiders te
Manchester heeft zich verder uitgebreid.
Er zijn nu 12 firma's met 15.000 arbei
ders in belrokken.
Op een massavergadering van Londen-
sche bootwerkers is gisteravond .staking
afgekondigd.
gemengd.
Naar uit Rome wordt gemeld, heeft
de Paus gisteren een rit door den tuin
van het Vaticaan gemaakt. Wel een be
wijs dat de toestand van Z. H. steeds
beter wordt.
Gistermiddag hebben zich voor de
Portugeesche Kame r500 socialistische
arbeiders verzameld, om te protesteeren
tegen de steeds stijgende prijzen van
de olie, tegen het stelsel van het pre
sidentschap en tegen de grondwet. Zij
trachtten het gebouw binnen te drin
gen, omdat zij niet werden verhoord,
maar werden door de politie tegenge
houden. De ministers Relvas en Canaa-
cho werden uitgefloten en het Kamerlid
Macieira werd afgeranseld.
De cavalerie heeft het Kamergebouw
afgezet. De stad is rumoerig.
In Zuid-Albanië, in het Noorden
van het vilajet Monastir, is bij Vallona
een nieuwe opstand uitgebroken. In een
gevecht van opstandelingen en troepen
zijn volgens de Lokal-Anzeiger, 20 doo-
den en 45 gewonden gevallen.
De herfstmanoeuvres van de 'Juit-
sche hooge zeevloot beginnen op Ü0'
Augustus.
De Siameesche troonopvolger
brengt dezer dagen incognitie een be
zoek van 8 dagen aan Berlijn. Na afloop
gaat hij over St Petersburg weer naar
zijn land terug.
In de gemeente Sero in het Hon-
gaarsche comitaat Oedenburg heeft gis
teren een brand gewoed, waardoor de
grootste helft der gemeente in de asch
is gelegd. 160 huizen zijn geheel afge
brand. De brandweer uit de omliggende
plaatsen stond aanvankelijk machteloos
wegens gebrek aan water!.
In het krankzinnigengesticht van
Hamilton (Ontario) is gisterenmorgen
plotseling brand uitgebroken, waarbij
8 krankzinnigen verbrandden. De overi
gen, ongeveer 600, konden ongedeerd
gered Worden. Toch worden nog enke
len vermist. Bij het uiterst moei lijkei
Falkenhauser bezitting begeven, denkend
dat hij den rentmeester wel zou aan
treffen.
Steinfels, van het bezoek onderricht,
had geaarzeld wat te doen. Toch was hij
het zelf, die tot een korten groet van een
boomstam opstond, toen de landraad op
de plek verscheen, waarover de strijd liep.
Verrast had von Erdhofen den hoed af
genomen. Met een terreinkaart in de hand
gaf Steinfels hem duidelijk uitlegging. De
eene vraag volgde op de andere en zoo
kwam, eer beide heeren er erg In had
den, de heuvel-kolonie ter sprake. Bij den
heer von Erdhofen overwon in dit geval
de nieuwsgierigheid alle overwegingen,
daar het hem, daar hij'met den bezitter
niet in vriendschapsbetrekking stond, nog
aan de gelegenheid ontbroken had om
de nederzetting te bezichtigen.
De heuvel is niet ver van hier. Staat
ge toe, dat ik eens een kijkje neem, had
hij in gespannen verwachting gevraagd.
Zeker. Mag ik u verzoeken, mij te
volgen
Met vasten tred ging de jonge man
den landraad vooruit op den steenigen,
opwaarts loopenden weg. Geen woord
werd tusschen hen gewisseld. Op den
heuvel aangeland, waar de kinderen zich
ras om den goed bekenden landheer ver
zamelden, gaf Steinfels met korte woorden
uitlegging.
Aarzelend tusschen ergernis en erken
telijkheid gver^e koek, ai aai; toch oabe-
reddingswerk hebben naar gemeld is,
zoowel de brandweer als jk politie en
het gestichtspersoneel zich op bewonde-
ringswaardige wijze van hun taak ge
kweten.
—De locomotief etj bagagewagen van
den D-trein 47 Halle naar Berlijn, is
bij Jeutenborg ontspoord. De machinist
hoofdconducteur en pakmeester werden
gedood. De reizigers zijn ongedeerd.
De bekende vlieger Aubrun heeft
boven de reede van Cherbourg onder
zeebooten verkend. Hij schijnt zonder
veel moeite uitnemend geslaag te zijn.
Men dient hierbij echter in aanmerking
te nemen, dat de zee zeer kalm en den
hemel onbevolkt was.
Te Konstantinopel zijn 21 gevallen
van cholera vastgesteld, waarvan 10
met doodelijken afloop.
Verjaardag van H. M. de Koningin-
Moeder.
Te Baarn is ter eere van de verja
rende ambachtsvrouwe feest gevierd
Van de openbare gebouwen en particu
liere woningen wapperden de vlaggen,
terwijl hier en daar versieringen waren
aangebracht.
Te Soestdijk was het reeds vroeg in
den morgen druk. Schoolkinderen van
elders zongen enkele nationale liederen
voor het paleis en juichten de vorste
lijke familie, die op het bordes stond
hartelijk toe. Velen teekenden op het fe-
licitatieregister ten paleize.
's Morgens werden op den Stations
weg kinderspelen gehouden, waaraan
250 kinderen deelnamen. Des middags
werd op dezen weg eene nationale ring-
rijderij gehouden, die ongeveer 3 uur
door H. M. de Koningin, H. M. de Ko
ningin-Moeder -en Z. K. H. Prins Hen
drik met hun gevolg werd bezocht Des
avonds vuurwerk waar Prins Hendrik
bij tegenwoordig was.
Te 's Gravenhage was een kinderfeest
georganiseerd door het Haagsche comi
té van Volksfeesten. Ongeveer 20.000
groote en kleine Hagenaars waren in
de Koekamp bijeen. Hoofdnummer van
het programma was een optocht van kin
deren met versierde rijwielen, sportkar
ren en poppenwagens, besloten door 'n
groep kinderen in aardige kleederdracht.
Of eigenlijk waren het twee o.ptochten:
die van fietsen en sportkarren met de
huzarenmuziek aan het hoofd en die van
poppenwagens, en de kinderen in hun
vaak schilderachtige kleeding, voorafge
gaan door de Jagerkapel.
Op het terrein werden aan de kin
deren verfrisschingen en lekkernijen uit
gedeeld.
Door de windstilte slaagde de verlich
tingen voor de departementen van al
gemeen bestuur, enkele particuliere! ge
bouwen en hotels, buitengewoon goed,
het vuurwerk in het Malieveld echter
minder, door dat de rook bleef hangen.
rispelijke ontvangst van den eigenaar van
Falkenhaus, nam de heer von Erdhofen
afscheid. Hans Otto maakte geen aan
stalten, hem naar den grooten weg uit
geleide te doen, maar bleef rustig op
den heuvel.
Weinige weken later was de ziekte uit
gebroken iji Michel Murtens huisje op
'tveen. Het bericht van Hans Otto's on
verschrokken hulp had zich als een loo
pend vuurtje door de streek verspreid.
Baron Waldenburg had in beraad gestaan
of het nu niet mogelijk zou zijn, den neef
van zijn ouden vriend nader te treden,
maar hij vond bij den heer von Erdhofen
tegenstand, wien de ontmoeting met Stein
fels nog hinderde.
De eerste gedachtenwisseling met Rai-
ner werd spoedig door meerdere brieven
gevolgd. Er waren bij de gemeenschappe
lijke onderneming vele aangelegenheden,
die slechts door de eigenaars zelf geregeld
konden worden, en Steinfels gewende er
aan, in al te twijfelachtige gevallen de be
slissing van Rainer te vragen. Per kee-
rende post kwam meestal het antwoord;
vaak waren weder nieuwe aanwijzingen
noodig. Zoo werd niet alleen de brief
wisseling steeds drukker naarmate het
werk vorderde, maar zij nam ook een
ander karakter aan. Er ontstonden nadere
betrekkingen tusschen de twee mannen,
die elkaar niet van aangezicht tot aan ge
zicht gezien hadden. Rainer schreef o ror
den .wankelenden gezondheidstoestand
In de legerplaats bij Zeist werd ten
gelegenheid van den verjaardag van H«
M. de Koningin-Moeder op 2 Augustus
het kampfeest van het regiment Genie
troepen gevierd. Vooraf in den middag]
woonden tal van belangstellenden dQ
verschillende militaire wedstrijden bij.
Met concert, bioscoop-voorstellingen;
en vuurwerk is het feest besloten. De.
militairen hadden hun kamp fraai ver
sierd. i J
Actie Sociale Wetgeving.
Maandag jl. had een vergadering plaats
van de besturen der Christelijke Werklie
den-organisaties, als vervolg op de ver.»
gadering van 18 Juli jl., waar in beginsel
de wenschelijkheiid werd uitgesproken tot
het orgajiiseeren van een actie, ten gun
ste van de door het huidige Ministerie
ingediende Sociale Wetten. De Voorzit
ter deed mededeeling, dat van het Bu
reau voor de R. K. Vakorganisatie een
schrijven was ingekomen, berichtende, dat
dit lichaam niet met het Chr. Nat. Vak
verbond wenschte samen te werken, zoo
lang dit verbond zich plaatsen blijtft op in-
ter-confessioneel standpunt.
Naar aanleiding van deze mededeeling
werd door de vertegenwoordigers van
de Dioc. Bonden van de Bisdommen den
Bosch, Haarlem en Roermond verklaard,
dat zij, na yrnstige overweging eveneens
van een samengaan moesten afzien. Me
dedeeling werd tevens gedaan, dat hun
bekend is, dat bij de Bonden Ln de Bis
dommen Utrecht en Breda dezelfde be
zwaren tegen samenwerking met het Chr.
Nat. Vakverbond bestaat.
Verder kunnen wij mededeelen, dat
door de Federatie van de vijf Dioc. Bon
den en het Bureau voor de R. K. Vak
organisatie is besloten, een actie ten gun
ste van het vooropstellen der Sociale Wet»
geving te voeren zoo mogelijk in sa
menwerking met de Prot. Christ. Werk
liedenbonden.
Zeeliedenstaking.
Sedert 14 Juni de dag, waarop de
staking der zeelieden uitbrak tot en
met 1 Aug. zijn 60 schepen aangemon
sterd met 1793 koppen, terwijl 32 bijinon-
steringen met 154 koppen plaats hadden.
Gisteren is bij een scheepstimmerman
van de „Nederland", wonende in de
Westerdokstraat, de deur ingetrapt, hij
zelf mishandeld door stakers. Twee per
sonen zijn naar aanleiding van dit feit ge
arresteerd.
Bij de „Nederlander" zijn de oude
bootwerkers weer in dienst genomen op
8 personen na, die voor goed zijn uitge
sloten.
Gistermorgen gelukte het een der uit-
geslotenen op het terrein te komen. Hij
gaf een der bazen een klap in het gelaat
Nadat de baas met een klap had geant
woord, werd de man van het terrein ver
wijderd.
De stakende zeelieden hebben Dins
dag in de Rietlanden op verschillende pun
ten werkwilligen lastig gevallen.
Er bevonden zich troepjes stakers daar
van zijn beminde vrouw en over alles, wat
hem na aan 't harte lag. Zoo kon Hans
Otto zich spoedig een beeld vormen van
't huiselijk leven van 't echtpaar Rainer.
Eindelijk had Leopold Rainer kunnen
melden, dat een gebeurtenis, waartegen
hij zeer had opgezien, met goed gevolg
had plaats gehad. Het echtpaar was een
knaapje geboren. De doktoren 'gaven de
meest geruststellende verzekeringen.
Gisteren werd onze zoon gedoopt.
Hij zal met hulp van Boven een man
worden, die evenzeer zijn God eerbiedigt
als zijn wereldlijke oversten. Mag ik u
zeggen, mijn vriend, dat wij, mijn vrouw,
en ik, uw toestand kennen? Maar neen,
dat is niet de ware wijze om aan ons
gevoel uitdrukking te geven. Al zijn wij
niet Katholiek, wij denken toch over de
duel-vraag zooals gij. Wij verheugen ons
bij de gedachte, bij onzen terugkeer in
het vaderland in den nieuwen vriend een
man te vinden, met wien wij in alle ge
wichtige levensbeschouwingen eensgezind
zijn.
Sinds dien tijd luidden tot JTans Otto's
vreugde de brieven steeds meer bemoedi
gend. Eindelijk kwam dan ook het be
richt, dat zijn vrouw tot den terugkeer
naar het vaderland in staat was en weinig
later heette het: de aankomst op Rainers-
hof stond den volgenden dag te wachten.
{Wordt vervolgd).