io
Erna von Harneck.
BUITENLAND.
2e Jaargang,
No. 532,
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
In tere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
Juli
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratlf
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine AdvertentiSn; gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertenliën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Voor de a. s.
herstemmingen
bevelen wij den Katholieken aan,
hun stem uit te brengen op de onder
staande candidaten:
District 1.
L, Bosch.
District II.
J. Karstens.
A. F. L (VI Tepe,
L, A. Werner.
District 111.
SP J iW Aalberse
L, JVt. J. H. Kerstens.
Leimulden:
G. Bernard.
Belasting op de publieke
vermakelijkheden.
In sommige kringen vooral die van
de kasteleins en verlofhouders is men
ontstemd op de rechtsche raadsleden we
gens hun .houding baj de belasting op de
publieke vermakelijkheden.
O. i. ten pnrechte. Vooreerst heeft de
Raad zich slechts in beginsel voor deze
belasting' uitgesproken, waarmede vol
strekt niet gezegd is, dat de aanhangige
.verordening ongewijzigd zal worden aan
genomen.
De kans is zelfs zcér groot, gelijk de
raadsoverzichtschrijver ook opmerkte, dat
bet geheelc belastingvoorstel verwor-
p e n .wordt. Als mr. Aalberse ei niet in
slaagt de kleine instellingen vrij van be
lasting te krijgen, zal hij en met hem on
getwijfeld alle Katholieken tegenstemmen.
In den Raad is door mr. Aalberse
duidelijk gezegd, dat hij door te stemmen
voor de motic-Sijtsma niet heeft willen
treffen de eigenaren van de publieke
.vermakelijkheden (en wat daaronder
wordt verstaan), maar wel de bezoe
kers.
Dit is rationeel. Die voor pleizier uit
gaat, kan heel geschikt een paar centen
extra voor de gemeentekas storten. Nie
mand zal pil den schouwburg wegblijven,
als hij 5 cents extra moet betalen. Dat
de schouwburg als kunstinstelling zal
worden vermoord, is een onbewezen be
wering. De practijk leert, dat het Leidsch
publiek goede stukken in den schouw
burg weet te waardeeren en dat juist het
2e rangs-tooncel maar matig bezoek trekt
Hoe duur zijn de schouwburgplaatsen niet
als Royaards speelt, en toch loopt alles
vol.
Waar dus de belasting op de bezoe
kers verhaald kan worden, bestaat er
o. i. reden om ze te heffen, ook al
is de opbrengst niet groot, want alle
beetjes helpen. Waar de eigenaren
[(in casu de kasteleins en verlofhouders)
ze moeten betalen, wenschen wij ze
biet. Liever zien wij het geheele
voorstel schipbreuk lijden, dan op
dit oogenblik lasten te leggen op hen
die reeds zwaar genoeg zijn aangeslagen.
AVij gelooven zelfs, dat bijna alle voor
stemmers er zóó over denken.
FEUILLETON.
Naar het Duitsch.
61)
Naar het iandgoed van von Glocker
ging men met gemak in twintig minuten.
Zooals de jonge man toegaf, was hij toen
jiiT terstond naar het huis van Kathrine
teruggekeerd. Lr was in den laatsten tijd
veel wild gestroopt. Daarom had hij op
verschillende plaatsen in de nabijheid
van Amalienhof naar strikken gezocht en
had rich v rbij zoo lang opgehouden,
dat het wel half zeven moet geweest zijn,
\ckor hij het huis van Kathrine weder be
reikte. Ais dat zoo was kon dc jongeman
niet russcJieu half negen en negen uur
met ^ien üroszhofer bij diens bezitting
teen samentreffen gehad hebben.
Hoe zeer men echter ook de oude meid
pndervoeg steeds luidde haar ant
woord: Frans had nog Ung bij haar ge-
f.ten cn I m zijn r.ood geklaagd, dat hij
peg a.t^Jd ii'it aanjj .steld v/is en dus
UK*1 trouwe» kop. u. het eeJugr half pe-
De (heer ide Boer gevolgd door dr.
Zwiers, «die het beiden voor den kleinen
man opnamen, dichtten ons verkeerde be
doelingen toe door voor te wenden alsof
wij den kleinen man wilden treffen. Dr.
Zwiers had zeer zeker beter gedaan te
zwijgen .of (had althans na de uitmun
tende redo van mr. Aalberse met dege
lijker kost voor den dag moeten komen.
Nu liet hij nog inecr zien, dat hij slechts
een verkiezingsrede hield.
Ons standpunt ten deze is duswel
belasting, als zij verhaald kan worden op
de bezoekers, maar beslist geen belasting
als de eigenaren die moeten betalen.
V Stompwijk.
Morgen wordt Jiet een eigenaardige
dag voor {Stompwijk. Een dag van oplet
ten, een dag van karakter toonen.
Opletten in de eerste plaats dat men uit
de candidaten-massa de goede neemt. De
eigen candidaten.
Karakter toonen vervolgens, door te
stemmen op de candidaten der R. K.
Kiesverecniging, zich niet falende mislei
den tot het versnipperen van stemmen,
door de stem uit te brengen op jammerlijk
gestelde tegencandidaten van eenzelfde
partijrichting.
Het is u gemakkelijk gemaakt, kiezers
van Stompwijk, door dc ridderlijke aftocht
dier twee flinke mannen, die bij adver
tentie jn ons blad hun candidatuur introk
ken, tdaarbij bewijzend, het met onze can
didaten eens te zijn.
Men volge dan het voorbeeld dier twee
en stemme eensgezind op
N. OLIEMAN. Mzn.
A. ROMEIN.
Al. SMITS.
L. WAYEN.
V Wassenaar.
Dc R. K. Kiesverecniging te W a s-
s e n a a r heeft dc heeren van der Kroft,
van Wissen en Mansvelt candidaat ge
steld voor den gemeenteraad.
Wij bevelen deze heeren met warmte
bij de'kiezers aan. Hun eigenschappen
zullen voldoende bekend zijn daarop be
hoeven wij niet diep in te gaan. De heer
van Wissen is bovendien aftredend lid
en men weet dus, wat men aan hom
heeft.
Op één punt willen wij echter nadruk
legfcn.
In dc gemeente Wassenaar is de bloem
bollencultuur een der grootste midde
len van bestaan cn toch is die cultuur
heel slecht in den raad vertegenwoordigd.
Immers, alleen dc heer Ruijgrok, die,
blijkens een bericht in ons blad van Za
terdag op het punt staat als raadslid te
bedanken, is het eenigc lid, dat, naast
veeteelt, ook bloembollcnkweek beoefent.
Nu is de candidaat der R. K. Kiesver
ecniging, de heer J. A. v. d. Kroft, op
cn top bloembollenkweeker en expor
teur. Van jongs af aan L»i de zaak zijns
vaders, wijlen dc lieer Jac. v. d. Kroft,
jarenlang raadslid en wethouder, werk
zaam, zou dc bloembollencultuur in hem
een zeer geschikt vertegenwoordiger krij
gen. Op al deze gronden bevelen wij dus
gen was geweest of later, daarover wist
zij niets met zekerheid te zeggen. Was
de jager echter, in strijd met zijn be
wering, niet op dezen tijd in het dorp
Hohnen daar woonde Kathrine
geweest, dan had hij, van Amalienhof
voorbij het dorp Hartenstein naar den
üroszhof gaande, daar de ontmoeting met
den jongen boer wel kunnen hebben.
Christiaan zelf kon maar weinig om
trent den persoon van zijn aanrander
zeggen. Hij verklaarde, van achteren aan
gevallen te zijn, en lang in het donker
mét zijn tegenstander geworsteld te heb
ben, voor hij door een messteek mach
teloos werd gemaakt. Dat hij zijn vijand
niet herkend had, moest hij wel, tegen
wil en dank toegeven, maar toch hield
hij vo! te gelooven dat het de i l i flen
st c i n c r jager geweest was. Het mes, dat
men daags daarna bij de plek des on-
heils gevonden had, was een 9tomme,
doch geduchte aanklager.
In het dorp Hartenstein was niemand,
die deu jager voor schuldig hield. Daar
entegen was het een algemeen bekend
feit, dat de voortdurend, spoedig toor-
nigen Christiaan vijanden genoeg had.
Heimelijk werd over dezen en genen
gemompeld. Bekeek men de zaak echter
grondig, dan bleef er Wjgiuig tastbaars
de kiezers aan, morgen Dinsdagll Juli
te stemmen op de heeren:
j. a. van der kroft.
j. mansvelt.
h. van wissen.
algemeen overzicht.
Veel is men nog niet wijzer geworden
over de kwestie van
Agadir
daar ook het beloofde communiqué, na
den jongstcn Franschen ministerraad is
uitgebleven.
Wel wordt er nog veel in de pers ge
schreven, maar nieuwe gezichtspunten
worden niet geopend. Of het moest dit
zijn, dat Duitschland naar ee n middel
zoekt om met goed fatsoen zijn oorlogs
schip (volgens een ambtelijk bericht in
de Berlin Zaterdag tc Agadir aangeko
men) van de Marokkaansche kust te doen
verdwijnen.
Fransche bladen zinspelen hierop en
mecnen dat dit voor Duitschland nog al
gemakkelijk is. Het kan zeggen, we heb
ben Frankrijk en Spanje willen toonen
dat er nog andere mogendheden belan
gen in Marokko hebben, maar pu Enge
land c^t met evenveel stelligheid ver
klaart is verdere demonstratie onnoodig.
't Is de vraag of het zoo gaan zal want
we vonden ook dit addertje onder het
buitenlandsche gras.
Een divisie van de Engelsche Middel-
Iandsche Zeevloot werd gistermorgen te
Gibraltar verwacht.
Zou Engeland misschien nog duidelij
ker willen toonen dat van besprekingen
buiten Engeland 0111 niets kan inhouden
Hoe het zij we moeten nader nieuws af
wachten. Het laatste voor lieden is dat
Cambon te Berlijn gearriveerd is en gis
termiddag den staatssecretaris van Bui
tenlandsche Zaken Kiderlen in diens wo-
-ning een bezoek heeft gebracht. Het re
sultaat der besprekingen was, dat ge
bleken is, dat cr geen enkele aanleiding
tot ongerustheid, doch veeleer aan beide
zijden de oprechte wcnsch bestaat, over
de huidige geschillen tot overeenstem
ming te komen.
Over den toestand in
Albanië
kunnen wij wel weer gerust zijn. Het
schijnt den Turk cr werkelijk om tc doen
te zijn eieren voor zijn geld te koopen
en wanneer dc Montencgrijnen nu maar
een beetje spoed maken om dc gevlucht-
te Malissoren, die huil werkelijk ten laste
zijn, kwijt te raken dan zal het Montene-
grijnsch-Turksch geschil ook wel uit dc
wereld zijn.
De Turksche ministerraad heeft beslo
ten een commissie naar Albanië tc zen
den, die den toestand zal bcstudceren en
de hervormingen zal voorbereiden. Dc
Portc heeft besloten alle eischen der
Malissoren in te willigen, behalve dat een
buitenlandsche mogendheid zal waarbor
gen, dat de beloften der Turksche regec-
ring worden gehouden. De termijn van
onderwerping is weer verlengd. Evenzoo
die der mobilisatie van Montenegro.
Rusland schijnt toch ook nog achter
over. 't Meest werd over 't algemeen ge
dacht een vroegeren wildstrooper, die
voor eenige 11a voleindigden straftijd in
de streek teruggekomen was. Dat deze
indertijd door boer Christiaan was aan
geklaagd en hem daarvoor wraak had
gezworen, was velen bekend. Bij het
verdenken bleef het echter.
In groote spanning zag men heden de
uitspraak tegemoet. Daags te voren had
zich plotseling het gerucht verbreid, dat
er toch nog een getuige voor de onschuld
van den beklaagde opgetreden was.
Op bevel van den slotheer, was de
houtvester, die als getuige gedagvaard
was, met een rijtuig naar de stad ge
gaan. Hij moest na dc uitspraak terstond
terugrijden om er mededeeling van te
doen.
Een koortsachtige ongerustheid had
zich van Erna meester gemaakt. Ruste
loos, steeds uit de vensters ziende, liep
zij van kamer tot kamer.
Eindelijk reed de koets de plaats op.
Van vreugde stralend stapte dc hout
vester er uit, den bedienden reeds van
verre toeroepend
Victorie. Frans is vrijgesproken.
In de schrijfkamer van den majoor
moest de man alles uitvoerig vertellen.
AJLclk CSU V£LfflS>iug. Hau* Qtto von
de Balkan'scliermen te werken, getuige
liet volgende telegram uit Konstantinopel
aan de BerIijnsche „Nationalzeitung"'
geseind De Russische ambassadeur heeft
met den grootvizier een levendig gesprek
gehad over den toestand in Albanië. Naar
het heet, konden zij het niet eens wor
den.
Zulk een tusschenkomst zou koren op
den Montcnegrijnschen molen zijn.
Naar uit Ccttinje wordt bericht, moet
koning Nikita van plan zijn, den kroon
prins Danilo met een bizondere zending
naar het hof te St. Petersburg tc zeilden.
Verder wordt verzekerd, dat het plan cn
alle beschikkingen betreffende de mobili
satie door de Montencgrijnsche generale
staf tot jn bizonderheden uitgewerkt zijn.
Maar laten we ons daarover niet onge
rust maken en meer aandacht wijden aan
Portugal
waar de poppen wel eens spoedig aan
het dansen kunnen gaan. Er hcerscht een
verschrikkelijke onrust. Steeds worden
nieuwe komplotten ontdekt. Er zijn op
het oogennblik 35.000 man troepen aan
de Noordgrens terwijl men met verster
king van Oost- cn Zuidgrens is aange
vangen.
De Lissabonschc correspondent van
het „Berliner .Tcgcblatt" seint: De Se
culo meldt bizonderheden over een kort
geleden ontdekt plan van dc royalisti
sche samenzweerders aan dc Noordgrens.
Het zou kapitein Couceiro geluk! zijn,
een deel van dc Portugeeschc troepen, die
ter verdediging van dc grenslijn naar het
Noorden zijn gezonden, voor de monar
chistische zaak te winnen. Hij had toen
een plan uitgewerkt, de kwartieren en
verschansingen der troepen, die de Re
publiek waren trouw gebleven, met dy
namiet in de lucht tc laten springen en
de soldaten in de pan te hakken. Daar
na zouden dc monarchistische troepen
zich van dc vestingen van Valcnca cn
Vianna do Castello meester maken. Het
plan is door eenige soldaten aan den
Portugeeschcn minister van oorlog ver
raden. Daarop vluchtten dc soldaten die
•bij de samenzwering waren betrokken
en een groot aantal officieren over de
Spaansche grens cn sloten zich bij de mo
narchistische troepen aan die zich daar
bevinden. Dezen hebben hun hoofdkwar
tier naar Orensc verlegd.
Verder komen nog eenigc merkwaar
dige berichten
Zoo lezen wc in het „Berliner Tagc-
blatt" dat 20 gewapende Portugeeschc
gendarmes op 1 Juli de grens zijn over
getrokken, in een Spaansch dorp een
voortvluchtige geestelijke hebben gegre
pen cn mishandeld en naar Portugal heb
ben gebracht. Er is nu bevel gegeven
Portugeeschc gendarmes, die over dc
grens komen, tc ontwapenen cn naar
Portugal te brengen.
Maar ziet het schoonste in het vol
gende: Dc Lissabonschc correspondent
van „Exchange Telegraph Company" is
naar Bajadoz gereisd, oin van daar, zon
der last tc hebben van dc censuur, te sei
nen, dat kapitein Couceira, dc leider der
koningsgezinden, en graaf Almeida, do
secretaris van Dom Miguel van Bragan-
za, een verklaring hebben gepubliceerd,
Steinfels was de redder van den jager
geweest. Hij was op denzelfden avond
waarop in de herberg den strijd uitbrak,
des avonds om acht uur van Miiiiberg
gekomen. Een telegrafisch besteld rij
tuig wachtte aan liet station. Steinfels
was terstond ingestapt.
Nu waren er twee wegen naar Ama
lienhof. Had de koetsier dien gekozen,
welken de tuiners van Amalienhof steeds
gingen, dan Jiad hij het dorp Hohnen links
laten liggen uit onervarenheid had hij
echter den minder bekenden weg inge
slagen wat Steinfels eerst bemerkt had
toen zij in het dorp waren. Verrast rond
ziende, zag hij toen plotseling vlak bij
zijn rijtuig dien Hartensteiner jager, die
uit de richting van Amalienhof komend,
op het huisje van Kathrine toeliep.
Dat men van het station tot Hohnen
een half uur noodig had, was een beken
de zaak. Zoo was het dus bewezen, dat
de jager niet tusschen half negen en ne
gen uur Christiaan had kunnen over
vallen.
De baron had toevallig voor eeni
ge dagen van het ongeluk geschreven en
werd ook als getuige gedagvaard. Zoo
was hij er dan heden bij. Welk een vreug
de was het, toen hij op alles zoo duidc
lijk en klaar antwoord gaf. De rechter»
waarin aangekondigd wordt, dat koningi
Manuel en Doin Miguel het eens zijn,
geworden en samen zullen trachten, met
medewerking van alle monarchisten, om]
het koningschap in Portugal tc herstel
len.
Een gerucht wil, dat de Portugeesche
monarchisten in Brazilië 12 millioen tcfl
beschikking hebben gesteld voor aankoop
van een kruiser. Couceira zou trachten
in Engeland een oorlogsschip te koopeiu
'n Raad in gemoede aan den lezer:
„Geloof cr zooveel van als gij wilt.'4
GEMENGD.
De „Fraukf. Zeitung" bericht, dat
het aangekondigde bezoek van de Russi
sche Keizerlijke familie aan Nauheim,
waar de Tsaritsa de baden zou gebruiken,
niet zal doorgaan. De Tsaritsa zal in Po
terhof behandeld .worden.
Volgens de „Vossische Zcit." is ko
ning Peter van Servië van plan keizer
Frans Jozef pj) diens verjaardag door een
bizonder gezantschap te Ischl te laten be
groeten. Het gezantschap zal dc voorbode
zijn van den koning zelf, die vermoedelijk
in October zal komen.
De uiterste linkerzijde in de Fransche
Kamer 'beeft medegedeeld, dat zij een mo
tie betreffende het weer in dienst nemen
van de ontslagen spoorwegbeambten, zoo
als op de Westerstaatsspoorwegen js ge
schied, zoolang zal indienen, totdat aan
haar wensch voldaan is. Obstructie dus.
Bljjkcns een telegram uit Willemstad
is in .Venezuela positief bericht ontvangen
dat Castro ju West-Venezuela is binnen*
gedrongen en 1U00 man bij zich heeft.
De „Lokal Anzeiger" vernam gister
morgen, dat Gastro op het Columbiaan-
sche schiereiland Üoajira aan wal was ge
stapt. De Vcnczolaaiische regcering Jieeft
maatregelen tegen alle gebeurlijkheden ge
nomen.
Nu de onderhandeling! i. i\v-
vakken definitief mislukt gint
Maandag de uitsluiting van I liiei-
ders jn de bouwvakken bij alle werkgevers
in Zweden.
Aangezien de onderhandelingen in
het mijnbedrijf zonder resultaat zijn vcr-
loopeu, worden beden 15,000 arbeiders
in de verschillende bedrijven over ge
heel Noorwegen uitgesloten. Is men liet
Zaterdag a.s. nog niet eens, dan zullen er
nog 17.000 man uitgesloten worden.
Gisternacht hebben te Boedapest
twee aardschokken plaats gehad, die een
paniek veroorzaakten. Er is aanzienlijke
schade aangericht.
Het observatorium geeft den duur vair
de aardbeving aan als 12 minuten. Te
Kecskemet is de infanteriekazerne onbe
woonbaar geworden. De klokketorcn van
een kerk, een synagoge, een gendarme-
rickazerne en een wachthuis zijn inge
stort. Het paleis van justitie, een bank en
de schouwburg hebben zwaar geleden.
Uit alle deelcu van het land komen be
richten over de aardbeving. Te Nagy-Kö.
kös zou een vallende muur twee personen
hebben gedood.
Van de hoeven Evensgaard en
Evensdal in het Saltdal begaven zich acht
tien bewoners, waaronder kindereu, die
morgen aangenomen zouden worden, op
weg naar de kerk van Saltdal. Allen be
keken verwonderd op. Zoo eindigde de
houtvester zijn woorden.
Inderdaad een goede beschikking,
sprak de baron nadenkend. Waar is do
jager? Kwam hij niet mede terug?
Hij werd op staanden voet vrijge
laten. De baron nam hem en Annemaria
mede naar het hotel, waar hij afgestegen
is.
O, stuur dan den man morgen bij
mij. Ik wil zien, wat ik voor hem doen
kan.
Dc houtvester vertrok cn de vrijheer
verdiepte zich weder in de papieren,
waarmede hij te voren bezig was ge
weest.
Niets verried Erna, dat haar vader
de diepe ontroering niet ontgaan was,
die zich op haar gelaat afspiegelde, hoe
verder de verteller met zijn verhaal
kwam.
Baron Harneck kwam niet meer in
de gelegenheid, den jager op eenigerld
wijze zijn goede gezindheid aan den dag
te leggen. Deze vroeg zijn ontslag. De
heer von Steinfels had hem de houtves
tersplaats op Falkenhaus aangeboden.
Daarheen zou Frans de molenaarsdochten
voeren.
(V^ordt vervolgd,)