1
Gemeenteraadsverkiezing.
Onze Candidaten,
BUITENLAND.
2e Jaargang,
No. 525.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/« cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
Juli
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiüngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiSn) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit DRIE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
Met den meesten aandrang bevelen wij den
Lejdschen kiezers aan Dïnsdaé 4
«Juli a.s. hun stem uit te brengen op
de onderstaande candidaten
DISTRICT I.
L Bosch.
J. G. van Es.
H. W. Spendel.
DISTRICT II.
J. Karstens.
Mr. A. F. L,. M. Tepe
L A. Werner.
DISTRICT lil.
Mr. P. J. M. Aalberse.
Mr.L.M. J.H.Kerstens
J P. Vergouwen.
Men lette goed op de
namen onzer candida
ten en ga, zoo mogelijk,
vóór 12 uur stemmen.
De stembus is geopend van 9 tot 5 uur.
Bij verkiezingen voor den gemeente
raad doet zich steeds de moeilijkheid
voor geschikte candidaten te vinden. In
Leiden vooral is die klacht meermalen
gehoord, niet aljeen bij ons, maar in alle
kiesvereenigingen. Mannen van talent en
.werkkracht zijn vaak moeilijk te bewegen
een candidatuur voor de vroedschap te
aanvaarden, beladen als zij reeds zijn
met tal van andere bezigheden. Anderen
hebben een minder onafhankelijke posi
tie en achten zich daardoor niet de beste
ca ik! i da ten weer anderen komen met
nieuwe bezwaren aandragen, zoodat het
slot van het liedje is, dat het bestuur
;eener kiesvereeniging uit een beperkt
aantal personen keuze moet doen.
Desondanks komen de Rechtsclje partijen
met een negental candi ^ten uit, die'wij
ook om hun persoonlijke eigenschappen
ten warmste kunnen aanbevelen.
Mr. L. M. J. H. KERSTENS,
de aftredende wethouder, vertegenwoor
digt in liet college van B. en W. de Ka
tholieke partij. Hij is de nestor der
Roomsche raadsleden. Bijna 20 jaar ver
vult mr. Kerstens zijn mandaat met ijver
en opgewektheid en behartigt hij de be
langen der gemeente naar beste krachten.
Reeds meermalen hernieuwden de kiezers
het vertrouwen in mr. Kerstens en steeds
heeft hij zich dat vertrouwen waardig ge
toond. Bij zijn Katholieke raadsleden
staat de heer Kerstens hoog aange
schreven, getuige b.v. dat op hem de
keuze vieltoen de Katholieken hun
wethouderszetel terugkregen. Mr. Ker
stens en dit is in ons oog zijn groot
ste verdienste is in het college van
B. en .W steeds geweest de katholiek
pur sang. Staande aanvankelijk tegen
over drie liberale wethouders heeft de
heer Kerstens nooit geaarzeld zijn Ka
tholiek beginsel te stellen tegenover
dat der liberalen en als Katholieke min
derheid zijn meening te verdedigen. Dat is,
wat wij op de eerste plaats van een Ka
tholieken wethouder verwachten en daar
in is de heer Kerstens nimmer te kort
geschoten. Op dien grond vooral bevelen
,wij hem met warmte en overtuiging bij de
Katholieke kiezers aan. Wij hebben te
genover wethouder Kerstens een plicht
van dankbaarheid te vervullen. Wij moe
ten hem dankbaar zijn, dat hij zich be
schikbaar heeft willen jstdlen, het
wethoudersambt op zich te nemen, waar
door onze invloed in liet stadsbestuur is
vergroot. Het wethouderschap is een ge
wichtig ambt, dat veel toewijding en
veel tijd van den functionaris vraagt. Wie
mr. Kerstens kent en weet hoe nauw
gezet hij in alles te werk gaat, zal be
grijpen, dat voor hem het wethouder
schap allerminst een eerebaantje was.
Vertrouwen wij dus, dat de lieer Ker
stens op Dinsdag 4 Juli zijn mandaat
door de kiezers zal zien hernieuwd, even
zeer hopen wij dat ten opzichte van den
tweeden aftredenden Katholiek,
Mr. P. J. M. AALBERSE.
De heer Aalberse is een figuur van
beteckenis, niet slechts onder de Room
sche jaadsleden, maar in den geheelen
Raad. Spreken doel hij niet veel, maar
wanneer hij iets in zijn duidelijken bon-
digen betoogtrant in het midden brengt,
heeft hij de aandacht van den Raad. Zijn
medeleden weten dan ook, als mr. Aal
berse het woord vraagt, hij iets bijzon
ders te zeggen heeft. Bij sociale onder
werpen in 't bijzonder heeft de heer Aal
berse onder zijn raadsleden veel autori
teit door zijn uitgebreide studie op dit
gebied. Ook bij juridisch debat luistert
men gaarne naar hem, omdat hij zijn
argumenten hoffelijk inkleedt, de tegen
stander niet kwetst en met groote hel
derheid zijn meening uiteenzet. De lieer
Aalberse is een vlot en gemakkelijk
spreker, die bij principieele discussies
de opwerpingen der tegenpartij handig
terugkaatst en weerlegt. Hij is een man,
die er naar streeft rechtvaardig en eerlijk
tegenover iedereen te zijn en in wien de
kleine luyden een voorvechter en ver
dediger hunner belangen vinden. Deze
sympathieke figuur zouden wij niet gaar
ne in onzen Raad missen.
De derde aftredende is de heer
J. P. VERGOUWEN,
een der financieele specialiteiten van de
vroedschapsvergadering, waarbij zijn er
varing als directeur cener crcdietbank
heul uitstekénd van pas komt. De heer
Vergouwen heeft al lange jaren- zitting
in de Commissie van Financiën en meer
malen werd zijn stem gehoord, wanneer
het gold op bezuiniging der uitgaven aan te
dringen. Hij deed zulks dan in een uit
gewerkte redevoering, voorzien van tal
rijke becijferingen, die aantoonden dat
hij een uitgebreide studie van zijn onder
werp maakte. Op onderwijsgebied be
weegt de heer Vergouw en zich eveneens
gaarne. Hij gaf b.v. den stoot aan de
evenredige schoolgetdheffing aan de H.
B. S. voor Meisjes.
De lieer
H. W. SPENDEL,
de Katholieke candidaat in district I, is
in Leiden geen onbekende. Zoowel door
zijn tegenwoordige als door zijn vroe
gere bezigheden is hij in aanraking ge
komen met personen uit alle standen
der maatschappij en heeft hij zich een
menschenkennis en levenservaring ver
worven die hein voor de vervulling
van het raadslidmaatschap uitstekend ge
schikt maken. De lieer Spendel wordt al
tijd bereid gevonden, waar 't noodlg is,
zijn hulp tcvcrleenen. Wij hebben hier niet
uitsluitend op 't oog zijn herhaald optreden
in Kath. voreeiiigingcn om door zijn ta
lenten werkzaam te zijn voor de liefda
digheid. Ooit aan het Katholiek politieke
en sociale leven neemt de heer Spendel
een levendig aandeel. Wij noemen hier
slechts het omvangrijke secretariaat van
liet Liefdewerk voor Kinderbescherming
afd. der St. Vincentius Verecniging en
het voorzitterschap van dc Commissie
van het St.Vincentiushuis te-Lissc, func
ties, voortvloeiende uit dc toepassing der
Kinderwetten, waarbij voor ons van zoo
veel belang is dat dc Kath. kinderen jn
een Kath. omgeving komen. Voorts is
de heer Spendel voorzitter van dc Jonge
Garde, secretaris van den Bond van R.
K. Kiesvereenigingen in Zuid-Holland en
secretaris van de R. K. Middenstandsver-
cctiiging De Hanze, in welke hoedanig
heid hem nog verschillende andere man
daten werden toevertrouwd. Ecu werk
kracht van beteckenis is dc heer Spendel
voor dc Katholieken dezer stad.
Dc beide andere Christelijke candi
daten in het eerste district kunnen wij
ook met vertrouwen den kiezers aanbe
velen. - j
De heer
J. G. VAN ES,
hom. arts, voltooide zijn studiën aan dc
Universiteit alhier. Reeds als student ge
voelde hij zich aangetrokken tot dc
politieke actie en bij verkiezingen
was hij een warm propagandist voor de
A. R. partij. Na voleindiging zijner me
dische studiën, vertoefde hij ter verdere
bekwaming eenigen tijd in het buitenland
om zich vervolgens nier als geneesheer
te vestigen. Ai spoedig verwierf hij zich
een grooten vriendenkring. Met frisschen
levenslust zal hij het raadslidmaatschap
aanvaarden. Ook met het oog op het
a.s. vertrek van Dr. Meuleman achten wij
zijn candidaatstejiing een gelukkige keu
ze, omdat detor zijn verkiezing het me
disch element in den Raad vertegen
woordigd blijft.
De heer
LOURENS BOSCH,
candidaat der Christ.-Historische Kies
vereeniging, is tandarts van beroep. Na
de Hóogere Burgerschool te Zwolle tc
hebben doorloopen, studeerde dc heer
Bosch aan het tandheelkundig instituut
der Rijksuniversiteit te Utrecht, waarbij
in zeer korten tijd de voorgeschreven
examens aflegde, om vervolgens, nu 3
jaar geleden, Leiden als woonplaats uit
te kiezen. In bevoegde kringen heeft hij
als tandarts een goeden naam gekregen.
Ofschoon hij in het maatschappelijk le
ven tot nu toe minder op den voorgrond
trad, bewijst zijn candidaatstelling, die
hij geenszins gezocht heeft, welke ver
wachtingen zijn partij van hem koestert.
In district 11 is de heer
Mr. A. F. L._ M. TEPE
candidaat gesteld door de Katholieke-
Kiesvereeniging. Geboortig uit Amster
dam promoveerde hij, na niet gunstig
gevolg het Gymnasium der Eeriiv. paters
Jesuieten te Katwijk te hebben doorloo
pen, aan de Universiteit van zijn vader
stad in de rechten. Bij dc aanstelling van
een wetenschappelijk ambtenaar aan het
Centraal Bureau der Kath. Soc. Actie
viel de keuze op hem. In die hoedanig
heid had uil'. lepe gelegenheid veel prac--
tische. kennis op doen. Belast toch
met het bewerken der adviezen van vcr-
eenigingen en particulieren, werden tal
van zaken van den meest uiteenloopeu-
den aard aan zijn oordeel onderworpen.
Niet het minst belangrijk zijn de advie
zen op gemeentelijk gebied, waarvan er
door het Bureau in 1910 niet minder dan
107 w erden verstrekt. Mr. Tepe is voorts
de bewerker van het Leerboek der Staat
huishoudkunde, in 2 dcelcn bij Futura
verschenen, schreef een brochure over
Gemeentelijke Arbeidsbeurzen, terwijl in
het Kath. Soc. Weekblad eveneens ver
scheidene artikelen van zijn hand zijn
opgenomen. Als spreker treffen wij hem
herhaaldelijk aan op de Sociale Weken,
op de wintervergaderingen der K. S. A.
alhier, en elders; eenige jaren geleden
gaf hij in den R. K. Volksbond een Socia
le cursus. Dc heer Tepe heeft zitting in
liet bestuur van het plaats. Comité der
Kath. Soc. Actie, is vice-Voorzitter van
de Ver. Geloof en Wetenschap, heeft zit
ting iu het comité voor R. K. Vacantie-
kolonies enz.
In velerlei opzicht maakte dc heer Te
pe zich dus voor onze stad verdienstel ijk
en zijn verkiezing zal zonder twijfel een
aanw inst zijn voor den Raad, waar hij als
bekwaam spreker en goed onderlegd in
gemeentezaken een uitstekend figuur zal
maken.
Met dezelfde warmte als dezen katho
lieken candidaat bevelen wij ook de bei
de andere Christelijke candidaten in dit
district aan. De heer
L. A.WERNER
Leidenaar van geboorte, is een flink,
doortastend man, die weet wat hij wil eu
zich niet gauw van zijn stuk laat bren
gen. Hii is diaken der Hervormde Kerk
en bestuurslid der Christ. Hist. Kiesver
eeniging. Vooralbevelen wij hem aan,
omdat door zijn verkiezing de slagers
hun specialen vertegenwoordiger in den
Raad zullen krijgen, hetgeen eveneens
door de buitengewone slachthuis-conim.
zelve met aandrang werd bepleit. De heer
Werner, die aanvankelijk niet voor een'
candidatuur te vinden scheen, is ge
zwicht voor de pressie der slagersver-
ceniging.
Een flink middenstander is eveneens
de heer
J. KARSTENS.
Ook deze werd geboren in Leiden en
bekwaamde zich in liet kruideniersvak
bij den lieer S. de Boer. Daarna richtte
hij een eigen zaak op. Goed zakenman,
zal hij in dc gemeentelijke huishouding
op meerdere zuinigheid aandringen, waar
bij hem de gave des woords niet zal ont
breken. Evenals zijn A. R. tncde-candi-i
daat in district I is hij diaken der Geref.
Kerk.
W.ij uieftusn hiermede genoeg ten voor-
deele onzer candidaten gezegd te hebben.
Wat men ook van de candidaten der te
genpartijen moge beweren, men kan niet
volhouden dat zij in doorsnee beter zijn
dan dc onzen. Bij een zuivere personcii-
keus zouden de kiezers aan onze mannen
de voorkeur kunnen geven. Maar behal
ve hun persoonlijke eigenschappen, is voor
hen eene krachtige en overtuigende aan
beveling, dat zij belijders en strijders zijn
van onze zoo dierbare beginselen. Bij
hun verkiezing tot lid van den Raad zullen
zij allereerst die Christelijke beginselen
hoog houden, waar zulks in den Raad
noodig en wenschelijk blijkt.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Geheel overeenkomstig bet reeds gis
ter opgenomen overzicht is gister dc
ransche
Ministerieele verklaring
iu de kamer voorgelezen. Herhaaldelijk
werd deze onderbroken door de bijvals
betuigingen vaii de linkerzijde, en ten
slotte door de meerderheid toegejuicht.
Minister-president Caillaux verlangde
de bijeenvoeging van alle interpellaties
over de algemecne politiek. Daartoe
werd besloten.
In den Senaat gaf de zinsnede over
de kicsrechthervormiiig aanleiding tot
heftige protesten, die echter gevolgd
werden door bijvalsbetuigingen van dc
linkerzijde.
Aan het einde weerklonk daar geen
enkele toejuiching.
In antwoord op de interpellaties over
de algemeeué politiek verklaarde mi
nister-president Caillaux, dat dc regee
ring de kicsrechthervorming niet anders
tot stand zal brengen dan met de mede
werking van de republikeinsche partij.
Hij cischte het recht dit ministerie wer
kelijk dc volgende samenvatting te ge
ven van de plannen der regcering: Zij Is
van plan werkelijk te regeeren, evenzeer
de revolutie uit den weg te gaan als de
reactie, het land hervormingen en orde
te schenken en de onderhandelingen met
de spoorwegmaatschappijen over de wc-
dcraanncming der ontslagen spoorweg
beambten tc hervatten.
(De linkerzijde juichte den minister
president levendig toe, de rechterzijde en
de uiterste linkerzijde namen een vijan
dige houding aan.)
Caillaux verklaarde wijders, dat hij een
wetsontwerp óp onderdrukking der sa
botage zal indienen en zich zal beijve
ren om een belasting op het inkomen in
te voeren.
Met 367 tegen 173 stemmen werd een
door de regeering aanvaarde motie aan
genomen, waarin liet vertrouwen wordt
uitgesproken, dat dc regeering de
gewenschte hervorming en de eenheid
onder de republikeinen tot stand zal
brengen.
De toestand in Albanië;
wordt er ondanks de amnestie niet beter
op.
Alle leden van de Albaneesche stam
men te Jioti, ürada, Selve en Kiementi
zijn niet behulp van de Montenegrijncn
naar Montenegro gevlucht en zijn op
nieuw begonnen het den Turkschen troe
pen lastig tc maken. 3000 leden van an-
Odere stammen hebben een poging ge
daan om te vluchten, maar zijn daarin
door de troepen verhinderd.
Tegelijkertijd hebben dc Albancezcn 'n
schrijven gericht tot de regeering van
Montenegro en dc buitenlaiidsche verte
genwoordigers, waarin zij zelfbestuur van
Albanië eischen. Iiitusschen heeft de
Turksche ministeraad
ten aanzien van concessies aan de Mallis-
soren besluiten genomen. Herders, veld
en boschwachters mogen, indien dc oud
sten van huil dorp schriftelijk voor hen in
staan, hun wapens behouden. !>e gebrek
lijdende vluchtelingen krijgen levensmid
delen. De vernielde huizen en kerken wor
den hersteld of weer opgebouwd. Aan de
33 gezinnen, die totnogtoe teruggekomen
zijn, zal de wali van Skodra een ondersteu
ning geven. De langere termijn, die den
Malissoren toegestaan is om de voorwaar
den aan tc nemen, is door de Turksche
gezanten aan de mogendheden medege
deeld en daarbij is er vooral op gewezen,
hoezeer dit een bewijs van de vredelieven
de gezindheid der Turken is. Voor de uit
een weigering voortspruitende gevolgen
worden de regeeringen verantwoordelijk
gesteld, die de Malissoren tot tegenstand
aangezet hebben.
Van andere zijde wordt nog gemeld, dat
als resultaat van de beraadslagingen,
de commissie van ministers nieuwe in»
struetién aan den wali van Skodra, aan Tor»
goet pasja en aan Sahreddin-bei gegeven
heeft. Torgoct moet de krijgsverrichtingen
voorloopig' geheel staken en de wali moet
levensmiddelen en het noodige geld gcven.:
Sahreddin-bei moet den opstandelingen
ondershands mcdcdcclcn, dat de regcering
bij het opcischcn van de wapens geens
zins streng tc werk zal gaan, dat zij de re-
cruten in hun wilajet laten zal en dat zij
dc Milissoren financieel krachtig onder
steunen zal.
Latere berichten melden, dat men het
wapendragen toe zal staan aan hen, die
het in de uitoefening van huil beroep noo
dig hebben, te weten boschwachters enz.
Ook heeft een en ander weer tot een
verscherping van den toestand tusschen
Turkije en Montenegro
gelekt
De zaakgelastigde van Montenegro
heeft een onderhoud gehad met den Turk
schen minister van buiteiilandsche zaken
over den toestand en de Turksch-Mon-
tenegrijiische betrekkingen die in velerlei
opzicht reden schijnen te geven tot onge
rustheid. Men zegt, dat de zaakgelastigde
opheldering heeft gevraagd over de nieu
we samentrekking van Turksche troepen
en in het bijzonder over net zenden van
een afdecling redifs van Angora naar de
grens ^'ii de mobilisatie van redifs der
tweede klasse te VerisowiU. De minister
moet geantwoord hebben dat Turkije
geen aanvalsplannen heeft tegenover Mon
tenegro maar dat het verplicht was de af-
decliiig in Angora naar de grens te /.en
den om iu staat te zijn aan alle gebeurlijk
heden het hoofd te bieden ingeval de Ma
lissoren zich niet binnen den thans gestel
den termijn mochten onderwerpen.
De „Nèue Frëic Presse", het oorlogsge
vaar besprekend, zegt: Als Montenegro
of Turkije iu het geheim mochten hopen,
dat de groote mogendheden op het laatste
oogenblik te hunnen gunste zouden tus-
schenbeide komen, om een oorlog te ver
hinderen, dan zou dit van beide partijen
ecu gevaarlijke dwaling zijn. Als de I urk-
sche troepen zich zouden laten verleiden
om de opstandelingen zonuer de (zeer on
waarschijnlijke) uitdrukkelijke toestem
ming van Montenegro over de grenzen te
vervolgen, dan zou Turkije zich iu het on
gelijk stellen en geen macht ter wereld zou
den oorlog kunnen vermijden. Daartegen
over heeft Oostenrijk natuurlijk slechts iu
eigen naam jn Ccttinje duidelijk genoeg
verklaard, dat het geen vinger zal uitste
ken, als Montenegro een oorlog met Tur
kije uitlokt. Vermoedelijk zullen dc groote
mogendheden diezelfde houdng aanne
men. Als Turkije of Montenegro, ondanks
alle vriendschappelijke vermaningen, lust
mochten hebben, de historische vechtpar
tijen te hernieuwen, dan zouden zij zelf de
verantwoordelijkheid moeten dragen. Dan
kunnen dc groote mogendheden haar taak
den vrede in Europa tc handhaven, als
afgedaan beschouwen.
De mogendheden geven tegelijkertijd
raad in Konstantinojiel en Ccttinje en ver
manen beide rijken tot eerbiediging van de
rechten van hun buren.
De Oostenrijkschc gezant verklaarde tot
den grootvizierEuropa zou ingeval van
een oorlog niet tusschenbeide komen.
Men verneemt, dat de''Sultan een eigen-
handigen brief van koning Nicolaas heeft
ontvangen, waarin deze onder verzekering
van zijn vriendschap verzoekt om een
spoedige oplossing van de kwestie en
waarin hij op de hulp wijst, die Rusland
en de Balkanstatcn hem Ingeval van oor
log zouden verlecnen.
Het rommelt genoeg in den Balkan om
dit niet als een onwaarschijnlijke groot
spraak op te nemen.
GEMENGD.
f'iins Joachini van Pruisen, die
naar gemeld is, eenigen tijd geleden zijn
knie heeft verstuikt, is aan de beteren
de hand. Hij maakt korte wandelingen in
den tuin van liet Neue Palais, maar moet
nog gesteund worden.
De Duitsche Kroonprins en Kroon
prinses zijn aan boord van de Von der
Tann uit de haven van Portsmouth naar
Duitschland vertrokken.
Porfirio Diaz, de oud-president van
Mexico, is met zijn gezin tc INauhciin aan
gekomen, om daar de wateren te gebrui-
ken.
De correspondent van hei „Ber
liner Tageblatt" te Lissabon seint, dat
de kwestie over dc buitcnlandsche kerken
op bevredigende .wijze is ojigelost. J>e