31
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
2e Jaargang,
No. 501.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG. UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 27j cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
Mei
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Een dreigend verlies.
In ons dierbaar vaderland dfdgt een
anti-paapsche veiligheidsklep verstopt te
worden'.
Ter vergadering der „Algemeene Pro-
testantenvereeniging" deelde toch ds.
Quast u kent hem immers wel?
'der rechtzinnige schare mede, dat het
orgaan der ver'eeniging „De Grenswach
ter" waarschijnlijk op zal houden te be.
Staan.
Dat zal 'n bepaald verlies wezen'.
We zijn nu al zoo lang gewoon aan
het brave gestook van dat eerlijlke blad„
hetwelk liefelijk beoogt, ijverig te wa.
ken voor het behoud onzer schatten van
gewetensvrijheid, waarvoor onze voor
ouders tachtig jaren lang hebben laten
strijden door dure huurlingen.
Zijn die schatten nu opeens veilig, dat
ds. Quast de pen gaat neerleggen?
Weineen immers! Driewerf, honderd-
,werf neen!!
Nog ter jaarvergadering riep genoem
de praeses in aanstekelijke geestvervoe
ring uit
„Rome slaapt niet. Door allerlei
middelen tracht hë't in het land der
geuzen terrein te winnen. Overal
bouwt het zijn vestingen te wetën
kloosters."
Kijk eens aan, beminde hoorders
En moet dari nu die wachter bij de
grenzen worden teruggetrokken Die
wachter, wiens verschijnen telkenlmale
een gevoel van veiligheid geeft tegen
over al cfie Roomsche1 ves^nlgen. Die
Wachter, wiens kolommen even zoovele
veiligheidskleppen zijn, waaruit de hoo-
ge spanning der ongerustheid over de
Paapsche stoutigheden ontsnappen kan.
En toch sprak de voorzitter over het
verdwijnen van zijn geesteskind, zoodat
.er wel i e*ts van aan moet wezen, anders
zou hij er stellig om gezwegen hebben..
Waaraan zulks toe te schrijv en
Is ds .Quast strijdensmoede? Boven
bedoelde vergadering bewees nog juist
het tegendeel, want de voorzitter deed
er in blakende'n ijver de toezegging, dat
het hoofdbestuur een onderzoek zal in
stellen naar heigeen de kloosters als
Industrieele ondernemingen verrichten
en in hoeverre zij1 daarom ook in de
rijksbelasting zullen hebben bij te dra
gen.
„Er is alzoo nog werk genoeg aan' den
winkel.
Rome is nog lang niet genoeg terugi-
gedrongen.
En toch ligt „De Grenswachter" op
apegapen
We weten maar één verklaring voor
dit verschijnselde tijden van dat bot
te auti-papisme zijn voorbij, wijl de zoo
ho- g opgevijzelde Roomsche gevaren
meer ei meer slechts in de verbeelding
blijken te bestaan.
\LGEMEEN OVERZICHT.
De groote woorden van Rusland in
zake de toestand in den
Balkan
hebben, zooals reeds gemeld, weinig mo
gen baten en met evenveel onbe
schroomdheid als vroeger gaat de Turk
voort zijn troepen naar de Montenegrijn-
sche grens te verplaatsen.
De Montenegrijnsche gezant te Kon-
stautinopel heeft dan ook bij de Porte
geprotesteerd tegen de gewijzigde tac
tiek van Toergoet pasja, die zijn actie
maar de grens toe heeft verplaatst. De
gezant beeft te verstaan gegeven, dat
zijn regeering de Porte verantwoordelijk-
stelt voor alle schaden, die door een
bombardement van Podgoritza, dat op
Montenegrijnsch grondgebied ligt, zou
kunnen ontslaan.
De autoriteiten in Montenegro verze
keren om strijd dat Montenegro niets lie.
ver wil dan de raadgevingen der mo
gendheden opvolgen en den vrede hand
haven, hoewel de houding der Porte en
het optreden van de Turksche troepen
tegenover de Afbaneesche opstandelin
gen liet de Montenegrijnsche regeering
uiterst moe iel ijk maakt om de grensbe
woners in bedwang te jjouden. Zij zal
spoedig een roodboek uitgeven over het
optreden van de Porte in Albanië en
haar slechte gezindheid jegens Mo^iten^e-
gro. Men Verwacht, dat dit roodboek de
openbare meening in Europa zeer gun
stig voor Montenegro zal stemmen.
Ondanks al die verzekeringen echter
gaat, gelijk reeds boven vermeld Turkije
voort de 'grenzen steeds nauwer te be
zetten. Echter heeft men bij het opltrek-
ken nogal vee'l van de opstandelingen te
lijden.
De Times verneemt uit Cettinje, dat de
Turksche troepen, die onder Djaffer-
bey naar Kopritsja oprukken om zich
daar aan te sluiten bij de trgepen vanl
Toergoet Pasja, verslagen zouden zijn
door de Albaneezen. De verliezen der
Turken zoude::! 'belangrijk zijn. Ook zou
den de troepen van Toergoet, die trach
ten Weletsjiko, de berg-vesting, te be
stormen, bloedig afgeslagen zijn. Intus-
schen gaat Montenegro "voort met het
maken van oorlogstoebereidselen. 'Er
worden wapens en 'schietvoorraad uitge
deeld ön de 'grenstroepen worden ver
sterkt.
Maar behalve aan 'dien kant der gren
zen blijven ook' elders de Turken het
anderen, of anderen tien Turk lastig ma
ken. 't Is 'meestal moeilijk uit te maken
wie het eerst begint. Terwijl over het
algemeen aan zulke
Grensincidenten
weinig belang wordt gehecht, schijnt het
mü toch op een Bulgaarsch-Turksch con
flict te zullen uitloopen.
De toon der Bulgaarsche pers is zeer
opgewomden. Enkele bladen schrijven op
zeer oorlogzuchtigen toon. Zij zeggen,
dat alleen een oorlog tegen Turkijle
rust brengen kan op dön Balkan. De
half-ambtelijke Den schrijft: „Als het
zoo voortgaat, dat de wede'rzifdsclië of.
ficieren aan de grens worden neerge
schoten en de vijandschap aain de grens
zich ophoopt, dan zou het zeer gemak
kelijk tot een gevaarlijk conflict ko
men."
Het gevaarlijke van de zaak is vooral,
dat de Bulgaarsche regeeriing, ook al wil
ze zelf den vrede, door de opwinding
in den lande zou kunnem meegesleept
worden en door de openbare meening
tot een oorlog zou kunnen gedwongen
worden.
In deze zouden
Bulgarije en Montenegro
wel eens één lijn kunnen trekk n tegen
den gemeenschappelijke vijand en dnn
heeft men de poppen aan het dansen.
Men denke maar eens aan de vroegere
geruchten over een gezamenlijk optre
den van Bulgarije en Griekenland, dat
ook nog een appeltje met den Turk te
schillen heeft. Wat het eerste betreft
verneemt de „Daily Chronicle" uit Kon.
stantinopel dat Bulgarije en Montene
gro er zich op voor berddemi, om zoo
noodig samen te gaan tegen Turkije),
indien Turkije Montenegro mocht aan
vullen. Beiden rekenen daarbij op den
steun van Rusland.
Dit laatste kon wel eens, gezien het
gebeurde der laatste dagen, een misre
kening blijken.
Nu wij niets hooren van de interna
tionale Zee'liedenstaking die den 29ste
moest zijn uitgebroken doch nu volgens
den secretaris van het Zeelied,etiver-
bond te Liverpool waarschijnlijk op 1
Juli ons zal komen verrassen komt
uit Lomden en bericht, dat ook een
internationale mijnwerkersstaking
binnenkort zal worden afgekondigd.
Duitschland zou tot deze staking het
sein moeten geven.
Deze staking schijnt onve'rmijdelijk ten
gevolge van de houding der directies
van de Duitsche kolenmijnen; die be
slist hebben geweigerd een geëischte
loomsverhooging \an 15 pCt. toe te'staan.
Sache, president van de Duitsche Mijn}-
werkersbond, ziet de toekomst somber
in, en volgens hem is de staking der
Duitsche mijnwerkers zeker.
In dat geval zal het interuatiojnale
comitc vergaderen om te beraadslagen
over de aan te "nemen houding en de
wijzen, waarop de Duitsche kameraden
zouden zijn te helpen. De kans is dan
groot, dat een internationale staking zal
word en a f g eko n d i gd
Dit werd ook van de zeeliedenstaking
beweerd en toch....
GEMENGD.
De gezondheidstoestand des Oos-
tenrijkschen Keizer is thans voortreffelijk.
De keelaandoening is geheel verdwenen,
terwijl ook de hoest zeer verminderd is,
zoodat de Keizer een ongestoorde nacht
rust kan genieten.
De Kroonprins van Servië gaat den
Sultan van Turkije bezoeken, wanneer
deze in Macedonië reist.
Minister Lloyd George heeft Maan
dag in het Britsche parlement namens
den eersten minister medegedeeld, dat
de regeering in de volgende zitting een
week beschikbaar zal stellen voor de ge-
heele behandeling van het wetsontwerp
op het kiesrecht voor vrouwen.
Blijkens een telegram uit Puebla
in Meixco is gisteren te Cholulua een op
stand uitgebroken. Veertig personen zijn
gedood. Een aantal winkels, regeerings-
gebouwen en particuliere huizen zijn ge
plunderd. Het gepeupel is meester van
den toestand. De stad werd met onder
gang bedreigd, omdat de opstandelingen
er den brand in hadden gestoken.
Bij een oefening in het Kattegat zijn
de torpedobooten S 139 en G 172 tegen
elkaar aangevaren. De G 172 werd zwaar
beschadigd. Een matroos liet bij de aan
varing het leven.
Uit Messina wordt geseind, dat al
daar in de Kathedraal is ingebroken. De
dieven stalen historische en archeologi
sche voorwerpen van waarde tot een ge
zamenlijk bedrag van 3 millioen lire.
De Beiersche post zal op 10 Juni
bij gelegenheid van het 25-jarig regee-
ringsjubileum van den prins-regent herin
neringspostzegels van 5 en 10 pf. uitge
ven, die tot 30 Juni in Duitschland en
Oostenrijk geldig zijn.
De zegels, die evenals de onlangs ver
schenen nieuwe postzegels door August
van Kaulbach ontworpen zijn, vertoonen
het portret van prins Luitpold, omgeven
door een krans, dien twee kinderfiguren
omhoog houden.
De postzegels zijn in vier kleuren ge
drukt.
Zware onweders, gepaard gaande
met wolkbreuken en hagelslag, hebben
in den omtrek van Stuttgart groote schade
aangericht.
Te Griinsfeld in Baden, is een molen
door het water weggespoeld. De mole
naar en drie anderen verdronken. Naar
die plaats zijn twee compagnieën soldaten
gezonden, om hulp te verleenen..
Te Paimar (in Baden) zijn zes huizen
door het water weggeslagen. Twaalf
menschen, onder wie een geheel gezin,
zijn verdronken.
Het noordelijk gedeelte van het Ja-
pansche eiland Hoddaïko wordt door een
geweldigen woudbrand geteisterd. Vijf
steden worden door een vuurzee omringd.
Ook de kolenmijnen branden. Er zijn veel
slachtoffers.
De Engelsche koning heeft zijn hof
maarschalk gelast, twee voorname verte
genwoordigers van de vakvereenigingen
uit te noodigen de kroning bij te wonen.
Het parlementaire comité van het congres
heeft daartoe nu twee welbekende vak-
vereenigingsmannen gekozen.
Generaal Moinier heeft met den Sul
tan overlegd over de voorwaarden, waar
op aan de opstandelingen vergiffenis zal
geschonken worden. Daarvoor zal wor
den geëischt: uitlevering van de helft der
wapenen, oorlogsschatting en collectieve
verantwoordelijkheid van de stammen
voor aanslagen.
De Schwerinsche correspondent van
de „Frankfurter Zeitung" verneemt, dat
de groothertogen van Mecklenburg-
Schwerin, en Mecklenburg-Strelitz, nu al
le onderhandelingen met de ridderschap
mislukt zijn, besloten hebben, in October
aan hunne landen eigenmachtig een
grondwet te verleenen.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. be.*>iuiï is benoemd tot burge
meester der gemeente 's Gravenhage, jhr.
mr. dr. Hj. van Karnebeek, referendaris
aan het departement van Koloniën.
Ter belooning van personeel van het
leger in Ned.-Indië dat zich onderscheiden
heeft bij de krijgsverrichtingen in het
commandement van Timor en onderhoo-
righeden
benoemd tot ridder 4e kl. Öer Militaire
Willemsorde, de sergeant der inf. G. Be
ker;
begiftigd met de eeresabel met het ge
bruikelijke opschrift, de le luit. der inf.
G. D. Spandaw;
bepaald, dat bij afzonderlijke dagorders
zoo in Indië als in Nederland, eervol zul
len worden vermeld de sergeant der in
fanterie, instructeur bij de gewapende po
litie Ii. Marks, ejn ,4e korporaal-zieken
verpleger J. H. üeynen;
zijn benoemd tot subst.-officier van
justitie bij de arrondissements rechtbank
te Rotterdam, mr. A. E. M. Steenberghe,
thans ambtenaar te Utrechtj
tot ambtenaar van het openbaar minis
terie bij de kantongerechten in het arron
dissement Utrecht, ter standplaats Utrecht
mr. A. N. Fabius, thans ambtenaar te
Zierikzee;
tot ambtenaar te Zierikzee mr. J. U.
Polman, advocaat en procureur te Am
sterdam
is C. van Mensch, burgemeester der ge
meente Dinteloord, benoemd tot ridder in
de orde van Oranje-Nassau;
is aan C. van Mensch, op zijn verzoek,
eervol ontslag verleend als burgemeester
der gemeente Dinteloord
is, bij het Kabinet der Koningin bevor
derd tot adjunct-commies, J. L. Verbeek
Wolthuys, thans le klerk bij dat Kabinet;
zijn benoemd: tot ontvanger der regi
stratie voor de burgerlijke akten en der
successierechten te 's-Hertogenbosch W.
Nanninga
tot ontvanger te Winschoten L. Vene-
ma;
tot ontvanger der registratie en domei
nen te Bergen op Zoom, L. H. Veenen-
bos;
tot ontvanger der registratie en do
meinen te Sommelsdijk, H. Vriesendorg;
tot ontvanger der registratie en domei
nen te IJselstein, L. van Buren Lcn-
sinck
is lo. aan den luit.-generaal W. Cool
van den staf der genie, op zijn aanvraag
ter zake van langdurigen dienst, onder
toekenning van pensioen, eervol ontslag
uit den militairen dienst verleend;
2o. aan voornoemden opperofficier Hr.
Ms. dank betuigd voor de veeljarige en
belangrijke diensten, door hem aan den
lande bewezen
is aan den res.-le-luit P. F. T. van
Veen, van het regiment grenadiers en ja
gers een eervol ontslag uit den militairen
dienst verleend.
Hofbericht.
Heden is ten paleize het Loo een mis
sie ter officieele mededeeling aan H. M.
de Koningin van de troonsverwisseling
in $chaumburg-Lippe aangekomen.
Te harer eer wordt er een ga'lamaal
gegeven, die zal worden opgeluisterd
door de stafmuziek van Arnhem.
Z. K. H. de Prins der Nederlanden
zal den lsten Juni a.s. van 10 uur 50
voor- tot 1 uur 45 namiddags te Helder
en van 2 uur 45 tot 5 uur 30 op het eiland
Wieringen vertoeven; daarna van 6 uur
30 tot den 3den Juni 7 uur 30 voormid
dags op het eiland Texel.
Op laatstgenoemden dag zal Z. K. H.
zich van 11 uur voor-tot 1 uur namiddags
te Urk ophouden, waarna hij ten pl.m.
4 uur 30 van Kampen naar liet Loo te
rugkeert.
Prins Hendrik vertrekt Maandagmor
gen voor drie dagen naar Choustrow in
Mecklenburg.
Verkiezing Eerste Kamer.
Bij koninklijk besluit is machtiging ver
leend aan den commissaris der Koningin
in de provincie Noord-Brabant, tot het
bijeenroepen van de Staten dier provincie
in buitengewone zitting op Dinsdag 13
Juni 1911, teneinde alsdan aan de orde te
stellen de verkiezing van een lid van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal, ter
voorziening in de vacature, ontstaan door
het overlijden van W. Merkelbach, lid
van die Kamer.
Agrarische partij.
Op Woensdag 21 Juni a. s. zal te
Utrecht een vergadering worden gehou
den tot stichting der Agrarische partij.
Ziekteverzekering.
De vraagpunten, welke door de com
missie uit de Tweede Kamer van voorbe
reiding voor de wetsontwerpen betreffen
de »d e Radenwet en de Ziektewet in
een nota den minister van landbouw, nij
verheid en handel heeft toegezonden, lui
den als volgt:
Is het wenschelijk de Ziekteverzekering
uitsluitend te doen plaats hebben bij van
overheidswege in te stellen organen?
Is het wenschelijk, de wettelijke ziekte
verzekering te beperken tot uitkeering
van ziekengeld met uitsluiting van de zorg
voor geneeskundige hulp?
Is het wenschelijk Raden van Arbeid
in te stellen, belast met de taak om mede
te werken tot de uitvoering van wetten
betreffende den arbeidü
De zedeloosheid.
De Zedeloosheidwet is thans in het
Staatsblad verschenen. De tijd van inwer
king treden is bij Kon. besluit bepaald
op 15 Juni 19.1, behalve voor het nieuwe
art 250 bis
„Hij; die van het opzettelijk teweeg
brengen of bevorderen van ontucht door
anderen met derden een beroep of eene
gewoonte maakt, wordt gestraft met ge
vangenisstraf van ten hoogste een jaar
of geldboete van ten hoogste duizend gul
den," welke bepaling van 1 Januari 1912
af van kracht zal zijn.
De Bakkerswet.
In een „Stand."-driestar lezen wij om
trent het besluit der Antir. Kamerclubl
over de Bakkerswet:
Dezer dagen wist de „Telegraaf" eeri
mededeeling uit onze "Club te doen;
Blijkbaar had een correspondent van dat
blad een van de leden der Club weten!
te verschalken. Maar zooals 't dan veelal1
gaat, wat hij op die manier te weten'
kwam, was te schriel en te pover om er
een bericht van te maken. Toen Vulde
hij 't aan. Dat aanvulsel werd hoofd-
zaak. Andere bladen vonden toen juist
dat aanvulsel het interessantste, en zoo
wordt het publiek misleid.
KORTE KRONIEK.
De gewone audiëntie van den mi
nister van financiën zal op Donderdag
1 Juni niet plaats hebben.
In de gisteren gehouden raadszit
ting te Velsen is besloten, af te zien van
verdere samenwerking met de gemeente
Bloem endaal tot stichting van een ge
meenschappelijke waterleiding.
Een groote tentoonstelling te Gro
ningen zal vermoedelijk in 1917 gehou
den worden. Op het kapitaal van'
f 100,000 is reeds f42,000 geteekend
zonder dat nog begonnen is met het op
halen der inschrijvingsbiljetten.
LEIDEN, 31 Mei.
Vliegende winkels.
De R. K. Middenstandsvereeniging „De
Hanze" heeft den strijd aangebonden te
gen een vliegenden winkel, die zich op de
Steenschuur tijdelijk heeft gevestigd en
daar een „uitverkoop" organiseert.
Een man met een bord is er geplaatst
om de stadgenooten aan te sporen hun
inkoopen te doen bij de Leidsche winke
liers, die in de gemeentelasten helpen bij
dragen.
De heer C. Oliemans, sinds 13 jaar
haltechef aan de Rijnlandsche stoomtram,
alhier, herdenkt 10 Juni a.s. den dag,
waarop hij voor 25 jaar bij de H. IJ. S.
M. in dienst trad.
Staatsblad no. 133 bevat een konink
lijk besluit van 22 dezer, waarbij de com-
missiën van aanslag voor de belasting op
bedrijfs- en andere inkomsten ter stand
plaats Leiden, Alfen, Woubrugge en
Gouda, zooals zij thans zijn ingesteld
worden opgeheven. Bij hetzelfde besluit
worden nieuwe commissiën ingesteld ter
standplaats en voor de kringen als hier
onder omschreven:
Leiden II, omvattende de gemeenten
Noord wijk, Noord wijkerhout, Voorhout,
Lisse, Hillegom en Sassenheim
Lei den II, omvattende de gemeenten
Leiderdorp, Zoeterwoude, Oegstgeest,
Warmond, Voorschoten, Katwijk, Rijns
burg, Valkenburg, Wassenaar, Alkemade
Leimuiden, Rijnsaterwoude en Woubrug
ge;
Alfen, omvattende de gemeenten Al
fen, Aarlanderveen, Oudshoorn, Bodegra
ven, Zwammerdam, Hazerswoude, Bent
huizen, Boskoop, Koudekerk, Nieuwkoop,
Nieuwveen, Zevenhoven en Ter Aar.
Gouda I, omvattende o.a. de gemeen
ten Gouda, Reeuwijk en Waddingsveen.
Woerde n, omvattende de gemeenten
Woerden, Waarder, Barwoutswaard en
Rietveld.
Gevonden Voorwerpen,
Sleutels, portemonnaie's, medaillon met
portret, ceintuurs, zak met waschgoed,
handschoenen, kinderzak met inhoud, kan
ten sjaal, sigarenkoker, 10-rittenboekje,
zakmes, een Amerikaansch geldswaardig]
papier, wit kindermanteltje, hondenstem-
pel, rozenkrans, armband van steentjes,
vaarboom, blauw zakje met kleedingstuk-
ken, stukje geel katoen, bril in etui, zil
veren halsketting, ongeveer 100 envelop
pen, dameshandtaschje, parapluje, blauw
