IQ Erna von Harneck. BUITENLAND. BINNENLAND. 2e Jaargang, No. 492. Bureau OUDE SINGEL. 34, LEIDEN. In tere. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 27a cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Vrijdag Mei 1911. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. V Verloren tijd. Is 'het nu niet zonde •en jamm'er van' de paar kostelijke daggen, welke mr. Troelstra aan zijn :inteperllati'e heeft op geofferd Laten we 't onderw'erp ervam eens op zijn gunstigs beschouwen en omschrij ven als volgt'de erkenning der organisa tie van ambtenaren door de overheid. Dit is wel zoo breed mogelijk opgeVat,! aiietwiaar, vooral wanneer m'en in aan merking neemt, dat "het ontslag van een spoorwegbeambte de feitelijke oorzaak Was van de interpellatie en de organisa tie, welke erbij te pas kwaim, die was van 't spoor- en 'trampersoneel. We breiden dit 'begrip thans even uit, maar willen dan toch gevraagd: is zulks nu een onderwerp 'om telkens en tel kens inde kamer ter sprake te brengen? Dat organisatie-stokpaardje is waar lijk al vaak genoeg bereden in ons par lement, terwijl het standpunt der regee ring reeds meermalen is uiteengezet. Waarom dan nu w.eer dien omhaal Indien waarlijk het ontslag van een beambte het vermoeden doet ontstaan, dat de regeering niet handelt overeen komstig haar geopenbaarde zienswijze, is dan een scherp geformuleerde Vrijdag- vraag niet voldoende om dienaangaande licht te verkrijgen? We zouden zeggen van ja, wijl immers dan ook een bondig antwoord is te ver wachten, dat houvast kan bieden. Waartoe leidt echter zoo'n breed uit gesponnen en met hatelijkheden door-1 spekte interpellatie anders dan tot een zoodanige verwikkeling der quaestie, dat er ge-en ontwarren meer aan is? Afgezien nog van het feit dat de ka mer haar tijd vooral thans wel anders kan gebruiken dan met een debat, het welk evenveel nut had kunnen strekken wanneer het niet meer minuten had ge kost dan thans uren. Natuurlijk zijn de socialisten dit niet met ons eens en zij zullen mr. Troelstra wel lovön, mogelijk nog het meest om wat buiten het onderwerp omging, n.l. om diens onlogische aanvallen op den minister. We 'gunnen hun dien pret, want heusch: de minister kan daar wel tegen en de regeering behoeft al evenmin te schromen, haar houding op den keper bekeken te zien. 'Onze roode vrienden gelieven ons in- tusschen ook eenig genoegen te gun nen en wel dit: als we mr. Troelstra e:i' de zijnen telkens zoo druk in de weer zien om uit allerlei n:;vallen stof te putten voor 'grimmige aanvallen op hun tegenstanders, dan denken we altijd aan het spreekwoordpompen of.... Men kent wel 't krachtwoord, dat hier staan moet. Als de roode heeren niet telkenmale met groot 'kabaal wijzen op eigen voor treffelijkheid ,dan zinkt hun schuit Eet daarom blazen 'zij alles op tot klassen strijd. Maar ze zullen er niet velel wil vain hebben.. Op den duur wordt het toch pompen en... FEUILLETON. Naar het Duitsch. 26) Ik "zeg niet: geef mij je woord, dat ge niet meer spelen zult. Maar laat ik het je alleen dringend verzoeken, Her man; laat het toch. Aan het treurige uit- ei.ide van mama's broeder hebt gij een waarschuwend voorbeeld. Papa betaalt het ditmaal en moet het wel doen, wilt gij niet genoodzaakt zijn, den rok des konings, dit kleed der eere, uit te trek ken. Een officier vooral moet op de hand having van zijn eer bedacht zijn. Mij wil het nu voorkomen, dat 'tniet met die eer overeenkomt van een gewin te leven, dat men een kameraad ontnomen heeft. Kleine zedepreeksterschertste hij. Die ernst gaat je uitmuntend af. Jammer, dat ik jc niet mede naar het Casino kan nemer), om de heeren daar je rede ook te laten liooren. Ik zeg je, Erna, hij, die mij daar uitplunderde, een nette kerel anders zou een scheef gezicht zetten. Toen broeder en zuster een ,uur later ALGEMEEN OVERZICHT. Reeds langen tijd heeft de vulkaan, waarop Portugal danst, dreigend Jiggen grommen, zonder tot uitbarsting te komen, nu echter ko men berichten los, die duiden op een in tense actie tegen de republiek. Dat kan niemand verwonderen, waar steeds meer door de regeering zijn best wordt gedaan om de republikeinen tegen de monarchie, maar vooral tegen het katholicisme op te zetten. .Tengevolge hiervan heeft, naar een telegram uit Braga meldt, een groo te menigte de gebouwen vau verschillen de geestelijke vereenigingen en het bu reau van een katholiek dagblad bestormd De vechtpartijen hebben de versieringen van vele huizen beschadigd, die ter ge legenheid van een feest geïllumineerd en met vlaggen versierd waren. Het bijzondere van dit geval is wel dat blijkens andere berichten, de republi- keinsche autoriteiten aan deze geweldda digheden .hebben meegedaan of liever deze voor hun eigen doeleinden hebben gebruikt. Lissabonsche bladen melden na melijk dat te Braga 200 vaandels, die de kleuren van de vroegere monarchie droe gen, in beslag zijn genomen. Te Figueiro da Foz zijn een kapitein van de artillerie en vier kanonniers als samenzweerders in hechtenis genomen. Is dit al een bewijs, dat er nog danig gewerkt wordt tegen de voorloopige re geering, de .Brusselsche „Peuple" verze kert uit betrouwbare bron te weten dat een uitgebreide royalistische samenzwe ring tegen de Portugeesche republiek wordt voorbereid. De samenzweerders willen zeker van hun zaak zijn en trach ten geld bijeen te krijgen, om de kosten te bestrijden van een militaire expeditie, die te Porto het land zal b n ïentrekken. De expeditie zal uit Vigo vertrekken. De samenzweerders hebben medeplich tigen onder het garnizoen van Porto. Een vertegenwoordiger van een groep financiers, die reeds 5 millioen francs bij eengebracht heeft, bevindt zich op het oogenblik te .Brussel, waar hij financieele kringen peilt. JHij biedt, voor het geval dat de samenzweerders de overwinning zouden behalen, mijn- en spoorwegcon cessies in Portugal aan. De telegrammen der laatste dagen doen hopen dat men binnenkort een herstel van den normalen toestand in Mexico mag tegemoet zien. Zelfs vernam de „New York World" uit Mexico, dat president Diaz de procla matie, waarin hij zijn aftreden bekend maakt, reeds heeft onderteekend. Ande re berichten geven te verstaan, dat Diaz beloofd heeft, nog vóór het einde der maand te zullen heengaan. In ieder geval is de wapenstilstand er door. De staking der vijandelijkheden zal 5 dagen duren, en zij zal absoluut zijn. D. w. z. zij zal gelden voor heel Mexico. Het komt er nu maar op aan, of de op- te zamen naar buiten gingen, liet een bediende juist den molenaar in de kamer, waar de vrijheer gewoon was de pachters en beambten van zijn goed te ontvangen. Oogenblikkelijk werd de nieuwsgierig heid van den luitenant opgewekt. Wat zou hij willen? Dat moet ik weten. Verontschuldig mij voor eenige minuten, Erna. Papa zal 't wel kort ma ken met den oude. Baron Harneck wendde geërgerd het hoofd om, toen de deur ten tweeden male openging en zijn zoon binnentrad. Den zenuwachtigen man was steeds de rustelooze wijze, waarop Herman door de kamer drentelde, onaangenaam. Hij legde nu het papier ter zijde, waarin hij ge lezen had, en monsterde den molenaar met een scherpen blik van het hoofd tot de voeten. De man was het bekijken wel waard. Het bovenlijf was bedekt met den langen Zondagschen jas, maar de beenen staken in den werkbroek. De oogen staarden, zonderling schitterend, onrustig van de eene zijde van het vertrek naar de an- deze, de persoon van den landheer steeds ontwijkend. Nu, molenaar, wat komt ge doen? vroeg de vrijheer koel, zijn zoon bedui dend te gaan zitten. De breedgeschouderde gestalte van den standelingenleiders, "die niet in den staat Chihuahua (het operatietérrein van Ma- dero) vechten, zich zullen gebonden ach ten door een overeenkomst, door de re geering aangegaan met Madero. Dat men zich overigens danig oingc- rust begon te maken over den toestand in den staat Mexico blijkt nog uit het bericht, dat de Duitsche gezant in Mexi co een protest heeft gezonden aan het ministerie van buitenlandsche zaken, waar in hij verklaart, dat het leven en de be zittingen der Duitschers niet voldoende beschermd worden. De leden van de Duitsche kolonie hebben een verzoek schrift tot de Mexicaansche regeering ge richt, idat ongeveer op hetzelfde neerkomt. Het schijnt dat de positie van den Sul tan van Marokko er ietwat rooskleuriger begint uit te zien. De correspondent van de „Daily Tel." te Tandzjef heeft nl. uit Fez, d.d. 11 de zer, vernomen, dat 12.000 opstandelin gen de stad drie dagen lang verwoed hadden aangeallen, maar met bebloede koppen waren teruggeslagen. De troepen van den sultan, "buiten de stad gelegerd, wachtten den aanval af. Het geschut maaide telkens den onstui mig aanstormenden vijand neer. Eindelijk trok deze in ven^irring terug. De troepen van den sultan leden weinig verliezen. De sultan sloeg het gevecht uit een toren van zijn paleis gade, en wenschte de kolonels .Brémond en Mangin met de overwinning geluk. Slaven van den sultan, op de stadswallen opgesteld, stre den mede. Toch, al heeft men die aanvallen kun nen afslaan, .wanneer de andere kolon- nes niet spoedig een overmacht bezor gen, ziet het er, vooral wat ammunitie betreft, toch zoo mooi nog niet uit. Ook de optrekkenden hebben, zooals meer gemeld, veel van kleine, maar hardnekki ge aanvallen te lijden. De Fransche bladen hebben een tele gram uit Rabat, meldende dat de kolon- ne-Brulard op 16 Mei slaags is geraakt met de ,Beni Hassens en dezen na een heftig gevecht uiteen heeft gejaagd. Aan Fransche zijde zijn drie gewon den gevallen. Tevens meldt het ministerie van oor log, dat .een verkenning van Debdon uitgaande is aangevallen door de Ma rokkanen. Een kapitein moet gedood, een luitenant gewond zijn; 10 man zijn ge dood of gewond. De vijand werd terug geslagen. De nog steeds brandende kwestie der scheiding van kerk en staat in Spanje heeft sommige bladen tot de mededeeling verleid dat het Vaticaan besloten heeft naar het in Juni a.s. te Madrid te houden Eucharistisch Congres geen legaat te zen den. De reden hiervan is, naar uit Rome wordt gemeld, dat zulk een legaat nood zak el ijk erwijze met het Madrileensche hof en de 3paansche regeering in aanraking moet komen. ,H'j kan zich daaraan niet onttrekken en zou derhalve in een zeer moeilijke positie komen. Bovendien zal man zwenkte onzeker heen en \veer, de lippen bewogen zich, maar geen geluid werd hoorbaar. Eerst toen majoor Harneck een on geduldig: „Nu?" liet hooren, vernam men, bij stukjes en beetjes uitgebracht, de woorden: Help mij, Gnaden. Ik ben een ver loren man. Ga eerst zitten molenaar, want je kunt haast niet op je beenen staan. En spreek dan verstandig, beval Harneck. Sloffend ging de oude naar den naasten stoel. Zwaar liet hij er zich op neervallen en keek dan weder rusteloos om zich heen. Het duurde geruimen tijd, voor de beide Harnecks erin slaagden te verne men, wat den man in angst had gebracht. De voornaamste schuldeischer van den molenaar had zijn vorderingen overge dragen aan den boer van Groszhof, en deze had zich nu plotseling als de bezitter daarvan doen kennen. Alles kwam nu bijeen. De poging, een som bij den vroeger steeds gewilligen geldschieter op te nemen, was mislukt. Kon de molenaar de vereischte sommen 'niet bijeenbrengen, dan dreigde de Grosz- hofer met verkoop van de hoeve. Het gansche onheil kan vermeden worden, als mijn Amrike maar trouwen wilde ,met .Chiistiaan. Maar het kopp'ü"1-' door niet aan het congres deel te nemen indirect het protest van het Vaticaan te gen de kerkelijke politiek van Canalejas, inzonderheid tegen de vereenigingswet, tot uitdrukking komen. Naar evenwel aan de „Köln. Volksztg." uit Rome geseind wordt, heeft Z. H. de Paus den aartsbisschop van .Toledo kardinaal Aguirre, benoemd tot Pause lijk legaat op het Eucharistisch Congres te Madrid. Dit is wel de beste tegenspraak der berichten in anti-clericale bladen, volgens welke de ,H. Vader ditmaal geen legaat naar Atadrid zou zenden. GEMENGD. Koning Peter van Servië heeft een Oekase uitgevaardigd, bij welke hij tij dens den duur van zijn verblijf in het buitenland den kroonprins als zijn plaats vervanger aanstelt. De „Vossische Zeitung" verneemt, dat de Porte de veelbesproken kadi's niet naar Kreta zal zenden. De Mohame- danen op Kreta zullen hun kadi's zelf kiezen en de Porte zal hun benoeming aan de goedkeuring der beschermende mogendheden onderwerpen. Blijkens een telegram is de af kondiging van de dreigende zeeliedensta king van 29 Mei vastgesteld. Maar het is moeilijk officieele bevestiging van dit bericht te ontvangen. De Russische consul te Sjanghai heeft het gerucht tegengesproken, als zouden Rusland en Japan thans onder handelen over een offensief en defensief verbond, met het doel, hunne weder- zijdsche belangen in Mandsjoerije te ver zekeren. Hij legde er den nadruk op, dat Rusland's politiek uitsluitend ten doel heeft, den status quo te handhaven en de vriendschappelijke relaties met China en Japan te handhaven. Te Berlijn en in de Berlijnsche voorsteden dreigt een staking van bak kersknechts. Koninklijke besluiten. Bij kon. besluit is benoemd tot direc teur van het telegraafkantoor te 's-Her. togenbosch W. D. Nolting; is de directeur van het postkantoor te Nijverdal G. A. L .E. H. Geraeds The- singh, eervol van het beheer van gemeld kantoor ontheven en benoemd tot com mies der posterijien 2e kl. is benoemd tot ridder in de Orde van den Nederlandschen Leeuw, J. J. Ie Roy, oud-kapitein van het Nederlandsch-Li- dische leger en directeur van de „DvuLcli-Niederlandische Telegraphen- gesellschaft" te Keulen. Pest op Java. Een nader regeeringstelegram betref fende de pest Op Java, luidt: Afdeeling Malang: gisteren 17 geval len, waarvan 10 dooden. Soerabaja: 2 gevallen. Kediri2 gevallen, waarvan één doode. Djokjakarta: één verdacht geval. ding huilt zich de oogen uit het hoofd en wil liever in ellende gaan dan met den Groszhofer, zoo besluit de molenaar toornig zijn mededeelingen. En wat moet ik daarbij doen? vroeg de vrijheer, toen de zaak zoover opge helderd was. Als de gnadige Herr mij nu helpen wilde, stotterde de molenaar. Indertijd heeft mijnheer de baron mij toch, toen ik geld noodig had, aangeraden een hypo theek te nemen, daar er later wel raad geschaft zou worden. Zonder borgtocht wil de geldschieter niets meer geven en nu dacht ik, als de gnadige Herr... De familie van den molenaar was al sinds menschen heugenis op de hofstede; de vader van den verzaker was een vlij tige, brave man geweest... maar neen, het ging toch niet aan. In de hoogte kwam de verhypothcekte bezitting toch niet meer. Hard en afwijz nd klonk het uit des majoors mond: Gij moest Amrike beter op haar plicht wijzen. Waarom wil de deerne niet? De aderen op het voorhoofd van* den molenaar zwollen op en teckenden een blauwroode streep tot onder het grijze haar. Hij balde de vuist en schreeuwde: -Die geheim van een Frans loopt de De Bakkerswet. Door de afd. Utrecht van den (NedL R. K. Bond Van Bakkers, Cacao-, Choco- laad- en Suikerwerkers, is een adres naar de Tweede Kamerverzonden, waar in verzocht wordt: j lo. den nachtarbeid in het bakkersbe drijf ook voor patroons te verbieden; 2o. het voorstel tot invoering van het drieploegenstelsel te verwerpen; 3o. bij de artikelen 12 'en 13 zoodanige over gangsbepalingen te voegen, dat 3 jaat< na invoering der wet de 60-urige werk week gewaarborgd is. Waarschuwing aan Landverhuizers. De minister van buitenlandsche zakeit vestigt in de Stct. de bijzondere aan dacht van allen, die voornemens mochten' zijn als landverhuizers naar den vreem de te gaan, op het volgende Het is in den laatsten tijd gebleken;' dat hier te lande personen hun werk er van maken, om op te wekken tot land verhuizing naar overzeesche 'gewesten; en dat deze personen van eiken aange- brachten landverhuizer van derden eene belooning ontvangen. Aanbevolen wordt de mededeelingen die dergelijke perso nen o.mrtent vooruitzichten voor Innd- verhuizers doen, niet zondemader onder zoek als juist 'aan te nemen. Inlichtingen omtrent de vooruitzichten1 van landverhuizers in vreemde landed worden, voor zooveel 'beschikbaar, ver strekt door het 'departement van buiten landsche zaken te 's-Gravenhage. Holl. IJzeren Spoorweg Maatschappij De minister van waterstaat heeft aan de H. IJ. S. M. machtiging verleend voor den loopenden zomerdienst treinen te doen stoppen aan stations, waar dit vol gens de vastgestelde dienstregeling niet is voorgeschreven, doch alleen in geval len, wanneer dit noodig is oin reizigers bij treinvertragingen of missen van aan sluitingen on hunne'bestemming te bren gen. Nederl. Vereen. Gemeentebelangen. De Nederlandsche Verceuiging voor Gemeentebelangen die zich na bespra king met het 'bestuur der Vereenigingl voor Handel, Nijverheid en Gemeente belangen te VGravenhagc bereid heeft verklaard congressen beterffende ge meentebedrijven en gemeentezaken te or- ganiseeren, heeft op verzoek van leden; aan de orde gesteld: lo. de vraag of en jn hoeverre eene andere wettelijke voorziening vereischt wordt ter bevordering van geineenschap- pelij'.e regeling door ge-nee iten van ha e zaken, belangen enz. 2o. de vraag in hoeverre de Gemeente geschikt is hare medewerking te ve lee- nen bij de uitvoering der sociale wetge ving. De heer Jhr. Mr. C. A. van Beresteijn/ burgemeester van Veendam zal aangaan de het eerste punt eene schriftelijke in leiding geven, waarin de verschillende vragen, waarto-e liet onderwerp aanlei ding gee ft, worden aangegeven. Omtrent het in de tweede plaats ge noemde vraagpunt zuilen praeadviezen meid na. Als ik die twee bij mekaar vind, gebeurt er een ongeluk. Daarna zonk de dreigend opgeheven hand weder slap terneer en de reuzen gestalte zakte ineen. Den vrijheer stuitte dit tooncel tegen de borst. Maar geven wilde hij niets en zoo zeide hij na een korte pauze: Gij weet nu, dat ik je niet helpen kan. Annemarie zal wel verstandig we zen. Ga nu. Met smeekenden blik zag de mole naar van den vader naar den zoon. Bij dezen vond hij een half verlustigend lachen, bij genen een koel afwijzende uit drukking. Log stond de man op, drukte den verkreukten hoed op het hoofd en ging naar de deur. Met een luiden kreet wankelde hij plotseling en viel tegen den wand. De luitenant snelde toe; hij dacht, dal de man door een duizeling overvallen was. Nu, oude, wat ga je beginnen? De molenaar legde zijn knokige hand op den arm vgn den jongen man, trok dezen naar zich toe en zeide angstig: Ziet gij die ratten niet? Drie, vier! Hu, wat loopen die beesten daar rond. (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1911 | | pagina 1