C. A. Hegenbarth v|h Gerner Co.
Meeuws9 fijne Vlees$«varen en Delicatessen.
Een Menschenleven Lang
J. A. Kohschulte,
VOORJAAR 1911
J. VAN DER S
1000 S 600 3OO"iS^.<<,Ji0!ifK2eïïlOO'"stl"-60',^^a"15
Oertlc er nu om
Afdeeflirtg Beddenmagazijn
fe aan",
Magazijn St. Joseph.
J. J. POLLMANN,
Landbouwtentoonstelling
GELD verkrijgbaar
Magazijn van KRISTAL, GLASWERK, FAIJENCE,
SPIEGELS en PENDULES.
Magazijn DE STAD MAAS i RI
Grasgewas Alkemade.
verkrijgen. Zoo werden geregeld en zeer
Zorgvuldig de jquantiteiten voedsel gewo
gen, de hoeveelheden drank genoteerd,
Senz. „Den vri|en tijd gebruikte ik ver
telt dr. v. Romunde tot het uitwer
ken mijner notities en het verzamelen
Van meerdere gegevens. Zoo werden bij
voorbeeld bij elk bezoek, dat ik aan het
klooster bracht, mijn proefpersonen ge-
.wogen. Daar zomer- en winterkleeding
natuurlijk van elkander verschilden, en
de monniken van elke soort slechts ëén
stel hadden, dat zij dag en nacht droe
gen, woog ik zomers de winterkleeren
;en 's winters de zomerkleeren, zoodat ik
aldus het netto-lichaamsgewicht mijner
proefpersonen kon bepalen."
Daar het natuurlijk niet ging, met het
oog op de verschillende arbeidsverrich-
tingen in het klooster, uit de klooster
lingen er willekeurig eenige te kiezen,
had de prior acht personen voor den
Onderzoeker beschikbaar gesteld, die allen
steeds gezond en gedurende vele jaren
in het klooster waren geweest, waarbij
met zijn wensch was rekening gehouden,
dat de helft tot de paters en de helft
tot de broeders zou behooren, en ver
volgens, dat zij een middelbaren leeftijd
zouden bezitten en verschillende am
bachten verrichten, waarbij dus het eene
deel meer het zware en het andere meer
het lichte werk deed.
Met het oog op de voeding der arbei
dende klasse, zou dr. Van Romunde het
wenschelijk achten, dat deze ging leeren
van de sobere leefwijze der monniken.
„Waarom vraagt hij zou men
voor de arbeiders ook niet een voeding
mogen verlangen, die een caloriënwaarde
bezit gelijk aan die, welke aan de Trap
pisten noodig js gebleken? in zeer vele
opzichten biedt deze voeding groote voor
deden. Het eiwit, om daarmee te be
ginnen, dat als een groote factor in de
voeding wordt beschouwd, is er, althans
absoluut gerekend, in ruime mate in aan
wezig. Immers vonden wij voor de paters
een gemiddeld dagelijksch eiwitgebruik
van 130 gr. en voor de broeders van
155 gr. Relatief is het eiwitgehalte, be
rekend naar de caloriënwaarde, 14,4 pCt.
voor de paters en 14 pCt. voor de broe
ders, dus nauwelijks lager dan dat van
gemengden kost, door Voit verlangd voor
middelmatigen arbeid, zijnde 15,0 pCt.
van de totale warmtewaarde van het
voedsel."
Belangrijk is deze wetenschappelijke
uitkomst vooral, omdat de meeste onder
zoekers tot dusver die voeding als vol
doende bestempelen. Tegen zijn verwach
tingen vond dr. Van Romunde meer dan
voldoende eiwitstoffen >n de voeding der
Trappisten, geheel in afwijking van het
vermoeden, dat een andere onderzoeker,
dr. Suchier, had gewekt in diens werk:
„Der Orden der Trappisten und die vege
tarische Lebensweise".
„Wel aldus besluit dr. Van Romunde
kreeg ik allerwegen den indruk, dat
zij, die pas hun intrede in het klooster
doen, gedurende de eerste weken last van
hun ingewanden hadden, maar deze ver
schijnselen verdewnen al zeer spoedig,
om plaats te maken voor een gezonden
eetlust zonder maagbezwaren. Ofschoon
hun voeding eiken dag ongeveer dezelfde
was en de eenigste verandering meestal
betrekking had op de hoeveelheid, die
hun werd opgediend, werd zij steeds met
evenveel graagte verorberd, zonder dat
er iets werd in het werk gesteld, om
dezen „reizlose" kost smakelijker te ma
ken. De stelling, die velen verdedigen,
dat de voeding de noodige afwisseling
moet bieden, opdat deze ten slotte niet
gaat tegenstaan en men daardoor zijn
eetlust zou verliezen, gaat hier absoluut
niet op en wordt mijns inziens in het
gewone leven dikwijls te overdreven in
practijk gebracht. Is men eenmaal aan
zulke voeding als die der Trappisten ge
wend, dan komen er bijna geen maag-
darmbezwaren voor. Klachten over zoo
danige aandoeningen heb ik zelfs bij her
haalde navraag nooit vernomen.
Dat er bij gebruik van zoo groote
quantiteiten voedsel maagverwijding zou
ontstaan, gelijk velen ineenen, daarvoor
heb ik geen bewijzen in handen. Suchier
meldt daaromtrent, dat in het klooster,
waaruit hij zijn gegevens verzamelde, een
pater, die tevens medicus was, hem ver
zekerde, dat in de laatste 10 jaren slechts
één geval was waargenomen. Huismedici
van andere kloosters, wien ik om inlich
tingen gevraagd had, konden mij ook
geen bewijzen leveren. Eén feit is zeker,
mochten er gevallen voorkomen, dan
brachten deze geen bezwaren met zich
mede, en dit is toch de hoofdzaak. Het
spijsverteringsorgaan raakt langzamer
hand aan dezen kost gewoon. Dat de
monniken dan niet meer andere voeding
goed kunnen verdragen, daarover heb
ik verschillende mededeelingen van Trap
pisten ontvangen, die, wanneer zij bij
hooge uitzondering en wegens bijzondere
omstandigheden het klooster eens voor
een paar dagen verlaten en dan den ge
wonen kost gebruiken mochten, in de
meeste gevallen Jast van hun spijsver
teringsorgaan kregen.
„Wat de economische zijde van het
vraagstuk betreft, blijkt uit een zeef
nauwkeurige berekening, welke ik aait
den prior van het klooster dank, en!
waarbij de voedingsmiddelen, uit eigen;
tuin en eigen vee afkomstig, volgens
marktprijzen werden getaxeerd, dat del
voeding der .Trappisten, ongerekend de
toebereiding, per dag en per man gen
middeld 35 ets. kost, dus overeenkomende
met de prijzen, welke volgens Moquette
voor eene aan billijke eischen beantwoor-»
dende voeding der arbeiders zouden
moeten worden besteed en die tusschert
27,6 en 39,6 ets. per dag varieeren. Men
moet echter hierbij wel in aanmerking
nemen, dat de arbeidersrantsoenen, waar
van hierboven ^de geldswaarde wordt
medegedeeld, slechts een warmtewaarde
van pl.m. 3000 caloriën rep res ent e eren,
terwijl de .Trappist er voor dezen prijs
gemiddeld 4078 ontvangt. De spijzen, die
aan dit caloriënaantal het grootste con
tingent leveren, zijn wel in het algemeen!
brood, aardappelen en karnemelkscha
pap. Summa summarum schijnt het mij
niet van belang ontbloot om voor het
vervolg bij het opstellen van rantsoenen
voor volksvoeding rekening te houden
met de wijze, waarop dit vraagstuk door
de Trappisten js opgelost."
Heden overleed, onze dier
baren Broeder, Behuvvdbroedcr
en Oom, de ZeerEerw. Heer
PETRUS DESIDERIUS
AMANDUS JONDAG,
Pastoor 1p raaenheim,
na het ontvanf efl dlr p.H. Sacra
menten der fften«j|len, over
leden te Slfsenheim, in den
ouderdom vot ruim 62 jaren.
Namens de Familie,
H. J. ZONDAG,
8913) Pastoor te Vogelenzang.
DIK VET SPELj>er 5 pond f 1.60.
MAGER SPEOfcer 5 pond fl.85.
GESMOLTEN KMIDVET, p.5 p. f 2.—,
w.a.j. wiemade al..
Wassen aar. (8808)
De BRENNABOR en FONGERS Rijwielen
hebben sinds jaren bewezen, de
BESTE |on|lor de eerste klas
Rijwielen Be lijn. Tegen concur
reerenden!, pljs verkrijgbaar bij
den Agent:
7590 w stipïjoivk,
Roelolarendsveen.
De prijs van een rijwjttallé<H
Maar de prijs in verbJwi met de kwaliteit der machine
geeft een beoordeelingsinaatstaf.
En men raadplege nu eens de prijzen der Fongers-
rijwielen en beproeve hun kwaliteit.
Het resultaat, waar men dan toe komt, drukt meer
uit dan cijfers in een prijscourant.
DE GRONINGER RIjWIELENFABRIEK A. FONGERS.
Filiaal te Lelden Breestraat 86.
KARPETTENKARPETTEN
als ie voor Pinksteren nog een prachtvol karpet noodig hebt, moet
U beslist naar den GOEDKOOPEN BEDDENWINKEL in de
Janvossensteeg 65 gaan. Daar wortten ze, om dien reuzenvoorraad
wat op te ruimen, voor spot spotprfeen uitverkocht. Nergens kan
je nu beter terecht. OnthouT-ïoed delg prijzen. De 2 bij 3 of 6 els
van 4,00 voor 2,SO, de Vole 9 of 2H x 3W van 5'50 v00r
3 60 de extra groote 12 elsfcf 3 Bij '4 van 6,50 voor 4,65, en die
h'eele groote 16 els die z»« 44 el Tfmg en 3H breed, van 11 voor
6 40 Onze karpetten zijn fes)»"1 v00r solide en ijzersterk e" beslist
echte kleuren. Nog honderdduizend rol behangselpapier in de
nieuwste patronen van af 1H ct. per rol, tot in de fijnste soorten
voor halfgeld. Denk er nu om, als je beslist goedkoop en goed
wii koopen, gaat dan nergens anders dan naar den Goedkoopen
Beddenwinkel in de Janvossensteeg 65, vlak bij de Haarlem
merstraat. Let altijd goed op no. 65. 8912
staan wij borg voor onze vanouds bekende Soliedste Veeren Bed
steden waarvan wij er gedurende 25 jaar duizenden hebben ver
kocht 'zoowel binnen ais buiten de stad, tot ieders groote tevreden
heid 'eeheel Compleet met zwaren Linnen Tijk en dubbel gestoomde
Veeren in de prijzen van f 24.75, f 27.—, f 29.50, f 33.50,
f 36 75 t' 42 f 45.50, f 52.— em hooger, terwijl onze Zwaar
gevulde'Kapokbedden f 8.50, f 12.50, f 15.50 voor jaren
bestaanbaar zijn. Stroo-, ZasgGts, K"
tot Fabrieksprijzen. Groots vrorraa
Wiegen en KinderledikantenJLeid:
Katoenen en Moltondekens.
Haarlem merstr. 72,
over de Vrouwesteeg.
Manufacturen- en Beddenhandel.
en Springveeren Matrassen,
iten en IJzeren Ledikanten,
'ollen Dekens. Bedspreien.
8910
P. S. Jonge
Lieden, die
gaan trouwen,
noodigen wij
beleefd uit tot
een bezoek,
en U doet Uw
voordeel.
HOOGSTRAAT. HOOGSTRAAT.
Eenig Magazijn van uitsluitend Religieuze-Artikelen
Beelden en Kruizen met enntöider Stolpen,
Kruismidallions, Schilderijen in ailannaateii en prijzen.
Kerkboeken, DevotieioepC Jwenkranzen enz.
Alle Beelden en Krui*tbfcn Smalle maten, doch uit
sluitend eerste kwaliteit/reien onnavolgbare goedkoope
prijzen voorhanden.
Bij verzending wordt voor goede onbeschadigde overkomst
ingestaan. Beleefd aanbevelend, 89it
NIEUWE RIJN, Vischbrug. HOOGSTRAAT 3 en 4.
Het Programing is fgtvrijgbaar gratis en
franco op schrifteli^e aanvrage, aan het Secretariaat
Rapenburg 31. 8882
op billijke voorwaarden. Geen
LevensverzeterinS. Adres:
Leidsche
Langebrug
Opgericht 1
tot 1 uur.
schotbank,
oek Wolsteeg.
•agelijks van 10
8603
Maarsmansstee^ 7. JVlaarsmanssteeg 7.
Hongaarsch en Boheemsch Majolica, Schilderijen, Tegels in Lijst.
Salon-
en Luxe-La:
GALANTER]
Pendules in Marmer en Onyx, Klo!
luxe: meubei
Tafel- en Ontbijtserviezen,
voor Gas en Petroleum.
jl ER1ËN, - LEDERWAREN.
■lateurs in de fijnste en goedkoopste afwerking.
S, L-ï QUTWAREN.
ORSLLEIN en AARDEWERK.
Wcsdistellen en Huishoud-Artikelen, enz.
Japansche en Chineesche Goederen,
Gnu de Cologne. Echt ZVleissner Porselein.
JjSg- 1ste ETAGE, APART INGERICHTE ZAAL VOOR 8908
Maarsmanssteeg 7. LEIDEN. Maarsmanssteeg 7.
Groote sorteering van de nieuwste gekleurdeTafelserviezen, Ontbijtserviezen, Koffie- cn
Theeserviezen, Gebakstellen, Melkstelien, Ontbijtkoekdoozen, Parapluiebakken, Keuken
garnituren, Kruidenetagères, Eierstellen en Provisietonnen.
Voorhanden lz verschillende soorten fraai gedecoreerde Tafelserviezen, Ontbijtserviezen,
Theeserviezen, Gebakstellen, alles van een patroon. Fraai Gelegenheidsgeschenk.
Alpaca en Crittania, Lepels en Vorken, Thee- en Koffielepels, Soep- en Sauslepels,
Thee- en Suikerschepjes, Vruchtenlepels en Suikerstrooiers.
Gas- en Petroleumlampen met de nieuwste Kralenranden, Bamboe- en Eikenhouten
Theetafels, Portemonteaux, Pafapfflebjerkken en Bloementafeltjes.
met bijbehoorende Kelken-
Groote collectie fijne
gewone
Flesscl
r-
tpansai
n- err i
bladen
Kraftenbakjes.
Grijs, Bruin,
Groote sorteering Majolika
Groote sorteering Emaille Keuken artikelen in 5 kleuren
Wit, Groen en Rood waarvan geheel complete stellen voorhanden zijn.
Bloempotten, Schoorsteengarnituren, Bloemenhangers, Bloem
bakken en Bloemvazen.
Zeer groote sorteering Artikelen in Glas, Steen en Koper met nickel gemonteerd buiten
gewoon geschikt voor Gelegenheidsgeschenken en als prijzen bij Volksfeesten enz.
Zeer uitgebreide collectie Tafel-, Dessert- en Voorsnijmessen en andere daarbij Ua
hoorende artikelen. Aanbevelend
Haarlemmerstraat sszz Donkers
DINSDAG 23 MEI e.k. 'svoorm.
10 nur in het Café van Mej. C.
Zoetemelk, te Rijp wetering,
VERPACHTING VAN:
a. Het Graswas op- en langs
de wegen der gemeente Alkemade.
b. Het Jachtreöit in den Huig-
sloterpolder. 1
c. H^AVo<x-ïwi Nagras van
twee perielefr*f»tenland bij de
Oude KifT 1
d. Idem van cMgeveer 90 are
land aan den „Diepen Hoek" bij
Rijpwetering.
e. Idem van ongeveer 1.25 heet.
land „Het Groene Woud" inden
Veenderpolder aan het Zuideind
van Roelofarendsveen.
Biljetten verkrijgbaar bij den
notaris W. Veenstra te Oude
wetering. 8885
Le^t
De Leidsffle Courant,
Gevraagde betrekkingen.
Van 1—5 regels50 cent,
iedere regel meer 10 cent,
a contant.
h.h. BAKKERS
Gevraagd
tweedtTljNECHT
of gevorcüerf leerling, bij
G. V. VERGEER, «rood- en Banket
bakker RoelofarendsVeen. 8845
SCHILDERS.
Een ScfidBersknecht
kan terstond gallaatst worden, voor
een geruimen mjó, doch liefst van
buiten, bij P. J.EROEN IN'T WOUD
te Aarlanderveerfï*"L (8880)
Kleine Adverfentiën.
Van 1—5 regels 25 cent,
iedere regel meer 5 cent,
a contant.
kóóp.
>kfnK ren. T
S'fefWOUDl
wouc^.
Hooge
(8873)
TE 1
Een kippenhok fnft ren. Te zien bij
den heer J. C. S-fefUOUDER, Hoog*
Rijndijk Zoeterwoui
TE K4^P
Twee gebruikteiierg-roeden 10 meter
met goede gatan/kunnen nog jaren
dienstdoen, bij WrP. VERKLEIJ. Rijp
wetering. 8876
Alle betalende abonné's op dit blad zijn volgens de bepalingen, vermeld op de uit te reiken polissen, tegen
TE KOOP
j5 bedden NarcisspMHWConspicius
te zien en te beogen bij (8888
A. SL1MERLAND
z o e t e r w ou d e (Noorda).
TE KOftP
een vierro jief hooiberg
H. LOOS C.ZOON, ■tjmbollenkweeker.
Roelofarwsveen.
8891
DIRECT GEVRAAfig^EENE R. K.
DIENSBODE
bij C. WARMEfcPAM, te Voorhout.
(8909)
een verzekerd voor
I" v V tot werken. v
De uitkeering dezer bedragen is gewaarborgd door de Nederl, Ongevallen-Verzekering-Maatschappij „F Al UM" te s-Graveuhage, Buitenhof 5.
GULDEN
bij verlies van eiken
anderen vinger.
