13
BUITENLAND.
Erna von Harneck.
BINNENLAND.
2e Jaargang
No. 488,
e Ecicbclve Sou/tout
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f L30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
AfjjiU' uramers 2Vj tent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
Mei
1911.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
ALGEMEEN OVERZICHT.
President Diaz begint, aldus de Lon-
idensche „Daily Telegraph", steeds pieer
Onder den jndruk te komen van de ge
beurtenissen in
Mexico
Vooral is hij danig verbitterd over de
vorming van een voorloopige regeering
door de Maderisten.
Te laat begint Diaz te beseffen, dat de
tegen hem gerichte opstand steeds ern
stiger wordt en dat de regeeringstroeper,
zich in toenemende mate onbetrouwbaar
toonen. De vrienden van den president
en daaronder leden van het Kabinet
smeeken hem, toch af te tredenmaar
Diaz weigert hardnekkig onder de ver
klaring, dat hij zijn aanhangers trouw
moet blijven. Die aanhangers verminde
ren echter met den dag.
Zelfs wordf beweerd, dat in de stad
Mexico talrijke aanhangers der revoluti
onairen klaar staan om eveneens in op
stand te komen. Waarschijnlijk uit angst
hiervoor hebben de Amerikaansche bur
gers dier stad er bij de regeering te
Washington op aangedrongen dat geen
gewapende interventie zou worden be
proefd.
Het heet echter dai Diaz een staats
greep voorbereidt, waarbij generaal Reij-
es als militair dictator zou optreden; zoo
iets komt echter wel wat heel laat.
Inlussehen dient hij wel te overwegen
dat de regeringstroepen algemeen ont
stemd zijt: over den langen duur van den
oorlog- Naar de „Daily Mail" meldt, zou
zrlki vooral bij de overgave van Juarez
zijn uitgek- en. De gevangen genomen
troepen toonden zich zoo dankbaar dat
voor hen eer. eind was gekomen aar.
het leed var. den ooriog, dat zij zich
'de uniform van het lijf rukten, de ge
weren wegsmeten en „Leve de grond
wet" riepen.
De berichten, die inkomen over de ac
tie der insurgenten in andere deelen van
Mexico luiden at niet minder alarmeerend
voor de regeering dan die uit Juarez.
Vluchtelingen uit Mazatün berichten,
dat daar watergebrek en hongersnood
heerschen. Ook wordt er gevreesd voor
het uitbreken van epidemiën.
Torreon, de plaats, die, naar vroeger
ai eens was gemeld, door de insuigenten
zou zijn genomen, schijnt nog tegenweer
te bieden. Maar te Mexico (stad) zijn
aan het departement van oorlog berich
ten ontvangen, behelzende dat Torreon
door honderden opstandelingen benauwd
wordt. In de omstreken der stad is een
'Duitscher, zekere Katerfeld, bij de verde
diging van zijn hoeve, neergeschoten.
Maar wel het ernstigste nieuws komt
uit Chihuahua (stad), welke plaats Zater
dag door een opstandelingenmacht van
2000 man is aangevallen.
Volgens berichten van de Mexicaan-
sche grens is te Cananea door de regee-
ringstroepen ontruimd, die om 3 uur nm.
met slaande trom en vliegende vaandels
de stad hebben verlaten. De stad is eerst
na langdurige onderhandelingen aan de
opstandelingen overgegeven.
FEUILLETON.
Naar het Duitsch.
22)
Erna boog het hoofd. Zij dacht er aan,
idat zij pas weinige dagen Neinstetten op
verbloemde wijze een duidelijk antwoord
gegeven had. Ernstig zeide zij daarop:
Ik onderschat Neinstetten's goede
eigenschappen niet." Maar echtgenoot, lie
ve Herman, kan ik mij toch u hem niet
voorstellen. Ofschoon gij mij nog zoo
even als tyranniek voorsteldet, zou het
mij toch onmogelijk zijn met eer. man te
leven, die zich in alles naar mij voegde.
Een verachtelijk .lachje krulde haar
lippen. Daarop ging zij voort:
De mar. moet door een vasten, zelf-
bewusten -wil de uv de onderwerping
.Vergemakkelijken.
Maar, Erna, zulk een man, zulk een
iVoc. oeïd van alle voortreffelijkheden
ïu't gij niet vijlden. Wij .echter waren
«ceholpèn....,
Ofschoon echter de stand van aak en
voor de revolutionairen mooi is werd
een wanklank vernomen door een i
muiterij onder de opstandelingen
welke Zaterdag ,was uitgebroken onder
de troepen te Juarez. Madero ;zou gevan
gen zijn gezet, en de voorloopige regee
ring gedwongen af te treden. Een oogen-
blik dreigde het leger der opstandelingen
in Juarez .uiteen te zullen spatten.
De oproerige beweging ontstond toen
Orozeo, een van de aanvoerders der op
standelingen, eischte, dat aan zijn have-
looze soldaten voedsel en geld zou ver
strekt worden. .Toen Madero verklaarde
hieraan niet te kunnen voldoen, hebben
Orozeo's volgelingen de voorloopige re-
geerin|g afgezet. Madero wist deze echter
twee uur later weer aan het bewind te
brengen door te belooven, onmiddellijk
in de behoeften der soldaten te zullen
voorzien. Daarna zijn de ontevredenen
heengegaan.
De Fransche minister van buitenland-
sche zaken heeft Zaterdagochtend in de
ministerraad berichten medegedeeld uit
Marokko
ontvangen. De Fransche consul te Fez
riieldde daarin dat de toestand hachelijk
is geworden.
Den 4den dezer hebben 10.000 opstan
delingen de stad aangevallen. Zij werden
teruggeslagen. De gemeenschap met het
binnenland wordt met den dag moeilijker
Leeftocht en schietvoorraad zijn schaarsch
De Sultan dringt aan op samenwerking
van de Fransche troepen met de zijne. De
tusschenkomst van de Franschen is door
de inlandsche bevolking tc Fez goed ont
vangen.
Verschillende bladen berichten over on
lusten binnen de muren van Fez. Aan
hangers van Moelai Hafid zijn met volge
lingen van Moelai Zin, den pretendent,
slaags geraakt ,en er zijn eenige winkels
geplunderd. Het politietoezicht is ver
scherpt.
Het Fransche ontzettingsleger zal zich
dan moeten haasten, wil het niet te laat
komen.
Engeland
schijnt hoe langer zoo meer te worden
het land van sociale ideeën. Men schijnt
er nu zelfs pressie te willen gaan uitoefe
nen op sociale misstanden in andere lan
den. 't Kan ook dat hierbij meer het oog
op de concurrentie gehouden wordt. De
kwestie is deze. Zaterdag heeft het Lager
huis zich bezig gehouden met een wets
ontwerp, van unionistische zijdeter twee
de lezing voorgesteld, tot wering van met
hongerloonen vervaardigde artikelen uit
het buitenland. De wet op de arbeidsra
den, zoo redeneerden de voorstellers, heb
ben (in ,een aantal valcken) de hongerloo
nen opgeheven. Nu moet men ook be
letten, dat dezelfde waren, onder de
zelfde slechte arbeidsvoorwaarden in het
buitenland voortgebracht, jn het land ko
men. Dat is onbillijke mededinging voor
de Engelsche nijverheid. Van regeerings-
zijde, werd o.a. het bezwaar geopperd
dat het moeilijk, zoo niet onmogelijk,
zou zijn, vast te stellen dat er in het bui
tenland hongerloonen worden betaald in
de bedrijven, waarvan men aldus de voort
brengselen wil weren. In het algemeen
Verschrikt hield hij op. De laatste
woorden waren hem in een onbewaakt
oogenblik ontsnapt. Verlegen ging hij
voort:
En daar gij geen ander bemint
Welk een inval, Herman, sprak zij
afwerend. ,Maar Wat meent gij met de
woordenwij waren geholpen.
't Was een lastige vraag, maar die
beantwoord moest worden en daarom zei
Harneck, met zijn stok in den grond bo
rend
Wegens de schulden.
Wegens de schulden? herhaalde
zij twijfelend. Papa krijgt toch binnen
kort het geld van den houtverkoop. Zoo
groot kunnen toch niet zijn verplichtingen
zijn, dat hij niet in staat zou wezen de
ze daarmede af te doen. Jk begrijp je
werkelijk niet.
Herman gevoelde, dat hij te ver was
gegaan, en dat het nu de voorkeur ver
diende de volle waarheid te zeggen.
Gij zult mij wel streng veroordeelen,
zusjelief, begon hij, op gesmoorden toon,
en ik kan dat slechts als een verdiende
straf beschouwen. Jioe het kwam weet ik
zelf niet.... Met mijn geld ]kwam ik niet
toeen daar...
Gij hebt gespeeld?, vroeg 71] in
angstige spanning.
had men van liberalen kant bezwaar te
gen het protectionistische karakter van
het wetsontwerp. ,Toch valt er nog wel
wat vóór te zeggen. Als alle landen in
deze eens ,één lijn trokken!
GEMENGD.
De Duitsche Keizer en Keizerin en
prinses Victoria Louise, kwamen gister
aan boord van de „Hohenzoll.ern", die
geëscorteerd was door de „Koningsberg"
„Sleipner" te Port Victoria aan. Toen de
„H oh en zo II era de Engelsche 'territo
riale wateren binnen voer, werd zij be
groet door een divisie van1 Engelsche tor
pedojagers. Alle aan de rede van' Sheer-
ness aanwezige Engelsche oorlogssche
pen, die de Duitsche vlag geheschen had
den, losten saluutschoten.
De keizerlijke familie vertrok heden'
naar Lomiden.
Zaterdagavond zijn de Deensche
koning en koningin, incognito reizend,
te Parijs gea: riveerd, komende van Nizza.
Zij zullen deze week te Parijs vertoevtenj.
Volgens een' bericht uit Belgrado,
is de toestand van' Koningin Nathalie, de
weduwe van Koning Milan en moeder
van den' vroegeren Koning Alexander,
hopeloos.
Uit Albanië Wordt gemeld, dat in'
het Sandsjak de staat Van beleg is afge
kondigd.
Tusschen Deensche reeders en ma
trozen en stokers is voor acht jaar eert
overeenkomst gesloten, waarbij het loon
verhoogd wordt van 60 tot 62i/2 kroon'
in de maand voor de eerste drie jaar, en
65 kronen de volgende.
Komt het dus tot een internationale
staking van het zeevolk, dan zal Dene
marken er buiten blijven., als ten
minste de zeelieden zich 'aan hun' co'n1-
tract houden.
Het Montebegrijnsche consulaat te
Brussel is door dieven totaal leegge
plunderd. Meubels eb kunstvoorwer
pen zijn'vernield.
Koninklijke besluiten.
Bij Kou. besluit is bevorderd tot offi
cier in de Orde van Oranje Nassau Jhrn
W. E. Bosch van Oud-AmeliswelerdE,.
voorzitter efn 'gedelegeerd lid der Cen
trale Rai ff eisen bank te Utrecht;
is de kapt. der artillerie van het leger
in 'Ned.-Indië Th. F. M. Bücker, eervol
uit den militairen1 dienst ontslagen', on
der toekenning Van pensioen
is aan Mr. W. ten Brugen Catje eer
vol ontslag verlöemd uit zijn betrekking
yan president tier arrond. rechtbank te
Almelo
is benoemd tot president der arrond».
rechtbank te Almelo Mr. H. M. Cohen.
Tervaert, thans subst.-o ff icier Van' Jus
titie 'bij de arrond.-rechtbank te Rotter
dam.
R. K. Herstellingsoorden voor
Longlijders.
'Naar aanleiding van het geschrijf en
de ingezonden stukken in de Roomsch
Katholieke bladen over het JuliaibaL>
bloempje vernemen' wij, dat er reeds
planben in Voorbereiding zijn bij de ver-
Hij kuchte stilzwijgend.
Lang was nevens hem niets hoorbaar
dan het lichte kreunen van zijin zuster.
Het hoofd jn stomme smart voorover ge
bogen, streefde zij naar zelfbeheersching
en kalmte. Eindelijk sloeg zij den arm
om hem heen en drukte haar bleek ge
zicht tegen zijn schouder.
Hem klopte het hart met harde snelle
slagen. Hij waagde het niet, haar lief-
koozend aan te raken, 't Was hem een
onverhoopt geluk, dat zij zich niet vol
minachting van hem afwendde.
De gedachte aan Erna's smart, als zij
vernemen zou, dat hij zijn belofte had
geschonden, was het scherpste verwijt
geweest, toen hij na den eersten door
speelden nacht huiswaarts was gekeerd.
.Tusschen den wensch naar levensge
not, en de meer en meer verzwakkende
goede voornemens wankelend, was de
jonge man jmet zijn zwak karakter voort
gegaan op den toen betreden weg. Steeds
sneller werd hij door den stroom van
het groote stadsleven medegevoerd. Het
oordeel) en de zienswijze van lichtzinnige
kameraden waren hem maar al' te spoe
dig eenigen maatstaf geworden. Mocht 7t
geweten hem vermaaen, dan was vaak
een spotlachje voldoende om de innerlijke
stem tot ©vijg'u te brengen.
eeniging van R. K. Herstellingsoorden.'
voor Longlijders en' 'Zwakke Kind'eïb!
om 'met afgevaardigden uit de verschil
lende 'steden', alwaar de vereeniging af-
deelingen bezit, een dag, liefst een Ka
tholieken feestdag, te bepalen^ en een'
bloempje of een ander zinnebeeldig
voorwerp te kiezen ten; einde ook vian
katholieke zijde, ter bestrijding der tu
berculose, een algemeenen nationalen
propagandadag in te stellen. (Centr.)
Uitzettingsbevel-Tinsley ingetrokken
De Minister van' Justitie heeft het uit
zettingsbevel ten opzichte van den EmL
gelschman, den' heer Tinsley, vertegen
woordiger van de „Uraniums-Company
met ingang van 1 Juli ingetrokken.
Debietrecht op tabak.
Een comité voor Friesland ter beharti
ging van de belangen van hen, die bij
het tabaksvak zijin betrokken!, heeft aan
den minister van financiën en aan de
Tweede Kamer een adres verzonldlen^
waarin het zijlne bezwaren ontwikkelt te
gen het wetsontwerp tot heffing van
een debietrecht op tabak. Ongeveer 1000
personen hebben het adres geteekend.
Debietrecht op tabaken verkiesbaar
heid voor de Eerste Kamer.
Mr. M. I. Prins schrijft aan het
„Hbl."
Art. 1 van het op 28 Februari LI. inF
gediende obtwerp-Tabakswet bepaalt:
„Onder den naam van „debietrecht op ta
bak" wordt eene directe belasting ge
heven van een ieder, die tabak in het
klein verkoopt." De Memorie van Toe
lichting vermeldt, dat deze bel aalt ilnlg-
tot de (staatsrechtelijk) directebelastin-
gen moet worden gerekend, daar zij
periodiek geheven wordt, d. w. z. een
aanslag opgelegd wordt voor de som der
belastbare feiten gedurende zeker tijd
vak. Tot zoover geen bezwaar. Maar vol
gens art. 100 der Kieswet zijn' de Gede
puteerde Staten verplicht de hoogst aan'-
geslagenen' in de rijiksdirecte belastin
gen op een lijst te plaatsen, welke plaat
sing de betrokken personen verkiesbaar
maakt voor de Eerste Kamer. Deze lijst
kan Slechts één' op iedere 1500 inwo
ners der provincie bevattenvolgens de
onlangs gepubliceerde lijst was een aan
slag van ongeveer f 1050 in de provincie
N.-Holland voldoende, om op de lijst ge
plaatst te 'worden. Daar het debietrecht
10 pet. van den omzet bedraagt, zal na
in werking treden der Tabakswet een
Winkelier, die een omzet van slechts
f 8000 a f 9000 p,er jaar heeft, een anider
van die lijst verdringen immers met be-
drijfs- en 'persoiueele belasting] betaalt
hij zeker meer dan f 1050. In' anderie
provincies kan''de omzet nog kleiner zijln',
onn 'tot hetzelfde gevolg te leiden. Iin! de
toekomst zal klus de lijst der hoogstaan
geslagenen in hoofdzaak uit sigarenwin
keliers 'bestaan.
Ziedaar 'één gevolg der wet, hetwelk
voor 'die winkel iers niet onaangenaam zal
zijn. Of het echter in1 de bedoeling, der
regeering lag dit gevolg teweeg te brenl-
gen, 'kan' zeker betwijfeld worden.
Soembawa.
Blijkens een uit Nederl.-Indië aan liet
Ministerie van Koloniën ontvangen tele-
Het voorbeeld der gedachtenlooze ver
kwisting des vaders had alzoo zijn uitwer
king niet gemist. Met ongetwijfelde licht
zinnigheid had Herman de beschamende
bekendmaking zijner verplichtingen tot
aan zijn komst op Hartenstein verschoven
den eenen dag aan vertwijfeling ten prooi
den anderen op onverwachte hulp ho
pend. Toen hij eindelijk tot de bekente
nis had besloten, had zijn vader tot zijn
verwondering de zaak zeer licht opgeno
men, zijn zoon slechts flink berispt om
daarna op rustigen toon de zaak practisch
te bespreken, en de gevolgen onder de
oogen te zien. De opvatting des vaders
had Herman een steen van het hart ge
nomen.
Met toonlooze stem ving Erna nu aan
Ik begin je te begrijpen. Papa wil
de mij aan Neinstetten verkoopen om u
te helpen.
Een oogenblik zag de broeder den
voorslag zijns vaders in al zijn naakte
zelfzucht. Maar hij sloot de oogen voor
dat betere jnzicht en zocht naar vergoe
lijkende woorden.
Erna, klonk het zacht aan het oor
van het sidderende meisje, gij kunt u
niet voorstellen, hoe terneergeslagen ik
was door den angst, dai gij me zoudt
terugstooten. Gij houdt nog altijd van uw
gram zijn de leiders van het verzet irt
Batoe Lansch (eiland Soembawa, residen
tie Timor en onderhoorigheden), waarvan
melding is gemaakt in het bericht in de
Stct. van 29 April j.l., gevat, en is de
rust in jdie landstreek hersteld.
De Bakkerswet.
De Alg. Nederl. Bond van arbeiders
(sters) in het Bakkersbedrijf houdt heden
te Utrecht zijn jaarlijksche algemeenö
vergadering, waarin het nader gewijzigde
ontwerp-Bakkerswet een punt van be
spreking uitmaakt.
Vacature Algemeene Rekenkamer.
Naar het „Vad." verneemt, solliciteeren
naar de vacature, ontstaan door het over
lijden van den heer le JBron de Vexela
(R.-K.), de Katholieke Kamerleden Van
den Berch van Heemstede en De Ram,
en de heer A. J. M- Stumpff Jr., refe
rendaris, chef der 2e afdeeling der Algem.
Rekenkamer (eveneens R.-K.).
Het is nog niet uitgemaakt, wie van
dezen candidaat der R.-K. fractie zal
worden.
Coöp. Centrale Raiffeisenbank.
Zaterdag werd te Utrecht eene alge-,
meene vergadering gehouden van de
Coöperatieve Centrale Raiffeisembank'
onder Ieidinlg van den heer J. B. Si.
Westerdijk van Uithuizermeden'. Aanwe
zig was o. m. de heer Löhnis, inspec
teur van den1 landbouw, Vertegenwoordi
ger der Regeering.
Vertegenwoordigd waren ter vergade
ring 490 locale bonlden. De afgevaar
digde van de afdeeling Aalten meende^
dat de regeeringssteun van f3400 thans
.wel kan worden gemist. De heertn F-#
H. van Wichen, lid Van den raad vajnj
toezicht, Westerdijk en Löhnis geloofden
dat het beslist in het nadeel der Bankj
zou zijn, wanineer de band tusschen de
'Regeering en de Bank zou worden ver
broken.
De heer Löhnis deed voorlezing van)
een telegram van' minister Talma, hou
dende mededeeling, dat jhr. 'W. E. Boself
van Oud-Amelisweerd, voorzitter en ge
delegeerd lid der Centrale Raffeiscn1-
bank, is bevorderd tot officier in dö
Oranje-Nassau Orde. De vergadering be
groette deze mededeel ing met daverend
applaus. De heer Löhnis wenschte den
heer Bosch geluk met deze Koninklijke
onderscheiding. 1.
Een bestuursvoorstel tot verhoogingj
van het salaris Van den administrateur
werd aangenomen, eveneens 'een voorstel
tot pensionlneering van de ambtenaren'
De heer jhr. W. E. Bosch van Guid-
Amelisweerd werd als bestuurslid her
kozen, terwijl herkozen werden als le
den van' den 'Raad van Toezicht de heerenl
F. H. van Wichen en G. Stooink.
Tot plaatsvervangende bestuursleden'
(werden gekozen de heeren F. H. van'
Wichen te Alkemade en T. P. E. van
Ditshuyzen te Baam en tot plaatsvervan
gers van den administrateur de heererf
J. M. E. Stekelenborg en C. Verkroostj
beiden te Utrecht. t
De financieel e commissie zal Voor het
jaar 1911-12 bestaan uit de fioerenh
leenban'ken te Zaandam, Goor en Haaks
bergen.
broeder. zusjeLief?
Nog altijd, Herman. Nu meer dan
ooit, antwoordde zij, vaster haar arm
om hem heen slaande.
Zie, ging hij voort, zoo ruw als gij
het daareven zeide, meent papa het niet.
Hij wil mijn schuld betalen, maar heeft
daartoe een post noodig van het geld,
dat hij voor zich zelf noodig had. Nog
sommen op te nemen, is reeds vroeger
onmogelijk gebleken. Jndien nu niet ook
de eiken vallen (hij wees er met de hand
heen), wat het allerlaatste van waarde bij
ons is, dan weet hij geen raad meer en
Hartenstein zelf moest wellichtoom
Glockner zegt altijd, zooals gij zelf weet,
Hartenstein kan en moet door een ander
beheer er weder bovenop gebracht wor
den. Geeft gij nu Neinstetten het jawoord
dan schiet hij papa een voldoende som
voor. Men zal dan onet betrekking tot de
bebossching van Hartenstein de vrije
hand gelaten worden. Hij is er de man!
voor om een bezitting op te heffen als
dat maar eenigszinls mogelijk is. Als het
landhuishoudkundige dingen betreft is
de weekelijke lErich een ganfsch andere!
kerel
(Wordt vervolgd^